Lib, A.

Viqui dicunt eadem ratione Romanum effe primum re

fpectu Conftantinopolitani, qua bic ipfe refpectu Antifitum, qui fub ipfo funt? Romanum Epifcopum profitetur effe omnium Patriarcharum primum, fed non Primatem aut Præfectum. Alium inter Romanum Epifcopum & alios Patriarchas, alium inter quemvis Patriarcham & fpectantes ad ejus diæcefim Epifcopos affirmat effe ordinem: Hic fuperioritatis ac fubjectionis, illic autem ordinem folius loci & confeffus. Et hunc ipfum fupponit effe inter Conftantinopolitanum & alios Patriarchas. Quæ omnia in ifto opere pluribus

ftiani corporis fenfus, affirmat uniri in |
cape, ideoque in illo effe unum: Unum Vi-
carium Caput Ecclefiarum. Addit Augufto Prin-
cipi effe plenam & temporalium & fpiritualium
poteftatem, illi fubeffe Patriarchas, atque ita
etiam vifibile Ecclefiæ caput effe perfona unum.
Ex eodem principio de Imperatore Manuele Pa-
læologo fcribit Laonicus Chalcondylas: Diade-
mate caput filii cingens Manuel, eum Regem & Pon-
tificem Græcorum cffe juffit. Ex eodem fonte prodiit
Anglicani fchifmatis fomnium de fuprema pote-
ftate Regis in Ecclefiam. Videre id poffis in pro-
fano opufculo Stephani Gardineri Epifcopi Vin-confirmat. Eadem multis docuit, dum nofter
tonienfis, qui tamen pofteà rediit ad fanam

mentem,

adhuc effet Apoftata, in opufculo de Papæ Principatu monachus Barlaamus. Et hinc claret Michaelis Cerularii ambitum femper difplicuiffe, ac etiamnum difplicere Græcis fchifmaticis, ipfis autem placere ab Eufebianæ factionis Philippopolitano conventu confictam Aristo

cratiam.

Eandem fententiam in opere de Papæ Primatu
conftanter defendit Nilus Cabafilas Archiepifco-
pus Theffalonicenfis, fcribens de caufa fchifma-
tis: Neque verò illud in caufa eft, quod Latini af
firmant, nos nobis Primatum arrogare velle, & in
fecundis poft Romanum Principatum nolle confi-
flere, fimulque idcircò pacem detractare. Neque
enim umquam cum Romana Ecclefia de Primatu con
tendimus, neque de fecundo loco nunc agitur, Sed ne
que vetus confuetudo, neque Patrum Decreta nos la-
tent, quibus Romana Ecclefia antiquiffima omnium
Ecclefiarum declaratur. Alioquin neque æquum fuerit,
ut id quod inficiamur, nobis objiciatur. Et infrà:
Primatus, quem Romanus Epifcopus obtinet in alios
univerfales Epifcopos, feu Patriarchas, non eft æ-
qualis ei, quem obtinet Epifcopus unius gentis in fub-
ditos. Illic enim Primatus ordinis tantum eft, &
in verbis magis quam in'rebus pofitus, cum in pluri-fex vel de jure vel de factotalis eft, ut reliqui quin-

mis æqualitas fpecietur. At verò in iis, qui Prima-
tum obtinent alicujus gentis, non item: Sed æquali-
tas quidem in verbis, Primatus verò in rebus. Et
in fequenti libro: At verò dicere eandem effe ratio-
nem Papæ ad Conftantinopolitanum, quæ eft ipfius
Conftantinopolitani ad Cæfarienfem, vel ad alium
quemvis Epifcoporum qui fub ipfo funt, quo pacto
non omninò durum fit? Romanus enim Epifcopus re-
Spectu Conftantinopolitani primus dicitur, veluti hoc
fecundum ordinem obtinente. Nequaquam verò
Conftantinopolitanus refpectu Cæfarienfis ita primus,
tanquam illo fecundas partes obtinente, fed Conflan-
tinopolitanus ita eft primus eorum, qui fub ipfo funt,
tamquam folus, & tamquam aliis non coordinatus.
Cæfarienfis verò ne ipfe quidem fecundus vocatur,
fed etiam ipfe primus eo excepto, quod fit aliis
coordinatus, & fecundum poft fe habens, atque etiam
tertium. Papam effe coordinatum, & ejus refpe-
&u Conftantinopolitanum dici fecundum, probat
ex fecundo Conftantinopolitano, vigefimo octa-
vo Chalcedonenfi, & trigefimo fexto Trullano
Canone, atque tunc Romanum Pontificem allo-
quitur; Si quia primus es in numeratione, idcircò
Dominatum arripis, concede hoc ipfum etiam Con-
ftantinopolitano. Nam & hic præponitur Alexandri-
no. Alexandrinus verò eadem ratione fub fe habeat
Antiochenum: Hic verò rurfum Hierofolymitana fe-
di præfcribat. At quid hæc nifi tumultum adferant?
At fi Conftantinopolitanus Cæfarienfem, quique eum
fequuntur, ordinat, Romanus autem neque Con-
ftantinopolitanum, neque alium aliquem ex generali-
bus Patriarchis, quomodò cenferi poffint veraces

Et ex hoc peffimo principio præcipitati tandem funt in Acephaliam, quam illis in prima epiftola improperat idem Barlaamus jam Orthodoxus Gyracenfium Epifcopus. Chriftianam Hierarchiam ex Chrifti Domini Inftituto efse monar chicam, & ita obfervari in Romana communione demonftrat, pergitque de Græcis: Non fingularitas principii, fed pluralitas principiorum, & principii carentia eft apud Græcos honorata. Quinque enim exiftentibus Patriarchis, Bulgarenfi con numerato, & adhuc Triballenfi Archiepifcopo, fub quibus penè omnes hujus partis funt, nullus horum

que ipfum ut fuum caput habere velint, & ab ipfo &
ejus Synodo corrigi & retractari patiantur, & ad
omnia ejus jussa fint ita obedientes, ut tamquàm di-
vinas voces recipiant illius mandata, & periculum
falutis credant illum refiftendo offendere. Quod pri-
mæ Juftinianæ apud Bulgaros Archiepifcopus ef-
fe per omnia Autocephalus, & nec ipfi Conftan-
tinopolitano Patriarchæ, fed foli Deo fubefse
prætendat, fuprà oftendi ex fuperbis facinoribus
Demetrii Chomateni, & fuccefsoris Jacobi. Il- Lib, 6.
lum non fubefse Conftantinopolitano profitetur
etiam Nicephorus Gregoras. Etiam in opufculo
de Patriarcharum juribus Theodorus Balsamon,
addens ipfi efse Patriarchaleljus, quo jubeat fibi
præferri accenfam lampadem, feu facem.
Et extendit ad Archiepifcopum quoque Cy
priorum,

Et iftam fuperbiam atque Autocephaliam Bul-
garus pertinaciffimè tenet etiam fub Turcarum
Imperio. Etenim de Prochoro, qui fub Soli-
manni Imperio ac Hieremiæ primi Patriarchatu
rexit Acridenfem Ecclefiam, fcribit Turco-
Græca Conftantinopolitanorum Patriarcharum
hiftoria: Venit Archiepifcopus Acridarum, olim pri-
mæ Juftiniana, nomine Prochorus, buc Conftanti-
nopolim. Cum in Senatum acceffiffet, protulit aurei
figilli diplomata Imperatoria, quibus affirmabatur &
declarabatur ad ejus Archiepifcopatum pertinere Ber-
rhæa,qui eft Epifcopatus Metropoleos Theffalonice. Ip
fam non à Thessalonicenfis Epifcopi Metropoli
tica,fed à Hieremiæ Patriarchali poteftate volebar
exemptam, ac fibi foli poft Deum fubelse.

Et

nus,

la exftat in Turco - Græcia. Porrò Ecclefiæ aut
cujufcumque Reipublicæ unitas ftare nequit fine
unitate capitis: Hinc meritò improperavit Bar-
laamus Græcis, quod prævaricentur hunc Con-
ftantinopolitani Symboli articulum,
Unam
Ecclefiam.

Et ut evinceret, Charatzio fpopondit addere cen- | Epifcopus, Exarchus Iberia & Armeniorum Ca-
tum aureos. Aft Berrhaenfem Ecclefiam jam àtholicus apud fchifmaticos Græcos fuerunt Auto-
trecentis annis Conftantinopolitana Cathedræ cephali, & ab omni humana poteftate exempti.
fubjacuifse demonftravit Hieremias, & pergit di- Et hinc Jofephus Patriarcha Conftantinopolita-
cta hiftoria: Quo audito, Baffæ Epifcopatum Hie- ob fimoniam degradatus à fua Synodo, &
remiæ adjudicarunt, fub conditione tamen ut addi-ad generale appellans Concilium, rogavit con-
tioni centum aureorum, quam Prochorus feciffet, ac- gregari tres alios Patriarchas, Archiepicopum
quiefceret. Quod bic, cum retractare non poffet, fe- Acridenfem, Archiepifcopum Pescienfem, nec
cit. Hoc modo aureum magnæ hujus Ecclefiæ tribu- non & omnes Metropolitas ac Archiepifcopos
tum ad quatuor mille & centum Ducatos pervenit. fedis Conftantinopolitana. Uti Acridenfem,
Quale tributum fit iftud Charatzium, fuo loco ex- ita & Pescienfem æquavit Patriarchis, & à Con-
ponetur. Et Conftantinopolitana, quæ Jofe- ftantinopolitani Metropolitis & Archiepifcopis
phum quartum Patriarcham degradavit, Syno- difcrevit. Quod nempè nemini, nifi Deo ac L.4. Ep.6.
dus habet hanc fubfcriptionem: Jofephus Metro-generali Synodo putarentur fubeffe. Ejus epifto-
polita Caftoriæ, & Proto-thronus totius Bulgaria.
Caftorienfis Ecclefia olim fuit Larifsenæ Thef
falorum Metropoli fuffraganea. Quis eam ere-
xerit in Metropolim, ignoro. Interim habere
Metropolitam Proto-Thronum eft lucidus cha-
racter magnæ & potentis Autocephalia. Talem
igitur fe etiam tunc oftentabat Archiepifcopus
Bulgarorum. Habes hæc in præfata hiftoria,
quam Emmanuel Malaxus defcripfit, & ad Mar-
tinum Crufium, Philippi Melanthonis difcipu-
Jum, tranfmittit Theodofius Zygomalas, Con-
ftantinopolitanæ Ecclefiæ Proto-Notarius. Qui
Malaxum credunt iftius hiftoriæ authorem, er-
rant plurimùm. Malaxi enim qualitates audi à
Crufio: Malaxus eft admodum fenex, pueros &
adolefcentulos Græcos in Patriarcheio in parvula &
mifera cafa docet, pifces ficcatos in ea fufpenfos ba-
bet, quibus vefcitur ipfe coquens. Libros pretio de-
fcribit. Quidquid lucratur, vino infumit. Pinguis
robuftus eft.

Et de Triboni apud Triballos Archiepifcopo, qui inter fui Regis Afanis filiam & Imperatoris Joannis Ducæ filium Legatus conciliaverat nuptias & inter ipforum parentes pacem, fcribit Georgius Acropolitanus: Tunc Triboni Praful, Cap. 33. Conftantinopolitano obnoxius, Imperatorio ac Synodico Decreto, ut Afano Bulgarorum Principi affinitatis & amicitiæ caufa gratificarentur, fuo jure vivere, & Patriarchæ nomine condecorari obtinuit. Et de Imperatore Andronico fecundo Palæologo & Triballorum Rege, pacem ftipulantibus, fcribit Imperator Joannes Cantacuzenus: Cæterum L.3.C.45 Triballorum Archiepifcopum adesse oportebat, in cujus præfentia juraretur. Is à Crale evocatus mox adfuit. Cui ad medium atrii procedens obviam Crales frænum equi, quo vebebatur, apprehendit, éo ad locum, quo defcendere folebat, perduxit. Rex Epifcopo exhibuit ftratoris officium, quod illum veneraretur ut independentem Patriarcham. Et hinc antiqua notitia formularum, quibus Patriarcha Conftantinopolitanus fcribere confuevit ad alios Epifcopos, habet hunc titulum: Quomodo Patriarcha fcripfit ad Patriarcham Trinobi. Et hanc formulam: Sandiffime Patriarcha Trinobi & totius Bulgaria in Sancto Spiritu dilecte frater nofira Mediocritatis, & Comminifter. Formula confonat privilegio Innocentii tertii, qui Romanæ Ecclefiæ obedientiam amplectenti Bafilio Trinobi Epifcopo dedit Primatum totius Blachie atque Bulgaria. Exftant Acta in laudata Pontificis vita, Etiam Pefcii in Servia

Et adjungit de fubjectis iftorum fupremorum capitum Epifcopis: Et quid dico de aliis, fed neque quicumque fub quolibet funt borum fex, ita devotè fe babent ad fuum caput, ut metu non corporalis damni, fed animæ perditionis, illius mandata velint implere. Inobedientia radicem detegit in Meditato de Patriarcharum juribus Theodorus Balfamon: Quidam perhibent nihil effe impedimento, quò minùs ubivis conftituti Pontifices eodem cum Patriarchis honore & amplitudine fruantur, cum &a ipfi docendi dignitatem fint naci, & ad exemplum Moyfis & Aaronis in Sandis Sandorum confiftant, incruentamque victimam offerant. Dixerunt cunctos Epifcopos divino jure effe pares, & fupremos in fua Ecclefia, ideoque Metropoliticam aut etiam Patriarchalem eminentiam effe nudum titulum & prioris loci dignitatem, nullam jurisdictionis Præfecturam. Hinc fuis etiam Patriarchis nullam aut modicam exhibebant obedientiam. Et ex ifta fæce videtur fuiffe ipfe item Monachus Barlaamus. Docuit enim omnes etiam Apoftolos fuiffe pares, & Sancto Petro nihil competiffe præ aliis, nifi priores loquendi vices, & priorem in confidendo locum. Et profequitur: Omnes igitur omninò Sermonis difcipuli, Doctores Paftorefque orbis terrarum exftitere, particulares autem Paftores, quos Epifcopos appellavere, alium alius civitatis conftituerunt aut regionis Verbi gratia, Athenarum Dionyfius, Timotheus Epefi, Titus Crete, alius alius loci Paftor ab Apoftolis conftitutus eft. Similiter S. Clemens Epifcopus Romæ eft à Petro ordinatus, qui foli Sacrofanda Dei Ecclefiæ, quæ erat Rome, præeffet, eandemque moderaretur. Verùm enim verò pofteà, cum Dei providentia Imperii jus ad noftros perveniffet, piissimorum Regum & fanctiffimo rum Patrum noftrorum Decretis, ut Romana Sedes effet prima, ideo fancitum eft, quod urbs illa rerum potiretur, Ecclefiafque orbis terrarum Imperio unius fubjici videretur confentaneum, cum anteà Romanus Epifcopus, ut nec cæterorum quifquam, nec primus effet, nec poftremus. Omnes Epifcopos affirmat Divino Jure æquales per omnia atque pares, quorum nullus alteri teneatur ad rationes, fed omnes foli Domino Deo. Affirmat à Divino jure nullum effe Papam, nullos Patriarchas,

Primates

tenfis.

aut Metropolitas: Hos omnes pro- nifi fortè confufo jam ordine rerum atque turbato, nec creatos à magno Conftantino & Nicæna Synodo, prima, nec fecunda, nec tertia Sedes debeat obferva ideoque Papalia privilegia per pofteriores Princi- ri, vel fufcipi fecundùm antiqua Statuta Majorum, pes ac Synodos potuiffe contrahi, ampliari, &fublato capite, ut videmus, omnia membra vatransferri, exftingui, & jam Romæ per hærefim rio inter fe compugnent certamine, fiatque illud, effe penitus exftincta. Et hæc funt, licet hinc quod de populo fcriptum eft Ifrael; In illo tempoindè varient, hodierna fchifmaticorum fomnia. re non erat Dux in Ifrael, unufquifque quod plaEx his Provinciales Epifcopi fuis Metropolitis, citum erat in oculis fuis faciebat. Qua exim ratioaut etiam Patriarchis vix dignantur obedire. Ita ne vel confequentia aliis fedibus defendendum eft, fi error femper præcipitat in errorem, & miferan- prime Beatiffimi Petri Sedi antiqua & vetufta redam omnium rerum confufionem. Et ex hifce verentia non defertur, per quam omnium Sacerdodeviis principiis præcipitatus etiam fuit Marcus tum dignitas femper eft roborata atque firmata, treAntonius de Dominis, Archiepifcopus Spala, Archiepifcopus Spala-centorumque decem & octo Patrum invicto & fingulari judicio vetuftiffimus judicatus eft honor? Affirmat Alexandriæ & Antiochiæ Patriarchales cathedras Romanæ omninò coordinari, nequaquam folo præceffus, fed etiam Præfecturæ ac fubjectionis ordine, ideoque plenè fubjici ac fubordinari. Demonftrat hoc ex antiquiffima, quam & Apoftoli, & Patres, & ipfa etiam Nicæna Syodus firmavit, confuetudine, quæ Alexandrinum fecundæ fedis Antiftitem non nifi à Romano Pontifice, aut ex ejus ad fatam Relationem Refcripto femper permitit judicari. Quod ipfum Gelafius conftanter incul- Epift. 8. cat in litteris ad Dardaniæ Epifcopos, ac in litteris ad omnes Orientales, exftantibus apud Jacobum Sirmondum poft appendicem codicis. Theodofiani. Et adverfus iftius confuetudinis prævaricatorem Acacium pergit: An duæ funt Ecclefiæ, & duo Paftores? Abfit: Unus eft enim qui fecit utraque unum, tollens de medio inimicitiarum parietem in corpore fuo. Et hic non folummodò fe fupremum, fed & fuum Vicarium Paftorem fanxit effe unum. Hinc fingularia Sancto Petro per Evangelium facta promiffa enumerat idem Pontifex, atque profequitur: Quare ad Petrum tam frequens Domini fermo dirigitur? Nunquidnam reliqui Sandli ac beati Apoftoli non erant fimili virtute fuccinci? Quis hoc audeat affirmare? Sed ut capite conftituto, fchifmatis tolleretur occafio, & una monfiraretur compago corporis Chrifti, que ad unum caput gloriofiffima dilectionis focietate concurreret, ut una effet Ecclefia, cui fideliter crederetur, unaque Domus unius Domini, & unius Redemptoris, in de uno Pane & de uno Calice nutriremur. Sine qua uno Epifcopali capite non poffe effe unam Ecclefiam, & in iftam dignitatem San&to Petro Apoftolo femper fucceffiffe & fucceffuros Romanos Epifcopos, pluribus illic oftendit Gelafius. Et iftam fuifse perpetuam atque immobilem omnium olim Græcorum Patrum fidem fuo loco demonftrabitur. Quapropter Eufebiana factio, quæ Chriftianorum Hierarchiam fecuit in trium Patriarcharum Ariftocratiam, & illius fectatores hodierni Græcorum fchifmatici, qui ipfam in quinque Patriarcharum & aliquot Primatum Exarchorum æqualem ac ultrò citroque independentem Autocephaliam dividunt, Ecclefiæ unitatem manifeftè lacerant, inducunt Acephaliam, & Conftantinopolitanum prævaricantur fymbolum, in quo profitemur unam Ecclefiam.

Ex eodem fonte fecundus occupatæ à Francis Antiochiæ Latinus Patriarcha Radulphus bibit iftud venenum, de quo fcribit in facri belli HiLib. 14. ftoria Guilielmus Metropolita Tyriorum: Radul Cap. 10 phus, non ab Epifcopis, fed à folo populo ele

&tus, Ecclefiam & Palatium occupans, flatim fine mora Pallium de altari beati Petri, nulla ad Ecclefiam Romanam habita reverentia, fibi adfumpfit. Erat audaciffimum facinus. Etenim de Sancti Petri corpore aut altari fumere, ac fibi ipfi pal lium imponere, eft fupremæ majeftatis character, proprius foli Romano Pontifici. Hinc Romam evocatus fuit Radulphus à Pafchali fecundo PaLib. 15. pa, pergitque laudatus Metropolita Guilielmus : Cap. 12. Radulphus Romam perveniens, prima facie difficiles habuit ad Dominum Papam introitus, tamquam Ro mane Ecclefiæ perfecutor, & qui fingularem fedis Apoflolice Primatum comminuere & infringere voluerit, fedem æmulam contrà Romanam erigens & parificans Ecclefiam, tanquam læfæ Majeftatis reus ab ingreffu facri arcetur Palatii, & à Domini Papæ colloquio fufpenditur. Porrò tàm Dominus Papa, quàm univerfa Ecclefia erant procliviores ad hoc, ut Dominum Patriarcham fumpta qualibet bonefta occafione gravarent, ejufque adverfariis plurimum exhibebant favorem. Sufpecus enim eis babebatur admodum, cò quod vir dives effet & magnificus, & fedem cui præerat, Antiochenam videlicet, Romanæ fubjacere dedignabatur, fed ei candem in omnibus parifica re centendebat, dicens utramque effe Petri Catbedram, eamque quafi Primogenitæ infignem præroga tiva. Haud dubiè hæc à Schifmaticis Græcis do&us aut fuafus fuerat Radulphus, qui cunctos Patriarchas affirmant pares, & nullum alteri præeffe aut fubeffe. Et hinc de illo ad meliora converfo pergit Guilielmus: Radulphus refignato Pallio, quod de altari Antiochena Ecclefiæ fua fibi fumpferat auctoritate, in injuriam, ut dicebatur, Apoftolicæ fedis, &Cardinalibus tradito, aliud ei fumptum de corpore beati Petri, more folemni per

Priorem Diaconorum traditur.

Devia principia in tractatu adverfus Acacii Conftantinopolitani Epifcopi audaciam infigniter præfocavit Sanctus Papa Gelafius. Alexandrinæ Ecclefiæ intrufum invaforem Petrum Mogum, quem fub pœnitentiæ fuco reconciliatum in throno ftabilire tentaverat Acacius, multis oftendit non nifi à Romana Ecclefia potuifle vel damnari vel abfolvi, & dat rationem: Secundæ fedis Antiftitem nec expellere quifpiam, nec revocare fine prima fedis affenfu vel potuit vel debuit

Conftantinopolitanus tamen Patriarcha dudum habuit aliquos univerfalis fuper alios Græ

corum

Ixandrinus Joachimus in datis Alberto Comiti Leuvvenftenio teftimonialibus litteris fe titulat Judicem orbis terræ. Et in memorato opufculo Nilus Theffalonicenfis Epifcopus omnes generatim Patriarchas affiduè vocat Epifcopos univerfales. Nempè per fuas diœcefes. Et hoc dumtaxat fenfu Joannes fecundus affumpfit, Joannes quartus refumpfit titulum, & ipforum fucceffores continuarunt; ufque ad Photium. Et iterum à proximo hujus fucceffore Stephano, ufque ad Michaelem Cerularium. Hi duo effe prætenderunt totius Chriftianitatis univerfales Epifcopi. Et licet rem apud fuos etiam fchifmaticos amiferint, titulum tamen fucceffores pertinaciter retinuerunt. Porrò dum ab ipfis titulum iftum non quæri affirmat Theodorus Balfamon, infigniter imponit. Multa ipforum pro ifto titulo adversùs Romanam Ecclefiam contumacia longè aliud altiflimè clamat.

Alterum memoratæ poteftatis characterem adducit idem Theodorus in opufculo de Chartophylace & magno Defenfore Conftantinopolitana Ecclefiæ: Chartophylax defcribit & dat Patriarchalia Stauropegia per univerfum propè terrarum orbem, ac multarum urbium Ecclefiaftica capita transfert in primi capitis Regiam. Et in compendiario Legum delectu Imperator Leo fapiens: Omnium Metro

corum Patriarchas, ac ipforum Dioecefes potefta-, tis characteres, quos Photius & Michael Cerularius plurimùm firmaverunt. Primum characterem, utique ipfum titulum univerfalis Epifcopus, adducit in opufculo de Patriarcharum juribus Theodorus Balfamon. Romano & Alexandrino Papæ feu Avi, Conftantinopolitano & Hierofolymitano Archiepifcopi, foli Antiocheno affirmat propriè attribui titulum Patriarchæ. Mediorum fæculorum Gręci diftinguunt Archiepifcopos & Metropolitas. Archiepifcopi apud illos funt folo honore & titulo Metropolitæ, qui fine poteftate nomen habeant, & nullum fibi fubditum fuffraganeum: Qui paffim nomen iftud adepti fint fectione Provinciæ. Nihil rei dabat titulus nifi exemptionem à vero provinciæ Metropolita . Porrò Conftantinopolitanus ab Heracleenfi, Hierofolymitanus fuit ita exemptus à Metropolita Cæfareenfi. Hinc in Patriarchas evećti titulum retinuerunt. Uterque nullum unquàm habuit fuffraganeum, nifi pofterior fub Latinis Regigibus. Pergit Balfamon: Volebam dicere, quamobrem Papa Romanus appelletur univerfalis Papa, fi militerque Conftantinopolis Archiepifcopus, univerfalis Patriarcha, cum reliqui Patriarchæ, licet ejufdem fint ordinis, appellationis, & honoris, ita proclamari non foleant. Sed quando Papam Romanum malus ille ambitionis genius à reliquorum fanctiffimo-poleon, Epifcopatuum, Monafteriorum & Ecclefiarum Patriarcharum cætu avulfit, & in Occidentem dumtaxat coarctavit, cum interim videam Conftantinopolitanum nullo fe Papæ privilegio ornantem, ideoque ftant pedes ejus in rectitudine. Ne fubfcriptiones quidem fuas magnificas facit tanquàm Pater univerfalis, licet à nobis ita vocetur & celebretur. Affir mat olim folos Romanum & Conftantinopolitanum fuiffe titulatos univerfales Epifcopos ac Patriarchas, nunc autem illum excidiffe ob fchif ma & hærefim, ideoque titulum manfiffe foli Conftantinopolitano. Aliis Patriarchis numquam competiffe. Hinc etiam in opere de matrimonialibus quæftionibus fcribit Matthæus Monachus: Hac de re tractatum fuit tempore Imperii Ifaaci Angeli, tribus Patriarchis in Concilio præfentibus, Univerfali, Antiocheno, & Hierofolymitano. Per antonomafticè pofitum univerfalem intelligit Conftantinopolitanum. Et in formularum, quibus Conftantinopolitanus folet ad alios Patriarchas aut Epifcopos fcribere, notitia ille femper folus titulatur univerfalis. Et reverà foli, quibus Joannes fecundus dedit exordium, Regiæ civitatis Patriarchæ pro ifto fuperbiæ titulo cum Romana Ecclefia litigarunt. Et de profecto Hierofolymam, ac alios tres Patriarchas ibidem reperiente Hieremia habet defcripta per Emmanuelem Malaxum Hiftoria: In unum collecti quatuor Patriarchæ liturgiam celebrarunt. Deindè diebus aliquot apud Ecumenicum Patriarcham Hieremiam confumptis, finguli thronos fuos repetiverunt. Solum Hieremiam appellat Ecumenicum. Exftat in Turco-Græcia. Ibidem habes Joachimi Alexandrini, Joachimi Antiocheni, & Germani Hierofolymitani Patriarchæ litteras, qui omnes fibi figunt altos titulos, at nullus aut feipfum aut fuum collegam, nifi folum Conftantinopolitanum, titulat Ecumenicum. Attamen Ale

rum cura & judicium ad proprium Patriarcham fpe&tat, Conftantinopolitano autem licet etiam in aliarum fedium territoriis, in quibus hæc prærogativa non eft, crucium fixiones in templis concedere. Stauropegia feu crucium in Ecclefiis aut Monafteriis fixiones funt figilla exemptionis, quam apud Græcos facere poflunt foli Patriarcha. Lucet ex lite, quam adversùs Naupacti Metropolitam, aufum in fuffraganeis Parochiis cruces figere, movit Artenfis Epifcopus. Etenim à Germano fecundo Patriarcha obtinuit hanc fententiam: Stauropegiorum, quæ funt per diœcefim, foli Patriarchali Amplitudini reliclum eft privilegium, Metropolitanorum autem nemini. Exftat in Jure Græco-Romano. Et quia iftud Patriarchæ privilegium laudatur à Leone Philofopho, certum eft non dumtaxat Michaele Cerulario, fed etiam Photio efse antiquius, ideoque vetuftif fimam confuetudinem, non fchifmaticam ufurpationem. Eft avitæ Monafticæ libertatis fuperftes veftigium. Quod enim olim Monachi ad fuum Diœcefanum non adftringerentur, fed pofsent quemvis fibi eligere Epifcopum, fuo loco oftendetur. Ita fuit ufque ad Chalcedonenfem Synodum. Hæc ad impediendas, quas tunc ab Eutychianiftis Monachis paffi fuerant Syrorum Epifcopi, barbaras violentias fanxit omnia deinceps Monafteria fuo diœcefano Epifcopo in omnibus fubefse. Conftantinopolitanus Patriarchatus infigniter ibidem eft firmatus & augmentatus, atque ita videtur ejus Patriarcha fefe excepifse ab obfervantia iftius Canonis, & perrexifse in Epifcopum eligi à quibuf cumque per Orientem Monafteriis. Et quia femper phylacteria fua ampliare ftuduit, tandem cæpit femetipfum illis etiam obtrudere atque præficere. Et à Monafteriis perrexit ad Ecclefias.

Lib. 6.

ni Hierarchia everti cunctam dignitatem fui Patriarchæ, qui fine aliqua faltem per omnes Orientis Ecclefias poteftate nullatenùs poffit dici Ecumenicus feu univerfalis. Ita per fchifma in fra tres Cadmæos demutati Græci fefe mutuo.roferunt, momorderunt ac tandem abfumpfe

runt.

nopolitana, quam Regia exornat, Synodorum fuf

fuffragantes, controverfias in aliis fedibus motas ad bujus notionem referri præcipiunt. Laudat ejus circa Stauropegia univerfalem poteftatem, & adjungit: Neque hoc folùm, fed & controverfias in aliis fedibus exortas dirtmere at dijudicare poteft. Videtur loqui ex nono & decimo feptimo Chalcedonenfibus Canonibus, qui cunctas Clericalium apud Epifcopum, cunctas Epifcopalium caufarum primas inftantias mandant agi apud Metropolitæ Synodum, atque adjungunt: Quod fi adversus Provincie Metropolitam Epifcopus vel Clericus babet querelam, petat aut Primatem Diœcefeos, aut Sedem Regiæ urbis Conftantinopolitana, & apud ipfam judicetur. Nicolaus primus Papa per Dice cefeos Primatem intellexit Romanum Pontificem, atque ita ab iftis Canonibus ftabiliri credidit Romanas appellationes. Alii intelligunt quemvis Orientalem Exarchum aut Patriarcham: Cenfent cunctis Orientalibus Epifcopis & Clericis permitti alternativam, qua vel ad fuum Exarchum aut Patriarcham, vel certè ad Epifcopum Conftantinopolitanum poffint appellare. Verùm hæc opinio caret fundamento. Quòd enim Alexandrini aut Antiocheni Patriarchatus Clericos aut Epifcopos ad Conftantinopolitanum Patriarcham provocare permiferit Antiquitas, nulla oftendit confuetudo, nullus Canon, nullum exemplum. Proindè per Diœcefeos Primatem intelliguntur tres Autocephali Primates, quibus omnem avitam auctoritatem circumfcribere, & Conftantinopolitani Epifcopi plenum jugum injicere nolens Synodus introduxit iftam appellandi alternativam.

Præfertim quod omnia hæc exempta loca Patriarchæ penderent Canonica, feu annuas penfione. Et hinc Epifcopi frequenter ac potenter intercesserunt adverfum has exemptiones, adeo ut præfatus Patriarcha Germanus tandem emiferit hoc Edictum : Mediocritas noftra Regionum Fol. 236. Antiftitibus talium jure cedit. Omnia, præter peregrinorum, exempta monafteria reddidit E- Tertiam univerfalem Conftantinopolitani Epifcopis. Habes Edictum in tertio libro juris pifcopi poteftatem adducit in laudato Legum Graco Romani. Et de Ephefiorum Archiepifcompendio Leo Philofophus: Sedes Confianticopo, Imperatoris Michaelis Palæologi Confef fario, & magno Patriarchæ Joanni Vecci ad-fragiis Prærogativam obtinet, quibus divinæ Leges verfario Ifaac fcribit Georgius Pachymeres: Ifaac Cap. 10. Auduit fuo juri fubjugare loca jurifdictioni Patriarche refervata in cunctis per Orientem Diœcefibus, ita ut ea tantum facra loca, quæ intrà unam urbem Confantinopolim fita effent, ordinaria poteftati Patriarchæ fubjecta remanerent, quæ extrà urbem effent, fubjacerent auctoritati illorum Præfulum, qui Dicecefes, ubi erant illa pofita, Epifcopali auctoritate gubernarint. Et pergit: Prodit Imperatoria Novel la, qua decernebatur, ut que ubicumque vel cujufque modi loca vel monafteria Patriarche unt fubjecta eatenus cenfebantur, ea deinceps Epifcopis, quorum ille proprie Diæcefes effent, jure ordinario fubjacerent. Addebatur Decreti ratio: Per abufum vidert, contra facrorum Canonum auctoritatem attentatum id, quod ex longo badlenus tempore fallitatum fue rat, ut nempè Patriarchæ Conftantinopolitano ultrà fines Dioecefis propriæ jus competeret. Exemptio eft revera fupremus poteftatis actus, qui proindè extrà territorium non valet exerceri. Et omninò adverfatur Chalcedonenfi Canoni. Ifaac fola urbica Monafteria volebat manere Patriarchæ. Etenim Conftantinopolitana, uti & Romana, Parochia concluditur civitatis muro: Foris nullam habet Parochialem Ecclefiam, fed fola quædam vicina Cemeteria aut Monafteria. Ifaac volebat etiam intra Patriarchalem Dioecefim nulla effe exempta Monafteria. Et eft omninò confecutus. Quod verò ex proprii quæftus cupiditate hæc ille moverit, difertè fcribit Pachymeres, & pergit: Quod qui dicebat, non intelligebat eripere Se Patriarche titulum Ecumenici, quippè quem concluderet urbe Conftantinopoli, nec faltem ei concederet Diœcefim, quanta & qualis cutvis etiam vulgari tribuitur Epifcopo. Quod nempè vulgares paffim Epifcopi præter civitatem ha beant forenfe territorium. Uerùm id tum quidem nihil penfi habens Ifaac, & in lucri parte numerans oblatam occafionem gratificandi quomodocumque amicis fuis Epifcopis, quos multos offendebant ifte in propriis Diœcefibus exceptiones locorum fubtractorum propriæ ipforum poteftati, ac Patriarchæ auctoritati Subjectorum, & paffim contendebant non plus juris Conftantinopolitano in alienas Dioecefes, quàm cuique ipforum effe in Conftantinopolitanam. Cum collegis Epifcopis Ifaac fectabatur fupra memora tam à Theodoro Balfamone fententiam, quæ omnes Epifcopos affirmat effe jure Divino pares per omnia ac fupremos, ideoque nullum fubeffe alteri; at verò Georgius Pachymeres, ut potè magnæ Conftantinopolitanæ Ecclefiæ Cruciger & magnus Defenfor, vidit ab ifto errore peffimo induci Acephaliam, & cum om.

quam

A fuo Epifcopo Clericum, aut à fua Synodo degradatum Epifcopum duodecimus Antiochiæ Canon mandat non efse moleftum Augufto Principi, fed refugere ad majorem Synodum. Sui prævaricatorem immobiliter firmat in inflicta degradatione, & præfcribit ab omni au dientia. Sextus Conftantinopolitani Concilii Canon rigorem eft moderatus. A Provincia Synodo damnatum Epifcopum mandat non ad Principem, nec ad Generalem totius Chriftianitatis, fed ad fui Patriarchæ aut Exarchi Sy nodum appellare: Ab hac damnatis permittit recurri ad Principem, & generalem ab ipfo Synodum poftulari. Nempè pro iniquæ damnationis auxilio confugientes ad fe quofcumque Epifcopos folebat admittere Princeps, & ipforum caufas Regiæ civitatis Antiftiti ac per ipfum ex advenis Epifcopis collectæ Synodo delegare. Indignum & Ecclefiafticæ Hierarchiæ adverfum judicarunt hoc laudatæ Synodi. Reverà enim