2.

lieet offenfam, voluntas hominis conjungitur Deo, ut patet ex g. 85. art.
3. item q. 86. art. 2. & remiffio culpæ fit per conjunctionem hominis ad
Deum, ut patet q. 86, art. 2.4.

¶ CONCL. 2. Peccatum veniale non poteft remitti, quamdiù volun-
tas adhæret peccato, ideft deordinationi à Deo, feu, quod in idem redit,
immoderatæ converfioni ad bonum creatum.

¶ PROB. Quia, manente caufa, manet neceffariò effectus, ut patet, & inordinata adhæfio vo

luntatis ab bonu crea-
tum eft caufa non re-

miffionis peccati, ut pa

tet.

etiam proponat cavere de futuro: fed fi-
ne tali propofito peccata venialia dimit-
tuntur, cùm certum fit, quòd homo fi-
ne peccatis venialibus præfentem vitam
ducere non poteft. ergo peccata venia.
lia poffunt remitti fine pœnitentia.

¶ COROLL. Ergo
ly non poteft, quod po-
nebatur in conclufione,
dicit impoffibilitatem
abfolutam, ideft ex ter-
2. Prætereà. Penitentia non eft fine
minis proveniente, que actuali difplicentia peccatorum: fed pec-
alio nomine vocatur cata venialia poffunt dimitti fine difpli-
contradictio. Nam,fiil- centia actuali eorum, ficut patet in eo, 20
la inordinata adhæfio
eft caufa, ficut re vera qui dormiens occideretur propter Chri-
eft,non remiffionis pec- ftum: ftatim enim evolaret, quod non
cati, patet jam, quòd contingit, manentibus pecccatis veniali-
implicat contradictione
dicere, quòd peccatum bus. ergo peccata venialia poffunt re-
poffit remitti, durante mitti fine penitentia.

adhæfiōe ad bonū crea

facit, qu. 86. art. 2. 3.

confeffione venialium:

bus, & vénialibus, proportione diverfa. Nam homo in gratia conftituens
poteft,&c. ut in textu. Ex quo dic à fimili, quòd in pœnitentia, quæ eft sa-
cramentum, requiritur: quòd homo confitens venialia tenetur propone-
re, cavere de futuro ab illis venialibus in confeffione explicatis, fecundum
quòd fibi poffibile eft. Intellige tamen hoc, ftando femper intra limites
venialium. Quod dico ad evitandam erroneam confcientiam, ne,f. cre-
dideris: quòd teneatur quis abftinere à veniali, poftquam de illo confef-
fuseft, tanquam à mor
10 homo actualiter peccatum mortale com- tali putans, fcilicet,
miffum deteftetur, quantum in ipfo eft, quod illud veniale, fi in
ut fcilicet diligentiam adhibeat ad reme- mortale. Hoc enim fal-
ipfum recidat, fit fibi
morandum fingula peccata mortalia, ut fum eft, & faciens efse
fingula deteftetur: fed hoc non requiri. periculofum, & illau-
tur ad remiffionem venialium peccato- utile, fecurum, & lau-
dabile id, quod de fe eft
rum:non tamen fufficit habitualis difpli- dabile. Nam confiteri
centia, quæ habetur per habitum chari- venialia eft commen-
tatis, vel penitentiæ virtutis:quia fic cha- dabile, rectum, utile,fe-
ritas non compateretur peccatum venia- cundum Conc. Trid.
Jeff. 14.c. 5. quod tame
le, quod patet effe falfum: unde fequi- valdè periculofum, at-
tur, quòd requiratur quædam virtualis que nocivum efset, fi
confitentiillud pro ve-
difplicentia, puta, cùm aliquis hoc mo-
niali, fieret mortale, fi
do fertur fecundum affectum in Deum, in ipfum recideret. Ad-
& res divinas, ut, quicquid fibi occurre- de, quòd,hoc dato, ab-
ret, quod eum ab hoc motu retardaret, ftineret ferè omnis à
difpliceret ei, & doleret fe commififfe, & tantò magis, quantò* Diligen.
etiamfi actu de illo non cogitaret: * quod efset benè timoratus, & ter nota ly
tamen non fufficit ad remiffionem pec- tanquam à facie colubrino fuit,
cati mortalis, nifi quantum ad peccata o- fugiens pericula caden-cu
di in peccatum morta in fin.
blita poft diligentem inquifitionem.
le: cùm tamen Concil.
¶AD PRIMUM ergo dicendum, Trid.loco cod. verè, fic-
quòd homo in gratia conftitutus poteft ut & ubique dicat;
vitare omnia peccata mortalia, & fingu ufus in confeffione fa-
quòd piorum hominu
la: poteft etiam vitare fingula peccata cramentali dicit pecca-
venialia, fed non omnia, ut patet ex his, ta venialia. Illud ergo
quæ in fecunda parte dicta* funt: & ideo propofitum de caven- *s. 2. q.
dis venialibus, quod 109.4.8
penitentia de peccatis mortalibus requi- textus docet, intelligen- 9.74.4r. 3.
rit, quòd homo proponat abftinere ab du eft formaliter, more
omnibus, & fingulis peccatis mortali- Thomiftico, ideft, ut
bus, fed ad pœnitentiam peccatorum ve- venialia funt: & fic con-
fciétia illa erronea fuga-
nialium requiritur, quòd homo propo- tur,& tranquillitas ani-
nat abftinere à fingulis, non tamen dab mi confitentis ea ferva-
omnibus: quia hoc infirmitas hujus vitæ tur, & fententia Conci- D. 397
non patitur: debet tamen habere propo- tiam vera efse compro-
lii utraque per experie
fitum fe præparandi ad peccata venialia batur. Porrò, quòd co-
minuenda,alioquin effet ei periculum de- fitens venialia, fi ipfo
ficiendi, cùm defereret appetitum profi- rum fit in confeffione
ciendi, feu tollendi impedimenta fpiri- nem, teneatur necefsa-
tualis profectus, quæ funt peccata ve- riò habere tunc propo-

30

inordinata voluntatis 3. Prætereà. Peccata venialia oppotum. Si enim peccatu nuntur fervori charitatis, ut in fecunda per impoffibile remit- parte dictum est: fed unum oppofitorú, ratur,fic manente volu- tollitur per aliud. ergo per fervorem cha1.9.71. 2.2.4. tate, quoniam remiffio ritatis, quem contingit effe fine actuali 24. ar 8.dd ordinatam voluntatem difplicentia peccati venialis, fit remiffio *al quam mox manifeftè apparet peccatorum venialium. ¶ SED CONTRA eft, quod Auguf.* *In lib. de eft fimul refpectu ejuf- dicit in lib. de penit. quòd eft quædam medi ina dem objecti tùm creati, pænitentia, quæ quotidie agitur in ecclefia panit. Et tùm increati ordinata, pro peccatis venialibus, quæ fruftrà effet, litate pa ta quidem propter re- dimitti. videtur ergo, quòd peccata vedet. & inordinata. Ordina- fifine penitentia peccata venialia poffent miffionem culpæ: inordinata verò propter nialia nó poffint fine penitentia dimitti. fuppofitionem factam, fcilicet, quòd duret illa

nit.c.a. to.

benè confiderantibus,
quòd eadem voluntas

adhæfio ad bonu crea

etiä incogitabilia. Con

40

RESPONDEO dicendum, quòd remiffio culpę, ficut dictum eft, fit per * præced tum. Hæc autem pa- conjunctionem hominis ad Deum, à quo artenter conftat effe non aliqualiter feparat culpa: fed hæc fepa86. ar. 4. tantùm infactibilia, fed ratio perfectè quidem fit per peccatum tradicto:ia enim conci- mortale: imperfectè autem per peccatú pi nequeunt; licèt pof- veniale: nam per peccatum mortale so fint ore proferri, ut ha- mens omninò à Deo avertitur, utpote betur ex Philof. in Mecontra charitatem agens: per peccatum taphyf. Unde propter præmiffam cótradictio- autem veniale retardatur affectus hominem neque etiam in nis, ne promptè in Deum feratur: & baptifmo poteft remit- ideò utrumque peccatum per penitentia ti veniale fine pœniten- quidem remittitur, quia per utrum&tu adhæreat peccato; que deordinatur voluntas hominis per

tia, ideft, fi voluntas a

ad fecundum.

venialium non fufficit

immoderatam converfionem ad bonum

CONCL. 3. Ad creatum; ficut n. peccatum mortale re-
remiffionem peccatoru mitti non poteft, quamdiù voluntas pecca-
difplicentia habitualis, to adhæret, ita etiam nec peccatum venia-
que habetur per habi- le: quia, manente caufa, manet effe-
tum charitatis, vel pœ- &tus.
nitentiæ virtus: fed re-
quiritur difplicetia vir
tualis.

,

60

70

Exigitur autem ad remiffioné
pec-
cati mortalis perfe&ior penitentia, ut .f.
¶ PROB. 1. Quia fi
talis difplicentia habitualis fufficeret ad remiffionem venialium; tunc ne-
que charitas, neque pœnitentia virtus ad mortalia delenda fufficiens,q. 66.
ar. 2. compateretur peccatum veniale: id, quod eft falfum. fecunda verò
pars, fcilicet, fed requiritur, & cæt.præfupponitur clara à fufficienti divi-
fione in præcedenti contextu facta, & declaratur in contextu subsequenti,
fcilicet puta, cùm aliquis hoc modo,&c. ufque ad ly quod tamen non fufficit.
TEXAM.ly quod tamen non fufficit ad remiffionem peccati mortalis;
nif quantum ad peccata oblita poft diligentem inquifitionem. Hoc eft. Ad
remiffionem peccati mortalis neceffariò requiritur, quòd homo actualiter
peccatum mortale commiffum deteftetur,quantum in ipfo eft, ideft quòd
diligentiam adhibeat ad rememorandum fingula peccata mortalia, ut fin-
gula deteftetur. Hoc eft, ut verbis Concilii Trid. fefs. 14. c. s.utar, exi- 80
gitur:ut pænitens quifque diligentiùs fe excutiat, & confcientiæ fuæ finus
omnes, & latebras exploret ad hoc, ut ea omnia peccata, quibus Dominu
Deum fuum mortaliter offendit, meminerit. Ly nifi quantum ad peccata
oblita poft diligentem inquifitionem. Hoc quædam declaratio tibi fit
dictorum in q. 79. art. 3. circa remiffionem mortalium oblitorum. Vide
ibi, & Concil.

1. DE MINORI. Sine tali propofito, R. Scilicet abftinendi ab omnibus
venialibus.§. Tunc ni. &c. Ad hoc enim, quòd pœnitens de venialibus re-
miffionem confequatur, requiritur, quod habeat propofitum abftinendi
à fingulis:& fic, cùm fimul proponat cavere de futuro venialia, fecundu
quòd fibi poffibile eft, fua difplicentia de præterito habet rationem veræ
pænitentiæ. Quod eò magis pro vero tenendum eft, quantò videmus, in
pœnitentia mortalium peccatorum nil aliud,quantum ad propofitum ani-
mi pænitentis, requiri ; nifi quòd proponat cavere de futuro mortalia, fe-
cundum quòd fibi poffibile eft. Utrobique fiquidem propofitum verè pę-
nitentis eft de eo, quod fibi eft poffibile, fubintellecta tamen pro mortali-

quod tame

ad 2.

¶ Ad fecundum dicendum,quòd paf- ro, ut ex textu declara-
vimus; patet ex hoc:
fio pro Chrifto fufcepta, ficut fuprà di- quia aliàs efset irrifor, *9.66.a.11.
Etum est, obtinet vim baptifmi: & ideò non pœnitens, juxta
purgat ab omni culpa & veniali, & mor- determinata in g. 84. 4.
tali, nifi actualiter voluntatem peccato cèt pricipaliter de mor-
10.ad quartum.Quæ, li-
invenerit inhærentem.
tali intelligantur, tamé
etiam de veniali, ut ra-
tio locum illum confi-
derans dictat, fuo mo-
do verificantur.

Ad tertium dicendum, quòd fer-
vor charitatis virtualiter implicat difpli-
centiam venialium peccatorum, ut fu-
prà* dictum eft.

NOT. Cæterùm vigilantiffimè notabis, *q.73.4.4,

& tibi de magno periculo illo timens fervabis ultima verba textus, fcili
licet, Debet tamen habere propofitum fe præparandi ad peccata venialia
minuenda: alioquin effet ei periculum deficiendi, cùm defereret, &c. Ex
quo patet, quanta fit cæcitas, & quantum periculum eorum, maximè fi
religiofi fint, qui pro minimo, feu nihilo ducunt, abftinere à peccatis ve-
nialibus, qui, ubi aliquid non efse peccatum mortale, fed folùm veniale
æftimaverint, mox nullo fræno adhibito ad faciendum illud currunt ; vel
etiam, quod majoris & cęcitatis, & periculi argumentum eft, qui de fa-
&to, aut quafi, qui apertè, aut quafi in occulto, derident eos: quos pro vi-
tandis venialibus folicitos efse viderint: vel faltem tales ideò in minori
pretio habent. Nota ibid, quòd ly Effet ei periculum deficiendi, cùm
defereret appetitum proficiendi, eft idem in fenfu cum illa vulgatiffima
D. Bernardi fententia, eam aliqualiter declarans, fcilicet. In via Dei non
progredi, eft retrogredi. Notent ibid. religiofi qui femper habere animum
tendendi ad perfectionem tenentur, 2.2.q. 186. art. 1.ad tertium, & art.
2. quòd ipfi maximè inter alios tenentur vitare peccata venialia, femperq;
habere propofitum fe præparandi ad minuenda illa. Hoc fiquidem, ut pa-
tet in plana ferie textus, importat appetitum proficiendi: quantum,f. ad
declinare à malo. Nam quantum ad aliam partem juftitiæ, quæ eft facere
bonum,fecundum quam etiam tenetur religiofi habere animum proficien-
di, non loquitur præfens textus. Denique,quanti fit exiftimatum à fanétis
Doctoribus apponere magnam curam ad cavendum venialia, ipfa-
& confequenter quantæ cæcitatis, & in quanto peri-
90 que cavere
culo fint fupradicti de venialium vitatione, parum, vel nihil cu-
rantes intelligi apertè datur ex verbis D. Thomæ in quolibet. 11. art.
9. ad tertium, quæ funt hæc. Non folùm quis debet fubire mortem,
antequam peccet mortaliter: fed etiam, antequam peccet venialiter.
Quia peccatum, inquantum peccatum, numquam eft eligibile. Sic

enim

ligit pænitentem, fecundum illud B. Aug.quod recitatur 23. q.7.c.ult.Qu modo(inquit) gaudebis,te effe correctum,nifi doleas, te fuiffe perverfumilde ergo eft ly nifi correcto;ac fi diceretur,nifi dolenti de peccato fuo, ideft, nifi poenitenti. Et loquitur regula de peccato fine additione aliqua, ideft non determinando fe ad mortale, aut veniale, fed in communi, hoc eft, de peccato, ut peccatum eft. Tanquam fi dixiffet. Nec mortalis, nec venialis nec originalis, dummodò fit adultus ille, qui habet originale, peccati ve nia datur: nifi pœnitenti, ideft dolenti de peccato cum propofito emendationis, 9.86. ar. 2. Ratio autem illius regulæ, inquit gloffa ibi,eft: quia actus activorum non fiunt, nifi in patiente benè difpofito, ut ait Philof. in Metaph. A fcripturis verò idipfum infinuatur per hoc, quod univerfa liter dicunt Rom. 13. quæcunque à Deo funt, ordinata funt. Hoc eft: convenientia funt. Ab oppofitis ergo denotant, quòd inconvenientia non funt à Deo, feu quòd Deus numquam facit illa, quæ funt inconvenientia.Cùm igitur inconveniens, immò & maximè inconveniens, utpote contraditorium, fit hoc, fcilicet veniale remitti fine poenitentia, ut patet in coroll.ante concl.3. fequitur manifeftè, quòd fcriptura illa Rom. 13. fi ad particulare præfentis articuli propofitum applicetur, dicit, quòd à Deo numquam poteft effe remiffio peccati venialis fine interiori pœnitentia. Vide aliquid fimile q. 86. ar. 2. appen. Secundò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

fidei, lachrymæ tamen formali difplicentia atteftantur. In cujus fignum, cùm poft refurrectionem Lazari pedes Domini iterùm ungeret, & capil lis tergeret, lachrymæ non affuerunt, quia jam peccatrix non erat: Dominus autem originalem, feu principalem actum, qui eft caufa difplicentiæ formalis, pro caufa remiffionis adducens non exclufit proximum actum difplicentiæ formalis: quamvis, fi ex fpeciali dono Dei fola difpli¶ Num ad remissionem mortalis peccati neceffarium fit, ut homo fingula 30 centia virtualis affuiffet, fufficienter falvatur concurfus pœnitentiæ impli actualiter detestetur. citè, & virtualiter.

In reíponfione ad fecundum adverte, idem effe judicium de dormiete occifo pro Chrifto, vel baptizato, quod intelligo fecundum merita fe- Ant. cundarum caufarum. Nam, fi quis iviffet dormitum cum propofito dicendi mane mendacium officiofum, & interim dormiens occideretur pro Chrifto, crediderim ego ex divina largitate etiam illius peccati pleniffi mam remiffionem per martyrium confequi, quamvis per baptifmum illius remiffionem non confequeretur, propter voluntatem actualiter actualitate virtuali peccato inhærentem.

I

Num veniale peccatum opponatur fervori charitatis,

Quel In refponfione ad tertium, circa materiam argumenti, fcilicet peccatum yeniale opponi fervori charitatis, Durandus in 4. Sent. dift. 16.qu. ab. 1. 1.artic. 2. Occurrit, dicens hoc effe falfum:tum, quia nec formaliter, nec confecutivè opponitur fervori charitatis. Et, quòd non formaliter, probat, quia nec mortale peccatum opponitur formaliter charitati: quoniam confiftit utrumque in deordinatione actus, cui formaliter opponitur reordinatio actus. Quòd verò nec consecutivè, probat ex differentia inter mortale, & veniale in hoc : quia mortale non ftat cum charitate; & ideò opponitur confecutivè illi, veniale autem ftat cum charitatis fervore, & ideò nec confecutivè opponitur illi: tùm, quia charitatis fervor non delet 05.2. veniale fine difplicentia:fola autem difplicentia fine tali fervore illud delet.

80

90

Et 4. d.16. quis motus gratiæ, vel remittuntur: unde dicitur Ephef.2.Deus,
9.2. a. 2.4. charitatis ad ejus remif- qui dives eft in mifericordia, propter nimia
9.7.a.18. TPROB. I. Quia charitatem fuam, qua dilexit nos, &, cùm
cor. ad habitualis gratia non effemus mortui peccatis,convivificavit nos
12. cur. cótrariatur peccato ve- in Chrifto, cujus gratia falvati eftis. ergo
niali, ut patet ex eo,
quòd' peccatum veniale peccata venialia non remittuntur fine
non contrariatur habi- gratiæ infufione.

14. ar.

a2.cur.& ad 1.

* 2. 2.72.
24. a. 10.

* I. 2. q.

tui gratiæ, 1.2. q. 89.

2. Prætereà. Peccata venialia non

4. 1. item 2. 2.q. 87.4. remittuntur fine pœnitentia: fed in pœ- 20
10. & unumquodq; tol-
litur per fuum oppofi- nitentia infunditur gratia, ficut & in
tum, ut de fe patet. Se- aliis facramentis nova legis. ergo pecca-
cunda autem pars,f.fed, ta venialia non remittuntur fine gratiæ
&c. probatur. Quia infufione.
gratiæ, vel charitatis
motus aliquis, i. fervi- 3. Prætereà. Peccatum veniale ma-
dus in Deum, 4. 1. cor. culam quandam animæ infert: fed ma-
cōtrariatur peccato ve- cula non aufertur, nifi per gratiam, quæ
niali, ut patet ex eo, eft fpiritualis anime decor. ergo videtur,
quòd peccatum veniale
retardat actum ejus ; & quòd peccata venialia non dimittantur
unumquodque tollitur fine gratiæ infufione.

30

¶ Quia tamen in habentibus ufum liberi arbitrii, in quibus folis poffunt effe venialia peccata, non contingit, effe infufionem gratiæ fine actuali motu liberi arbitrii in Deum, & in peccatum : ideò, quandocumque de novo gratia infunditur, peccata venialia remittuntur.

novo producentem aliquem actum fervidum. S. Tunc nihil,&c. Nam abfterfionem macu

ad

læ à peccato veniali aliqualiter fuperinducte decori animæ juftificate fufficit, quòd gratia de novo producat actu fervidum, Secùs autem eft, fi loqueremur de macula fimpliciter, ideft per privationem in > textu declaratam. Vide 1.2.q. 89. artic. 1.

AD PRIMUM ergo dicendum quòd etiam remiffio peccatorum venialium eft effectus gratiæ, per. actum fcilicet, quem de novo elicit : non autem per aliquid habituale de novo animæ infufum.

APPENDIX.

Ad fecundum dicendú, quòd pec- ritò effe infinuatum à catum veniale numquam remittitur fine Concil. Trid. quòd ad aliquali actu pœnitentiæ virtutis, expli- remiffionem peccatocito fcilicet, vel implicito, ut fupra di- rum venialium non re- xar. præc. Etum est: poteft tamen remitti pecca- fufio. Ut per hoc,quod quiritur nova gratiæ intum veniale fine pœnitentiæ facramento, dicit fell. 6. c. 11. Licet quod in abfolutione facerdotis formali- in hac mortali vita ter perficitur, ut fuprà * dictum eft: & quantumvis fancti, & qu. prac. ideò non fequitur, quòd ad remiffio- jufti, in levia faltem, a.6. &quotidiana, quæ etia nem venialis peccati requiratur gratiæ venialia dicuntur pecinfufio: quæ, licèt fit in quolibet facra- cata, quandoque camento, non tamen eft in quolibet actu dant; non propterea devirtutis. finunt effe jufti. Nam juftorum est illa vox & ¶ Ad tertium dicendum, quòd, ficut humilis, & verax, Diin corpore contingit effe maculam dupli- mitte nobis debita nociter, uno modo per privatione ejus, quod enim his verbis defra, Hæc ibi. Patet requiritur ad decorem, puta debiti colo- notari quòd peccaris, aut debitæ proportionis membroru; tum veniale ftat fimul alio modo per fuperinductionem alicujus in codem fubjecto cum impedientis decorem, puta luti, aut gratia juftificante : & pulveris, ita etiam animæ inducitur macula uno modo per privationem decoris gratiæ per peccatum mortale, alio modo per inclinationem affectus inordinatam ad aliquid temporale, & hoc fit per peccatum veniale : & ideò ad tollendam ma

per fuum oppofitum. SED CONTRA eft, quòd pecca-
¶ CONCL.2. Quãdo-
tum veniale adveniens non tollit gratia,
cumque gratia de novo
infunditur, peccata ve- neque etiam diminuit cam, ut in fecun-
da parte habitum est. ergo pari ratio-
PROB. Quia non ne ad hoc,quòd peccatum veniale remit-
contingit, infufionem
gratiæ dari in adultis tatur,non requiritur novæ gratiæ infufio.
fine motu liberi arbitrii RESPONDEO dicendum quòd
unumquodque tollitur per fuum oppofi- 40

in Deum, & in pecca

tum. Vide in quæft. 86.
articul, 6, ad 1. Concil.
Trident.

tum. Peccatum autem veniale non contrariatur habituali gratiæ, vel charitati, 1. DE MAJORI. Si fed retardat actum ejus, inquantum nine propria caufa.&. Vel mis inhæret homo bono creato, licèt non adveniente de novo,vel faciente de novo alique contra Deum, ut in fecunda parte habi88.4. 1. actum.§.Ex quo,f. poft- tum eft: & ideò ad hoc, quòd peccatum in 2. 2.2. cà fequitur effectus. veniale tollatur, non requiritur, quòd inTunc, &c. Nam effet fundatur aliqua habitualis gratia: fed fuffiremiffio peccatorum venialium, &c. ut in text. cit aliquis motus gratia, vel charitatis ad so Qui fubtiliter innuit, ejus remiffionem. quòd mortalia non re

3+. 4. 10.

Oportet igitur dare aliquid aliud ultra gratiam ipfam, quo dato, deleatur, hoc verò aliud non eft nova gratiæ infufio: quia gratia, ut diximus, jam habetur. Unde, fi ratione gratiæ, ut fic, deleretur: jam deletum effet, antequam gratia illa de novo adveniret. Sicut ergo, ut colligamus omnia in unum, peccatum veniale juftis adveniens non tollit gratiam: ita, è contra pari ratione, ad hoc, quòd veniale remittatur, non requiritur nova gratiæ infufio. Secundò vides: quomodò ex iis benè, &c.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

N corpore duo. Primò ponit negativam conclufionem, quòd fcilicet ad remiffionem venialium peccatorum non requiratur gratiæ habitualis infufio, camque probat. Secundò dicit, quòd, fuppofita gratiæ 60 infufione, peccata venialia remittuntur, ibi: Quia tamen, &c.

Narticulo 2. ejufdem quæftionis aliquid occurrit notandum, & aliquid dubitandum. Diligenter fiquidem notandum eft, ab Auctore hic exprefsè haberi, quod fuperiùs diximus de effectu euchariftiae, fcilicet, quòd non infunditur nova gratia, nec augetur per illam fine actu liberi arbitrii difponente ad fufceptionem, feu augmentum: dicitur enim hic, quòd non contingit effe infufionem gratiæ in adultis fine actuali motu liberi arbitrii in Deum, & in peccatum, & proportionaliter intelligendum eft de augmento gratiæ.

in hac quæftione: &, quoniam primum poteft effe fine fecundo, ideò gra-
tia compatitur fecum peccata venialia; fecundum autem, quod non pot-
eft effe fine primo, non fic accipiendum eft, quafi quilibet actus charita-
tis deleat venialia: quoniam hoc effe falfum, ex eo probatur, quòd feque-
retur, peccata venialia regulariter deleri fine difplicentia tàm actuali, quă
virtuali: multi enim funt actus charitatis neutram difplicentiam annexam
habentes, quales funt actus non ferventes religionis, &c. ab habente cha-
ritatem eliciti: intelligendum eft ergo, quòd ad deletionem venialium ul-
tra habitum gratiæ requiritur actus charitatis virtualiter, vel formaliter
inferens difplicentiam venialium, ut ex primo artic. quæftionis hujus ha-
bere potes. Et proptereà, quæcumque remiffiva dicuntur peccatorum
venialium, ad dictam difplicentiam conducunt, ut patet etiam inducendo
per illa tria, quæ in tertio articulo numerantur remiffiva venialium nam

¶ Num, quandocunque gratia infunditur, venialia peccata remit 70 in tertio fubintelligitur difplicentia virtualis, in fecundo difplicentia for

tantur ex liberi arbitrii motu.

Dubitandum autem occurrit de illata ex prædicta fententia conclu-
fione, fcilicet: ideò, quandocunque de novo gratia infunditur,
peccata venialia remittuntur. Et eft ratio dubii: tùm, quia non omnis
actus charitatis remittit peccata venialia: tùm, quia non omnis dete-
ftatio peccati remittit peccata venialia. Utrumque tamen videtur fe-
qui ex hac illatione, fi bona eft: quoniam ex concurfu actus liberi
arbitrii in Deum, & in peccatum, infertur, quòd infufio gratiæ re-
mittit venialia.

Notadum
Ad horum evidentiam fciendum eft,ad remiffionem venialium qua-
ad refol.
tuor concurrere, duo ex parte caufæ, & duo ex parte effectus. Exigitur
quast. enim ad remiffionem venialium ex parte caufæ, & quòd horno fit in gra-
tia, & quòd actualiter utatur illa. Et primum quidem habes ab Auctore
in articulo ultimo hujus quæftionis : quia fola gratia Dei eft remiffiva pec-
cati: fecundum autem habetur in articulo præcedenti, & pluries repetitur

malis: in primo autem difplicentia formalis communiter videtur, fi gratia
infunditur, aut virtualis, fi gratia augetur.

Ex parte autem effectus confideratur primò remiffio culpæ, & fecun-
dariò remiffio pœnæ. Et culpa quidem remittitur fecundum Auctorem in
tertio ad tertium, tùm virtute alicujus fatisfactionis, tùm virtute charita-
tis, cujus actus excitatur: quod fic intelligo: per fatisfactionem enim aliquã
intelligo aliquem illorum actuum, quos pœnitentiæ virtus Deo reddit pro
recompenfatione peccati quoad culpam, puta difplicentiam, feu dolorem,
confeffionem interiorem, vel fubjectione, vel aliquid hujufmodi: non .n.
tàm exacta requiritur poenitentia in remiffione culpæ venialis, qualis de
remiffione mortalium fuperiùs defcripta eft. Pœnæ verò remiflio juxta
quantitatem fervoris in litera eadem quantificatur ab auctore, & benè: ita
tamen, ut per fervorem intelligas non folùm fervorem actus elicitià cha-
ritate, fed etiam actus imperati ab eadem, puta difplicentiæ, feu detefta-
tionis peccati: juxta fervorem fiquidem alterius eorum, quicumque fit il-
le, plùs, vel minùs remittitur pœna venialium.

Ref.q.&ob & ¶ Ad objectionem în oppofitum dicitur, quòd ex litera non fequitur id, quod objiciendo infertur:fed folummodò, quòd deteftatio peccati, & actus charitatis intervenientes in infufione gratie,delent venialia.Conftat autem, quòd deteftatio,que affequitur infufionem gratiæ,non eft qualifcüque deteftatio,fed talis,& tanta, út divinæ mereatur præfentia gratiæ. Et fimiliter a&tus charitatis, feu fidei formate in Deu,non eft quicüq; charitatis actus,fed ex tali,ac tanto conatu proveniens,ut divinæ adfit infufio gratiæ: in hujuf

514

Sót.4.f.d.15.9.2.4.3.
Capr.4.f.d.16.q.1.concl.

2.

SUPER Q. LXXXVII.

ART. III.

Sup 9.65.a. CONCL. Tuna ex tri

"ONCL.Triplici ra-
tione, , i,

1ad6.8. bus, venialiu remiffio-
64.83.a.3.

4.1.2.Et

12.

*4.1.buj.q. cum motu reverentiæ

modi .n.deteftatione peccati, & motu in Deum intervenit faltem virtuali. ter deteftatio,& venialium graviorum,que difpofuerunt ad mortalia,& ve nialium,quæ impedierunt acceffum ad hanc mutationé dexteræ Excelfi, & communiter intervenire et videtur dolor de offenfa Dei in communi, in quo clauditur deteftatio venialium in genere: rarò enim,vel numquam accidere videtur,accedentibus ad facramenta, ut doleant præcisè de mortali peccato,communiter enim in communi peccatorum dolor occurrit.

TERTIUS.

Utrum venialia peccata remittantur per afperfionem aquæ bene-
dicte, &c. hujufmodi.

20

DTERTIUM fic proceditur. Videtur, quòd venialia peccata non remittan- 10 tur per afperfionem aquæ benedicta, & epifcopalem ad3.Et 4d, nem aliqua caufant. benedictionem, & alia hujufmodi. Pecca16.9.2.41. ¶PROB. Quia aliqua 7.4.4.17. operantur ad remiffio- ta enim venialia non remittuntur fine PE4.3.4.3.q.3. nem peccati venialis ra- nitentia, ut dictum eft: fed poenitentia d.31.4.2. tione, qua funt vel per fe fufficit ad remiffionem venialium mal.q.7.ar, cum infusione gratiæ, vel cum motu detefta- peccatorum, ergo ifta nihil operantur ad tionis venialium, vel hujufmodi remiffionem. 2. Prætereà. Quodlibet iftorum ad res divinas, ut de his eandem relationem habet ad unum pectribus declaratur in tex. COROLL. Ergo catum veniale, & ad omnia. Si ergo per tandem redeunt omnia aliquod iftorum remittitur aliquod pechæc in unum, f. quòd catum veniale, fequitur,quòd pari ratione remittantur omnia: & ita per unam adfit motus liberi arbi- tunfionem pectoris, vel per unam afpertrii in Deum : & in pec- fionem aquæ benedicte redderetur hocatum,illum reverendo, mo immunis ab omnibus peccatis veniaiftud deteftando. Vide libus, quod videtur inconveniens. I. ILLAT. CONCL. 3. Prætereà. Peccata venialia induErgo ifta nihil, &c. B. cunt reatum alicujus pœnæ, licèt tempoNegatur illatio.§. Ifta ralis: dicitur enim 1. Cor. 3. de eo, qui enim omnia, de quibus fuperædificat lignum, fænum, & ftipu tur inclinationem ani- lam, quòd falvus erit, fic tamen quafi per imæ ad motum pœni- gnem: fed hujufmodi,per quæ dicitur pectentiæ,& fic numquam catum veniale dimitti, vel nullam, vel venialia remittuntur fi- minimam pœnam in fe habent. ergo non 40 II. DE CONCLUS. fufficiunt ad plenam remiffionem veniaRemittantur omnia. B. lium peccatorum .

per ea non remittitur
peccatum veniale, nifi

4.1.cor.fi.& 4.2.

patet in te.cor. operan

ne pœnitentia.

*In lib.de wed. pen c.a.f.g. fitex parte hominis re

*2.3.kuj.q.

535

Inf.7.90 a.

30

Nifi impedimétum ad- ¶ SED CONTRA eft, quod* Augu-
cipientis. S. Tunc nihil, ftin. dicit in libr. de Pœnitentia, quòd
&c. Nam omnia ifta, pro levibus peccatis pectora noftra tundi-
quantum eft de fe, &c. mus, & dicimus: Dimitte nobis debita no-
ut in textu.Ex quo cum ftra: & ita videtur, quòd tunfio pectoris,
tex. ad primum dic,
quòd trium recipientiù & oratio Dominica caufent remiffionem
aquam benedictam u- venialium peccatorum,& eadem ratio vi. so
nus confequi poterit, i. detur effe de aliis .

de facto confequetur,
remiffionem decem ve-
RESPONDEO dicendum, quòd,
nialium, alius quinque ficut fuprà dictum eft, ad remiffionem
tantùm, alius autem venialis peccati non requiritur novæ gra-
nullius. Hæc verò dif- tiæ infufio; fed fufficit aliquis actus pro-
ferentia inde fiet, quia

unius mens omnia de- cedens ex gratia, quo aliquis deteftetur
cem ex receptione aque peccatum veniale, vel explicitè, vel fal-
benediéta inclinata de tem implicitè: fic ut cùm aliquis ferventer
teftabitur, fed alterius
tantùm quinque: & al- movetur in Deum.

SUPER QU.LXXXVII,

4.adz. Et 4. ART. IV. d.16.q.2.ar.

fant remiffionem venialium peccatorum.
Uno modo, inquantum in eis infunditur
gratia: quia per infufionem gratia tol-
luntur venialia peccata, ut fuprà dictum
est: & hoc modo per euchariftiam, & ex-
tremam unctionem, & univerfaliter per o-
mnia facramenta nova legis, in quibus con- conclufio principaliter
fertur gratia,peccata venialia remittuntur: intelligit de culpa. Ac
fi apertè dixerit.Tripli-
fecundo, inquantum funt cum aliquo ci ratione aliqua cau-
motu deteftationis peccatorum: & hoc fant remiffionem ve-
modo confeffio generalis, tunfio pectoris, & nialium, quantum ad
culpam, tum virtute
oratio Dominica, operantur ad remiffionem alicujus fatisfactionis,
venialium peccatorum: nam in oratione &c. ut in tex,
Dominica petimus, Dimitte nobis debita
nostra. Tertio modo, inquantum funt APPENDIX.
cum aliquo motu reverentia in Deum, Exartic, habes pri- Utilit
quomodò per proS.Ecch

60

ARTICULUS

meritò effe infinuatum ab Ecclefia,Auguftino, Papa, Euangelio,&Co

& ad res divinas: & hoc modo benedictio e- rationem oftendas
pifcopalis, afperfio aqua benedicta, quali-
bet facramentalis unitio, oratio in ecclefia
dedicata, & fi aliqua alia funt hujufmodi,
operantur ad remissione venialius peccatoru.
AD PRIMUM ergo dicendum, quòd
omnia ifta caufant remiffionem peccato-
rum venialium, inquantum inclinant a-
nimam ad motum pœnitentiæ, qui eft de-
teftatio peccatorum, vél implicitè, vel
explicite.

Ad fecundum dicendum, quòd omnia
ifta, quantum eft de fe, operantur ad re-
miffionem omnium peccatorum venia-
lium: poteft tamen impediri remiffio,
quantum ad aliqua peccata venialia,qui-
bus mens actualiter inhæret: ficut & per
fictionem interdùm impeditur effectus
baptifmi.

cilio,quòd per aque be nedicta afperfionem, per orationem Dominicam, tunfionem pe&toris, &c.devotè exercita, dimittitur peccatum veniale. A B. Auguftino quidem,ut cum difcurfu ponitur in arg. cont. A fancta Ecclelia verò per hoc, quod dicit in benedictione aque erit, liberetur anoxia. ly us,qui ea afperfus fu Et univerfaliter, quæ ad prædicta,cùm fint qua funt rectè applicari, in da fupplicationes, pofquadam collecta dicit:

Deus,cui numquam fiAd tertium dicendum, quòd per præ- plicatur. A papa autem ne fpe mifericordie fupdicta tolluntur quidem peccata venialia Alexandro I. Aquam quantum ad culpam, tùm virtute alicujus fale confperfam ber fatisfactionis, tùm etiam virtute charita- nedicimus;ut ea cunéti tis, cujus motus per prædicta excitatur. afperfi fanctificentur, ac purificentur, &cæt. Non autem per quodlibet prædictorum Quantò magis aqua difemper tollitur totus reatus pœnæ: quia vinis precibus facrata coinquinatos fanctificafic, qui effet omninò immunis à peccato bitt Hæc ille, ut recitamortali, afperfus aqua benedicta, ftatim tur, De confec.d.3.c.a evolaret: fed reatus pœnæ remittitur per quam. Vide fup.a.num. prædi&ta fecundum modum fervoris in 2. 35.cum Elucid. Ab Deum, qui per prædi&ta excitatur, quan- percutiebat pectus fun Euangelio item Lu. 16. doq; magis,quandoque autem minùs.

dicens,&c.defcendit hic juftificatus in domum fuam.A Conc.deniq. Trid. fefs.14.c.s. Venialia in confeffione taceri citra culpam,multifque aliis remediis expiari poffunt. Hæc ibi. Secundò vides: quomodò ex iis, &c.

QUARTU s. Utrum veniale peccatum poffit remitti fine mortali peccato . DQUARTUM fic proceditur. Videtur, quòd veniale peccatum poffit remitti fine mortali: quia fuper illud Jo.8. Qui fine 1.9.2.3.CONCL. Nullum veniale remittitur peccato eft veftrum,primus in illam lapidem ei, qui eft in peccato mittat,dicit quædam * glof. quòd omnes ¶ PROB. Quia exi- illi erant in peccato mortali: venialia enim *Forte eft ftens in peccato morta- eis dimittebantur per ceremonias. ergo veexCyrills licaret gratia Dei, ut

1. EX GLOSS A Venialia. B. ideft quedam irregularitates legales. §. Tunc nihil, niale peccatú potest remitti fine mortali. &c. Nam conclufio ar2. Prætereà. Ad remiffionem pec- tic. loquitur de veniali 70 cati venialis non requiritur gratiæ infu- in alio fenfu, fcilicet fio:requiritur autem ad remiflionem mor- captu horum vide 1. 2. talis.ergo veniale peccatum poteft remitti q.103.4.2. fine mortali. II. MAJOR. Ad ¶3. Prætereà. Plus diftat peccatum nialis non requiritur remiffionem peccativeveniale à mortali, quàm ab alio venia- gratia infufio. Be. Requiritur tamen aliquis

in foc 16.

mortali.

Vide Nicel, patet, & remiffio culpæ cujufcumque numquam fit, nifi per virtutem gratiæ, ut patet ex Roman, 4.

gratiæ actus. §. Tunc nihil, &c. Nam actus gratiæ nullus effe poteft in co,
qui fubjacet peccato mortali .
III. IL-

III. ILLATIO CONCLUSIONIS. Ergo veniale poteft, &c. B. Nc-
gaturillatio. §. Procedit enim ex premiffis in fallacia fecundum non cau-
fam, ut caufam, pec

cur

*

cantibus. Nam caufa, li: fed unum veniale poteft dimitti fine
veniale aliquod
*ar. prec. poffit remitti fine alio alio, ut dictum eft. ergo veniale potest
ad 2. q. veniali, non autem fine dimitti fine mortali.
prac. 4. 3. mortali, non cft diftan-
¶SED CONTRA eft, quod dicitur
tia major, vel minor Matth. 5. Amen dico tibi, non exies inde,
unius ab altero, ut pu- (f. ex carcere, in quem intruditur homo
tat argumentum, fed
vera hujus rei caufa eft pro peccato mortali) donec reddas novif.
præfentia, & non præ- fimum quadrantem: per quem fignifica-
fentia gratiæ. Et hoc tur veniale peccatum. ergo veniale pec-
eft, quod intendit for-
maliter dicere textus
per ly peccatum venia-
le non excludit omnem,

&c.

APPENDIX.

catum non remittitur fine mortali.

RESPONDEO dicendum, quòd,
ficut fuprà* dictum eft, remiffio culpæ
cujufcumque numquam fit, nifi
tutem gratiæ: quia, ut Apoft. dicit Rom.
Utilitaspre EX
X articulo habes 4. ad gratiam Dei pertinet, quòd Deus 20
primò quomodò alicui non imputet peccatum, quod glof.
Eccl.S.Dei. per rationem oftendas, ibi exponit de veniali. Ille autem, qui
à fcripturis; quod pec- eft in peccato mortali, caret gratia Dei.

*q. prac.
a.6.& qu.

86

catum.

meritò effe infinuatum

catum veniale non re

Ad fecundum dicendum, quòd, licèt ad remiffionem peccati venialis non requiratur nova infufio habitualis gratiæ, requiritur tame aliquis gratia actus, qui non poteft effe in co, qui fubjacet

peccato mortali.

ftratum eft per illud If.
1. Ne offeratis ultra fa-
crificium fruftrà. In-
cenfum abominatio eft
folennitates veftras
mihi, Kalendas veftras,
odivit anima mea. Cum

extenderitis manus ve

¶ Ad tertium dicendum, quòd pec- ftras, avertam oculos catum veniale non excludit omnem actu meos à vobis: &, cùm multiplicaveritis oragratiæ, per quem poffunt omnia pecca- tionem, non exaudiam. ta venialia dimitti: fed peccatum mor- Manus enim veftræ sătale excludit totaliter habitum gratiæ, guine plena funt. Hæc 'ibi. Ubi nota, quòd ly fine quo nullú peccatú mortale, vel venia- enim, quod in ultima le remittitur:& ideò non eft fimilis ratio. fententia ponitur, reddit rationem omnium Prædictorum. Cùm igitur peccatum mortale faciat ifta omnia, quæ aliàs erant grata Deo, utpote ab ipfo præcepta, 1.2.9. 99. a. 3. & q. 101, 4, 4. & q. 102, a, &c. non effe grata, immo efle odiofa Deo; patet, quòd ipfum peccatum multò magis faciet, illud, quod de fe eft ingratum Deo/quale eft veniale peccatum) remanere, ficuti erat,i. remanere ingratum Deo,hoc eft, faciet ipfum veniale non remitti. Patet, inquam, hæc fequela de multò magis, per illam regulam Philofophi in logicalibus,quæ eft. Si de quo minùs videtur ineffe, ineft, ergo & de quo magis videtur ineffe, magis inerit. Subfume tu huic regulæ, quòd minùs videtur verifimile, quòd peccatum mortale reddat ingrata Deo, quæ aliàs ipfi grata funt; quàm quòd faciat remanere ingratum Deo illud, quod fecundum fe eidem ingratum eft: & mox applicando hæc ad fupradicta videbis; non modò verum, fed etiam clarum effe, quod ibi concludebatur. Secundò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis, &c.

*Glinter.
ibid fuper
illud, Bea mittitur homini, quamdiù eft in peccato mortali. Ut per hoc, quod dici-
tus vir, cui tur Matth. 5. Amen dico tibi, &c. fecundum quòd cum expofitione poni-
non impu. turin arg, contr. Quæ expofitio confirmatur ex Luc. 12. Dico tibi; non
tavit Da.
exies inde, donec eriam novissimum minutum reddas. Nam peccata mi-
minuspec
nuta vocantur ad literam à Doctoribus peccata venialia. Ac fi dicamus.
Donec reddas etiam noviffimum minutum, i. ultimum peccatum venia-
le, vel noviffimum minutum, i. minutiffimum peccatum inter alia ve- 30
nialia. Ergo, fecundum fcripturam hanc, non remittitur veniale, etiam
quantumcunque minimum, homini exiftenti in peccato mortali.De mor-
tali enim agitur in præannexo contextu, ut patet legenti, & intelligenti,
propter quod dicitur quis tradendus tortoribus,& mittendus in carcerem.
Item infinuatur per hoc, quod dicitur Genef. 4. refpexit Dominus ad Abel,
& ad munera ejus; ad Cain autem, & munera illius non refpexit. Ho-
rum enim verborum ordine denotatur, quòd amicitia perfonæ alicujus ad

ibi :

N corpore negativè quæfito refpondet, ponitque majorem ibi: remif-
Unde, &c.

Nart. 4. in corp. adverte, rationem moventem Auctorem non fe tenere ex parte pœnæ, fed ex parte culpæ, quia f. nulla culpa à Deo remittitur, nifi per virtutem gratiæ, quòd, fi Duran, advertere voluiffet, aut folviffet hanc rationem,aut ceffaffet ab objiciendo: ipfe enim in 4.fent. d. Ob., Dur. 16.9.1.a. 2. contra hanc doctrinam objicit tripliciter.

Ob.r.cjuf.

Primo, quia culpa venialis confiftit in deordinatione voluntatis,quæ tollitur per debitam difplicentiam ejus, quod indebitè placuit.

Secundò, quia puer non baptizatus in originali exiftens peccato, quandò venit ad ætatem, potelt primò peccare venialiter, & ftatim mori. Et tunc quæritur, an punietur pœna æterna pro peccato veniali, an Ob. 3.ejuf. pæna temporali, &c.

modò rectitudinem actus voluntarii, fed etiam ordinem ad actualem dile&tionem Dei: eft.n. impeditivum fervoris charitatis, & ex hac parte habet 40 rationem cujufdam offenfæ Dei. Et proptereà,dato, quòd fiftens in peccato mortali poffit reparare rectitudinem venialis peccati (puta, quia ex mendace jocosè, vel officiosè habituatus eft ad veritatem dicendam etiam jocosè, & officiosè) non proptereà remiffionem confecutus eft præterita culpæ, qua aliquo modo Deú offendit,quoniam nulla offenfa fine gratia à Deo dimittitur. Nec difplicentia illa, quæ in hoc ponitur, fufficit ad remif fioné culpæ quia non eft Deo accepta fine gratia,ut in litera dicitur ex Pfal. & Apoft.& glof. Beatus vir, cui non imputavit Dominus peccatum, &c.

¶ Tertiò, per opera bona facta extra charitatem poteft aliquis fecundu so

omnes mereri de congruo aliquod bonum temporale. ergo expiationem Sol.ob. 1. pœnæ temporalis deb tæ peccato veniali.

536

ar. 2.

¶ Ad hæc facilè dicitur, quòd culpa peccati venialis non tollit folum

QUÆSTIO

Ad fecundum dicitur, quòd,fi cafus accideret, & peccatu illud veniale Sol. 2.
æternaliter puniretur per accidens, hoc eft ratione ftatus, quia effet in fta-
tu, in quo femper maneret culpa, manente autem culpa in æternum,debet

etiam poena efle æterna, ut ipfemet Duran, in eodem lib. approbat,

Ad tertium dicitur, quòd, quicquid fit de poena, negandum eft,quòd Sol. 3.
per bona opera facta extra charitatem poffit aliquis mereri de congruo
remiffionem culpæ, & proptereà argumentum non militat contra præsen-
tem doctrinam.

OCTUAGESIMA OCTA V A.
De reditu peccatorum per pænitentiam dimifforum, in quatuor articulos divifa.
EINDE confiderandum eft de reditu peccatorum
per pœnitentiam dimifforum.

Utrum peccata dimissa redeant per fequens peccatum.
D PRIMUM fic procedi-
tur. Videtur, quòd pec-
cata dimiffa redeantper fe-
quens peccatum. Dicit
enim Auguftinus in lib.
baptif con. non facit redire peccata de Baptifmo. Redire dimiffa peccata, ubi
Donatift c. mortalia priùs abolita fraterna charitas non eft, apertiffimè Do-
11. in me. ¶ PROB Quia pec-

Infr. corp. Cum eft, quòd ex

Et 4.d. 21,

q..a..

parte converfionis pec

Lib 1.de catum mortale fequens

$0.7.

*

cata mortalia ex parte minus in Euangelio docet in illo fervo, à
converfionis funt diver- quo dimiffum debitum Dominus repetiit,eo,
fa,ac quandoque con- quòd ille confervo fuo debitum nollet dimit-

traria,ut patet de avari

tia,ac prodigalitate, &c. tere: fed fraterna charitas tollitur per
& per unum contrariu quodlibet peccatum mortale. ergo per
non poteft quis reduci quodlibet fequés mortale peccatú redeut
in habitum, vel difpo-

fitionem fui contrarii, ut patet tùm ratione, quoniam unum contrarium
non poteft effe directa caufa fui contrarii; tùm exemplo, quoniã homo per
peccatu prodigalitatis non poteft reduci in habitu, vel difpofitione avaritiæ.
CONCL. 2. Confiderando in peccatis mortalibus id,quod eft ex par-

70

80

cit

te averfionis abfolutè,id-
eft non per comparatio-
ne ad diverfas cōverfio-
nes, ut in conclufio. 3.
peccata prius per poenitentiam dimiffa. nunc confiderabitur, fic
¶ 2. Prætereà. Super illud Lucæ 11. per peccatum mortale
* Beda in
Revertar in domum meam, unde exivi: di- fequés redit illud, quod Lu.lib.4.c.
fuerat in prioribus pec- 18.no mul
Beda: : Timendus eft ifte verficulus, catis ante dimiffionem. tum remote
necnon exponendus, ne culpa, quam in no- PROB. Quia per ante fito.2,
bis extinctam credebamus, per incuriam peccatum mortale fe- de panit.d.
nos vacantes opprimat: hoc autem non ef- quens homo privatur
gratia,fitque reus pœnæ
fet, nifi rediret. ergo culpa per pœniten- æternæ, ut patet 1.2.q.
tiam dimiffa redit.
85. art. quarto, item
3. Præt.Ezech. 18.Dominus dicit:Si quæft. 87. art.3. item 2.
averterit fe justus à juftitia fua, & fecerit 2. 9. 24. artic. 12. &
per mortalia priora an-
iniquitate, omnes juftitiæ ejus,quas fecerat, te dimiffionem erat pri
non recordabuntur:fed inter alias juftitias, vatus gratia

pœnæ æternæ, ut pater
ex eo, quòd ifta duo funt communia omnibus peccatis mortalibus: juxta
illud Jacobi fecundo. Qui offendit in uno, factus eft omnium reus.
CONCL. 3. Per peccatum mortale fequens pœnitentiam reatus pec-
catorum priùs dimifforum redit quodammodò, ideft, inquantum caufa-
Tertia S. Thom.