ARTICULUS pofitio ad gratiam:fed gratia eft in effenT PROB. Quia cha tia animæ, ficut in fubjecto, ut in fecunda 119. ars. 4. racter ordinatur ad ali- parte dictum eft ergo videtur, quòd chaquod confiftens in acti- racter fit in effentia animæ, non autem in bus (puta, ad cultum divinum) & ad actus potentiis, bujusq. in arg cun tra. Sed propriè, ideft, imme ejus, ut patet * 2. Prætereà.Potentia animæ non vidiatè ordinantur poten- detur effe fubje&tum alicujus, nifi habitiæ animæ, non effentia tus, vel difpofitionis: fed character(ut diI DE MAJORI. &tum eft) non eft habitus,vel difpofitio, 2. Difpofitio. B. Remota, fed magis potentia, cujus fubjectum non S. Tunc nihil, &c. Sub- eft, nifi effentia anima. ergo videtur jectum enim alicui accidenti attribuitur fecun- quòd character non fit, ficut in fubjecto, dum rationem, &c. ut in potentia animæ, fed magis in effentia in text. ipfius. 11. MAJOR. Poten3. Præterca. Potentiæ animæ ratiotia animæ non videtur nalis diftinguuntur per cognitivas,& apeffe fubjectum, nifi habisus, vel difpotionis. B. petitivas: fed non poteft dici, quòd chaNegatur. §. Na ipfa pot- racter fit tantùm in potentia cognitiva, entia eft etiam fubjeftum potentiæ fpiritua- neque etiam tantùm in potentia appetilis ab extrinfeco adve- tiva (quia non ordinatur, neque ad cog nientis, ideft characteris, nofcendum tantùm, neque ad appetenlicèt non fit fubjectum dum) fimiliter etiam non poteft dici, potentiæ naturalis. III. DE MINORI. quòd fit in utraque, quia idem accidens Non poteft dici, quod non poteft effe in diverfis fubjectis. ergo character fit tantùm in videtur, quòd character fit in potentia potentia cognitiva. B. animæ, ficut in fubjecto, fed magis in Negatur. §. Nam charaEter ordinatur ad ea,quæ num cultum facramen effentia. funt divini cultus, &c. SED CONTRA eft,quòd (ficut in præut in textu. Ex quo bre- miffa definitione characteris continetur *) ar pra vib. definire potes divi- character imprimitur animæ rationali fetalem. Ut,fi dicas. Quid cundum imaginem: fed imago Trinitatis eft divinus cultus facra- in anima attenditur fecundum potentias. mentalis, feu cultus, ad ergo character in potentiis anime exiftit. quem ordinatur charaRESPONDEO dicendú, quòd (ficut teftatio fidei per exterio- dictum * eft) character eft quodda fignara figna. Omnia ergo culum, quo anima infignitur ad fufciopera divini cultus exte- piendum, vel aliis tradendum ca, quæ rioris confiftunt in fide; funt divini cultus. Divinus autem cultus inquantum, fcilicet omnia aliquo modo te- in quibufdam actibus confiftit. Ad a&us *ar, prec. Comm. Annot Scori. 10 20 autem propriè ordinantur potentiæ animæ, ficut effentia ordinatur ad effe. Et fequenti, & amplectentes ideò character non eft, ficut in fubje&to, in tum (ut catholici) per effentia anima, fed in ejus potentia. hoc ex confequenti amTAD PRIMUM ergo dicendum,quòd fubjectum alicui accidenti attribuitur fccundum rationem ejus, ad quod propinquè difponit, non autem fecundum rationem ejus, ad quod difponit remotè mò quomodò per pro Eul $. vel indirecte. Character autem directè ritò effe infinuatum à rationem oftendas, me- Dei. quidem, & propinquè difponit animam fcripturis, quòd charaad ea, quæ funt divini cultus,exequenda, éter eft in potentia ani&,quia hæc idoneè non fiunt fine auxilio me. Ut per ly videmus nunc per fpeculum in gratia, quia (ut dicitur Joan. 4.) Eos,qui enigmate.1.Corinth.13. adorant Deum, in fpiritu, & veritate ado- Ubi loquitur de fide, rare oportet; ex confequenti divina largi- eamque vocat vifionem tas recipientibus characterem largitur declarat, fidem effe in per ly videmus,per quod gratiam, per quam dignè impleant ca,ad potentia animæ vifiva, & quæ deputantur. Er ideò characteri ma- hæc in fuperiori parte, gis eft attribuendum fubjectum fecun- (de qua tunc loquitur dum rationem actuum ad divinum cul- contextu) non eft, nifi Apoftolus, ut patet in tum pertinentium, quàm fecundum rationem gratiæ. intellectus. Ex eo enim, quòd ponit explicitè fidem in intellectu, fequitur, quòd in ipfo intelletu ponat implicitè fidei proteftationem. Nam proteftatio fidei, fecundum quòd de ea loqui ¶ Ad fecundum dicendú, quòd effentia In corpore una conclufio, Character eft fubjectivè in potentia anime. Probatur. Character eft fignaculum, quo anima infignitur ad recipiendum, vel tradendum ea, quæ funt cultus Chriftiani, ergo ordinatur ad actus. ergo eft potentia animæ. Prima confequentia ( quæ nonnifi implicitè in litera habetur ) probatur ex eo, quòd cultus divinus in acti bus confiftit. Secunda autem, quia potentia animæ ordinatur ad operari, ficut effentia ad effe. In refponfione ad primum adverte diftinctionem in litera pofitam, de co, ad quod difponit character, fcilicet, vel propinquè, vel remotè, & quòd proxime difponit ad actus Chriftianæ religionis: remotè autem dif- 60 ponit ad gratiam. Et hoc probatur in litera: quia ad hoc difponit ex confequenti. Et tu potes addere, quia difponere ad gratiam cft communis conditio fibi, & multis aliis: multa enim alia difponunt ad gratiam (ut patet) & non eft de numero propriorum fibi, Et hæc fi retinueris, videbis, vanum effe laborem Scoti in ult, quæft. Refellitur dift. 6.4. fent, procedentis ex eo, quòd difpofitio ad formam numquam eft quadam in pofteriori naturaliter fufceptivo: hoc enim falfum effe conftat de difJententia pofitione, non proximè, fed remotè. Poteft enim res, quæ nonnifi remotè, & ex confequenti eft difpofitio ad gratiam (quæ in effentia animæ ponenda eft) poni in quacunque potentia animæ, immò etiam in membris exterioribus, hujufmodi enim difpofitiones (ut in litera dicitur ) non ven- 70 dicant fibi fubjectumex eo, ad quod remotè difponunt, fed ex eo, ad quod proximè difponunt. 'Annet. Cave hic, ne dicta de charactere intelligas dicta de facramentis characterem imprimentibus, & incidas in foveam, putans, quòd facramenta hujufmodi conferant gratiam ex confequenti, fintque principaliter caufæ characterum, & ex confequenti gratiæ: quia character, ut in litera dicitur, non proximè, fed ex confequenti difpofitio eft ad gratiam. Recolito fuperius habita doctrinæ, quod fcilicet gratia eft principalis facramentorum effectus, & character eft effectus fecundarius, & perfpice non licere at tribuere facramento conditionem characteris: cum hoc enim, quòd character eft remote, & ex confequenti dispositio ad gratiam, ftat, quòd gra- 80 tia fit principalis effectus facramenti: tunc enim gratia non effet principalis effectus facramenti; fi folùm daretur per facramentum, ut fequela ad characterem : quæ phantafia procul fit à te: baptifmus namque eft principaliter lavacrum regenerationis in filios Dei, in membra Christi: & sc N refponfione ad tertium dubium ex Scoto occurrit in prædicta Questio ultima quæftione, ponente characterem in voluntate: tum quia eft ob. 1. Scot. difpofitio ad gratiam, quæ eft in voluntate, quia gratia eft idem., Ob.. ejuf quod charitas tùm, quia, fi character eft fignum, vel fundamentum dem. obligationis animæ ad Deum, rationabile eft, quòd ponatur in illa potentia, cujus primò eft obligare, vel effe rationem obligandi: talis autem eft voluntas, quia præcisè per actum ejus aliquis fe obligat principaliter: reliqua enim concurrentia ad obligationem non funt, nifi dam præambula, aut figna. quæ Ad hoc dicitur, quod auctor & inferiùs in fequenti articulo in refpon- Refol. Q. fione ad fecundum probat characterem, non effe in voluntate: quia character eft yis inftrumentalis; ac per hoc confiftit in moveri ab alio, voluntatis verò eft movere feipfam ad operandum : diffonat igitur conditio characteris à conditione voluntatis. Et hic probat, characterem effe in intellectu: quia actus, ad quos proximè difponit, fcilicet recipere, vel tradere ea, quæ funt Chriftiani cultus, funt quædam fidei proteftationes. Unde ad primam Scoti objectionem non oportet aliter refpondere: quia jam dictum eft, quòd characteri non affignatur fubjectum, ex eo,quòd eft difpofitio ad gratiam : quia remotè ad eam difponit. Sol, Ob. 1 Ad fecundam autem dicitur primò, quòd conditionalis affumpta eft Sol.1.06.20 falfa: quia non eft neceffaria, quia cum veritate antecedentis ftat: quòd character fit in illa potentia, cujus funt primò actus operationes, ad quas character obligat, & non in potentia, quæ eft primò obliga tiva. Sola.cjufd.Dicitur fecundò, quòd antecedens poteft dupliciter intelligi, quòd character fit obligativus, vel proximè, vel ex confequenti. Et quòd character per fe, & proximè non eft quid obligativum, fed profeffivum Chriftiani cultus, & fidei, & propter hujufmodi profeffionem obligat, quod eft ex confequenti obligare: character enim in anima monftrat animam Chriftianæ religionis, ac per hoc obligatam Chrifto, & non è contra, ficut character militaris monftrat militem Romanum, & ideò obliga- 10 tum Cæfari. Argumentum autem utitur antecedente in primo fenfu, in quo etiam, ut prima teftatur refponfio, falfam conftituit conditio nalem. Dub. 06. Ref dub. 348 4.4.4.7.1.0. 1.que.+ & R5.7.col.2. ¶ Circa eandem refponfionem dubium aliud occurrit de ratione affignata in litera, fcilicet: quia divinus cultus eft quædam fidei proteítatio per exteriora figna, ideò character eft in intellectu, in quo eft fides. Si enim characteri affignandum eft fubjectum ex cultu divino, ad quem proximè difponit, confequens eft, ut fubjectum ejus fit illudmet, quod eft fubjectum proprii, & proximi principii ipfius cultus, magis, quàm illud, quod eft fubjectum principii communis remoti ejufdem cultus, fed proprium, proximumque cultus Dei principium eft religionis virtus, 20 quæ eft in voluntate. ergo character, qui potentia eft ad recipiendum, vel tradendum ea, quæ funt cuitus, eft in voluntate, & non in intellectu, in quo eft fides, quæ remotum eft principium cultus, quia mediante religione; & commune:quia fides operatur mediante ea, quæ funt multarum virtutum puta fpei,charitatis, religionis, &c. : Ad hoc dicitur, quòd characterem convenire in fubjecto cum fide magis, quàm cum religione, ex duobus fumi poteft. Primò ex eo, quòd tàm fides, quàm character inter principia religionis computatur; univer fa namque religio filia eft fidei, & quædam fidei proteftatio, ex religione namque profitetur quilibet fidem fuam. Character quoque cùm potentia fit activa, vel paffiva, actuum religionis principii rationem habet. fecundò ex eo, quòd tàm fides, quam character refpicit divi na 30 cultum fecundum id, quod eft: religio autem refpicit divinum cultum fecundum rationem boni;eft enim religio virtus moralis, cujus eft reddere hominem bonum, & ejus opus bonum efficere: fide enim, & chara Sot. 4. fenten. dift. 1. 9.4.ar.s. Durand.4.f.d.4.q.1. SUPER QU. LXIII. ART. V. ONCL. Character in anima. divinum tere homo poteft in aftus religionis: religioné autem homo bene Ad objectionem autem in oppofitum dicitur, quòd propofitio illa, Sol-ob. fi characteri debetur fubjectum ratione cultus, debet potiùs poni in fubjecto principii proximi ipfius cultus, quàm principii remoti ejufdem, vera fortè eft, cæteris paribus, fed hic non funt cætera paria,quia cultus refpicitur à principio proximo, prout benè, vel malè fit, à qua ratione lögeeft character, à principio verò remoto refpicitur fecundum id, quod eft, in qua ratione convenit character cum fide, quæ eft principium remotum, & commune. Et proptereà non fequitur, characterem effe in volüin qua eft religio, fed concluditur oppofitum, f.efle in intellectu, in quo eft fides. tate, Circa eandem refponfionem dubium ex Durando in quarto fenten Dube tiarum, diftinct. 4. quæft. 1. occurrit, de fubjecto characteris, quòd fit Ob Durat potentia exequutiva: quia virtus perficiens non ad cognofcendum,nec appetendum, fed ad exequendu, debet poni no in intellectu, nec in voluntate, fed in potentia exequutiva: character autem eft hujufmodi, ut pa tet. ergo. Ad hoc dicitur, quòd characterem effe in alia potentia, quàm intel- Ref,dublectus, vel voluntatis, eft impoffibile: quia quælibet alia potentia eft in compofito: character autem eft in anima intellectiva, quod ex co patet, quòd eft perpetuus, remanens in anima feparata: in cujus fignum fi baptizatus, aut ordinatus refurgeret, non rebaptizaretur, aut rcordi naretur. Ad objectionem autem dicitur, quòd, licèt major fit vera de virtu- solo. te, feu habitu, non tamen eft vera de potentia: character autem non eft virtus, aut habitus, fed potentia, licèt enim habitus in parte intellectiva fit ad cognofcendum, vel appetendum: potentia tamen oppofita ad neutrum effe poteft, immò debet: quoniam intellectus ipfe fufficit pro potentia ad intelligendum : & voluntas pro potentia ad appetendum. Quocirca, cùm character fit potentia in parte fuperiori animæ ad recipiendum, vel tradendum cultum proteftantem fidem, rationabiliter ponitur in fubjecto fidei, ut in litera dicitur. QUINTUS. anima indelebiliter. ARTICULUS racter non infit animæ in delebiliter. Quantò enim 40 aliquod accidens eft perPROB. primò.Quia fectius, tantò firmiùs inhæret ; fed gracharacter eft quædam tia eft perfectior, quàm character, per facerdotium Chrifti in fidelibus fanctifi- quia character ordinatur ad gratiam, catio, ideft, deputa- ficut ad ulteriorem finem, gratia autem tio ad divinum cultum amittitur per peccatum. ergo multò ma(ut patet ex prædictis gis character. articulis) & omnis fan&tificatio, quæ fit per *ar.. facerdotium 2. Prætereà. Per characterem ali Chrifti quis deputatur divino cultui, ficut di- 50 perpetuum, eft perpe- &tum eft: * fed aliqui à cultu divino tranítua: re confecrata ma- eunt ad contrarium cultum per apostainanimatis. Secundò, fiam à fide. ergo videtur, quòd taquia characteris fubje- les amittant characterem facramentaAum eft incorruptibile lem. (ut patet) cùm intelle tus fit perpetuus. ¶3. Prætereà. Ceffante fine, ceffare I. ILLATIO CON- debet et id, quod eft ad finem, alioquin CLUSIONIS. Ergo fruftrà remaneret, ficut poft refurrectiomultò, &c. B. Nega- nem non erit matrimonium, quia cefturillatio. §. Procedit enim ex præmiffis du fabic generatio, ad quam ordinatur maplicem defectum con- trimonium. Cultus autem exterior, ad cernentibus. Quorum quem character ordinatur, non remaquidem unus eft ifte, nebit in patria, in qua nihil agetur in fitunt fallaciam fecüdum gura, fed totum in nuda veritate. ergo non caufam, ut cau- character facramentalis non manet in fam. Putant namque, perpetuum in anima, & ita non ineft inquòd caufa delebilita- delebiliter. fit perfectio minor, vel ¶ SED CONTRA eft, quod Augu*. 13 major: & tamen non ftin. dicit in 2. contra Parmenianum: non med.. eft vera hujus caufa minùs hærent facramenta Chriftiana, quàm fed aliud, fcilicet coditio principalis agêtis fic corporalis nota militia: fed character mimoventis inftrumentü. litaris non repetitur, fed agnitus approAlter autem præmiffa- batur in eo, qui veniam meretur ab Imrum defectus eft ifte, fcilicet, quòd fimile ju peratore poft culpam. ergo nec charadiciù, quoad delebili- &ter facramentalis deleri poteft. tate, vel indelebilitate, RESPONDEO dicendum, quòd, putant effe fiédum de ficut dictum est, character facramencharactere, & gratia:ta- talis eft quædam participatio facerdotii tum. Ratio hujus eft: Chrifti in fidelibus ejus, ut, fcilicet,ficquia aliter eft gratia in ut Chriftus habet plenam fpiritualis fa 60 textuali, & inde pro faciliori captu extracta cerdotii poteftatem, ita fideles ejus ei fuerunt. Id quod & in aliis locis fimilibus atconfigurentur in hoc, quòd participant tendere poteris, aliquam fpiritualem poteftatem refpe- II. CONCLUSIO. ctu facramentorum, & corum, quæ videtur, quòd tales apertinent ad divinum cultum, & pro- facramentalem. B. Si pter hoc etiam Chrifto non competit ejus motio, feu amifhabere characterem, fed poteftas fa- fio pertineret ad homicerdotii ejus comparatur ad characte- nis voluntatem. §. rem, ficut id, quod eft plenum, & characteris amiffio non perfectum ad aliquam fui participatio- fubjacet voluntati honem. Sacerdotium autem Chrifti eft æ- minum. Et hujus raternum, fecundum illud Pfalm. 109. eft virtus inftrumenta tio est, quia character Tues facerdos in æternum fecundum or- lis, &c. ut in tex. dinem Melchifedech. Et inde eft, quòd III. DE MAJORI. omnis fanctificatio, quæ fit per facer- Ceffante fine. R. Tùm dotium ejus, eft perpetua, re confe- propinquo, tùm ulticrata manente, quod patet etiam in re- &c. Licèt enim in pabus inanimatis: nam ecclefiæ, vel al- tria ceffet characteris taris manet confecratio femper, nifi de- finis propinquus, exterior cultus facraftruatur, cùm igitur anima fit fubje- mentalis: tamen nun&tum characteris fecundum intellecti- quamibi ceffabit cha vam partem, in qua eft fides (ut dictum racteris finis ultimus, ideft * manifeftum eft, quòd, ficut in- cultus. Et ideò poft hanc ad arg. *a.præced. tellectus perpetuus eft, & incorrupti- vita remanet character bilis,ita character indelebiliter manet iaia. & in bonis, &c. ut in AD PRIMUM ergo dicendum,quòd tex. Vide fimile argumentum cum refponfo aliter eft in anima gratia, & aliter cha- in Addition. q. 80. art. racter.Nam gratia eft in anima,ficut que 1. ad primum, & q. 16. dam forma habens effe completum in ea, art. 1. not. post ad pri70 character auté eft in anima, ficut quæ- beris pro faciliori notimum. Ex quibus juvadam virtus inftrumentalis, ut fuprà di- tia præfentis tex, in lyart, 2 &tum eft. Forma autem completa eft in frustrà. fubjecto, fecundum conditionem fubje&ti, &,quia anima eft mutabilis fecundum liberum arbitrium, quamdiù eft in quò per rationem infit animæ mutabiliter: fed virtus in- oftendas, meritò effe infinuatum à fcripturis, strumentalis magis attenditur fecundum & Conciliis, quod chaconditionem principalis agentis, & id- racter ineft indelebiliter cò character indelebiliter ineft anima, nó animæ. A fcripturis ppter fui perfectione,fed ppter pfectio- dicitur in Pfalm. 109. né facerdotii Chrifti,à quo derivatur cha- Tu es facerdos in aterracter,ficut quædã inftrumentalis virtus. num. Ex eo enim, quòd ftatu viæ, confequens eft, quòd gratia Xart, habes primi: Utilit facerdotium Chrifti eft æternum, fequitur,quòd character facerdotii Chrifti fit æternus. In ipfo autem Chrifto non eft æter nus nus, cùm nec in eo fit * cunque voluntas moveatur in contrari- do, quòd character di- ¶ Ad fecundum dicendum, quòd,fic- prac. Annot Comme Annot. 349 10 liis autem infinuatur Ad tertium dicendum quòd, quam- idipfum exprefsè, videvis poft hanc vitam non remaneat exte- licet à Florentino, & rior cultus: remanet tamen finis illius Tridentino, ut recitatur fuprà art. 1. 2.ap cultus, & ideò poft hanc vitam remanet pend. Secundò vides: character, & in bonis ad eorum gloriam, quomodò,&c. & in malis ad eorum ignominiam: ficut etiam militaris chara&ter remanet in militib. poft adeptam victoriam, & in his, qui vicerunt, ad gloriam, & in his, qui funt victi, ad pęnam. Commentaria Cardinalis Cajetani. IN titulo adverte, quòd ly indelebiliter poteft dupliciter accipi, vel per negationem omnis potentiæ etiam logicæ ad deletionem, & fic effet fenfus, an character infit indelebiliter ita, quòd implicet contradi- 20 &tione, ipfum deleri,& fic fenfus procul eft ab intento: poteft enim à Deo deleri, definendo confervare ipfum: vel per negationem propriæ, feu proximæ naturalis potetiæ ad deletioné, & hic fenfus eft intetus: no eni quærimus, quid poffit Deus facere, fed quid fuapte natura coveniat characteri. In corpore eft una conclufio: Character indelebiliter manet in anima. Probatur: Omnis fanctificatio, quæ fit per facerdotium Chrifti, eft perpetua, re confecrata manente, fed character facramentalis eft quædam participatio facerdotii Chrifti æterni in ejus fidelibus fecundum animæ partem incorruptibilem, ergo character indelebiliter manet in anima. Major & probatur, & declaratur. Probatur quidem : quia facerdotium Chrifti eft æternum, ut patet auctoritate fcriptura. Declaratur verò ex eo, quòd res 30 inanimate confecratæ à miniftris facerdotii Chrifti retinent confecrationem, quamdiù funt, ut patet in Ecclefiis, calicibus, &c. Minor verò quoad primam partem declaratur ex duobus. Primò ex proportionalitate Chrifti fecundum plenam facerdotii poteftatem, & fidelium ejus fecundum aliquam poteftatem refpectu facramentorum, & cultus, &c. Secundò ex hoc, quòd Chrifto non convenit habere characterein. Quoad fecundam autem partem, fcilicet æterni, non oportet aliter probari. Quoad tertiam verò probatur ex eo, quòd anima eft fubjectum characteris fecundum intellectum. ¶ Adverte hic,quòd in minori propofitione appofuimus ly æterni, pro Scot. 4. fent. dift.1.qu.4. ar.6. Capreol.4.fent. d.4.qu.1. concl. 1. 3. Inf 2.72.ar, Arg.4.f. d. 6. a. 4. i 5.0+.d.. 4. 9.1.4.9 SUPER Q. LXIII. ptereà quia character habet rationem vis inftrumentalis. Conftat enim, quòd,nifi principale agens fit æternum, impoffibile eft, ponere inftrunićtalem ejus virtutem perpetuam. Adverte fecundò ly re confecrata manente: quoniam inde apparet refponfio ad Scotum in 4. fent, dift. 6.q. 9. objicientem ex indelebilitate Affertur characteris negationem virtutis fupernaturalis in facramentis: quia virtus .. illa nunquam poffet corrumpi eodem modo, quo &folvitur. characterem indelebilem Thomas ponit. Refpondemus fiquidem, quòd virtus in facramentis exiftens manet, quamdiù facramentum manet, ficut & character durat, quamdiù anima durat: durante fiquidem facramento, durat & virtus illa. Et, ficut, fi ceffaret effe anima, defineret & ejus character, ita, ceffante facramento, ceffat virtus in illo. Et, quoniam conftat, facramenta omnia paululum durare, utpote habentia verba pro formis, ideò mirum non eft, fi fpirituales virtutes eorum crebro effe definunt. In refponfione ad primum adverte ratione Auctoris ex philofophia Ann. non folùm principia, fed teftimoniú ad fensŭ habere. Videmus enī, motů coelefte durationem ex parte motus fortiri: tantique fit hujufmodi rerum. (quarum effe confiftit in fieri ) duratio ex parte agentis, ut negantes, con, fervari permanentes res manu Creatoris, concedant hujufmodi res imperfectas poffe perpetuari ab agente perpetuo, ut Averr, in 12. Metaphyf. teftatur. Et habes in hac litera aliam rationem radicalem hujus differentiæ inter formam habentem effe completum, & formam, quæ eft vis inftru mentalis, quia fcilicet illa, quafi fixa in fubjecto, fequitur conditione fubjecti: ifta verò,quafi defluxus quidã agentis illius fequitur conditionem. CONCL. Per hæc fa- facerdotii Chrifti: fed character facracramenta,f.baptif-mentalis nihil eft aliud, quàm participaArt.& ordinem, imprimitur tio facerdotii Chrifti, ut dictum eft. er.bujus q. character, non autem go videtur, quòd per omnia facramenta PROB.I.Quia hæc novæ legis imprimatur character. 2. Prætereà. Character fe habet ad 50 ad divinum cultum, animam, in qua eft, ficut confecratio ad ideft,ad ulteriùs traden- res confecratas: fed per quodlibet facradum, vel recipiendum aliquid in facramentis mentum novæ legis homo recipit gratiá q.præced. (ut declaratur in tex.) fanctificantem, ut fuprà dictum eft. * ergo & character eft fignum videtur, quòd per quodlibet facramenin anima ad recipiendū, tum novæ legis imprimatur character. vel aliis tradendum ea, 3. Prætereà. Character eft res, & fain facramentis, ut pa- cramentum. In quolibet autem facratet artic. 2. 3. Secunda mento novæ legis eft aliquid, quod eft autem pars, fcilicet, nō res tantùm: & aliquid, quod cft facraautem, &c. probatur. Quia alia facramenta mentum tantùm,& aliquid, quod eft res, non ordinantur directè & facramentum. ergo per quodlibet faad divinum cultum, cramentum novæ legis imprimitur chaideft, ad ulteriùs recipiendum, vel tradendum aliquid in facramentis, ¶ SED CONTRA eft, quòd facraut de Pœnitentia, atque menta in quibus imprimitur charaar.prac. duobus fupponendo, indelebilis, * ut dictum eft: quædam auEuchariftia, ide de aliis &ter,non reiteratur eo,quòd character eft 70 1. DE MAJORI. Fit tem facramenta iterantur, ficut patet de aliquis particeps facer- penitentia, & matrimonio. ergo non tum recipit aliquem ef- omnia facraenta imprimunt charactere. fectum facerdotii ejus. RESPONDEO dicendum, quòd S. Tunc nihil, &c. (ficut fuprà* dictum eft) facramenta no*9.62, art. Nam character (de væ legis ad duo ordinantur f. in remediú quo minor loquitur) eft participatio facer- peccati, & ad cultum divinum. Eft auté dotii Chrifti in amplio- omnibus facramentis commune, quòd ri fenfu, fcilicet, in dicto. III. DE MINORI. APPENDIX. in facramentis ad imprimendum characterem; quòd homo fanatificetur fpeciali quaper ea exhibetur aliquod remedium con- dam confecratione, uttra peccatum per hoc, quòd gratiá con- pote deputatus ad diviferunt: non autem omnia facramenta or- num cultum, modo dinantur directè ad divinum cultum: ficut patet de penitentia, per quam homo Quod est res, & faliberatur à peccato: non autem per hoc cramentum. R. Non facramentum exhibetur homini aliquid tamen codem modo; quo character eft res, de novo pertinens ad divinum cultum, & facramentum.§. Tüc fed reftituitur in ftatum priftinum. Per- nihil, &c. Nam effe tinet autem aliquod facramentum ad di- rem, & facramentum, vinum cultum tripliciter; uno modo per fufficit ad effe charaquocunque modo, no modum ipfius actionis. alio modo per mo- &terem : fed oportet effe dum agentis; tertio modo per modum re- rem, & facramentum cipientis. Per modum quidem ipfius eft fuprà artic. 3. ad femodo illo, qui dictus actionis pertinet ad divinum cultum eu- cundum. chariftia, in qua principaliter divinus cultus confiftit, inquantum eft Ecclefiæ facrificium: & per hoc idem facramentu non imprimitur homini character: quia per hoc facramentum non ordinatur homo ad aliquid aliud ulteriùs agendum, vel recipiendum in facramentis, cùm po- per rationem interimas, primò quomodò Util.pro tiùs fit finis, & confummatio omnium fa- tanquam in radice, hacramentorum, ut * Dionyf. dicit ut * Dionyf. dicit 3. c. Ec- refes Anabaptiftarum cl. hierarch. continet tamen in fe ipfum zati poffunt iterùm ba- bierir, cir. dicentium, quòd bapti- *c. 3. eccl. Chriftum, in quo non eft character: fed ptizati. Et Pauperum prin ilius tota facerdotii plenitudo. Sed ad agentes de Lugduno dicentium: in facramentis pertinet facramentum quòd facerdos amittit ordinis: quia per hoc facramentum depu- di, fi mortale comiferit. poteftatem confecrantantur homines ad facramenta aliis tra- Et Joannis Uvicleff (ut denda : fed ad recipientes pertinet facra- refert Concilium Conmentum baptismi : quia per ipfum homo ftantienfe, feffione 8.) dicentis quod faceraccipit poteftatem recipiendi alia Ec- dos, fi eft in peccato clefiæ facramenta unde baptifmus mortali, non confedicitur effe janua omnium facramen- crat. Addunt Valdenfes, torum. Ad idem etiam ordinatur quo- ferre Ecclefiaftica faquòd non poteft condammodò confirmatio * ut infrà fuo cramenta, & è contra, fcilicet, quòd laici tă viri, quàm mulieres, qui fint de fecta ipforum, poffunt confecra- *4 72.4r 6, re & facramentales confeffiones audire, ut de hoc illorum pro laicis dicto refert Direct. Inquifit. 2. par. quæft. 14. Articulus enim præfens ex eo, quòd in baptifmo, & in ordine charactere imprimi decernit, omnes prædictas, ac fimiles hærefes radicitùs eyellit. Nam,charactere dato, *c... par. per so:am. cùm fit indelebilis, articulo quinto,conftat, neceffariò fequi, quòd neque munia exercere.Secundò fiones audire, abfolve- loco dicetur. & ideò per hæc tria facrame- 2 20 characterem, & confequenter radicitùs deftruit Anabaptiftas. Item à Titulus clarus eft. habere, & femel ritè ordinatos iterùm laicos effici poffe, fi verbi Dei minifterium non exerceant. Hæcibi. Et feff. 14.cap. 6. Declarat fancta fyn odus: falfas effe, & à veritate Euangelii penitùs alienas doctrinas mnes. que ad alios quo fuis homines, præter Epifcopos, Sacerdotes, clavium minifterium per tes, qui peccato morta fecundum quòd fanctitas importat mun- niciosè extendunt. Docet à poftquam inter alias co- In mate etiam offa mandantur exhumari, & cremari. Item à Concilio Carthagi- facram, is Commentaria Cardinalis Cajetani. In corpore una conclufio. Per tria facramenta tantùm imprimi- ་ guit deindè in tria membra facramenta ordinata ad fecundum finem, & exclufo uno corum, fcilicet Euchariftiæ, concludit, reliqua duo genera imprimere characterem. Et clarè patet proceffus in litera. Adverte hic, quòd circa Euchariftiæ facramentum poffunt duo confiderari, fcilicet ipfum facramentum, quod nihil aliud eft, quàm actio fa- Annst. cramentalis confiftens in confecratione materiæ, & poteft confiderari ufus facramenti, quo Euchariftia percipitur à nobis . Et de primo quidem, an imprimat characterem, fub quæftione cadere non poteft, quia actio il la nihil ponit in animabus noftris: fed ad materiam exteriorem terminatur. De fecundo autem Auctor loquitur, reddens rationem; quare non imprimit nobis characterem, & cum hoc magnificans ipfum, quòd continet Chriftum, in quo eft fons omnium characterum. QUÆSTIO SEX AGES I Sot. 4. fenten. dift. 1. Petrus de Palud.4.f.d.2. 9.1. SUPER QU. LXIV. ART. I. CONCI Utrum folus Deus operetur interiùs ad effectum Sacramenti. peratur per modum mi- in tex. men miniftris conve magis apud Deum exaudibiles, quàm dem ratio eft miniftri, II. DE CONCLUS. 1. Majorem effectum facramenti confequatur ille ̧ 10 ministro, R. Si effectus ¶ SED CONTRA eft, quod dicifacramenti dependeret tur Rom. 8. Deus est, qui juftificat. aboratione miniftri. §. Propofita, fcilicet, vei Cùm ergo interior effectus omnium fain perfona miniftri, ut cramentorum fit justificatio, videtur fingularis eft, vel in per- quòd folus Deus operetur interiorem effona totius Ecclefiæ. fe&tum facramenti. Tunc nihil, &c. Nam facramentorum effectus RESPONDEO dicendum, quòd, interior non impetra- operari aliquem effectum, contingit du tur oratione Ecclefia, pliciter uno modo per modum principalis vel ministri : fed ex &c. ut in textu. Ex cu- agentis: alio modo per modum inftrumenjus ultimis verbis patet: ti. Primo igitur modo folus Deus operatur & quòd aliud eft, ope interiorem effectum facramenti, tùm, quia rari aliquid annexum; folus Deus illabitur anima, in qua facraaliud autem eft, impe- menti effectus exiftit: non autem poteft trare, quòd Deus operetur illud, & quòd horú aliquid immediate operari, ubi non eft: primum nunquam con- tùm, quia gratia, quæ eft interior sacravenit miniftro etiam menti effectus, deft à folo Deo, ut in se*P.2.1, 111. bono, cui tamen poteft cunda parte dictum eft. Character etiam, III. DE MINORI. Res qui eft interior quorundam facramentoinanimata aliquid ope- rum effectus, eft virtus instrumentalis ratur. R. Inftrumentaliter. S. Tunc nihil, &c. quæ manat à principali agente, quod Nam & homines ad in- eft Deus: fecundo autem modo bomo poteft teriorem effectum ope- operari ad interiorem effectum facramenti, 30 rantur minifterialiter in quantum operatur per modum miniideft ( ut habetur in ad primum) non infunde, ftri. nam eadem ratio eft miniftri do gratiam, fed facra- & inftrumenti: utriufque.n, actio extementü gratiæ tradedo. riùs * adhibetur; fed fortitur effectum interiorem ex virtute principalis agentis, quod eft Deus m D.680 *al.exbi betur. Dei. Utilitas convenire fecundum. APPENDIX. EX ¶AD PRIMUM ergo dicendum, pro Eccl. S. primò quomodò quòd purgatio, fecundum quòd attribuiper rationem interimas hærefim Albanenfium tur miniftris Ecclefiæ, non eft à peccato; dicentium: quòd homo fed dicuntur diaconi purgare,inquantum poteft ex fe dare Spiritu vel immundos ejiciunt à cetu fidelium: fan&tum.Si enim homo non poteft ex fe, adhibito etiam facramento, opérari interiorem effectu, Titulus Annot. Dubit. 40 vel eos facris admonitionib.difponunt ad ipfamque expugnat: fed * à in ideft ¶ Ad tertium dicendum, quòd res non eft aliquid, Icili- fe Spiritum fanctum. Item à dictis in pri. p. 9. 43. ar. 8. Elucid. & Commentaria Cardinalis Cajetani. In corp.una ponitur diftinétio bimembris cum duabus conclufioni- so 60 dus comprehendatur fub annexis, quæ per devotionem miniftri impetrari Adverte hic, quòd, cùm in litera dicitur: Solus Deus eft caufa gratia, Ad hoc dicitur, quòd, cùm minifter facramenti non fit deterioris Refol.dub. SECUNDU S. Utrum facramenta fint folùm ex inftitutione divina. DSECUNDUM fic proceditur. Videtur, quòd facramenta non fint folùm ex inftitutione divina. Ea enī, 80 us eft inftitutor fa traduntur nobis in facra fcriptura: fed quæ sut divinitùs inftituta, ¶ PROB. Quia vir- quædam aguntur in facramentis, de qui4.5.3.1.4.1. tus facramenti eft à folo bus nulla fit mentio in facra fcriptura, Deo (ut patet articulo primo) & virtus facra puta de chrifmate, quo homines confir menti non poteft effe, mantur, & de oleo, quo facerdotes innifi ab eo, qui inftituit unguntur, & de multis aliis tàm verbis, quàm factis, quibus utimur in facramé- in facra fcriptura. B. |
