Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

ORDINARIUM

CANONICORUM REGULARIUM S. LAUDI ROTOMAGENSIS.
(Ex ms. codice ejusdem ecclesia.)

PRÆFATIO.

A tantummodo officium Dominicale 257 agitur, sex primæ lectiones terminantur de libro, qui tunc temporis legitur, ultimæ vero tres de expositione Evangelii. Hoc quoque observatur, quod in fine lectionum que de prophetis sunt, si Domini verba fuerint, Ùæc dicit Dominus, dicitur; sin aliter: Tu autem, Domine.

254 Quoniam a nonnullis prædecessoribus sive Contemporaneis nostris in ecclesia Sancti Laudi Rotomagensis, cujus nos divina vocante clementia canonici existimus, super ordinatione servitii, licet non in multis, tamen in quibusdam erratum fuisse dignovimus, idcirco ejusdem Domini cooperante grat'a, et fratrum nostrorum orationibus suffulti, ad honorem ipsius, et eorum utilitatem, ecclesiæ nostræ servitium in legendis duntaxat, psallendis et cantandis, non rationem assignando de singulis, sed, prout potuimus, usum Ecclesiæ et rerum ordinem observando, sub parvi libelli compendio decrevimus explanare, in quo non arrogantia titulis aut lucris temporalibus inhiantes, sed solius charitatis intuitu necessitatibus fratrum (ut diximus) famulantes, verborum obscuritatibus et sententiarum 255 diversitatibus prætermissis, doctrina facili et perspicua modum et ordinem servitii nocturni pariter et diurni, librorum veterum tenorem minime relinquendo; B quasdam etiam festorum mutationes nostris factas temporibus inserendo, et si quid defuerit consulte et fideliter apponendo, quantum Dominus inspiraverit et memorie nostræ occurrerit, oculis non solum pru lentium, sed et simplicium intendimus dec'arare, a principio Adventus Domini, qui in nostrum adveni e dignetur auxilium, exordium assumentes.

Notum sit igitur omnibus ut semper a quinto Kale das Decembris usque in tertio Nonas ejusdem meusis, ubi dies Dominicus advenerit, ibi Adventus Domini celebretur unde versus :

Andreæ festo vicin'or ordine quovis

Adventum Domini prima colit feria.

Sabbato ante primam Dominicam Adventus Domini ad Vesperas ant. Benedictus, psal. Ipsum. Ant. In æternum, psal. Exaltabo te. Ant. Laudabo, psal. Lauda, anima. Ant. Deo nostro, psal. Laudate Dominum quoniam. Ant. Lauda, Jerusalem, psal. Ipsum. Capitulum Erit in novissimis diebus. Ecce dies veniunt. ŷ In diebus. Et hoc est. Gloria Patri. Hymnus Conditor alme. 256 Cantores hebdomada canant responsorium ad gradus in habitu suo. Rorate, cœli. Ant. Ecce nomen Domini, psal. Magnificat. Dum cantatur Magnificat sacerdos hebdomadarius suit cappam sericam, et ceroferariis præcedentibus thurificat duo altaria, et priorem si sit in choro, postea in ultimo stallo thurificatur, et post omnes a senioribus inchoando. Oratio: Excita, quæsumus, Domine. Benedicamus Domino, quod dicitur a juniore in parte ubi est septimana. Si in ipsa die festum beati Andreæ occurrerit, festum debet differri in crastinum, de quo tamen debet fieri memoria ad Vesperas post primam collectam sub hac antiphona: Cum pervenisset. ŷ Dilexit Andream. Oratio Quæsumus, omnipotens Deus, deinde de S. Laudo antiphona, Dignus laude, etc., quæ memoria nullo tempore intermittitur, nisi in festis duplicibus vel triplicibus, et per octavas natalis Domini, Pascha, Pentecostes, et tribus diebus ante Pascha, et per octavam Assumptionis.

Per Adventum Isaias propheta ad legendum ponitur, et quanto de Christo prophetavit urbanius et clarius, tanto nativitati ejus legitur proximius. Sciendum autem quod omni Dominica per annum, quando

C

D

Prima itaque Dominica Adventus Domini quando Isaias incipitur, ad primam lectionem legatur pro logus cum ejusdem libri principio, quam debet lectionem legere cantor

Ad matutinas ejusdem Dominicæ invitatorium : Ecce venit rex, psal. Venite, duo hebdomadarii cantant, ete. Primum responsorium: Aspiciens, quod responsorium cantores hebdomadarii incipiant ad gradus, et dicant primum versum: Quique terrigenæ, repetitio: Ite obviam, et finit ir totum responsorium ad omnes repetitiones; deinde cantor dextri chori commendet versum majori ejusdem chori, scilicet Qui regis, quem dicat in stallo suo; chorus Nuntia, etc., tola. Interim cantor sinistri chori commet:det tertium versum majori sinistri chori, scilicet Excita, Qui regnaturus. Et sic dicti cantores ad gradus, Gloria Patri subjungant, post quod Aspiciens præcentor reincipiat, etc. Nonum responsorium, scilicet 258 Lætentur cæli, repetitur, quia Te Deum landamus usque ad Natale intermittitur, et interim classicum pulsatur, et ita semper fit in Dominicis et in festis quando Te Deum laudamus non dicitur. Gloria in excelsis usque ad natale Domini intermittitur. Quamvis enim boni servi cum gaudio Domini sui adventum exspectent, maximum tamen in ejus præsentia recolunt gaudium; idcirco Gloria in excelsis, et alia quædam hilaritates sacri officii usque ad præsentiam Dominicæ nativitatis postponuntur, ut devotius tunc et avidius resumantur, et angelicum illud canticum tunc pastoribus cum magna lætitia annuntiatum, quasi novum, in eorum mentibus repetatur.

In capitulo Evangelium Cum appropinquasset. Statim post capitulum tam ista die quam omnibus diebus Dominicis, sive omnibus diebus in quibus fit processio, debet ter pulsari signum ad processionem, deinde appellatio ad revestiendum. Tunc revestiantur ministri, interim pulsetur ad tertiam. Pulsata Tertia, et dicto Pater noster, sacerdos hebdomadarius aquam benedicat, deinde cantor hebdomadarius illius chori in quo septimana fuerit incipiat Asterges me. Interim sacerdos per altaria aspergat aquam, sicut consuetudo se habet, 259 similiter in choro, inde veniens ad gradus dicat versum : Ostende nobis. Dominus vobiscum. Oremus: Exaudi nos, Domine, quæ oratio dicenda est canendo omnibus diebus Dominicis, exceptis duplicibus festis, in quibus alia dicitur, scilicet Ascendant ad te. Deinde moveat processio, et dicatur hæc antiphona: Missus est; tune eat sacerdos cum bajulo aquæ benedictæ, qui aspergat aquam per officinas, primo in capitulo, ubi dicat hanc orationem: Absolve, quæsumus, Domine, deinde in dormitorio, etc., sicut in collectario habentur. In statione claustri finita antiphona dicat sacerdos versum Fundamenta ejus, oratio : Via sanctorum, legendo. Nota quod ab Adventu Domini usque ad Pascha, statio processionis quæ in medio ecclesiæ solet fieri intermittitur. Ibi incoepta antiphona vel respon

sorio de sancto Lando a priore, vel hebdomadario A solito debet pulsari, ut fratres ad initium capituli

Ja cantore], si deest prior, processio redeat in cho-
rum. Sacerdos ad gradus dicat versum Ora pro no
bs, beate Laude. Oratio: Exsultet, quæsumus, Do-
mine, et dicatur canendo, ibi et Tertia incipiatur.
Deinde pulsetur classicum, et incipiatur missæ olli
cium: Ad te levavi, etc, sicut in libris habentur. In
fine misse Benedicamus. Tune accedat lector mensæ
ad grad is petens benedictionem, dicendo 260 ter :
Domine, labia mea aperies, choro respondente: Et
es meum. Sacerdos ad altare y Salvum fac ser-
rum, etc., cum oratione, scilicet Averte, quæsumus,
Domine. Hoc tempore et a Septuagesima usque ad
Pascha, ad majorem missam diaconus et subdiaco-
nus casulis utuntur, nisi missa sit de festo, privatis
vero diebus in albis sint tempore isto; in Quadrage-
sima autem casulis utantur; ad missam vero de
med o festo vel novem lectionum cum solemni ap-,
paratu, id est tunica et dalmatica, missæ deserviant.
Quando vero casu.is utuntur, subdiaconus casulam B
saam epistolam lecturus deponat, qua lecta eam re-
sumal. Diaconus vero, duni Alleluia vel tractus ca-
Fitur, suam casulam super sinistrum humerum pli-,
catam adaptet, sicque cam usque post.communionem
portet, dicturus vero Benedicamus, reinduat. Ad
Sextam et Nonam, sicut in libris. In refectorio ho-
milia Cum appropinquasse!. Item alius sermo Salis
abunde, quibus finitis, si opus fuerit, incipiatur
Isaias. Ad Vesperas ant. Sede a dex ris, psal. Dixit
Dominus, etc. Capitulum Hora est. Tu exsurgens.
Hymnus Conditor. Rorate, cœli. Antiphona Ne,
timeas. Oratio Excita.

Per totum Adventum esus carnium et 261 sagiminis dimittitur, caseus et ova conceduntur.

Dominica secunda. Nota quod in talibus Dominicis et novem lectionibus, et in mediis festis, in Vesperis, Matutinis, et Laudibus, cantores septimanæ debent primas antiphonas inchoare, et cæteras commendare descendendo, a senioribus [ms.junioribus] incipientes.

Sabbato Quatuor Temporum, eodem die ad missam officium Veni et ostende. Sciendum autem quod, cum ante Epistolam dicantur hac die orationes, in nulla dicitur Dominus vobiscum, nisi in ultima, selicet Deus, qui tribus pueris. Hac die et omnibus · Sabbatis Quatuor Temporum, et Pasche, et Pentecostes, qui ad missam lectiones vel tractus dicturi sunt, in tabula cerea scripti primitus recitentur, que tabula, ita debet fieri.

Hodie ad missam.

Primam lectionem talis, scilicet unus de junioribus.

Secundam
Tertiam
Quartam

Angelus Domini,

alius, ascendendo.

alius.

alius.

unus de senioribus, usque
ady Benedictus es.

Tractum Benedictus es, duo.
Quatuor gradalia cum versibus suis similiter 262
Cantantur sedendo. Tractum [ms., Tractus] Bene-
dictus es, duo ad gra lus, choro per singulos versus
repetente Et laudabilis. In fine reincipiatur Bene-
dictus es. Tractus Qui regis, ab utroque choro al-
ternatim cantetur, primo versu ex illa parte incoepto,
qua cantor hebdomadarius exstiterit. In refectorio,
lectio: Anno quinto decimo.

Antiphona O, quæ ad Magnificat dicantur, 17 Kal. Januarii incipiuntur, et in Vesperis ante vigiliam nativitatis Domini finiuntur. Nonnulli postquam has antiphonas incoeperint prostrationes et preces in Vesperis dimittunt; a nobis vero non dimittuntur, sed solitum cursum exsequimur, quarum prima sic incipit: O sapientia, etc.

In vigilia nativitatis Domini. Ipsa die post missam matutinalem signum capituli celerius et productius

[ocr errors]

D

omnes undecunque valeant convenire; et ne quis desit, pridie in capitulo omnibus denuntietur; pridie enim, vel ante etiam, si Dominica obstiterit, fratres raduntur. Hac die ad lætitiam et devotionem cordium demonstrandam, et in amorem venientis Dei et Redemptoris nostri Jesu Christi flagrantius excitandam, locus quo denuntiari debet nostra redemptio, videlicet capitulum, 263 quam honestius præparetur; ubi cum lector pronuntiaverit, dicens: In Bethleem Juda Jesus Christus Filius Dei nascitur, omnes statim in terram se prosternent; prostrati vero, prout devotio ratioque dictaverit, orantes, innuente prælato surgant, et lector reliqua prosequatur. Post hæc pronuntiato Evangelio, scilicet Cum esset desponsata, lectaque tabula prælatus dicat Benedicite. Tractatis igitur quæ in capitulo tractanda sunt, de missis etiam in crastinum dicendis, qui eas dicturi sunt (49), prælatus provideat. In fine vero capituli tam hujus diei quam octo subsequentium, psal. Laudate Dominum, omnes gentes, dicatur. Abhine prostratio ad Horas non fiat, hinc etiam Horæ beatæ Mariæ, hinc psalmi familiares dimittuntur, super Horas responsoria cum Alleluia dicantur; ut autem spatiatim et diligenter cuncta compleantur, statim post capitulum lectiones audiantur.

Igitur ante missam rite præparatis omnibus, quæ intrinsecus sive extrinsecus præparanda sunt, ante missam totum classicum pulsetur. Ad hanc missam sacerdos honorifice induatur, diaconus sit in dalmatica, subdiaconus in tunica : totum officium festive persolvatur, submissius tamen quam in crastino cantetur. Ad missam, officium Hodie 264 scietis. Oratio Deus, qui nos redemptionis. Lectio in supellicio legatur inter chorum et altare, quæ sic incipit : Hæc dicit Dominus Deus. Propter Sion. Qua finita, statim Epistola incipiatur : Paulus servus Christi. Graduale Hodie scietis, a duobus in cappis sericis cantatur, et reincipitur. Evangelium Cum esset desponsata, cum candelabris et incenso. Offertorium, Toilite portas. Communio Revelabitur. In fine missæ nullum signum pulsetur, sed post breve intervallum duo de majoribus signis ad Nonam.

In refectorio Cum esset desponsata, deinde sermo : Nativitatem Domini, etc. De regula nostra scilicet: Ante omnia, fratres charissimi, diligatur Deus, quæ per septimanam semel ex præcepto legitur; quod restat, pridie ad coenam vel ante, ut in quarta feria ante Pascha, perlegatur; tamen infra octavas si opus fuerit ad cœnam potest legi, et maxime in Sabbato, si opportunum fuerit.

[ocr errors]

Ad Vesperas, primum duo de minoribus signis pulsentur; secundo, tertio et quarto, duo et duo : sicut sunt per ordinem, ac deinde omnia. Inter signa hæc, omnia lumiñaria ecclesiæ accenduntur, scilicet ad gradus chori magnum candelabrum cum septem cereis, inter chorum et altare septem lampades, ante majus altare tres 265 cerei in bacinis, circa crucifixum quatuor cerei, per singula altaria singuli cerei. Duo in cappis sericis chorum regant, antiphonam primam prælatus incipiat, quam cantor dexter eidem priori imponit, scilicet Rex pacificus, psal. Laudate, pueri. Cæteras antiphonas incipiant majores, sicut sunt in ordine, impositas a regentibus chorum. Capitulum Propter hoc sciet, prælatus dicat in cappa serica, assistentibus ceroferariis. Responsorium O Juda, tres cantent in cappis rubeis. Hymnum Veni, Redemptor, præcentor incipit. Nota quod ubicunque sit septimana, quando duplex festum occurrit, chorus dexter ita præcellit sinistro quod in Vesperis et Matutinis, in eo, quæ dicenda sunt vel cantanda, incipiantur. Ultimus versus hyani Laus, honor. ỳ Tanquam sponsus. Antiph. Dum ortus a prælato primo et postremo inci

(49) Ergo non idem sacerdos plures missas celebrabat.

pitur, quam imponit ei præcentor, et ter canitur; A tim Epistola incipiatur, quæ sic incipit: Apparuit ipse vero prælatus præcedentibus ceroferariis, et cantore in cappa sibi ministrante, omnia ecclesia incenset altaria, rediensque in stallo suo incensetur a cantore, permanentibus ibi ceroferariis; postea incensentur illi qui habent cappas sericas, sicut sunt in ordine, primum in dextro choro, et post in sinistro, postea 266 omnes, a majoribus inchoando. Oratio: Deus, qui nos redemptionis, quam prælatus dicit in stallo suo, cantore sibi de libro ministrante. Tres dicant Benedicamus Domino Ad Completorium, antiph. Miserere, psal. Cum invocarem, etc. Hymnus Salvator mundi. ỳ Custodi nos. Ant. Veni, Domine..

B

gratia Dei. Graduale duo cantant in cappis sericis, et reincipiant, videlicet Tecum principium, y Dixit Dominus ad me. Alleluia, duo canant, adjuncto sibi tertio in cappis, videlicet Dominus dixit 269 ad me. Sequentia: Nato canunt omnia, signa ve,o Hon pulsantur. Evangelium cum candelabris et incenso. Cantata vero communione, statim in choro ad Landes antiphonam cantor incipiat Quem vidistis, psal. Dominus regnavit; dumque Laudes dicuntur, sacerdos cum ministris sileat. Antiphona 'secunda Genuit puerpera; psal. Jubilate. Hanc antiphonam et très sequentes cantores hebdomadarii commendant, et omnes sine pneumate finiuntur. Capitulum, hymnus, nec versus dicuntur; sed finita antiphona, Parvulus filius, sine pneumate, sacerdos ad altare antiphonam, Gloria in excelsis a cantore delatam sine mora incipiat, statimque post Benedictus, incipiatur et finiatur ipsa antiphona sine pneumate. Post hæc, dicta ratione, ad complendum diaconus subjungat Ite, missa est. Quibus expletis, laternis accensis omnes dormitorium pe ant; hac tantum vice, qui volunt vestiti jaceant. Nota quod ad prædictani missam diaconus defert pacem priori, et cantor assumens a priore defert hinc inde; quod si deest prior, præcentor sumit et deferi, ut dictum est.

Cum autem summo diluculo dies illuxerit, unum de majoribus signis pulseur, quo audito omnes qui ad missam servituri sunt 270 abluere et revestire accelerent; alii vero expedite surgant, et in choro sedeant, donec puls tur classicum. Ad hanc missam induantur sacerdos et mini-tri, sicut solent in Dominicis, tunica et dalmatica albis, ut supra; tunc secretarius debet candelas in choro cantantibus toinstrare, sicut et ad primam missam. Officium Lux fulgebit, quod præcentor incipit. Lectio Spiritus Domini, que legatur sicut in præcedente missa, qua Cfinita statim Epistola incipiatur, scilicet Apparuit benignitas. Alleluia, Dominus regnavit, a duobus canitur sicut graduale. Evangelium cum candelabris et incenso, non pulsatur classicum. Finita missa in claustrum veniant, manusque lavent, et acceptis liiris sedeant. Interim sacerdotes ad missas privatas se expediant.

Ad Matutinum primo totum classicum pulsetur, et remanente classico duo minora signa sonent, donec fratres ad ecclesiam conveniant. Invitatorium Christus natus est, quod dicant quatuor in cappis sericis. Regatur chorus a duobus hebdomadariis, qui imponant antiphonas, sicut dictum est ad Vesperas, a majoribus inchoantes. In primo nocturno antiphona Dominus dixit ad me, quæ imponitur priori. Primum responsorium cantores hebdomadarii in cappis sericis dicant, videlicet Hodie nobis, ŷ Gloria in excelsis. Cætera responsoria omniá, excepto tertio, sexto et nono, bini cantant; tres in cappis cantant responsorium tertium, similiter sextum, scilicet prior et duo de majoribus. Et nota quod quando prælatus sextam responsorium cum aliis ad gradus cantat, præcentor prins debet coram prælato incipere responsorum, et cantare versum cum Gloria Patri, quantum prælato placuerit.Tria 267 Evangelia in cappis sericis legantur. Prælatus legat ultimum Evangelium: In principio erat Verbum, præcedentibus duobus ceroferaras, el quoties legit in cappa, vel dicit capituJum seu orationem, assistul ei. Dum vero nona lectio legitur, præparat se diaconus in dalmatica, subdiaconus in tunica, ceroferarii cum thuriferario in supelliciis, sintque parati ad repetitionem responsorii; noni per chorum ordinate incedentes, videlicet præcedentibus ceroferariis, deinde thuri'ferario, subdiacono et diacono subsequentibus ante prælatum veniant, ubi diaconus incensum prælato offerat; quo in thuribulo posito, textum accipiens, benedictionem petat redditoque textu subdiacono ad Jectricam inter chorum et altare honeste præparatum, ministris sicut venerant præeuntibus cum ma-' gna reverentia, accedat, et genealogiam, non canlando, sed honeste legendo, pronuntiet; qua lecia, et Te Deum laudamus a prælato incœpto, diaconus incensum ponat in thuribulo, et cum processione sua altre majus et matutinale (50) incensel, et prælatum postea, cui scilicet prælato subiaconus textum ad osculandum offerat. Quibus peractis, repositis in locum suum candelabris, dum Te Deum laudamus canitur 268 in choro, omnes ministraturi ad primam missam remaneant ultimi. Thuriferarius vero, incensato prius diacono, per chorum incensum D ferat, subdiacono sequente cum textu. Sacerdos ad primam missam interim honorifice induatur. Ad Te Deum laudamus, duo majora signa pulsantur; et ad versum: Per singulos dies, classicum, id est, omnia signa.

Finito Te Deum laudamus, dicat prælatus versum : Ipse invocavit me; incœptoque ab eo, Deus in adjutorium, tune quando prima antiphona ad Laudes solet imponi, officium ad missam: Dominus dixit ad me, in choro præcentor incipiat, quod tertio repetatur. Kyrie. Orbis Factor, a duobus in cappis canitur, ceroferarii presbyterum præcedant, tunica et dalmatica habeantur. Gloria in excelsis sacerdoti a cantore delatum devote et celebriter ab omnibus decantetur, oratio Deus, qui hanc sanctissimam. Lectio inter chorum et altare in supeilicio legatur, quæ sic incipitur: Populus gentium, qua finita sta(43) Id est, altare missæ matutinalis.

Ad Primam duo de majoribus signis pulsentur. Post Primam capitulum teneatur, in quo solummodo de amore et dulcedine tintæ solemnitatis debet tractari. Statim post capitulum processio pulsetur; sive Domi ica sit, sive non, processio agitur, missa matutinalis intermittitur. Processio fit sine cappis sericis, excepto priore qui habet: subdiaconus iunicam, diaconus dalmaticam habent.

Post Tertiam omnibus rite peractis, ministris 271 quoque ante altare quæ portanda sunt tenentibus, cum præcentor responso; ium vel antiphonam inchoaverit, procedunt hoc modo: Primus, qui aquam benedictam portat, dehinc qui crucem, post qui candelabra, deinde qui thuribulum, inde subdiaconus cum textu in tunica, et diaconus in dalmatica, post quos incedunt pueri, et reliqui ini et bini, sicut est ordo eorum; post omnes prælatus in cappa serica. Procedentes vero per claustrum nullam stationem faciunt, sed cantan to responsor.um ecclesiam ingrediuntur, et ita facta statione ante crucifixum, stent donec quod canitur finiatur; ad quam proc ssionem dicatur responsorium Descendit de cœlis. In statione ecclesiæ incipit præcentor responsorium Verbum caro, tres in pulp to versum dicant In principio. Ad introitum chori prælatus imponat antiphonam a cantore sibi delatam Hodie Christus natus esi, post hæc prælatus, pronuntia to versu, Ipse invocavil_me, ̧ dicat oratione Da, quæsumus, omnipotens Deus. Tune pulsetur classicum. Officium Puer natus est, Kyrie, Deus creator omnium. Gloria in excelsis Deo

pito, etc.

a tribus in cappis sericis. Oratio Concede. Lectio, A duale, Alleluia, et Evangelium similiter in pulPropter hoc sciet populus, in cappa serica in pulpito legatur, qua finita statim Epistola: 272 Multifarie, etc. Graduale a duobus in cappis in pulpito cantetur Viderunt, et reincipiatur. Alleluia. Dies sanclificatus, ibidem a tribus in cappis. Sequentia Christi hodierna, interim duo de majoribus signis pulsentar.

Quando festivitas ista, vel alia duplex in Dominica occurrit, primum fiat aqua benedicta ab hebdomadario, et ipse statim incipiat Tertiam, quæ dum canitur vadit cum aque bajulo per officinas, et soli tas complet observantias, postea in chorum horam finiturus revertitur. In talibus festis omnes qui missas non cantant ad communionem vadunt, exceptis illis qui pro aliqua rationabili causa consulto prælato se abstinent, sic etiam in omnibus Dominicis.

Notandum autem quod quando quælibet festivitotum duplicium in quibus prælatus missam debet celebrare, in Dominica occurrit, benedic.io super lectorem hebdomadarium ad missam matutinalem dabitur. In refectorio lectio In principio, deinde sermo Vox spiritualis Aqulæ, et ali sermo.es per septimanam assumantur, cum opus fuerit, post Evangelia dierum.

Ad Vesperas signa sicut in vigilia pulsantur, cantores chorum regunt; cantor hebdomadarius dextri chori primam antiphonam 273 incipiat, scilicet Tecum principium, ps. Dixit Dominus. Alius cantor sinistri chori antiphonam secun·lam incipiat Redemptionem, psal. Confitebor; aliae distribnantur, et finiantur omnes cum pneumate. Capitulam cum cappa et cereis prælatus dicat Multifarie.

Verbum caro, cantores adjuncto sibi tertio cantent in cappis. Hymnus A solis ortus cardine. & Tanquam sponsus. Antiphonam Hodie Christus, primo et postremo prælatus incipit, et tota canitur, psal. Magnificat. Interim prælatus majus altare incenset, per cætera quoque altaria incensum portetur. Cratio Concede, quæsumus. Cantores dicani Benedicamus Domino. Statim tres diaconi in cappis rubeis ad gradus incipiant responsorium Sancie; tunc eal processio ad altare sancti Stephani, prælatus autem incenset altare; diaconi cantent versum Ut tuo propi iatus. Versum Gloria et honore, unus de diaconis dicat, Oratio : Da_nobis, diaconi subjungant Benedic mus Domino. Postca redeat processio in chorum cantando Inviolata. ỳ Post partum, oratio Deus, qui salutis æternæ, pueri ad gradus subjungan Beneaicamus. Ad Completorium antipho.a Miserere, etc., hymnus Salvator mundi. ỳ Custodi nos, Antiphona Alleluia, Verbum.

B

C

274 De S. Stephano duplex festum simplex agitur. Invitatorium a tribus sine cappis sericis, Christum natum. Hymnus Deus, tuorum militum. In primo nocturno, ant. Beatus Stephanus, quam imponat diaconus cantum agens majori in choro dextro post priorem, psal. Beatus vir., antiphona 2 Constitutus, quam imponit alius diaconus in sinistro choro majori, etc. Primum responsorium Stephanus autem, D quod cantant duo ad gradus; similiter omnia responsoria bini et bini cantant, prior ponitur ad sextum responsorium, sicut semper in duplicibus festis, et ad nonam lectionem, etc. Te Deum laudamus. y Posuisti, Domine, quem prælatus dicit. Ad Benedictus, ant. Impii super, quani prælatus sibi delatam a diacono cantum agente incipiat. Tunc eat processio ad altare, interim prælatus majus altare et matutinale incenset, postea altare beati Stephani; finito psalmo Benedictus, et antiphona, sequitur oratio Da nobis, quæsumus, Domine, diaconi: Benedicamus, Domino. In reditu de Nativitate memoria Verbum caro factum est. Benedictus qui venit. De beata Maria Virgo verbo. Post partum. Oratio Deus, qui salutis, ceroferarii subjungant Benedicamus.

Officium ad missam Etenim sederunt. 275 Kyrie, Conditor a duobus in cappis cantetur. Epistola in pulpito Stephanus plenus gratia et fortitudine. Gra

Ad Vesperas, ant. Tecum principium, psal. Dixit Dominus, etc., ut supra, capitulum Stephanus. n O martyrum, hymnus Deus tuorum. y Gloria et honore, ant. Patefacta sunt, psal. Magnificat, interim prælatus majus altare et matutinale incenset. Oratio Da nobis, Domine, quæsumus, Cantores tres in cappis Benedicamus Domino. Tunc sacerdotes tres de senioribus ad gradus in cappis incipiant Apparuit. Fiat processio ad altare beati Joannis, quod pralatus incenset. Cumque 'complesset, y Valde honorandus est, quem dicat unus de sacerdotibus. Oratio Ecclesiam tuam, sacerdotes subjungant Benedicamus. In red to in chorum de Nativitate memoria Gaudeamus. De beata Maria memoria Alma Redemptoris. ŷ Post partum, oratio Deus, qui salutis, ceroferarii Benedicamus.

De sancto Joanne duplex lestum agitur simplex, quod dicitur tertiæ dignitatis. Eodem modo per Omnia sicut notatum est in festo beati Stephani, sic etiam de Innocentibus et de sancto Thoma sine differentia observatur. (Post Laudes) fiat processio 276 ad altare sancti Joannis, ibi incensato altari, et dicto psalmo Benedictus, dicatur oratio Ecclesiam tuam. Sacerdotes cantores subjungant Benedicamus. De Nativitate memoria, de sancto Stephano memoria, de beata Maria memoria, ceroferarii Benedi

camus.

Ad Vesperas ant. Tecum principium, etc., ut supra, capitulum Qui timet Deum, In medio, bymnus Exsultet. Valde honorandus, ant. In medio Ecclesia. Oratio Ecclesiam. Cantores subjungant Benedicamus. Tunc tres de junioribus, acceptis cappis sericis, ad gradus incipiant R Dignus a dignis, et fiat processio ad altare Innocentium, quod prælatus incenset. Accipiunt. Lætamini, oratio Deus, cujus hodierna, cantores Benedicamus. In reditu de Nativitate memoria, de sancto Stephano memoria, de beata Maria memoria.

(In festo Innocentium.) In Laudibus processio ad altare codem modo quo supra.

Ad Vesperas. Cantores hebdomadarii adjuncto sibi tertio in cappis sericis ad gradus incipiant Miles Christi. Fiat processio ad altare beati Thomæ eodem modo quo dictum est de aliis.

(In festo S. Thomæ.) Ad Laudes fiat processio ad altare, sicut supra.

277 In vigilia Epiphaniæ, nona cuin duobus de majoribus siguis pulsetur.

Solemnitas Epiphaniæ cum magna reverentia celebratur, quia in ipsa multa sacramenta recoluntur. Altaria quoque omnia parantur, signa pulsantur, ut supra dictum est, præter ad Matutinas, tunc enim ad excitandos fratres non pulsatur classicum, sed duo minora sigua. Omnia luminaria quæ circa majus altare sunt, exceptis tribus cereis qui sunt coram altari, accenduntur. Ante singula altaria, singula luminaria ponuntur. Ad Vesperas cantores hebdomadarii chorum regunt in cappis albis. Prima antiphona Tecum principium, imponitur priori, cætera similiter senioribus imponuntur et sine pre ate finiuntur; prior in cappa ad gallos deaurala dicat capitulum Surge, illuminare. Responserium in cappis croceis et rubea: Reges Tharsis. Hymnus Hostis Herodes, versus Omnes de Saba. Antiphona Magi, bis imponitur, et ter canitur. Oratio Corda nostra.

Ad Matutinum invitatorium et hymnus non dicuntur, sed antiphona ad priorem delata ab ipso incipitur sic: Afferte Domino, psalmus ipse, etc. In tertio nocturno, ant. Venite, psalmus ipse, stando psallatur totus. 278 Tantum in die dicatur prædicta antiphona cum psalmo; per octavam, ant. Adorate Dominum, psal. Cantate 1. etc. Homilia in cappa legitur cum ceroferariis. Nonum reponsorium in Columbæ, a tribus in cappis canitur, nec iteratur.

Ad legendum Evangelium Factum est, accedat dia- A tantum, crigens se prælatus, et stolam ass mens, conus cum processione, sicut dictum est in nativitate Domini.

Ad missam officium Ecce advenit. Cantores adjuncto tertio ad gradus in cappis cantent Kyrie, Fous bonitatis; in pulpito, graduale Omnes de Suba, Alleluia, Vidimus stellam, etc.

In refectorio lectio Cum natus esset, cum sei monibus ad idem festum pertinentibus.

Ab octava Epiphani usque ad Septuagesimam leguntur Epistolæ beati Pauli, et per idem tempus quotidie bis comeditur, etiam feria sexta de consuetudine approbata.

Sammopere autem provideatur ut ante Septuagesimam Epistolæ beati Pauli finiantur; proinde etiam si tempus breve fuerit, a crastino Circumcisionis in refectorio incipiantur. Historia Domine, in ira tua, ante Dominicam post octavam Epiphaniæ nunquam incipitur; quando vero in prima Dominica post octavam Epiphaniæ Septugesima 279 occurrit, tunc ex necessitate dimittitur.

Feria secunda, in Laudibus antiphona: Miserere, psalmus ipse, capitulum ad Laudes omnibus feriis usque ad diem cinerum: Vigilate et orate. Prostrationes et preces resumuntur. Nota quod si tempus longum fuerit, et non suffecerint Epistolæ beati Pauli ad lectionem refectorii usque ad Septuagesimam, assumendæ sunt lectiones sanctorum.

Sabbato ante Septuagesimam, Alleluia ante Nonam dicitur, in Vesperis tacetur. Hac taven die, quando purificatio beatæ Mariæ occurrerit, quia Vesperæ de festo erunt, Alleluia in ipsis dicatur, et etiam in Completorio, de Septuagesima tunc ad Vesperas memoria tantum fit. Ab illo die usque Pascha Vesperas: Laus tibi, Domine, rex æternæ g'oriæ pro Alleluia dicitur in principio Horarum.

Ad Matutinum invitatorium Præoccupemus faciem, etc. Ad primam lectionem legitur prologus cum initio Genesis. Primum responsorium In principio fecit Deus, etc. Nonum respons rium reincipitur. Versus Excelsus super omnes, Sancta quippe Ecclesia abhinc usque ad Pascha organa sua, videlicet cantica lætitiæ Alleluia. Te Deum 280 laudamus, Gloria in excelsis Deo, Ite missa est, suspendit.

Per totum tempus Septuagesime, sicut dictum est in prima Dominica Adventus, ad magnam missam diaconus et subdiaconus casulis utantur.

Dominica in Quinquagesima, in refectorio lectio Assumpsit Jesus. Sermo Fides est religionis. Ab hac die quæcunque festivitas occurrat jejunium non solvitur.

In Capite jejunii invitatorium In manu tua, etc. His quatuor diebus ad Matutinum et Vesperas tantum capitula propria dicuntur et orationes, sicut in omnibus aliis diebus Quadragesima; ad Horas vero dicitur collecta Dominicalis, scilicet Preces nostras.

B

[ocr errors]

Sciendum est quod a Capite jejunii de .esto trium lectionum nihil fit usque ad Pascha, nisi commemoratio tantum, et missa matutinalis si in Dominica D evenerit, excepto in ramis Palmarum. Sciendum est quod si in Capite jejunii festum novem lectionum occurrat, in crastinum differendum est. In capitulo lectio Cum jejunatis. Hac die et omni feria quarta el sexta Quadragsimæ tenendum est silentium in claustro; debet etiam unusquisque, loco processionis quæ illis diebus solet fieri, statim post exitum 281 a capitulo dicere psalmum Miserere mei, Deus.

Post Nonam, dum psalmi familiares dicuntur, a secretario unum de majoribus signis tribus vicibus modicum pulsetur, quo audito omnes in choro se discalceent, nisi propter asperitatem frigoris eis misericordia fiat a prælato. Deinde veniente prælato ante majus altare cum sacerdote hebdomadario et ministris, ubi tapetum debet esse expansum, incipiat prælatus antiphonam Parce, Domine, et dicant ibi prostrati septem psalmos, similiter conventus in choro. Finitis psalmis sine litania cum Kyric, eleison

:

stans ante altare absolutionem faciat; d inde ministris ad sedes suas in chorum reversis, sacrista cineres, quos de palmis præteriti anni paravit, afferat; quos ipso tenente prælatus benedicens, et subpriore aspersorium ministrante aqua benedicta aspergens, stolam ipsi subprio i tribuat, et sibi primo cineres imponat et aqua aspergat; deinde stolam resumat, ac eidem subpriori cæterisque fratribus cuin magna cordis contritione venientibus, et coram se genua flectentibus cine es imponens, singulis dical Memento quia cinis es, etc., subpriore singulos 282 aspergente. Interim cantetur antiphona Immutemur, cum versibus psalmi Deus miserentur nostri; repetatur, quantum opus fuerit. Post datos cineres, parata processione, dicat prælatus in scle sua in choro versum Ostende nobis: Dominus vobiscum. Oratio Concede nobis, Domine, postea incho ta antiphona, Exaudinos, Domine, per claustrum ad processionem exeant. Nullus in hac processione ecclesiasticis indumentis debet indui. Percantata antiphona ante refectorium cum uno versu psal. i Salvum me fac, subjungatur alia Juxta vestibulum; qua ante introitum ecclesiæ fini.a, litaniam duo cantores incipiant, quibus pronuntiantibus Sancte Joannes Baptista, processio ingrediatur ecclesiam, quæ dum percantatur ad gradus, interim sacerdos et ministri revestiantur. Finita litania sine oratione officium incipiatur Misereris omnium. Hac die ac deinceps in omni Quadragesima diaconus et sul d...conus omnibus diebus usque ad cœnam Domini ad magnam missam de tempore debent in casulis ministrare, etiam diebus Dominicis. Oratio Præsta, quæsumus, Domine, cui diaconus debet præponere Flectamus gerua, et sic omnibus feriis Quadragesima. Epistola Convertimini ad me, quæ dum legitur fratres recalceent 233 se. Graduale Miserere mei. Tractus Domine non secundum, alternatim debet cantari. Evangelium Cum jejunatis. Offertorium Exaltabo te. Ad Vesperas primum Signum, quando Sanctus cantatum est, pulsari incipiat, ad secundum Per omnia, cesset; post Agnus Dei, secundum signum. Communio Qui meditabitur, qua finita debet pulsari tertium signum. Ad ultimam orationem, quæ dicitur super populum, dicat diaconus Humiliate capita vestra, post quam orationem classicum infertur. Sacerdos qui missam celebravit (nisi fuerit duplex festum, vel dies Sabbati in quo hebdomadarius hebdomadæ sequentis Vesperas inchoat) Vesperas ibidem ad altare incipiat. Post Vesperas facto brevi intervalio pulsetur cymbalum, et eant cœnatum.

(Feria sexta.) Sciendum tamen quod a Capite jejunii usque ad coenam Domini singulis diebus, nisi in Dominicis, post Tertiam septem psalmi cum litania dicuntur in diebus festivis post Primam immediate.

Dominica prima in Quadragesima, ad missam, officium Invocavit me, etc. Tractus Qui habitat, quem quatuor alternatim canant, etc. Hac die post Completorium sacrista cortinam inter cnorum et altare protendat, tunc etiam cruces et 284 imagines cooperiat. A secunda feria Quadragesimæ usque ad Pascha, exceptis festis, ad initium principalis Horæ dum Gloria Patri dicitur, ab omnibus simul super formas venia petatur.

Sciendum quod in omnibus missis quæ de Quadragesima dicuntur cortina debet esse collecta dum Evangel.um legitur, sed lecto Evangelio statim expandatur; quando vero festum celebrandum est, finita missa diei præcedentis statim colligatur cortina, quæ tamen ipsa die dum missa de Quadragesima canitur debet esse protensa; in qua missa se fratres super formas ad canonem non incurvent; qua die post Completorium nisi aliud festum occurrat, cortina, sicut solet, extendatur.

Notandum quod feria secunda Quadragesimæ ad

« VorigeDoorgaan »