Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

XXXIX.

(AD DIV. II. 10.)

Scr. VIII Kal. Dec. 702, in castris ad Pindenissum.

Cicero complains that some of Cœlius's letters had not reached him. Gives an account of his transactions near the Amanus. Requests his friend to take care that his proconsulship be not prolonged and begs for a regular account of news at Rome. M. T. CICERO IMPERATOR', M. CŒLIO RUFO, ÆDILI CURULI

DESIGNATO. S. D.

Tu vide quam ob rem ad me literæ non perferantur. Non enim possum adduci, ut abs te, postea quam ædilis es factus, nullas putem datas: præsertim quum esset tanta res, tantæ gratulationis; de te, quia quod sperabam: de Hillo-balbus enim sum,-quod non putaram. Atqui sic habeto, nullam me epistolam accepisse tuam post comitia3 ista præclara, quæ me lætitiâ extulerunt; ex quo vereor, ne idem eveniat in meis literis. Equidem nunquam domum misi unam epistolam, quin esset ad te altera; nec mihi te est jucundius quidquam, nec carius. Sed balbi non sumus; ad rem redeamus.

Ut optasti, ita est. Velles enim, ais, tantum modo ut haberem negotii, quod esset ad laureolam satis. Parthos times, quia diffidis copiis nostris. Ergo ita accidit. Nam Parthico bello nuntiato, locorum quibusdam angustiis, et naturâ montium fretus, ad Amanum exercitum adduxi, satis probe ornatum auxiliis, et quâdam auctoritate apud

1 Cicero was now Imperator; having been saluted by this name by his soldiers, after the successes he had obtained against the Parthians, which he makes mention of in this letter.

2 He calls Hirrus, the defeated candidate for the augurship, Hillus; giving as his reason, jokingly, balbus enim sum; viz. "a stammerer," unable to pronounce the R.

3 The comitia ædilicia; at which his friend Coelius had been elected ædile.

4 He now says he is no longer afflicted with stammering; and, as a proof, says, "ad rem redeamus," in which words occur two R's.

5 You wished me to perform such exploits as might be enough to confer on me the triumphal laurel.

Multum est

12

eos, qui me non norant, nominis nostri. enim in his locis: Hiccine est ille, qui urbem1? quem senatus? nosti cætera. Quum venissem ad Amanum, qui mons mihi cum Bibulo communis est, divisus aquarum divortiis 10, Cassius noster", quod mihi magnæ voluptati fuit, feliciter ab Antiochia hostem rejecerat. Bibulus provinciam acceperat. Interea cum meis copiis omnibus, vexavi Amanienses, hostes sempiternos. Multi occisi, capti; reliqui dissipati; castella munita, improviso adventu capta, et incensa. Ita victoriâ justâ Imperator appellatus, apud Issum 13 (quo in loco, sæpe ut ex te audivi, Clitarchus 14 tibi narravit, Darium ab Alexandro esse superatum) adduxi exercitum ad infestissimam Ciliciæ partem. Ibi quintum et vicesimum jam diem aggeribus, vineis, turribus oppugnabam oppidum munitissimum, Pindenissum, tantis opibus, tantoque negotio, ut mihi ad summam gloriam nihil desit, nisi nomen oppidi 15; quod si, ut spero, cepero; tum vero literas publice mittam. Hæc ad te in præsenti scripsi, ut speres, te assequi id, quod optasses. Sed ut redeam ad Parthos, hæc æstas habuit hunc exitum satis felicem. Ea, quæ sequitur, magno est in timore. Quare, mi Rufe, vigila, primum ut mihi succedatur; sin id erit, ut scribis, et, ut ego arbitror, spissius 16: illud, quod facile est, ne quid mihi temporis prorogetur. De republicâ ex tuis, ut

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

antea tibi scripsi, quum præsentia, tum etiam futura magis exspecto. Quare, ut ad me omnia quam diligentissime perscribas, te vehementer rogo. Vale.

XL.

(AD DIV. IX. 25.)

Scr. Laodicea, mense Febr. 703.

Cicero had received a letter from Pætus, containing some precepts on the art military; and, in reply, jokes on his friend's and his own experience in the art.-Recommends to him an affair of M. Fabius Gallus.

CICERO IMP. PETO.

SUMMUM me ducem literæ tuæ reddidere. Plane nesciebam, te tam peritum esse rei militaris. Pyrrhi te libros', et Cineæ video lectitasse. Itaque obtemperare cogito literis tuis; hoc amplius, navicularum habere aliquid in orâ maritimâ. Contra equitem Parthum negant ullam armaturam meliorem inveniri posse. Sed quid ludimus? nescis, quocum imperatore tibi negotium sit. Ilaideiav Kúpou3, quam contriveram legendo, totam in hoc imperio explicavi. Sed jocabimur aliàs coram, ut spero, brevi tempore.

3

Nunc ades ad imperandum, vel ad parendum potius; sic enim antiqui loquebantur. Cum M. Fabio (quod scire te arbitror) mihi summus usus est; valdeque eum diligo, quum propter summam probitatem ejus, de singularem modestiam, tum quod in his controversiis, quas habeo cum tuis combibonibus Epicureis, optimâ operâ ejus uti soleo. Is quum ad me Laodiceam venisset,

1

3 King of Epirus, who, as well as his secretary Cineas, wrote books on war.

2 "Besides that, have a few boats ready by the sea-side:" which, Cicero says, is the best recipe for avoiding the Parthian cavalry.

Xenophon's Cyropædiaa book which contains many military precepts.

4 "Now come hither, to receive orders." Imperandum is here passive.

5 Philosophic discussions.

mecumque ego eum esse vellem, repente percussus est atrocissimis literis, in quibus scriptum erat, fundum Herculanensem a Q. Fabio fratre proscriptum esse, qui fundus cum eo communis est. Id M. Fabius pergraviter tulit; existimavitque, fratrem suum, hominem non sapientem, impulsu inimicorum suorum eo progressum esse 7. Nunc si me amas, mi Pæte, negotium totum suscipe; et molestiâ Fabium libera. Auctoritate tuâ nobis opus est, et consilio, et etiam gratiâ. Noli pati litigare fratres, et judiciis turpibus conflictari. Matonem et Pollionem inimicos habet Fabius. Quid multa? non mehercule tam perscribere possum, quam mihi gratum feceris, si otiosum Fabium reddideris. Id ille in te positum esse putat, mihique persuadet.

8

6 Has been advertised for

sale."

"Had taken that step."

8 He is of opinion, that this depends on you. The Greeks used spa in the same sense.

XLI.

(AD DIV. II. 12.)

Scr. in Cilicia, mense Junio, 703.

Cicero signifies his ardent desire of returning to Rome; and, as he is now hurrying homewards, desires Cœlius to send a letter which may meet him.

M. T. CICERO IMP. M. CŒLIO, EDILI CURULI, S.D. SOLICITUS equidem eram de rebus urbanis; ita tumultuosæ conciones', ita molestæ Quinquatrus2 afferebantur; nam citeriora3 nondum audiebamus. Sed tamen

[merged small][merged small][ocr errors]

nihil me magis solicitabat, quam in his molestiis, non me, si qua videnda essent, videre tecum; sunt enim multa; sed ea non audeo scribere. Illud moleste fero, nihil adhuc me his de rebus habere tuarum rerum. Quare, etsi, tu quum hæc leges, ego jam annuum munus confecero; tamen obviæ mihi velim sint tuæ literæ, quæ me erudiant de omni republicâ, ne hospes plane veniam. Hoc melius quam tu facere potest nemo.

Diogenes tuus, homo modestus, a me cum Philone Pessinunta discessit. Iter habebant ab Adiatorige', quem nec benignum, nec copiosum cognorant. Urbem, urbem, mi Rufe, cole, et in istâ luce vive. Omnis peregrinatio, quod ego ab adolescentiâ judicavi, obscura est et sordida iis, quorum industria Romæ potest illustris esse. Quod quum probe scirem, utinam in sententiâ permansissem. Cum unâ mehercule ambulatiunculâ, atque uno sermone nostro, omnes fructus provinciæ non confero. Spero me integritatis laudem consecutum ; quæ non erat minor ex contemnendâ', quam est ex conservatâ provinciâ. "Spes triumphi," inquis. Satis gloriose triumpharamR; nec essem tamdiu quidem in desiderio rerum mihi carissimarum. Sed, ut spero, propediem te videbo. Tu mihi obviam mitte epistolas te dignas. Vale.

4 Two Greek friends of Cœlius; who visited Cicero at his camp at Pessinus.

5 Chieftain of the Comani. "I do not compare all the advantages accruing from the command of a province with &c."

6

7 "From rejecting the offer of a province;" that is, "had I rejected the offered province."

8 Alluding to the success he had had, in obtaining his recall from banishment, in spite of Clodius.

« VorigeDoorgaan »