Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

STIBIUM.

Nil hic specto tuum: de pyxide totus et udo
De stibio mendax totus imago viri es.
Si caput infidum, quis fida hic pectora speret?
Mens stat ficta dolis, ut gena picta rosis.

Et hoc brevius potuisset absolvi, ut in dicto, quod Archidamo tribuitur apud Stobaeum XII. pag. 140, de sene legato, quem senectutis pudebat, et qui ideo comam tinxerat: Τί δ ̓ ἂν οὗτος ὑγιες εἴποι, ὃς οὐ μόνον ἐπὶ τῇ ψυχῇ τὸ ψεῦδος, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῇ κεφαλῇ περιφέρει.

Magdalenam Cabillavius quatuor libris cecinit, primo peccatricem, secundo poenitentem, tertio amantem, quarto exsulantem. Lib. I. Eleg. XVI, Magdalena miratur ignotam amoris flammam, p. 31:

Magdaleum pectus domina face flammat Jesus,
Et rapido radio nubila densa secat.
Magdalis icta flagrat, ignotae nescia flammae,
Pascit inexpertas in nova vota faces.
Itque reditque, vagisque deërrat et ardet arenis,
Nescia stare loco, nescia stare gradu.

In his rapido radio radit aures sono ingratissimo.
Lib. II. Eleg. XI. lacrymis suis fucum eluit:

Putida quam pyxis vomit ora per uncta mephitim,
Et rea quod fictis illinit umbra labris,

Emacula, pictumque gena male olente venenum
Terge, subest lacrymis spongia pura tuis.
Flebis, et ut fons est oculus, quem crimina tangunt,
Informi forma flere perenne tuum est.

Lib. III. Eleg. III. lacrymans stat juxta crucem, et

Gratia at haec coeco ne decidat immemor aevo,
Diva cruci incidit nobile pignus, Amo.

Si breve nomen, Amo, sed non brevis ardor amoris,
Quisquis amat numen, flammea saecla trahit,

Jam lego facundo victurum in cortice nomen,
Arbor ut haec crescit, crescet alumnus amor.
Quoque magis viridi veterascet adulta senecta,

Hoc mage amoris ovans hic juvenescet honos.

Sed jam satis dedimus, unde tuto colligamus, Cabillavio nec superbissimum fuisse aurium judicium, nec. sensum vere poëticum, qualem in Hermanno Hugone, Torrentio, aliisque in simili argumento versatis suspicimus. Longe diversum est Paquoti judicium. Hic nempe, 1. 1. pag. 229, in omnibus Cabillavii carminibus multum salis, ingenii, acuminis et elegantiae invenit. Hoc tantum valuit, ut mihi diffidere coeperim. Nam

quis tam cernit acutum

Quam aut aquila, aut serpens Epidaurius?

Igitur quaesivi, sed re infecta a labore redii, nullam earum virtutum reperiens, quas Paquotus ubique conspexit.

SIDRONIUS HOSSCHIUS

MARCKEMIENSIS.

N. 1596. M. 1653.'

Ea hominum vita, quae tota in religione literarumque studio est consumpta, parum, aut nihil habere solet, quod rerum novitate lectores movere possit. Ita Hosschius, genere natus pastoricio, quod lubens ipse commemorabat, quasi eo gloriari videretur, mature societati Jesu accessit, cui non fuit dedecori. Nam modestia, eruditione et rigida vitae severitate praeclare eluxit.

[ocr errors]

Summam vero sibi laudem comparavit ingenii poëtici suavitate, adeo ut Alexander VII. Pontifex maximus Hosschium mortuum a Palatinis suis domesticis laudari jusserit. In his autem erant non vulgares poëtae, ut Augustinus Favoritus, Natalis Rondininus, alii. De morte Hosschii, vigilando et animum intendendo properata, narrat G. N. Heerkensius, Lib. II. de Val. Litt. pag. Conf. porro Paquot. Mem. Tom. II. pag. 70 sqq. Praecipuam causam, cur tam cultus poëta extiterit, in his ipsius verbis quaerendam esse judico, III. Eleg. 3. pag. 76: Nam mea dum priscis committo carmina scriptis, Sive tuis, Naso, sive, Tibulle, tuis,

Et pudet, et nostrae subeunt fastidia venae,

Meque rudem, quamvis non putor esse, queror.

120.

Utilissima sane et omnibus commendanda comparatio. Dum enim semper aliquid sibi deësse sentiunt, illud supplere quotidie student, et optimorum imitatione, optimis in dies fiunt similiores. Hoss chius quidem assidua veterum exercitatione illud consecutus est, ut illorum facilem, suavem et decoram simplicitatem plane expresserit. Scripsit sex libros Elegiarum, editos primum Antv. 1656, deinde 1688 Lugd. et alibi saepius, iterum Antv. 1700, quae editio foedis typographorum mendis est inquinata. In libro primo novem Elegiis cursum vitae humanae cum itinere maritimo comparavit. Si cui in mentem aliquando veniat idem tentare, is profecto reperiet, quam difficile sit in tam longa Allegoriae continuatione res easdem non identidem repetere. Sed hoc nimirum cavit venae Hosschianae fertilitas. Eadem rerum novarum varietas apparet in Elegia nona, quae in prima. Dixerat aliquando Callimachus μέγα βιβλίον μέγα κακόν. Sed mihi exiguus Hosschii libellus fere factus est uέya

κακόν. Ut enim summam in legendo perceperam voluptatem, ita parem eodem perlecto sentiebam dolorem, ideo quod jam perlegeram. In Elegia secunda docet, sicut pretiosam navem non felicem cursum, ita divitias non securam vitam adferre. Navis pretiosae exemplum sumsit ex Plut. in Vita Anton. Cap. XXIV, qui de Cleopatra ita narrat: navigabat regina ἐν πορθμίῳ χρυσοπού μνῳ, τῶν μὲν ἰσίων ἁλουργῶν ἐκπεπετασμένων, τῆς δ' ειρεσίας ἀργυραῖς κώπαις αναφερομένης πρὸς αὐτὸν ἅμα σύριγξι καὶ κι θάραις συνηρμοσμένον. Αὐτὴ δὲ κατέκειτο μὲν ὑπὸ σκιάδι χρυσοπάςῳ, κεκοσμημένη γραφικώς, ὥσπερ Αφροδίτη. παῖδες δὲ τοῖς γραφικοῖς Ἔρωσιν εἰκασμένοι παρ' ἑκάτερον ἐςῶτες ἐῤῥίπιζον. ὁμοίως δὲ καὶ θεραπαινίδες αἱ καλλιςεύουσαι, Νηρηΐδων ἔχουσαι καὶ Χαρίτων ςολὰς, αἱ μὲν πρὸς οἴαξιν, αἱ δὲ πρὸς κάλοις ἦσαν. Οδμαὶ δὲ θαυμαςαὶ τὰς ὄχθας ἀπὸ θυμιαμάτων πολλών κατεῖχον. Luculenta et Plutarcho digna narratio. Videamus, quomodo ea inservierit Sidronio :

Littoribus solvens patriis regina Canopi,
Miranti luxum gurgite, vela dedit.

Aurea puppis erat, formaeque in puppe deorum,
Monstraque delubris, Nile! recepta tuis.
Bubastisque Epaphusque, et Anubis et Inachis Jo
Et quae praeterea numina Memphis habet.
Aurea fulgebant summo carchesia malo,
Fulgebant nitidis illita transtra notis.
Caerula inaurati verrebant aequora remi,
E cedro tabulae, clavus eburnus erat.
Unda
radiabat concolor auro,
repercusso
Et, qualis Danaën fallere posset, erat.
Mollia purpurei nectebant vela rudentes,
E media fuerant vela petita Tyro.
Ipsa videbatur velorum purpura fluctus
Tingere, purpureas findere puppis aquas.
In medio thalamus: thalamo regina jacebat,
Visa sibi aequoreas inter habenda Deas.

Errabant pueri, quales pinguntur Amores,
Reginam circum purpureumque torum.
Pars arcum pharetramque gerit, pars aurea vibrat
Spicula: pars Dominae spargit in ora rosas.
Quid memorem ut cultae Nympharum more puellae
Nautarum subeant arte manuque vices?
Ut feriant illae ductis ad pectora remis
Aequora, propulsam dirigat illa ratem?
Haec faciles captat ventos, tractatque rudentes,
Et modo dat Zephyris et modo vela notis.
Illa sedet, citharamque tenet, remisque canendo
Imperat, et pulsas carmine mulcet aquas.
Pars philyra flores et serta fragrantia nectit:
Illa coronandis puppibus, illa Deis.
Pars tibi votivas pingunt, Neptune, tabellas
Quas tibi
pro salva munera puppe ferant.

Felicem ingenii ubertatem! quod, agro fertili simile, accepta semina tanto cum foenore reddit. Locum Plutarchi etiam elegantissime expressit Catsius nostras, cujus carmina in omnium manibus sunt. Adde Shakespea-. rium in Antonio et Cleopatra, act. II. sc. II.

The barge she sat sin, like a burnish'd throne,
Burnt on the water: the poop was beaten gold;
Purple the sails, and so perfum'd, that

The winds were love-sick with them: the oars were silver,
Which to the tune of flutes kept stroke, and made

The water, which they beat, to follow faster,
As amorous of their strokes. For her own person,
It beggar'd all description: she did lic

In her pavilion (cloth of gold, of tissue).
C'er-picturing that venus, where we see
The fancy out-work nature: on each side her,
Stood pretty-dimpled boys, like simling Cupids,
With divers-colour'd fans, whose wind did seem
To glow the delicate cheeks which they did cool,
And what they undid, did.

Her gentlewomen, like the Nereides,

So many mermaids, tended heri'the eyes,

« VorigeDoorgaan »