zeer gezond is geacht en voor de gemelde gebreken wordt gedronken.

Er groeit somtyds aen den stam en de takken van de oude Vlierboomen eene soort van zwam (amadou) of kampernoelje, die gemeenlyk Judasooren wordt genoemd, en ook hare nuttigheid in de medecynen heeft; want die zwam in het regenwater met roozebloemen eenigen tyd geweekt zynde, wordt zeer geprezen om zeere en ontstekene oogen te genezen. Al de gemeene Vlierboomen bezitten nuttige deugden, behalve de wilde Vlier, Hadik en Berg-Vlier genoemd, die nadeelige en schadelyke hoedanigheden bezit, en derhalve niet inwendig mag genomen worden, dewyl hy de ingewanden verhit. Het hout van de gemeene oude zwarte Vlierboomen is geelachtig van kleur; het wordt veel gebruikt van de draeijers, om allerlei sierlyke werken van te maken en ook om pluggen voor de schoenmakers van te snyden. De vermenigvuldiging der gemeene en andere Vlierboomen geschiedt door uitloopers en stekking in de aerde der jonge takken, die wel wortel vatten; zy kunnen ook in het voorjaer worden gezaeid, waeruit men schoone medesoorten bekomt.

VLOKKEBLOEM, Duizendkruid, Sterredistel, in 't fransch Grande Centaurée, Jacée, in 't latyn Centaurea, door Tournefort onder zyne 12 klasse, 2° sectie der éénbladige Pypbloemen gesteld; door Jussieu onder de familie van het Asschekruid, en onder de 19 klasse van Linnaeus, Syngenesia polygamia frustranea, samenhelmigen-veelechtigen-vruchteloozen.

Men vindt heden, volgens Linnaeus rangschikking, 68 soorten van die bloemen, die in Europa en andere werelddeelen groeijen, verscheidene gedaenten en kleuren van bloemen voortbrengen, en waervan velen in de bloemtuinen om hare lieflyke bloemen worden geplant.

De welriekende Vlokkebloem (Centaurea amberboi) is eene éénjarige kruid plant van Azië, die alhier vroeg in de lente alle jaren wordt gezaeid; zy bloeit van july tot in october, met groote, gele, gebaerde bloemen, die eenen aengenamen reuk inhouden. De Muskus-Vlokkebloem (Centaurea moschata van Linnaeus)

is cene éénjarige kruidplant van Griekenland, die in het voorjaer wordt gezaeid, en bloeit met groote witte bloemen, die cenen Muskusreuk inhouden.

De Centaurea crupina van Linnaeus, is eene éénjarige plant van Afrika; zy bloeit met geschulpte bloemkelken en zeer lieflyke wit en roodgespikkelde bloemen.

De groote Vlokkebloem (Centaurea centaurium van Linnaeus) is eene langlevende kruidplant van de Alpische gebergten.

De Centaurea aurea is van Zwitserland, en groeit met eironde, geschulpte bloemkelken.

De Berg-Vlokkebloem (Centaurea montana van Linnaeus) is eene langlevende kruidplant van Zwitserland, die alhier veel in de bloemtuinen wordt geplant, en van juny tot in september bloeit, met groote bloemen met blauwe stralen, die aen de Koornbloemen gelyken.

De Centaurea cyanus of Centaurea scabiosa van Linnaeus, is eene langlevende kruidplant van België, die in Braband, Vlaenderen en elders veel in de drooge meerschen groeit, met bruine, harige, geschilpte bloemkelken, en van july tot in october bloeit, met roodachtige gespikkelde bloemen.

De Centaurea jacea van Linnaeus, groeit ten alle kanten in België in de drooge weiden en meerschen, met hoekige, getakkelde stengels en lansvormige bladen, en bloeit van july tot in september, met ruwe bloemkelken, rood- en witgespikkelde meeldraedjes en rooskleurige bloemstralen.

De witte Vlokkebloem (Centaurea alba) groeit veel in ZuidFrankryk, Spaenje en elders.

De Centaurea rhapontica groeit veel in de Alpische gebergten, met dikke wortels, die aen kleine raepjes gelyken.

De Centaurea benedicta van Linnaeus, is eene tweejarige kruidplant van Spaenje, die alhier in de hoven wordt gezaeid, en groeit met witte gevlekte bladen en stengels die het tweede jaer witachtige bloemen dragen. Deze plant wordt alhier Cortex benedicte genoemd, en van sommigen Onzer Lieve Vrouwe Distel geheeten.

De Vlokkebloem of Sterrendistel (Centaurea calcitrapa van

Linnaeus) is eene éénjarige kruidplant, die in België langs de wegen en elders wast, met harige stengels, steellooze, gevleugelde en getande bladen en bloemkelken met dubbele stekers, die witachtig zyn; bloeit van july tot in september, met roode bloemen, waervan men eenige medesoorten vindt, en waermede de Centaurea nigra ook zeer veel gelykenis heeft. De zaedbodem na het bloeijen is gemeenlyk met witte wolachtige vederbosjes bekroond.

Men vindt nog by onze bloemisten te Gent de volgende Vlokkebloemen Centaurea atrosanguinea, C. coelolepis, C. nigricans flora alba, C. ochroleuca, C. orientalis, C. ruthenica, C. atropurpurea, C. suaveolens, C. glauca, C. dealbata en meer andere soorten, die om hare schoon versierende bloemen door de liefhebbers worden gekweekt.

De Sterrendistel (Centaurea calcitrapa) wordt veel als verkoeldrank, om de verborgene ziekten te genezen, door af kooksel gebruikt, hetgeen eenen grooten indruk, zegt de doctor Chomel, op al de teeldeelen heeft, en een kostelyk middel inhoudt om de rugpyn, door het graveel veroorzaekt, te stelpen. Men verzekert, door verscheidene proeven met de wortels van dien Sterrendistel gedaen, dat zy, door af kooksel gebruikt, de anderdaegsche koortsen verdryven en de kina vervangen kunnen. G. Grimaux zegt dat de wortels van de Centaurea benedicta dezelfde krachten als de Sterrendistel bezitten.

De blauwe Roggebloem of Vlokkebloem (Centaurea cyanus van Linnaeus), die alhier zoo gemeen, ten alle kanten, met hare schoone hemelsblauwe bloemen in de velden in july bloeit, wordt veel in sommige landen gebruikt om een oogwater uit te distilleren, dat, tot de genezing der zieke oogen, alleen geene krachten genoeg bezit, en meest met het sap van den Muerpeper of Hemelsleutel (Sedum acre van Linnaeus) wordt vermengd.

Al die Vlokkebloemen worden meest door het zaed en wortelscheiding vermenigvuldigd.

VLOOKRUID, Vyfvingerkruid, Zilverkruid, Vyfblad, in het fransch Quintefeuille, Herbe aux Puces, in 't lalyn Potentilla,

door Tournefort Quinquefolium genoemd, en onder zyne 6° klasse, 7° sectie gesteld; door Jussieu onder de familie van de roosachtige bloemplanten, en onder de 12a klasse van Linnaeus, Icosandria polyginia, planten die meer dan twintig meeldraedjes, op den kelk vastgehecht, en een groot getal stampertjes hebben.

Men vindt alhier te lande en elders verscheidene soorten van dit kruid, de eene met gevleugelde en de andere met vyfvingervormige bladen, die byna allen verschillig in België worden genoemd.

Het heesterachtig Vlookruid (Potentilla fruticosa van Linnaeus) is een langlevend houtachtig kruidgewas van Siberië; het groeit met stengels en zeven bladstelen, omtrent 60 of 70 centimeters hoog, en witachtig gevleugelde bladen; bloeit meest van july tot in september, met gele bloemen, die op de topjes in éénen bundel vereenigd zyn. Deze plant wordt door uitloopers in de bloemhoven vermenigvuldigd.

Het zilverkleurig Vyfvingerkruid (Potentilla anserina van Linnaeus) is eene langlevende kleine kruidplant, die in België ten alle kanten aen de wegen en grachten groeit, met liggende rankjes en bladstelen met gevleugelde, getande en gezaegde bladen, die somtyds een wit en somwylen een groenachtig kleur hebben; bloeit geheel den zomer, met gele bloemen.

Het Zilverkruid of Vyfvingerblad (Potentilla argentea van Linnaeus) is eene langlevende kruidplant, die in België op hooge en drooge velden, rotsen en aen de oude muren wast, met kleine witte regte stengels en bladstelen met vyfvingervormige bladen, die wigvormig geschikt zyn en van onder een zilverachtig kleur hebben; bloeit in den zomer, met bloemtrosjes en gele bloemen.

Het Vlookruid of Lente-Vyfvingerkruid (Potentilla verna van Linnaeus) is eene langlevende plant, die in België in de bosschen en drooge velden wast, met bladstelen en vyfvingervormige, scherpgetande bladen aen de wortels; de bladen aen de stengels zyn bleekrood; bloeit gemeenlyk in april, met gele bloembladen.

Het wit Vyfvingerkruid (Potentilla alba) groeit in België in de drooge heiden en bosschen, en bloeit met witte bloemen, die aen de Aerdbezieblocm eenigzins gelyken.

Het kruipend Vyfvingerkruid (Potentilla reptans van Lin

naeus) groeit veel in België in de drooge meerschen, weiden, en aen de kanten der grachten, met kruipende stengels, bladstelen en vyfbladige, eironde bladen, die wigvormig geschikt zyn; bloeit met donkergele bloembladen.

De Potentilla pensylvanica van Canada, Potentilla recta van Oostenryk, Italië en Zwitserland; de Potentilla fragarioïdes met de Potentilla opaca worden alhier in den Kruidhof der Hoogeschool gekweekt, alwaer men ook de Potentilla splendens, Potentilla monspeliensis en Potentilla nitida vindt, met de Potentilla grandiflora van Zwitserland, die allen om hare deugden in de officinele kruidhoven door wortelscheiding worden vermenigvuldigd.

Deże kruiden hebben uit het grieksch den naem van Potentilla verkregen, naer de uitmuntende kracht die zy hebben om den steen te breken en inwendige wonden te genezen. Het zilverkleurig Vyfvingerkruid (Potentilla anserina) en de Potentilla argentea bezitten, zegt G. Grimaux, eene samentrekkende kracht, en zyn zeer dienstig om tegen den roodenloop en onmatigen buikloop te gebruiken, den langdurigen wittenvloed te stelpen en de vrouwelyke krankheid te genezen; zy worden meest door afkooksel in wyn of water bereid en gedronken. In het jaer 1793, nadat het fransche leger in België was gedrongen en de roodenloop zich had verspreid, gebruikten onze arme landlieden byna geene andere medecynen om zich van die pestilente ziekte te genezen. Die kruiden in poeijers gestampt, en op het afgevreven vel of opene kwetsuren der peerden, ossen, ezels of andere werkdieren gestrooid, genezen die wonden. Met dit poeijer en azyn den mond gewasschen, mackt de losse tanden vast. Het Zilverkruid of Vyfvingerblad (Potentilla argentea) bezit ook eene zwarte verw, die dienen kan om alle stoffen een schoon zwart kleur te geven. Ik moet hier doen opmerken dat in sommige landstreken veel onkundige menschen de Ooijevaersbekken ook Vyfvingerkruid noemen, daer zy nogtans van gedaente noch van krachten geenzins aen het waer zilverachtig Vyfvingerkruid gelyken.

VOGELKOP, in 't fransch Passerine, in 't latyn Passerina, door Tournefort Thymeloea genoemd, is door Jussieu onder de