huurder ftellen: Eindelyk, wanneer de huurder, in twee vollen jaren geen huur heeft betaald, dan kan de verhuurder hem uit dat huis &c. zetten, al is den geftipuleerden tyd nog niet verfchenen.

Een huurder mag ook by zekere toevallen, het gehuurden binnen tyds verlaten; namelyk, wanneer de huurder rechtvaardige bekommering heeft, dat zyn huis, bouwvallig geworden zynde, zal inftorten, dat de verhuurder geen nodige reparatie geven, nog het huis water en wind digt wil houden: of, wanneer de huurder door brand, overstroming van water, den inval der vyanden, of door de peft genoodzaakt word het gehuurde te verlaten; dog dan moet hy het nog niet doen, zonder de toeftemming van den Rechter daar toe verkregen te hebben; en kan hy dit, door de spoedige vlucht niet doen; zo moet hy den verhuurder ten spoedigste daar van kennis fe geven, en wil die hem niet ontflaan, dan moet hy zyne varlating door den Rechter doen approberen.

Het gebeurd menigmaal, dat de huurder eenige optie-jaren bedingt, dog dan moet het zegel van de huurcedul zo groot zyn, als het wezen moeft, wanneer die optie-jaren, vafte jaren waren; moetende daar by gerekend worden; en dus 's Lands recht voldaan zynde, dewyl de optie-jaren mede tot de verhuring behoren, zo behoeft men, na 't eindigen van de vafte jaren, als de huurder blyft en de optie-jaren beginnen in te gaan, geen nieuwe huurcedullen te ma ken, dewyl die zo lang in volle kracht blyft.

4. Moet in de huurcedullen uitgedrukt worden, voor welk eene fomme gelds jaarlyks, dit goed verhuurd word, met byvoeging, wanneer die betaling moet gefchieden; van drie tot drie maanden een vierde part; of van zes tot zes maanden, de helft; of eens in 't jaar de geheele fomme, zo als huurder en verhuurder te zamen zyn overeen gekomen; dog men moet geene onbeftaanbare conditien daar by voegen; gelyk zomtyds gefchied; by voorbeeld, dat zo de buur

der

der met het betalen van zyne huur penningen langer wagt dan bedongen is, hy gehouden zal zyn vier dubbelde huur te betalen, maar alles moet in rechten konnen bestaan.

Deze zyn; dat de verhuurder het huis &c. zal leveren, behoorlyk gerepareerd, en dat hy het ook zodanig zal blyven onderhouden; dat de huurder daar en tegen belooft, in alle redelykheid en ordentelykheid dat huis te zullen bewonen: dog fchoon de ver. huurder aanneemd en gehouden is behoorlyke reparatie te bezorgen, zo staat het de verhuurder niet. vry, tegen wil en dank van den huurder, iets in dat huis te veranderen of te vertinmeren, al strekten zulks tot verbetering en cieraad; maar het doen van de nodige reparatie moet hy' dulden.

Men kan ook conditioneren, dat de verhuurder de buiten en de huurder de binnen' glazen digt zal moeten houden; zelfs dat hy zal moeten herstellen, het geen door hem of zyne huisgenoten moedwillig gebroken word; maar niet het geen mogt komen te verflyten, door het gebruik, want daar voor betaald hy de huur penningen; ook niet, wanneer dat huis door eenig toeval, buiten toedoen van den huurder befchadigd word: by voorbeeld, het verhuurde huis. verbrand; zo dit door het onweder, of kwaadaar. digheid van boze menfchen, buitens huis veroorzaakt word, of dat de brand van een naburig huis tot dit huis is overgeslagen; of dat een balk onder een haardftede leggende, en wat dies meer is, aan brand is geraakt, zo behoeft de huurder die fchade geenzints te vergoeden; maar hy zou ze moeten vergoeden, zo het notoir bleek, dat die brand door hem of de zyne, door moedwil of onvoorzichtigheid was ontstaan; dog blykt de oorzaak niet, dan word ver moed, dat dit toeval aan dat huis onverhoedelyk is evergekoinen.

Men kan ook in de verhuring van landen condi tioneren (gelyk gemeenlyk gefchied) dat de huurder,

boven de ordinaire en extraordinaire verpondingen (of wel de eerfte voor den huurder, en de tweede voor den verhuurder) zal betalen, de dyk, fluis morgen en molen gelden, indien deze landen zulks subject zyn; mitsgaders het onderhouden van kaden, dammen, ban werken, gemeene wegen, 't diepen en opbaggeren zo der gemeene als eigen floten &c. als mede, dat de huurder het wei-land maar om het zo veelde jaar zal mogen hooijen, en dat hij, ten geftipuleerden jaren, op dat wei land zal moeten brengen, zeker getal wagens met meft &c. op dat het land niet verergerd nog uitgemergeld werd: dat hy het wei land niet zal vermogen te breken infteken of te beploegen, op pæne van verfteken te zullen zyn van de huur en de fchaden te moeten vergoeden: ook dat hy het gehuurde, het zy in 't geheel of ten deelen, zonder fchriftelyk confent van den verhuurder, aan niemand zal mogen overdoen; op pœne, dit doende van zyn huur versteken, of gehouden te zullen zyn dubbelde huur te betalen.

Maar hier omtrent ftaat aantemerken; dat de kracht van dit yoorbeding eigentlyk hier in beftaat, dat de huurder het zelve aan geen mindere, geringere ofte diergelyke perfonen zou mogen verhuren dan hy zelfs was; dat 'er geen ander ambagt of functie in zoude gefchieden, dan hy zelfs oeffende, om dit huis niet in waarde en aanzien te vermindenen en inftallig te maken; en dit vermag hy dan niet te doen zonder fchriftelyk confent van den verhuur. der, of dit egter doende, dan vervalt hy in de ge zegde poene: Maar inen zou mogen vragen of de huurder eene andere en betere gelegenheid voorkomende, noodzakelyk in dat zelve gehuurde huis. zou moeten gaan, of 'er in zynde, daar in zou moeten blyven wonen. Dit zou onredelyk en onbeftaanbaar zyn; ja het zou tegen alle billykheid aanlopen, iemand in zyn voordeel te leur te willen ftellen daar men geen schade van te wagten had. Maar ge

nomen, de verhuurder wilde dit huis, in zodanigen geval niet na zich nemen, nog den huurder ontflaan, nog een fchriftelyk confent verleenen, om het aan een ander van dezelve rang, conditie of beroep over te doen, dan mag de origineele huurder, dit huis aan zodanig een ander verhuuren, dog op zyn. eige rifico, en dan blyft de eerfte huurder, de huur penningen van den tweeden huurder verbonden en de verhuurder geniet het zelfde voordeel, en dezelfde fecuriteit, als hy genieten zou zo het werkelyk van den eerften huurder bewoond wierd.

voor

Maar, zo in de huur cedul niet was geconditioneerd, dat de huurder, 't gehuurde aan een ander niet zoude mogen over doen, zo mag hy dat huis aan een ander verhuren: egter is dit, ten aanzien van de woonhuizen, in zominige Steden, by de Willekeuren duidelyk verboden, om dat de verhuurders merkelyk daar door zouden konnen worden verkort, dewyl het niet evenveel is welke perfonen een huis bewonen; dog in die keuren ftaat 'er gemeenlyk by." gevoegd; dat de verhuurder het recht van nadering heeft om het verhuurde weder na zich te nemen. Dit is de redelykheid zelve, daarom, al is zulks niet. by de huurcedulle of keuren verboden, zo moet de huurder, in zodanig een geval zyn huis, den verhuurder wederom aan prefenteren, verzoekende hem te ontflaan; wil die zulks niet doen, dan ftaat het den huurder vry, dit huis op zyn rifico aan een ander te verhuren of over te doen.

5. Men moet in de huurcedulle uitdrukken, ten aanzien van de huizen, dat den tyd van drie, vier, of zes maanden gefteld is, voor den vervaldag van de huur, om by continuatie of discontinuatie, elkanderen behoorlyk op of aanzegging te doen; maar ten aanzien van de landen, word die op of aanzegging gemeenlyk gefteld, voor of op den eerften January op dat dezelve, door den volgende huurder behoor

G 7

lyk

*

lyk en ter rechter tyd gecultiveerd zoude konnen worden. En genomen, iemand liet maar een eenigen dag daar over gaan, zo zou verstaan worden dat de buur, voor het volgende jaar, op conditien in de huurcedulle vermeld, ftilzwygende geconditioneerd was geworden. Indien de tyd van op of aanzegging, in de huurcedulle niet bepaald is, zo moet zulks nogtans, na rechten, ter bekwamer tyd gefchieden, op dat de verhuurder gelegenheid hebbe, zyn huis te verhuren, en de huurder om zich van een ander huis te voorzien, en men is dan verplicht,, de keuren en coftumen van de plaats, alwaar men woond, te volgen, gelyk het betaamd. Daarom ten

6. Is de laatfte conditie, die men gemeenlyk in de huurcedullen uitdrukt: Dat de contractanten zich wy. ders zullen houden en reguleeren na de wetten en coftumen ter dier plaatze in gebruik zynde.

Zomtyds neemt men borgen tot verzekering van de huur-penningen; dan moeten die borgtogten onder de vereifchte renuntiatien gefchieden, gelyk wy ter zyner plaatze gezien hebben; egter moeten die borgen bedenken; dat hy, die borg is voor de huis huur, miet alleen verobligeert is voor de huur penningen, maar voor 't gene aan hetzelve huis befchadigt word.

Zelden doet men willige condemnatien op huurcedullen decerneeren, of het moeft wezen, dat het verhuurde pand zeer zwaar is, en voor een lange reeks van jaaren verhuurd was geworden; want het is beter zyn pand niet te verhuuren aan iemand die men voorziet, dat zich niet ter goeder trouwe aan de huurcedulle zal gedragen. Te meer, dewyl de verhuurder is geprefereert tot de meubilen, die zich op zyn grond bevinden, zelfs voor de doodfchulden en rouwklederen, en dus voor alle fchuld; en dat niet alleen voor de huur penningen, maar ook voor het nadeel of schade dat aan zyn huis mogt toegebragt zyn: Die preferentie ftrekt zich zelfs uit tot op de goederen van een derde, die in zyn huis gevonden