batus, et in rectoris, cancellarii universitatis, gymnasiarchæ, præceptoris, examinatorum, quæstoris nationis tabulas relatus; quarum fidem facient ad magisterium promovendi, antequàm magisterii litteras obtinuerint publico universitatis sigillo et à scribâ obsignatas: tùm demùm eis fides adhibeatur.

59. Claves sigilli à rectoribus, procuratoribus et decanis superiorum facultatum aliis non tradantur; sed per seipsos aperiant et recludant sigilla publica academiæ: quod si ægroti fuerint, per magistros suæ facultatis ejusmodi munera sua exequantur.

60. Nemo præter scholasticos, pædagogos, aliosve academiæ alumnos, in collegiis habitet, ac proindè gymnasiarchæ, et minoribus collegiis præfecti, conjugatos, institores, litium curatores, errones, aliosve hujus generis homines hospitio non excipiant, alioquin primatu suo abdicentur, collegiorum administratione priventur, et quadraginta aureis solaribus multentur.

61. Omnes gymnarsiarchæ et collegiorum præfecti in suis collegiis degant et permaneant, rebus sacris intersint, curentque ut bursarii et scholastici ipsis etiam adsint, legant, disputent, aliisque suis muneribus perfungantur, neque aliis ecclesiis inserviant ipsi etiam gymnasiarchæ sive collegiorum præfecti caveant ne ultra tempus præscriptum bursarii in ipsis collegiis degant: alioquin gymnasiarchæ primatu suo abdicentur, pecuniamque à bursariis malè acceptam restituant, nihilominùs ipsi bursarii repetundarum rei citentur.

62. Gymnasiarchæ, collegiorum præfecti, bursarii

et alii ejusmodi, intra tempus constitutum vel finitum, non poterunt procurationes istas ejurare, et alios in suum locum sufficere, sed jus conferendi redibit ad collatores, et patronos, qui alios capaces et idoneos subrogent: qui tamen in collegia non admittentur, nisi priùs religionis suæ catholicæ, vitæ inculpatæ, et bonorum morum testimonium exhibuerint, et à gymnasiarchis interrogati, capaces et idonei fuerint judicati.

63. Nullus sacerdotio præfectus, cui animarum cura incumbit, in gymnasiarcham, collegii præfectum, vel magistrum eligatur: quod si ad istas provincias vel procurationes vocati, aliquod ejusmodi sacerdotium adipiscantur, non liceat eis illas in gratiam aliorum ejurare, aut successores deligere, sed ad alios capaces et idoneos electione novâ transmittantur.

64. Nullus gymnasiarcha, collegiorum præfectus præceptor, pædagogus, magister, forensia negotia suscipiat, sed officio suo diligenter fungatur secùs qui fecerit, suis provinciis et universitatis privilegiis privetur.

65. Omnes pædagogi et artium magistri honestè et professionis suæ rationi convenienter vestiantur, gestent pileos quadratos, togisque utantur talaribus et manicatis cum humerali, nec indecenti vestitu sibi indulgeant. Scholastici quoque gestent pileos rotundos, non galeros, et cincti semper incedant.

66. Gymnasiarchæ, collegiorum præfecti aut padagogi, scholasticorum suorum pensionibus injustum pretium non præscribant, sed id ex æquo bonoque annuatim à magistratu imponatur.

67. Et ut justis de eâ re querelis occurratur, singulis annis ad decimum septimum calend. octobris, rector universitatis, theologiæ, juris canonici, medicinæ decanis, gymnasiarchis et collegiorum præfectis comitatus, sistat se apud castellum parisiense, coram proprætore parisiensi et procuratore regio, in auditorio in quo de rebus politicis agitur: ibique illi omnibus auditis, et duobus mercatoribus civibus parisiensibus vocatis, habitâ ratione annonæ, pensionis modus constituatur. Si qui ampliùs exegerint, judicis arbitrio multentur.

:

68. Omnes gymnasiarchæ, collegiorum præfecti, et magistri, ipsorum collegiorum domos, villas, annuosque reditus eis tantùm locent, qui licitatione vicerint ob eamque rem conductiones promulgentur, conductionumque tabulæ, compitis et valvis ecclesiarum parochialium, in quibus res locandæ sitæ sunt, affigantur, caveantque ne pecuniâ acceptâ aut aliâ ratione corrupti, locationes ejusmodi incant : alioquin quadrupli poenam subituri: nec in longius, quàm in novem annorum spatium, conductiones protrahant: secùs si fecerint, judicis arbitrio multentur et locationes irritæ habeantur.

69. Collegiorum possessiones minimè veneant, permutentur, oppignerentur, nisi auctore prætore et servatis ritibus, qui in ecclesiasticorum bonorum venditionibus observari solent : si quid secùs fiat, id irritum esto.

70. Rector universitatis primo mense sui magistratûs, cum quatuor censoribus, omnia collegia semel saltem adeat et diligenter lustret; præceptorum, ma

gistrorum, pædagogorum, bursariorum, et scholasticorum querelas, si quæ sint, audiat: eos omnes in officio contineat: illorum dissidia componat: et singulorum collegiorum statuta, et hæc ipsa decreta, diligenter observari jubeat.

71. Omnes præceptores, pædagogi, magistri, bursarii, scholastici, aliique academiæ alumni, rectori debitum honorem habeant, eique morem gerant, in his maximè quæ ad statutorum universitatis et horum decretorum observationem, et ad disciplinam scholasticam pertinebunt.

72. Nullus in posterùm emendicatis vel prece, vel pretio, aut ambitiosè conquisitis suffragiis in universitatis rectorem eligatur: sed ad eam dignitatem tantùm promoveatur qui non ambierit, et capax, idoneus, universati utilis, à selectis viris fuerit judicatus. Qui malis artibus ad illum magistratum provectus fuerit, magistratu, et privilegiis universitatis privetur, et quadraginta nummis aureis pauperibus erogandis multetur.

73. De nationum procuratoribus, et aliis universitatis magistratibus idem statuitur.

74. Ad rectoriam dignitatem tantùm promoveantur, qui per septennium, nec eo minùs, in celebri collegio grammaticam, aut rhetoricam docuerint, vel qui per biennium philosophiam professi fuerint, stadium philosophicum, modo suprà commemorato, confecerint, vel alicujus celebris collegii primatum per triennium gesserint, vel qui in aliquâ superiori facultate baccalaureatum vel licentiam fuerint consecuti: cæteri incapaces habeantur.

75. Si quis in superiori facultate baccalaureus, aut licentiatus, in academiæ rectorem fuerit electus, ad ejus superioris facultatis doctoratum non admittatur, nisi priùs fasces rectorios dimiserit, et rectoratu sese abdicaverit.

76. Omnes et singuli gymnasiarchæ et collegiorum præfecti suorum gymnasiorum statuta et hæc decreta coram omnibus præceptoribus, pædagogis, magistris, bursariis, et scholasticis, bis per singulos annos, die scilicet primâ hebdomadæ Resurrectionis dominicæ, et remigalium, legi et promulgari curent. Qui pæ dagogi et magistri huic promulgationi non interfuerint, pœnâ pecuniariâ, gymnasiarchae arbitrio, præsentibus magistris eroganda, multentur.

Statuta Facultatis Medicinæ.

Medicina collegium non parvâ commendatione dignum est, quòd post hominum memoriam tam laudabilem disciplinam tenuit et servavit, ut jam anno millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo, illustrissimus cardinalis Totavillaus pauca quædam in eo reformanda, et corrigenda testatus sit. Quod nunc quoque verissimè de eodem collegio posset dici, si superioris sexennii barbaries mutationem nullam attulisset, disputationes non circumcidisset, et studii tempus ad baccalaureatum et doctoratum, antiquis legibus definitum, non, contraxisset. Ut ergo omnia in integrum et pristinum statui restituantur, placuit collegii medici constitutiones, leges, statuta, decreta, scripta, nop scripta, huc illuc dispersa, in unun