Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

mat ista tria Cæfaræenfis Provinciæ exempla fuiffe iftius forma. Palàm affirmat Romanas Epifcoporum appellationes fuiffe apud fuam gentem frequentiffimas atque liberrimas. Inter Romanam & Africanam Ecclefiam fumabat tunc contentio de Romanis appellationibus inferioris Cleri: Et hujus fervitutem aliqui, quinto Nicæno Canone abufi, tentabant etiam ad Epifcopos extendere. Verùm irrito conatu. Omnes meliores & doctio. res Epifcopi perrexerunt fentire cum Sancto Auguftino.

[ocr errors]
[ocr errors]

à me

Filium in Chriflo meum, benignitati Charitatis & Sanctitatis tuæ, quia utrofque diligo, utrofque commendo. Neque Fuffalenfibus fuccenfeo, quia juftam de me querimoniam ingerunt auribus tuis, quod eis bominem, nondùm mihi probatum, nondùm faltem ætate firmatum, à quo fic affligerentur, inflixi. Neque buic noceri volo, cui quantò magis finceram babeo charitatem, tantò magis pravæ ejus cupiditati obfifto. Utrique mifericordiam mereantur: Illi, ne mala patiantur, ille, ne faciat. Illi, ne oderint Catholicum, fi à Catholicis Epifcopis, maximèque ab ipfa Sede Apoftolica, contra Catholicum eis non fubveniatur Episcopum; ifte autem, ne se tanto scelere obftringat, ut quos molitur invitos facere fuos, à Chrifto faciat alienos.

Fuffala ante fuerat Hipponenfis Parochia Oppidum. Ex integro pertinax in parte Donati. Ipfam Sanctus Auguftinus per miffos eò Presbyteros, ac multam ipforum prædicationem & paffionem, Imperialibus adversùm Donatiftas Legibus adjuvantibus, tandem perduxit ad Chriftum Dominum. Et ut in bono firmaret, ipfam difmembravit à fua Cathedra, & ei dandum cura. vit novum Epifcopum. Verùm Electus, dum omnia ad confecrationem funt parata & præfentia, ex humilitate, & tanti oneris fuga clandeftinè fe fubtraxit, atque ità Sanctus Auguftinus, præfertim ad evitandas fenis Primatis defatigatio. nes, fuit compulfus in ejus locum fufficere alium. Et tunc ad manum non habuit nifi Antonium, fuæ Ecclefiæ, ac Epifcopalis Monafterii Clericum, hominem fibi necdùm probatum, & necdum ætate firmatum, & tamen ipfum curavit confecrari. At ecce hic juvenis, & primus Neophytorum

Et hic profequitur de Antonio: Quam verfuta fuafione Antonias Sanctum Senem Primatem noftrum, gravissimum virum, ut ei cuncta crederet, quem velut omni modo inculpatum venerando Papa Bonifacio commendaret induxerit & cætera , quæ quid opus eft recoli, cum memoratus venerabilis Senex ad tuam Sanctitatem omnia retulerit? Ifte Numidiæ Primas fuit Valentinus Vajanenfis Epifcopus. Videtur enim tunc fuiffe adhuc fuperftes. Et hinc manifeftiffimè lucet, quod etiam ipfe temerariis Aurelii Archi-Epifcopi adversùm Romanas Epifcoporum appellationes machinamentis, non fuerit cooperatus. Sanctus igitur Auguftinus hìc iterùm primò affirmat Antonium non fub Cæleftini, fed fub Bonifacii Pontificatu fuiffe judicatum ac damnatum. Secundò, quod ad eundem Pontificem appellaverit. Tertiò, quod ad ipfum fibi conciliandum fuerit ufus non bonis artibus. Palmaris fuit, quod ipfum fuæ Provinciæ Primatem, ac damnatricis Synodi Præfidem, Leduxerit ad impugnandum fui ipfius Synodale Judicium, & Antonio perhibendum innocentiæ ac integritatis teftimonium. Et ipfo fretus Pontifex Antonium abfolvit, ac reparavit. Ex qui-Epifcopus memoriæ fuæ non infixit Canonem, bus lucet non folum Auguftinum, nec folum Primatem Valentinum, fed omnes, aut fanè plurimos Numidiæ Epifcopos de Epifcopalium ad Romanam Cathedram provocationum antiquitate ac authoritate non cefpitaffe. Antonii appellationem cuncti funt venerati. Porrò Antonii abfolutio à prævento per mortem Bonifacio non fuit fortita effectum, nec miffa in executionem : Hinc ipfam urgere ille perrexit apud Cæleftinum. Verùm Bonifacii fententia habebat hanc claufulam: St Antonius ordinem rerum nobis fideliter indicavit.

quem ad juvenem etiam Timotheum fcripfit Sanctus Paulus: Juvenilia defideria fuge. Cœpit fuam Plebem vexare, concutere, exfpoliare, & effe fufpectus de aliis. Hinc ipfum Fuffalenfes detulerunt ad Provinciæ Synodum, & impetrarunt, licet non degradari, tamen compefci, circumfcribi, puniri. Eam novæ Dioecefis partem, quam maximè vexaverat, Synodus ipfi abftulit, & denuò adfcripfit Cathedræ Hipponenfi. Nempe Caftellanos, & illius Regionis homines, qui de intolerabili ejus dominatione, de rapinis, & diverfis oppreffionibus, & contritionibus fuerant veraciter Hinc adversùs ipfam Sanctus Auguftinus po- conquefti. Nova ifta Cathedra videtur fuiffe tenter interceffit, & fcripfit ad Cæleftinum: Ac- fponfa fine dote. Hanc Antonius videtur viocipe nunc quæ poft ejus fanctæ memoriæ viri, Pon- lenter extorfiffe. Quidquid fit, à Synodi fententificis Bonifacii, in Africa litteras gefta funt, & tia provocavit ad Bonifacium Pontificem, & proJubveni bominibus, opem tuam in Chrifti mifericor- pter Primatis teftimonium meruit abfolvi, purdia multo avidiùs, quam ille pofcentibus, à cujus gari, ac reparari. Attamen cum falutari claufuinquietudine defiderant liberari. Judicia quippe illis la: Dummodò preces & teftimonium veritate nitan&publicas Poteftates, & militares impetus, tam tur. Ifto interim Decreto fultus Antonius impequàm executuros Apoftolicæ Sedis sententiam, five trare ftuduit publicas Poteftates & militares imapfe, five rumores creberrimi comminantur, ut mi- petus, qui Apoftolicam fententiam exequerenfert bomines Chriftiani Catholici graviora formident tur. Qui invitos facerent fuos. Hoc eft, qui fuæ à Catbolico Epifcopo, quàm cum effent bæretici, à Cathedræ ablatos, & Hipponenfi redditos CaCatholicorum Imperatorum legibus formidabant. stellanos violenter cogerent ad ipfum redire. Non finas ifta fieri, obfecro te: Per Chrifti fangui-Talia aut ipfe fparfit in fuum Populum, aut sparnem, per Apoftoli Petri memoriam, qui Chriftiano- gi curavit, vel permifit. Hinc miferi ac Neorum Præpofitos Populorum monuit, ne violenter dophyti Fuffalenfes jam Catholici graviora formida minentur inter Fratres. Ego Fuffalenfes Catholicos, bant à Catholici Epifcopi turbulentia, quam anFilios in Chrifto meos, & Antonium Epifcopum, teà Donatifta formidarant à pœnalibus Catholi

corum Principum legibus. Hinc apud Cælefti-
num Pontificem accufarunt non folum Anto-
nium, fed & ipfum Sanctum Auguftinum, tam-
quàm horum malorum fontem, qui talem ipfis
donaffet Epifcopum. Quæ res fenem Augufti-
num adeò afflixit, ut fuum Epifcopatum voluerit
deponere, & femetipfum damnare ad perpetuam
pœnitentiam. Ex quibus omnibus difcimus,
quod non foli Africani Epifcopi adversùm fuas
Synodos, fed etiam Africani Populi adversùm
fuos Epifcopos confueverint Romanos Pontifices
invocare. Et Apoftolica Sedis judicia erant ift-
hic tanti ponderis, tantæque reverentiæ, ut ad
ipfa exequenda publicæ etiam Poteftates, ac mi-
litares impetus effent in promptu,

Hæc Sancti Auguftini epiftola eft lucidiffimum,
atque inconcuffum pro Romanis Africanorum
Epifcoporum appellationibus teftimonium. Hinc

communices peccatis alienis. Quod omnia indigni Epifcopi peccata devolvantur in Promotorem, demonftrat Sanctus Ifidorus Pelufiotes. Porrò in evehendo Antonio Sanctus Auguftinus, licet ex caufis, fuerat præcipitantior. Hinc ipfum, ubi tot illius facinora vidit, acerbiffimè momor dit confcientia. Et quò morderet, nifi ad deponendum Epifcopatum, atque ita agendam humilem pœnitentiam? Hanc enim legem facri Canones imponunt Indignorum Promotoribus. Et quod Sanctus Auguftinus ad deponendum ex caufis Epifcopatum fuerit paratiffimus, ejus qualibufcumque lectoribus eft exploratiffimum. Nec mirandum eft, quod novi Dogmatiftæ averfentur hanc epiftolam. Etenim ipfa demonstrat, & altiffimè clamat, quod Sanctus Auguftinus, Numidiæ Primas Valentinus, & fermè omnes iftius Provinciæ Epifcopi, à Carthaginenfi Primate

pellationes arietare cœpit, retrocefferint, & famofæ illius ad Cæleftinum Pontificem epiftola fefe non mifcuerint, immò conftanter fuerint refragati. Quare præfens Auguftini epistola pari voce clamat iftam Aurelii epiftolam effe prævaricatoriam, ac infelicem optimi Aurelii lapfum ..

Prætermitti non poffit etiam Primosi, Thiganenfis apud Cæfaræenfes Mauros Epifcopi, Romana appellatio, de qua Africanus Codex: Proteftatos effe præterea Mauros Cærafæenfes con

audio in Gallia aut imprimi aut proximè impri-Aurelio, dum Romanas etiam Epifcoporum ap-
mendam Differtationem, quæ ipfam fuadeat effe
fpuriam & fuppofititiam, ideòque ftramineæ au-
thoritatis. Nefcio quod hominum genus non
minori hodie ergà Apoftolicæ Sedis dignitatem
odio æftuat, quam Martinus Lutherus, aut Joan-
nes Calvinus erga plures Catholicas veritates.
Hinc uti hi erga Divinas, quas in fuos errores
nullo poffint fuco detorquere, litteras imitantur
Marcionem, aut Manichæum, & nobis aufe-
runt Machabæorum libros, Sanctorum Jacobi,
& Judæ epiftolas, quædam alia, ità ifti pari imftat, Primofum per Principales civitatis Thiganenfis
pudentia graffantur in certiffima fanctorum Pa-
trum Monimenta. Ifta namque epiftola adeò
clarè refert Sancti Auguftini faciem, ut fi hodie
in nefcio quo campo per fortem reperiretur, om-
nes Sancti Auguftini ftylo vel leviter affueti una-
nimiter clamarent effe manifeftum ejus fœtum.
Optarim ut iftorum Sapientum aliquis fub Augu-
ftini nomine nobis fingat talem epiftolam: Erit
toti mundo fummus vates. Norunt fua nuga-
menta nunquàm perfuadenda Mundo, nihilomi-
nùs cenfent pifcandam, fperantes hinc inde ali-
quos aut capere, aut dimittere cum fcrupulo.

Exhæredandæ epiftolæ præcipuum fundamentum audio effe præfertim hæc verba: Me fanè, quod confitendum eft Beatitudini veftræ, in ifto utrorumque periculo tantus timor & mæror excruciant, ut ab officio cogitem gerendi Epifcopatus abfcedere,

[ocr errors]
[ocr errors]

me lamentis errori meo convenientibus dedere, fi per eum, cujus Epifcopatui per imprudentiam fuf fragatus fum, vaftari Ecciefiam Dei, & quod ipfe Deus avertat etiam cum vaftantis perditione per vire confpexero Apoftolicæ dignitatis Ofores cenfent talia verba non cadere in virum conftantem, præfertim in Sanctum Auguftinum. Ref pondeo Sanctum Auguftinum fuiffe delicate confcientiæ, ideoque verba hæc ejus moribus omninò confonare. Nam fimilia fcribit etiam ad fuum Primatem Xantippum, agens de Presbytero illo, quem folus fine fex Collegarum affiftenEpift.236. tia damnaverat: Ne fi quid perniciofius eruperit, languens imputem mihi. Legantur duæ ad Alipium, Epift.224. & alia ejufdem Auguftini ad Sanctum Paulinum epiftolæ, & videbis ipfum fuiffe anxiè timoratum. Et certè in creandis Epifcopis ita mandat

239. 250.

Apoftolus: Nemini citò manus impofueris, ne

conventum litteris corum fuisse, ut fecundùm principalia Scita plenario Concilio fui præfentiam faceret. Et, ut oportuit, requifitus Primofus, repertus non eft, ficut Diaconi renunciaverunt. Sed quia popofcerunt eidem Mauri de plenario Concilio oportere litteras deflinari ad venerabilem Fratrem Senem Innocentium, bas placuit mitti ut agnofcat Primofum requifitum à Concilio & minimè fuiffe repertum. Primofus à fuo Populo de nefcio quibus accufatus apud fuæ Provinciæ Synodum, ex quibus nefcio caufis detrectavit comparere, fed ab Imperatore Honorio fupplicavit aliud Epifcopale Judicium. Hoc enim tolerabat Africana difciplina: Quicumque ab Imperatore cognitionem Judiciorum publicorum petierit, honore proprio privetur. Si autem Epifcopale Judicium ab Imperatore poftularit, nibil ei obfit. Et Princeps Primofum tranfmiferat ad plenariam totius Africæ Synodum. Rectè: Secundùm Canones. Verùm Primofus nec ifthic comparuit. Creditus eft Romam provocaffe, & abjiffe ad Papam Innocentium. Hinc Synodus duxit Pontifi cem de omnibus inftruendum, appellationem tamen pleniffimè venerata. Facta hæc funt ante Pontificatum Zozimi, adeoque ante lites de Apiarii Presbyteri, & omnis inferioris Cleri appellationibus. Unde nullum ad quod novi Dogmatiftæ jam ridiculè recurrunt, tunc erat Interim. Erat pura Africanæ Ecclefiæ confuetu do. Quare ejus vigore Primofus appellavit.

,

[ocr errors][merged small][merged small]

CAPUT XXII.

Difcutiuntur Scriptoris Anonymi Senfa circa laudatam Sancti Auguftini

[ocr errors]

Epistolam.

Nicanorum in Commonitorio Legatorum Zozimi. At nemo dubitare poteft hanc appellationem Antonit Fuf falenfis Epifcopi antecessisse acceptioni litterarum Attici Cyrilli. Refpondeo effe frivolum effugium. Etenim ifta tranfaétio, feu iftud Interim nequaquàm fuit circà appellationes Epifcoporum. Cir ca has nec erat, nec unquam fuerat ulla controverfia. Tranfactio fuit circa duo. Primò circa fer. vandam in Epifcoporum appellationibus formam Sardicenfis Canonis, quem Zozimus appellabat Nicænum. Deinde ifta tranfactio fuit circa provocationes Clericorum. Romana Sedes affirmabat ipfas probari ac juberi per Nicænos Canones, & Africana Ecclefia profitebatur fe ab iftis, utpotè Spiritu Dei conditis, & totius Mundi reve. rentia confecratis, nolle diffonare. Hinc igitur ftipulatum eft, ut ufque ad repertam veritatem inferior etiam Clerus poffet Romam provocare. Contra priorem confuetudinem. Propter reve rentiam Apoftolicæ Sedis & Nicæni Concilii. Hæceft certa veritas inferiùs demonftranda. Pro inde nequaquam in hujus tranfactionis, fed in folam avitæ confuetudinis vim Antonius appella

tercedere. Aurelii Primatis, & ipfi adhærentium Epifcoporum interceffio non cœpit, nifi poft adductos ex Oriente Nicænos. Canones.

'Uic epiftolæ, cujus tamen natales infa mare non præfumit, interpretandæ etiam fe commifcet Scriptor Anonymus. Memorat Synodum illam, ex qua Aurelias Primas iftam infeliciffimam adverfus Romanas Epifcoporum etiam appellationes epiftolam fcripfit ad Sanctum Cæleftinum, & pergit: Davidius ingenuè fatetur veram mentem Epifcoporum Africæ in hoc Concilio fuiffe omninò condemnare & abrogare ufum appella tionum ad Sedem Apoftolicam in Epifcoporum ac Presbyterorum caufis. Infuper fibi perfuadet in boc cafu bos Epifcopos nec bona fide, nec finceritate carufe, fed oratione continenti fic fatur: Equidem tredo buic abrogationi in ipsa Africa locum non fuiffe.vit: Et Epifcoporum nullus vel fomniavic in Enim verò animadvertimus tempore circiter hujus. abrogationis, fub eodem Pontifice Romano, quo promulgata fuit, celeberrimum non folùm Africæ, ve rùm etiam univerfa Ecclefiæ Epifcopum, fcilicet. Pergit Scriptor Anonymus: Quamvis hæc foSanctum Auguftinum, qui bujus controverfiæ princi- lutio adeò certa fit, ut nullum hac de re dubitandi pio interfuerat, non obstitisse, immò verò annuisse locum relinquat, exiftimo tamen, accuratiùs perpenappellationi Antonii, Fussaliorum Epifcopi, à "Ju- Sa bifloria bujus Antonii Fussalenfis, ipfum nunquàm. dicio Synodi Provincialis ad Apoftolicam Sedem. Ref Juridiciali appellatione ad Papam provocaffe, quampondeo Davidium recta fentire. Etenim Sanctus vis negare nolim ad ipfum confugiffe, & opem ejus Auguftinus, & cum ipfo Sanctus Alipius, imploraffe Hanc autem agendi rationem trritam esse Sanctus Poffidius, Numidiæ Primas Valentinus, etate Sandi Cypriant, iis omnibus qui pro factis plurimique alii fanctiores & doctiores Afrorum judicia timent, & fuarum rerum odio mutari omnia Epifcopi, hujus controverfiæ principio, quo- ftudent, oftendimus capite primo hujus operis. Iginiam de folis Clericorum appellationibus tracta- tur fatemur Antonium Romam confugiffe, non fecùs bat, non folummodò adfuerunt, fed infuper ac anteà confugerat Bafilides, de quo mentionem caufam generosè ac intrepidè adjuverunt, fcien- facit Sanctus Cyprianus. Ad quem, bæc verba tes à fe defendi avitam ac bonis anchoris nixam Pergens Romam, explicans Rigaltius, banc nofuæ gentis confuetudinem. Aft ubi viderunt Au tam efformavit: Quo folebant contumaces, ut prorelium falire extra metas, & contra Apoftolicos cul ab his, quibus erant noti, faciliùs fallerent . Canones, itemque contra perpetuam gentis con- Refpondeo iftius folutionis certitudinem abundè fuetudinem prorumpere ad profcribendas Epifcopatere ex dictis. Porrò Antonius, fi Romam porum appellationes, retraxerunt manus, & di-confugerit, & Romane Sedis opem imploravelectiffimum Primatem Aurelium, Sancto Petro Apoftolo poftponentes, deferuerunt.. Sanctus Auguftinus iftam Antonii appellationem non folummodo permifit, fed & ipfam appellandi confuetudinem ftabilivit exemplis & rationibus. Eandem adjuvit Primas Valentinus.

Attamen Anonymus, ne manifeftos veritatis triumphos permittat Joanni David, tacere non fuftinet: Prima fronte respondere possem, cum Antonius appellaverit, antequàm Africant Cæleftino Pape fcripferint, aut litteras acceperint ab Attico Conflantinopolitano & Cyrillo Alexandrino de exemplaribus Græcis Concilii Nicæni, mirum non videri, fi Sanctus Auguftinus & cæteri Africe Epifcopt buic appellationi non obftiterint. Quippe cum Bonifacio Pape polliciti effent ex Decreto Concilii Carthaginenfis, fervaturos fe paulifper hanc appellationum difciplinam, donec intellexerint ex inventis exempla ribus Nicæni Concilii, an vera effet citatio Canonum

rit, quomodò non appellavit? Etenim implora. vit opem contra Africanæ Synodi de fe judicium, ipfumque poftulavit retractari & refcindi: Quod quid eft aliud, quàm appellare? Deo laus, quod Anonymus propria & confueta dumtaxat verba neget, rem verò atque substantiam profiteatur. Laudamus admirandam potentiam veritatis. An Judiciales appellationis apices Antonius adhibuerit, parùm refert. Certè ipfos in fuis Appellantibus nunquàm exquifivit Ecclefia. Et addo iftos apices omninò fuiffe obfervatos ab Antonio. Lucet ex his Sancti Auguftini verbis: In illis autem multiplicibus Geftis, quibus de illo noftrum judicium continetur, &c. Affirmat ifta Gefta fuiffe tranfmiffa Romam, ideòque Ecclefiafticos apices huic appellationi non defuiffe. Eadem eft ratio Bafilidis. Quod Romam appellaverit, eft ipfa meridiana luce clarius. Petrus de Marca cœpit primus lucidam diem commentis obnubilare.

Porrò Nicolaus Rigaltius fcribit verum. Etenim omnes novimus Apoftolicam Sedem vafrorum hominum obreptionibus fuiffe femper obnoxiam. Attamen idem Scriptor Romanas appellationes, aliafque Romanæ Cathedræ dignitates nequaquàm abnuit. Lucet ex illis, quæ in fuo Commentario fcribit ad fexagefimam feptimam Sancti Cypriani epiftolam, tractantem de caufa Martiani Epifcopi Arelatenfis.

Antonii Fuffalenfis caufam Scriptor Anony mus largè exponit, & concludit: Præter banc Auguftini epiftolam nihil nobis bujufmodi litis narrationem amplificat, in illa nulla mentio fit Judicialis appellationis, aut judicii à Romano Pontifice in bac caufa pronunciati. Sed è contra valdè credibile eft Papam hoc negotium in co reliquiffe ftatu, in quo ab Afris judicatum fuerat, precefque ac follicitationes Antonii, hominis perfidiofi, adfpernatum fuiffe. Refpondeo ab Anonymo nobis fubminiftrari fundamenta, ex quibus non temerariè fufpicemur istam Sancti Auguftini epiftolam ab ipfo nunquàm fuiffe perlectam. Etenim ex adductis jam verbis manifeftum eft, quod Antonius fervaverit Judicialem formam Ecclefiafticæ appellationis. Item manifeftum eft, quod Bonifacius Pontifex appellationem admiferit, caufam retractaverit, ac reformaverit Africanæ Synodi judicium. Sanai Auguftini verba funt lucida: Antonius judicia, publicas Poteftates, & militares impetus commixatur, tanquàm executuros Apoflolice Sedis fententiam. Et adjungit quædam fententiæ verba: Si ordinem rerum nobis fideliter indicavit. Verùm adversùs hujus fententiæ executionem Cæleftino Pontifici non folus Auguftinus fupplicavit, fed etiam Numidiæ Primas, & plures haud dubiè Epifcopi. Venerabilis Senex, inquit Auguftinus, ad tuam Sanctimoniam univerfa retulit. Et adjungit: Et jube tibi que directa funt omnia recitari. Vide Epifcopatum qualiter gefferit, quemadmodùm judicio noftro ufque adeò confenferit communione privatus, nifi priùs Fuffalenfibus omnia redderentur. Et infra: In illis multiplicibus Gefiis, quibus noftrum de illo judicium continetur, magis deberem vereri, ne tibi minùs feverè, quam oporteret, ju

ad

[cati fuerant, & adversùs quos judicia in Synodis Provincialibus lata, ab eadem Sede fuerant confirmata, ne bunc Epifcopum in fuam Sedem reftituat,

judicia ab Africanis in eum lata vim habeant, seu firma atque inconcuffa ftare poffent. Adducit Sancti Auguftini verba, & profequitur: Refpondeo ex his confequi Antonium Fussalensem Juridicialis appellationis libello provocaffe ad Pontificem Romanum fed folùm auxilium ejus implorasse, ne judicium contra fe latum exequeretur. At fi quis inftet de bis verbis, Ipfa Sede Apoftolica judicante, vel aliorum judicata firmante, dico tres Epifcopos, Prifcum, Vidlorem & Laurentium, quorum exemplum Sandius Auguftinus prodidit, ad Pontificem confugiffe, & ad eum provocaffe medio tempore, quod fluxit inter Concilium Carthaginense anni quadringentefimi decimi noni, & Pontificatum Cæleftini, fub quo Africani ex litteris Attici Conftantinopolitani, & Cyrilli Alexandrini, inventa effe exemplaria Græca Concilii Niceni, Commonitorio Legatorum minimè congrua, intellexerunt. Quo quidem exiguo tempore Africani fe difciplinam appellationum ad mentem Concilii Sardicenfis paulifper fervaturos polliciti & padi erant. At verò ità fe rem babuiffe, luce meridiana clarius eft. Quippe cum nemini homini dubium fubolere poteft, quia Sanctus Auguftinus hæc, quæ profert, exempla à fuis temporibus non remotissima, fed recentia exiflimat: Quæ ut à noftris temporibus remotiffima non requiram, recentia memorabo. At ex his Epifcopis negotium Laurentii potissimè neceffe eft in boc tempus rejicere. Quoniam conftat eum fubfcripfiffe Concilio Carthaginenfi anni quadringentefimi decimi nont, & de appellationibus in co exagitatis fuffragium tuliffe, ideoque tunc temporis appellaffe, non prorsùs incredibile videtur. At verò dubitandi locus non relinquitur, quin ante primum annum Pontificatus Cæleftini appellaverint, proindeque negotium in primæ cognitionis fententia judicatum fuerit, quippe cum ejus exemplum adducat Sanaus Auguftinus bac epiftola congratulatoria, quam primo Pontificatus anno ad Celeftinum mifit. Ergò manifeftè confequitur appellationem Laurentii medio tempore inter annum quadringentefimum decimum nonum, & annum quadringentefimum vigefimum terferunt, contigiffe. Igitur ex bac Auguftini epiftola tium, quo Africani hanc disciplinam paulisper admi

[ocr errors]
[ocr errors]

Epifcopos, Prifcum Victorem &Laurentium, ad Romanum Pontificem nullatenus appellasse, fed ejus tantummodò auxilium vehementer implorasse. Vel fi eos appellasse tandem aliquandò fateri necesse fit, appellationem contigisse temporibus illis non suspe

dicaffe videamur, nifi fcirem vos tam propensos ar mifericordiam, ut non folùm nobis, quia illi peper. cimus, verùm etiam ipfi exiftimetis parcendum.colligere debemus Antonium Fussalenfem, & tres alios Rationes funt lucidæ, nec egent commentariis. Exiftimo Cæleftinum ipfis fuiffe permotum, cenfuiffe Bonifacii judicium fuiffe Antonii obreptionibus extortum, ceffaffe à promovenda executione, atque ita reliquiffe negotium in eo ftatu, in quo fuerat pofitum ab Africano Judicio.dis, quibus paulifper hanc difciplinam Africani Et hæc forfitan eft ratio, ex qua Antonius fe adjunxerit Aurelio, atque ità Epifcopale Romanæ appellationis jus, quod anteà verbo & opere conftanter defenderat, ac invocarat, cœperit contumaciter impugnare. Etenim omninò videtur adhæfiffe Aurelio.

Scriptor Anonymus pergit: Jam ergo fincerè difcutiamus argumenta, quibus appellatio hæc Antonii ad Sedem Apoftolicam comprobari poffit. Dicunt Sanctum Auguftinum Pontifici prodere tria exempla Epifcoporum Provinciæ Cæfareæenfis, fcilicet Prifci, Vidoris, & Laurentii, qui ab Apoftolica Sede judi

fuftinere non noluerant. Quamobrem insulsum est concludere abrogationem appellationum, quam Africanos fincerè & bona fide promulgasse fatetur Davi dius, vanam & fupervacaneam fuiffe in ipfamet Africana Ecclefia, feu executione caruiffe.

Errores varii. Primus eft, quod dicat Antonium imploraffe folum Apoftolicæ Sedis auxilium, ne judicium contra fe latum exequeretur, ideoque non appellaffe. Etenim Antonius imploravit auxilium, quo Bonifacius datum de ipfo ab Africana Synodo judicium retractaret ac reformaret: Ut non quovis mode, fed mediante di

[ocr errors]

&ta retractatione ac reformatione datum contra fe judicium vetaret mitti in executionem. Certè Romanus Pontifex Provincialium Synodorum judicia alio modo non potest ab executione prohibere aut fufpendere: Nifi fortè per gratiam, quæ tunc in ufu non fuit, ex plenitudine pote ftatis. Etiam libellus, aliique Judiciales apices non defuerunt. Et tale implorare auxilium, quid eft aliud, quam appellare? Etenim in litteris ad Sanctum Papam Innocentium fcripfit San&tus Joannes Chryfoftomus: Ad Synodum appellavimus, & judicium inquifivimus. Et fubjunxit: Ea que perperam fiunt, non folùm deploranda, fed corrigenda funt. Et ideò Charitatem veftram obfecro, ut provocetur ad condolendum, faciendaque omnia, quo mala hæc fiftantur. Paraphrafticè exponit, quid fit appellare. Oftendit non effe aliud, quàm implorare Synodale Romani Pontificis auxilium. Patienter feramus Anonymum, dummodò rem fateatur, ludere in vocabulis, & ità fuam & fui dilecti Petri de Marca calamitatem confolari.

Secundus error eft, quod denuò recurrat ad iftud Interim, ad iftud temporale Pactum inter Romanam & Africanam Ecclefiam, atque ità moliatur avitum Africanorum Epifcoporum jus fubvertere. Etenim iftud Pactum folas inferioris Cleri appellationes attigit, nequaquam Epifcoporum. Et abundè hoc patet vel ex folis hic per Anonymum adductis Sancti Auguftini verbis: Que ut à noftris temporibus remotiffima non requi ram, recentia memorabo. Auguftinus palam affirmat effe etiam antiquiffima Epifcopalium ad Romanam Sedem appellationum apud Afros exempla, ideoque ipfas ifthic femper viguiffe. Quod ipfum in fuperioribus eft abundè demonftratum ex aliis Auguftini teftimoniis. Auguftinus hic laudat antiquiffima ac recentia exempla: Quis dubitet etiam fuiffe medii temporis? Et vox,

Tertius error eft, quod Anonymus Episcopalium appellationum abrogationem adfcribat omnibus Africanis Epifcopis. Uti ejus dilectus Petrus de Marca fceleratas Philippo-Politani Conventiculi litteras adfcribit toti Ecclefiæ Orientali, ità ipfe iftas infeliciffimas litteras adfcribit toti Africanæ Synodo. Peffimè. Etenim fuerunt à folo Aurelio, & quibufdam ipfi adhærentibus Epifcopis. Sanctus Auguftinus, & cun&ti cum ipfo meliores ac doctiores Epifcopi Sancto Apo. ftolo Petro conftantiffimi adhæferunt. Porrò an Aurelius fincera & bona fide iftam abrogationem tentaverit, ignoro. Videtur ob Zozimi Pontificis in avitam fuæ gentis confuetudinem tentamina fuiffe lapfus in verbum Apoftoli: Ira virijufitiam Dei non operatur. Videtur ex ira cecidiffe in tenebras, atque ità in tenebrofa Decreta. An tales tenebræ non auferant bonam fidem, permitto aliis judicandum. Quidquid fit, abrogatio manfit fine effectu & executione. Etenim proximi Succeffores Aurelii improbarunt audaciam, & circumduxerunt. Hinc Fulgentius Fer. randus, Carthaginenfis Ecclefiæ Archi-Diaconus, & Crefconius Africanus Epifcopus, non remoti ab Aurelii tempore, in fuis Collectionibus laudant Sardicenfes Canones, & Romanas Epifcoporum appellationes. Res fuo loco expo

netur.

CAPUT XXIII

Examinatur quædam Gallicana circa hanc quæftionem Epiftola.

Um

Recentia, non importat res hefternas, ideoque Dum hæc fcribo, nefcio quis in Gallia vir

tres iftæ appellationes videntur contigiffe ante Pontificatum Bonifacii. Etenim Auguftinus affirmat Africanum, quo Antonius quadam Epifcopalis dignitatis portione mutilabatur, judi-dam, & integram apponendam: Qui epiftolam cium non effe novum aut infuetum, ideòque à ducentefimam fexagefimam primam Auguftini ad CæBonifacio fuiffe non rectè circumductum. Infue- leftinum impugnant, & eidem contendunt non rectè tum non effe etiam apud Romanam Ecclefiam. attribui, boc præcipuè nituntur argumento; Quod fi Quoniam ipfa circa appellantes ad fe Africanos verè fit Auguftini, ergo & ille cum fuo Primate apjudicaffet talia, aut certè talia Africanarum Sy- | pellationi confenfit, quam ad Sedem Apoftolicam Annodorum judicata confirmaffet. Si inter talium tonius Fuffalenfis interpofuerat. Immò & tres Profententiarum authores vel confirmatores Pontifi- vinciæ Cæfareæenfis Epifcopos eandem Sedem appelces fuiffet etiam ipfe Bonifacius, quomodò iftam laffe fatendum erit. Nec etiam antiquiora defuisse formam circa Antonium improbaffet? Sanctus ejufmodi provocationum exempla. Hoc Adverfarii item Auguftinus tria vicina appellationum exem- cum Africana disciplina omninò pugnare clamant, pla adducit ex eadem Provincia: Et fupra audi- proindèque cum Auguftino: Cum Africanæ Ecclefiæ vimus quartum Primofi Thiganenfis Episcopi. Dux Aurelius fuerit, Auguftinus ingenium. NoviQuare dubitandum non eft, quin per omnem mus & nos, quantum ab his Tranfmarinis Judiciis Africam fuerint longè plura. Hæc etiam fortiter Africani Patres abborruerint jam indè à Cypriano. fuadent memoratum à Sancto Auguftino Lauren- Id Auguftini, Aureliique tempore potiffimum enituit. tium non fuiffe Icofitanum Epifcopum, Legatum Vix dum etiam huic Ecclefiæ pax ab Hilderico reddiCæfaræenfis Mauritania. Etenim ille per Roma- ta fuerat, cum in Concilio generali Carthagine babinam & Africanam Ecclefiam erat privatus hono- to legenda fubfcribendaque oblata funt aliquot Decrere & facultate folemniter fedendi in fuo Epifco- ta, Aurelio Præfide olim fancita, inter quæ tria pali Throno, adeoque certum eft iftiufmodi vi-funt, quæ Tranfmarinas appellationes omnimodis rum non fuiffe Synodalem Legatum fuæ Provin- vetant. Et hoc authore Bonifacio Carthaginenfi.

doctus ad alium in Alma Urbe Eruditum ' fcripfit hac de re epiftolam. Et continet quædam non fpernenda. Hinc ipfam cenfui difcutien

« VorigeDoorgaan »