Neftorius unitivæ Cyrilli ad Joannem Epiftolæ fidem clariffimè impiam demonftrare feftinat, eam Theodoretus conftantiffimè affeverat orthodoxam. Et infuper post tales ad fe Neftorii litteras, hoc idem faciendo perfiftit, ad Helladium Metropolitanum Episcopum in fua Epiftola dicens: Memor eft autem Sanctitas tua, quia à principio orthodoxam effe dixi Epiftolam que ab Egypto directa est. Et nullam circa eam quandolibet habui difcordiam. Quod ei ille Alexander, qui ab hoc ipfo Irenæo per omnia valdè laudatur, in Epiftola, quam fupra pofuimus, improperat dicens: Non verò miretur Religiofitas tua, quod tu quidem fcribas illa, qui Cyrillum putas orthodoxum; ego verò ista, qui Cyrillum habeo hæreticum. Quæ omnia evidentiùs elucent, fi Scriptis his Theodoreti illa Neftorii confe pacem confcripferat Sed hanc] objectationem ferotinus & novellus error à veteri mutuatus eft, Adverfariorum teftimonia digna fide dicendo. Ego autem Scripta hæc tantò in melius accipienda perfpicio, quantò Theodoreti probare potuerunt. Licet in eis illa intentione, quam videre non volunt, poft Ecclefiæ ex parte unitionem de Beati Cyrilli Dictis deftruere, & injuria damnatum videatur dixiffe Neftorium. Tota namque intentio pro charitate, fecundùm Deum, proximorum fuiffe monftratur. Per hoc folum fuadere ftuduit, ut ad Ecclefiæ Chrifti pacem trahens Orientis Epifcopos, nullum foris ab ea æternæ tradendum perditioni relinqueret. Quod tunc eis aliter fuadere non poterat, nisi talia interim verba mifceret. Quippè quando & ipfe Sanctus Joannes Antiochenus Præful cum adunatis fibi Co-Epifcopis fuis, id eft, magno illo Sene Acacio Berrhæenfi, & Paulo Emefeno, & aliis, fimili hæc intentione tolerabat. Quis igitur fic malevolentia cœecus fit, quem ad malam fufpicionem fola, & omnibus ejus Actis cooperatus fubfcripfehæc Dicta inclinent, & non potiùs C ramus. SCHOLI O N. Yrillus Adanenfis, in prima Cilicia Epifcopus,cum Joanne Patriarcha fuerat Ephe doquidem nec ejus confcientia vulneretur. Often- ut rat. Præfens Epiftola oftendit fuiffe virum boad boni propofiti effectufque intel-repetit illa omnia, quæ per præcedentem fcripfenum, amatorem veritatis ac pacis. Per ipfam lectum trahant? Qui longè clariùs rat ad Helladium. Notanda funt Verba: Quanmeliores exiftunt, quoniam tot Paftores & Plebes abftulerunt Nestorio, & Ecclefiæ reddiderunt unitati. Nam fru&us horum Scriptorum illi nimirum funt, quos legemus poft paululum, uno fpiritu damnatis erroribus. Ad quod nifi tali difpenfatione perduci non pote-primò, quod Comes Irenæus fuerit converfus, rant. Intellexiffe verò eos integrè Theodoreti intentionem, & ex ipfa circa fidem Neftorii & ejus adversitate cognofcitur. Nam dum tis gremium invitabantur, crederent se propelli ad vulnerandam fuam confcientiam. Et ex quibus tenebris Orthodoxis Orthodoxos Episcopos confumebant. Et tales tenebras, taliaque tenebrarum opera videmus ac flemus etiam hodie. velut in nocturna pugna mordebant, lacerabant, Adjuncti Scholii Author fuit imperitus. Errat & Ecclefiæ, Neftorium ac ejus Dogma anathematizanti, tandem communicarit. Et quidem ante Epifcopatum. Secundò, quod in conver fionis teftimonium ac mercedem fit à Domno, Antiocheno Patriarcha, confecratus in Metro CAPUT CLXIII. -251 Epiftola, inquit, Meletii, quam fcripfit ad Deo Amiciffimum Epifcopum Alexandrum, indicans quod communicaverint fecunda Cilicia Sacerdotes, prima verò eos fequi potiùs vellent. R. Everà nifi Dominus Sabaoth reliquiffet no bis veritatis femen, Sanctitatem tuam, ficut Sodoma fuiffemus, & quafi Gomorrha fimiles effemus effecti. Qui enim videntur adhuc pro pietate confligere, ut non dicam cuncti nos, erubefcendo tuæ Sanctitatis pro pietate conftantiam, videntur utcumque hactenus recertantes, ut post bella inviti tentantes. Quafi rationes Deo non fimus reddituri, ad quem referri contingit hujus certaminis caufam. Dum certè fructus servetur, reftituendus in tempore fuo his, qui ex tota virtute diligunt Deum, & ob hoc finceriffi tiam. Sed optamus donari nobis tuam diutiffimè Sanctitatem: Eam, quæ in hac vita emerfit, caliginem diffolventem perfectæ circa Deum notionis fefta lampade. Nos autem ficut juffifti, Domine mi Deo Amiciffime, Epifcopo Helladio Sanctitatis tuæ mifimus litteras, & reciprocas accipientes tux Sanctitati direximus. Quæ autem circa nos agantur, veremur edicere, Undè id omittens, quæfo Sanctitatem tuam confuetè ora pro nobis, ne nos valeat impietatis unda fubmergere, quæ intolerabilis, ut videtur, exiftit, nifi dives quædam defuper gratia venerit. Ui facit omnia longè meliùs, quàm petimè in præfenti oftendunt pro pietate conftanmus vel intelligimus, præparavit nos col loqui cum Domino meo Sanctiffimo Epifcopo Joanne. Et fermone de fingulis habito, terminum quem volebamus, accepimus. Invenimus quoque remedium, quod fufficiat Domino meo Deo Amiciffimo Epifcopo veftro, fubti. litatis dogmatum caufa. Dignare igitur, Deo Amiciffime, præloqui Religiofitati ejus, & eum nobis ad perfuadendum facilem præparare. Speramus enim, quia jubente Deo, circa diem menfis hujus vigefimum omnem vobis collocutionem noftram narrabimus, ut & vos Domini mirabilia obftupefcatis. Qui nobifcum funt , falutant tuam Religiofitatem. H SCHOLION. Ec epiftola demonftrat Theodoretum, denuò fuiffe pro pace Zelofiffimum. Etiam pro H SCHOLI O N. Ec epiftola demonstrat non folius Mopfue ftienfis Meletii, fed etiam Hierapolitani Alexandri defperatam contumaciam. Demonftrat, quod Alexander, Secundæ Ciliciæ ad pacem acceffiffe, & primæ Cilicia Epifcopos in politam Helladium, ftudens divertere. Et litteras mifit per Meletium. Epiftola docet fecundò, quod Helladius refcripferit, fuafque item litteras per Meletium tranfmiferit. Notanda funt verba: Quæ autem circa nos agantur, veremur edicere. Nempe omnis, fpreto Meletio, fecunda Cilicia erat pacem amplexa. reductione fui Metropolita Alexandri. Et quo-ipfam propendere audiens, fcripferit ad Metroniam ad ipfum, jam penitùs animò exulceratum, timebat etiam per litteras accedere, mediatorem impendit Mocimum, Economum Ecclefiæ. Affirmat nova fua cum Joanne pacta esse irreprehenfibilia, & talia, quæ Alexandro debeant quò ad omnem Dogmatum subtilitatem satisfacere: Et hinc non refutanda. Verùm Alexander fuit immobilis. Contempfit laudata per Theodoretum Domini mirabilia. Exiftimo fuiffe Joannis receffum à damnatione Neftorii. Quis Menfis hic laudetur nequeo conjecturare. CAPUT CAPUT CLXIV. -252 Epiftola, inquit, Helladii ad Deo Amiciffimum Epifcopum Alexandrum, qua indicavit, quod fecundi quidem Cilices communicaverint, compellatur verò & ipfe ab omni Clero, & Epifcopis Provincia Sux, Antiocheno conjungi, dicentibus fibi prafatis, ne deteriora mala contingant his, quibus nunc coar&tatur Ecclefia. Onvenientia quidem tui Apoftolici propofi Cute zeli, quem pro pietate geris à princi& quem pio ufque ad finem, & ifta funt quæ nuper nobis per Deo Amiciffimum Epifcopum Meletium tuæ Sanctitatis porrecta funt Scripta. Ego verò & que fcripfit, & quæ locutus fum Reverendiffimo illi & optimo, minimè oblivifcor, & nunc tuæ Deo Amabilitati hæc ipfa fignifico. Quoniam dum multa ac peffima contra Ecclefiam Dei mala verfantur, ad medium venditionis & emptionis præfunt homines, prava fentientes, & indifcreti, &alia inoptabilia & vitanda, quorum nec numerus poteft explicari, quid agam reperire non valeo. Nam quiefcere quidem, & meam folius obfervare animam, æftimo amplectendum, ficut teftis eft confcientia mea: Et multis emere velim, ut à principio ufque ad finem æquali uterer vita, nihil pro commiffi Minifterii neceffitate relaxans, neque meliore velut ita dixerim, converfatione prælata. Sed fi prodidero iterùm, quibus non oportet, Ecclefiam Dei, & fideliffimos Chrifti Populos, nefcio an vel parva mihi fatisfactionis particula in diem judicii relinquatur. Undè omnem fimul fecuritatem, omnemque pariter curam jactans in omnium Dominum, in ipfum folum confido: Præcipuè vi. dens, quod omnis nofter Deo Amiciffimus Clerus, & ferè cuncti fan&tiffimi Epifcopi compel lunt nos ad conjun&tionem profpicere. Et fecundi quidem Cilices, quod & tu Deo Amiciffime, jam fortaffis audifti, & pacificati funt, & Antiocheni amplexi communionem. Et apud nos peragere hæc ipfa feftinant. Ego verò remanfi cum duobus Deo Amiciffimis Epifcopis tantùm, non minor zelo, ut arbitror, pietatis à tua San&itate, deliberans unà cum eis, neque præter Domini Chrifti facere voluntatem, neque Ecclefiam Dei, & fideliffimos & amatores Chrifti Populos prodere. Tuæ fit orationis, Domine, mihi de reliquo, ut ficut defiderii noftri eft, ita hæc pia dirigatur intentio. SCHOLI ON. H Ec epiftola eft Helladii Refcriptum ad fu pra memoratas Alexandri litteras. Notan da funt hæc verba: Quæ nuper nobis per Epifcopum Meletium tuæ Sanctitatis porrecta funt Scripta. Et hæc: Et que locutus fum Reverendiffimo illi optimo. Edicunt Meletium non fuiffe contentum Alexandri litteras tranfmittere, fed acceffiffe Tharfum, & multa locutum ad pervertendum Helladium. Hinc Helladius refcripfit. Attamen manfit propenfus in pacem. Et dat varias fuæ converfionis rationes. Primò, quod ejus degradatio fuiffet injuria Ecclefiæ, utpote illam devolvens in indignum forfitan Succefforem. Secundò, quod omnes ejus Clerici, ac plerique Comprovinciales Epifcopi ipfum ad pacem compellerent. Tertiò, quod Secundæ Cilicia Epifcopi effent non dumtaxat amplexi pacem ac Joannis Patriarchæ gratiam, fed etiam eadem fua Senfa ac opera potenter fuaderent Epifcopis Prime Cilicia. Quartò, quod omnes jam perfuafi effent exceptis fe ac duobus. Quintò, quod ipfe cum illis effet quidem boni zeli, fed non poffet Ecclefiam aut Dei Populos perdere. Propter hæc & alia, cenfet difpenfatoriè tolerandam pacem, & condefcendendum. Quæftio eft, quomodo Helladius potuerit intrare pacem, & à Joanne Patriarcha admitti in gratia? Ratio dubitandi eft non modica. Etenim ipfe eft unus iftorum quatuor, quos San&us Cyrillus exclufit à pace, quos immobiliter fixit in inflicta ipfis per Ephefinam, & Conftantinopolitanam Patriarchæ Maximiani Synodum degradatione: Et pro quibus nullas Pauli Emefeni Epifcopi preces voluit admittere. Refpon⚫ deo, hanc gratiam proveniffe à Xifto Tertio Pontifice, & ab Appellatione, quam ad ipfum interpofuerunt Helladius, Eutherius, & plures alii iftius Rebellionis Epifcopi. Omnia iftius Appellationis Poftulata Xiftus exaudire non po. tuit: Exaudivit tamen aliqua. Præfatam Sancti Cyrilli duritiam circumduxit, à pace exclufit folum Neftorium, cunctis aliis Degradatis referavit reparaturæ gratiæ januam dummodo aperirent. oculos, ac pœniterent. Et Helladius aperuit oculos. CAPUT CLXV. ---253 Epiftola, inquit, Deo Amiciffimi Epifcopi Udicium quidem de talibus, Deo Amiciffime Domine, tuæ eft per omnia Deo Amabilitati conveniens, per omnes fpiritales viventi virtutes. Ego autem rogo, ut illud mente percipiat Deo amabilis Anima tua, quod ubique per Orbem tempore ifto publica exeritur audacia ab ægrotantibus ea hærefi, quæ nuper emerfit, aut ei præbetur locus ab eis, qui effe fani videntur. [ Et clarè illud Propheticum opere perpetratur ; num. 25. Quia & ipfi commifcebantur meretricibus, & cum confecratis Idolo facrificabant. Et intelligens Populus, quin immò, ut veterius repetatur, Sacerdotes, qui intelligunt, compelluntur fornicari, Quid igitur, quæfo, convenit ulterius fuftinere eos, qui fecundùm veritatem pro pietate certant, nifi utique ut pellantur, & exilientur, & perfecutionem fuftineant, omnemque fpeciem tormentorum, juxta Apoftoli fententiam, qui ait: 2. Tim. 3, Omnes enim, qui volunt piè vivere in Chrifto, perfecutionem patientur. Mali verò homines & decepto res proficiunt in pejus, errantes, in errorem mittentes? Sed ecce, ut fcripfimus pridem, Sereniffimus & Manfuetiffimus Imperator nofter, dum certè ficut contra hæreticos ad eum accufatores noftri retulerint, nihil nobis propofuit aliud, nifi ut aut communicemus Orthodoxiæ Proditoribus, aut fegregemur ab eis. Nos autem, qui pro pietate certamus, quid oportuit fuftinere? Requiem, honorem, gloriam, per manfionem temporalem, & ut complexè dicamus, præfentis temporis fruitionem, an omnem fpeciem tormenti & pœnæ ? Nullus enim, dum pro pietate certaret, diftributis unquam deputa tifque tormentis abfceffit, fed è diverfo fuo quidem Propofito ad dira omnia præparatur. Neceffitate verò corruptibilis corporis, una vel fecunda pœna ad finem pervenit. Meliufque jam fuerat à principio nos exiviffe, nec multos ad pietatem in nobis attonitos roboraffe, quam nunc ad tam manfuetam clementemque propofitionem torpefcere. 1. Reg. 3. Et hæc nunc mihi non ad tuam Religiofitatem dicta fint, fed ad meam meditationem, propter fecundas has litteras. Tria funt ab Antiocheno commiffa: Communio cum hæretico, rectæ fidei Anathematifmus, orthodoxi hominis depofitio. Quid horum, quæfo, excufare valebimus, & pro quibus ei communicare vitabimus? Nam duo quidem manifesta sunt, quod ab eo in Deum commiffa fint, tertium verò in hominem: Verùm quia Dei Sacerdos eft læfus, & hoc quodam modo refertur ad Deum. Illud verò Heli cogitato Sacerdotis: Si peccaverit, inquit, homo in hominem, orabunt pro eo. Quomodò igitur eft poffibile ut nos pro pietate certantes deferamus quæ prima, & quæ neceffariora funt caufæ, & pro iniquitate, quæ in perfonam commiffa eft, refiftamus? De pietate quidem pro nihilo taceamus, objiciamus verò non nos effe in dejectione participes, ex quo femel ejus communionem fuerimus amplexi? Ego verò ordine & confequen. tia progrediens, credo in Dominum Christum quia etfi exilium nobis minentur & mortem, communicare ei nullatenùs fuftinebo, quando & decies millies Orthodoxus effe prætendatur. idcircò præcipuè, quia communicavit hæretico, & abjuravit rectitudinem fidei. Qui verò nunc boni funt circa vos, per fuos proprios, per quos ad nos Scripta miferunt, & ipsam, tempori succumbentes, addixere perfo nam: Quidquid ipfi perfonæ fcripferint pridem, Non habemus pecunias, & munera, & naves Quæ autem nuper magnis contra me elicuerunt ftudiis, requies mihi funt & libertas, fi hoc permiferit Deus, ab hoc prælio non dicendo, Quam enim fpeciem contrarietatis adversùm me Antiochenus non exercuit ? Nonne militum Ma giftros, & judices adversùs meam armavit Humilitatem? Nonne Martyris Ecclefiam à me abftulit, in quam ferè trecentas auri libras expendimus, & Ecclefiam fub debito fecimus? Nonne invafit Parochias meas? Nonne militarem commovit Cohortem contra Epifcopum fenem, eoque expulfo introduxit facrilegum ? Nonne alibi fornicarios, & criminum ftigmatibus inuftos ordinavit? Nonne hanc omnem, quod ad fe attinet, Regionem adversùs nos invitavit? Et per eum, qui me confortavit, gaudium, & caro Pfal. 19. Rom. 8. corona, & exultatio, & exercitium, & unctiones mihi hæc omnia facta funt, ut experimento difcerem, quia in multa probatione tribulationis abundantia gaudii noftri eft. Ad recommemorandam verò Religiofitatem tuam & eorum, quæ ab Epheso pridem fcripfimus ad fanctas Dei Orientales Ecclefias,transfcribens ex chartis Ecclefiafticis, quæ apud nos funt, exemplar tuæ Sanctitati direxi. SCHOLIO N. Alexander Helladium per litteras ac Meletii Legationem tentaffe non contentus, per præfentes litteras facit fecundam inftantiam, omni conatu ftudens firmare in pacis odio, ac retrahere ab omni Joannis Patriarchæ, ac præfertim Sancti Cyrilli communione. Nec mirum. Etenim Helladii Refcriptum fuerat fluctuatione plenum, manifeftè emiffum à cefpitante animo. Hinc Alexander non exuit omnem fpem, fed cenfuit denuò tentandum. Duæ præfertim rationes Helladium inflectebant ad difpenfatorium de fcenfum in hanc non plenè rectam pacem: Spes fui Populi fervandi à gravioribus malis, & Reverentia Principis. Eas Alexander per prefentem epiftolam machinatur infirmare. Ad primam refpondet Populum ifta via nullatenus fervandum, fed manifeftè præcipitandum in Hærefim. Ego autem rogo, inquit, ut illud mente percipiat Deo amabilis Anima tua quod utique per orbem tempore ifto publica exeritur audacia ab ægrotantibus ea Hærefi, quæ nuper emerfit, aut ei præbetur locus ab eis, qui effe fani videntur. Affirmat Cyrilli Capitula esse evidenter novam Hærefim, & ipfam ab ejus Se&tatoribus defendi & propagari cum publica audacia, & eidem ab Orthodoxis præberi diffimulationis fomenta. Quod nempe Orthodoxi illi Cyrillum non cogerent ad fua Capitula difertè anathematizanda. Affirmat hifce facinoribus non poffe amore pacis conniveri, fed ad ipfa everten-I da effe fuftinendum exilium, perfecutiones, omnem fpeciem tormentorum. Hac unica via fervandum Populum. CAPUT CLXVI. ---254 volvi pedibus ejus Sanctitatis, & tenere illa genua, quæ in orationibus expendifti, & ad quorum obfequium pertinet univerfa peragere, &. quibus teftimonium perhibent ea, quæ nuper funt. acta. Poft turbas enim decem millia & non pauciores perturbationes, quas fuftinui, videns in magno periculo animas, quæ commiffæ funt nobis, in domo facto colloquio univerfa nobis per gratiam Dei votivè peracta funt. Servo autem narrationem collocutioni futuræ. Invenimus enim & fatisfactionem, quæ tuæ mundæ confcientiæ fatis fit, & ab omni eam dubitatione valeat prævenire: Cui & Ifauri cedentes & Cilices, amplexi funt communionem ad Dominum meum Sanctiffimum Epifcopum Joannem. Spero autem concedente Deo ad tuam venire Sanctitatem circa diem menfis hujus vigefimum. Omnem, quæ cum tua Religiofitate eft, in Chrifto Fraternitatem ego, & qui mecum funt, plu rimùm falutamus. SCHOLI O N. HÆc epiftola, ac ejus Epigraphe nos do Theodoretus Antiochiam ive rit, multa tractarit cum Joanne Patriarcha, ac redierit in ejus gratiam. Nempe Joannes confenfit, ut nemo cogeretur admittere damnationem Neftorii. Secundò, quod Alexander ufque tunc fuerit fenex eximiæ pietatis, & grandis meriti apud omnem Ecclefiam. Tertiò, quod hunc Theodoreti acceffum & Acta adeo indignè acceperit, ut illum deinceps nec afpicere dignatus fuerit. Quartò, quod Theodoretus cunctis nervis ftuduerit illum placare, & ad fana confilia inflectere. Quintò, quod pacem amplexæ effent duæ Ciliciæ & Ifauria. Tanta eft virtus poenalium Legum, & fervilis timoris. CAPUT CLXVII. -255 Epistola, inquit, Deo Amiciffimi Epifcopi ARbitror quod Religiofitas tua non folùm Epiftola Theodoreti, inquit, Epifcopi ad Deo perierat, inquirendam; tua verò Sanctitas & EGo, etiamfi me tua Religiofitas perfequa- Zeugma, & Antiochiam nunc adiit ad animam tur, & pellat, & utatur vectibus contra nos, non definam procidens fupplicare, & proChrift. Lupi Opera T.VII. meam, quæ periit, inquirendam. Quiefce E e 2 con " |