audituri. Paulò poft auro illum donari mandavit. Gratuitum fine quovis ftipendio ac populi gra- Aram Exponit iterum Joannes Chryfofto- Hom. 23. ut nibil accipere. Hinc etiam dolofi operarii, ifto fan-lizat fratrem meum, non manducabo carnem in æter Elitatis fuco, quafi hamo aptissimo, fimplicem populum devorandum, ac in fervitutem redigendum, capturi, illud olim affectarunt, & etiamnum bodie affectant. Et in Homilia fequenti: Novum eft hoc impofturæ genus. Nam cum alii, qui imposturam faciunt, largiri affentari foleant, ifti contra fallunt & accipiunt. Porro virtutem iftam, non ubique gentium, fed in fola Achaja & minori Afia Apoftolus exercuit. Etenim ad Afiaticos Act. 20. Epifcopos dixit Mileti: Argentum & aurum aut veftem nullius concupivi. Ipfi fcitis, quoniàm ad ea, quæ mihi opus erant, & his qui mecum funt, miniftraverunt manus ifte. Quod ipfum de Achaja teftatur in utraque Epiftola ad Corinth. Quod Cap. 11. alibi ita non fecerit, lucet ex fecunda Epistola: Alias Ecclefias exspoliavi, accipiens ftipendium ad minifterium veftrum. Et cum effem apud vos, & egerem, nulli onerofus fui, nam quod mihi deerat fuppleverunt fratres qui venerant à Macedonia. Et infrà: Hæc gloriatio non exflinguetur in me in regionibus Achaja. Et rurfus in Capite fequenti: Quid eft quod minus habuiftis ab aliis Ecclefiis, nifi quod ego ipfe non gravavi vos? Donate mihi hanc inju Ham. 27. riam. Exponit Sanctus Joannes Chryfoftomus. Siquidem injuria boc ducebant Corinthii, quod Apoftolus à fe id impetrari minimè passus esset, ut quidquam ab ipfis fumeret, nec tantum fiducia concepiffet, ut ab his ali fuftineret. Etiam Lucam, Titum, Timotheum, Barnabam, aliofque fuos Corinthum miffos difcipulos ali non fuftinuit. Hinc enim pergit in eadem Epiftola: Sed efto, ego non gravavi vos, fed cum aftutus effem, dolo vos cepi. Nunquid per aliquem eorum, quos mifi ad vos, circumveni vos? Rogavi Titum, &mifi cum illo fratrem, nunquid Titus vos circumHom. 18. venit? Nonnè eodem fpiritu ambulavimus? Nonnè iifdem veftigiis? Exponit rurfum Chryfoftomus: Objectioni occurrit Apoftolus, eamque folvit. Quod ait eft hujufmodi: Equidem ipfe per avaritiam vos minimè circumfcripfi. Verum fortaffe quifquam hoc dicere queat, quod quamquam ipfe nihil sumpserim, tamen cum vafer ac fubdolus effem, id molitus fum, ut ii qui à me miffi erant, fuo nomine aliquid à vobis poftularent, fique per eos fumpferim, atque ita me compararim, ut aliorum manu accipiens, interim tamen accapte pecuniæ opinionem à me removerim. Adverfus hanc calumniofam fufpicionem dicit: Nonnè eodem fpiritu ambulavimus ? Nonnè iifdem veftigiis? Uti ipfe ne neceffarium quidem alimentum fumere voluit à Corinthiis, ita nec fieri id paffus eft à difcipulis. Vide & quintam decimam laudati Chryfoftomi Homiliam fuper Epiftolam ad Philippenfes. Verum quæ hujus Apoftolicæ abftinentiæ caufa? Eft duplex. Primam habes in laudata fecunda EpiftoHom. 12. la: Omnia, chariffimi, propter ædificationem ve Cap. 12. num, ne fratrem meum fcandalizem. Hanc, in- Alteram Apoftolicæ abftinentiæ rationem habes in fecunda ad Corinthios Epiftola: Ut ampu- Cap. 11. tem occafionem eorum, qui volunt occafionem, ut in quo gloriantur, inveniantur ficut & nos. Infirmitas, in qua Apoftoli virtutem proficere atque perfici Dominus voluit, fuerunt contumelia, fames, fitis, carceres, publica infamia, flagra ftigmata, ac præfertim Pfeudo-Apoftoli, feu falli fratres, adeò adverfi & maligni, ut ad inflammandam, quæ ejus vincula & captivitatis calamitates adgravaret, Neronis Augusti rabiem per contentionem & invidiam, id eft, infolenti audacia, Chriftum prædicarent. Horum aliqui etiam Corinthum acceffere. Et licèt ipfi novellos illic Fideles devorarent in abfcondito redigerent in fervitutem, quin & in faciem cæderent, feu ob non acceptas ad placitum pecunias contumeliosè invaderent, dolosè fimularunt fe nihil accipere, blateraruntque Paulum non esse legitimum Apoftolum, fed hominem gyrovagum, cui non foret alius fcopus, quam ex Apoftolatus fuco facere quæftum. Ita multorum animos à Paulo & ejus Evangelio diverterunt. His nugivendis histrionibus omnem gloriandi, & fefe fuprà veros Apoftolos exaltandi occafionem abfciffam volens Paulus fecit in veritate, quod ipfi mendacio fimulabant. Quæ regulæ ab hodiernis etiam ad Hæreticos aut Gentiles Apoftolis feu Miffionariis notanda funt, atque fervandæ. Horreant fieri fimiles Joanni Buggenhaghio, Martini Lutheri focio, qui à Danis, quos Pfeudo-Apoftolus feduxerat, ad fuos rediens fertur abeuntem terram fpectaffe è navi, ac falutafse: Vale Dania, babeas tu meum Evangelium, ego tuum aurum. Quales nundinatores meritò perfequitur Romana Ecclefia, fuis ad inopes aut duras gentes Apoftolis confueta viaticum & fportulas impartiri. Ex eodem fonte Innocentius tertius in fua Lateranenfi Synodo mandavit cunctis amCap. 10. plarum Dioecefeon Epifcopis, Ut viros idoneos ad fande Prædicationis officium exequendum assumant, potentes in opere & fermone qui commiffas fibilum vixiffe apud Corinthios, in fecundæ ad ipfos plebes vice ipforum, cum per fe idem nequiverint,Epiftolæ Commentariis palam teftatur Sanctus folicitè vifitantes, verbo ædificent & exemplo, qui- Joannes Chryfoftomus. bus ipfi, cum indiguerint, congruè necessaria subminifirent, ne pro neceffariorum defectu compellantur defiftere ab incepto, aut plebes gravare. Ita Argentinenfes, quod prædicationis officium in fua Ecclefia inftituerint cum magna penfione, laudat Conrardus Abbas Ufpergenfis. fratrum mendicantium. Etenim gratis docere & prædicare, & ex mendicato vivere eft omnino Apoftolica perfectio. Nam ita Paulum Apofto- Hom. 27 A. 1478. Notanda funt Sancti Ivonis verba, Prædicant ut manducent. Continent antiquam & certam Chriftianitatis regulam, quæ divini verbi præconium, quodvis Sacramentum, Ecclefiæ regimen aut minifterium, feu ftatum Clericalem, non dico ex abundantiæ, aut luxus, fed ex neceffarii victus amore factum, adminiftratum, aut. fufceptum, de gravi femper peccato damnavit. Palam id docet in libris adverfus Parmenianum S. Auguftinus: Apoftolus ait, Si volens hoc facio, mercedem habeo; fi autem invitus, difpenfatio mibi credita eft. Id eft, illis prodeft quibus hoc difpenfo, non mihi qui fictus fum. Qui enim invitus facit propter commoda & gaudia carnalia, quæ fi aliter· habere poffet, illud Ecclefiæ minifterium defereret, L. 2. C.11. Iftos Pfeudo-Apoftolos in litteris ad Colum- enim in minifterium, fed in illa commoda fer- ram fuam ad expugnandos tunc graffantes Aria- RITATE, SICUT EX DEO, CORAM DEO Commentariis idem Chryfoftomus, & refpon- Hom. 23. det: Alii quoniam cum parvult effent, baptifmum MINISTRATIONEM,fufceperunt, alii vero cum infirmi, carent alacrita Eadem eft ratio ingreffus Monaftici & profeffionis. Egregiè id in primo libro de Cordis com. Cap. 6. punctione tradit Sanctus Joannes Chryfoftomus : Quod homines fæculi viam fpatiofam gradiantur non valdè mirum eft, eos autem qui videntur crucem fuam fuftuliffe & fequi Chriftum, per hanc Spatiofam velle incedere, non tibt prodigiofum videtur? Denique Monachi, cum de Monafteriis & habitatio num locis percunctantur, ante omnia requirunt, te vivendi juxta Deum. Infantes aliena, infirmi nes › Etiam pro exorcifmis exigere eft Simonia, de qua in Apoftolicorum Actuum Commentariis idem Chryfoftomus, agens de filiis Sceva adhuc in Judaismo infidelibus, & tamen per invocatum Domini nomen Dæmonia exorcizantibus: Ilom. 41. Vide impietatem potentissimam. Judæi cum adbuc manerent in impietate, per ipfum negotiari voluerunt, atque fic omnia faciebant ad vanam gloriam & lucrum. Lucri caufa obambulare effe dicit Judaicorum Exorciftarum morem peffimum & antiquum. Et hinc Oriono, Ailenfis ad rubrum mare civitatis Primario, à Dæmonum læfione per Sancti Hilarionis exorcifmos liberato, ideoque magna dona offerenti, refpondit apud Sanctum Hieronymum laudatus Hilarion: Non legifti, quid Giezi, quid Simon paffi fint, quorum alter accepit. pretium, alter obtulit, ut ille venderet gratiam Spiritus Sancti, hic mercaretur? Nec in pauperes ero Hom. 52. ganda voluit ifta munera admittere. Etiam pro aliis miraculis & precibus poffe quidem neceffarium victum, nequaquam tamen munera accipi docet laudatus Chryfoftomus in iifdem Com. mentariis. Et hinc Chriftianam ancillam, quæ miraculis Iberos ad Christi Domini fidem perduxit, & ab ipforum Rege munera accipere pauper noluit, merito laudant Ruffinus, Socrates > Theodoretus, ac Hermias Zozomenus. CAPUT XIV. Exponitur varia exactio Ministrorum Uod Patriarchæ Conftantinopolitani, Car- Clericis aliquid exigant, eft antiqua con- 1 44. Can. 32 noluerunt apud Conftantinopolim ordinari. Hinc nec calamns nec charta gratis ibi, ut ajunt, babea- Adversùs fimilem Romanæ Ecclefiæ abufum Pofteà tamen defecit. Etenim ad Richardum Albanenfem Epifcopum, Pafchalis fecundi per Gallias Legatum, de tribus Primatibus Ecclefiæ fuæ Clericis, fimilium exactionum accufatis, fcribit Sanctus Ivo Epifcopus Carnutenfis: Romanæ Ecclefiæ confuetudine fe defendunt, in qua dicunt Cubicularios & Miniftros facri Palatii multa exigère à confecratis Epifcopis vel Abbatibus, quæ Ep. 133. oblationis vel benedictionis nomine palliantur, cum terarum feu minutarum pro ipsorum labore competentt Seff. 21. Ifta avaritiæ lepra peffimè olim laborarunt Chor-Epifcopi, Archi-Presbyteri, ac præfertim Can. 15. Archi-Diaconi. Quod Archi-Diaconi in Parochiales Presbyteros dominatum, tyrannidem & iniquas exactiones exercerent, palam affeverat & damnat fecunda Synodus Cabilonenfis. Et terti um Ludovici pii Imperatoris Capitulare Regiis Miffis, feu Ecclefiarum Vifitatoribus injungit, ut inquirant de Epifcoporum Miniftris: An indebita xenia à Presbyteris exigant. Probos ac integros, qui plebem ac inferiorem Clerum non vexent exactionibus, deinceps ab Epifcopis fieri Chor-Epifcopos, Archi Presbyteros, atque Archi-Diaconos, etiam promotorum avaritiam compefci mandant fexta Parifienfis, & fecunda Lib. 1. c. Synodus Aquifgranenfis. Addunt ex ifta improbitate fcandalizari populum, Sacerdotium contemni, & plura in Ecclefiam mala cumulari. Lib. 1. c. Quæ omnia etiam Canonicis ad Hedenulphum " novellum Laudunenfis Ecclefiæ Epifcopum litteris inferuit Hincmarus Metropolita Remen 26. fis. Archi-Diaconorum in Parochiales Presbyteros & Clericos angarias atque indictiones ex vigefimo tertia Toletane Synodi Canone damnat item in litteris ad Lifiardum Sueffionenfem Epif copum Sanctus Ivo Carnutenfis. Ubi tamen advertas Canonem iftum non in Archi-Diaconos, fed in Epifcopos loqui. Adeò hac in re exceffit Theobaldus Archi-Diaconus Parifienfis, ut ejus Nepotes venerabilem, à quo fiftebatur & culpabatur ifta improbitas, Thomam Canonici ad Sanctum Victorem Monafterii Priorem, intra facras, ad quas confugerat, Stephani Parifienfis Epifcopi manus impiè & barbarè trucidarint. Facinus exponunt Petrus Venerabilis & Ep. 17. Sanctus Bernardus. Et hinc in Synodo fua LateEp. 158. ranenfi ftatuit Alexander tertius: Archidiaconi five Lib. 3. tit. Decani nullas exactiones five tallias in Presbyteros feu 39. C. Clericos exercere præfumant. Quem Canonem fuis Decretalibus meritò inferuit Gregorius nonus. Cap. f. Porrò exactiones fuas variis illi titulis fucabant, & purgare conabantur. Chor-Epifcopus, ArchiPresbyter & Archi-Diaconus funt Epifcopi manus & oculi, in fuos diftrictus habent jurifdictionem ordinariam, ipfifque multam curam debent. Hinc ex cujufvis fibi fubjectæ Ecclefiæ proventibus volebant portionem aliquam, quafi decimam decimæ. Nam & Epifcopali curæ aliquod ex illis folatium, feu partem facri Canones affignant. Juftus erat titulus, maculatus tamen exceffibus, adversùm quos ftatuit fecundum Lu. dovici pii Imperatoris ad Epifcopos Capitulare: Ne Ecclefie in reftauratione aut in luminaribus juxta poffibilitatem rerum negligantur, veftra invigilare debet folertia. Et ficut alios prohibetis, ne de manfis ad Ecclefiæ luminaria datis aliquid accipiant, fic & vos & veftri Archidiaconi, de eifdem manfis nibil accipiendo, aliis exemplum præbeatis. Regia amortizationis lex erat tunc ignota. Attamen ne jura fua perderet Domiuus Rex, aut in illis folvendis nimium gravaretur populus, exempta à publicis oneribus manfa ad certum dumtaxat numerum habebat quævis Parochialis Ecclefia, & ipfis quidquam pendi Archi-Diaconis, ipfifque etiam Epifcopis piè vetuit pius Ludovicus. Ea enim ultra honeftam Ecclefiæ & Cleri fuftentationem nihil aut parum fuppeditabant. De aliis manfis & proventibus aliquid accipi omnino permittit. Et hinc de portionibus Ecclefiarum ad Epifcopum pertinentibus, quas fui Archi-Diaconi ante & poft ejus electionem fibi ufurparant, num haberet Canonicam fententiam, qua ifta rapacitas cohiberetur, à Sancto Ivone poftulavit memoratus Lifiardus Epifcopus Sueffionenfis. De cunctis Parochialium Ecclefiarum præter exempta manfa proventibus fuam portionem habebant & Epifcopus & Archi-Diaconus, verum ArchiDiaconi Sueffionenfes, fua non contenti, etiam Epifcopi portionem ex nefcio quo titulo aut fuco invaferant & detinebant. Hinc repofuit Sanctus Ivo Nova funt hæc genera morborum, & ideo nova exigunt genera medicamentorum. Tamen fi infpiciamus Epiftolam Ifidori Leutredo Epifcopo Cordubenfi directam, patenter intelligi poterit, quia non pertinet ad Archi-Diaconum præter portionem fuam aliquid de reditibus Parochiarum fibi retinere, vel ultra terminos à Patribus pofitos aliquid ufurpare. Difertè afferit Archi-Diaconis deberi portionem fuam, idque ex ftatuto Patrum. Et hinc indi&tiones & talliæ, quas Alexander tertius ac aliæ damnarunt Synodi, funt folæ illæ, quæ fiant ultra iftam portionem. Alter Archi-Diaconalium exactionum fucus fuit Ecclefiarum vifitatio, adversùs quem ftatuit. in quinto Capitularium libro Hincmarus Metropolita Remenfis: Ut non occafione viclus Parochias circumeatis, quatenus de aliorum ftipendiis viventes Cap. 2. veftra ftipendia confervetis. Subditas Ecclefias vifitanti, uti Epifcopo, ita & Archi-Diacono debentur procurationes, feu honeftum viaticum ac alimentum. Hinc quidam, ne domi comederent & expenderent, lentè ac morosè vifitatum abibant, iftafque artes Hincmarus abolet & damnat. Et quia etiam neceffariarum vifitationum procurationes frequenter habuerunt varios exceffus, ipfas effe moderatas, & non gravari Parochos fanxit in fua Lateranenfi Synodo Alexander tertius. Pergit Hincmari Capitulare ad Archi-Diaconos: Ut à Presbyteris xenia non accipiatis, quatenus illorum mala fama cooperiatur. Quod ipfum in Canonicis ad Hedenulphum Laudunenfem Epifcopum litteris expreffit. Nec folum criminum pœnas, fed & ipfam vifitationem pecunia redimi à criminofis Clericis permittebant quidam Archi-Diaconi, quas fordes in fua laudata Synodo damnat etiam laudatus Pontifex Alexander. Pergit rurfum Hincmarus: Quando Parochias circumitis, nolite graves effe Presbyteris, petentes frif- Cap. 4.. kingas, vel pifces, vel formaticos, aut annonam, aut alias quaslibet res, ut habeatis, quando ad ch vitatem reverfi fueritis, unde quafi fratribus refe&ionem faciatis, ut falvis ftipendiis veftris habeatis unde vos & veftros conducatis. E vifitatione redux Archi-Diaconus folebat Agapes facere, feu amicum inter Ecclefiæ fuæ confratres convivium: Hinc partim ad illud, partim ad fuum ac fuorum in via & reditu pastum exigebat à Parochis esculenta varia, peffimumque abufum Hincmarus circumfcribit. Tres infuper alios iftarum exactionum fucos adducit idem Hincmarus: Nolite quafi pro aliquo adjutorio ad quamcumque rem denarios apud Prefby. teros poftuletis, neque quando ad Synodum, vel pro inquifitione Minifterii fui venerint, eulogias exigatis, fed fi fortè commodum fuerit pro fua voluntate & commoditate aliquid gratis offerre, cum gratiarum actione accipite. Parochianam feu Diocefanam Synodum dirigere, dubios Parochialis Cap. 5. Minifterii cafus exponere, & pro communi Ecclefiæ bono quandoque onera fubire debet ex officio Archi Diaconus: & pro cunctis iftis aliquod folatium, ftipendium, & adjutorium exigebant à Parochis. Rurfum Hincmarus: Nolite quafi per precationem caballos veftros vel amicorum veftrorum ad paftum Presbyteris commendare neque annonam vel fodrum ab eis exigatis. Fodrum eft vox Lombardica, fignificans publicam exactionem. Porrò ne nimium durus in Archi-Diaconos videretur Hincmarus, laudatis fuis Capitulis admifcuit aliquid dulce: Ideo vobis de Cip. 6. |