Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[merged small][ocr errors]

tuiffe, fed etiam Patres in Nicæni Concilii tractatu addidiffe, neque Clericum quemquam debere effe, qui fecunda conjugia fortitus fit. In Canonicis ad Wulfinum in Anglia Epifcopum litteris nefcio quis Elfricus addit à laudata Synodo fic fuiffe conftitutum. Verùm labitur. Quomodò enim adversùs iftam conftitutionem Theodoretus & alii Græci plures fuiffent aufi conftanter fuftinere folam fimultaneam bigamiam effe fontem irregularitatis? Dumtaxat ergò. tractatum fuit, cum præfenti Clericalis caftitatis quæftione propofi, tum per Sedis Romanæ Legatos, ac poftulatum, fed à Paphnutii interceffione fufpenfum ac impeditum. Eundem tractatum laudat ac interceffio. nem probat Gangrenfis Synodus, adversùs Euftatium Sebaftenfem Epifcopum, primæ Armeniæ Metropolitam, ftatuens: Si quis difcernit Presbyterum conjugatum, quafi non oporteat ejus oblationi communicare, anathema fit. Relictam à Nicena Synodo libertatem ex inconcinnis ac deviis rationibus damnabat Eustatius, addens conjugatum Presbyterum effe abominabilem & fcabiofum, ejufque facrificium fine contagio non pof fe audiri. Hanc ejus temeritatem damnayit laudata Gangrenfis Synodus, fanctiffimi Paphnutii interceffionem, ipfique ab univerfali Concilio firmatam libertatem nolens judicari à quoquam, longè minùs anathematizari. Iftud tamen exftans fuo tempore Capitulum rectè damnavit Gre gorius Septimus erat enim à conjugatis tunc Latinis Sacerdotibus confutum mendacium. Et ab authentico indulta Græcis libertas ad Latinos non poterat extendi,.

C. I.

dentur ftatim poft laudatam Synodum pullulaffe. Hinc ipfa novis Edictis evelli debuerunt à Sylveftro , & avita caftitas novis anchoris firmari. Quas anchoras in libro adversùs Vigilantium omnino refpicit & Sanctus Hieronymus: Quid facient Orientis Ecclefiæ, quid Ægypti, & Sedis Apoftolicæ, quæ aut virgines Clericos accipiunt, aut continentes, aut fi uxores babuerint, mariti effe defiftunt? Per Apoftolicæ Sedis Ecclefias intelligit totum Romanum Patriarchatum. Innuit etiam Orientale Illyricum è Græca per Dionyfium Co rinthi Epifcopum defenfa olim libertate ad Latinam legem fuiffe à Sylveftro traductum. Hinc enim & ad Anaftafium Theffalonicenfem Epifcopum, fuum iftic Vicarium, fcripfit Sanctus Leo Magnus: Cum extra Clericorum ordinem con- Ep.84.c.5. Aitutis nuptiarum focietati & procreationi filiorum ftudere fit liberum, ad exhibendam tamen perfecta continentia puritatem, nec Subdiaconibus quidem connubium carnale conceditur, ut & qui babent tam quam non habentes fint, & qui non habent permaneant fingulares. Quod fi in ordine, qui quartus à capite eft, dignum eft cuftodiri, quantò magis in primo, aut fecundo, vel tertio fervandum eft, ne aut Levitico miniflerio, aut Presbyterali bonore, aut Epifcopali excellentia quifquam idoneus æftimetur, qui fe à voluptate uxoria necdum frænasse detegitur? Conftantinopolitanam Cathedram femper dilexerunt quidam iftius regionis Epifcopi. Hinc enim ad firmandam fuæ Sedis Patriarchicam poteftatem Sanctus Damafus Pontifex iftic pofuit novam Ecclefiafticæ Præfecturæ fpeciem, Apoftolicum Vicariatum. Et nihilominus Ecclefias iftas in fuam Dioecefin tranfcribi à Theodofio fecundo Imperatore impetravit Atticus Regiæ civitatis Epifcopus, ipfafque nonnifi multo labore fibi reddidit Sanctus Bonifacius Primus. Ita illic Paphnutii interceffio, non folum in Diaconis aut Presbyteris, fed etiam in Epifcopis revixit. Hinc ergo Romanam etiam Subdiaconorum caftitatem laudat apud fuum Vicarium Leo, & ipfam faltem in Diaconis atque Presbyteris, ac præfertim in Epifcopis reparari mandat & cuftodiri. Quare in fua Historia rectè scribit Socrates: In Theffalia confuetudinem invaluiffe novi, ut ibi qui Clericus fit, fi cum uxore, quam cum effet laicus ducebat, poftquam Clericus factus fit, dormierit Clericatu abdicatus fit. Confuetudinis auctor fuit Heliodorus Tricæ, quæ eft illius regionis urbs, Epifcopus, cujus feruntur libri amatorii, quos cum effet adolefcens compofuit, cofque Ethiopica infcripfit. Eadem confuetudo etiam Thessalonicæ, & in Macedonia, & in Hellade fervatur. Hæ enim omnes funt Orientalis Illyrici Provinciæ. Errat confuetudinem effe nefcio cujus Heliodori inftitutum. Eft Sancti Sylveftri lex, reparata per Sanctum Leonem. Poffit tamen Heliodorus confilio adjuviffe.

Etenim avitum ac Apoftolicum fuæ Clerica lis caftitatis morem & Canonem conftantiffimè perrexit etiam poft Nicænam Synodum Latina omnis Ecclefia cuftodire. Quod Romano in Concilio, quo Nicæna Acta revidit ac probavit Sanctus Sylvefter Pontifex, iftam etiam caftitatem novis adversùs Paphoutii interceffionem Edictis firmarit, non eft dubitandum. Licèt Acta perierint, lucidè tamen id fupponere vide. tur in fuis, laudatam caftitatem apud Hifpanos ftabilientibus, ad Himerium Tarraconensem Metropolitam litteris Papa Siricius, edicens in ejus prævaricatores: Noverint fe ab omni Ecclefia ftico bonore, quo indignè ufi funt, Apoftolicæ Sedis auctoritate dejectos, nec unquam poffe veneranda attrectare myfteria, quibus feipfos, dum obfcanis cupiditatibus inhiant, privaverunt. Lucidè laudat, non Apoftolicum Canonem, nec avitam confuetudinem, fed non ita vetuftum, quod omnem priori fuo conjugio deinceps ufurum Sacerdotem aut Diaconum degradarat fine fpe reparationis, Apoftolicæ Sedis Edictum, quod effe non potuit aliud, quam laudatum Sylveftri. Laudat Edictum, cujus quidam allegabant ignorantiam, quam de Apoftolico Canone aut avita confuetudine Epifcopi non poterant habere. Adeò ipfa non ignorabant, ut per Paphnutii admiffam à Nicena Synodo interceffionem foluta prætenderent aut laxata, & Græcæ Ecclefiæ li bertatem etiam ad Latinos extenfam. Eos in hunc errorem circumfcripferat novum Joviniani ac Vigilantii dogma, cujus prima rudimenta vi

[ocr errors]

Verùm quomodò Sanctus Hieronymus dicit hanc fanctitatem viguiffe etiam in Ægypto?Quomodò adverfus Paphnutii interceffione illa poffit eò penetraffe? Refpondeo penetraffem per adductas à Romanis Legatis in Nicæna Synodo rationes. Adeò poftulatæ, licèt non impetrata, legis facta per ipfos relatio non fuit infructuofa,

De

L.8. C.21.

Epist, 81.

De Alexandrina Ecclefia ad ejus Patriarcham Diofcorum rectè fcripfit Sanctus Leo Magnus: Unum nos oportet fentire & agere, ut in nobis quo. que effe unum cor & anima comprobetur. Cum enim beatiffimus Petrus Apoftolicum à Domino acceperit Principatum, & Romana Ecclefia in ejus permaneat inftitutis, nefas eft credere, quod Sanctus Difcipulus ejus Marcus, qui Alexandrinam Ecclefiam primus gubernavit, aliis regulis traditionum fuarum Decreta formaverit, cum fine dubio de eodem fonte gratie unus fpiritus fuerit & difcipuli & magiftri, nec aliud Ordinatus tradere potuerit, quam quod ab Ordinatore fufcepit. Etiam Diofcorus Presbyter & Cheramon Lector, laudatæ Ecclefiæ apud Anaftafium Auguftum Apocrifarii, & ad Acacianum Schifma componendum legati, ad Crefconium ac Germanum Epifcopos, Anaftafii Secundi Pontificis Legatos, dixerunt: Venerabiles fande Ecclefia Romanæ urbis atque Alexandrina, non folùm fidem rectam atque immaculatam, ex quo falutaris in eis prædicatus eft fermo, fed etiam in Divino minifterio femper concordiam fervaverunt. Hanc & ipfi fundant in primo fuo Doctore atque Epifcopo, Sancti Apoftoli Petri filio ac discipulo beato Marco. Eodem ex principio, dum Alexandrinæ Ecclefiæ per Meletium læfa judicandi & confecrandi jura reparavit, locutus est fextus Nicænus Canon: Quia & urbis Romæ Epifcopo parilis mos eft. Eandem ergo unitatem, adductas à Romanis Legatis in Nicæna Synodo rationes, nec non fummum, quod ex Ariane perfidiæ & Meletianæ turbulentiæ damnatione acceperat ab Apoftolica Sede omnis Ægyptus, beneficium attendens Patriarcha Alexander, Epifcopi fui Paphnutii interceffionem fprevit, Synodaliter admifit, ac regidis Edictis firmavit Romanum morem, ipfumque vaftiffima ifta Dioecefi femper tenuit conftantiffimè, & cuftodivit.

pridem ab ipfa abftinuiffet, mandat deinceps ad majorem promoveri Cletum. Et hinc Patriarchæ, qui Cyrillum anteceffit, Theophili, in Prolomaidis Epifcopum confecrare volentis, facras manus effugere conatus Sanctus Synelius, varia in femetipfum finxit : præfertim quod à nuper ducta uxore nec poffet continere, nec vellet. Norat in Ægyptio Epifcopo non poffe tolerari.

Per Orientis Ecclefias Sanctus Hieronymus non totum Orientale imperium intelligit, fed folam Orientalem Dioecefin, feu Patriarchatum Antiochenum. Quod & is Latinam Cleri caftitatem admiferit, teftatur etiam Sanctus Joannes Chryfoftomus, in fecundo Sermone de beato Job affirmans hæc verba, Unius uxoris virum, non ea ratione, qua nunc obfervantur in Ecclefia dicta fuiffe ab Apoftolo, & adjungens: Oportet omni prorsùs caftitate Sacerdotem effe ornatum. Non folum Epifcopum, fed omnem Sacer dotem. Longè lucidiùs in Catharorum hærefi loquitur Sanctus Epiphanius, Salaminenfis in laudato Patriarchatu Epifcopus, ac Cypriorum Metropolita, fcribens nullum etiam dumtaxat fucceffivè bigamum poffe promoveri ad Clerum, ac fubjungens: Quin eum infuper, qui in matri- L·59. C•4• monio degit, ac liberis dat operam, tametfi unius uxoris vir fit, nequaquam tamen ad Diacont, Pres byteri, Epifcopi, aut Hypodiaconi ordinem admit tit Ecclefia, fed eum dumtaxat, qui ab unius uxo» ris confuetudine continuerit > aut ea fit orbatus Quod in illis locis præcipuè fit, ubi Ecclefiaftici Ca nones accuratè fervantur. At enim nonnullis adhuc in locis Presbyteri, Diaconi, & Hypodiaconi liberos fufcipiunt. Refpondeo illud ex Canonis authoritate non fieri, fed propter bominum ignaviam, quæ certis temporibus negligenter agere & connivere confuevit, ob nimiam populi multitudinem, cùm fcilicèt qui ad eas functiones fe applicent non facilè reperiuntur. Clericorum cœlibatum affirmat omnino intendi ab Ecclefia, effe neceffarium, ac pergit in expofitione Catholicæ fidei: Sacerdotium ex virginum ordine præcipuè conftat, aut fi minùs ex vir- C. 22. ginibus, certè ex Monachis, aut nifi ex Monacho rum ordine ad illam functionem obeundam idonei coaptari poffint, ex his creari Sacerdotes folent, qui à fuis fe uxoribus continent, aut fecundùm unas nu-` ptias in viduitate verfantur. Addit matrimonii ufum permitti folis Lectoribus & Cantoribus: Nempè Lector non Sacerdos eft, fed tamquam Divini Verbifcriba. Quod factus Epifcopus uxoribus utentes Diaconos invenerit in fua Ecclefia, & à minifterio fufpenderit, demonftrat in ejus vita Joannes Monachus, & concludit: Ex hoc non ampliùs ordinabat qui haberent uxorem, fed viros Sanctos qui vitam exercebant monafticam, & viduos

Lucet ex querimonia, quam Patres Monafteriorum, qui funt in Thebanorum Provincia, viri pii & fandi, depofuerunt apud fuum Alexandriæ Patriarcham Sanctum Cyrillum: Quidam qui uxores recenter duxerunt, & in ipfis veluti thalamis adhuc conftituti funt, aliquos fanctissimos Epifcopos arripiunt,& nullo de eis utique renunciante ordinantur Clerici feu Presbyteri. Juvenes maritos, qui ab uxoribus continere, adeoque Ægyptiacam Cle. ricalis caftitatis legem fervare adhuc non valeant, à circumfcriptis aut nimium facilibus Epifcopis, & quidem fine examine, Patres ifti queruntur etiam in Presbyteros confecrari. Et forfan Epifcopi ifti laudatam Alexandri legem ob Paphnutii à Nicæna Synodo probatam interceffionem fpernebant, rati folemne Generalis Concilii indultum non potuiffe ab illo exfufflari. Hinc enim ad Lybiæ ac Pentapolitana Provinciæ Epifcopos fcripfit laudatus Cyrillus: Quoniam ad ædificatio-probatos. nem populorum omnia à nobis facienda funt, hæc veftra obfervet Pietas. Si eft quidam ordinandus Clericus, de vita ejus inquirat, &an uxorem babeat, an non, & quonam modo duxit, & abfti nuit. Ita & noftram confcientiam puram conferva bimus, & inculpatum facrum ac venerabile myfterium. Nullum conjugatum, nifi qui cum fervandæ continentiæ pacto duxiffet uxorem, aut jam

Verùm quis ifte Canon, qui à negligentibus non fervatur Ecclefiis, & contra cujus auctoritatem quarumdam adhuc Ecclefiarum Presbyteri, Diaconi, ac Subdiaconi ductis antea uxoribus utebantur? Nullus enim pro univerfali Ecclefia tunc exftabat iftius modi Canon. Refpondeo non univerfalis Ecclefiæ, fed fuæ dumtaxat Orientalis Diœcefeos Canonem laudari ab Epi

C.37.5 8.

phanio, verofimilitèr editum à Sancto Patriarcha Euftatio, quem ob fumma in fe merita in Sancti Philogonii apud fe defuncti locum è Berrhæenfi Epifcopo exaltavit Synodus Nicæna. Exiftimo & hunc & Alexandriæ Patriarcham Alexandrum Romanorum Legatorum relationi ac poftulationi fuiffe patrocinatos, ideoque domum reduces perfectæ caftitatis Canonem, quem Paphnutii , quem Paphnutii interceffio fuerat morata, impartiiffe fua Patriar chali auctoritate, & cunctis fuarum Ecclefiarum majoribus Clericis impofuiffe. Et hinc fortaffe evenit, quod ab Eufebianis, non Arianis folùm, fed & uxoriæ libidinis dilectoribus Epifcopis fuerit de fornicatione ac fufcitata prole accufatus, per falfos teftes convictus Euftatius, & iniquiffimè degradatus. Poffit hac, quam eadem de caufa à conjugatis Sacerdotibus fuftinuit Gregorius Septimus, peffima calumnia in fui Canonis talionem fuiffe pulfatus. Quidquid fit, errorem continent hæc Socratis verba: Omnes illuL.5.c.21. ftres Presbyteri in Oriente, & Epifcopi etiam, modò ipfi voluerint, nulla lege coacti, ab uxoribus abftinent. Nam non pauci illorum, dum Epifcopatum gerunt, etiam liberos ex uxore legitima procreant. Quod etiam Epifcopi id faciant, lucidè adverfatur Sancto Epiphanio. Apud quafdam negligentes Ecclefias fieri afferit à folis Presbyteris, Diaconis, ac Subdiaconis. Quod nulla lege coacti abftineant, eidem adverfatur: Difertè afferit fieri ex Canonis auctoritate. Fieri tamen poffit, quod adversùs laudatum Canonem effet hinc indè præfcriptum.

coni atque Subdiaconi ductis antea uxoribus uti
illic potuerint, lucet ex Gangrenfi adversùs Eu-
ftatium Sebaftenfem Canone, & ex Anaftafio
Cappadocia Presbytero, quem quod cum uxore
fua, uti cum forore, caftiffimè viveret, tam-
quam de magno fupererogationis opere admiratus
eft, atque laudavit idem Bafilius. Quæ omnia
habes in ejus vita apud Sanctum Amphilochium
Metropolitam Iconienfem.

L.6.C.1.2.

Quod plenam caftitatem omnis tandem Orien
talis Ecclefia Epifcopis fuis in legem admiferit,
lucet ex novella Juftiniani Augufti ad Epipha
nium Patriarcham Conftantinopolitanum lege,
quæ Presbyteris, Diaconis, ac Subdiaconis per-
mittit ductæ antea uxoris ufum, eligendum verò
Epifcopum vult effe profeffum Monachum, aut
certè Clericum, qui neque filios, neque nepo
tes, neque uxorem habeat, aut illi faltem non
cohæreat, hoc eft, ipfa ex mutuo confenfu non
utatur. Et in lege Codicis ad Julianum Prætorio L. 1. tit.3.
Præfectum de fola Presbyterorum, Diaconorum, c.48.
ac Subdiaconorum incontinentia queritur, ipfif-
que folis novas interdicit nuptias: quod nempe
omnes ubique Epifcopi in plena viverent caftita-
te. In quibus omnibus fe profitetur dumtaxat effe
priorum Canonum executorem. Existimo laudari
Canones S. Alexandrini atque Euftatii Patriarcha
Antiocheni, & aliarum Dioecefeon confuetudi
nem,quæ pedetentim ubique fixerunt iftam Sancti-
moniam. Quæ tandem adeò profecit, ut in plerif-
que Græcorum Ecclefiis folos longa caftitate
probatos Monachos admiferit ad Epifcopatum.
Etenim in fuo Hierofolymitano itinere fcribit de
Maronitis Joannes Catovicus: Omnes Maronita-
rum Pontifices, uti & Patriarcha, cœlibem agunt
vitam, & Monachi funt Ordinis Sancti Bafilii, cæ.
teris Presbyteris, quod uxorati fint, ab hac dignita-
te exclufis. Et de Chaldæis Neftorianis: Monafte-
ria habent Sancti Antonii Ordinis quam plurima, ex
quorum cætu cum Archi-Epifcopi tum Epifcopi omnes
eliguntur. Ita fervari dicit apud omnes Orienta-
les Ecclefias, & Schifmaticas & Orthodoxas.
Et fanè matrimonio affuetis Presbyteris ac Dia-.
conis meritò non credunt caftum Epifcopatum.
Moris originem ignoro. Eft tamen antiquus.
Etenim ex ipfo etiam profanus Photius ex uxoris
latere in Conftantinopolitanum Patriarcham
confecrandus gradatim, primò fuit in Mona-
chum attonfus. Certè poft Nicænam Synodum
paucos adduces Orientales Epifcopos, quos non
conftet Monachos fuiffe. Et hinc in fuis ad

Et quidem Epifcopi omnes pro fua perfona
& gradu videntur Nicææ admififfe Romanam ca-
ftitatem, & Paphnutii interceffionem pro folis
Clericis probaffe. Res tamen incerta eft. Et-
enim inter articulos, de quibus Antoninum
Ephefinum Epifcopum, Afiatica Diœcefeos Pri
matem, in Conftantinopolitano Sancti Joannis
Chryfoftomi Concilio accufavit Eufebius Valen-
tinopolitanus Epifcopus, fuit & hic : Quod cum
uxori propriæ renuntiafset, rursùm illi congreffus
eft, filiofque ex ea procreavit. Non quod factus
Epifcopus, fed quod poft renuntiationem exer-
cuiffet conjugale opus, ipfum accufavit, ideo-
que fupponit opus iftud citra renuntiationem
etiam Epifcopo omnino licuiffe. Poffit tamen
ifta renuntiatio Epifcopatui fuiffe adnexa. Ex-
ftant ifta Synodalia Acta apud Palladii Heleno-
politani Epifcopi Dialogum cum Theodoro Dia-
cono Ecclefiæ Romanæ. Quidquid fit de molli-
bus Afiaticis, Pontica Diœcefis pro fuis Epifco-quintum Apoftolicum Canonem Scholiis deviat
pis omninò admifit. Etenim Petrum Sebafte-
num Epifcopum, primæ Armeniæ Metropoli-
tam, cum uxore fua, fed ut cum Sorore, coha-
bitantem, apud ejus germanum Fratrem ac Pri-
matem Sanctum Bafilium de ifta cohabitatione
detulit dictæ civitatis populus, adlegans Epifco-
pum ex Canone obligari ad plenam caftitatem,
adeoque ab illo fufpecto contubernio feparan-
dum. Et accufationem uti legitimam omninò
admifit Bafilius, acceffit Sebaften, fratris cum
uxore caftitatem demonftravit miraculis, atque
ita populi fcandalum exftinxit. Dixi, Pro Epi-
fcopis: Quod enim Presbyteri, adeòque & Dia-

Theodorus Balfamon: Ante fextam Synodum,
quæ fuit in Trullo Palatii, licebat Epifcopis habere
uxorem, etiam poft dignitatem Epifcopalem, quem
admodum & qui poft matrimonium ordinantur
Presbyteri ac Diaconi.

L.22. C.41

Quæftio eft, An raptis ad facrum Ordinem, ideoque ante acceptam manus impofitionem de fibi impoffibili caftitatis cuftodia proteftantibus L. c.8. Diaconis datam unius pofterioris conjugii ab Ancyrana Synodo licentiam Synodus Nicæna exfufflarit? Partem affirmativam fuadent Gelafius Cyzicenus, Hermias Zozomenus, ac Socrates, difertè affirmantes veterem, quæ Epifcopis &

cun

1

cun&tis majoribus Clericis pofteriores vetabat nuptias, regulam fuiffe à Nicænis Patribus probatam. Quod ipfum in laudatis legibus, in Novella ad Patriarcham Epiphanium, nec non ad Joannem Orientalis Prætorii Præfectum lege fupponit laudatus Juftinianus: Solis Lectoribus & Cantoribus affirmat novas nuptias licere fecundùm Canones, à quovis altiori Clerico attentatas, natafque ex ipfis proles declarat ac facit adulterinas; atque ita fupponit Ancyranæ licentiæ nullum fupereffe locum. Pontica enim Dicecefis pleno jure tune fuberat Patriarchatui Conftantinopolitano, ideoque & directis ad ejus Patriarcham legibus. Et Trullanæ, quæ cunctis generatim Diaconis etiam abftulit iftam licentiam, Synodo Pontici Epifcopi omninò interfuerunt.

[ocr errors]

Stephanum Patriarcham Conftantinopolitanum L. 3.
lege teftatur Leo fapiens, ipfamque abolet &
circumfcribit. Quod ipfum feciffe videtur Syno-
dus Trullana. Verùm nos hic de folis Latinis
Clericis agimus, non de Græcis.

Altera quæftio eft, Ex quo fundamento San-
&tus Silvefter Pontifex, Sanctus Alexander Ale-
xandrinus, ac Sanctus Euftatius Patriarcha An-
tiochenus, à Nicæna Synodo probatam veterem
Ecclefiæ legem exfufflarint, ac plenæ caftitatis
neceffitatem fuis Dioecefibus impofuerint? Et
quomodò iftud ipfum in illis laudemus, quod in
Sebaftenfi Euftatio damnavit Synodus Gangren-
fis? Etenim Nicænos Canones effe Dei Spiritu
conditos, ac totius mundi reverentia confecra-
tos, ideoque nec à majori Synodo poffe folvi
aut verti, edixit frequenter Sanctus Leo Ma-
gnus. Et licet non Apoftolicus, tamen antiquus
Canon habet: Epifcopus aut Presbyter propriam C.6.
uxorem nequaquam fub religionis, feu fervanda
caftitatis prætextu abjiciat; fi verò ejecerit, excom-
municetur. Et nos Latinos ob folutos hofce Ca-
nones effe damnatos prævaricatores dixit Photius
Patriarcha Conftantinopolitanus, ideoque non
fefe, fed nos effe Schifmatis Auctores. Refpon-
deo veterem iftam legem fuiffe folius Orientalis
Ecclefiæ, ideoque ad nos Latinos non fpectaffe.
Ex oppofita Sancti Petri lege nos femper vixi-
mus, Abfit ut Nicæna Synodus ipfi derogarit.
Alium adductum Canonem fateor antiquiffi-
mum: Verùm ille non uxoris ufum, fed ejus
dumtaxat cohabitationem, quæ cum plena casti,
tate dudum viguit etiam in Latina Ecclefia, ju-
bet & curam maritalem. Hinc enim & Nicænus
Canon folas fubintroductas mulieres profcripfit

Refpondeo tamen licentiam iftam à Nicæna Synodo non fuiffe caffatam. Lucet ex Gregorii Sifenfis, Armeniorum Patriarchæ, apud Clementem Galanum exftantibus ad Haytonem Armeniæ Regem litteris: Etiamfi Sacerdos in Ecclefia noftra, ficut in Romana, celibem vitam non agat, rejicimus illos, qui Diaconos matrimonio jugent. Per hofce lucidè intelligit Græcos: Non utique omnes, fed folos fuos Condicecefanos Ponticos, qui ifto posteriori fæculo adhuc utebantur Ancyrana licentia. Laudata enim Epiftola eft fæculi decimi tertii. Nempè univerfales generalium Synodorum Canones privatas fingularium regionum confuetudines non exfufflant. Ita fingularem fuum, quo inferior Clerus Romam appellare non finebatur, morem nec à Nicænis, nec à Sardicenfibus Canonibus fuiffe exfufflatum, adversùs Zozymum Pontificem fuftinuerunt conftantiffimè Africani Epifcopi, & obti-à facrorum Clericorum domibus , nequaquam nuerunt. Et adversùs fanctiflimum Decretum, quo & laicis, & inferioribus Clericis, & non conficientibus Sacerdotibus facrofanctum. Calicem interdicere parabat Tridentina Synodus, Caroli IX. Francorum Regis Legatio interceffit: Poftulamus id fieri abfque co quod præjudicium ullum fiat auctoritati & Prerogative Regis Chriftianissimi, & quorumdam in Gallia Monafteriorum vetuftiffime confuetudini. Quæ Prærogativa & confuetudo etiamnum hodiè omnino perfeverant. Et adversùm Gregorii VII. aliorumque Romanorum Pontificum in facrilega Sacerdotum conjugia Sanctiones, de fingulari privilegio reclamarunt Nortvvegia Presbyteri, ipfos ad ejus probationem admifit, & iftarum executionem distu lit Innocentius III. Ita ergo veteri, licèt per Nicænam priùs Synodum, ac poftea per laudatas Juftiniani leges probato caftitatis Canoni fefe non adftringi crediderunt illi Diaconi Pontici, quibus fingularem licentiam dederat Synodus Ancyrana. Et hinc fortafsè ad alias etiam Provincias, ipfarumque non tantùm Subdiaconos ac Diaconos, fed etiam Presbyteros traducta fuit ista peffima libertas, quam per varias leges cohibere debuit Imperator Juftinianus. Et plenè non po tuit. Nam confuetudinem, quæ etiam Presbyteris toto poft confecrationem biennio dabat ineundi conjugii licentiam, fuiffe fuo tempore antiquam & adhuc graffatam, in Novella ad

antea ductas uxores. Quare Sebaftenus in Armenia populus , dum Epifcopi fui Petri uxorem poftulavit ejici, exceffit limites, aut rationes habuit pravæ fufpicionis. Undè & hanc dumtaxat purgavit Bafilius, uxorem non ejecit. Hæc ergo omnia fpectant ad veterem Orientalis Ecclefiæ legem, qua permiffam ab Apoftolis etiam novi conjugii licentiam contraxerunt fucceffores Epifcopi, & quam Pinytus Gnofforum Metropolita dixit effe imperfectæ difciplinæ puerile lac, ac meram conniventiam; atque ita non folùm Romanus Pontifex, fed quivis Patriarcha perficere potuit & abrogare. Sebaftenfis Euftatius non perfecit, fed anathematizavit: Omnium fidelium damnavit nuptias, ideoque fuit justiffimè damnatus. Etiam Photius: Avitam enim, non folius Latinæ, fed etiam Alexandrinæ atque Antiochenæ Ecclefiæ fanctitatem damnavit fine fundamento. Verùm hæc omnia funt alterius loci,

C. 8.

E. 2.

C.3.

CAPUT III.

Latinorum Subdiaconorum caftitas
exponitur.

[ocr errors]

dum priora ftatuta etiam ab uxoribus continere, Quod nifi fecerint ab Ecclefiaftico removeantur officio, Cæteros autem Clericos ad hoc non cogi, fed fecundum uniuscujufque Ecclefiæ confuetudinem obfervari debere. Sunt in Africano codice Canones tertius & feptuagefimus, quibus confonat & quartus, difertè etiam adftringens folos ordines Hierarchi cos. Et quia hic eft Fauftini, Potentini in PiceN fecunda, cui ducentos octoginta quatuor no Epifcopi ac Apoftolici ad Afros Legati, Epifcopos adfuiffe fcribit Æneas Parifienfis fuffragium, lucet regulas iftas, uti rationabiles Epifcopus, Romana Sancti Silveftri Synodo ha- confuetudines, à Romana Ecclefia fuiffe probabemus hunc Canonem: Nullum Subdiaconorum tas. Et quidem Sanctus Gregorius Magnus, ad nuptias tranfire præcipimus, ne aliqua prævari-multorum abufuum in Africa exftinctor, hac in catione præfumpferit. Fuiffe dicitur omnium ad re nihil reperitur immutaffe. Ex quo fundamenRomanum Patriarchatum fpectantium Dioece- to vigefimus quintus laudati Codicis Canon adfeon Synodus, & per ipfam cunctis iftarum Sub-jungat Subdiaconos, ignoro: Forfan pro, Subdiaconis plena caftitas impofita. Verùm fpuriadiaconi, legendum fit, Clerici. Ita cogunt texeft: Ex mercibus, quas ab Hifpania detulit netus cohærentia, & hæc verba: Secundum priora fcio quis Ifidorus, & per omnem Franciam fpar- ftatuta. Etenim & priora & pofteriora Afrorum fit Riculfus, tertius poft Sanctum Bonifacium ftatuta adftringunt folos Hierarchas. Pro dictis Archi-Epifcopus Moguntinus. Et certè Roma- vocibus Theodorus Balfamon fupponit has: In norum, & plurium in vicinis Ecclefiis Subdia-fuis terminis. Vices intelligit, volens olim Laconorum plena caftitas eft Sancti Petri inftitutum, dudum poft Sancti Silveftri tempora extenfum ad Afros, Hifpanos, Gallos, Siculos, Calabros, aliofque Latinos. Quomodò Siculi & Calabri, ad Metropoliticam Romanæ Ecclefiæ poteftatem proximè fpectantes, iftum Silveftri Canonem non admififfent? Et Siricii atque Innocentii ad Hifpanos & Gallos miffa adversùs Jovinianum ac Vigilantium Decreta edicunt de folis Epifcopis, Presbyteris, ac Diaconis : Quod nempè generalem de Subdiaconorum caftitate Canonem Romana Ecclefia necdum edidiffet. Quæ varietas fuit etiam apud Orientales. Etenim veterem, novarum nuptiarum interdictri-quædam Ecclefiæ Subdiaconis nuptias indulfecem, fuæ Ecclefiæ legem ad Subdiaconos extendunt vulgares Apoftolici Canones Gelafius Cyzicenus, Hermias Zozomenus, Imperator Juftinianus, ac Trullana Synodus; at verò Socrates, cui favere videntur Apoftolicæ Clementis Romani conftitutiones, ad folos Diaconos. Lucidè favet decimus Ancyranæ Synodi Canon: Etenim proteftantibus Diaconis, & non Subdiaconis facit fingularem novi conjugii licentiam. Quod nempè ipfam avito jure haberent Subdiaconi, ideoque nec proteftatione, nec privilegio egerent. Etiam folos Provinciæ fuæ Diaconos ad caftitatem coegit Sanctus Epiphanius. Verùm ago hic de folis Latinis.

[ocr errors]

tinos etiam Clericos non femper, fed folis minifterii vicibus à carnali commercio ceffaffe. At certum eft hallucinari. Afrorum tamen Subdiaconi fervare femper debuerunt hunc Canonem tertiæ Carthaginenfis Synodi: Lectores, cum ad annos pubertatis venerint, cogantur aut axores du cere, aut continentiam profiteri. Rationes enim, quæ à lectoribus, longè magis à Subdiaconis alterutrum faciendum perfuaferunt.

Hifpaniarum Ecclefia eofdem fermè cum Afri cana mores olim habuit: nam & Mauritania Tingitana spectabat ad illius Diœcefim. Hinc illic etiam quædam impofuerunt continentiam,

C. 19.

C. 4.

C. 2.

runt. Etenim ftatuit prima Synodus Toletana:
Subdiaconus, defuncta uxore, fi aliam duxerit, ab
officio removeatur, & habeatur inter Oftiarios vel
Lectores. Qui tertiam acceperit, abftentus biennio,
poftea inter laicos reconciliatus per pœnitentiam com-
municet. Non folum primas, fed fecundas etiam
ac tertias nuptias palam fatetur effe validas ac ra-
tas, utpote quas punit, non qua nuptias, fed
qua Subdiacono indignam bigamiam, Et hinc
etiam Toletana fub Richaredo Rege, & Grego-
rio Magno Pontifice habita Synodus folos Epi-
fcopos, Presbyteros, ac Diaconos caftitatis le-
ge conftringit. Eofdem folos conftringit etiam
quarta Toletana, folofque Presbyteros ac Dia-
Iconos in Parochiis conftituendos cogit ad Epi-
fcopo faciendam ejufdem virtutis profeffionem,
Confonat & primus Canon Synodi Ofcenfis. At
vero Gerundenfis Synodus ftatuit: A Pontifice
ufque ad Subdiaconum, poft fufcepti honoris officium,
quis ex conjugatis fuerit ordinatus, femper alterius C 6,
Fratris utatur auxilio, cujus teftimonio vita ejus de-
beat clarior apparere. Qui teftari poffit etiam à
Subdiacono fuam Subdiaconam haberi ut Soro-
re
rem, Statuit pro fola Provincia Tarraconenfi.
Ejus tamen legem omni poftea Hifpaniæ impo-

Latina itaque caftitas quoad Epifcopos, Pref-
byteros, ac Diaconos fuit ubique univerfalis,
at non ita quoad Subdiaconos. Eos ad plenam
continentiam femper compulit Romana cum aliis
variis Ecclefia, verum de Africana habet fecun-
da Synodus Carthaginenfis: Cum in præteritofi
Concilio de continentia caftitatis moderatione tra-
&aretur, gradus ifti tres confcriptione quadam cafti-
tatis per confecrationes annexi funt, Epifcopos,
Presbyteros, atque Diaconos dicit annexos, &
pergit; Quod Apoftoli docuerunt, & ipfa fervavit
antiquitas, nos quoque cuftodiamus. Et quinta Sy-fuit octava Synodus Toletana. Quidam Subdia-

nodus: Cum de quorumdam Clericorum, quamvis
erga proprias uxores, incontinentia referretur, pla-
suit Epifcopos & Presbyteros, & Diaconos, fecun-

coni non tantum antea ductis uxoribus utebantur, fed & novis fe copulabant, Afferentes boc ideo licere, quia benedictionem fe à Pontifice nefcirent

perce

C. 21.

« VorigeDoorgaan »