Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

qui pro baptizandis præmia acceperit, etiam || quia legem mortis de longa invaluisse confuetudine ar
fponte oblata. Dico, videtur: Utique ex lectio-
ne Garzia Loayze. Etenim antiqua lectio non
habet, Etiam voluntariè oblata; fed, Nifi volun-
tariè oblata.

Quidquid fit, juxta laudatum Sancti Gelafii Canonem omnis dudum Ecclefia vixit. Hunc enim in fenfum intelligo Carolum Magnum in Cap. 12. Capitulari Epifcoporum: Nullus Presbyter Baptifmatis Sacramentum pro aliquo pretio vendere præfumat. Et Hedenulphum Laudunenfem Epifco

pum nifi priùs profeffum quod à baptizandis nihil exigi permitteret in fua Parochia, confecrare noluit Hincmarus Metropolita Remenfis: Eam effe dixit regulam Ecclefiæ Romanæ. Etenim antiqui Romani Ordinis ad Presbyteros admoniFol. 174 tio fic habet: Nullus veftrum pro baptizandis infantibus præmium vel munus exigat. Et in fuo Capitulari ftatuit Herardus Archiepifcopus TuCap. 31. ronenfis: Ut nullus pretium pro Baptifmo accipiat.

Et in fua apud Guilielmum Malmesberienfem Synodo Sanctus Cutbertus Archiepifcopus CanFol. 197. tuarienfis: Presbyteri non accipiant pretium pro baptizandis pueris. Et in fua ad omnes Parochos inftructione Leo Papa IV. Nullus veftrum pro baptizandis infantibus præmium vel munus exigat. Repetit verba Ordinis Romani. Et in Remenfi fua Synodo Sanctus Leo nonus: Ne quis fuo Baptifmo quidquam exigat. Quæ omnia Decreta funt Henrico quarto anteriora: Oftendunt exactionis. luem frequenter in Ecclefia fuiffe.

Adversùs graffantem fub dicto Henrico fcabiem ftatuit varia Gregorius feptimus, & in Placentina Synodo fingulariter de Baptifmo fuccefCap. 13. for ejus Urbanus fecundus: Pro Baptifmo nibil unquam exigatur. Eam nuper publicavit illuftriffimus D. Luca Holftenius adversùm illos, qui ejus quidem Decreta norant, fed adfcripferant tertiæ Romanæ ejufdem Pontificis Synodo. Et in fuis pro Gallicana Ecclefia conftitutionibus Gualo Cardinalis, Pafchalis fecundi Pontificis Legatus Prohibemus fub excommunicatione, ne Sacerdotes vel Clerici, occafione alicujus confuetudinis, pro Baptifmo, aliifque Sacramentis Ecclefiafticis, aliquid exigere vel extorquere præfumant, fed ea liberaliter & fine difficultate ftudeant canonicè miniftrare. Moneantur tamen Laici diligenter, ne quod pro reverentia Sacramentorum devotio fidelium introduxit, ex avaritia velint aliquatenus revocare. Quod ipfum in fua Lateranenfi Synodo ftatuit Innocentius fecundus, & adjunxit: Nec fub obtentu alicujus confuetudinis ante vel poft à quoquam aliquid exigatur, vel ipfe initiatus dare, utque ad Miniftri exactionem, præfumat, quoniam Simoniacum eft. Joannes de Crema, Honorii fecundi per Angliam Cardinalis Legatus, in Londinenfi, Calixtus fecundus in Remenfi Synodo, & alii plures idem tunc confirmarunt. Et in fua apud Rogerum Hovedensem exftante Londinenfi Synodo Richardus Primas Cantuarienfis: Di. dum eft folere in quibufdam locis pro Baptismo nummos dari. Definit effe Simoniam, damnatque anathemate. De omnibus generatim Sacramentis idem in fua Lateranenfi Synodo ftatuit Alexander III. & addit: Plures putant fibi ex hoc licere,

Cap. 25

F. 543.

bitrantur, non fatis, quia cupiditate excæcati funt,
attendentes quod tantò graviora fint crimina,
quantò diutius animam tenuerint alligatam. Circa
Leonis IX. tempora hæc mortis lex adeò graffaba-
tur, ut de S. Adelberone Metenfi Epifcopo,
tamquam grande miraculum fcribat apud Philip-
pum Labbæum antiqua ejus vita: Mandatum Do
minicum, GRATIS ACCEPISTIS, GRATIS
DATE, Præful venerabilis perfeclissimè adimplens,

dum vixit veriffimè cuftodiens, numquam pro
Ecclefiafticis officiis, nunquam pro ordinandis fui
clauftri Miniftris, ne dum Abbatibus Monafleriorum,
quos ufque ad quadragenarium ferè numerum con-
fecravit, præmium aut quòdpiam munus accepit,
fimoniacamque hærefim, ut venenum mortiferum,
mortemque venenatam, femper exhorruit & aufu
git.

Notanda funt Cardinalis Gualonis verba: Moneantur tamen Laici diligenter, &c. Continent exordia tertiæ in Ecclefia difciplinæ. Prima quid etiam gratis offerri aut oblatum accipi, fecunda quid exigi vetuit in Baptifmo, tertia hoc tandem permifit, verùm fub certo moderamine, de quo venerabilis Odonis, qui fub Gregorio octavo Parifienfem rexit Ecclefiam, Capitulare ad titulum de Baptifmo: Pro Baptifmo nihil omnino ante exigatur, fed poft laudabilis confuetudo exigi poteft. Et in Oxonienfi, fub Honorii tertii Pontificatu celebrata, Synodo Stephanus Primas Cantuarienfis: Firmiter inhibemus, ne pro aliqua pecunia denegetur Baptifmus, vel aliquod Ecclefiafticum Sacramentum. Quoniam fi quid pro devotione fidelium confueverit erogari, fuper hoc poftmodum volumus per Ordinarium loci Ecclefiæ juftitiam exhiberi, ficut in generali Concilio expreffiùs & diffufiùs eft ftatutum. Utique in generali Innocentii tertii Pontificis Lateranenfi Synodo, cujus hic eft Canon fexagefimus fextus: Ad Apoftolicam audientiam frequenti relatione pervenit, quod quidam Clerici pro exequiis mortuorum & benedictionibus nubentium, & fimilibus pecuniam exigunt &extorquent, fifortè cupiditati eorum non fuerit fatisfactum impedimenta fictitia fraudulenter opponunt. E contrà verò quidam Laici laudabilem confuetudinem erga fanctam Ecclefiam, pia devotione introductam, ex fermento bæreticæ pravitatis nituntur infringere fub prætextu canonica pietatis. Quapropter & pravas exactiones fuper his fieri prohibemus, & pias confuetudines præcipimus obfervari, ftatuentes ut liberè conferantur Ecclefiaftica Sacramenta, & per Epifcopum loci, veritate cognita, compefcantur qui malitiosè nituntur laudabilem confuetudinem im. mutare. Verba, Ex fermento hæretice pravita tis, notant eo tempore graffantes Albigenfes, qui adductis jam pro prima & fecunda Ecclefia priori difciplina Canonibus freti, omnem in Sacramentis, etiam poft ipfa collata & fub confuetudinis obtentu, exactionem damnarunt de Simonia, blaterantes omnem Chriftianitatem effe lapfam in hanc peffimam hærefin, & periiffe. Ex hac radice natus Joannes de Purneie, apud Anglos homo Wicleffifta, omnes generatim, quod pro Ecclefiarum confecrationibus aliquid exigerent Epifcopos blateravit Simonia

COS

[ocr errors]

A. 1382./

cos atque hæreticos, uti teftatur Henricus Cny-
ghtonus. Calumnia quibufdam vifa eft habere
aliquid fundamenti, ideoque deducta fuit ad ge-
neralis Synodi examen: Eam tamen fprevit lau-
datus Pontifex, ftatuitque nemini ex quovis ti-
tulo negari Sacramenta aut fepulturam nibil
antea pro ipfis exigi, fed poftea poftulari poffe
confuetam elemofynam, & ad ejus impartitio-
nem duros fideles per Epifcopum cogi. In fua
poftmodum fub Eugenio quarto habita Synodo
Nicodemus de Scala Frifingenfis Epifcopus addi-
dit: Diftricè præcipiendo interdicimus, ut quifquis
Sacerdotum pre adminiftratione ullius Sacramenti vel
Sacramentalium pacifcatur de fibi danda pecunia, nec
aliquo alio æquivalenti pro eadem, fed volumus dif-
pofitis abfque dilatione, tempore & loco congruis
adminiftrari & exhiberi fecundùm ritum Ecclefiæ.
Verùm quod rationis & juris explorati exiftit, quod
focii paffionum fint pariter & focii confolationis, per-
mittimus ex poft exigi, etiam cum imploratione officii
Judicis, quantitatem in talibus confuetudine deci-
fam, ad quam Laicos hortamur, & quantum de
jure eft difringimus, & compelli volumus.

[ocr errors]

Secundum Sacramentum eft Chriftiana Confirmatio, circa quod olim fimul cum Baptifmo conferri folitum adductos jam Baptifmales Canones antiqua fervavit Ecclefia. Elementum ejus eft Chrifina, utcumque pretiofum. Hinc variam de illo exactionem pofterior vidit ætas, & damnavit. Prima id fecit Bracarenfis Synodus fecunda: Placuit ut modicum balfami, quod pro Baptif- Cap. 4. mi Sacramento Ecclefiis datur, quia à fingulis tremiffis pro ipfo exigi folet, nihil ulteriùs exigatur. Exatio fiebat ab Epifcopo. Eam Synodus damnat ut fufpectam Simoniæ. Quod ipfum facit fub Gregorio Magno habita Barchinonenfis Synodus: Nihil pro liquoris pretio exigatur. Utique per Cap. 2. Epifcopum à Presbyteris Parochialibus. Sponte oblatum accipi permittit Synodus Emeritenfis. Eadem exactio in Gallia adeò viguit, ut ad fe- Cap. 9. ptimi fæculi medium Landericus Parifienfis Epifcopus in fuo, quod Sancti Dionyfii Monafterio dedit, Synodali privilegio inferuerit hunc articulum: Volumus, & pro Sandi Dionyfii Martyris reverentia concedimus, ut fine pretio Chrifma & oleum fufcipiant. Idem privilegium Corbejenfi Monafterio dedit cum quindecim Collegis Bertefridus Epifcopus Ambianenfis. Et hinc Gallicanæ Ecclefiæ fub Merovingiis Regibus lapfam difciplinam reparans Carolus Magnus, ftatui voluit à Cabilonenfi Synodo : Quidam fratres dixerunt Cap. 16. confuetudinis antiquæ fuisse in eorum Ecclefiis, ut pro balfamo emendo ad Chrifma faciendum, five pro luminaribus Ecclefiæ concinnandis, binos vel quaternos denarios Presbyteri darent. Unde omnes uno confenfu ftatuimus, ut ficut pro dedicandis Bafilicis

Quæftio eft, an istam, toties & adeò graviter de Simonia damnatam, feu ante feu poft exigendi confuetudinem purgare potuerit Innocentii tertii Synodus ac probare? Refpondeo à cunctis Ecclefiafticæ difciplinæ dilectoribus optari, ut Ecclefia in avita caftitate & fanctimonia manfiffet. Cordis noftri duritia extorfit aliud permitti. Fol. 531. Duritia illa, adversùs quam apud Rogerum Hovedenfem dicunt Decreta Abrincenfis in Normandia Synodi, factæ per Cardinales Albertum ac Theoduinum, Legatos Alexandri tertii: De exactionibus pro Baptifmo nihil perfectum eft, quia Epifcopi Normandie Decretum illud recipere noluerunt. Utique Decretum, quo quid in Baptifmo A. 178. exigi vetabatur. Latiùs hæc referunt Joannesli in fuis Ecclefiis concinnanda provideant. RadiA. 1172. Bromptonus Abbas Jornalenfis, & Gervafius

dandis Ordinibus nibil accipiendum eft, ita etiam pro balsame five luminaribus emendis nibil Presbyteri Chrifma accepturi dent. Epifcopi itaque de facultatibus Ecclefiæ Balsamum emant, & luminaria fingu

cem pessimam, fub Caroli filio Ludovico repul-
Monachus Cantuarienfis. Similes in omni Gal- lulantem,exfcidit denuò fecunda Synodus Aquif-
lia Epifcopos reperit Gualo Cardinalis, qui vel granenfis: Nullus Epifcoporum vel Miniftrorum ipfo- L. 1. c. §.
ipfi, vel ipforum Cathedralia aut Collegiata Ca- rum pro acceptione facri Chrifmatis aliquid exigere
pitula poffidebant Parochialium Ecclefiarum De-prefumat. Et fub Ludovici filio Carolo Calvo
cimas, ideoque volebant de ipfis fplendidè vi-
vere, & miferos Parochos efurire, atque ita
cogi ad victitandum de folis oblationibus aut exa-
&tionibus Sacramentorum. Crevit adfiduè ma-
lum, & fua extirpante manu validius reperit lau-
datus Innocentius. Hinc Epifcopos & alios Pa-
rochialium Decimarum poffeffores ad plenam
Parochorum fuftentationem cogere non valens,
antiquam fpontaner in Baptifmo & quibufvis
Sacramentis oblationis confuetudinem admifit in
legem ac neceffitatem, permifitque exigi, at
poft datum gratis Sacramentum. Non facri mi-
nifterii, fed Clericalis alimentationis titulo per
debitæ eleemofynæ medium fit exactio ista, at-
que ita pura eft à lepra Simonis. Attamen Epi-
fcopi,
& alii jam dictas Decimas poffidentes
Prælati, eorumque Capitula ac Monafteria, ri-
gidum coram Deo onus portant danda Parochis
fuftentationis integræ, & miferas plebes liberan-
di ab exactionibus variis, fufpectis & offenfivis,
ad quas ifti à paupertate coguntur. De qua re
largiùs fuo loco.

Synodus Meldenfis: Nemo Epifcoporum, vel qui- Cap. 45.
libet Minifter Ecclefiafticus propter facrum Chrifma
aliquid muneris accipiat, neque denarios, vel quæ-
libet munufcula quæ per Minifiros Epifcoporum
inordinabiliter exiguntur. Exactionem hanc effe
nefariam fcripfit in canonicis ad Laudunenfem
Ecclefiam litteris Hincmarus Metropolita Re-
menfis, ideoque ejus Electum Hedenulfum con-
fecrare noluit, nifi facta ejus folenni ejuratione.
Etiam in fuis ad Archi-Diaconos Capitulis edi-
xit: Ne apud Presbyteros, quando pro Chrifmate L. 5. c. s.
accipiendo venerit, Eulogias exigant. Spontè obla-
tum permittit accipi.

Malum etiam in Anglia fuiffe graffatum ufque ad tempora Sancti Lanfranci Cantuarienfis Archiepifcopi, qui illud è multis profcriptum Ecclefiis reliquit in propria, teftatur Guilielmus Thorne. Et huic fundamento nixa fuit longa & A. 1120. dura Monafterii Cathedralis cum Sancti Auguftini cœnobio fub Theobaldo Archiepifcopo lis de Chrifmalibus exactionibus, quas Auguftinenfes Monachi Simoniacas, & à variis Romano

rum Pontificibus damnatas, cum dicto autem verfo tranfmittere noluit Patriarcha ConftantinoArchiepifcopo Cathedrales Monachi adfere-politanus, illius confecrandi poteftatem fecit Inbant, non pro oleo & balfamo, fed exigi fubje-nocentius tertius, uti tradit ejus vita, publicata &tionis titulo, ideoque efle immaculatas. Nam per Francifcum Bofquettum, Epifcopum Monquod fubjecta Ecclefia imperanti Ecclefiæ quidtis Peffulani. Hinc forfan fumpta occafio, ut annuè pendat in fubjectionis & prælationis no- Græci Schifmatici fabularentur illud olim fuiffe tam, eft antiquiffima confuetudo. Hinc Augu confecratum à folo Romano Pontifice, tranfftinenfes Cathedralibus tandem in perpetuum de-miffumque ad omnes ubique Patriarchas. Eft derunt quamdam poffeffionem ea lege, ut illis deinceps Archiepifcopus Chrifma, Oleum, SaA. 1143 cramenta omnia gratis adminiftraret. Rei feriem

1144.

J139.

fabula, cujus neque Photius, neque Michael
Cerularius, neque Nicetas Pectoratus, neque
Marcus Ephefius meminit, neque octava Syno-

latiùs refert laudatus Guilielmus. Et hinc Cathe-dus, aut Florentina. dralibus favens Richardus Prior Haguftaldenfis adfirmat, quod Anglic. Ecclefiæ fuis Epifcopis & ipforum Archi-Diaconis debeant pro Chrifmate aliquam confuetudinem. Quofpiam nummos fo L. 2. c. 3. lere exigi fcribit Gervafius Monachus CathedraA. 1175 lis. Quod Eboracenfis Dioecefeos Parochiales

F. 543.

F. 08.

Cap. 2.

Ecclefiæ feptenos, Capella quatuor denarios pen-
derent, teftatur in opere de Eboracenfibus Epif-
copis Thomas Stubs, laudans Turftinum Archie-
pifcopum, qui eos in perpetuum remifit. Eos à
Richardo Cantuarienfi Archiepifcopo, Sancti
Thomæ proximo fucceffore, fuiffe de Simonia
damnatos addit laudatus Gervafius, ejufque Lon-
dinenfem Canonem refert Rogerus Hovedenfis:
D.dum eft folere in quibufdam locis pro perceptione
Chrifmatis nummos dari. Damnat ut Simoniam
fub anathemate. Quod ipfum rigidiffimè confir
mavit Hubertus Archiepifcopus, cujus Cano-
nem vide apud eundem Rogerum. Damnarunt
item Joannes de Crema, Cardinalis Legatus Ho-
norii fecundi in Synodo Londinenfi, & in Oxo-
nienfi Stephanus Archiepifcopus Cantuarienfis,
addens exactionem hanc effe rem abfurdam, &
jam toties damnatam.

Abufum in Romana etiam Ecclefia fuiffe graf-
fatum adfirmant Græci Schifmatici, de quibus
incogniti Auctoris Tractatus repertus Conftanti-
nopoli in Conventu Patrum Prædicatorum: Ter-
tia fchifmatis occafio fuit, quam Græci aliquando no-
bis in familiari colloquio adfignaverunt, fcilicet fu-
perba nimis exactio Legatorum Pape. Dicebant
namque referentes, quod quando Legati Summi Pon-
tificis ab ipfa Sede Apoftolica annuatim Chrifma de-
ferebant, nifi odłoginta libras auri à Clero & urbis
populo, præter alia dona & munuscula, eifdem im-
penderentur, non recedebant. Taceo agere, ajebant,|
de pompa & fuperbia, quam ipfi oftendebant. At
certum eft efle fabulam. Etenim Chrifma per Le-
gatos Apoftolica Sedes nunquam mifit Conftan-
tinopolitanæ Ecclefiæ, nec ulli Græcæ. Nifi
forfan Photianis temporibus Nicolaus primus,
aut Adrianus fecundus miferit in Bulgariam, &
tunc quid fordidi commiferit Formofus Portuen-
fis Epifcopos, de quo actum eft abundè ad octa-
vam Synodum. Nos Latini ex folo oleo & bal-
famo, Græci infuper ex plurimis odoribus Chrif
ma femper confecerunt. Quomodò igitur nos
poffumus ad ipfos tranfmififfe? Ejufmodi tranf-
miffionis nulla exftat authentica memoria. Apud
iples foli Patriarchæ conficiunt, & ad omnes
fue Diœcefis Metropolitas & Epifcopos tranf
mittunt. Hinc enim Bulgarorum Archiepi-
fcopo, dum ad Romanam communiouem re-

46,

Quidquid fit, exactiones has Romana Ecclefia femper rigidiffimè damnavit. Etenim ad ipfas fingulariter ejerandas adegit Widonem Mediolanenfem Archiepifcopum, dum ab omni Simonia iftam purgavit Ecclefiam, Nicolai fecundi Pontificis Legatus Sanctus Petrus Damiani. Quod eas in Placentina, Turonenfi, & Claromontana Synodo damnarit Urbanus fecundus, A. 1094. teftatur Bertholdus Presbyter Conftantienfis. Eft 1996. in Placentina, per Lucam Holftenium publicata, Synodo Canon tertius decimus. Et in Remenfi apud Rogerum Hovedenfem Synodo ftatuit Calixtus fecundus: Pro Chrifmatis & facri Olei receptione nullum pretium exigatur. Quod ipfum eifdem verbis in Lateranenfi Synodo ftatuit Innocentius fecundus, Eugenius tertius in Remenfi, Alexander tertius in Turonenfi, ac Lateranenfi. Et ad Abbatiffam & Conventum Auregniacenfem fcribit Innocentius tertius: Pro L, 2. Ep. Olco Sancto, vel alio quolibet Ecclefiaftico Sacramento Epifcopus, vel Archi-Diaconus fub obtentu confuetudinis, vel quolibet alio modo quidquam exigere vel extorquere non præfumat. Loquitur ex laudata Alexandri tertii Synodo Turonenfi; Nec fub obtentu confuetudinis reatum fuum aliquis tueatur. Quia diuturnitas temporis non minuit peccata, fed auget. Et ex laudata ejufdem Lateranenfi Synonodo: Putant plures ex hoc licere, quia legem mortis longa confuetudine invaluiffe arbitrantur, non attendentes quod tantò graviora funt crimina, quantò diutiùs infelicem animam tenuerint alligatam. Quem utrumque Canonem fuis ad titulum de Simonia Decretalibus inferuit Gregorius nonus. Apud eundem idem Alexander fcribit ad nefcio quem Episcopum: Audivimus quod nummos pro Chrisma- Cap. 16. te ab Ecclefits extorquetis, quos nunc Cathedraticum, aliquando Pafchalem præftationem, interdum Epifcopalem confuetudinem appellatis. Exactionem damnat de Simonia. Et ad Cantuarienfem Archiepifcopum Innocentius tertius: Pervenit ad audientiam noftram, quod cum olim quidam Suffraganei tui pro Chrifmate certam cenfuerint accipere pecuniæ quantitatem, non metuentes pænam Canonicam,& correctionem tuam eludere cupientes, tempus faciendæ folutionis anticipant, recipientes in media Quadragefima quod recipere confuevere poft Pafcha,

ut caufam recipiendi diffimulent, nomen denariorum variant, denarios, quos priùs Cbrifmales, fecundò Pafchales dicebant, confuetudinem media Quadragefimæ nuncupantes. Eam adfirmat nequiffimam, utpote quæ fiat anticipato pretio, venditionem ac Simoniam, mandatque funditus eradicari. Ex quibus omnibus vides vitium fuiffe dudum

Cap.

Cap. 36.

A. 1143.

dudum graffatum in Ecclefiis, & ab ipfo femper || five à paupere, five à divite, fed fi quid gratis datum alieniffimam fuiffe Ecclefiam Romanam.

Quod etiam in ipfa Confirmatione quidam. olim Epifcopi exegerint, lucet ex Sancti Gelafii Pontificis decretalibus litteris ad Lucaniæ Epifcopos: Confignandis fidelibus pretia nulla Epifcopi præfigant. Et undecima Toletana Synodus, non pro Chrifmate, fed pro confignandis fidelibus vetat aliquid accipi, nifi fpontaneè oblatum. Nempe poft damnatum à Barchinonenfi & fecunda Bracarenfi Synodo, qui pro Chrifmate exigebatur per Epifcopos ab Ecclefiis Parochialibus tremiffem cœperant ab ipfis confignandis aliquid exigere Hifpani Epifcopi: Et iftud damnat laudata Synodus Toletana. Alibi graffatum fuiffe hunc abufum non lego.

Tertium Sacramentum eft Sacro-Sancta Euchariftia, de qua etiam, quod olim cum Baptif. mo daretur, omnino intelligendus eft fanctiffimus, fuprà adductus, Canon Eliberinus. De adultorum Euchariftia ftatuit vigefimus tertius Canon Trullanus: Ut nullus, five Epifcopus, five Presbyter, five Diaconus, immaculatam tribuens communionem, ab eo qui communicat, ejus participationis gratia, obulos vel quamlibet aliam fpeciem exigat. Exactionem damnat de Simonia, & exa&torem mandat ut Simoniacum degradari. Et iftum Canonem fic commentatur Theodorus Balfamon: Cum fatis longo ab hinc tempore in quodam loco, qui Calobychas appellatur, & in Cherfonefi regione pofitus eft, Sancta Dominica Pafche Chrifti Refurrectionis diverfarer, vidi quafdam illius regionis mulierculas, & quofdam homunculos, poft matutinam Divinam Pfalmodiam ad Catholicæ Ecclefiæ templum confluentes, cum ovis galline panis fermen to mixtis, & aliis quibufdam efculentis, vel etiam ad aliquid aliud aptis, & interrogavi quamnam ob caufam boc fieret, & audivi quod unufquifque iis, quibus poteft, Sacerdotem donis, qui populo Divina Sacramenta porrigit, profequitur. Neque enim aliter cuiquam licet Sacerdotem adire, & Divina ab eo Sacramenta percipere. Et tunc quidem reprehendi quod fiebat. Damnat de Simonia. Quod judicium etiam in Latina Ecclefia femper viguiffe adversùm fimiles quorumdam Parochialium Presby terorum abufus, in dicti Canonis fcholio oftendi. Similis enim oblatio non eft fpontanea, fed

extorta.

Quintum Sacramentum eft Extrema Unctio, de quo in Remenfi Synodo ftatuit Sanctus Papa Leo nonus: Ne quis pro infirmorum vifitatione aliquid exigat, Quod ipfum in alia ibidem SynoA. 1119. do fanxiffe Calixtum fecundum teftantur Richardus Prior in libro de bello Standardico, & Simeon Monachus Dunelmenfis. Et in Londinenfi Synodo Joannes Cardinalis de Crema: Pro vi. F. 533. fitatione infirmorum, feu Unctione pretium non exigatur. Et in alia ibidem apud Rogerum Hovedenfem Synodo Richardus Primas Cantuarienfis: Pro Extrema Undlione nibil exigatur. Confirmant Turonenfis ac Lateranenfis fub Alexandro tertio Synodorum Decreta, quæ in fua Londinenfi executus eft Primas Hubertus. Et in fuo Capitulari ad titulum de Extrema Unctione Odo Parifienfis Epifcopus: Nihil inde penitùs exigatur,

fuerit accipiant. Quod ipfum ftatuiffe Turftinum Eboracenfem Archiepifcopum laudat Thomas Stubs in Actis Pontificum Eboracenfium. Et hac lege etiam hodie vivimus. Agunt laudati Canones in illos Presbyteros, qui Sanctum Oleum, quod ab Epifcopis emerant, ipfi quoque vendebant.

[ocr errors]

Poftremum Sacramentum eft Matrimonium, de quo ad Januarium Calaritanum Epifcopum, L. 3. Ep. Sardinia Metropolitam, Sanctus Gregorius Mae 24 gnus: De nuptiis Clericorum, utique minorum, nullus ut nunc fieri dicitur, quidquam præmii accipere præfumat, nifi quidquam sua sponte offerre maluerint. Cur de folis Clericorum nuptiis acciperent ac exigerent, ignoro. De omnium generatim nuptiis ftatuit in Lateranenfi Synodo Alexander tertius: Ne pro nubentibus benedicendis Cap. 7. aliquid exigatur, diftriclius inhibemus. Et de celebrata per ejus Cardinales Legatos Theoduinum. & Albertum Rhotomagenfi Synodo fcribit Ro gerus Hovedenfis : De benedictionibus Sponfarum nibil perfectum eft, quia Epifcopi Normandia illud Decretum recipere noluerunt. Utique Decretum de non exigendo. Ab illis Epifcopis non multum diffentire videtur Capitulare laudati Odonis: Prohibetur districtè, ne ullus Sacerdos aut Capellanus exigat aliquid ante benedictionem nuptialem, five pro teftimonio ferendo, fivs pro Matrimonio celebrando, occafione ferculorum quæ debentur pro nuptiis; celebrato autem Matrimonio recipiat fercula, &exigat, fi neceffe fuerit, ficuti confuetum ect Quoniam Parochiales Presbyteros nuptiali convivio adeffe vetat rigidiffimè antiquus Patrum Canon, eis ex ipfo fercula mitti permifit Gallicana Ecclefiæ confuetudo, quæ & ifta fercula ob varia incommoda commutari induxit in oblationem pecuniariam. Hanc oblationem uti debitam exigi permittit Odo, verùm poft celebratum Matrimonium, & impenfam Sacerdotalem benedictionem. Hinc etiam in Oxonienfi Synodo ftatuit Stephanus Archiepifcopus Cantuarienfis : Firmiter inhibemus, ne pro pecunia Matrimonium contrahendum impediatur. Quoniam fi quid pro devotione fidelium confueverit erogari, fuper hoc poftmodum volumus per Ordinarium loci juftitiam exhiberi. Ita nuper ftatutum effe dicit in Lateranenfi Synodo Innocentii tertii. Ejus Decretum fupra expofui. Simile Sancti Edmundi Cantuarienfis Archiepifcopi Decretum laudat Guilielmus Thorne. Etiam Joannes Tufculanus Epifco- A. 1234. pus, Martini quinti per Germaniam Cardinalis Legatus, obfcœnam quorumdam, nuptia lem benedictionem vendentium, abominationem damnat in Salisburgenfi Synodo, & adjungit: Per hoc non intendimus quod laudabiles confuetudines infringi debeant, quando poffint Redores Ecclefiarum recipere licitè, fi nubentes poft benedi&tionem aliquid offerre voluerint devotionis intuitu & pietatis. Quæ omnia ad puerperarum purificationem extendit laudatus Archiepifcopus Edmundus. Et ifta lege etiam nos hodie vivimus. Proinde circa omnia Sacramenta diftingui debet triplex Ecclefiæ tempus ac difciplina. Prima neque exegit, neque accepit; fecunda accepit fponte

L. 1. Ep.

19.

12.

[ocr errors]
[merged small][merged small][ocr errors]

bus, aut unum pauperem pascat, & lotis pedibus
nummum porrigat. Ex quo vides redimendæ fatis-
factionis morem fuiffe tunc adeò folemnem, ut
quomodò fingula peccata fuam pœnitentiam
ejufque qualitatem & tempus, ita & fingula
pœnitentia fuam redemptionem, ejufque mo-
dum, & pro fingulis annis, menfibus, diebus
taxam haberent à Canonibus & Pœnitentialibus
libris præfixam. Pœnitentialis Romanæ Ecclefiæ

Exponitur oblatio ac exactio in Sacramen- liber, quem fuo tempore exftantem & ufitatum

to Pænitentia.

Eleemofynas effe ad Deo pro peccatis fatif

Leemofynas effe ad Deo pro peccatis fatif

2061

laudat Sancti Ivonis Carnutenfis Epifcopi Decre- L. 15. ca.
tum, habebat hanc regulam: Centum folidi dati
in eleemofynam annum excufant. Ejufmodi plures
aliarum Ecclefiarum Canones laudatus Ivo iftic
adducit.

Rectè Sanctus Petrus Damiani adfirmat redem-
ptionem iftam non haberi in antiquis Canonibus.
Etenim fimilem redemptionis Canonem, quem
Alexandro primo adfcribit in fua Conciliorum
collectione Severinus Binius, certum eft effe

meminit fub Benedicti octavi Pontificatu habita

faciendum longè efficaciffimas, clamant omnia Chriftianorum documenta. Et hinc poftquam quatuor famofi antiquæ Pœnitentiæ gradus abire cœperunt in diffuetudinem, ipforum inlocum principaliter fucceffit eleemofyna, jejuniis tamen ac variis mortificationibus ac epitimiis veftita, quoufque tandem fucceffit & alia Pœni-fuppofitum & multò pofteriorem. Ejus interim tentialis rigoris relaxatio, de qua ad Alexandrum fecundum Pontificem Sanctus Petrus Da-Synodus Salegunftadienfis: Omnes bannitum je- Cap. 15. miani: Sanctus Rudolfus, Eugubii Epifcopus, ne à lapfis quidem commodum aliquod præter folam Pænitentiam requirebat. Lapfos, inquit, potiùs erigam, quam ex eorum cadaveribus, more corvino, pinguefcam. Et in litteris ad nefcio cujus Ecclefiæ Epifcopum: Non ignoras, quia cum à Pœnitentibus terras accipimus, juxta menfuram muneL. 4. EP. ris eis de Pœnitentiæ quantitate relaxamus, ficut fcriptum eft; Divitiæ hominis, redemptio ejus. Et ia litteris ad Clericos Florentinos: Cum SacerdoL. 8. Ep. tes Ecclefiæ annofam indicunt quibufdam peccatoribus Pænitentiam, numquid non aliquando certam pecuniæ præfigunt pro annorum redemptione menfuram? Ut nimirum facinora fua eleemofynis redimant, qui longa jejunia perhorrefcunt. Sed quia hæc pecuniæ redemptio in antiquis Patrum Canonibus non reperitur, abfurdum effe & frivolum judicabitur? Quod fi boc Laicis indulgetur, ut peccata fua eleemofynis redimant, ne furripiente mortis articulo ex hac vita fine reatus fui, quod abfit, abfolutione recedant, quid Monacho præcipiendum erit, qui & longam fortè Pænitentiam, peccatis exigentibus, accepit, & pecunias olim, quibus redimatur, funditus abjecit? Uti Laicis pecunia, ita Monachis voluntaria flagellatione fuadet & probat redimere peccata, & hifce injunctas Canonicas ac Sacramentales fatiffactiones. Et in litteris ad nefcio quem MonaL. . Ep. chum: Canonica vetat auctoritas, ut Pœnitenti Sacerdos unius diei jejunium non relaxet, nifi ad præfens digni pretit taxatione per eleemofynam compenfet. Et de fuis apud Mediolanenfem, cujus & caput & membra de varia Simonia punivit ac purgavit, Ecclefiam Actis fcribit: Widoni Archiepifcopo centum annorum Pœnitentiam indidi, redemptionemque ejus taxatam per unumquemque annum pecuniæ quantitate præfixi. Quibufdam iftic Clericis quinque, quibufdam feptem annorum Pœnitentiam, & bina aut terna fingulis feptimanis je junia injunxit, & addidit: Qui jejunare facilè non poteft, unam ex his dicbus redimere licentiam babet, ita ut unum Pfalterium meditetur,aut medium sum quinquaginta metaneis, id eft, genuflexioni

20.

junium diligentissimè obfervent. Et fi quis octo rerum, tali jejunio interdictarum aliquam redimere voluerit, unum pauperem, prout facultas fua erit, eodem die reficiat. Et fub Joanne decimo per Sedulfum Metropolitam facta Remenfis Synodus decernit banc Pœnitentiam bis, qui in bello Sueffionis inter Robertum & Carolum, de Francorum regno contendentes, ado interfuerant, injungendam: Videlicet ut tribus Quadragefimis per tres annos agant Pœnitentiam, ita ut prima Quadragefima fint extra Ecclefiam, & in Cena Domini reconcilientur. Omnibus verò his tribus Quadragefimis, fecunda, quarta, & fexta feria, in pane, fale, aqua jejunent, aut redimant. Et in fuo ad Parochiales Presbyteros Capitulari Ifaac Lingonenfis Epifcopus: Nullus Presbyter aut Laicus Pœniten- L. 1. c. 1. tem cogat vinum bibere, aut carnem manducare, nifi ad præfens pro ipfo unum vel duos denarios juxta qualitatem Pænitentiæ dederit. Verbum Cogat, Cap. 26. idem vult quod, Permittat. Et Herardus Archiepifcopus Turonenfis: Pœnitentem nullus cogat manducare aut bibere, nifi redemptio permissa fit, ita tamen ut pro eo priùs donet coram ipfo redemptionem. Ex quo vides redemptionem non potuiffe credito fieri, fed debuiffe præmitti: & aliquando Pœnitentis arbitrio permiffam à Canone quandoque opus fuiffe auctoritate & gratia Epifcopali. Et in fuo ad Parochos Capitulari Leo Papa quartus: Nullus Pœnitentem invitet carnem manducare & bibere vinum, nifi pro eo ad præfens eleemofynam faciat. Quod ipfum habet antiquus Ordo Romanus. Et in litteris ad Auguftam fuam uxorem Fuftradam Carolus Magnus, laudans Litanias ob fuam de Barbaris Avaribus victoriam indictas: Et à vino & à carne ordinaverant Sacerdotes noftri, qui propter infirmitatem, aut fene&utem, aut juventutem abftinere poterant, ut abAtinuiffent, & qui redimere voluiffet, quod vinum licentiam habuiffet bibendi ipfis tribus Litaniarum diebus ditiores & potentiores bomines in unaquaque die folidum unum dediffent, minus potentes juxtà poffibilitatem ipforum > qui ampliùs dare

[ocr errors]
« VorigeDoorgaan »