ore Sacerdos Atticus, antiqua Legatos hæreticorum ficis fententias Conftantinopolitanus Epifcopus retractaret. indignum erat omnium non dumtaxat Provincia- Lib. 7. Ind. 2. Epift. 60. Verùm facris Canonibus adeò adverfabatur hæc confuetudo, ut de delegata fibi per Imperatorem Arcadium caufa Alexandrini Patriarchæ Theophili fcripferit ad Sanctum Innocentium Pontificem Sanctus Joannes Chryfoftomus: Nos fcientes Leges Patrum, & Theophilo honorem habentes, etiam fuper hac re ejus litteras, oportere in quibufque Provinciis fua negotia traclari, tranfmontanofque ad noftra judicia non trahendos fortiter detrectavimus, ne caufam fufciperemus judicandam. Et ipfe & Theophilus proteftati funt fimiles delegationes adverfari Nicænis Canonibus. Interim Principum violentia firmavit morem: Et ipfum in fuo Legum compendio laudat Leo Philofophus. Non ipfum, fed ipfius dumtaxat fidelem ufum in Attico & Syfinnio probarunt Sanctus Celeftinus Pontifex, Profper & Auguftinus. Ipfum Romana Ecclefia diflimulanter ac difpenfa toriè toleravit. Et ex ipfo non probari aut firmari univerfalem Conftantinopolitani Patriarchæ fuper alios Patriarchas poteftatem, rectè affirmat, & non penitùs malè demonftrat Nilus Cabafilas Archiepifcopus Theffalonicenfis. CAPUT XVI. Humberti. Deceffor nofter omnia Gefta iftius Synodi, præter illa Exponitur Apoftolica Legatio Cardinalis grius Epiphanienfis. Datum de ipfa à tali Joan-D hac Legatione fcribit Lambertus Schafna nis Conftantinopolitani Synodo Judicium magnus Gregorius affirmat à Pelagio fecundo fuiffe probatum. Quare ipfos etiam Patriarchas permifit Pelagius per iftas Synodos judicari. Et de damnatis à Romana Ecclefia, ac ad Imperato rem Theodofium provocantibus Pelagianis fcribit ad Neftorium Conftantinopolitanum Epifcopum Sanctus Pontifex Celeftinus: Atticus tuus Anteceffor eos ita perfecutus eft pro Rege communi, ut eis nec ftandi quidem illic copia tribueretur. Quod ipfum addit factum ab Attici fucceffore Sifonio. Exponit in tertio adversùs Julianum Pelagiani ftam libro Sanctus Auguftinus: Chrifti exercitus Cpa. 1, debellavit Celeftium apud Conftantinopolim, tam longè à regionibus Africanis. Et in carmine de Ingratis Sanctus Profper: Quid loquar & curam, magna quam gessit in urbe Conftantinopoli docło bonus burgenfis Fredericus, frater Godefridi An. 105 3. Lotharingia Ducis, Romanæ Ecclefie Archidiaconus, Conftantinopolim Apoftolica functus Legatione abiit. Indicta Synodo cum Imperatorem Conftantinopolitanum & Patriarcham evocafset, & illi Primatus fui Majeftatem vindicantes, dicto obtemperare dedignarentur, egreffus urbe, fandalia fua mɔre Apoftolorum publicè fuper eos excufit. Quo facto tantum terrorem omnibus Conftantinopolitanis incuffit, ut Imperator & Patriarcha cum Clero & populo fequenti die, facco & cinere obvoluti, ad eum procederent, & Apoftolicam auctoritatem in eo proni in terram adorarent. Et Sigebertus Gemblacenfis: Leo Papa per Epiftolam ad Imperatorem Conftantinum fcriptam animum ejus fibi concilians, Apocrifarios fuos Humber- An. 1054. tum videlicet, Cardinalem Epifcopum Sylva candiPetrum Amalphitanorum Archiepifcopum, Fre de, L. 2. C 89. Hofce Legatos in Litteris ad Petrum Antiochie Patriarcham defcribit Patriarcha Michael: Unus eft, qui ut audivimus, Amalpbitanorum Ece clefiæ aliquando præfuit, deindè verò ab eadem Ec clefia ejectus rationabilibus de caufis, peregrinus va: gatur. Alter verò nomine tantùm Archiepifcopus, re autem omninò alienus, cùm nulli Metropoli præfuisse unquàm reperiatur. Tertio perfonam, quæ illi placuerit, Papa tribuens, Cancellarii videlicet, idque coram Romana dignitate, pro infigni quadam verfutia, uttalem fe diceret, abduxit. Ut poffet per eum que machinabatur, obtinere, illo quafi quodam forti clypeo ufus. Eft calumniofiffima defcriptio. Petro Amalphitano Archiepifcopo impactam ca dericum quoque feptimum Levitam & Cancellarium, Scripta Nicete Monachi, & Leonis Acridani Bul- Confonat in Caflinenfis Monafterii Chronico ftantinum nofter nonus & Sanctus Leo: Ex Amalphitano Epifcopo nulla tibi fuboriatur fufpicio, quia Romanus eft omninò, & ab Amalphitanis difcedens, familiariter nobifcum vivit jam penè anno integro. Per Romanum Pontifex intelligit addi&tum & fidelem Imperio Græco, quod erat reve rà Romanum. Luitprandus Cremonenfis Epifcopus, ac Joannis duodecimi Pontificis ad Imperatorem Nicephorum Phocam Legatus, durè fuit exceptus Conftantinopoli, & nullum fecit fructum: Quod Papales litteræ dictum Principem titularint Imperatorem, non Romanorum, fed Græcorum. Et omnes Græcorum hiftorici fefe femper titulant Romanos. Græcos à nobis titulari eft illis duriffima contumelia: Videre id poffis etiam in quarto libro Joannis Cinnami de Geftis Imperatoris Manuelis Comneni. Hinc fuam Legationem ab hifce quifquiliis lædi aut impediri nolens nofter Leo, ufus eft phrafi græca. Ad Conftantinopolitanum, uti Imperium, ita & Patriarchatum ex Imperatoris Leonis Ifauri violentia fpectabat tunc Amalphis, ideoque ejus Epifcopum Laurentium fuiffe & Græcè & La tinè peritum fcribit in Sancti Odilonis Abba tis vita Sanctus Petrus Damiani. Addit fuiffe infigniter Sanctum, corufcaffe miraculis, & Romæ defunctum. Quod nempè fe noffet per Apoftolicos Canones pertinere non ad Con ftantinopolitanum Patriarchatum, fed ad Romanum. Ejufdem mentis credo fuiffe Petrum. Hinc dum Michael Cerularius cœpit fui fchif matis violentas nugas, quòd plures Calabrorum & Apulorum Epifcopi ipfis circumfcripti adhærerent, illum abiiffe in fpontaneum exilium, & apud Sanctum Petrum Apoftolum quæfiiffe afylum, ac inveniffe. Quòd calumniofas fuas adversùs Romanam & omnem Latinam Ecclefiam litteras Michael Apuliæ & Calabria Epifcopis infcripferit, difertè teftatur in fuo ad illum Refcripto nofter Sanctus Leo. Et Conftantinopoli apud Patres Prædicatores reper tus fchifmaticus Scriptor habet: Romanus Pontifex, & omnes Occidentalium partium Chriftiani, Sacerdotes & Laici, præter Calabros ante multa tempora extra Ecclefiam Catholicam pervagantur. Eos affirmat impios in Deum apoftatas, & adjungit de Calabris: Apoftolicæ noftræ Ecclefia alumni funt, ejus moribus informati. Et qualis fuerit Joannes Tranenfis Epifcopus eft fuprà oftenfum. A Calabria, Apuliæ, ac Siciliæ Epi 4 Epifcopis Patriarchales apud Conftantinopolim Synodos fuifse & antè & poft Michaelis Cerularii fchifma frequentatas docent fubfcriptiones ad editos à Sifinnio fecundo, fecundo Sergio, ac Euftatio Patriarchis Canones, exftantes in Jure Græco-Romano. Horum contagiofam communionem & Michaelis in folentias metuens Petrus fugerat Romam, atque ita Conftantinopoli erat plurimum fufpectus. Hinc i lum expurgat nofter Sanctus Leo apud Principem, & affeverat ef fe verè Romanum. Utpotè qui non Rempublicam, fed fchifmaticam Ecclefiam fugiffet. Rectè addidit Leo: Familiariter nobifcum vi vit. Etenim belligerantem adversùs Nortmannos in Apulia Pontificem comitatus fuit Petrus, & illic cum ipfo decidit motas inter Luitfridum ad Vulturni fontes Abbatem, & Albertum Monachum, qui Sanctæ Mariæ de Caftineto Cellam invaferat, & illic fe oftentabat Abbatem, quæftiones, de quibus iftius Monafterii Chronicon: Affentibus pluribus Præfulibus, à Papa Leone caufa eft judicata Abbati Sancti Vincentii. Qui interfuerunt, hi funt: Humbertus Sylve Candida -Epifcopus, Petrus Amalphitanus Archiepifcopus. Ex quo vides Cardinales Epifcopos ex tunc fuiffe Archiepifcopis digniores. Factum hoc fuit anno iftius fæculi quinquagefimo tertio. De Petro noftro fcribit ad Defiderium Caffinenfem 1..Ep. 15 Abbatem etiam Sanctus Petrus Damiani: Vefter ille finitimus piæ recordationis Amalphitanus Epifcopus, nomen nefcio, Stephano Romano Pontifici, me præfente, fub jurejurando fæpè teftatus eft, quia cùm aliquando menfam Domini sacrificaturus accederet, fed fuper Sacramento Dominici Corporis incredulus bæfitaret,in ipfa confractione falutaris Hoftię rubra prorfus ac perfecta caro in ejus manus apparuit ita ut etiam digitos illius cruentaret, ficque Sacerdoti omnem fcrupulum dubietatis auferret: Ubi notandum, quàm fit immane periculum, indignis manibus attreElare tam terribile Sacramentum. Graffabatur tunc Berengariana hærefis, ejus fundamenta Petrus in Vercellenfi Synodo forfan audierat, atque ita paffus fuerat à Berengarii fautoribus,quod in PreCap 15. feriptionum libro habet Tertullianus: Hæretici fcripturas obtendunt, & hac fua audacia ftatim quofdam movent, in ipfo verò congressu firmos fatigant, infirmos capiunt, medios cum fcrupulo dimittunt, Petrus tunc erat ex mediis, ac ipfum Divina gratia ifto miraculo perfecit in firmum. Quavis adversùs Euchariftiam grafsante hærefi, Divina femper in nos bonitas arcanam facrofan&ti Myfterii veritatem, & cefpitantes de ipfo mentes vario miraculo erexit ac ftabilivit. Etiam Latinè & Græcè eruditus fuit ifte Petrus, habuitque do&tum Clerum. Etenim Pafchalis fecundi Legatus, qui inter Boadmundum Antiochiæ Principem Latinum & Græcorum Imperatorem Alexium Comnenum compofuit pacem, fuit ex ejus difcipulis Maurus Archiepifcopus Amalphitanus. Ita in tertio decimo fuo libro fcribit Anna-Comnena. Quare illum non fine fundamentis legavit nofter Leo. Michael etiam Cerularius, dum Cardinalem Humbertum dixit fuifse Archiepifcopum fine fede, habuit aliquid fundamenti. Exponit in libro de Domini corpore adversùs Berengarium, qui Humbertum variè calumniatus dixerat Burgundum, Sanctus Lanfrancus Archiepifcopus Cantuarienfis: Humbertum virum fuiffe religiofum, fide Chriftiana & sanctissimis operibus perseverantissi mè decoratum, fcientia Divinarum & fæcularium litterarum apprimè eruditum teftantur omnes, qui vel propria experientia eum noverunt, vel ab aliis, qui ipfum experti funt, ejus cognitionem acceperunt. Hunc non de Burgundia, fed de Lotharingia Sanctus Leo Romam traduxit, ad prædicandum Siculis verbum Dei Archiepifcopum ordinavit, posleà verò Sanda Romana Ecclefia Præfulem fibi Cardinalem conftituit. Quo in loco pofitus taliter vixit, taliter docuit, ut de fide vel doctrina ipfius nec faltem finiftræ fufpicionis fama aliquando exorta fit. Hujus rei teftis eft tota ferè Latinitas, quæ pro excellentia Apoftolica Sedis, cujus Conciliis & Confiliis femper aderat ac præerat, cum ignorare non potuit. Quod ad certam civitatem, ut mariti ad vxores, alligentur, & abfolutè confecrari non poffint Epifcopi, eft omninò Apoftolicus Canon, immò Evangelicus atque Divinus. Quis enim nefciat Apoftolum Petrum Romanæ urbi fuiffe ab ipfo Domino datum & alligatum ? Et de omnibus generatim Epifcopis dixit gentium Doctor Apoftolus: Attendite gregi, in quo vos Spiritus Sanctus pofuit Epifcopos regere Ecclefiam Dei. Attamen paganarum aut aliàs deviarum Provinciarum Apoftolatum tanti semper fecit Romana Ecclefia, ut ipfum cenfuerit legitimum Epifcopalis etiam ordinationis titulum, & omni fæculo ad ipfum confecrarit. Etenim de Caio Romanæ Ecclefiæ Presbytero fcribit in Bibliotheca Photius: Hunc Catum fuiffe affirmant fub Zephyrino & Vidore Pon- Lib. 48. tificibus, ordinatumque gentium Epifcopum. Et ad Decentium Eugubinum Epifcopum fcribit San&tus Innocentius Primus Pontifex: Manifeftum eft, in omnem Italiam, Gallias, Hifpanias, Africam, Siciliam, Infulafque interjacentes, nullum inftituiffe Ecclefias, nifi eos, quos venerabilis Apoftolus Petrus, aut ejus Succeffores conftituerint Sacerdotes. Uti Titus à Sancto Paulo ad Cretam, ita hià variis Pontificibus ad varias gentes fuere confecrati Epifcopi: non ad fibi jungendas, fed ad fundandas Ecclefias & Cathedras. Ita de Sancto Cœleftino primo, quod ordinato Scotis feu Hibernis Epifcopo Palladio Barbaram Infulam fecerit Chriftianam, teftatur in libro contra Collatorem Sanctus Profper. Quod Sanctum Monachum Auguftinum, non ad aliquam civitatem, fed ad omnem Anglicanam gentem confecrari ab Etherio Arelatenfi Metropolita jufferit magnus Gregorius, eft omnibus notum. Et idem fcribit ad Conftantinam Imperatricem : Dum in Sardinia Infula multos efse gentilium cognoviffem, eofque adbuc prava gentilitatis more idolorum facrificiis defervire, & ejufdem Infulæ Sacerdotes ad prædicandum Redemptorem noftrum torpentes exifierent, unum illuc ex Italie Epifcopis mifi, qui multos gentilium ad fidem Domino cooperante convertit. Ad iftud opus potuiffet novum Epifcopum confecrare. Et de Sancto, quem Sanctus Autbertus Cameracenfis Epifcopus C L 4.Ep.33 Actione 4. quiffimum, & univerfalem. Eodem ufi funt & alii Patriarchæ: verùm per fuas Dioecefes, ac ipfarum vicinias. Romanus Epifcopus per uni verfum orbem terrarum. Et hinc evidenter convincuntur fchifmatica Græculorum fomnia, qui ut Romano Primatui incommodent, garriunt & Papatum & quemvis Patriarchatum non fuiffe fub gentilibus Romanorum Imperatoribus, fed cœpiffe fub Conftantino, immo & ab ipfo effe inftitutos. Cur iftos ad miffionem confecratos Epifcopos noftri mediorum fæculorum Majores titularint Archiepifcopos, non plenè fcio. Forfan ex phrafi Græca. Etenim nulli Metropolitæ fubjectos Epifcopos Græci jam pridem titulant Archiepifcopos. Et ifti Miffionarii nullum habebant Metropolitam. Quidquid fit, & per Saracenos & per Michaelis Cerularii turbas multum deformata fuit noftri Leonis tempore utraque Sicilia: Hinc ad ifthic prædicandum ac reformandum nofter Humbertus fuit in fimilem Archiepifcopum confecratus. An. 651. ex latrone fecit Chriftianum, Landelino fcribit Sigibertus Gemblacenfis: A beato Papa Martino ad prædicandum ordinatur. Videtur tamen fuif fe dumtaxat Presbyter. Pergit Sigibertus de San&to Herbipolenfium Apoftolo Kyliano: Ad præAn. 746. dicandum ibi à Papa Conone Epifcopus ordinatus fuerat. Et ad Imperatorem Conftantinum quartum fcribit de mittendis ad fextam Synodum Epifcopis Sanctus Agatho Pontifex: Quidam in longè pofitis provinciis verbum Chriftianæ fidei ab Apoftolicis Exiguitatis meæ Prædecefforibus miffi prædi cant. Et de Sergio primo Pontifice Regino AbAn. 622. bas Prumienfis. Venerabilis vir Willibrordus, cognomento Clemens, de Britannia gentis Anglorum ob Evangelii gratiam in Gallias tranfiens, à Sergio Papa Epifcopus Frifonum confecratur, atque in eam gentem ad prædicandum dirigitur. Pontifex in confecratione fecit ex Willibrordo Clementem. Addit in opere de Germaniæ Monafteriis Gafpar Bruffelius: Eft Epternaci liber auro argento in Pumicei coloris membrana fcriptus continens vitam Sandi Willibrordi Trajectenfis Archiepifcopi. Antiqui Scriptores illum paffim titulant Archiepifcopum Frifiorum. Et de Sancto Francorum Apoftolo & Archiepifcopo Bonifacio fcribit ad omnes Galliæ Antiftites Hincmarus Metropolita Remenfis: Per annos viginti quinque in prædicatione Ep. 44. fine Cardinali fede laboravit. Quia nempè non ad cap. 20. aliquam fedem, fed ad generalem prædicationem fuerat miffus & ordinatus. Et ad deformatis per Saracenos Hifpaniis prædicandum ordinari. Egi-bujufmodi litteris offerendis prædictas deftinavit, lam Epifcopum permifit Adrianus primus Wul- miferis illis fuadens, ò feductionem magnam & ilgario Galliarum Archiepifcopo, & addidit hanc lorum ftultitiam, ut ad Regiam urbem venirent, & conditionem : Ut nullam alienam fedem ambiret has litteras nobis darent. In Saracenos, Nortvel ufurparet, fed folummodò animarum lucra Deo mannos, & Græcos erat tunc divifa fuperior Itaofferret. Ita habent laudati Pontificis Epiftola,lia, & Græcorum ibi Dux erat Argyrus. Fuiffe publicatæ per Jacobum Gretzerum. Etiam Ebbo-infigniter Orthodoxum demonftrant hæc Minem, qui pofteà Remenfem obtinuit Cathedram, ad Danis prædicandum fuiffe à Pafchali primo ordinatum Epifcopum teftantur Francorum Annales. Et Sanctum Methodium paganis Moravis fuiffe ab Adriano fecundo confecratum Apoftolum & Archiepifcopum, habet Joannes octavus in litteris ad Tuentarum de Moravia. Et de Sancto Monacho Bonifacio quem Sancti Romualdi Abbatis difcipulum ac Ruffix Apoftolum laudat Romanum Martyro-da funt & hæc Michaelis verba: Novimus de logium, fcribit in laudati Abbatis vita Sanctus Petrus Damiani: Ab Apoftolica fede confecrationem Archiepifcopus accepit. Addit de ejufdem Cap. 27. Romualdi difcipulo Engelberto: Pofteà ArchieCap. 33. pifcopus in gentibus factus eft. Et de alio ejusdem Cap. 36. profeffionis Monacho Gregorio: Archiepifcopus Ep. 97. Ep. 194. 19. Jun. in gentibus poftmodò confecratus eft. Plurima funt Cur Michael Cerularius blateret Cardinalem Fredericum non verè fuiffe, fed fe finxiffe Romanæ Ecclefiæ Cancellarium, exponit ejus præ. fata ad Petrum Antiochiæ Patriarcham Epiftola, de Argyro Italiæ Duce ac ejus machinis profequens: Mearum litterarum dempto figillo, & que in illis babebantur cùm legiffet, & alia quædam ad nos quafi Papæ nomine missa componens, & pro من chaelis verba: Argyrus Megalopolim, id eft, Conftantinopolim, cùm veniffet, frequenter noftræ infufurrabat Humilitati, præcipuè de infermentato. Quapropter non femel, fed bis, & tertiò, & sæpius à nobis ejectus fuit à facra communione. Azy. mum Latinorum Sacrificium damnanti, & Ecclefias laceranti Michaeli obftiterat Argyrus, & à fuo Patriarcha excommunicari maluerat, quàm ejus erroribus ac violentiis confentire. Notan nobilitate & fcientia Papæ urbis Rome. Nonus enim Leo fuit reverà non tantum fanctiflimus, fed etiam nobiliffimus atque doctiffimus. Quapropter fuæ maledicentiæ tubas adversùs tantum virum inflare erubefcens Michael, toti Orienti fuadere ftuduit Legationem hanc non ab ipfo veniffe, fed effe dolofas inimici fui Argyri machinas Hofce effe ejus Emiffarios. Addidit fuas ad Papam litteras fuiffe ab Argyro referatas, ab ipfo confictum quafi ex Papæ nomine Refponfum, ideoque & inter Emiffarios fuiffe confictum Cancellarium, qui fictas iftas litteras fubfcriberet & figillaret. Hoc enim eft Apoftolici Cancellarii officium. Hæc funt fundamenta hujus infeliciffimi Schifmatis. Porrò Fredericum fuiffe Romanæ Ecclefiæ Cancellarium affirmat etiam latæ in Michaelem excommunicationis diploma. Etenim in ejus ticulo pot Humbertum & Petrum Epifcopos fequitur Fredericus Diaconus & Cancellarius. Eo dem modo illum appellat Humbertus in fuccincta commemoratione fuorum Actorum. Decreto autem, quod pro Luitfredo Abbate adversùs Albertum Monachum dedit Sanctus Leo, eft fubfcriptum: Fredericus Sandæ Romanæ Ecclefie Cancellarius & Bibliothecarius. An etiam aliquando, quod Leo Oftienfis affirmat, fuerit totius Romani Cleri Archidiaconus, ignoro. Quidquid fit, Sigibertus Gemblacenfis nequaquam afserit Romanæ Ecclefiæ tunc folos feptem fuifse Cardinales Diaconos. Etenim authenticus dignicatum & officiorum, quæ ifto tempore habuit Romana Ecclefia, catalogus exftat apud Dominum Cardinalem Cæfarem Baronium, & poft enumerata Cardinalium Presbyterorum officia ac titulos pergit: Sunt præter titulos Diaconia, eifque Præfecti Cardinales, dicti Regionarii, tique duodecim, Diaconiis Regionariis Prefeci. Item Diaconi Palatini fex. Quid fint Palatini, quid Regionarii Diaconi, & quæ ipforum origo atque officium, non fpectat ad præ. Cap. 3. fentem locum. Interim vide Onufrium Panui Anno 1057. num in libro de principalibus Romanæ urbis Bafilicis. Conftantinopolitana Mennæ Patriarchæ Synodus laudat Epifcopos de Italia, & Archidiaconos Sedis Apoftolice. Quod ipfum in exhibitis eidem Synodo precibus faciunt omnes totius Orientis Archimandrite. Nempè omnis urbica Regio plures olim habebat Diaconos, ipforumque Præfectus dicebatur Archidiaconus feu Diaconus Cardinalis. Et hoc fenfu videtur locutus, antiquitatis peritus, Leo Oftienfis. Sigibertus Fredericum, quòd efset feptimus ordinationis ætate, vocat feptimum Levitam. Locutus eft cum Sancto Gregorio Turonenfi, fcribente de magno Papa Gregorio: Septimus Levita in Pape adjutorium adfcifcitur. Verùm feptimus tunc erat ultimus. Porrò Cancellarii officium diu Romæ manfit. Etenim Robertus Cardinalis Pullus ad ipfum afsumptus fuit à Lucio fecundo Pontifice. Et Bullatis Eugenii tertii litteris, Sancti Germani Parifienfis privilegia confirmantibus, fubfcriptum eft ad duodecimi fæculi annum quadragefimum quintum : Datum Laterant, per manum Roberti, Sande Romanæ Ecclefie Cardinalis & Cancellarii. Addit in libro de Parifienfi Academia Claudius Hemeræus: In Monafteriis 'Clunia cenfi, Floriacenfi, Sandi Remigii Remenfis, & in Chartulariis majoris monafterii prope Turones, Beatæ Mariæ rotunda foris muros Antifiodorenfes, & Bituricenfi, fimiles legimus fubfcriptiones à Roberto falas. Sed omnes intra annos fedis Eugenii tertii. Et hinc eundem Eugenium, ut aptum Cancellarium eligat, hortatur Sanctus Bernardus, affirmans ab ipfo pendere dignitatem Romanæ Ecclefiæ. Nempè ftatim poft Roberti, quem Parifienfis fcholæ Theologum adhuc Doctorem prædicarat plurimùm in litteris ad Roffenfem Epifcopum, & libertinis ibi quorumdam ingeniis frænandis necefsarium judicaverat, mortem fcripta eft hæc Epiftola. Et plures Innocentii tertii Epiftolæ habent hanc fubfcriptionem: Per manum Joan nis, Sanctæ Mariæ in Cofmedin Diaconi Cardinalis, Sanctæ Romanæ Ecclefiæ Cancellarii. Hic Joannes erat aut frater Innocentii, aut affinis. Etenim Leonardus erat utriufque nepos. Defunctus eft anno fexto decimo iftius Pontificis. Et fuit Lib. 4. ultimus Cancellarius. Etenim fubfequentes Ep. 70. Innocentii litteræ paffim habent hanc fubfcriptionem: Per manum Raynaldi, Acolythi & Capellani Domini Innocentii tertii Papæ. Et per quar tum Innocentium celebrate Lugdunenfis Synodi Acta laudant Magiftrum Martinum Neapolitanum, Diaconum Cardinalem, & Vice-Cancellarium. Nempè Cancellarium exftinxit tertius Innocen tius, & mutavit in Vice-Cancellarium. Cancellarii poteftatem tranftulit in Apoftolicam fedem. Rationem edicit in eruditis ad Roberti Pulli fententias Commentariis Hugo Mathoud: Cùm jam in eam excreviffet auctoritatem, que timeri potuiffet, dignitas illa, fuppreffo Cancellarit officio, creati funt Vice-Cancellarii. Legationis hujus occafionem manifeftat Patriarcha Michael in adductis ad Petrum Antiochenum litteris: Ante aliquod tempus cùm noviffemus ab eis, qui de vetere Roma ad nos venirent, de nobilitate & fcientia Papæ nuper defuncti, Leonis fcilicet, nec non quòd fimul nobifcum fentiret, & conveniret propter fcandala, quæ de ipfis feruntur circa Orthodoxam Fidem, non pauca illi fcripfimus noftris litteris, multa videlicet bumilitate, ut tu rectè vales cognofcere ex eifdem litteris. Idque ea de caufa feci mus, quoniam ipfum lucrari volebamus, nec non ut benevolum & familiarem nobis redderemus, quo per cum Francorum auxilium nobis procuraremus. Quas litteras illi tradidimus, qui ad Papam unà cum Imperatoris litteris effet illas allaturus, & refponfiones accepturus, & nobis redditurus. Exponit in litteris, quas fuis Legatis dedit perferendas ac porrigendas, ad Imperatorem Conftantinum Sanctus nofter Leo. Conftantinum laudat à variis, de ejus felici Principatu agit Deo gratias, ac pergit: Tu poft nimium longas & perniciofas difcordias primus pacis concordiæ monitor, petitor, & exoptatus exactor efficeris. Prædicat hoc ejus ftudium, & profequitur de Romana Ecclefia: Velut Religiofa & egregiæ indolis proles gemitus Matris tuæ non oblivifceris, nec contemnendam, quia fenuit, fed potius reverendam arbitraris, atque plenis charitate vifceribus ad eam redire meditaris. Et infrà: Prætereà confrater nofter Archiepifcopus Michael exbortatorias ad concordiam & unitatem nobis direxit litteras, quem ad tam optabile & neceffarium bonum præmonentem tantò necesse eft nos devotiùs & alacriùs fufcipere, quantò perspicaciùs confideramus non poffe computari inter difcipulos Chrifti aliquem, qui fraternæ paci dedignetur acquiefcere. Pacis neceffitatem exaggerat, atque profequitur: Sed noverit tua Charitas fuper præfumptionibus ejus multa & intolerabilia jam dudum perveniffe ad aures noftras, qualiter etiam aperta perfecutione in Latinam Ecclefiam exardefcens, anathematizare non timuit omnes, qui Sacramenta attrectant in azymis, & quod Alexandrinum & Antiochenum Patriarchas, antiqua dignitate privare contendens, contra fas & jus fibi fubdere nova ambitione appetit, & pleraque, quæ ufurpare dicitur, ficut à noftris Nuntiis diligenter cognofcere poteris. Et in Fol. 191. |