omnem in facris ordinationibus exactionem da
mnant de Simonia, Sancti Tharafii Epifcopi
Conftantinopolitani ad Adrianum primum Pon-
tificem litteras, & adjungit: Aurea verò Bulla
Imperatoris Ifaacii Comneni, quam ratam esse jus-

bac

verba continet. Adducit verba, & pergit: Hac
confirmavit & aliud monimentum Synodicum Pa-
triarchæ Nicolai. Hæc Decreta laudatis Tharafii
litteris manifeftè opponit. Et antiqua, quam
confecratis à fe Epifcopis olim dabat quifque Pa-
triarcha, variarum inftructionum formula ipfos
rigidiffimè jubet abftinere ab omni Simonia, at-
que adjungit: Ne confuetudinibus quidem, quas
vocant, aditus & feneftra eft patefacienda. Et-
enim be, quæ dicuntur confuetudines, uti cum avas
ritie morbo irrepferunt, ita non minus quam Simo-
nia, fi quidem non etiam magis, ad condemnatio-
nem Pontifices, qui harum participes fucli depre

fuum integrum, nec diminutum obtinere cupis, mit-
te Regium mandatum, quo nominatim perfcriptum
fit, tantum de nuptiis exigendum effe, quantum
tributi penditur Patriarchæ, per Exarchum exi-
gentt. Exactio tunc dividebatur in tres portio-
nes: Prima Epifcopo, fecunda Parochiali Preffit & Synodica fententia Patriarche Michaelis,
bytero, tertia Patriarchæ cedebat, ad penden-
dum Turcicum Charatzion. Nauplium tunc fpe-
&tabat ad Venetorum Rempublicam. Hinc ejus
Epifcopus fuit fufpectus & accufatus, quòd in
ifto portando onere nollet Patriarcham adjuva-
re Et ille culpam tranfcripfit in Parochiales
Presbyteros. Et de proximo Michaelis Cerularii
Anteceffores Alexio, necnon de Imperatrice
Zoe, quæ cum adultero Michaele Paphlagone
Auguftum fuum Maritum Romanum trucidave-
rat, fcribit Michael Glycas: Zoe Imperatrix in
aureo triclinio fedens, Michaelem producit, & Pa-
triarcham adigit, ut eum fibi Maritum facris pre-
cibus jungeret. Patriarcha ret novitate perculfus,benduntur, pertrahunt: Quandoquidem fub bone.
Sacrafne preces illas eis impartiretur, non abs re
dubitabat. Quapropter Joannes, Michaelis fra-
ter, & Zoe quinquaginta auri libris Patriarchæ,
totidemque Clero donatis, perfuaferunt homini, ut
ipforum Matrimonium confecraret. Verùm malè
parta malè dilabuntur. Quòd enim pingues,
ex ejufmodi nundinis forfan, acquifitos, defun-
ti Alexii thefauros Imperator Monomachus in-
yaferit, multis refert Georgius Cedrenus.

Etiam pro Defunctorum fepultura graves exationes tum fecit Græcorum Clerus. Hinc enim in Conftantinopolitanis originibus fcribit Georgius Codinus: Cemeterium S. Luce condidit Irene Augufta, ut ibi gratis fepelirentur pauperes . Quod nempè anteà etiam illi debuiffent folvere jura fepulturæ. Et de defuncta Imperatrice Andronici primi Palæologi uxore Anna, ejufque exequias celebrante Patriarcha Joanne Vecco fcribit Georgius Pachymeres: Perfundus caremonia funebri Patriarcha fibi olim familiares ac neceffarios multis aureis, quos illo funere lucratus fuerat plurimos, liberaliter elargiendis demeruit. Et Fol, 487 in Turco Græcia fcribit Martinus Crufius: Græ corum Presbyteri ex eleemofynis & redditibus, quos ex certis Sacris accipiunt vivunt. Exequias , que illis frequentes & multiplices funt alii ab eis redimere coguntur. Quod per Turcicam fervitutem expilatus

Lib. 6.
Cap. 28

enim mortuorum

fa larva Simonis Hærefis exercetur. Famofum nam-
que facinus, licet bonefto vocabulo veletur, omni-
modo vitandum eft & averfandum, adeoque magis
etiam quàm id, quod apertè fcelus ipfum præ fe
fert. Latentia nimirum ulcera difficilius fanari fo-
lent, & abfurda facinora, quibus ineft fubdola
quædam nequitia, longè fe faciliùs in vulgus infi-
nuant ›
quàm quæ manifefta funt. Enumerat
hujufmodi confuetudines
› ponitque & hanc :
Nec item propter Hegumeni, Archimandritæ, vel
Exarchi præfectionem, immo nequidem propter in
ftitutionem Economi vel Majoris; quod horribilius
denique, non propter ordinationem Diaconi, vel
Presbyteri, vel Epifcopi, quidquam prorfus ullo
modo, nec antè nec poft ordinationem fumere conve
nit. Hoc enim quam abfurdum fit, ut equidem ar-
bitror, etiam facrorum Canonum imperitis eft mani-
feftum. Lucidè refpicit fecundùm Chalcedonen
fem Canonem, qui inter alia damnabat etiam
hunc Iba Edeffeni Epifcopi exceffum: De ordi
nationibus accipit. Noviter confecrati Epifcopi
folebant fuos Confecratores & ipforum Clericos
munufculo impartiri, pergitque etiam de ipfo
inftructio: Statuimus ut Enthronifmus, quem vo-
cant, non ci qui ordinat Epifcopum, abfit ut hoc
fiat, fed pauperioribus Clericis, vel alio quopiam
Ecclefiaftico munere fungentibus, Ecclefiafticarum ·
facultatum ratione habita, detur. Quippe fi locuples

nùs in cos, qui Minifteriis Ecclefiafticis inferviunt,
&inopem vitam traducunt vel ex beneficentia
munufcula quædam conferantur. Etiam hæc mu
nufcula vult effe non exacta, fed fpontè oblata,
Exftant hæc omnia in jure Græco-Romano.

Græcorum Clerus vivat ex fimilibus obla-
fimilibus obla-fit Epifcopatus, nequaquam prohibemus, quo mi-
tionibus, nullo modo eft culpandum. Verùm
oblatio debet effe fpontanea, & compelli non
poteft populus ad ipfam redimendam. Et mi-
randum eft, quod & à Latina & à Græca Eccle-
fia conftantiffimè femper frequentatas defuncto-
rum exequias effe Apoftolicum ac Evangelicum
dogma non crediderit Crufius, circumfcriptus
ac feductus à Martino Luthero. In fchifmaticis
Græcis præfertim dilexit ipfum deteftabile fchif
ma, & odium Papæ.

Et omnes has exactiones Græcorum etiam meliores Epifcopi improbarunt femper, immo & damnarunt. Niceta Theffalonicenfis Archiepifcopi judicium jam audivimus. In fuo ad fecundum Chalcedonenfem Canonem Scholio Conftantinus Harmenopulus laudat famofas, quæ

Et confirmat Turco-Græcia, Etenim de Conftantinopolitana, quæ fub Turcico Solimanni fecundi Imperio Patriarcham Jofephum quartum degradavit ob variam Simoniam, Synodo habet per Emmanuelem Malaxum defcripta Patriarchalis hiftoria Tunc una eademque mente & voce Fol. 175. Decretum ibi ab Epifcopis factum eft, quo Simonis fubtiliffimum & impietatis plenum vitium exfcindebatur, videlicet ne ullam caperent in manus impofitione pecuniam, fed Divinorum & facrorum Canonum fententiam inviolatam retinerent. Quod fi Præfulum

Imperatorem Juftinianum, quod Efaiam Rho-
di, & Andream Diofpolis in Thracia Epifco-
pos - Sodomitas abfciderit, & abfciffos jufferit
circumduci in fpectaculum, quidquid dicat
in arcana hiftoria Procopius, laudant Sanctus
Theophanes, Georgius Cedrenus, & alii Græ-
ci. Et antique Gothorum in Hifpania leges ifta
mutilationis fpecie puniunt quædam crimina.
Quod fecerunt & aliæ gentes. Præfertim, quo-
niam in pofteros traduci folet, crimen perduel-
lionis. Et hinc Græci fuos Auguftos Principes
aut alios Proceres, dum degradarent & vita non
fpoliandos cenferent, cum omni mafcula pro-
le frequenter evirabant. Sic ab arida radice nihil
metuebant amplius. Et hofce aridos promove-
bant etiam ad Epifcopatum. Etenim de Con-
ftantino quarto Imperatore feribit Sanctus Teo-
phanes Conftantinus Juftinianum Patricium,
quod ad patris fui Conftantis cædem fuiffet in
Sicilia cooperatus, Germani, qui deinde Patriar
che dignitatem fuftinuit, patrem occidit, ipfum ver
rò Germanum ferociùs fe gerentem virilibus rejectis
caftigavit. Hic eft ille fan&tiffimus Germanus
qui pofteà Cyzici fuit Archiepifcopus, ac tan-
dem Conftantinopolitanus Patriarcha, Catho-
licam Fidem ftrenuè defendit, & multa toleran-
tia confirmavit adverfus Iconoclaftiam Impera-
toris Leonis Ifauri. Nempe ifta vexatio petulan-

fulum ullus hos tranfiret, jam tunc per se sui muneris
functione effe dejectum. Nihilominùs tamen Emba-
picion, dont nefcio quid initio dabatur, accipi per-
miferunt. O indulgentiam pœnis dignam! Malæ ar-
boris difcufferunt folia &ramos exciderunt; atque
ipfam adeò arborem, fed radicem reliquerunt. Quod
dico, boc eft: Nundinationem quidem Simoniacam
Ordinationum amputarunt, fed radicem, nempè
munus, quod initio dabatur, reliquerunt. Ut fci.
licet ne deeffet caufa rurfus germinandi & crefcendi,
punitionis apud inferos arbori. Huic Jofepho affir-
mat fucceffiffe Metrophanem tertium, & pro-
fequitur: Sub hujus Patriarchatu fuerunt quidem
Pontifices, qui ob Sacerdotes creandos non accipie-
bant pecuniam, fed tantùm Embaticion aliquis ca-
piebat, quando Sacerdotem aliquem faceret, dante
id Ecclefia. Atque cognofcite, quæfo, quodnam
Embaticion quidam eorum acceperint. Cùm in ipfa
ordinatione nullos caperent nummos, ne fanctionem
facrarum legum & Antiftitum tranfirent, nec eodem
cum Simone Mago crimine condemnarentur , capie-
bant duplex Embaticion. Ita è tali nundinatione
nihil eis decidebat, fed ad idem fatiande fue ava-
ritte principium redibant. Væ, ve illis. Non
ritiæ
patitur fe irrideri Deus. Hoc Embaticion damna-
vit de Simonia etiam Patriarcha Hieremias fe-
cundus, & concludit dicta Hiftoria; Ita, Divi-
næ gratiæ beneficio, evulfa & eradicata eft Simo-
niaca nundinatio, & Embaticion, quod ipfumti juveni dederat intellectum: Et de Leone Ar-
erat Simonia maximè impia, ficut à nobis fcriptum
fupra exftat, Oftendit ipfum per fanctorum Apo-
ftolorum, Magni Bafilii, & aliorum Patrum an-
tiquos Canones de Simonia damnari. Turcica
Græcorum captivitas, & indè nata paupertas
Coronarium aurum tranfmutavit in Embaticion.
Notanda funt hæc hiftoriæ verba: Dante id
Ecclefia. Videtur Ordinator Epifcopus Embati-
cion non ab ipfo Ordinando aut Ordinato, fed
ab Ecclefiæ, ad cujus minifterium ordinabatur,
fidelibus collectum & collatum exegiffe & acce-
piffe. Omnes has exactiones fub Michaele Ce-
rulario graffantes, & à nono noftro Leone da-
mnatas duriffimè, etiam Cardinalis Humber-
tus rectè de Simonia damnavit,

menio Auguftum Michaelem Rangabem
ejiciente, fcribit incognitus Sancti Theophanis
continuator: Ejecto Michaele, Leo tyrannicè fuma
pfit Imperium, & tonfa Procopia Augufta Michaelis
Conjuge, filios ejus pariter per Infulas detonfos
virilibus orbavit. Hofce inter fuit Nicetas, qui
ex fanctiffimo Monacho factus fuit fanctior Con-
ftantinopolitanæ Ecclefiæ Patriarcha Ignatius, à
Photio, fimili item Eunucho expulfus, paffus
horrenda, & tandem per octavam Synodum
reftitutus.

Similium Epifcoporum plurima funt apud
Græcos exempla. Nec femper malè. Etenim
non quofvis, fed folos à femetipfis caftratos
Nicæna Synodus extrufit à Clero: A Barbaro-
rum, Dominorum, Tyrannorum, aut quo-
rumvis aliorum injuria, vel etiam à neceffaria
medicorum ope excifos permittit permanere in
Clero, imò etiam ad ipfum affumi, fi tamen
fuerint clari virtutibus, & infigniter digni.
Quocircà aliud non culpat Cardinalis Humber

tus, quam quod anteà in fuis ad Michaelem Pa

triarcham litteris ipfe Sanctus Papa Leo: Abfit
ut velimus, quod publica fama non dubitat afferere, Epift. 1.
Cap. 23
Conftantinopolitane Ecclefie contigiffe, ut Eunu-
chos contrà primum fancti Nicæni Concilii Capitulum
paffim promovendo, fœminam in fede Pontificum
fuorum fublimaffet aliquando. Hoc tam abominabile
fcelus & deteftabile facinus, & fi enormitas ipfius
vel horror, fraternaque benevolentia non permittat
nos credere, confiderata tamen incuria veftra ergà
SS. Cenfuram Canonum, quia Eunuchos, & ali-
qua parte corporis imminutos, non folum ad Cleri-
catum, fed ad Pontificatum etiam indifferenter &
folemniter adhuc promovetis, fieri potuiffe pensa-
mus. Quod Conftantinopolitani fœminam ali-

Lib. 6.

ingenio, & dignus qui in angulo degeret, Verùm
&ille poft triennium adminiftrati Pontificatus, con-
tra voluntatem fuam, propter ignotam quandam
caufam deturbatur. Occultam caufam prodit An-
na Comnena, affirmans Italum Philofophum,
quem de undecim accufat hærefibus, erudien-
dum fuiffe traditum Euftratio, & non illum ab
hoc correctum, fed hunc ab illo fuiffe corru-
prum & feductum, ideoque & degradatum.
Plures ejufmodi Epifcopos Græci habuerunt.
Et ad quartum Trullanum Canonem fcribit
Theodorus Balfamon: Olim Cantorum ordo non
ex Eunuchis folum, ut fit hodiè, conftituebatur,
fed ex iis, qui non erant hujufmodi. Videntur
Græci gratiofa voce donatos adolefcentulos ex-
fcidiffe, & hofce folos promoviffe in Ecclefia
fticos Cantores. Et hæc omnia meritò damnavit
Cardinalis Humbertus,

CRIMEN III.

Græci, ut Ariani, rebaptizant in nomine
fancta Trinitatis baptizatos, e

quando in Patriarcham promoverint, nullo niitur fundamento aut teftimonio, ideoquè SanAus Pontifex meritò non credidit. Erat popularis in novum tunc Græcorum fchifma farcafmus. Hinc interim lucet etiam Papiffam Joannam effe manifeftam fabulam. Nam fi quid veri fubeffet, quomodo Pontifex non timuiffet talionem? Quomodo Michael Patriarcha, Nicetas Pectoratus, aut quis alius Græcus illum non reddidiffet? In Latinos Græci horrendas & varias finxerunt calumnias: Hanc ne vel fomniarunt. Nullum novi hujus fabulæ memoratorem Græcum, nifi folum noviorem fcriptorem Laonicum Chalcondylam: Conftat mulierem quandam fuiffe fubvedlam in Pontificatum, quia fexus ignorabatur. Nam Italia Occidentales penè omnes barbas radunt. Videtur fabulam admittere, ut Latinam Sacerdotalis barbæ rafuram reddat odiofiorem. Eam adeò oderupt Græci, ut de Patriar cha Jofepho tertio, qui ad Mahometis Baflæ preces admittere noluerat cujufdam Chriftiani Ducis illegitimum matrimonium, fcribat defcripta per Emmanuelem Malaxum Patriarchalis HiFol. 122. ftoria: Bassa apud Sultanum, Mahometem fecundum, obtinuit ut Patriarcha barba præcideretur. Nec enim major ili poterat inferri contumelia. Et hinc in ipfius laudem concludit eadem hiftoria: Jofephus, cui barbam præcidi Sultanus juffit. Sine fundamento addit Laonicus, Confiat. Fabulam enim abundè revincit ex Græcis fcriptoribus Leo Allatius. Quod ipfum fecit ex aliis fundamentis Joannes Gerardus Voffius, homo Calvinifta. Cardinalis Humbertus duo damnavit in Græcis. Primò, quod Valefiano more non fuos hofpites, fed fuos Innoxios & Auguftos cum omni ipforum mafcula prole Principes tyrannicè exfcinderent, & ipforum exfciffores tyrannos admitterent, adorarent, coronarent folemniter, & myfticè ungerent in Imperatores. Eft enim, licet in privatum patretur, capitale crimen, non tantùm per Chriftianos, fed etiam per Gentiles Romanorum Principes feveriffimè damnatum. Et graviffimè fibi difplicere Divina bonitas demonftravit in Conftantino, Imperatoris Leonis Armenii, per Mi-fiam rebellis & hoftis exftiterit. Sciens etenim unum chaelem Amorienfem ejecti & trucidati, caftrato filio: Quod violenta exfectio illum etiam voce privaverit, hanc reddiderit Sancti Gregorii Nazianzeni falutata imago, atque ita juvenem ab Iconoclaftica parentis hærefi ad rectum dogma duxerit, pluribus refert Georgius Cedrenus.

Secundum ab Humberto in Græcis damnatum crimen eft nimia in evehendis Eunuchis facilitas, & prævaricatio Nicæni Canonis. Hic enim fatos à Barbaris aut Medicis Eunuchos quidem permittit manere in Clero, at in ipfum promoveri vetat, nifi fint clari virtutibus, quibus confueta Exciforum vitia expungant & compenfent. Et jure merito. Nam quale fit peffimum iftud hominum genus, abundè nos docere poffit unicus in variis locis Magnus Bafilius. Vide epiftolam ad Simpliciam hæreticam. At verò de Conftantinopolitano Patriarcha Euftratio Garida fcribit Michael Glycas: In Cofme Patriarchæ Fol. 332. locum fuffecius eft Euftratius, Spado, fimplici vir

Epift. 87.

maximè Latinos.

Rimi, qui in Catholica Ecclefia baptizatos præfumpferunt rebaptizare, videntur fuiffe Novatianenfes. Anteriores iftius facinoris attentatores ignoro. Ipfos rebaptizasse testatur in litteris ad Jubajanum Epifcopum Sanctus Cyprianus: Nec nos movet Novatianenfes rebaptizare eos, quos à nobis folicitant, quando ad nos omninò non pertineat, quod hoftes Ecclefiæ faciunt, dummodò teneamus ipfi poteftatis noftræ bonorem, Orationis ac unitatis firmitatem. Affirmat non folos Novatianenfes, fed ipfum etiam Novatianum rebaptizare, ac edicit caufam: Novatianus, Simiarum more, quæ cum homines non fint, homines tamen imitantur vult Ecclefie Catholicæ authoritatem fibi & unitatem vendicare, quando in Ecclefia non fit, immo adhuc infuper contra E.cle

,

effe baptifma, boc unum fibi vindicat, ut apud fe
effe Ecclefiam dicat, & nos Hæreticos faciat. Quod
Pontica Ecclefia datum ab Hæreticis aut Schif-
maticis baptifmum femper ex Apoftolica traditio-
ne exfufflaverit atque iterarit, conftanter affir-
mat in litteris ad Sanctum Cyprianum Sanctus
Firmilianus Cæfareenfis Archiepifcopus. Ve
rùm ex impetu in San&tum Stephanum Pontifi-
cen
cem fcripfit, ideoque ira viri juftitiam & verita-
tem Dei videtur non fuiffe operata. Quidquid
fit, Apoftolicam in Africa adverfam confuetu
dinem immutare, & ab Hæreticis baptizatos
rebaptizare cœpit Carthaginenfium Archiepifco-
pus cum fuo Presbytero Tertulliano Agrippinus,
iftamque confuetudinem innovavit ac stabilivit
Sanctus Cyprianus, ac pacificè traduxit ufque
ad Pontificatum & potentem contradictionem
laudati Stephani. Pfeudo-Papatum, quem ad.
verfus Sanctum Cornelium cœperat, ifto adhuc
tempore agebat Novatianus, & à Novato nefcio

cujus

Epift. 73.

Lib. 3.
Cap. 11

Lib. 1.
Cap. 6.

cujus in Africa Sedis Apoftata Epifcopo inftru-||municaffe. Et in populari contra Donati partem

Pfalmo Romanum Pape Melchiadis Judicium,
& Donatiftarum ab ipfo appellationem exponit,
ac pergit: Donatus ubique victus cœpit Chriftianos

&tus cenfuit rebaptifmum profuturum fuæ factioni, cunctos Romanæ Ecclefiæ, quæ lapfos ad pacem admittere jam cœperat fub memorato Cornelio, communicatores edixit Hæreticos, ideo-ubique rebaptizare. Carthaginenfem adversùs que à fe, ad cujus communionem jam contracta Cæcilianum à Secundo Tigifitano Epifcopo faeffet Chrifti Ecclefia, rebaptizandos. Quocircà &tam Synodum memorat Auctor Libri adverfus non nifi fub Stephani Papatu hæc attentavit. Fulgentium Donatiftam, & adducit hocce MarHac via etiam Cyprianum & Firmilianum, tiani ifthic Epifcopi Suffragium: Sicut palmites fummos ac Stephano adverfos Epifcopos, fpe- infructuoft amputati projiciuntur, ita Thurificati, ravit fibi adjungendos. Et hæc omnia altè per Traditores, & qui in fchifmate à Traditoribus ordipendens Jubajanus, vidit effe peffimam radicem, nantur, manere in Ecclefia Dei non possunt, nifi ex qua non foli Catholici Hæreticos, fed etiam cognito ululatu fuo per pœnitentiam reconcilientur. Hæretici Catholicos, & fefe mutuo rebaptiza- Et addit hunc commentarium: Per pœnitentiam, rent, atque ità rebaptifmis impleretur Ecclefia, non per tinctionem. Affirmat fchifmatis Auctores & contra Evangelicam veritatem tot nafcerentur non rebaptizaffe, ideoque à pofteris imitandos. Baptifmata, quot capita Sectarum. Hec retulit Donatus magnus, proximus Majɔrini, primi ad fuum Primatem Sanctum Cyprianum, fpe in fchifmate contra Cæcilianum Epifcopi, Sucrans ita à perperam inducta per Agrippinum con- ceffor fcripfit epiftolam, in qua agit ut nonnifi in fuetudine revocandum. Verùm hora necdum ejus communione baptifma Chrifti effe credatur. venerat. Cypriani Refponfum jam audivimus. Ipfam refutavit Sanctus Auguftinus, ac in ipfius, Lib. 1. Ipfum in Libris de Baptifmo contra Donatiftas quod latet aut periit, operis retractatione fcribit: Cap. 21. rectè laudat Sanctus Auguftinus; nihilominus Sane non Donatus Carthaginenfis, ut Chriftiani rerem peffimam Agrippinus exorfus eft, & San-baptizarentur, inftituit, quod ego eum infituisse tus Cyprianus profecutus. Dederunt anfam audaciæ, quam forfan fol numquam vidiffet. Hanc interim in Catholicos primus attentavit Novatianus, de quo fcribit in Libris de pœnitentia etiam Sanctus Ambrofius: Domine JESU-CHRISTE, Novatianus fervos tuos iterati Baptifmatis labe inquinavit. Ad Ecclefiam venientes Novatianenfes fola manus impofitione admittendos scribit ad Sanctum Victricium Rothomagenfem Epifcopum Sanctus Pontifex Innocentius primus, ac adjungit; Præter eos, qui fortè à nobis ad illos tranfeuntes funt rebaptizati. Hi refipifcentes fub longa pœnitentia fatisfactione admittendi funt. Horum pœnitentiam fanxit, non à Subftratione, fed à Fletu inchoandam. Lucidè fupponit Novatianenfes etiam tunc rebaptizaffe. Videtur tamen crimen toti factioni non fuiffe commune. Uti circà Pafchale feftum, ita circa hoc facinus fuere difcordes. Donatiftis fuit univerfale, & adeò famolum,guinem, quos Macarianam perfecutionem pertulisse ut de ipfis dicat prima Arelatenfis Synodus: Afri propria fua lege utuntur, ut rebaptizent. Fuit inter palmaria factionis fundamenta. Attamen ab ipfo factionis exordio non plenè viguit. Ita teftatur in litteris ad Vincentium Rogatiftarum Cartennenfem in Mauritania Epifcopum Sanctus Epift.48. Auguftinus: Tichonius, bomo veftræ Communionis, fcribit à ducentis & feptuaginta Epifcopis vefiris Concilium Carthagine celebratum, in quo per feptuaginta & quinque dies, poftpofitis omnibus præteritis, limatam esse sententiam atque decretum, ut Traditoribus, immenfi criminis reis, fi baptizari nollent, pro integris communicaretur. Deute-exftinguendum fchifma, cum magnis donis & rium etiam Marionenfem Epifcopum communionis veftræ dicit Traditorum plebem congregatam Ecclefiæ mifcuiffe, & fecundùm Statuta Concilii, à ducentis &feptuaginta Epifcopis veftris facti, feciffe cum Traditoribus unitatem. Nec folùm huic Deuterio, fed etiam univerfis Maurorum Episcopis per quadra. ginta annos, quos ducit ufque ad perfecutionem per Macarium factam, Traditoribus fine baptifmo com

Cap. 8.

Ibid.

credideram quando ejus epiftolæ refpondebam.
Audaciæ Auctorem afferit fuiffe Donatum in Ca-
fis nigris Epifcopum, qui primus Carthaginen-
fem laceravit Ecclefiam, & Altare erexit contra
Altare. Nam & hunc, non Donatum Magnum
de rebaptifino damnavit Melchiades. Hic ergò
eft primus audaciæ fons, quam in omnem Afri-
cam traducere conatus fuit Magnus Donatus,
fed cunctis fuæ turbulentiæ adjutoribus non po-
tuit ftatim perfuadere. A Macario, Imperatoris
Conftantis Legato, offenfa factio illi tandem
acquievit. Et tunc exiftimo prodiiffe ejus me-
moratam, non doctrinalem, fed Primatialem
epiftolam, qua tanquam totius Africa Exarchus
edixit validum baptifma effe in fola fua parte.
Nam & hinc ad Sanctum Auguftinum Fortu-
nius Tuburficenfis Donatiftarum Epifcopus di-
xit, tamdiu tranfmarinarum partium Ecclefias
manfisse innocentes, donec confenfiffent in eorum fan-

dicebat. Eodem Macariano tempore existimo
prodiiffe Synodale Decretum, de quo perrexit
idem Fortunius: Jam forma facta eft, ut quifquis
ad nos fidelium de vobis venerit, baptizetur. Et
Auguftinus addit: Quod eum invitum & cum do-
lore dicere, quantum poterat, apparebat. Etiam
plurimis Laicis difplicuiffe rebaptifmum affirmat
in quinquagefimi quarti Pfalmi commentario,
& laudat has ipforum querulas voces: Verè, ma-
lè fit, utinam poffet non fieri. Sed quid facimus de
Statutis noftrorum Majorum? Paulum & Maca-
rium ad pacandos Donatiftarum animos, &

Auguftæ benevolentiæ fignis legavit Imperator
Conftans at finè effectu. Sanctum Principis
opus adeò infamavit Donati factio, ut non eru-
befceret in plebem fpargere: Quod qui guftaret
aut acciperet de Sacrificio adventantis, de facro,
utique Idolorum, fumere videretur. Etiam ipfum
Principem ac ejus præcipuos Magiftratus horren-
dè blafphemarunt. Et quò Chriftianæ paci om-

Epift. 163.

nem fpem præciderent, ac inter fe & EccleGam firmarent perpetuum & immenfum chaos, rebaptifmum generali Canone ftabilierunt. Et tunc Gratus, Catholicus Carthaginenfium Epifcopus, contra iftum Canonem egit illa omnia quæ laudantur in prima Carthaginenfi Synodo. Ab exordio itaque fchifmatis folus cum paucis turbulentis fociis Donatus Cafenfis rebaptizare cœpit folos Cæciliano communicantes Afros, facinus propagare ftuduit Donatus Magnus, & tandem poft Conftantis Augufti & Macarii Le gati in reparanda unitate ftudium fanxit omnes totius Mundi fideles effe rebaptizandos.

occidit? Et à nefcio que vetufto & authentico
Doctore fcriptum fidei Breviarium: Ariani, Cap. 8.
Fol. 131.
quos de nobis feducere poffint, inconfideranter rebar
ptizant. Et in fermone adversùs Valentiniani fe-
cundi de tradendis Bafilicis Edictum San&tus

Ambrofius: Cur rebaptizandos Auxentius, in Me-
diolanenfem Ecclefiam intrufus Arianorum Epi
fcopus, fideles populos putat, baptizatos in nomi-
ne Trinitatis? Et in Liberii Pontificis vita habet
Li
Liber Pontificalis: Urfacius & Valens, Ariani
Epifcopi, regaverunt Conftantium Auguftum, ut
revocaret Liberium de exilio, una tantùm com-
munione participaret extra fecundum Baptifmum.
Liberium, dummodò ipforum communionem
admitteret, fpoponderunt difpenfatoriè non re-
baptizare. Quod fi verùm fit, lucet etiam Epi-
fcopos ab ipfis fuiffe rebaptizatos. Et pergit idem
Liber de Felice fecundo: Hic declaravit Conftan
tium Imperatorem bæreticum, & fecundò rebapti
zatum ab Eufebio Nicomedienfi. Quod Wandalo-
rum in Africa Reges Ariani cunctos ibi Ortho-
doxos, etiam Epifcopos, ad Rebaptifmum coe-
gerint, & ex hac caufa plurimos crearint Mar-
tyres, demonftrat in ipforum Geftis Victor Epi-
fcopus Uticenfis. Audiamus unum ejus locum:
Wandalorum Epifcopi atque Presbyteri cum armato- Lib. 3.
rum manu nocturnis temporibus vicos & oppida cir-
cuibant, & fic defpicatibus Januarum, aquam gla-
diumque portantes, animarum prædones intrabant.
Et quos domi repererunt, alios fortè in lectulis fopora-
tos imbre igneo atque fulmineo refpergentes, Demo-
niaca vociferatione Chriftianos fuos ipfi pariter vo
citabant, ut ludum prorfus fuæ hærefios, magis
quàm aliquam religionem oftenderent. In quo minùs
capaces &ignavi impletum in fe pollutionis facrile-
gium putabant, prudentiores verò nihil fibi, quod
nolentibus atque dormientibus ingefum eft, obeffe
gaudebant. Nam & multi eadem hora cinerem ca-

Quod tamen Fortunius Epifcopus de facinore erubuerit, jam nobis dixit Sanctus Auguftinus. Et Maximinum nefcio cujus alterius civitatis Donatiftam Epifcopum laudat in aliis litteris, quod paffim crederetur non rebaptizare. Epift.203. Et haud dubiè fuerint plures fimiles Epifcopi. Nam & omnes Primianifte datum extra fuam communionem à Maximianiftis, quos ad Dathan & Abyron profcripferant teterrimis elogiis, Baptifma probarunt & admiferunt, & de hoc ipforum in fua paterna Decreta obvio opere perLib, 2. git Auguftinus in Libris de Baptifmo: Sentiunt Cap. 11. quam fceleratè jam faciant, recepto Baptifmo Maximianenfium, violare Baptifmum orbis terrarum. Sed timent rebaptizatos fuos, ne fortè non eis par cant, fi& ipfi pepercerint cæteris, ne de illis exigant animas fuas, fi animas aliorum trucidare ceffaverint. Demonftrat Donatiftis tunc fuiffe apertos oculos, & de fua facrilega audacia exindè palam erubuiffe. Et hinc poenales, quas poft Carthaginenfem Collationem emiferunt in ipfam Romani Augufti, Leges fecerunt fructus ampliffimos. Habes illos in fexto decimo libro Codicis Theodofiant. Nec folùm à nobis datum baptifma, fed etiam Confirmationem, Euchariftiam, Ordinem, & quævis exfufflarunt Sacra-pitibus fuis injecerunt, alii fefe, vel quia falum menta. Euchariftiam conculcarunt pedibus uti profanam, & fuis canibus projecerunt. Et adversùs Leontium ipforum Rufticianenfem Epifcopum dixit ad Carthaginenfem Collationem nofter nefcio cujus civitatis Epifcopus Terentius: Ifle rebaptizabat poft partem Donati, rebaptizatus eft poficà, & fic eft ordinatus. Exiftimo Leontium primò fuiffe Urbaniftam, Rogatiftam, aut Maximianiftam, ac tandem ad Primianiftas, utique cardinales Donatiftas, quorum exfufflabat baptifma, per novum baptifmum tranfiiffe. Ex rebaptifmo nafcuntur tales tragœdiæ. Quarè Im perator Arcadius in fcripta ad Adrianum Prætorio Præfectum lege rectè edixit Donatiftas effe non tantùm Schifmaticos, fed veros Hæreticos.

4.

Eandem facrilegam rebaptizandi audaciam adfumpferunt Ariani. Teftatur hoc in Libro de Lib. 16, Hærefibus Sanctus Auguftinus: Ab Arianis reba-| tit. 6. leg. ptizari Catholicos novimus, utrùm & non Catbolicos, nefcio. Quod facras etiam Virgines rebaptiEpift. 70. zarint in Africa, lamentatur in Epiftola ad Comitem Bonifacium. Et in libris de Symbolo declamat in Arianos: Serpens inique, Chriftum exfufflas, Catholicum rebaptizas. Et in fermone de tempore barbarico. Quem Chriftus per Baptifmum vivificavit, quarè cum Arianus rebaptizando

Lib. 2.

Cap. 13.

|

eft, cilicio lugubri texerunt, nonnulli cano fætido
linearunt, & linteamina illa violenter impofita per
fila confciderunt, atque in latrinis & fœtidis locis
manu fidei projecerunt. Tali violentia, nobis viden-
tibus, Carthagine filius cujufdam nobilis, anno-
rum circiter septem, juffu Cyrillæ, Ariani Epi-
fcopi, à parentibus feparatus eft, matre fine ve-
recundia matronali folutis crinibus, poft raptores
tota urbe currente, infantulo clamante, ut poterat :
Chriftianus fum, Chriftianus fum, Chriftianus
fum. Cui &os obturantes, infantem in fuum gur
gitem demerferunt. Plures ejufmodi tragedias
iftic habes. Ifta linteamina erant baptizatorum
Sabana. Quod enim folos nudos, juxta folen-
nem tunc Ecclefiæ morem, baptizare vellent
& vigilantem hominem denudare Ariani non
facilè poffent, nocturna in quiete domos irrum-
pebant, & dormientes Afros rebaptizabant in
lecto. Hinc & iftum verè Chriftianum puerum
demerferunt in fuum gurgitem. Hinc item in-
telliges lepidam facti fpeciem, quam de nobili
Hifpana puella & Wandalorum Rege Traza-
mundo refert in Francorum Hiftoria Sanctus
Gregorius Turonum Epifcopus: Cùm puella Re- Lib. 2.
giis fuiffet oblata confpeclibus, cæpit eam primò ad
rebaptizandum blandis fermonibus inlicere. Et cùm

Cap. 2.