Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

C. 176.

Lib 1. Cap. 6.

Tr 16.

atque ideò ex Monafterio abfcedere volebat. Cùm || Qui lotus eft, non opus eft ut pedes lavet
autem ea cogitatione pulsabatur, affiftebat ei Sanctus
Joannes Baptifta, dicens: Tolera, & perfevera,

من

[ocr errors]
[ocr errors]

Lib. 4.

exponit, atque adjungit Quid putatis, nifi
quia homo in fando Baptifmate totus abluitur,
non præter pedes, fed totus omnino. Et ad Impe-
ratorem Juftinianum fcribit Facundus Hermia-
nenfis Epifcopus: Sed & ipfam tanti myfterii, Cap. 4.
quæfo, confideres actionem. Quemadmodum lava-
cro regenerationis abluendi, in confpectu Dei & fan-
&torum Angelorum ftemus, occultum dedecoris Eccle-
fia tefte damnantes. Nihil ibi obtelium, nihil ab-

ego te de boc bello liberabo. Quadam verò die
venit puella ex Perfide ut baptizaretur, quæ adeò
Speciofa erat at tantæ pulchritudinis, ut non poffet
Presbyter eam nudam fanclo oleo ungere. Cùm fic
verò puella illic manfiffet per duos dies, audiens hoc
Archiepifcopus Petrus, obftupuit de Sene vehemen-
ter, voluitque ad hoc opus delegare Diaconiffam,
fed non fecit, ne contra Canones feciffe videretur.fconditum fuit. Exfpoliato denique corpore, ma
Conon verò Presbyter fumpta melote fua receffit, di-
cens: Jam non amplius in hoc loco manebo. Cùm
ergè exiffet ad colles, ecce S. Joannes Baptifta ob.
vius illi factus eft, & tranquilla voce affatus eft il-
lum, dicens: Revertere ad Monafterium tuum,
boc te bello levabo. Abbas verò Conon ait illi cum
indignatione. Verè non revertar. Ecce enim jam
toties pollicitus es mihi iftud, nec fecifti. Tunc S.
Joannes cum federe fecit, amotifque veftimentis
ejus, fignavit eum ter figno Crucis fub umbilico,
dixitque ci: Crede mihi, Presbyter Conon, viole-
bam te ob banc pugnam mercede donari, fed quia
non vis ecce abftuli à te hoc bellum, mercede autem
bujus operis carebis. Reverfus Presbyter in Cano-
bium, ubi baptizare confueverat, in craftinum un-
dam Puellam baptizavit, neque penitùs animadver-
tit eam effe natura mulierem. Implevit autem &
alios annos duodecim in baptizandi minifterio, tan-
ta tranquillitate, animi & corporis, ut nullum ultrà
fentiret carnis motum neque mulierem natura vidé-
ret. Baptizandæ igitur etiam mulieres erant na-
tura nuda. Nec fine caufa in unctione potiùs,
quàm in ablutione Conon turbabatur: Græci
enim baptizandos inungunt toto corpore. Aliud
fimilis nuditatis exemplum refert in eodem Prato
Abbas Palladius. Et de Iberorum & Colcho
rum ritibus fcripfit ad Urbanum octavum Ponti-
ficem Petrus Avitabolis, Apoftolicus iftic Mif
fionarius Baptifmi Sacramentum hoc modo confe-
runt. Exuitur veftibus infans, & totus diligenter
abluitur.

Eadem nuditas olim viguit apud Latinos." Hinc pictura, quæ Magni Conftantini à Sancto Sylveftro Baptifmum repræfentat in Lateranenfi Romanorum Bafilica, illum exhibet naturaliter nudum. Et ita fuiffe omninò factum, apud Simeonem Metaphraften teftatur ejufdem Pontificis vita; Cum Imperator latus probrum carnis fuæ, id eft, lepram fubjeciffet oculis, & unclus fuiffet S. Chrifmate, ingreffus eft pifcinam. Nec defunt alia antiquiora teftimonia. Etenim in libris de Spiritu Sancto feribit S. Ambrofius: In illo aquarum fepelimur elemento, ut renovati per fpiritum refurgamus. In aqua enim eft imago mortis, ut per aquam moriatur corpus peccati, quæ. quafi quodam tumulo corpus includit. Sancti Joannis Apoftoli locum, Tres funt qui dant teftimonium in terra, Spiritus, aqua, & fanguis, allegat, & profequitur: Aqua eft teftis fepulturæ. Quòd nempè totus homo intraret baptifmale balneum, atque ita Dominicam repræfentaret fepulturam. Quòd nudus tunc intraret, palam affirmat in Tractatibus fuper Sancti Joannis Evangelium Beatus Auguftinus. Domini verbum

gnum illud fidei percepimus, & fervare Spopondie
mus Sacramentum. Et non fola voce, verùm etiam
totius babitu corporis profitemur exuiffe nos veterem.
bominem cum actibus fuis. Quòd nempè fimus ple-
nè nudi. Et antiquus Ordo Romanus habet:
Cùm veftiti fuerint Infantes, Epifcopus eos confir
met. Nempè nudi fontem intraverant. Quod
ipfum fcribit apud Alcuinum Flaccum liber de
Ecclefiafticis officiis. Et de Sancto Othone Bam.
bergenfi Epifcopo, converfos ad Chriftum Po-
meranos baptizante, fcribit Andreas S. Michae
lis Bambergenfis Abbas: Cum ad ftadium Cate-
chifmi turbæ venirent, fermone, qui talibus com.
peteret, Epifcopus eos omnes alloquens, fexumque
à fexu dextrorfum & finiftrorfum ftatuens, Cate Lib. 2,
chizatos oleo perunxit. Deindè ad baptifleria digre- cap, 14,
di mandat. Igitur ad introitum cortine venientes,
finguli cum patrinis fuis tantum intrabant, ftatim-
que veftem, qua fuit amicus is, qui baptizandus
erat, & cereum, illo in aquam defcendente, pa-
trini fufcipiebant, & antè faciem fuam illam tenen-
tes exfpectabant, donec eam redderent de aqua
exeunti. Sacerdos verò, qui ad cuppam ftabat,
cum audiffet potius, quam vidiffet, quod aliquis
effet in aqua, velo paululum amoto, trina immerfic.
ne capitis illius myfterii Sacramentum perfecit, un-
dum liquore Chrifmatis in vertice, & alba impofi-
ta, reducloque velo, de aqua juffit exire baptiza-
tum, patrinis vefte, quam tenebant, illum coope-
rientibus, atque deducentibus. Hic modus, bac
fpecies, bic ordo nobis fuit baptizandi viros & mu,
lieres,& pueros adultos, qui à Sacerdotibus in
aquam levari non poterant. Nempè parvulos ipfe
Presbyter propria manu mergebat ac elevabat.
Pergit Michael, vel potius apud Michaelem Sif-
fridus S. Othonis affiftens Presbyter: Neque tung
Othonis diligentia, quod tempori commodum effet,
invenire neglexit. Nempè in fubis calefactis, & in
aqua calida, eodem nitore atque verecundiæ obfer-
vatione, infoffis doliis, & cortinis adhibitis, thure
quoque & aliis odoriferis fpeciebus cuncta refpergen-
tibus, veneranda baptifmi confecit Sacramenta.
Nec mirum te ifta mirari. Etenim qui ea vidimus,
mirabamur & ipfi tam hæc, quam dia complura
morum ejus & virtutum infignia. Humanæ vere-
cundiæ ac reverentiæ caufa baptifmum de nocte
celebrabat antiquitas: Et aptas officinas ac por-
ticus habebant baptifteria. Hæc quia necdum
erant apud Pomeranos, terræ infoffa & cortinis
velata vafa adhibuit S. Otho. Angufta erant:
Ideoque ipfa, quod fiebat in baptifteriis, bapti
zans Presbyter cum baptizandis non intrabat.
De parvulorum apud Græcos baptifmo fcribit re-
pertus Conftantinopoli apud Patres Prædicatores

Cap. 7.

Tractatus: Græci aquam mandant fieri calidam in- ||ftianus, de fonte refurgens indutus fuerat. Arguit Epift. s.

fantulum perpurgaturam. Quod neque Chriftus, neque quifquam difcipulorum feciffe legitur. Quare duo baptifmata faciunt, cùm fcriptum fit: Unus Dominus, unum Baptifma, una Fides. Quod fit imperita ac frivola calumnia, demonftrat factum Sancti Othonis. Sub feptimi Gregorii Pontificatu Otho floruit, atque ita lucet baptizandorum nuditatem plenè tunc adhuc viguiffe. Quin & in Theolo gica Eruditionis Summa Hugo de Sancto Victore affirmat baptizatos ab omni & culpa & futuræ vitæ pœna liberari, ideoque ftatim à baptifmo morientes non tranfire per ullum Purgatorium, & profequitur: Si opponitur, quod nullum peccatum Tract. 5. f impunitum, dicimus, quod ipfa contritio, mors quoque, ipfa etiam erubefcentia, quam patitur dum nudus baptizatur, non relinquunt peccatum impunitum. Eft traditio Apoftolica. Quod enim & baptizandus Eunuchus, & baptizaturus Philippus in aquas defcenderint, fcribit Sanctus Lucas in Apoftolicis Actis. Quem locum rectè commentatur Joannes Gagnæus: Eunuchus ideò non erubuit coram familia nudari, quia peccata fua coram Deo non erubefcebat propalari. Etiam ipse Dominus, adeoque & alii omnes fuerunt ita à Joanne baptizati. Et non fola Apoftolorum Scripta, fed & ipforum Gefta effe nobis difciplinæ regulas, rectè affirmat in libris de compuntione cordis Sanctus Joannes Chryfoftomus. Et hinc baptizans Minifter femper etiam intravit fontem. Ita demonftrat lapfus è Cardinalis manu puer, & difertè affirmat Innocentius primus in Refponfis ad Epifcopos Gallicanos. Porrò ritum hunc apud Latinos non fervari amplius, fuprà nobis dixit Petrus Calaber. Quo tempore mutari cœperit, ignoro. Poft Victorini Hugonis tempora cœpit pedetentim decrefcere, & tandem plenè eft exftinctus.

Lib. I.
Cap. 8.

Lib. 3

Lib. 7.
Indict. 2

[ocr errors]

Petrum, quòd cum Dominicæ crucis figno, & Deiparæ Virginis Imagine fuum quoque Sabanum in Judæorum Calaritana Synagoga, tam quam immobiles illius occupatæ titulos, in ipfo Pafchali die folemniter ac violenter collocaffet. Et in quarto Dialogorum libro fcribit de quodam Centumcellenfis Ecclefiæ Presbytero Invenit virum, qui de pedibus calceamenta abftraberet, ve ftimenta fufciperet, & exeunti de balnei caloribus fabana præberet. Et ad Pippinum Francorum Regem refcribit Paulus primus Pontifex: Sodalita tis veftræ illuftris Miffus pretiofiffimum nobis fuper- Epift. 6. næ gratiæ munus attulit, Sabanum videlicèt, in quo noftra dulciffima fpiritualis filia, facratiffimo lavacro abluta, fufcepta eft. Quem & cum magna jucunditate, aggregata populi cohorte infrà aulam facrati corporis auxiliatricis veftræ B. Petronilla, celebrantes Miffarum folemnia, cum magno gaudio fufcepimus, & per allatum eundem fabanum cam tanquam præfentialiter fufcepiffe gaudemus. Et in libro de Virginis laudibus venerabilis Adelmus: In fabanis & findonibus bajulabantur ægroti. Et de Walderico Laudunenfi Epifcopo, quem fui Cives trucidaverant ac infepultum projecerant, fcribit in libris de fua vita Guibertus Novigenti Abbas: Qui nudus jacuerat, jubetur tandem levari, & fabano fuperjecto ad Sanctum Vincentium deportari. Quocircà Sabanum erat grande linteamen, quo quis nudus de balneo egrediens excipiebatur & cooperiebatur. Etiam è baptifmali balneo olim egrediebamur nudi, ideoque fabano excipiebamur per Diaconum : Er iftud videtur in Ecclefia folemniter remanfiffe, ac fuiffe fervatum.

Et hæc nuditatis difciplina fervata olim fuit etiam in privato baptifmo. Etiam in baptifmo infirmorum. Etenim de Sifinnio Romanæ Ec clefiæ Diacono, nefcio quem Apronianum privatim baptizante, apud Laurentium Surium habent S. Marcelli Pontificis Acta: Eadem bora, allata eft aqua, & catechizavit eum, & benedixit

Et hinc intelliges quæ de Elpidiphoro, Apo-
ftata noftro ac tortore, & de Muretta Carthagi-
nenfis Ecclefiæ Diacono, fcribit in libris de
Wandalica perfecutione Sanctus Victor Vitenfis
Epifcopus: Elpidiphorus fuerat apud nos in Ec-fontem, & nudum depofuit eum in pelvim. Et de
clefia Faufti baptizatus, quem venerabilis Muretta S. Laurentio Archidiacono, nobilem virum Lu-
Diaconus de alveo fontis fufceperat generatum. Et- cillum baptizante, habet iftius Vita: Cùm exfpo-
iam hunc torquere non erubuit Apoftata, per- liaffet eum, fudit aquam fuper caput ejus. Et de
gitque Victor: Cum Muretta, Elpidiphoro feden-
Cyriaco Diacono, Jobiam Perfarum Regis fi-
te & fremente, honorabilis Senior cœpiffet extendi, liam baptizante, dicunt S. Marcelli Acta: Fe-
priufquam exueretur, clam furto, nefcientibus cun- cit eam Catechumenam more folito, & catechizavit
is, illa quibus eum de fonte fufcipiens dudum te- eam, & allata aqua depofuit cam nudam in concham
xerat Sabana bajulabat. Quibus. ventilatis, fimul- argenteam. Et de nobili viro Tranquillino
que in oftenfione cundorum extenfis, in his verbis quem graviffima podagra afflictum baptizavit
totam dicitur ad fletum & lachrymas commovisse ci- Polycarpus Presbyter, habent Acta S. Sebaftia-
vitatem: Hæc funt linteamina, Elpidiphore Mini- ni: Poft hos Infantulos Tranquillinus adductus eft,
fter erroris, quæ te accufabunt, dum Majeftas ve- adeò podagra & chyragra conftrictus, ut vix mani-
nerit judicantis, cuftodiente diligentia mea ad teftibus portaretur. Hunc cum exuerent indumentis,
monium tuæ perditionis ad demergendum te in abyffo&ille intolerabili fe diceret torqueri dolore, interro
putei fulfurantis. Hæc te immaculatum cinxerant de
fonte fargentem. Hæc te acrius perfequentur, flam-
mantem gehennam cum cœperis poffidere, quia in-
duifti te maledictionem ficut veftimentum, fcindens
atque amittens veri baptifmatis ac fidei Sacramenta.
Et in litteris ad Januarium Calaritanum Archi-
epifcopum Magnus Gregorius laudat album byr-
rbum,
→ quo Petrus, ex Judæo novellus Chri-

gavit eum Polycarpus Presbyter, num ex toto corde
crederet unigenitum Filium Dei, Dominum noftrum
JESUM-CHRISTUM, poffe ipfi falutem conferre.
Statimque ut refpondit, Credo, refolutæ funt ma
nus ejus, quæ erant nodofæ, & genua fimul, plan-
tæque pedum ejus ita funt incolumes reddita, ut ve-
lut parvulus renovatis pedibus fuis in fontem defcen-
deret. Et de illo Judæo, quem in Arabiæ defer

tæ iti

tæ itinere lethaliter infirmum pia comitum fimplicitas ob aquæ defectum baptizavit in arena, fcribit in fpirituali Prato Sanctus Patriarcha SoC. 176, phronius: Ereximus illum, erectumque exuimus. Et Paralyticum Judæum, qui poft longa medicæ artis varia tentamenta cœpit à Chriftiano Baptifmo fperare falutem, ad Baptifterium in lecto portari juffit, ac in fonte immerfit Atticus Conftantinopolitanus Epifcopus, & divina gratia etiam in corpore fanavit. Ita habes apud Socratem. Et in hoc more fundatum fuit dubium, quod ad Sanctum Cyprianum retulit Magnus: Quafifli, Fili chariffime, quid mihi de illis videa

tur

fam infigniter exponit in Pafchali per Francifcum Combefis vulgato ad Neophytos fermone Sanctus Athanafius: Refurrectionis tibi arrhabo fada eft gratia initiatio. Baptifma eft tibi pignus futuræ in Cœlo vita. Merfione imitatus es Domini fepulturam. Rursus verò emergens refurrectionis opera adfpexifti, cum necdum opera exhibuiffes. Quo rum vidifti fymbola, eorum quoque res accepta ac proba. Adducit S. Pauli ad Romanos verba: Si complantati facti fumus fimilitudini morti ejus, etiam refurrectionis erimus. Et pergit: Pulchrè illud, Complantati. Baptifmus quippè plantatio eft immortalis vitæ, Pifcina aquis edita, & Cælo frudificans. Illic gratie Spiritus arcana ratione operatur, Neque te nature cognatio in miraculi ignorationem impellat. Aqua ad ufum miniftrat. Quod in Pifcinam mittitur, in ea novum, tanquàm in vulva formatur. In aqua, baud fecus ac in fornace defcendentem conflat. Immortalitatis ei, feu defponfatio

, qui in infirmitate & languore gratiam Dei confequuntur, an babendi fint legitimi Chriftiani, cò quòd aqua falutari non loti fint, fed perfufi. Nimia infirmitas quofdam faciebat clinicos, ideoque nec nudari totos aut lavari, fed dumtaxat perfundi permittebat aut adfpergi. Et de tali Baptifmo etiam tunc aliqui dubitabant. Quinnis jure, pignora tribuit . nis jure, pignora tribuit. Resurrectionis præbet immò dubitaffe videtur cum fua Romana fexa-fignaculum. Baptifmo ineffe affirmat varia Dei ginta Epifcoporum Synodo etiam S. Papa Cornelius. Etenim de Noyatiano clinico fcribit ad Fabium Antiochiæ Patriarcham: Aquam petlit, qua in ipfo lecto, ita ut decumbebat perfufus, baptizatus fcilicet eft. Si quidem hujufmodi tindionem Baptifmum vocari licet. Quod nempè confueta tunc difciplina etiam infirmos cogeret nu dari, ac nudos lavari.

[ocr errors]

Baptizandi ftabant erecti in fonte. Hinc Patrem fuum, dum baptizandus genua flexit per fimplicitatem, videntibus dediffe futuri fui Epifcopatus præfagium, teftatur Sanctus Gregorius Nazianzenus. Utroque enim genu flexo confecramur in Epifcopos. Et ftantes à baptizante non tantùm perfundebantur aut tingebantur, fed omninò mergebantur. Ad Domini verbum, Docete omnes gentes, baptizantes eos, fcribit in opere de Baptifmi ritibus Jofephus Vice-comes; Divinarum litterarum peritis dubium non eft, Chriftum verbo, Baptizantes, merfionem intellexisse. Et firmat auctoritate Hieremiæ Patriarchæ Con ftantinopolitani. At virum labi, abundè evineit laudata Sancti Cypriani ad Magnum Epifto. la. Ablutionem, quam Dominus iftic intellexit, etiam omnino præcepit, adeoque fi merfionem intellexerit, certum eft adfperfionem non fufficere. Et iftius Hieremiæ auctoritas eft fchifmatica, latinis moribus inimica, ad probandum infirma. Interim qui San&tum Petrum Apoftolum, dum uno die baptizavit tria hominum millia, exiftimant fuiffe ufum adfperfione, temerè conjecturant. Fecit Petrus, quod pofteà fecit & Sanctus Gregorius Armeniorum ApoftoJus, qui fcribitur eodem die duodecim millia baptizaffe in Euphrate. Plura funt hujufmodi exempla. Quòd Sanctus Petrus Simonem Magum non adfperferit aut perfuderit, fed omnino immerferit, difertè teftatur in fuarum catechefium præfatione Sanctus Cyrillus Hierofolymæ Epifcopus; Magi quidem corpus lavit aqua, cor autem non illuftravit Spiritus. Defcendit quidem corpus adfcendit, anima verò non eft confepulta Chrifto, neque cum illo refurrexit. Eleganter depingit informe Sacramentum. Ritus iftius can

dona, myfteria, Sacramenta: Regenerationis, innovationis, defponfationis, Dominicæ fepulturæ, ac refurrectionis. Merfio fepulturam repræfentat, emerfio refurrectionem. Laudatum Apoftoli locum eodem modo intelligunt & alii paffim Patres, atque ita lucet iftum baptizandi ritum effe traditionem Apoftolicam.

Nec folummodò unicam, fed omninò trinam immerfionem omnis ufitavit Antiquitas. Etenim in libro adversùs Praxeam fcribit Tertullianus: Cap. 26. Dominus Apoftolis mandat, ut tingerent in Patrem, Filium, & Spiritum Sandum, non in unum. Nam nec femel, fed ter ad fingula nomina in Perfonas fingulas tingimur, Et in libro de corona Militis enumerat plures Ecclefiæ antiquiffimas traditiones, & adjungit: Ter mergitamur. Quod ipfum fcribit in libro de Spiritu Sancto Magnus Bafilius. Cap. 3. Etiam affirmat effe vetuftiffimam traditionem. Cap. 27. Et adjungit in epistola ad S. Amphilochium: Doctrina de elevatione in Baptifmate nefcio quæ tibi Ep. 391. emerfit interrogare. Si tamen fufcepifti trinam demerfionem, typum trium dierum explefti. Baptizari enim tales impoffibile eft, nifi toties eleventur. Bafilii mentem eleganter exponit in litteris ad Siciliæ Epifcopos Magnus Leo. A magno Athanafio laudatum Apoftoli locum adducit integrum: An ignoratis, quia quicumque baptizati fumus in CHRISTO JESU, in morte ipfius baptizati fumus? Confepulti enim fumus cum illo per Baptifmum in mortem, ut quomodò furrexit Chriftus à mortuis per gloriam Patris, ita & nos in novitatę vitæ ambulemus. Si enim complantati facti fumus fimilitudini mortis ejus, fimul & refurre&ionis erimus. Et profequitur; Quæ geruntur in membris, his quæ Ep. 4. in ipfo capite gefta funt, congruunt, dum in Baptif. Cap. 3, matis regula & mors intervenit interfectione peccati, &fepulturam triduanam imitatur trina demerfio, & ab aquis elevatio eft refurgentis ad inftar de fepulchro. Uti trina demerfio, ita & trina fit elevatio. Hinc S. Amphilochius hæfitavit & quæfivit, quomodò ipfa unicam Domini refurrectionem repræfentaret. Et Bafilius repofuit unicam omninò fore congruentiorem, verùm quoniam cum illa cohærere non poffit trina demerfio, ideò

Part. I.

nos ad tertiò etiam elevandum obligari. Innumera funt & Græcorum & Latinorum Patrum de hoc ritu teftimonia, ideoque ipfum effe Inftitu. tum Apoftolicum, non eft dubitandum. Laudatum Apoftoli locum de ipfo conftanter intelligunt. In Sermone, quem fuo Decreto inferuit S. Ivo Carnutenfis Epifcopus, B, Auguftinus C. 194 addit, quòd trina demerfio nobis rememoret etiam tres Divinitatis Perfonas. Et fuper quartum Apoftolicæ ad Ephefios epiftolæ caput fcribit S. Hieronymus: Ter mergimur, ut unum Trinitatis appareat Sacramentum. Nempè uti tres Perfonæ funt unus Deus, ita tres merfiones conftituunt unum Baptifmum.

Can

[ocr errors]

Lib. 6

་་

Ritum mutare primus incœpit puri puti Arianifmi Refufcitator, & fuæ factionis apud Cyzicum Hellefponti Metropolim Epifcopus Eunomius, de quo feptimus Canon Conftantinopolitane Synodi: Eunomiani in unam demerfionem ba ptizant. Et vulgaris Apoftolorum Canon: Si quis Epifcopus aut Presbyter non trinam merfionem unius myfterii celebret, fed femel mergat in Baptifmate, quod dari videtur in Domini morte, deponatur. Ex quo lucet hofce Canones non effe omnes Apoftolicos, fed ipforum collectionem effe Eunomio pofteriorem. Et Hermias Zozome. nus feribit: Quidam memorant Eunomium primum Cap.26. aufum effe afferere diving Ɗ-t matis lavacrum unica immerfione debere peragi, ficque traditionem ab Apoftolorum temporibus ad hoc ufque tempus obfervatam violaffe. At veriùs, credo, uti etiam aliis videtur, dicunt bi, qui tradunt Theophronium Cappadocem, & Eutychium, iflius Sectæ fautores, cum fe ab Eunomio divififfent, nonnulla cum aliis Eunomii Decretis, tum in facro Baptifmate novare cœpiffe, non in Trinitatem, fed in Chrifti mortem effe baptizandum afferentes. Eunomium autem hac in re Lib. 7. nihil novaffe. Alias Theophronii & Eutychii Cap 7 nugas in fequenti libro latiùs exponit. Et in quarto hæreticarum fabularum libro Theodoretus: Eunomius fandi Baptifmatis legem olim à Domino & Apoftolis traditam evertit, & contrariam apertè fanxit, dicens non oportere ter illum immer gere qui baptizatur, nec invocare Trinitatem, fed Semel baptizare in Chrifti mortem. Baptizantes verò ufque ad peclus aqua madefaciunt, reliquis autem partibus tanquàm execrandis aquam adhibere prohibent. Qua de caufa, quando in folio baptizabant, bominem extrà illum ftatuentes, ejus caput ufque ad pectus femel in aquam deprimebant. Poftquàm autem contigit fauciari quempiam capite ad folium alli fo, aliud genus baptifmatis excogitarunt. In fubfellio enim quedam pronum extendentes, & extrà illud caput erigentes , aquam infundunt, que nullum aliud membrum attingit. Quidam verò illorum alium etiam Baptifmatis modum invenerunt. Tæniam enim longiffimam præparantes, & hanc confecrantes, ea bominem ufque ad ungues involvunt, à pectore incipientes, atque ita deindè aquam infundunt. Hæc autem indicarunt, qui corum impietatem fugientes, Dei noftri ovibus fe adjunxerunt. Confonat Sanctus Epiphanius Eunomius eos, qui baptizati jam fuerunt, iterum baptizat, non modo qui à Catholicis aut ab aliis hærefibus, fed eos etiam qui ab ipfif met Arianis deficiunt. Repetiti verò illius Baptifmi

Lib. 76. Cip.6.

ea formula eft: In nomine Dei increatì, & in nomine Fill creati, & in nomine Spiritus fanctificantis, & à creato Filio procreati. Atque ut tota illorum fraus, ac fcenicæ velut artes, & fallacia penitus appareant, & id omninò conftet non fidem effe quod illi prædicant, fed Hiftrionum officinam, funt qui narrent, quotquot ab eis denuò baptizantur, in caput demergi, pedibus in fublime porrectis. Et in Ecclefiaftica Fol. 33, Hiftoria Anaftafius Bibliothecarius: Impius Eunomius præfumpfit in una merfione Baptifmum celebrare, non in Trinitate, fed in morte Chrifti oportere baptizari dicens. Et eos, qui in Trinitate baptizati erant, rebaptizabat. Quod ipsum eisdem ferè verbis fcribit S. Theophanes.

Proindè varius fuit Eunomii exceffus. Primò, quòd Apoftolicum trinæ immerfionis ritum mutaret in unicam. Secundò, quòd immerfionis modum mutaret. Nec enim ftantes, fed in folio fedentes aut jacentes mergebat. Nec totos, fed à folo capite ufque ad pectus ; & hoc capite inverfo. Nempè inferiores partes effe execrandas & facra lavatione indignas cenfebat, forfan cum Paternianis aut Venuftianis, de quibus fcribit in Hæreticorum catalogo S. Auguftinus: Paterniani inferiores partes humani corporis non à Deo, fed à Diabolo factas opinantur, & omnium ex illis partibus flagitiorum licentiam tribuentes, impurissi mè vivunt. Tertius Eunomii exceffus fuit mutatio inftitutæ à Domino Baptifmalis formæ. Et hinc Theodoretus affirmat ab ipfo mutatam non dumtaxat Apoftolicam, fed & ipfius Domini traditionem. Et quidam in Domini mortem, quidam in relatam à S. Epiphanio blafphemiam baptizarunt. Prior impietas fuit apud illos frequentior. Hinc enim laudatus Apoftolorum Canon adjungit: Non dixit Dominus, In morte mea baptizate, fed Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos, in nomine Patris, & Filii, Ġ Spiritus Sancti. Hine item Conftantinopolitana Synodus, Hermias Zozomenus, ac alii antiqui Scriptores Eunomianum Baptifma cenfuerunt nullum ac exfufflandum. Theodorus Balfamon & alii hodiè Schifmatici Græci peffimè exiftimant unicam quorumdam hodiè Latinorum immerfionem ab eifdem prædamnari ac exfufflari.

Egregiè hoc lucet ex Refcripto Pelagii fecundi Pontificis ad Gaudentium Epifcopum. In Illyrico circà Syrmium ac Singidunum graffabantur Hæretici Bonofiani, & in unica baptizabant merfione: Quidam in folius Chrifti nomine, quidam in nomine trium Divinarum perfonarum. Hinc de redeuntibus ad Ecclefiam Gaudentius hæfitavit: An per novum baptifma effent admittendi, an per folam pœnitentiam? Et Pontifex refpondit: Si revera bi de præfatis hæreticis, qui in locis Dilectioni tuæ deftinatis commorari dicuntur folummodò fe in nomine Domini baptizatos fuiffe forfitan confitentur, fine cujufdam dubitationis ambiguo eos ad Catholicam fidem venientes fancte Trinitatis nomine baptizabis. Sin verò apud Dile&ionem tuam eorum qui converti volunt, manifefta confeffione claruerit, quòd in Trinitatis nomine fuerint baptizati, fola conciliationis gratia impenfa, Catholice reconciliare fidei maturabis. Palam cenfet à folo trine demerfionis defectu Baptifmum

[ocr errors]

non

Part. I.
C2p.161.

Lib. I.
Epift.41.

non invalidari. Unica tamen merfionis ufum | | mergebatur, fundum apud vos effe non cenfeo: ne nequaquam probat, aut admittit. Exftat epifto- dum merfiones numerant, Divinitatem dividant;

la in Decreto S. Ivonis. Et hinc difcimus varia. Primò, quòd unica merfionis audacia ab Eunomio tranfierit etiam ad Bonofiacos. Hæretici enim, licèt jurati invicem hoftes, adverfus Ecclefiam funt per caudas colligatæ vulpes, faciles ad mutuam exceffuum confufionem. Attamen facta hujus confufionis ac traducis modum ac originem ignoro. Secundò difcimus, cur datum à Bonofiacis baptifmum quædam ratum, quædam Synodi ducant irritum. Quod nempè iftorum. quidam in folius Chrifti, quidam in omnium trium perfonarum nomine baptizarent. Tertiò difcimus, quòd datum in folius Chrifti nomine baptifmum Romana Ecclefia femper duxerit irritum, nec unquam crediderit Sanctos Apoftolos ità baptizaffe. Quare Sanctus Hilarius Pictavienfis Epifcopus, adverfam fententiam conftanter defendens in libro de Synodis, non eft admittendus. Quartò difcimus, quod Bonofiaci graffati fuerint circà Syrmium præfertim ac Singidu num, adeoque Bonofus videatur fuiffe Syrmienfis Epifcopus fucceffor Photini.

Eunomii audacia non tranfiit ad alios Arianos. Etenim inter Arianos ac Eunomianos difertè diftinguit feptimus Conftantinopolitanus Canon. Hlos per Chrifina mandans admitti in Ecclefiam, nihil culpat in ipforum baptifmate. Attamen trinæ merfionis fignificatum illi corruperunt. Bonofiaci fuerunt Sabellii foboles. Hinc ad profitendam unicam Domini Dei & naturam & perfonam quæpiam ipforum factio affumpfit unicam merfionem. Adverfi illis Ariani trinam retinuerunt, non ad triduanam Domini fepulturam, nec ad trinam unicæ Deitatis perfonam, fed ad profitendam trinam & perfonam & naturam. Et ab Eudoxio Conftantinopolitano Epifcopo ad Arium tranfverfi Gothi impietatem hanc fecum traduxerunt in Hifpanias. Et virtute & eruditione magnos Epifcopos habuit tune Hifpania, qui & fuo circa hæc officio non defuerunt. Trinam merfionem, licèt Apoftolicum Inftitutum, quòd illi fuam lepram fubintrufiffet Ariana perfidia, circumfcripferunt, induxerunt unicam, atque ita fuos Orthodoxos Hifpanos ab Arianis Gothis fepararunt, difcreverunt, & cuftodie runt, Audiamus rem à Magni Gregorii ad San&ti Leandri Hifpalenfis Archiepifcopi & Gothorum Apoftoli relationem Refcripto De trina merfione baptifmatis nihil refponderi verius poteft, quàm quod ipfi fcripfiftis. Quia in una fide nihil officit fandle Ecclefiæ confuetudo diverfa. Nos autem quòd tertiò mergimus, triduanæ fepulturæ Sacramenta fignamus, ut dum tertio infans ab aquis edu citur, refurrectio triduani temporis exprimatur. Quòd fi quis forte etiam pro fummæ Trinitatis veneratione æftimet fieri, neque ad hoc aliquid obfiftit baptizando femel in aquis mergere. Quia dum in tribus perfonis una fubftantia eft, reprehenfibile effe nullatenus poteft, infantem in baptifmate in aquam vel ter vel femel immergere, quando & in tribus merfionibus perfonarum Trinitas, & in una poteft Divinitatis fingularitas defignari. Sed quia nunc buc ufque ab Hæreticis infans in baptifmate tertio

:

dumque quod faciebant faciunt, se morem noftrum viciffe glorientur.

Aliud eft propofitio hæretica aut erronea,aliud propofitio fufpecta, fcandalofa, aut piarum aurium offenfiva. Hanc propofitionem, S. Virgo eft Chriftipara, quis dubitet effe Catholicam & Orthodoxam? Ipfam tamen quinta Synodus circumfcripfit & abolevit. Quòd nempè Neftoriani, vocem Deipara averfati, eam in fui erroris latibulum vertiffent, & hunc fub ipfa occultarent, uti lupum fub ovina lana. Erant voces fanctæ & puræ, verùm ad fancta & profana, ad pura & impura fenfa ambidextræ: & ob intrufum Neftorii virus malè olere cœperant, effe periculofæ & fcabiofæ. Paffæ funt iftud ipfum, quod patitur munda veftis ab intrufo fcabiofo corpore. Et hinc non fanum illis inditum à fan&tis Patribus fenfum damnavit, fed ipfas dumtaxat ab omni fideli ore deinceps profcripfit laudata Synodus, fanciens omnem ipfis poft hac ufurum fore malè olidum, & fufpectum de Nestorio, aut etiam convictum. Quam poteftatem habet, & frequenter exercuit Ecclefia circa bonas item actiones, etiam circà elementa Sacramentalia. Etenim publicam populi fub unica panis fpecie communionem quis ignoret fanétam, & etiam olim liberam ac ufitatam à multis gentibus? Verùm Magni Leonis tempore & Manichæi & Prifcillianistæ funt ipfa abusi. Quo Eccleliæ ac Reipublicæ oculos & pœnas evaderent, fe in Bafilicis junxerunt folum panem communicantibus fidelibus, atque ita ittam communionem reddidere fufpectam. Hinc ipfam profcripfit, & omnem Italiæ atque Hifpaniæ populum ad utriufque fpeciei fumptionem adftrinxit Magnus Papa Leo, fanciens omnem de folo panis elemento deinceps communicantem forè habendum & tractandum uti Manichæum aut Prifcil lianiftam. Plura funt hujufmodi exempla. Dum Ariani Gothi occuparunt Hifpanias, orthodoxi iftius Diœcefis Epifcopi eandem regulam cenfuerunt adfumendam circà trinam merfionem ba ptifmatis. Ejus, licèt non elementa, tamen facra fignificata Gothi mutaverant: Tres in Deo non tantùm perfonas, fed & naturas blafphemè profitebantur. Hinc iftum, licèt fanctiffimum ac Apoftolicum ritum omittendum & circumducendum cenfuerunt providi Hifpaniarum Epifcopi, & unicam, quæ unam Divinæ Majeftatis naturam profiteretur, merfionem induxerunt. Ita inter Romanorum in Hifpania veram fidem & Gothorum perfidiam difcreverunt.

Sanctus intereà Leander Richaredum Regem & omnem Gothorum in Hifpania gentem perdu. xit ad Chriftum Dominum & Catholicam Hifpanix difciplinam, atque ita etiam ad unicam merfionem. Ob duas præfertim rationes. Prima fuit, ne ipforum antiquus de Divina effentia blafphemus error deinceps haberet anfam aut fomentum. Et hanc rationem laudant adducta Magni Gregorii verba: Ne dum merfiones numerant, Divinitatem dividant. Alteram edicunt hæc verba : Ne dum quod faciebant faciunt, morem noftrum se

« VorigeDoorgaan »