Lib. 6.
Caf. 30.

\ficem vocans, eumque infatuatione Lanfranci in
fatuatum Concilium vanitatis adunaffe blafphe-
mans. Cur Papam dixerit Pulpificem, exponit
marginalis ad Gregorii feptimi à Bennone Car
dinale fcriptam vitam Scholiaftes: Berengarius
Pontificem Romanum non veritus eft vocare Pulpi-
ficem, quod Pulpam, id eft, Carnem in Eucha

quem Vercellis in plenaria Synodo damnatum, te quo-
que propter eum hærefis macula notatum audivimus.
Semper abjurare hærefim, ac ipfam mox refor-
bere erat proprium verfatilis Berengarii inge-
nium. Eufebius Bruno Epifcopus fuit melioris
mentis. Quod enim per ipfa hæc fcandala admo-
nitus refipuerit, erroris ac Erronis patrocinium
deferuerit, quin & famam fuam folemniter pur-riftia effe definierit. Eft antiquiffima Hæretico.
gaverit, lucet ex ejus Apologetica Epistola,
quam nuper vulgavit Menardus Andegavenfis.
Hic eft ille Eufebius Bruno, quem & ejus Tu-
ronenfem Metropolitam Radulphum humilibus,
quas in fuis ad Petrum de Marca fcholiis edi-
dit Stephanus Baluzius, litteris obteftatus eft
Gebuinus Archiepifcopus Lugdunenfis, ne Ama-
tum Olorenfem Epifcopum, Gregorii feptimi
Pontificis Legatum, reciperent in fua Pro-
vincia, & novo ifto Vicariatu novum adhuc
& tenerum Lugdunenfis Ecclefiæ Primatum of-
fendi ac deprimi paterentur. Bruno igitur non
folùm ut Orthodoxus, fed & uti potens in fua
Provincia atque integer Epifcopus tunc fedebat
Porrò Lugdunenfis ille Primatus fuit erectus an-
no poft millefimum feptuagefimo nono, atque
ità Bruno vitam protraxit ad multos annos. Et
à nulla interim Synodo legitur de errore fuiffe

notatus.

rum atque Erronum audacia. Etenim ut in erro-
re de exfufflando Hæreticorum Baptifmo San-
&tum Cyprianum, adverfus Sanctum Stephanum
Papam in Apoftolica traditione fe fundantem,
firmaret Firmilianus Cæfareenfis in Cappadocia
Epifcopus, clamavit Romanam Ecclefiam in
multis deviare ab Apoftolicis inftitutis, & hoc in
puncto Sanctos Petrum & Paulum à Stephano
infamari. Quod ipfum adverfus Zephyrinum
Pontificem blaterarunt Neftorii Magister Arte-
mon, Montanita, ac Tertullianus. Cum dog-
mate Apoftolicam quoque difciplinam clamarunt
ab illo corruptam. Et à Romana Ecclefia, quod
pervertere non poffet, fe manifefto fchifmate
eparatura Eufebiana Arianorum factio, in Phi-
lippo-Politano Conventiculo definiit ab ipfa,
degradatum ab Orientali Synodo Athanafium
reparante, effe violatum Evangelicum ac A-
poftolicum Canonem, & Julium Pontificem
uti hujus prævaricationis auctorem, communio-
ne privavit. Ut à Melchiade datum in Dona-
tum Cafenigræ Epifcopum, ac ejus factionem
damnationis judicium evacuarent Donatiftæ,
Marcellinum ac laudatum Melchiadem accufa
verunt idololatrice fub Diocletiano Thurifica-
tionis, Apoftolicam fucceffionem dixerunt Ro-
mæ exstinctam, ideoque & novum è fua com-
munione illic ordinaverunt novæ originis Epif
copum, quem in nefcio qua fuburbana rupe la-
titantem Romanus populus per ironiam titula-
bat Epifcopum Rupitanum. Qua in maledicen-

De laudata Theoduini Epiftola fcribit Dominus Cardinalis Baronius: Vides, Lector, prima Spicula in virulentum Draconem vibrata fuiffe à nobiliffima Ecclefia Leodienfi, Catholicæ fidei tenacif fima, imprimis verò ab ejus Epifcopo Durando, nec non ab ejufdem Ecclefie Scholaftico. Utique Adelmanno, Brixienfi pofteà Epifcopo. Re&tiùs in fecunda Francicarum rerum Decade eximius vir Joannes Rivius: Berengarii hærefim primus omnium infigni Epiftola, ad Henricum Regem fcripta, Theoduinus Leodienfis Epifcopus ex Præpofito Sancti Donatiani Brugis, non Durandus, uti voluerunt bactenus nonnulli, confutavit. Uterquetia adeò profecit ipforum Conftantinenfis Epifcointerim rectè affirmat hanc Epiftolam effe primum Magistrale fcriptum in Berengarium. Theoduinum pofteà fecuti funt Sanctus Guitmundus Averfæ Epifcopus, Sanctus Lanfrancus Archiepifcopus Cantuarienfis, Algerus ex Leo-1 dienfi Canonico Cluniacenfis Monachus, Hugo ex Lingonenfi Epifcopo Monachus VirdunenA. 1051 fis, Petrus Venerabilis, Durandus Troarnenfium Abbas, Guibertus de Novigento, omnes ex Sancti Benedicti Ordine, aliique plures, de quibus videatur in Sigeberti Gemblacenfis fupplemento Robertus Abbas Montenfis.

Cap. 6.

pus Petilianus, ut Apoftolicam Romanæ Ec-
clefiæ Cathedram fuiffe ab ipfo appellatam Cathe-
dram peftilentie, teftetur Sanctus Auguftinus.
Zozymum item cum fuo Clero Pontificem,
quod priùs paternè ad meliora tentatum Cole-
ftium tandem damnaffet
ftium tandem damnaffet, maledicentiffimè de
prævaricatione defamavit Julianus Pelagianifta,
blaterans hinc à vindice Deo fuiffe immiffum
Schifma Eulalianum. Plura funt hujus auda-
ciæ exempla. Sanctus Seleucus Amafenus E-
pifcopus, Helenoponti Metropolita, in fuæ
Synodi de Chalcedonenfi Concilio & intrufo
in Alexandrinam Cathedram Timotheo Elu-
ro ad Leonem Auguftum litteris dat rationem:
Si lucem caci, & veritatem mendaces accufant, il-
li quidem propter cæcitatem vifus, illi verò quod
corum error & malitia pariter arguantur, novimus
quia omnes Hæretici Sanctas Synodos, corum malas

Porrò quod & Sanctum Leonem Pontificem
& ipfam Romanam Ecclefiam blafphemarit Re-
rengarius, affirmat non folus Durandus Troar-
nentis, fed etiam in edito ad ipfum Berengarium
libro Sanctus Lanfrancus: Traditus in repro-
bum fenfum, Sandam Romanam Ecclefiam vocas
Ecclefiam Malignantium, Concilium vanitatis, fe-fectas deftruentes, accufant. Sic enim Ariani &
dem Sathane. Et Sanctus Guitmundus: Beren-
garius jam defunctum Sanctum Leonem Papam, &
Sanctos Viros, qui interfuere Concilio, maledicis
verbis & fcriptis lacerare non defiit, Sanctiffimum
illud ac Reverendiffimum Ecclefiæ fpeculum, fum-
mum non Pontificem, fed Pompificem atque Pulpi-

Lib. 2. Cap. 51.

Eunomiani de Nicænis Patribus agunt, Macedo
niani de congregatis in urbe Conftantinopolitana,
Neftoriani Ephefiæ Synodo, Eutychianiftæ verò Pa-
tribus Chalcedone convenientibus adverfantur. Ita
in Sanctum Leonem ac Romanam Ecclefiam, p. 53.
quod ab ipfis præfertim damnatus, omnem fuæ

I.

maledicentiæ vim exeruit Berengarius. Et hanc || Hæretici, etiam Lutherus & Calvinus, fuerunt
ejus caninam facundiam omnes Sacramentarii infigniter imitati .

S. LEONIS NON I

S

TERTIUM CONCILIUM

ROMANUM.

enim lex tali matrimonio cenfet diffolvi priora fponfa-
lia, factamque priori fponfo injuriam compenfat lucro
arrbarum. Attamen Canoni Trullano confonat
etiam Synodus Ancyrana: Defponfatas puellas,

Eptimam Leonis noni, Romanam ter-| | Magiftrum lege Imperator Leo fapiens: Romana Leg. 74. tiam, factam anno iftius fæculi quinquagefimo primo, Synodum laudat Hermannus Contractus: Poft Pafcha Dominus Papa Leo Synodum Romæ collegit, ubi' inter cætera Gregorium Vercellenfem Epifcopum propter adulterium cum vidua quadam, Avunculi fui Sponfa admiffum, & perjuria perpetrata, abfentem & nefcientem excommunicavit, quem tamen non multo poft Romam venientem, fatisfactionem promittentem, officio reftituit. Voces, Officio reftituit, evincunt excommunicationem hic fumi pro degradatione. Excommunicatio enim apud antiquos pro cujufvis communionis ablatione latiffimè fumitur. Et degradatio eft Clericalis communionis ablatio, abjectioque ad fortem Laicalem. Porrò & adulterium & perjurium funt crimina, ob quæ Laicus Ecclefiam, Clericus gradum perdebat citra fpem reparationis. Quare tam fetina Gregorii reparatio oftendit avitæ difciplinæ rigorem tunc multum fuiffe laxatum. Hac in laxari cœperat à tempore Sancti Gregorii parte Magni, fcribentis ad Januarium Sardorum Archiepifcopum: Qui poft acceptum facrum Ordinem pift. 26. lapfus in peccatum carnis fuerit, facro Ordine ità J... 7. In- careat, ut ad Altaris Minifterium ulterius non acdict. 2.

L. 3. E

cedat. Quin ejufmodi etiam lapfum posse per Epir. 54. pœnitentiam reparari fcripfit ad Secundinum Monachum. Quod ipfum in litteris ad Maffanum Epifcopum fcribit Sanctus Ifidorus Archiepifcopus Hifpalenfis. Quidam tamen Epiftolam hanc fictam, iftam affirmant adducti Ref ponfi intrufione vitiatam. Nec fine fundamentis. Contrarium enim Gregorius manifeftè fcribit in laudatis ad Januarium, aliifque ibidem litte ris; & carne lapfum Cordubenfem Epifcopum nullo unquam tempore reparari poffe, fed in perpetua ufque ad mortem degradatione ac pœnitentia continendum, difertè ad Helladium Epifcopum fcripfit laudatus Ifidorus. Quidquid fit, omnem poft Baptifma carne lapfum Apoftolicus per plura fæcula fervatus Canon fecit indifpenfabiliter irregula

poft ab aliis ad matrimonium raptas, placuit
erut, & eis reddi, quibus antè fuerant defponfata,
etiamfi à raptoribus per attentati matrimonii con--
fummationem vis illata conftiterit. Quod nempe
adulterium fit, non matrimonium. Hunc Ca-
nonem de inito & confummato cum rapta & def-
ponfata matrimonio lucidè exponit in Canonicis
ad Sanctum Amphilochium litteris Magnus Bafi-
lius. Et Himerio Tarraconenfi Archiepifcopo
roganti, Si defponfatam alii puellam alter in ma- C. 32.
trimonium poffit accipere, refpondit Papa Siricius:
Hoc ne fiat, modis omnibus inhibemus. Quia
illa benedicto, quam nupturæ Sacerdos imponit,
apud fideles cujufdam Sacrilegii inftar eft, fi ulla tranf-
greffione violetur. Agit non de quibufcumque,
fed de folis folemni Sacerdotis benedictione fan-
&tificatis fponfalibus, quæ funt matrimonium ra-
tum. Et hac etiam via adductum Trullanum Ca-
nonem cum Romanis legibus conciliavit Leo fa-
piens, definiens Canonum cum legibus contra-
rietatem femper amovendam, ideoque legem de
fimplicibus, Canonem intelligendum de bene-
dictis fponfalibus. Quod enim connubialis Sa-
cramenti rationem in hac benedictione fitam ef-
fe crediderit & Latina olim & Græca Ecclefia,
poffit facilè demonftrari. Verùm Theodorus
Balfamon affirmat Canonem ftatuere adverfus

leges: Adverfum nonnullos ex legibus dicentes, quod
fi quis alteri defponfam in matrimonium duxerit,
non eft adulter, fed neque fornicator. Neque enim
fornicationem admifit, quod cum ea legitimo matri-
monio junctus eft. Neque verò adulterium perpetra-
vit, quoniam non eft adhuc fub marito. Hoc ergo
non admiffo, Sandli Patres decreverunt, ut tanquam
adulter condemnetur, qui ad nuptiarum focietatem.
accepit eam, quæ eft alteri defponfa, utpote quod
inter fponfos ofculum proceffit, & arrhæ datæ funt
pro contrahentium partium fecuritate. Nec fpon-
fus aliam uxorem poteft aliter accipere, nifi legiti
mè prima fponfalia folverit. Commiffam cum
aliena fponfa fornicationem addit ex Canonis
fenfu omninò etiam effe adulterium. Et revera
eft flagitium fornicatione patenter majus, affine
adulterio, ideoque fingularis malitia & nova
peccati fpecies. Antique Gothorum, Aleman-

norum,

Ep. 1. c. 4

norum, Bavarorum, ac aliorum Barbarorum
Chriftianæ leges attentatum cum aliena fponfa
conjugium fanciunt irritum, & duriffimè cafti-
gant. Burgundionum lex utrumque attentantem,
tamquam verum adulterum, aut certè vero adul-
terio penitùs proximum, mandat gladio feriri.

lem quempiam, fed nullo pacto fponfalium per-
mifit effe contractum Exftat novella hæc lex in
jure Græco Romano, ipfamque ad juris commu-
nis appendicem appofuit Dionyfius Gothofre-
dus. Et hinc Trullani Canonis ftatutum per
hanc legem evafiffe planum & lucidum laudatus
Theodorus Balfamon rectè advertit. Legem con-
firmavit Macarius ad duodecimi fæculi exor-
dium Patriarcha Alexandrinus, de quo Orienta-
le Alexandrinorum Patriarcharum Chronicon:
Macarius Patriarcha plures abrogavit ritus . Spon
falia cum orationibus & thure contrabebantur in do
mibus, ille verò decrevit fieri in Ecclefia tempore

Interim plures murmuraverunt adverfum iftum
Trnllanum Canonem, dicentes aliud effe fpon-
falia, aliud ratum matrimonium, adeò ut ex
fponfo & fponfa ante matrimonium genitus fit
illegitimus, & à Parentum hæreditate extraneus."
Dixerunt per Canonem confundi, quæ Romana
Refpublica & omnis fub cælo Ecclefia femper
difcreverat. Et hinc Canonum dilector, Impe-coronationis fponforum. Sponforum enim corona-
rator Alexius Comnenus, murmurationem con-
vertit in legem, fanciens deinceps nulla nifi cum
folemni Sacerdotis benedictione, & in annis à
Leone Philofopho ad nuptias requifitis fieri fpon-
falia, id eft, fponfalia effe idem cum matrimo-
nio rato, Quidquid antea aut aliter fieret, civi-

tio apud Græcos femper fuit proprius Character
rati matrimonii. In Gregorii Vercellenfis Epi-
fcopi caufa Leo nonus, aut ex Siricii Pontifi-
cis Refcripto, aut de imperfecto adulterio eft
locutus,

Lib. I.

S. LEONIS NONI

QUARTUM CONCILIUM

ROMANUM.

guit. Primò, quod nefcio quem defunctum
ex proprio judicio affereret Martyrem, ejuf
que offa uti facras reliquias coleret. Secundò,
quod cujufpiam ex ipfo offis ofculum fumen-
dæ Euchariftiæ præmitteret, atque ita iftud
huic quafi præferret. Et hinc de Donatiftis
in libro de Sectis habet Conftantinus Harme-

Cravam tandem Leonis noni, quar-indigetes. Duo igitur in Lucilla Cæcilianus ar-
tam Romanam, anno iftius fæculi
quinquagefimo fecundo factam Sy-
nodum laudat Sigebertus Gembla-
cenfis: Leo Papa Gerardum Leuco-
rum fupra fe quintum Episcopum,fan-
Citate vitæ mirabilem, Synodo habita per Apoftoli-
cam auctoritatem, decrevit in numero Sandorum
Confefforum in Ecclefia folemniter habendum. San-nopulus: Donatifte quoddam os manum tenen-

&tus hic Gerardus fuit natione Colonienfis. Porrò
defunctos juftos in Sanctorum Canonem, feu Ec-
clefiafticas tabulas folemniter referre, feu canoni-
zare, eft antiquiffima Ecclefiæ confuetudo, ha-
bens exemplum ab Apoftolo in Epiftola ad He-
bræos, ubi varios antiqui temporis juftos adducit,
definiens per donatam fibi in JESUM Chriftum
venturum fidem placuifse Deo, factofque hæredes
divinæ per eundem mediatorem repromiffionis.
Et de Lucilla, opulenta & factiofa muliere, ma-
tre aut faltem obftetrice Donatiftici Schifmatis,
fcribit in libris adverfus ejufdem Primatem Par-
menianum Sanctus Optatus Epifcopus Milevita-
nus; Cum correptionem Archidiaconi Cæciliani ferre
non poffet, quæ ante fpiritualem cibum & potum os
nefcio cujus Martyris, fi tamen Martyris, libare di-
cebatur,& cum præponeret os nefciocujus hominis mor-
tui, etfi Martyris, fed necdum vindicati, correpta
cum confufione irata receffit. Ad quæ verba rectè
commentatur Gabriel Albafpinæus Epifcopus
Aurelianenfis: Vindicatum Martyrem Optatus vo-
cat, qui declaratus fit communi Piorum fententia in
cam fummam dignitatem, relatus jam inter cæli

tes, id ipfum priùs exofculabantur, atque ita Sa-
cramenta percipiebant. Et in fuis ad fexagefi
mum primum Carthaginenfem Canonem Scho-
liis Teodorus Balfamon: Donatus fuit Auctor
Hærefis, quæ non alium divinorum effe Myfterio-
rum participem docebat, nifi os in manu tenens
boc priùs falutaret, & fic communicaret. Dam-
natum in Lucilla abufum in dogma & ritum
verterunt. Cujus tamen nec Sanctus Optatus,
nec Sanctus Auguftinus, qui iftius Schifmatis
omnia detexit arcana, meminerunt. Hinc inte-
rim lucet avitus cultus facrarum Reliquiarum. Et
Clero fuo, de coronatis fub ejus exilio martyri-
bus referenti ac roganti, in carcere profeffam ac
victrice morte confirmatam fidem effe confumma-
tam Martyris gloriam refpondit relegatus Sanctus
Cyprianus, & adjunxit: Dies eorum, quibus Epift. 37.
excedunt annotate, ut commemorationem eorum
inter memorias Martyrum celebrare poffimus. Eos
abfens ad Cleri fui teftimonium canonizat, &
uti vindicatos Martyres Ecclefiafticis, quas
hodie vocamus Martyrologium, tabulis man-
dat adfcribi. Et hi omninò funt fafti noftri,

quos contra Gentilium fefta, feu Gentiles Gen-manfit in Ecclefia. Etenim de Trauvardo Came

tilium feftorum tabulas diftinguit in libro de co

Cap. 13. rona Militis Tertullianus. Et de Santo Grego

Can, 4L

rio Thaumaturgo, difperfum Gentili perfecu

racenfi Epifcopo, proximum fuum Anteceffo-
rem miraculis corufcantem Hadulphum canoni-
zante, habet in ejufdem Ecclefiæ Chronico Bal

tione populum poft redditam pacem vifitante,dricus Epifcopus Tornacenfis: Trauvardus lætus,

verbo facto ad populum, Beari Hadulphi folemnia
in numero Sanctorum notificavit. Et de Oberto
Leodienfi Epifcopo fcribit ad duodecimi fæculi
annum decimum Sigebertus Gemblacenfis : San-

fcribit in ejus vita Sanctus Gregorius Epifcopus
Nyffenus. Inftituebat apud omnes ubique populos
fanciens ut nomine eorum, qui pro fide decertaffent,
dies fefti atque folemnes Conventus celebrarentur.
Et de Sabbathii, hominis Novatienfis, è Rhododus Guibertus fundator Gemblacenfis Monaflerii,quem
per fuos Conftantinopolim translato, & juxta
San&torum morem illic exaltato cadavere fcribit
Socrates: Atticus Conftantinopolitanus Epifcopus
quofdam noctu co mifit, illifque dedit in mandatis,pulorum. Et hinc in fua apud Guilielmum Mal-

L. I.C.39.

Deus multis miraculis per annos duodecim clarificave-
rat, affenfu generali Synodi ab Oberto Legienfi Epi
fcopo elevatur, cum mirabili concurfu & gaudio po-
mesberienfem Synodo ftatuit Sanctus Anfelmus:
Ne quis temeraria novitate corporibus mortuorum, F. 228.
quod contigiffe cognovimus, fine Epifcopali auctorita-
te reverentiam fanctitatis exhibeat. Statuit adver-
fus abufum, de quo fcripfit etiam ad Stephanum
Diaconum; Mando vobis, ut eatis in Rumefci

præcipiatis Domine Abbatiffe & Sanctimoniali-
bus ex noftra parte, ut fi nolunt me prohibere illis
Divinum Officium facere, ex toto prohibeant, ut
nullus bonor, qui alicui Sandlo exhiberi debet, ex-
hibeatur ab illis, aut permittatur ab aliquo exhiberi
mortuo illi, quem quidam volunt pro Sanclo haberi.
Filium autem ipfius mortui propellite à villa, nec
amplius converfetur in illa. Nempe quod ipfe cul. L.3. E. 51.
tum iftam ftrenuè promoveret. Eft vetuftus fi-
delis Populi in zelo & pietate exceffus, de quo
in Monaftica Hiftoria fcribit etiam Theodore-
tus Martiano, Sanctiffimo, fed adhuc viventi Cap. 3.
Monacho,
Monacho, multi oratoria multis in locis ædifi

ut

feu defunctum apud fe fepelire contendentes.
Quod homo Dei cum didiciffet, admirabilem Ea-
| febium
febium, Sanctum fuum Difcipulum, rogat,
terroris pleno illum adftringens jurejurando
corpus fuum illo in loco deponat, & fepulchrum
nifi poft longam annorum feriem nemo fciat præter
domefticos duos cæteris familiariores. Et Eufebius
omninò obedivit, atque ita aliorum Sanctorum
Reliquiis fanctificata fuerunt ifta Oratoria, &
Martianus poft multos demum annos canoniza-

I7, C.25. ut Subbathii corpus in alio fepulchro conderent. Quod nempe fuiffet Hæreticus, ideoque legitimè non canonizatus. Ex eodem principio dealbatas trucidatorum à Turino Africa Comite Circumcellionum aras feu menfas damnat ac ridet laudatus Milevitanus Epifcopus: Erant enim ipfis uti Martyribus in ipfo cadis loco erecta, & albis velis ornata Altaria. Hæc funt per agros paffim aut vias refidua Sancti Auguftini adhuc tempore Altaria, quafi Martyrum memorie, que dirui mandat, ac ipforum areas interdici ab Epifcopis quinta Carthagiginenfis Synodus, & adjungit nulla deinceps fine certis reliquiis, aut fileliffima Martyrica Paffionis origine conftitui: Que per fomnia, & inanes quafi revelationes quorumlibet hominum ubique confiituuntur Altaria, omnimodè reprobantur. Requirit authenticam Martyris canonizationem. Et de Almachio Telemacho, Sanctiflimo Moracho, Gentili Faltonii Probi Alipii Præfe-carunt, victorem illum Athletam ad fe rapere, ti Urbani juffu à gladiatoribus, dum in eorum infana crudelitatem folemniter invehitur, trucidato in ipfa area, fcribit in Ecclefiaftica Hiftoria Theodoretus: Imperator Theodofius Telemachum in Martyrum invictorum numerum adfcripfit. Hoc eft, per Romanum Epifcopum L5.c.26. adferibi juffit, ac adfcriptionem Editali adverfus Homicidarum Defenfores lege confirmavit. Ecclefiaftica etiam de rebus merè divinis Decreta confirmanti potius Augufto, quàm edenti Epif copo antiqua Ecclefia ex rationibus ad fcripfit.tus. Ex eodem pietatis exceffu Senonenfis civiFideles Alexandrinos, dum à Principe Theodo- tas habere dicitur Ecclefiam & MonafteriumSanfio & Epifcopo fuo Theophilo jufli demoliuntur &i Petri vivi. Erat exceffus erroribus obnoxius. fana, à Gentilibus mactatos fuiffe etiam à lauda-Etenim Rofimondam, Henrici fecundi Angloto Imperatore uti Martyres beatificatos, ea- rum Regis pellicem, quod Godeshomenfe Modem phrafi fcribit Hermias Zozomenus. Et denafterium infigniter ditaffet, à Monialibus & L. 7. G15. Martyrio Pauli Conftantinopolitani Epifcopi adventante populo cultam fuiffe ut Sanctam, Subdiacono, ac ejus Lectore Martiano, per A- ideoque ex fuo intra Ecclefiam fepulchro proje rianos trucidatis, & miraculorum gratia poft ctam ab Hugone Lincolnienfi Epifcopo, fcribit mortem corufcantibus adjungit: Joannes Chryfo- Joannes Bromptonus Abbas Jornalentis. Etiam An. 119% flomus indignum cenfuit eos honore Martyrii carere, Guilielmum Osberti, hominem infigniter fediquos Deus ipfe honore affecerat. Hoc eft, ipfos tiofum, ideoque Regio judicio fufpenfum in canonizavit. Laudatum quinti Carthaginenfis furca, fuiffe unà cum ipfo patibulo cultum à Concilii Canonem probavit, & fuo Aquifgra Londinenfibus ufque ad armatum Huberti Cannenfi Capitulari inferuit etiam Carolus Magnus.tuarienfis Archiepifcopi interdictum, fcribunt Novos Sanctos coli aut invocari, utique fine E- idem Abbas, Radulphus de Diceto, & Henpifcopali judicio, vetuit idem Synodus Franco- ricus Cnygtonus, addens de fimili nefcio quibus fordienfis. quafi miraculis circumfcripti populi in quendam Joannem, audaciffimum Judæorum trucidatorem, & ob opima exindè fpolia à fuo hofpite trucidatum, cultu: Ridebatur hoc

Cap. 42.

Ex quibus vides Sanctorum canonizationem non à folo olim Romano Pontifice, fed à quovis Epifcopo fuiffe peractam. Qui mos dudum per

à Pru

An. 1124.
An. 1196

L. 2. c. 13.

à Prudentibus, fed tamen gratum fuit Clericis gra- | tia commodorum. Res defertur ad Epifcopum, qui fatim falfi Martyris infignia profanavit. Et de Guiberto Antipapa refert in Mariani Scoti fupplemento Dodechinus Abbas Sancti Difibodi : Quidam de fautoribus ejus rumorem fparferunt in populum, ad fepulchrum ejus fe vidiffe divina miA. 1099. cuiffe luminaria. Quapropter Pafchalis fecundus

45. C. I.

| Bafilio Imperatori filius & carissimus & natu maxi-
mus Conftantinus eft ereptus, quem audax Photius
in gratiam Imperatoris per fe fine Synodo in Sandlo
rum cenfum relatum Templis & Cenobiis ad aucu-
pandam hominum gratiam colere nihil eft veritus.·

Ad hos errores & errorum pericula evitanda
Alexander tertius emifit falubre Edictum, lau-
datum ab incogniti Scriptoris Hiftorica compila-
tione: Hic Papa conftituit, ut nullus novus Sanctus

Pontifex, zelo Dei inflammatus, juffit ut effoderetur, in Tyberim projiceretur. Quod & factum eft.in veneratione haberetur, nifi ex auctoritate ApoftoliEtiam cujufdam in ebrietate occifi nefcio quæ miracula, & impenfum ob illa cultum damnari ab Alexandro tertio leges apud Gregorium nonum. Lib. 3. tit. Omnem enim iniquè occifum fimplex plebs olim putabat Martyrem. Et de Bonifacio octavo PonA. 1302. tifice fcribit Henricus Stero: Corpus cujufdam nomine Armanni, quod viginti uno annis tamquam fanctum in Ecclefia Ferrarienfi exftiterat veneratum, fuit exbumatum & combuftum tamquam damnati Hæretici, & ejus ara pretiofa deftructa eft. Utique juffu Bonifacii. Adverfum fimiles abufus neminem deinceps defunctum nifi ex Epifcopali auctoritate coli ftatuit Sanctus Anfelmus, & in laudato Gregorii noni Capitulo Alexander tertius confirmavit.

Verùm & Epifcopi quandoque exceffere modum, atque errarunt. Etenim in Sancti Martini vita fcribit Sulpitius Severus: Erat baud longè ab oppido Turonenfi proximus Monafterii locus, quem falfa bominum opinio velut fepultis ibi Martyribus facraverat. Nam & altare ibi à fuperioribus EpiCap. 8. fcopis conflitutum habebatur. Verùm quod Martyris nomen & tempora effent obfcura, hæfit, inquifivit, defunctumque tandem adjuravit San&tus Martinus, & mox apparens fordida umbra Nomen edixit, de crimine confeffa eft, latronem fe fuifle, ob fcelera percuffum, vulgi errore celebratum, fibi nihil cum Martyribus effe commune, cùm illos gloria, fe pœna retineat. Et de Sancto Cyrillo Patriarcha Alexandrino, Ammonium Monachum populari feditioni mixtum & ibidem occifum canonizante, fcribit Socrates: Cyrillus cùm in Ecclefia magnitudinem animi Ammonii, utpote grave certamen pro pietate perpeffi, laude

Lib. 7. cap. 14.

fed pro

prædicatione extuliffet, juffit Martyrem appel-
lari. Verùm qui modeftiores erant, etiam de ipfis
Chriftianis, Cyrilli ftudium erga Ammonium mini-
mè approbarunt. Nam exploratum habebant Am-
emonium non in tormentis interiiffe ne Chriftum
denegare cogeretur, fed temeritatis fuæ pœnas de-
diffe. Quocirca Cyrillus ipfe illud ipfius facinus fi-
lentio in oblivionem pedetentim venire paffus eft.
Neque enim pro Chrifto Domino
temporali Alexandrinæ Ecclefiæ principatu fue-
rat mota feditio, & fœdè pugnatum. Etiam Ju-
ftinianum Auguftum, de cujus æterna falute ob
defenfa incorruptibilium hærefim meritò dubitat
univerfa Chriftianitas, dudum fuiffe ab Ephe-
fina & Conftantinopolitana Ecclefia cultum &
canonizatum teftatur Nicephorus Calixtus.
Joannem item Caffianum Maffilienfis, & Epi-
fcopum fuum Luciferum Sanctorum tabulis ad-
fcripfit Ecclefia Calaritana. Et de Photio Con-
ftantinopolitanæ Ecclefiæ moecho fcribit in San-
i Patriarchæ Ignatii vita Nicetas Paphlago:

ca, & nifi fit canonizatus, à Papa tamen. Ante
quilibet Epifcopus fuum Sandlum folemniter canoni-
zavit. Non foli populo, fed etiam quibufcum A. 1174.
que Epifcopis canonizandi poteftatem deinceps
interdixit. Decretum exftat in Romano Bulla-
rio. Nec fine fundamento. Etenim litteræ,
quibus Secundus Tigifitanus Epifcopus ac Numi-
diæ Primas factas in Provincia fua perfecutiones
& variorum Martyria Menfurio Carthaginenfi
Epifcopo ac totius Africana Dioecefios Primati
retulit, & gloriofa in ipfis morte perfunctos uti
Martyres honorari, feu canonizari commenda-
vit, lectæ fuerunt in Carthaginenfi collatione,
ipfarumque compendia retinemus apud Sanctum
Auguftinum in dicte Collationis Breviculo. Ex
ipfis lucet non quofvis in Africa Epifcopos, li cap. 13.
cet Provinciarum Primates, potuiffe canoniza-
re, fed eminentem hanc facultatem Primatiali
Carthaginenfium fedi fuiffe refervatam. Qua-
propter longè potiori jure ipfam fibi refervare
potuit Sedes Romana.

Lib. 3.

Attamen laudato Alexandri Decreto ubique
non fuit ftatim obeditum. Etenim ad quarti
decimi fæculi annum feptuagefimum tertium
fcribit Chronicon Epifcoporum Mindenfium :
Eodem anno Sandlus Felicianus Epifcopus miraculis
corufcare cæpit, & ideò Epifcopus Wedekindus fe-
ftum ejus per totam Diœcefim Mindenfem celebrari in-
ftituit. Quidam tamen exiftimant inter beatifica-
tionem & canonizationem femper fuiffe diftin-
&tum, & hanc folam ab Alexandro tertio Apo-
ftolicæ Sedi fuiffe refervatam. Et certè inter duo
ifta judicia eft hodie duplex & grande difcrimen.
Beatificatio eft dumtaxat interlocutio, uni dum-
taxat Ecclefiæ, Provinciæ, Regno, aut Regula-
ri ordini impartiens colendi defuncti facultatem;
At verò canonizatio eft pro univerfa Ecclefia tale
judiciura irretractabile atque definitivum. Et
hinc olim, dum pro fua dumtaxat Parochia ca-
nonizare poterat quifque Epifcopus, exiftimo
diftinctionem iftam non fuiffe. Sic enim ipfc-
rum nullus canonizare potuiffet. Quidquid fit,
etiam beatificationem Romana Ecclefia fibi jam
pridem meritò refervavit. Sanctus Bernardus,
Sancti Malachie Dunenfis in Hibernia Epifcopi
cantans exequias, miffam incœpit de Requiem, &
quafi extra fe abreptus Collectam cantavit de
fancto Pontifice & Confeffore. Adftantium ad-
monitu ad femetipfum reductus recantare no-
luit, fed Miffam non pro Defun&is, fed de San-
&to Malachia peregit, affirmans effe omninò
fanctum, atque ita ipfum quafi canonizavit.
Spiritus Sancti opus hoc manifeftè fuit, ideoque
tales, licet nec à Pontifice nec ab Epifcopis
factas,
canonizationes Ecclefia numquam