Ep. 5o. cap. 39. ctioni fuæ confirmationem poftulare, videre li- Ep. 15. Eadem poteftate per Occidentale Imperium Carnutenfem. Ecclefiam ab iftis Laicorum fer- Rectè dicit hunc Regium confenfum effe antiquum, & à Romanà etiam Ecclefia probatum, aut cercè toleratum. Eft omninò antiquiffimus. Etenim Eufebiane factionis Antiochena Synodus, dum ejufdem civitatis Patriarcham S. Euftatium dejecit, electum à fe Eufebium Cæfareenfem Conftantino Augufto obtulit, & petiit confirmari, factamque de illo electionem, quod Apoftolicus Canon & Nicæna Synodus vetarent translationes, Princeps caffavit. Ita in hujus vita fcribit ipfe Eufebius, & Hermias Zozonenus. Pauli & Macedonii ad Ecclefiam Conftantinopolitanam electiones probare fuo Regio confenfu noluit Imperator Conftantius, ajens Paulum indignum, Macedonio autem indignatus quod fine fuo affenfu fe confecrari permifi.let.. Et Sancto Ambrofio, in ipfis fui Epifcopatus exordiis quædam Imperii acta reprehendent, in Ecclefiaftica Theodoreti Hiftoria refpondit AuL.4. c. 6. guftus Valentinianus: Tuam libertatem jam pri L. 4. C. 36. Chronico Hariulfus Monachus Centulenfis : 22. no Reatinæ Ecclefiæ Electo fcribit ad Lotharium Auguftum, ac ejus filium Ludovicum Cæfarem: Veflram Manfuetudinem deprecamur, quatenùs Colono bumili Diacono Reatinam Ecclefiam ad Dist. 63. regendum concedere dignemini, ut veftra licentia c. 16. & accepta ibidem eum, Deo adjuvante, confecrare 18. valeamus Epifcopum. Sin autem in prædicta Ecclefia nolueritis, ut præficiatur Epifcopus, Tufculanam Ecclefiam, que viduata exiftit, illi veftra Serenitas dignetur concedere, ut à noftro Præfulatu confecratus, Deo omnipotenti, veflroque Imperio grates peragere valeat. Nempe Colonus ab utraque Ecclefia fuerat electus. Similis ibidem eft Epiftola Stephani quarti ad Comitem Guidonem. Et hæ omninò funt Epiftolæ, quas in litteris ad Hugonem Lugdunenfium Primatem fuprà laudavit Sanctus Ivo Epifcopus Carnutenfis. Etiam Bernarium Gratianopolitanæ Ecclefiæ Ele| &tum fuo affenfu firmavit Ludovicus fecundus, ejufque confecrandi licentiam dedit Adoni Ar chiepifcopo Viennenfi. Exftat Epiftola apud Jacobum Sirmondum inter litteras & acta Adriani fecundi. Aribertum Ebredunenfem Archiepifcopum, quod Vincienfis Ecclefiæ Electo datam à Carolo Calvo Imperatore confirmationem exfuflaret ob fubfecutam Principis mortem, & alium ordinaffet Epifcopum, graviter arguit, & Romam ad judicium evocavit Joannes VIII. Eandem poteftatem agnovit etiam in Rege Ca- Ep. 24. rolomanno. Et de Arnulfo Augufto fcribit Re- Ep. 200. gino Abbas Prumienfis: Luitpertus Moguntine C. 23. urbis Præful è rebus humanis fublatus eft, in cujus locum fubrogatus, eft Zunzo, Arnulfo Rege annuente. Otthonem fecundum, quod Lobienfem Ab- A. 839. batiam à Laicæ commendæ miferia liberaverit, reftituerit Canonicam electionem, & folius Regalis conceffionis jus fibi retinuerit, laudat Fol- Fol.5 39. cuini Abbatis continuator in Chronico ejufdem Monafterii. Laudat & Henricum quartum, qui jus iftud tranftulit in Leodienfem Epifcopum, atque ita Abbatiam ab omni Laica fervitute emancipavit. Et de Hilduino Leodien dem noveram, & mihi perfpecla cum effet, non mo. do non reclamavi, fed fuffragatus fum ordinationi tue. Ait fibi fuiffe authoritatem reclamandi. Et de Epifcoporum Hierofolymitanorum fuccef fione fcribit Evagrius Epiphanienfis: Petrum Macarius fecutus eft, Juftiniano imperatore necdum ei fuffragante, qui poftea fede fua pulfus eft. Quod etiam Mediolanenfis Ecclefiæ Antiftites fine fuo affenfu confecrari non permiferit Juftinianus Epift. 3. habes in litteris Pelagii primi Pontificis ad Comitem Narfetem. Eidcin legi fubjacuiffe primæ Juftinianæ Epifcopum, docent litteræ Sancti Gregorii Magni. Et fextam generalem Synodum poft degradatum Antiochiæ Patriarcham MacaEpift. 7. rium procedere ad novam electionem, & ipfam fibi confirmandam præfentari juffit Conftantinus IV. Imperator, Synodufque promptiffimè obedivit. Qua Poteftate ufi funt etiam Gothorum in Italia Reges. Hinc enim apud Caffiodorum in litteris ad Romanæ urbis Senatum Rex Athalaricus probatum fuo confenfu Pontificem vocat virum Regali examinatione laudatum. Examinis & confenfus feriem ac formam exponit in litteris ad Papam tertium Joannem. Et quidem hi Reges erant Ariani. Quod Hierofolymitana Ecclefia etiam à Saracenorum Principe coacta fuerit ele Lib. 4. Act. 13. Lib. 8. Ep. 15. Lib. 9. Fol.606. & 613 fis Ecclefiæ contra Ricarium contentiosè Electo fcribit laudatus Abbas Folcuinus: Hilduinus Epifcopus ab Hermanno Agrippinæ fedis Archipræfule confecratus novo & inufitato genere, abfque Regis & Procerum Regni fanctione. Longè plurima funt Cap. 19. iftiufmodi exempla. Et hinc poteftatem iftam Henrico quinto Imperatori quoad Germaniæ Epifcopos omninò confirmavit Calixtus fecundus: Eos enim non nifi poft receptum ab ipfo de Regalibus inveftituram voluit confecrari. Dico Quoad Germaniæ Epifcopos : Aliarum enim ad Imperium fpectantium Provinciarum Epifcopos inveftiri voluit dumtaxat post consecrationem, atque ita eorum electionem Henricus non potuit evacuare. Et hinc de ejus primo Succeffore Lothario fecundo, & Sancto Norberto Magdeburgenfis Ecclefiæ Electo fcribit in Sigeberti Gemblacenfis fupplemento Robertus Abbas Montenfis: Parthenopolitane civitatis Clerici cives Norbertum, Præmonftrate Ecclefiæ Patrem, in Paftorem eligunt, & Regali profequente An. 1127. convenientia ad Sacerdotium provehunt. Factum id fuit in præfentia Cardinalis Gerardi, qui tunc Legatus, pofteà fuit Lucius Papa fecundus. Etiam quofvis alios Germanorum Auguftos liberè fuiffe ufos ifta poteftate, poffit lucidè demonftrari. Eam Francorum item Regibus Ecclefia femper indulfit. Etenim habita fub Merovingiis Regibus quinta Aurelianenfis Synodus Epifcopos quidem à Clero & populo mandat eligi juxta an tiquos Canones, permittit tamen non confecrari nifi cum voluntate Regis. Quod ipfum in Edicto Cap. 10. quinta Parifienfis Synodi confirmatorio manda L. 4. c. 6 &7. vit Rex Clotarius fecundus, & adjunxit: Si Elect perfona condigna fuerit, per ordinationem Principis ordinetur. Et hinc Catonem Arvernenfis Ecclefiæ Electum, quod fine Regis, licèt adhuc pueri, confenfu inordinatè ordinari noluerit laudat Sanctus Gregorius Turonenfis Epifcopus in opere de geftis Francorum, referens varia iftiufmodi exempla. Refert degradatos Epifcopos, quod fine tali confenfu effent ordinati, aut ordinaffent. Et de Carolina ftirpis Principe Pippino Rege fcribit Chronicon Monafterii Fontanellenfis: Auftrulfus Abbas conftituitur una cum confenfu ac electione fratrum, annuente ordinationi corum pio Principe Pippino. Et apud Flodoardum fcribit Hincmarus Metropolita ReLib. 3. c. menfis: De ordinando Epifcopo non Regis vel Pa Cap. 13. 24. Cap. 10. dignum vita, moribus, atque doctrina profpexerint Paftorali officio, ipfum eligant, Regifque in notitiam deferant, ut ejus & conceffione & confenfu poteftatem Regiminis accipiat. Et per antiquas, apud Jacobum Sirmondum extantes, Epifcopa lium promotionum formulas Electum fuum Clerus & populus præfentabat Regi, & fibi in Episcopum concedi fupplicabat. Cujus juris adeò te nax fuit etiam Carolus fimplex, ut Bertarium Catalaunenfis Ecclefiæ Electum, non à fe, fed ab Odone Regni invafore confirmatum, confecrari noluerit, & provocantem ad Sedem Apoftolicam capi in Romano itinere atque carcerari curarit fidus dicti Regis Minifter, Sanctus Fulco Archiepifcopus Remenfis. Æquè tenax fuit progenies Capetina. Etenim Radulphum, Remenfis Ecclefiæ electum, fine fua venia confecratum ejecit Rex Ludovicus Groffus, & intrufit Gervafium. Ica in dicti Regis vita fcribit Sugerius Abbas Sancti Dionyfii. Et Robertus Abbas Montenfis: In Remenfi Metropoli poft Manassen, exturbato Gervafio, Radulphus fucceffit. Nempe ad omnium Epifcoporum preces Radulpho gratiam fuam & Epifco patum Rex tandem reddidit, uti ad Pafchalem fecundum Pontificem fcribit Sanctus Ivo Epifcopus Carnutenfis. Enarrat & ejufdem Regis iram ex eadem caufa adverfus Gualonem electum Be- Epit.190. luacenfem Jurarat Rex Gualonem fe vivo nunquam fore Belluaci Epifcopum, atque ita hic ne ejus periret electio, transferri debuit ad Ecclefiam Parifienfem. Quæftio eft, an etiam in Longobardico Regno Carolus Magnus ac ejus Succeffores fint ufi ifta confuetudine? De Carolo quidam negant. Etenim Longobardos in Thufcia ac Italia Epifcopos confueffe ad folum Cleri & populi decretum confecrari à Romano Pontifice, feptima Adriani primi ad Carolum Epistola difertè affirmat. Hinc ut ipfos Simoniacè electos non confirmet, aut confecret, illum hic rogat:nequaquam, Regii confenfus confuetudine fruens, rogaturus. Eundem morem in Ravennate Ecclefia femper viguiffe oftendit decima apud Jacobum Sirmondum Epiftola. A Pippino non ita pridem Rege, ex quo exemplo Regium affenfum inter Romani Patriciatus jura effe prætendebat Carolus, ad laudatæ Metropolis electionem dirigendam miffos Legatos ait fuiffe rem fingularem, à Romano tunc Pontifice poftulatam ad expellendum Michaelium, Defiderii Regis violento ad latinorum debet effe commendatio, fed Cleri & ple-jutorio intrufum . bis electio, & Metropolitani in electione dijudicatio, deindè terreni Principis confenfio, & fic fieri Epifcoporum manus impofitio. Hinc Agium Ecclefiæ Aurelianenfis electum, quod à Welinone Senonum Metropolita fine fua licentia confecratus effet, ejecit Rex Carolus Calvus, & ægrè tandem redire permifit ad preces fecundæ Synodi Vernenfis. Eundem Welinonem, quod Tertoldum Diaconum fine fua licentia ad Epifcopatum Bajocenfem promoviffet, idem Rex accufavit graviffimè, & ad degradationem poftulavit in fecunda Synodo Tullenfi. Et privilegio, quod Sancti Carilefi Monachis dedit, Nicolaus primus Pontifex inferuit hanc claufulam : Quemcumque Refpondeo Longobardorum in Italia Ecclefias fuiffe duplices. Quædam ad Romani Epifcopi Metropoliticam, olim longè vaftiffimam quædam ad Patriarchalem dumtaxat ejus poteftatem spectabant. Hujufmodi erant Mediolanenfis Provincia, & Aquilejenfis. Harum confirmandis, aut etiam dirigendis electionibus fe mifcuerunt Longobardorum,aut etiam Gothorum Reges, iftarum confirmationem fibi foli juxta Canones Romana Ecclefia femper fervavit. Ravennas Ecclefia, quod ad Valentiniani tertii Augufti preces per Sanctum Leonem Magnum Pontificem ex Romanæ Suffraganea profecerit in Metropolim, eadem libertate gaudere perre Cap. 13. An. 1104. xit. Ipfamque Adrianus primus noluit à Carolo Magno demutari in Regiam fervitutem. Et in erudito, qui fub Caroli filio ac nepotibus floruit, de Epifcoporum electionibus opufculo fcribit Florus Lugdunenfis Ecclefiæ Diaconus: In Romana Ecclefia ufque in præfentem diem cernimus abfque interrogatione Principis,folo difpofitionis divinæ Judicio, & Fidelium fuffragio, legitimè Pontifices confecrari, qui etiam omnium Regionum & civitatum, quæ illi fubjectæ funt, juxta antiquum morem eadem Cap.6. libertate ordinant atque conftituunt Sacerdotes. Nec adeò quifquam abfurdus eft, ut putet minorem illic fanctificationis divinæ effe gratiam, eo quod nulla mundane Poteftatis comitetur authoritas. Dominus Petrus de Marca Archiepifcopus Parifienfis, ejufque difcipulus ac Interpres Ste phanus Baluzius affirmant fragmentum hoc fuiffe fcriptum anno vigefimo fæculi noni. Porrò ad annum vigefimum octavum de Gregorio quarto in Pontificem electo fcribunt Annales Francorum Bertiniani: Non priùs ordinatus eft, quam Legatus Imperatoris Romam venit & electionem populi, qualis effet, examinavit. Factum id fuit fub Ludovico Pis. Quod item pro Regio in Reatini Epifcopi electionem affenfu Leo quartus, ac Stephanus quartus Lothario Augufto, ejus filio Ludovico, & Comiti Guidoni fupplicare dudum atque inftanter fuerint compulfi, eft fuprà oftenfum. Quocircà Romanam cum fuis Suffraganeis Ecclefiam ab avita Canonum libertate in Regii placiti fervitutem transfixit, hac in re parum pius, Ludovicus. Ex quo lucet Marfilium Patavinum ac Pandulfum de Columna, gatum: Electio debet Principi præfentari. Spectare id dicit ad Regiam dignitatem . Ep. 60. Hujus indulti caufam in laudatis ad Hugonem Lugdunenfis Ecclefiæ Primatem litteris edicit S, Ivo Epifcopus Carnutenfis: Reges funt caput populi. Epifcopum à Clero & populo eligi mandant Apoftolici Canones, ideoque primarium illic eft fuffragium Regis. Quandoque fuit & primum. Verùm quod fibi contradici vix patiatur Regia Majeftas, folebat vim inferre fuffragiis fequentibus, ac effe eligendæ perfonæ violenta defignatio, ideoque Reges ab electionis faciendæ commercio exclufit Ecclefia, permittens tamen jam factæ comprobationem. Sine Sacerdotii & Imperii amica concordia nequit genus humanum effe pacatum, ideoque invito Rege non confecrandos Epifcopos judicavit Ecclefia; nequidem Epifcopos titulares. Etenim à Malgero Rothomafenfi Archiepifcopo, dum Radulphum Fontanellenfis Monafterii Abbatem vellet fibi fubftituere Vicarium in Pontificalibus, fuiffe rogatum Principem affirmat dicti Monafterii Chronicon. Quocircà Henricus quintus Impera- Cap.9. tor, Calixto fecundo concedens Italiæ ac aliorum extra Germaniam Imperialium gentium Epifcopos confecrari fine fua licentia, Imperii jura feu confuetudines omninò decurtavit. Et hinc Italiæ Epifcopi Germanis Imperatoribus facti funt minus obfequentes. Lucet ex illo Epifcopo, qui Epifcopatum fuum Henrico fexto noluit ferre ac fateri acceptum, fed militum pedibus maluit conculcari. Regius quippè in factam electionem ac electi dum Regii in Romani Pontificis ac omnium Epi-perfonam affenfus ad honorandam Regiam Mafcoporum promotionem confenfus datum Carolo Magno ab Adriano primo privilegium fuiffe à Ludovico Pio dimiffum ac Ecclefiis redditum afferunt in libro de translatione Imperii, infigniter hallucinari. Idem mos adeò viguit in Hifpania, ut Petrus Aragoniæ Rex, dum poftulandam eligendi facultatem remifit fuis Ecclefiis, addiderit hanc claufulam: Hoc folùm nobis & Succefforibus noftris refervamus, ut liberè & Canonicè Electus, in fi gnum Regiæ fidelitatis, nobis & noftris Succefforibus debeat præfentari. Eandem confuetudinem fuiffe Angliæ, Hungariæ, & omnium Chriftianarum gentium Regibus, eft cunctis Regalium jurium peritis manifeftum. Undè & illud fuæ Canonum collectioni inferuit Gregorius nonus. Etenim fub titulo de Electione extat Decretum,quo Canonicam electionem vigere in omnibus Terræ fanctæ Conventualibus Ecclefiis mandat Cœle Cap. 14. ftinus tertius, & adjungit: Quo facto, non pro hibemus, quin Regis requiratur affenfus, fed propter hoc ipfam electionem nolumus infirmari. Mandat ibidem Innocentius tertius, ut Ecclefia Capuana poft factam Canonicam electionem mittat Romam Legatos, qui Electum vice Regia poftulent à Pontifice confirmari. Addit, Vice Regia: Quod nempe fine Regis affenfu non poffet gratia ifta poftulari, Anglici Regis affenfum admittit. per litteras ad Archiepifcopum Cantuarienfem idem Pontifex in caufa Electi Vigornenfis. EtCap. 20. Cap. 28. jam de Regno Hiberniæ fcribit ad fuum illic Le Epif.3. Lib.2.cap. jeftatem olim titulatus fuit conceffio vel donatio Epifcopatus. Ita fuprà in laudatis ad Lotharium Auguftum litteris vocavit Leo quartus, & in Sancti Carilefi privilegio Nicolaus primus. Er apud Berardum Pifcarienfis Monafterii Abbatem extat electionis Decretum, quo Monachi Dominicum electum fuum Henrico tertio Augufto præfentant: Ut illum Imperiali dono confirmet. Et de Sancto Anfelmo Cantuarienfi electo fcribit ad Beccenfes Monachos Gondulphus Roffenfis Epifcopus: Dominus nofter Rex Anfelmo dedit Ecclefia Gubernationem. Quod item Fredericus primus Imperator Epifcopatus per Cleri & populi ele &tionem dederit, leges in ejus actis apud Ottho nem Epifcopum Frifingenfem. Antiquos Re- 20. gnorum legenti Annales iftud ipfum tibi affiduè occurret Magnifici hujus tituli infirmitatem exponit infigniter in laudato de electionibus fragmento Florus Diaconus: Quod in quibusdam Regnis confuetudo obtinuit ut confultu Principis ordinatio fieret Epifcopalis, valet utique ad cumulum fraternitatis, propter pacem & concordiam mundane Poteftatis, non tamen ad complendam verita tem vel authoritatem facra Ordinationis, quæ nequaquam Regio Potentatu, fed folo Dei nutu, Ecclefie Fidei confenfu, cuique conferri poteft. Quoniam Epifcopatus non eft munus humanum, fed Spiritus Sancti donum. Unde graviter quilibet Princeps delinquit, fi boc fuo beneficio largiri poffe exiftimat, quod fola divina gratia difpenfat. Et fubjungit : Que omnia non ideò dicimus quafi poteftatem Principum م Cap. 7. Principum in aliquo minuendam putemus, vel contra || liter quod fuum eft, habeat Rex pofteriori ordine poft Religiofum morem Regni aliquid fentiendum perfua- Deum quod fibi à Deo conceffum eft. Et iterum: Notanda funt Sancti Ivonis verba: Votis petentium annuere. Præfentatam enim fibi electionem, Electique perfonam Rex ex caufis omninò poterat refutare. Hinc fexta Parifienfis, & fecunda Aquifgranenfis Synodus Ludovico Pio Imperatori fuggerunt & fupplicant, ut in bonis Ecclefiarum Rectoribus conftituendis adhibeat fedulum ftudium & folertiffimam diligentiam, confiderans Ecclefiæ dignitatem, Chriftianæ fidei felicem ftatum, & animæ fuæ falutem inde pendere. Et apud Jacobum Sirmondum extat antiqua formula, qua Vifitator olim Epifcopus. vacantis Ecclefiæ Clerum & populum ad digni Epifcopi electionem adhortans addebat & hanc claufulam: Si fortè aliquis per veftrum præmium, aut per aliquam artem malitiofam, hanc Sedem fubvipere conatus fuerit, & hoc vobis confentientibus, ut in illum electio veniat, hoc nequaquam confen tiemus vobis, fed Domno Imperatori annuntiabimus, & ille fine ullo periculo, & cum licentia Canonum, undecumque & cuicumque Clerico voluerit, dare poterit. Tuncque meritò à vobis auferetur poteftas eligendi, quia Deum offendiftis, & vofmet abominationem exhibuiftis. Canonem, qui ifto in cafu eligendi feu nominandi jus ad Regem devolvat, ufque huc ignoro. Effe non Canonem, fed Francorum Regum confuetudinem rectius fcripfit Joannes Papa octavus. Indigni interim electionem Rex femper potuit, imò & debuit exfufflare. Hinc enim Philippum Francorum Regem, qui fœdiffimum Juvenem Joannem Aurelianenfis Ecclefia ele&tum non excufferat, graviffimè arguit, & ipfum excuti per Epift. 66. Hugonem Lugdunenfem Primatem expoftulavit Sanctus Ivo Epifcopus Carnutenfis. Et Gualonem Belluacenfis Ecclefiæ electum, dum æmuli excutere tentant, de fervili genere accufarunt apud eundem Regem, purgavit autem in litteris ad Manaffem Remenfium Metropolitam idem Ivo: quod nempe Rex ex caufis excutere eleotos ac refutare omninò poffet. Ep. 322. Ep. 102. Dico, Ex caufis. Rectè enim ad Manaffem pergit Ivo: Habeat Deus in Ecclefia fua principa debet, affenfum præbeat. Et rurfum: Quod fi In extante apud Matthæum Paris Epiftola ad Tom. 3. CAPUT VII. Exponitur Regia ad elegendum facultas. QU Uod Clerus eligendi Epifcopi facultatem petat à Principe, eft antiqua confuetudo L. 3. c.G.. Romani Imperii. Etenim apud Hermiam L.2.c. 10. Zozomenum & Socratem Conftantius Auguftus difcordem Ecclefiæ Conftantinopolitana de Paulo & Macedonio electionem caffavit. Priorem, quia de indigno; pofteriorem, quia factam fine fua licentia. Et vacanti per Auxentii mortem Ecclefiæ Mediolanenfi mandatum eligendi apud Theodoretum dedit Imperator Valentinianus. 1.4. c. 5. Et poft degradatum Neftorium, ideoque jam vacante Ecclefia Conftantinopolitana, ad Theodofium Auguftum fcribit plena Synodus Ephefina: Juftam banc gratiam petimus, fupplicantes Majeftati vefiræ, ut liceat nobis futuri Episcopi ordinationi incumbere. Extat relatio in actis SynodaFol. 403. libus. Et poft degradatum Diofcorum Alexandriæ Patriarcham fcripfit ad vacantis Ecclefiæ Clerum Synodus Chalcedonenfis: Secundùm Dei voluntatem, & nutum piiffimorum Imperatorum nofrorum, Alexandrina Ecclefiæ ordinandus eft EpiAct. 3. fcopus. Et poft dejectum in fexta Synodo Maca rium Antiochiæ Patriarcham ejufdem Diœcefis Epifcopi & civitatis Clerici rogant gloriofos Judices, ut eis à Principe impetrent novi Epifcopi eligendi facultatem: Et non fit vidua hujufmodi Sedes. Etiam Petrum Mogum, Alexandrinæ Ecclefiæ invaforem, apud Evagrium EpiL. 3. c.4. phanienfem ejecit Imperator Zeno, quod fine fua licentia fuiffe electus. & 12. 16. Eandem confuetudinem affumpferunt etiam Carolus Magnus, ac ejus in Occidentis Imperio Succeffores. Etenim quod Ecclefia Senonenfis ab illo eligendi licentiam poftularit, habes apud Ep. 15. & Frotarium Archiepifcopum Burdigalenfem. Etiam petiiffe atque impetraffe Augiæ & Sancti Epift. 15. Galli Abbatias teftatur Chronicon Ecclefiæ Conftantienfis. Petierunt & perpetuum fiberæ eletionis privilegium, feu privilegium perpetuò fine prævia Principis licentia eligendi, quod in. figniter in illo, quod Atrebatenfi Ecclefiæ dedit, exponit Philippus Auguftus Rex Francorum: Canonici prædicæ Ecclefiæ liberè poterunt eligere non requifita à nobis vel Succefforibus noftris licentia eligendi, fed electum fuum confirmatum nobis præfentabunt, ut nobis fidelitatem faciat, ficut alii Epifcopi nobis facere confueverunt. Eodem modo exponunt in privilegiis Mindenfi Ecclefiæ datis, extantibus in ejufdem Ecclefiæ Chronico, Imperatores Henricus Sanctus, & Henricus tertius. Et ex antiqua, quæ fub Carolo Magno & ejus filio Ludovico viguit, Epifcopalis promotionis formula Vifitator Epifcopus electurum vacantis Ecclefiæ Clerum & populum olim alloquebatur : Ideò nos huc mifi fumus, ut conceffam à Chriftianiffimo Imperatore poteftatem inter vos eligendi Sacerdotem annuntiaremus. De eodem Ludovico Pa tre fuo, & vacante per Ulfarii Epifcopi mor tem Remenfi Ecclefia fcribit ad Nicolaum primum Pontificem, in litteris apud Synodum Tricaffinam exftantibus, Rex Carolus Calvus: Plebi electionem conceffit. Et apud Flodoardum in Remenfis Ecclefiæ Hiftoria fcribit ad Guntarium Colonienfem Archiepifcopum Hincmarus Me tropolita Remenfis, ut apud Lotharium Regem intercedat, & fatagat Pro electione Canonica Cameracenfis Epifcopi poft deceffum Theodorici venerandi Prafulis. Fuit is non Lotharius Rex, fed Lib. 3. c. Lotharius Auguftus, uti in Cameracenfis Ec. 21. clefiæ Chronico oftendit Baldricus Epifcopus Tornacenfis. Quod item Imperator Carolus Lib.1.c. Craffus Ecclefiæ Genevenfi perpetuum liberæ ele- 48.849. ctionis privilegium dederit, adeoque eligendi licentiam ab aliis Ecclefiis rogari voluerit, teftatur in litteris de caufa Optandi Genevenfis Epifcopi Papa Joannes octavus. Quo jure etiam Epift. 69. Otthones & Imperatores Henricos fuiffe ufos & 70. poffit lucidè demonftrari. Et hinc Bruno Treverenfis Archiepifcopus, Henrici quinti Imperatoris pro componendis inveftituræ quæftionibus ad Pafchalem fecundum Legatus in Galliam, afferuit præviam iftam eligendi licentiam effe Imperii jus à tempore Sancti Gregorii Magni, repofuit autem Pontifex efle indignam Ecclefia fervitutem, voluitque eliminatam. Ita fcribit Abbas Sugerius in vita Ludovici Groffi. Erravit Bruno violentiam iftam effe dumtaxat à tempore Magni Gregorii. Ex dictis lucet effe longè vetuftiorem. Effe indignam Ecclefiæ fervitutem rectè repofuit Pafchalis fecundus. De illa enim antè Caroli Magni faciem ftatuit Francofordienfis Synodus: Abbas in congregatione non deligaubi juffio Regis fuerit, nifi per confenfum Epifcopi. Præviam eligendi licentiam peti nequa quam jubet, folummodò tolerat, mandatque non fufficere fine adjuncta licentia Epifcopi. Iftam tamen poteftatem Henrico quinto permific Calixtus fecundus: Electiones enim fieri permifit in ejus præfentia, ideoque non fine ejus prævio confenfu. tur, Et hanc ufurpationem Carolus Magnus nequa quam à folis Græcorum Auguftis, fed etiam à Merovingiis Francorum Regibus didicit & accepit. Lucet ex adducto Canone Francofordienfi. Iftius enim Synodi tempore Carolus necdum erat Auguftus. Et liberæ electionis privilegio, quod Corbejenfi Coenobio dederunt Clotarius Rex Merovingius & Berthefridus Ambianenfis Epifcopus, adjecta eft claufula: Congregatio ipfius Monafterii ex femetipfis bonum & dignum eliget, data authoritate à Principe. Et in præcepto, quo Ifememberti Abbatis electionem confirmavit, Theodoricus Rex dicit de ejufdem Monafterii fratribus: Petierunt ut liceret eis juxta privilegium de femetipfis eligere Rectorem. Et hinc iftud fe vus feu violentiam Carolus Magnus non in folos Germanici Imperii, fed etiam in Gallici Regni Succeffores propagavit. Etenim inter Episcopalium promotionum formulas apud Jacobum Sirmondum extant litteræ, quibus & Hilduino Abbati Ludovici Pii Imperatoris Archi-capellano, & Judithe Imperatrici de obtenta Cap. 17. |