CANON

XXXIIL

Uoniam cognovimus in Armeniorum regione eos folùm in Cleri ordinem referri, qui funt ex genere facerdotali, iis, qui hoc facere aggrediuntur, mores Judaicos fequentibus: Nonnullos autem corum, etiam non tonfos, facros Cantores, & Divinæ legis Lectores conftitui: Decernimus ut deinceps non liceat iis, qui volunt aliquos ad Clerum adducere, ad ejus, cui manus imponitur, genus refpicere: Sed examinantes an digni fint juxta expofita in facris Canonibus decreta, in Cleri catalogum referri, ut eos Ecclefiafticè promoveant, five fint ex majoribus fuis Sacerdotibus, five non. Sed etiam ut nulli ex omnibus permittant, juxta ordinem eorum, qui funt in Clericorum ordinem relati, populo in fuggeftu Divinas Scripturas recitare, nifi is facerdotali tonfura ufus fuerit, & benedictionem à fuo Paftore canonicè fufceperit. Si quis autem præter hæc facere deprehenfus fuerit, fegregetur.

SCHOLIO N.

HEreditaria in Ecclefiafticas dignitates fue

ceffio antiquum in Ecclefia malum, L5.c. 23. adeò ut Polycrates Ephefiorum Archi-Epifcopus apud Eufebium Cæfareenfem fcribat ad Victorem Pontificem: Septem erant Epifcopi mihi cognatione conjundi, ego octavus fum. Et Sanctus Gregorius Turonenfis Epifcopus omnes Anteceffores fuos gloriatur fuiffe de fuo fanguine, folis quinque exceptis. Et Brunichildim Francorum Reginam, ne Epifcopatus ac alios Ecclefiafticos gradus proximitatis deinceps jure dari 1.7. c. 5. permittat, obteftatur Sanctus Gregorius MaL.1.c9. gnus. De eodem abufu queritur habita fub Ludovico Pio Augufto Synodus Aquifgranenfis. Fædiffimè per omnem Europam graffatus eft dum per eamdem graffabantur impura conjugia Sacerdotum. Eum in Synodo Pictavienfi, quam ex Bibliotheca Vaticana protulit D. Cardinalis Baronius, damnarunt Joannes & Benedictus Cardinales, Legati Paschalis fecundi Pontificis, noti in Epiftolis Sancti Ivonis Epifcopi Carnutenfis, in Rhemenfi Synodo Calixtus fecundus, in Rhotomagenfi Legatio Alexandri tertii, in Londinenfibus Joannes de Crema Cardinalis, Honorii fecundi Legatus, Sanctus Anfelmus Cantuarienfis Archi-Epifcopus, ac ejus poft SanЯtum Thomam fucceffor Richardus, in Nannetenfi Sanctus Hildebertus Archi-Epifcopus Turonenfis, uti teftantur Guilielmus Malmesbu

rienfis, Symeon Dunelmenfis, Richardus Perior,

Gervafius Cantuarienfis, Rogerus Hovedenfis, Epift. 55. Continuator Florentii Vigornenfis, ipfe Sanctus 65.68. Hildebertus in litteris ad Epifcopum Claromontanum atque Honorium fecundum Pontificem,

Cap.75.

8.q.1.c.7.

atque hic ipfe Pontifex in Epiftola Nannetenfis
Synodi confirmatrice. Innocentii item fecundi
in Romana Synodo de hac re decretum refert
Gratianus. Nullibi fædiùs, quàm apud Hiber- Cap.7.
nos graffatum eft malum, uti teftatum reliquit
Sanctus Bernardus in vita Sancti Malachie Epi-
fcopi Dunenfis.

Etiam apud Armenios antiquiffima eft ifta fuc-
ceffio. Etenim Sancto Gregorio, uti antiqua
ipforum hiftoria & illius apud Laurentium Su-
rium vita teftatur, in Epifcopatum fucceffie
Aroftanes filius, & quidem vivo Patri, quod
fcribit Symeon Metaphraftes, ordinatus Coad-
jutor. Aroftani fucceffit Verthanes frater germa-

nus

cui Hefychius & Gregorius filii, atque ità ferè factum ufque ad Ifaacum fecundum Anaftafio primo Pontifici coętaneum, cui injuftè per factionem ejecto Divinitùs revelatum eft, nullum in fceleris iftius pœnam deinceps è Sancti Gregorii ftemmate Epifcopum fore. An Joannes Oznienfis, qui tranfmutavit illic omnem Ecclefiæ legem, reduxerit abufum tacet antiqua Armenia Hiftoria. At neque constat priorem confuetudinem fuiffe abufum: Quoniam non quævis, fed fola hæreditaria confanguineorum fucceffio eft abufus. Etenim Dometio, Probi Imperatoris fratri, Epifcopo Byzantino, fucceffit Probus filius, eique Metrophanes frater ger manus. Principio Sueffionenfi Epifcopo Lupus, Sancto Genebaudo Landunenfi Latro, Sancto Huberto Leodienfi Sanctus Floribertus, Sancto Arnulpho Metenfi Clodulfus, Luitvvino Treverenfi fucceffit Milo filius: utique, quod fem

ver licuit, per electionem. Et ita Aroftanem

ità

Gregorio fucceffiffe affirmat Metaphraftes. Eo-
dem modo factum crediderim confanguineis
Gregorii Turonenfis Epifcopi, ac Polycratis

Ephe

Nicephor.

1.8. c. 8.

C. 15.

C. 73.

Lit. 17.

C. 11.

C. 12.

Ephefini. Præfens Canon damnat folam fuccef
fionem hæreditariam, de qua Joannes Cherna-
cenfis, Ordinis Prædicatorum, in litteris ad
fratres fuos de erroribus fuæ gentis. Parochi &
Epifcopi funt hereditario jure per confanguineorum

violentiam.

dendum. Latiùs hæc referuntur in ejus vita pro-
ducta in lucem per Francifcum Bofquettum. Ho.
die fervanda eft Tridentina reformatio feffionis
vigefimæ quintæ .

C. 7. 15.

L. 2. c. 30.

Altera præfentis Canonis pars damnat non fo-
lorum Armeniorum, fed & quarumdam alia-
rum Ecclefiarum abufum, quo laici ex ambone
fungebantur officio Lectoris aut Cantoris. Ita
illis à Nicæno Canone Gelafius Cyzicenus, quin
& catechumenis ab Ecclefia Alexandrina fuiffe
permiffum Socrates affirmat. At præfentem Ca- L. 5. c. 21.
nonem firmat & feptima Synodus, præfertim
adversùm pueros in Ecclefia legentes, addens
obtinere etiam in monachis. Et dudum anteà C. 15.
Synodus Laodicenfis: Non oportet ampliùs præter
eos, qui regulariter Cantores exiftunt, & qui de
codice canunt, alios in pulpitum conscendere, & in
Ecclefia canere. Eumdem abufum fuiffe in Afri- Ep. 235.
cana Ecclefia quidam volunt ex Epiftola Sancti
Auguftini ad Quintianum Epifcopum, distin-
guentis laicos & Clericos Ecclefiæ Lectores, di-
centifque quadragefimum quartum tertiæ Car-
thaginenfis Synodi Canonem loqui de folis Cle-

Adversùs eamdem fucceffionem declamat in
fecundo fuæ confecrationis anniverfario fermone
Sanctus Leo Magnus. Dum Divint, quod à Pa-
tre Chriftus Dominus accepit, Sacerdotii Sacramen-
tum etiam ad bumanas pervenit funciones, non per
generationum tramitem currit, nec quod caro & fan-
guis creavit, eligitur; fed ceffante privilegio Pa-
trum, & familiarum ordine prætermiffo, eos recto-
ves Ecclefia accipit, quos Spiritus Sanctus præpara-
vit. Ut in populo adoptionis Dei, cujus univerfitas
facerdotalis atque regalis eft, non prærogativa ter-
renæ originis obtineat unctionem, fed dignatio cœle-
fis gratiæ gignat Antiftitem. Et vulgaris Apofto-
licus Canon fratri, filio, cognato Epifcopatum
donari vetat etiam Metropolitica per humanum
affectum refervatione: Quod vel fpecietenùs Epi-
fcopatus bæredem facere non fit juftum. Et Cano-
nes Arabici, rufticano Parocho morienti facien-ricis, nequaquam de laicis, & nullum laicum
tes poteftatem defignandi fibi fuccefforis, addunt
exceptionem: Dummodò non fit nationis fuæ aut
confanguineus.

unica, Apocryphæ præfertim Scripturæ, ad Ec-
clefiæ conventum lectione evadere Ecclefiafticum
Lectorem. Abufum exiftimant natum ex indu
&ta per Donatiftas Clericorum inopia. Quod
namque olim foli ab Epifcopis benedicti Lecto-
res fint iftic ex ambone feu pulpito legere con-
fueti, liquere videtur ex Sancti Cypriani litteris
ad fuum populum & Clerum. Verùm in prima Ep. 24.

Ejufdem mali fpeciem pofterioribus fæculis
adeò abominata eft Romana ac omnis Latina
Ecclefia, ut etiam legitimum filium patri proxi-
mè in idem beneficium legitimæ electionis via
fuccedere vetuerit Alexander tertius, uti liquet
ex ejus apud Gregorium nonum litteris ad Archi-Epiftola notari oportet hæc verba: Feciffe me 33. 24.
Epifcopum Cantuarienfem. Archi-Epifcopus
Caffelenfis hæfitavit, confuluitque Clementem
tertium, An legitimi Epifcoporum filii poffent
vel ad facros Ordines promoveri. Et juramen-
tum, quo primum Latinum captæ Conftantino-
poleos Patriarcham quidam adftrinxerunt de nul-
lo ad Sancta Sophiæ canonicatum promovendo,
nifi Veneto per originem aut decem annorum
habitationem, reprobavit Innocentius tertius
tamquam colligationem iniquitatis, cùmfandua-||Auguftinus.
vium Dei non fit bæreditario jure ab aliquibus poffi-

fciatis Lectorem Saturum, quem jam pridem com-
muni confilio Clero proximum feceramus, quando el
die Pafcha femel atque iterùm lectionem dedimus,
aut quando cum Presbyteris Doctoribus Lectores
probaremus. Laicus in Lectorem promovendus
primum per Epifcopum & Presbyteros Docto-
res examinabatur, aliquoties probationis caufa
legebat in Ecclefia, & ità Clero proximus con-
ftituebatur. Ad hunc morem refpicit Sanctus

CANON XXXIV.

Orrò autem cùm & hoc Canon facerdotalis apertè
facerdotalis apertè edicat, quod
conjurationis, vel fodalitatis crimen etiam ab externis legibus ve-
titum, multò autem magis hoc fieri in Ecclefia prohibere oportet:
Nos quoque obfervare ftudemus, ut fi qui Clerici aut Monachi in-
venti fint vel conjurantes, vel fodalitates ineuntes, vel adversùs Epi-
scopos vel Conclericos aliquid Aruentes, à proprio gradu omninò ex-
cidant.

N

CANON XXXV.

Ulli omnium Metropolitanorum liceat, mortuo Epifcopo, qui ejus throno fubeft, res ipfius, vel Ecclefiæ ejus auferre, vel fibi ven. dicare: Sed fint fub cuftodia Cleri Ecclefiæ, cui defunctus præfuit, ufque ad alterius Epifcopi promotionem, præterquam fi in eadem Ecclefia non relicti fint Clerici. Tunc enim Metropolitanus ea non diminuta fervabit, ordinando Epifcopo omnia reddens.

L.131.6.2.

R

CANON XXXVI.

Enovantes, quæ à Sanctis centum quinquaginta Patribus in hac à Deo confervanda & regia urbe convenerunt, & fexcentorum triginta, qui Chalcedone convenere, conftituta funt; decernimus ut thronus Conftantinopolitanus æqualia privilegia cum antiquæ Romæ throno obtineat, & in Ecclefiafticis ut ille rebus magnifiat, ut qui fit fecundus poft illum. Poft quem magnæ Alexandrinorum civitatis numeretur thronus: Deindè Antiochiæ & poft eum Hierofolymitanæ civitatis.

Et huc in Breviario refpicit Liberatus Diaconus: C. 18,
Licet Sedes Apoftolica nunc ufque contradicat, quod
à Synodo Chalcedonenfi firmatum eft, Imperatoris
patrocinio permanet quodammodò. Præfens Canon
iftud, Quodammodò, caffare voluit, ideòque
fynodali auctoritate firmavit Chalcedonenfem
Canonem, innovavit, auxit, tribuens fedi
Conftantinopolitanæ æqualia privilegia cum Ro-
mana. At longè peffimè. Laudata enim lex di-
fertè fancit Romæ fenioris Papam effe primum om-
nium Sacerdotum. Idque fecundùm definitiones
quatuor generalium Synodorum. Quod ipfum
in litteris ad Michaelem Patriarcham Conftanti-
nopolitanum advertit Pontifex Leo nonus.
Nempè Græci ad Eufebianum ac Photianum
fchifma femper magis & magis accefferunt.

Q

Uoniam diverfis temporibus barbaricæ incurfiones fuere, & ex eo plurimæ civitates infidelibus fubjugatæ fuere, ut ideò non poffit

ejus

ejus civitatis Præful, poftquam ordinatus fuerit, fuum thronum apprehendere, & in eo in facerdotali conftitutione collocari, & fic pro ea, quæ invaluit, confuetudine ordinationes & omnia, quæ ad Epifcopum pertinent, agere & tractare; Et nos honorem ac venerationem facerdotio fervantes, & gentilem injuriam nequaquam ad Ecclefiafticorum jurium perniciem exerceri volentes, eis, qui fic ordinati funt, & propter prædictam caufam in fuis thronis non funt conftituti, ut abfque ullo ex ea re præjudicio confervetur, decrevimus, ut & diverforum Clericorum ordinationes Canonicè faciant, & præcedentiæ auctoritate fecundùm proprium ftatum utantur, & fit firma ac legitima, quæcumque ab eis procedit, administratio. Non enim â tempore neceffitatis exacta juris obfervatione circumfcripta difpenfationis terminus circumfcribetur.

CA

CANON XXXVIII.

Anonem, qui à Patribus factus eft, nos quoque obfervamus, qui fic edicit: Si qua civitas ab imperiali poteftate innovata eft, vel rursùs innovata fuerit, civiles ac publicos typos Ecclesiasticarum quoque rerum ordo confequatur.

C

CANON XXXIX.

Um frater & Comminifter nofter Joannes Infulæ Cypri Præsul unà cum fuo populo in Hellefponticam Provinciam & propter barbaricas incurfiones, & ut à gentilium fervitute liberarentur, & Chriftianiffimæ potentiæ fceptris purè fubjicerentur, à prædi&a Infula emigraverit, clementis Dei providentia, & pii Deique amantis Imperatoris noftri labore, conftituimus, ut citra ullam innovationem ferventur, quæ à divinis Patribus, qui Ephefi primùm convenerunt, prædi&i viri throno privilegia concessa sunt, ut nova Justinianopolis Constantinopolis jus habeat, & qui in ea conftituitur pius ac religiofiffimus Epifcopus præfit omnibus Hellefponticorum Provinciæ Epifcopis, & à fuis Epifcopis eligatur ex antiqua confuetudine. Mores enim, qui funt in unaquaque Ecclefia, divini etiam noftri Patres fervandos cenfuerunt, Cyzicenorum civitatis Epifcopo Præfuli dice Juftinianopoleos fubjecto exiftente, ad imitationem reliquorum omnium Epifcoporum, qui fubfunt prædicto Dei amantiffimo Præfuli Joanni, à quo, cùm ufus poftulaverit, etiam ipfius Cyzicenorum civitatis Epifcopus ordinabitur.

SCHOLI ON.

Utocephaliam à Conftantienfi Epifcopo Cypriorum Metropolita, prætenfam adversùs Patriarcham Antiochenum dedit quidem, at fine pleno effectu, Synodus Ephefina. Hinc tandem inter utramque Ecclefiam prodiit concordatum illud, à Canone Arabico laudatum, ftatuens ut æftivo tempore vacantis fedis Conftantienfis Electus ad Patriarchæ manus omninò Antiochiam accedat confecrandus; hyeme autem domi confecretur à fua Synodo. Attamen ad Patriarchæ litteras & præviam confirmationem. Ex quo liquet Arabicum Canonem nequaquam effe Nicænum, utpotè manifeftum Ephefini moderatorem, adeòque pofteriorem. Duravit ufque ad Zenonis Augusti tempora, de quibus Theodorus Lector in Collectaneis. Reliquia Barnabæ Apoftoli inventa funt in Cypro fub arbore cerafea, habentes fub pectore Evangelium Matthæi, manu ipfius Barnabæ fcriptum. Qua occafione Cypry villores evaferunt, ut Metropolis ipfo rum liberum habeat Epifcopatum, nec Antiocheni Epifcopi jurifdictioni fubfit. Errat Nilus Doxopa

Romanis Africam, Reddita fuit & Cypruss
Conftanti Augufto erepta, eamque, præfertim
ejus metropolim, penitùs deftructam restauravit
Juftinianus, ornatam multis privilegiis, fuo-
que à nomine vocatam Juftinianopolim feu Ju-
ftinianam. Errat Nicephorus Calixtus ità voca-
tam à Juftiniano primo in Theodora Augufta, L.16.c.37.
apud Cyprios natæ, honorem. At ecce paucis L.17.c.28.
poft annis pacem ex caufa levi, quod nempè ve-
&tigales Saracenorum nummi ex more Augusti
effigie non effent fignati, abrupit annis ac men-
te juvenis Juftinianus, dilectofque fuos Cyprios,
à Saracenis infeftatos, juffit migrare in Hellef-
ponticam Afiatica Dioecefeos Provinciam, fub
fuæ protectionis umbra quietè & gloriosè victu-
ros. Emigravit Joannes Epifcopus cum fuo populo,
ut Chriftianiffima potentia fceptris purè fubjiceretur.
Populi partem naufragio periiffe, partem maris
irati metu in Cyprum rediiffe, teftantur Græco-
rum Annales. Eodem fermè modo olim Ifauriæ
civitatis Epifcopus cum fuo Clero & Sancti Mar-
tyris Donati corpore migrarat in Infulam Corcy-
ram, prætenderatque Caffiopi, in quo degebat
exul, caftrum tamquam proprius Epifcopus fux
fubjicere poteftati, fultus facra juffione circum-
fcripti Mauritii Augufti. Verùm Alcyfonus di-

trius fuiffe Evangelium Sancti Marci. Addireta Infulæ Epifcopus interceffit, & Sanctus Gre

Joelus monachus in Zenone: Evangelium,
Zenone in templo Sandi Stephani in palatio colloca-
tum, fingulis annis magna feria quinta legitur. Et
Georgius Cedrenus: Ea occafione Cyprus Metropo
lis facta eft, ut jam non ampliùs fub Antiochia cen-
feretur, fed Conftantinopoli fubeffet. Quidam exi-
ftimant textum vitiatum, & pro Conftantinopoli
legendum Conftantiæ. Nec fine fundamento. Si
enim ab Antiochena ad Conftantinopolitanam
fedem translata fuiffet Cyprus, mutaffet fubje-tinopolitani. Hoc enim volunt verba hæc: Vt
&tionem, non exuiffet, nullo modo exaltata in
Metropolim autocephalam: Effe namque Me-
tropolim autocephalam non eft aliud, quàm effe
Metropolim ab omni Patriarchali ac Primatiali
poteftate liberam atque exemptam,

gorius Magnus omninò pro ipfo judicavit. Eje L. 12. Ep.
tis enim per barbaros Épifcopis præftanda effe 3. 8.
fola cum congruo fedis honore alimenta, nequa-
quam Ecclefiaftici tbroni dignitatem dividendam jam
anteà ad Illyrici Epifcopos refcripferat ex Canone
Sardicenfi. Quapropter malè præfens Canon ad-
venæ ac peregrino Cypriorum Metropolita hof-
pitalem Provinciam fubjecit tamquam Primati,
transfufa in ipfum poteftate Patriarchæ Constan

nova Juftinianopolis Conftantinopolis jus babeat,
utique in Hellefpontum, Ità Patriarcha Conftan-
tinopolitanus Hellefpontum, principis violentia
olim Primati Ephefino ereptam, eadem violen-
tia amifit, Errant, qui hocce privilegium putant
Ità fuit ufque ad annum Domini fexcentefi- Joanni Epifcopo fuiffe perfonale. Contrarium
mum octuagefimum feptimum, ad quem non evincunt hæc verba Canonis: Et qui in ea confti-
malè fcribit Sigebertus Gemblacenfis. Inter Ju- tuitur Epifcopus. Ea fuerunt phantafmata juvenis
Atinianum fecundum Auguftum & Habdimelech Juftiniani, poftmodùm tamen everfa à Patriar
Saracenorum Principem convenit, ut folvant Sarace- chis Conftantinopolitanis, non folam Cyprum,
ni Romanis mille numifmata, & fervum, & equum fed & cunctas ipfas fedes Patriarchales fubdentie
fingulis diebus. Addit Marianus Scotus redditambus fuæ tyrannidi,

CANON XL.

Uoniam Deo hærere per feceffum ex vitæ ftrepitu ac perturba tione valdè est salutare, oportet nos non fine examinatione eos, qui vitam monafticam eligunt, non intempeftivè admittere, fed nobis Patribus traditum terminum in eis quoque fervare, ut vitæ fecundùm Deum profeffionem ut jam firmam, & à fcientia ac judicio factam

tunc