A. 878. cem, ad Ludovici Pii Imperatoris ac filiorum lites dirimendas, ac earum incentores Epifcopos puniendos venientem in Gallias, dixere iidem A. 333. apud Aftronomi Annales Epifcopi: St excommu nicaturus adveniret, excommunicatus abiret, quum circa res ab illo geri paratas aliter fe haberet antiL.2.c. 12. quorum Canonum auctoritas. Et in antiquis Ecclefix Gallicanæ apud Jacobum Sirmondum formularibus Epifcopi in fua confecratione profitentur recipere atque fervare omnia Sedis Apoftolicæ decreta haufta ex antiquis Canonibus ac Regulis. Et apud Bertinianos Francorum Annales Synodi Trecenfis Epifcopi latam à Joanne octavo Pontifice in Lambertum ac Adelbertum Italiæ Comites excommunicationem probant, quod prolata effet ex privilegio Sandi Petri juxta facros Canones. Et Gerbertus, poftmodùm in Roma-fidelium, pro emendatione sceleratorum, pro interna Cathedra Sylvefter fecundus, Remenfis Archi-Epifcopus, contra Sancto-Dionyfiani monafterii exemptionem & privilegia pugnans, reL.2. Epift. fpondit se privilegiis auctoritate Canonum promulga. tis affenfurum, nec ullum contra leges Ecclefiafticas decretum pro lege recepturum. Eodem modo adversùs monachorum exemptionem fcripfit ad Alexandrum fecundum Gervafius Remenfis ArchiEpifcopus, ad Eugenium tertium Sanctus Bernardus, & ad Alexandrum tertium Petrus Blefenfis. 32. Erroris fundamentum fuit Canonum à generalibus Synodis editorum fuprema auctoritas, & Romani Pontificis erga illos debitum. Etenim ad Viennenfis ac fecundæ Narbonenfis provinciæ Epift. 3. Epifcopos fcribit Zozymus Papa. Contra ftatuta Patrum concedere vel mutare ne hujus quidem fedis poffit auctoritas. Apud nos enim inconvulfis radicibus vivit antiquitas, cui decreta Patrum fanxere reve rentiam. Romanum Epifcopum effe Canonum cuftodem & executorem, ideòque ad eos fervandos obligatum præ cæteris, profitetur in litteris ad Dardaniæ Epifcopos Gelafius primus, oftenditque antiqua iftius profeffio , qua Ecclefiam aqua non fuo arbitrio, fed juxta Canones à fe gubernandam juratus fpondebat. Et ad Illyrici Epifcopos, in litteris apud Bonifacii fecundi Synodum à Luca Holftenio publicatam exftantibus, fcribit Epift. 13. Sanctus Celeftinus primus. Dominentur nobis Regula, non Regulis dominemur: Simus fubjecti Canonibus, dum Canonum præcepta fervamus. Adversùm eafdem nugas, etiam à Lothario Rege adultero ac ejus fautoribus Theutgaudo Treverenci ac Gunthario Colonienfi Metropolitis ufitata, in Romana per Fuldenfes ac Bertinianos Francorum Annales adducta Synodo ftatuit laudatus Pontifex Nicolaus: Si quis dogmata, mandata, interdiéta, fanétiones, vel decreta pro Catholica fide, pro Ecclefiaftica difciplina, pre correctione fidelium, pro emendatione fceleratorum pro interdictione imminentium aut futurorum malorum, à Sedis Apoftolicæ Præfule falubriter promulgata contempferit, Anathema fit. Et hunc Canonem in litteris ad Hugonem Lugdunenfis Eccle- Epift. 60. fiæ Primatem laudat Sanctus Ivo Carnotenfis Epifcopus. Nos interdicta feu mandata pro fidei defenfione, pro Ecclefiaftica difciplina, pro correctione dictione imminentium vel futurorum malorum, promulgata à Sede Apoftolica fic volumus observare, ut paratifimus, Deo cooperante, quælibet adverfa pro corum defenfione tolerare. Cùm verò ea, quæ indifferenter fe habent, & quibus non obfervatis minimè falus periclitatur, vel obfervatis minimè juvatur, tam obnixè fervanda fancitis, vel cum ea, que antiquitas fanxit, confuetudo firmavit, & venerabilium auctoritas Patrum facrata firmavit, prout vultis, minuitis aut mutatis attendere debet Pru dentia veftra, quid faluti eorum, quibus per omnia prodesse debetis, conferatis, vel quorum inftitutio fit potiùs tenenda, vel quibus obedientia fit potiùs exhibenda, an illis fandis Patribus, qui adhuc nobis in fcriptis fuis loquuntur, an vobis, quibus nihil eft aliud propofitum, nifi priorum fequi & bo norare veftigia. Diftinguit duplicia Sedis Apoftolica mandata. Prima de Ecclefiaftico dogmate aut Chriftianis moribus ftatuunt: Et pro horum, undecumque hauftorum, obfervantia profitetur certandum ufque ad mortem. Alia funt de Ec clefiarum privilegiis aut dignitatibus, aliisque rebus ad vitam æternam indifferentibus, qualis erat nuper à Gregorio feptimo erectus Primatus Ecclefiæ Lugdunenfis: Etiam illa, undecumque fumpta fatetur reverenda, aliundè tamen quam ex antiquis Canonibus non facilè produ cenda. Hincmari quæftio rursùm mota fuit adversùm Et in hoc cardine pendet totum fchifma Græ- nova quoque decreta atque remedia procurare, quæ Cap. I. C. 6. Dardaniæ Epifcopos Sanctus Gelafius utuntur. Quis enim quofdam Conftantinopolitanos & Chalcedonenfes, quibus omnis Græcorum Ecclefia ac Refpublica potentiffimè favebat, Canones per plura fæcula fufpendit, nifi contradictio folius Ecclefiæ Romanæ ? Hoc noftrum dogma eft longè antiquiffimum. Etenim de Zephyrino Pontifice fcribit in libro de pudicitia Tertullianus. Audio Romæ Edidum effe propofitum,& quidem peremptorium; Pontifex fcilicet maximus, quod eft Epifcopus Epifcoporum edicit: EGO ET MECHIE ET FORNICATIONIS DELICTA PŒNITENTIA FUNCTIS DIMITTO. Ex prioribus illud Canonibus non defumptum fuit, fed vetuftiffimum Ecclefiæ Canonem corrigebat, fuitque ab omni fub cœlo Ecclefia promptè fufceptum. Antiquæ item regulæ correctorium, qui in perfecu tione lapfos ad Ecclefiæ communionem in vitæ faltem exitu admifit, Canonem fuiffe folius San. &ti Cornelii Pontificis opus docet Eufebius Cæfareenfis, & liquet ex variis Epiftolis Sancti Cypriani. Quod omnem prædicandæ fidei, aut de Epift.62. ipfa difputandi licentiam adversùs priorem EccleEpift.63. fæ morem interdixerit monachis Sanctus Leo Magnus, docent ejus litteræ ad Maximum Pa triarcham Antiochenum, & ad Theodoretum Epifcopum Cyrenfem. Omnia Sancti Gregorii Magni decreta fuiffe ex antiquis Canonibus haufta Hincmarus errat. Etenim unicam ille Baptif mi merfionem in Hifpania, Subdiaconorum cœlibatum in Sicilia, Orationem Dominicam non ampliùs in Miffa ante confecrationem, fed fupra Dominicum corpus dici in univerfa Latina Ecclefia aut pofuit aut firmavit, quorum quis antiquus ac generalis Canon fit fons, ignoro. Solæ Eufebiana ac Acaciana factiones iftam Romani Pontificis poteftatem arietarunt. Rectè igitur Nicolai primi in Photium & Hincmarum decreta Adrianus fecundus & præfens Canon confirmarunt. Pleraque enim erant primi ordinis, pro quibus certandum ufque ad mortem audivimus jam à Sancto Ivone. Adducta Photii & Hincmari argumenta aliud non evincunt, quàm Romanum Epifcopum ad Canones uti exequendos, ità & obfervandos obligari. Quod ipfum nos profitemur. Profite mur omnem hominem legislatorem adftringi fuis legibus. Etenim ad Imperatorem Valentinianum fecundum fcribit Sanctus Ambrofius: Quod præEpist. 13. fcripfifti aliis, præfcripfifit &tibi; leges enim fert Imperator, quas primus ipfe cuftodiat. Et in edita, quam fuo codici Juftinianus inferuit, ad Volufianum Prætorio Præfectum lege Theodofius fecundus ac Valentinianus tertius: Digna L.1.tit.14 vox majeftate regnantis, legibus alligatum fe Prin- C. 4. cipem profiteri. Adeò de auctoritate juris noftra pendet auctoritas. Et reverà majus imperio eft fubmit= tere legibus Principatum. Ad quæ poftrema verba fcribit Dionyfius Gothofredus: Non eft Princeps fupra legem, fed leges fupra Principem. Nihilominùs Princeps legem fuam ex caufis poteft in terpretari, difpenfare, moderari, mutare, mutilare, abrogare: Eodem modo ad generales Ecclefiæ Canones habet fe Epifcopus Romanus. Non defiit tamen Hincmarus Canoni noftro recalcitrare ufque ad Joannis octavi Pontificis Sy nodum Trecenfem, de qua illius Encomiaftes Flodoardus in hiftoria Ecclefiæ Remenfis. Hinc- L.3.C.19. marus fcribit Apologiam pro fe contra eos, qui calumniati funt illum apud Joannem Papam, qui Sgnodum Trecis habuit, afferens fe decretales Epiftolas Romanorum Pontificum venerabiliter fufcipere atque tenere, cùm calumniarentur inimici has cum nolle ad auctoritatem recipere. Scio hac præfertim intelligi de Romanorum, prima Nicæna Synodo priorum, Pontificum Epiftolis, inter ipfum & Hincmarum Laudunenfem, cui Nicolaus Pontifex favebat controverfis: Addo tamen intelligi etiam de decretis laudati Nicolai, Adriani fecundi, ac ipfius Joannis octavi. Nam & in ipfa Hincmarianos per Carolum Calvum Regem impetus non ignoramus. Et exindè quibufvis Romanæ Ecclefiæ decretis ac mandatis longè obedientiffimam fuiffe Gallicanam Ecclefiam docent fcripta Sancti Fulconis proximi poft Hincmarum Remenfis Archi-Epifcopi, Sancti Ivonis Carnotenfis, Goffredi Abbatis Vindocinenfis, Sancti Bernardi, Sugerii Abbatis ad Sanctum Dionyfium, & Stephani Epifcopi Tornacenfis. Etiam mandatis fecundi ordinis, pro quibus laudatus Ivo ad mortem uf que certare nolebat. Nolebat palàm damnare Metropolitam fuum Senonenfem, erecto per Gregorium feptimum Ecclefiæ Lugdunenfis Primatui omnibus nervis adverfum. At verò Humbertus Lugdunenfis Archiepifcopus, à laudato Abbate Sugerio, Sedis Apoftolicæ Delegato, ad caufam hanc cum Guilielmo Senonenfi Archi epifcopo finiendam evocatus Carnutum, adeffe noluit, addiditque caufam Sciat Charitas ve Epift. 134. ftra, quod donec Senonenfis Archi-Epifcopus Apofto licis mandatis contumax ac rebellis exiftit, pudor nobis eft ad illas partes progredi, ubi Domino Papa contradicitur. Archi-Epifcopi inobedientia o mnem provinciam reddebat infamem. Et apud Joannem Bromptonum Abbatem Jornalenfem fcribit ifte Guilielmus Archi-Epifcopus Senonenfis: Vitium Paganitatis incurrit, quifquis mandatis Apoftolicis obedire contemnit. Per omnem tunc Galliam vigebat hæc Gregorii feptimi Regula Qui Romanæ Ecclefiæ non concordat, Catholicus non habeatur. Ità fuic ufque ad regnum Philippi pulchri, & ab ipfo tractam in Gallias Romani Pontificis perfonam Hinc enim prodierunt fchifma Clementinum adversùs Urbanum fextum Pons €. 6. Pontificem Concilium Bafileenfe, rum. At nunquid Romanus Epifcopus in condendis legibus aut mandatis omninò debet antiquos ac generales Ecclefiæ Canones attendere, & illa ex his haurire? Refpondet apud Gratianum Pon25.9. 1. tifex Urbanus fecundus. Sunt quidam dicentes Romano Pontifici femper licuiffe nouas condere leges, quod & nos non folùm non negamus, fed etiam paldè affirmamus. Sciendum verò fummoperè eft, quod indè nouas leges condere poteft, unde Evangelifta Prophete aliquid nequaquam dixerunt. Ubi verò apertè Dominus vel ejus Apoftoli, & eos fequentes Sandi Patres fententialiter aliquid definiverunt, ibi non novam legem Romanus Pontifex dare, fed potiùs quod prædicatum eft ufque ad animam & fan- SAC , Acram imaginem Domini noftri Jefu Chrifti, & omnium Liberatoris & Salvatoris æquo honore cum libro fanctorum Evangeliorum adorari decernimus: Sicut enim per fyllabarum eloquia quæ in libro feruntur, falutem confequuntur omnes ità per colorum imaginariam operationem & fapientes & idiota cuncti ex eo quod in promptu eft, perfruuntur utilitate. Quæ enim in fyllabis fermo, hæc & pictura, quæ in coloribus eft, ut fecundùm congruentiam rationis & antiquiffimam traditionem propter honorem, quia ad principalia ipfa referuntur, etiam derivativè iconæ honorentur & adorentur æquè ut fan&torum facer Evangeliorum liber, atque typus pretiofæ Crucis. Si quis ergò non adorat iconam Salvatoris Chrifti, non videat formam ejus, quandò veniet in gloria paterna glorificari & glorificare Sanctos fuos; fed alienus fit à communione ipfius & claritate. Similiter autem et imaginem intemeratæ matris ejus, et Dei genitricis Mariæ, infuper et iconas San&torum Angelorum depingimus, quemadmodum eos figurat verbis Divina Scriptura; fed & laudabilif fimorum Apoftolorum, Prophetarum, Martyrum, & Sanctorum virorum fimul & omnium San&torum & honoramus & adoramus Et qui fic fe non habent, anathema fint à Patre & Filio, & Spiritu Sancto. STatu SCHOLION. Tatuit Canon adversùm Iconoclaftas in civitate Conftantinopolitana ac omni Orientali Ecclefia refufcitatos, adversùm Claudii Taurinenfis Epifcopi blafphemias, ac adversùs errorem Agobardi Lugdunenfis, Jona Aurelianenfis, Hincmari Remenfis, ac aliorum Francorum Epifcoporum, averfantium feptimam Synodum, volentiumque facrum quidem Evangelio 2 rum codicem & Dominica Crucis figuras, ipfius I V. A CANON , Morem principatus, utpotè quamdam malam radicem exortorum in Ecclefia fcandalorum, radicitus excidentes, eum, qui temerè, & prævaricatoriè ac irregulariter, veluti quidam gravis lupus, in Chrifti ovile infiliit Photium fcilicet, qui mille tumultibus & turbationibus orbem terræ replevit, jufto decreto damnamus promulgantes numquam fuiffe prius, aut nunc effe Epifcopum, nec eos, qui in aliquo facerdotali gradu ab eo confecrati vel promoti funt, manere in eo ad quod provecti funt: Infuper & eos, qui ab illo confuetas orationes ad præpofituræ promotionem susceperunt, ab hujufmodi patrocinio coercemus . Sed & Ecclefias " quas ut putatur tam Photius, quàm ii, qui ab ipfo confecrati funt, dedicaverunt, vel fi commotas menfas ftabilierunt rursùs dedicari & inthronizari , atque ftabiliri decernimus; omnibus maximè , quæ in ipfo, & ab ipfo ad facerdotalis gradus acceptionem vel damnationem acta funt in irritum ducis. Dicit enim univerforum Deus per Prophetam Quia tu fcientiam repulifti,& ego repellam te ne Jacerdotio fungaris mihi . Oblitus es Legem Dei tui, అ ego oblivifcar filiorum tuorum Si fecundum multitudinem eorum fic peccaverunt mihi, glo riam ipforum in inhonorantiam ponam; peccata populi comedent & in in juftitiis fuis accipient animas Juas. Et iterùm dicit: Quia multiplicavit Ephrem altaria in peccatum, facta funt ei altaria delicta : fcribam in ca multitudinem. Et, SCHOLIO N. Mnia tumultibus implere eft proprium am rum, detentum defiderio Alexandrini Pontificatus, Erat fimilis Maximo. Cynico, Conftantino bitionis. Præfertim ambitionis Epifcopalis. Etenim à Thebuli, Ecclefiæ Hierofolymitana Clerico, quod per martyrium defuncto Sancto 1.4. C.41 Jacobo Apoftolo, in Epifcopatus petitione repulJam tulerit Sancto Symeoni poftlatus, natam fuiffe primam in Ecclefia hærefim fcribit Eusebius Epifcopus Cæfareenfis. Ex eadem matre Simon magus, Valentinus, Novatianus, Collutus, Arius, & plerique alii hæreticam iniqui-mediatis Ordinationibus caffatis. Pœna dura, à tatem operati prodierunt. Et hinc in Sancti Sancto Nicolao Pontifice jam pridem inflicta, Ofex Prophetæ commentariis fcribit Sanctus ideoque per Synodum præfentem confirmata. Hieronymus: Veteres fcrutans hiftorias, invenire Etenim Photius, uti ad Sanctum Ignatium Patriarcham fcribit Adrianus fecundus Pontifex, non poffum fcidiffe Ecclefiam, & de domo Domini populos feduxiffe, præter eos qui Sacerdotes à Deo in fuo adversùs laudatum Ignatium conciliabulo pofiti fuerant & Propheta. Quis ignoret Ecclefiæ edixerat: Ab anathematizatis confecratus non folum Alexandrinæ poft Chalcedonenfem Synodum ab non accipit Spiritum Sandlum, fed & quod anted habuit flamen aufertur ab eo. Sanctum Ignatium Eutychianiftis barbaricas calamitates? Eas in Epift.75. Epift.23. litteris ad Leonem Auguftum San&us Leo Papa quafi ab anathematizatis ordinatum Epifcopum, Magnus, & in litteris ad eumdem Principem, unàque & omnes ab ipfo ordinatos damnavit ad poft laudatam Synodum exftantibus, diœcefeos laicos, ideoque ipfi, utpotè veraciter per anatheEgyptiaca Epifcopi latè exponunt, adduntquematizatos, nempe per Gregorium Asbeftam Sy. caufam fuiffe Timotheum Elurum Presbyte, racufe Archi-Epifcopum, non confecrato, fed Cap. 9. exfecrato A&t. §. exfecrato Nicolaus Pontifex reddidit juftiffimum talionem. per ab hujufmodi patrocinio coercens, agunt de creatis Hinc etiam caffat factas ab illis Ecclefiarum Verùm enim verò in Sancti Ignatii vita fcribit Nicetas Paphlago. Hoc tantùm in hac octava Synodo non laudo, non quod, ut aliqui censent, graviùs commota duriùs in reos decreverit, fed contra potiùs reprehendenda forfitan fit apud æquum arbitrum, quod multò clementiùs, quàm oportebat judicarit, babita nempe perfonarum aliqua ratione, non ex lege Apoftolica fyncerè lata fententia. Ex trigefimo primo, quo actum fuerat in Sanctum Ignatium, Apoftolico Canone agi voluit & in Photium, atque ità plenè canonicam effe vindictam. Si quis, inquit ille Canon, Epifcopus fæcularibus poteftatibus ufus Ecclefiam per ipfos obtineat, deponatur, fegregentur omnes, qui illi communicant. Omnem cum duce Photio fchifmaticum gregem voluit Nicetas non folo Epifcopali aut Clericali malè adepto, fed omni penitùs gradu exui, ipsoque etiam nomine Chriftiano: Reverà enim Photius non Cleri ac populi electione, fed Regia violentia intrarat Epifcopatum. Et laudatus Nicetas non tacet caufas fuæ querimonie: Quemadmodùm antè Divino Tharafio Patriarcha in Syno-fies unda tingeretur, atque ità demùm reducta repodo contra Iconomachos celebrata, cùm indulgentiùs, quàm ex præfcripto juftitiæ hæreticos tractassent, illi arrepta occafione impietatem fuam multò magis confirmarunt ; ità nunc Synodo hac remissiùs agente, nec fine affectu, neque ex Apoftolico Canone damnationis fententiam ferente, malitia rursùs contra Ecclefiam invenit locum. Etenim poft Synodum nequiffimi Photiani matris Ecclefiæ clementia abufi, fecerunt longè pejora. neretur. Sic enim hæreticorum ac fchifmatico- Quanti olim momenti fuerit Altaris in Bafilica Clementiæ caufa fuit Bafilius Auguftus, de quo pergit Nicetas. Ipfa Synodus non tantoperè volebat iis, qui cum Photio, quamvis inviti & coa*&i communicarant, indulgere, quantoperè fimplicizas, ne dicam levitas Imperatoris, vida nempe bominum precibus, & laudibus inflata humanis, & clementiæ nomine perfecta Dei æquitate penitùs deftituta. Etiam Apoftolicæ Sedis Legatos penitùs non excufat. Hæc, inquit, Patriarche Ignatii gloriæ labem nullam adfpergunt, quod non effe illi auctoritas agendi que vellet: Romanis enim pro Ecclefiaftica antiqua traditione judicandi poteftatem permittebat. Romana Ecclefia Deum ter optimum maximum, cujus vox, Nolo mortem peccatoris, fed magis ut convertatur & vivat, semper eft imitata, ideòque per clementiæ viam à Photianis fperabat meliora. Agimus Nicetæ gratias de laude ac memoria antiquæ Ecclefiafticæ traditionis, ex qua Sedis Apoftolicæ Legati in Syno. dis generalibus femper habuere agendorum propofitionem, primum fuffragium, ac pænarum Epifcopis aut Clericis reis infligendarum definitionem. Ejus duriores de Synodo voces fcholio marginali moderatur Anaftafius Bibliothecarius. Non damnat Nicetas Ecumenicum concilium, quafivifibile chrifma in verum Dei vivi ac veri tem Apoftolicos Canones violarit; fed ex iis rebus, que poft concilium evenere, majorem feveritatem defidesat. Quippe cùm clementiùs egiffe videatur, quam per Canones ipfos agere licuiffet, fi fummo jure agere cum Photio, Photianifque voluisset . Hæc Canonis verba, Eos qui ab illo confuetas Orationes ad Præpofiture promotionem fufceperunt, Lucidiùs in litteris ad Guilielmum Fifcanenfis monafterii Abbatem loquitur S. Ivo Epifcopus Carnotenfis. De motione altaris vel parietum Eccle- Epift.So. fiæ, utrùm iteranda fit confecratio vel non iteranda, nihil fcriptum in antiquis Regulis reperi. In collecticnibus autem Burchardi VVormatienfis Epifcopi ex Concilio Meldenfi, capitulo quinto, ità fcriptum reperitur: ALTARE SI MOTUM FUERIT, ECCLESIA DENUO CONSECRETUR; PARIETES VERO SI MOTI FUERINT, ET NON ALTARE, SALIBUS TANTUM EXORCIZENTUR. Etenim faxea bafilica eft fidelis animæ, per Domini noftri Jefu Chrifti fanguinem, & tam vifibile quàm in plum confecrate, figura ac Sacramentum, at |