gis litteræ, omnefque Ecclefiæ Patres & Canones frequentiùs aut ardentiùs inculcant. Apoftolum, adfirmantem in Ecclefia à Domino pofitos & Doctores & Paftores, exponens in Epiftolæ ad Ephefios commentariis Sanctus Hieronymus rectè ait distincta quidem, fed individuè connexa effe ifta officia, neminemque adfumendum ad Paftoris nomen, nifi Doctorem, qui docere poffit quos pafcit. Neque refert, quod folam docibilitatem in Epifcopo requirere videatur idem Apoftolus, fcribens ad Timotheum. Oportet Epifcopum effe docilem. Etenim in Græco eft vox, didintinos, quæ non ut interpretatur Latina fimplicitas, fignificat doceri capacem, fed capacem doL.I.contr cere. Porrò doctrina noftra non eft alia, quàm Pelag.c.8. facra utriufque legis Scriptura: Quam Dei Verbum, & traditum & fcriptum. Quis nefciat Alexandri fecundi ac Gregorii feptimi temporibus omnem Europæ Ecclefiam fuiffe fædiffimam ? Caufam dat Sanctus Petrus Damiani,quod EpifcoL 1.Epift. pi facrarum Scripturarum eloquia nefcirent, fed sola legum fcita & forenfe litigium. Ejufmodi namque Epifcopos, quales & fuprà memoratus Neon promoverat, paffim inconfideratè & diffolutè vivere adfirmat præfata Synodus Seleucienfis. 25. Cap. I. L.7. C.2 Et facras litteras, & Ecclefiafticos Canones Epifcopus fcire debet fcrutabiliter: Hoc eft, & intelligere, & affiduo ftudio adhuc fcrutari. Meritò fanè in Epiftola ad Titum commentariis laudatus Hieronymus graviter arguit Epifcopos, qui inertia fe, & otio, & fomno dantes, putant peccatum effe, fi Scripturas legerint, & eos, qui in lege Domini meditantur die & nocte, quafi garrulos inutilefque contemnunt. Atticum Conftantinopolitanum Epifcopum laudat Socrates, quod in evolvendis veterum Patrum, facras litteras elucidantium, fcriptis effet affiduus, & noces tereret. Etiam Sanctus Auguftinus frequenter fatetur fe noctes integras lucubraffe. Natalis Salonæ in Dalmatia Archi-Epifcopus peffimè adminiftravit: L.2.Epift. Caufam edicit Sanctus Gregorius Magnus, quod nequaquam lectioni ftuderet, ideòque Ecclefiaftici ordinis ufum ignoraret. Ejus frivolas excufationes egregiè refutat. In Sancti Aggxi Prophetæ commentariis Sanctus Hieronymus id præfertim requirit in illis, qui cum non plena fcientia Epifcopalem cathedram adfcenderunt. Saltem, inquit, illud babeant, ut poftquam Sacerdotes fuerunt ordinati, difcant legem Dei, ut poffint docere quod didicerint, & augeant fcientiam magis quàm opes, magifque noctes & dies in Scripturarum tractatu, quàm in ratiociniis & fupputatione confumant. 14. 37. quidem nifi Levitici generis viri, ad fancta admitte bantur altaria, ne peffimè, meritis contemptis, aut pretio aut præfumptione ad facros cultus impar accederet. Tunc migrabant per illam prærogativam familiarum ad inftituta Cultorum, nunc eft doctrina pro genere. Quod illis fuit nafci, hoc nobis imbui. Illos tabernaculo dabat natura, nos Altaribus parturit difciplina. Pergit Canon: Quod fi difceptaverit, nullatenùs confecretur. Et iterùm: Inquiratur à Metropolitano, &c. Similem Canonem habemus à tertia Cap. 7. Synodo Francorum Valentina. Si à fervitio pit Principis noftri aliquis Clericorum venerit, ut alicui civitati præponatur Epifcopus, timore cafto folicitè examinetur: Primùm, cujus vitæ fit ;` deindè cujus fcientiæ. Et vigore Ecclefiafiico fub oculis Dei omnipotentis agat Metropolitanus in hac parte, Epifcopis ficut Dei miniftris auxilium ferentibus, ne maculate vite, & pompis fæculi turbidus, & fimonia. ca hærefi pollutus bumilibus & mundis Chrifti membris, Ecclefiæque ipfius fupponatur Epifcopus. Nec præfumat illiteratum, & cupiditate nimia cœcatum, redditurus faci fui rationem, populo Dei præficere. Valentinus Francos à Carolo Calvo Rege, præfens Canon Græcos à dictis duobus Auguftis promotos è foricibus Palatinis indignos Epifcopos impetit, omnem deinceps promovendum mandans non folummodò Pfalterii, cantus Ecclefiaftici, Sacrorum Canonum ac Divinarum Scripturarum effe peritum, fed & defuper examinari à Metropolita, cogique ad juratam de diligenti ftudio, docendo populo, & frequentandis ac decantandis Divinis in Ecclefia laudibus profeffionem. Qui difceptaverit, id est, ejufmodi profeffionem non lubens fecerit, nullatenùs confecretur. Et jure merito. Ignaros enim ac ineptos Epifcopos iniquo populo dari in pœ-' nam, ac effe Divini furoris crudele flagellum, rectè docet laudata Synodus Valentina. Rectè item præfens Canon Epifcopatum vocat fummum Sacerdotium. Eodem enim modo va cat Synodus Taurinenfis : Ordinatio fummorum Cap. 1. C. 4. Sacerdotum. Et in litteris ad Himerium Terraconenfem Archi-Epifcopum Siricius Pontifex: Epift.1. Summi Antiftites. Et in litteris ad Synodum To- c.15. letanam Innocentius primus: Honor fummi Sacer- Epift.22. dotit. Et in decimo fermone de quadragefima Cap. 1. Sanctus Leo: Summi Antiftites, & fecundi Ordinis Sacerdotes. Paffim ità Patres loquuntur. Errant, qui Romanæ Ecclefiæ Primatui id putant adverfum. Rationem dat Sanctus Leo Magnus in litteris ad Anaftafium Epifcopum Theffalonicenfem. Connexio Chriftiani corporis concordiam Epift.84. exigit Sacerdotum: Quibus et fi dignitas non fit communis, eft tamen ordo generalis. Quoniam & inter beatissimos Apoftolos in fimilitudine honoris fuit quædam difcretio poteftatis. Et cùm omnium par effet electio, uni tamen datum eft, ut omnibus præemineret. Itaque non à jurifdictionis poteftate, in qua grande & varium difcrimen, fed à confecratione, in qua pares omnes, Epifcopi vocantur fummi Sacerdotes. C. II. Ο Mnis electio à Principibus fa&ta Epifcopi aut Presbyteri aut Dia SCHOLIO N. Une Canonem in litteris ad Hugonem Ecclefiæ Lugdunenfis Primatem laudat Epift. 68. Sanctus Ivo Epifcopus Carnotenfis. Quid fuper electione Epifcoporum à Principibus fala dicat septima Synodus, non eft meum veftram docere Prudentiam. A Regibus fuis invafam Epifcoporum nominationem dicit à præfenti Canone damnari. Ejus fanciendis caufam edicit vita authentica Sancti Stephani, Auxentiani in Bythinia mona. chi & Martyris, per Judocum Clichovæum latinè reddita, & Sancti Joannis Damasceni operibus adnexa, agens de promotione Conftantini Patriarchæ Conftantinopolitani facta per Imperatorem Conftantinum Copronymum. Conftantinus Imperator facri Ordinis quemdam nactus, cui Eamdem temeritatem damnat in Conftantio L.contra Augufto Sanctus Hilarius Pictavienfis Epifcopus, Conftant. in Anaftafio Augufto Theodorus Lector, in L4 C.25. Zenone Augufto Michael Glyca, in Agilulfo L.8. Epift. 65. Longobardorum Rege Sanctus Gregorius Magnus, in Paulo Samofateno Nicephorus Calixtus, ac in Maximo Cynico Gregorius Presbyter, Encomiaftes Sancti Gregorii Nazianzeni. Paulus namque Samofatenus à Perfarum Rege gentili dicitur intrufus in Cathedram Antiochenam Sedem Conftantinopolitanam Maximus Cynicus à Theodofio Augufto petiit, verùm piiffimus Princeps facrilego facinore noluit profanari. Eadem præfumptio dudùm graffata est in Francorum, Germanorum, & Anglorum Regibus: Hinc enim Sanctus Thomas Cantuarienfium Martyr & Archi-Epifcopus, Regiis perfecutionibus illuftratus, meritò fe pati profeffus eft, quod non ab Ecclefiæ fuæ monachis Cathedralibus, fed à Regia violentia accepiffet Epifcopatum, ideòque ad Synodum Turonenfem profectus illum Alexandro tertio Pontifici ad manus pofuit, atque ab eodem coactus recepit. Et dudùm ante hanc Synodum ftatuit in Reges fuos tertia Synodus Parifienfis. Quod fi quis per ordi- Cap. 8. nationem Regiam Epifcopalis honoris culmen temeritate nimia pervadere præfumpferit, à Comprovin cialibus loci ipfius Epifcopus recipi nullatenùs mereatur, quem indebitè ordinatum agnofcunt. In præfentis Canonis commentario rectè Joannes Zonaras Regum iftam temeritatem dicit effe vetus malum. Et apud nos Latinos & apud Græcos femper fuit rigidiffimè vetitum, femperque refurrexit. Apud nos Latinos in ipfum acerrimè decreverunt & pugnarunt varia variarum Provinciarum & gentium Synodi, variique Romani Pontifices, nominatim Gregorius feptimus, Urba nus fecundus, Pafchalis fecundus, Calixtus fecundus, Innocentius fecundus, Alexander ter nomen cum ipfo idem & eadem fidei fententia || erat, ei, prob fceleftum facinus, Ecclefiæ curam, adminiftrationemque committit, non Patrum electione, non Synodi examinatione, non denique canonico fuffragio atque decreto, fed tyrannica poteftate Antiftitem ipfum inftituens. Etenim non fecùs ac fi in fcena luderent, ambo in pulpitum adfcenderunt, ac deindè Imperator manibus impurts diploidem facram nefario bomini profanè imponit, dignum Epifcopatu eum effe proclamans, qui gravi potiùs ignominia & vituperatione erat dignus. Graviffimè invehitur in iftam Principis temeritatem. Imitatus ille fuerat patrem fuum Leonem Ifaurum, qui Sancto Germano Patriarchæ Conftantinopolitano, ob defenfas facras imagines ejecto, fuperintruferat Anaftafium Lævum Iconoclastam, & adversùs quem fcripfit Sanctus Pontifex GreEpift.2. gorius fecundus: Quemadmodùm Pontifex introSpiciendi in palatium poteftatem non habet, ac dignitates Regias deferendi; fic neque Imperator in Ecclefias introfpiciendi, & electiones in Clero peratius, volentes liberè ambulare electiones canoni. gendi. cas juxta Canonem Apoftolicum & quartum Ni Act. 4. Cap. 9. cænum. De vario rei hujus ftatu fcribi oporteret grandes libros. Apud Græcos præfentem Canonem fprevit Imperator Nicephorus Phoca, Ecclefiafticæ libertatis fædiffimus hoftis, de quo Georgius Cedrenus. Legem tulit, cui & Epifcopi quidam leves atque adulatores fubfcripferunt, ne Imperatoris injuffu ullus crearetur Epifcopus. Perverfæ legis occafionem adducit in Ecclefiaftica hiftoria Joannes Zonaras. Orta inter fummum Paftorem, Polyeu&tum Patriarcham Conftantinopolitanum, & primarios Sacerdotes contentione, cùm bi decernendi licentiam & approbandi poteftatem fibi vendicarent, ille fuffragia reprehenderet, ut quæ nec fine affectibus, nec recto judicio ferrentur, operamque daret, ut ab his judicium facturis & ipfe in confilium adhiberetur: Imperator ex hoc fumpta occafione, & omni auctoritate defignandi Epifcopos fibi vendicata, edixit ne quifquam injuffu fuo in ullam Ecclefiam mitteretur. Caffata & lacerata poftmodum fuit ea lex, atque de folo Epifcopatu Conftantinopolitano indultum Principi, quod ad Michaelem Auguftum fcribit Pontifex Nicolaus Primus in litteris per octavam Synodum probatis. Confuetudinem veftram novimus, in Regia urbe minimè apicem Archieraticæ poteftatis aliquem posse habere fine Ecclefiaftica plebis confenfu, atque imperiali fuffragio. Eamque confuetudinem Pontifex probat, aut fanè non damnat. Exponit in opere de Ecclefiafticis Ordinationibus Symeon Archi-Epifcopus Theffalonicenfis. Suffragia fecundùm confuetudinem in tres perfonas feruntur, lataque ad Imperatorem à Chartophylace & duobus Epifcopis deferuntur. Unius de tribus à Concilio nominatis electio antiquitùs Imperatori, ut undo, à Patribus permissa eft, cò quod omnes fint à Synodo electi, & digni co honore judicati. Quod privilegium laudant etiam Codinus Curopalates & Imperator Joannes Cantacu-1 zenus. Ad omnem Epifcopatum tres à Clero & populo eligi, electos Metropolita ac ejus Synodo offerri, & ipforum unum ab illo confirmari & confecrari ftatuit Juftinianus Auguftus, ac omnis Ecclefia, etiam Sanctus Gregorius Magnus, fervavit: Hoc ipfum Metropolita privilegium quoad Patriarchæ Conftantinopolitani electionem datum eft Imperatori. Et illo contentos effe Græcorum Auguftos voluit laudatus Nicolaus Pontifex, at non obtinuit. Liquet ex ejus litteris ad cunctos Conftantinopo litano Patriarchatui fubjectos Epifcopos probatis & lectis in feptima Actione Synodi octave. Impietas tantùm caput extulit, ut Ecclefiarum Præfulibus pofthabitis, & ordine canonico conculcato, laici nunc Ecclefiaftica moderamina teneant, & pro libitu proprio iftos modò removeant, modò illos in locum eorum promoveant, &rursùs quos nunc appro bant, poftmodùm mentis levitate vidi repellant, Etenim Michael Auguftus Sanctum Patriarcham Ignatium ejecit ut à laicis promotum, & Photium intrufit: In eodem opere fibi ipfi adverfus. Pergit Pontifex. Ut nempe fæculares ac laici homines quælibet fcelera valeant licenter committere, & pro bis à nullo Pontifice, qui ex Clero promotus bac firma poterat auctoritate compefcere, liberè redar, guantur. Multis oftendit ex ifta impunitatis cupidine cœpiffe Reges ad Epifcoporum nominationem, quafi ad boni & mali fcientiæ pomum manus extendere, & forices palatinos, utpotè adulatores & canes mutos, ad Epifcopatus evehere. Addit in memorato opere Symeon Archi-Epifcopus Theffalonicenfis. Verùm ifta non tam ab Impe. ratoribus, quam ab adulatoribus funt, qui eos bumanis verbis falfa perfuafione commovent ad majora perpetrandum, ità ut audeant & promovere Episco· pos, & translationes facere. Papæ ! Solidè temeritatem improbat, nifi quod ut homo Græculus & fchifmaticus de Regia unctione, quafi vero novæ legis Sacramento, nugas venùm exponat, &anilia, quæ quibufdam hodie Francis emere non pudet, deliramenta. Rectè itàque Tracta tus Conftantinopolitanus apud Patres Prædicatores repertus improperat Græcis. Patriarchæ corum, Archi-Epifcopi, & Archi-Mandrite, fecundùm quod aliquando fuit in primitiva Ecclefia hæreticorum, ad obtinendos bonores à laicis promoventur. Quod prorsùs hoc in tempore trigefimus Apoftolorum Canon inbibet fiert. Sed & tertius Canon Synodi, quam Græci feptimam vocant, pronunciat omnem electionem, à Principibus fæculi factam, fore irri tam. Ex quo liquet tractatum iftum fuiffe compofitum poft tempora Calixti fecundi Pontificis, fub quo Ecclefia Latina recepit liberas electiones. Prælatorum. Porrò vulgaris ille, à noftro etiam citatus, Apoftolicus Canon apud Dionyfium Exiguum eft trigefimus primus. Additur & quartus Nicænus: Utpotè Regia Epifcoporum nominationi capitaliter repugnans. Cap. 8. CANON IV. Rædicator Ecclefiæ Paulus Divinus Apoftolus, ac fi Canonem ponens Ephefiorum Presbyteris, immò verò & omni facratæ multitudini, ità fiducialiter perhibuit dicens: Argentum, aut aurum, aut veftem nullius concupi-vi, omnia ostendi vobis, quoniam fic laborantes oportet fufcipere infirmos Beatiùs exiftimans dare. Propter quod & nos edocti ab eo de aut finimus, nullatenùs Epifcopum turpis lucri gratia excogitare ad excufan- A Epift. 14. tana SCHOLI ON. Cunctis Ecclefiis, earumque Presbyteris & Cap. 17. nenfis, Capitularia Ludovici Pii Augufti, Ca- Cap. 7. Romana per illuftriffimum D. Lucam Holftenium vulgata, Synodus Tholofana habita sub Pontificatu Victoris fecundi, Gregorius feptimus in quinta fua Romana Synodo, & Alexander tertius in Synodo Lateranenfi, urgens locum Apoftoli: Non debent filii parentibus, fed paren tes filiis thefaurizare. De variis in hoc vitio artibus Lariffenum Archi-Epifcopum, item BifuntiL.2. Epift. num, & Epifcopum Pictavienfem notat Inno325. centius tertius. Eufebiana factio Sanctum Atha L.1.Epift. 42. 1.3. Epift.-nafium, quod Ecclefias fibi fubjectas linearum J84. veftium exactionibus vexaffet, falsò traduxit. Monachos exactionibus vexari vetat Canon ex Rigidiffimè etiam præfens Canon vetat deteftandam avaritiæ fpeciem, qua quidam Epifcopi, abfolutionem auro vendituri, perfonas aut loca, Clericorum præfertim, fufpendebant à Divinis, interdicebant excommunicabant. Ità & in Canonicis litteris, Hedenulfo Laudunenfi Epifcopo in confecratione datis, ftatuit Hincmarus Metropolita Remenfis : Ne quemquam Apud SirEcclefiaftict Ordinis Miniftrum, occafione turpis mul.16. mond. for L.4.Epift. I. Epift. 14. eorum proventus fibi retinebant. Et hunc abu lucri, ut aliquid ab eo abfoluto accipiat, contra fa- communicatorum, & de quadraginta & octo libris, A. 1237. L.3.C. 28. CANON V. Eccatum ad mortem eft, quando quidem peccantes incorrepti per |