Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

tiam prodiiffe hymnos ac alias preces hæreticas || Thomam Eboracenfem Archi-Epifcopum laudat F. 293. Cap. 12. queritur Milevitana Synodus, ideòque nullas,

Conft.122

Cap. 5.

nifi à prudentioribus tractatas, & à Synodo com-
probatas permittit deinceps in Ecclefia legi aut
cantari. Quin immò quidam Hifpaniarum Epi-
fcopi projecerunt etiam Sancti Hilarii ac Sancti
Ambrofii hymnos, pro eo, qnod de Scripturis
fandorum Canonum vel Apoftolica traditione non
exifterent: Erat Pauli Samofateni audacia, ideò-
que illos meritò compefcuit quarta Synodus To-
letana. Hymnos iftos, ut fpiritu Dei conditos,
femper Ecclefia eft venerata. Rectè verò Clemens
octavus Pontifex etiam novas litanias à quocum-
que compofitas vetuit in Ecclefia recitari: Jam
pridem enim omnium omninò publicarum pre-
cum examen & approbationem fibi Romana Ec-
clefia refervavit.

Guilielmus Malmesberienfis, quod mafculam in
Ecclefia muficam induxerit, immunem ab omni
effæminatione, de qua gentilis Poeta Perfius:
Nec quidquam tenero supplantent verba palato. Isti
fanè cantus faltum provocant, non planctum
peccatorum. Plurima illum profcribunt ac dam-
nant decreta Ecclefiaftica, ac noviffimè etiam Seff. 22.
facrofancta Synodus Tridentina,

Reftat quæftio, An Wicleffiftas Ecclefiaftici.
cantus damnatores rectè olim Ecclefia damnarit?
Ratio dubitandi eft, quia aliud feciffe non vi
dentur, quam quod fecit Sanctus Athanafius,
de quo in Confeffionum libris Sanctus Augufti-
nus. Athanafius tam modico flexu vocis faciebat for
nare Lectorem pfalmi, ut pronuncianti vicinior effet,
quam canenti. Quomodò etiamnùm hodie pfal-
lunt fratres Capuccini. Deindè omnis cantus ha-
bet nefcio quam lenocinandi virtutem, de qua
ibidem Auguftinus. Delectatio carnis meæ, cui
mentem enervandam non oportet dari, fæpè mé fal-
lit, dum rationem femper non ità comitatur, ut
patienter fit pofterior, fed tantùm quia propter illam
meruit admitti, etiam præcurrere ac ducere conatur,
ità in his pecco non fentiens, fed pofteà fentio. Ob
hæc pericula cantum Sanctus Athanafius profcri-
pfit, ac de iplo imitando hæfitavit Sanctus Au-
guftinus.

Nec tantùm diffonam ab Ecclefiaftica fide aut moribus materiam vetat præfens Canon, fed & incongruam cantandi formam, de qua Apoftolicæ ad Ephefios Epiftolæ verfum, Cantantes in cordibus veftris Domino, exponens Sanctus Hieronymus, adductus etiam & laudatus à Synodo Senonenfi. Audiant bæc adolefcentuli: Audiant hi, quibus pfallendi in Ecclefia officium eft, Deo non voce, fed corde effe cantandum, nec in tragadorum modum guttur & fauces dulci medicamine collinendas, ut in Ecclefia theatrales moduli audiantur & cantica; fed in timore, in opere, in fcientia Scripturarum. Quamvis fit aliquis, uti illi folent appellare, cacotonos, fi bona opera habuerit, dulcis apud Deum cantor eft. Longè minùs evirandi funt pueri, ut mimicè in Ecclefia cantent, & extra illam flagi-ruptis: Eft ipfa carnalis ac rebellis libido. Ejus tiofiffimè vivant. Evirationis facinus ut verum homicidium damnant Romanæ leges, adeòque talis in Ecclefia cantus quid aliud eft, nifi barba ro quorumdam gentilium more proprios Deo filios immolare? Meritò in Capitulorum brevi quofdam Epifcopos & Abbates reprehendit Carolus Magnus, Quod plus ftuderent, ut fuus cleCap. 11 vicus vel monachus benè cantaret & legeret, quàm

juftè & beatè viveret. Quamvis non folùm minimè
contemnenda fit in Ecclefia cantandi vel legendi di-
fciplina, fed etiam omnimodis exercenda. Si utrum-
que accedere non poteft, ferenda tolerabiliùs videtur
imperfectio cantandi, quam vivendi. Meritò item

Refpondeo tamen Wicleffiftas fuiffe juftiffimè damnatos. Adducta enim lenocinandi vis nequaquam in ipfis fonis aut aliis rebus fenfui noftro objectis eft, fed in nobis peccato originali cor

caufa quafdam Dei creaturas poffumus fugere ac ||à nobis feparare, nullam damnare. Porrò cantum omnis jam pridem fub cœlo probavit Ecclefia, ejufque judicium pleniffimè fecutus eft etiam Sanctus Auguftinus. Fateor nos in pio quoque cantu quandoque labi in voluptates aurium, at: ecce remedium ejufdem Auguftini. Cùm miht accidit, ut me ampliùs cantus, quam res, quæ cantatur, movet, pœnaliter me peccare confiteor, & tunc mallem non audire can antem. Leviora noftræ fragilitatis peccata funt ifa; tamen omning peccata.

L.10.c.33.

[ocr errors]

CANON LXXV L

Uod non oportet intra fan&os ambitus cauponariam officinam vel ciborum fpecies proponere, vel alias venditiones facere, fuam venerationem Ecclefiiis fervantes. Salvator enim nofter & Deus, per fuam in carne vivendi rationem nos inftituens, non facere domum Patris fui domum negationis juffit, qui etiam nummulariorum menfas effudit, & eos qui facrum commune faciunt, ejecit. Si quis ergò in prædico delicto deprehenfus fuerit, fegregetur.

SCHO

[blocks in formation]

Q

CANON

,

LXXVIL

·

Uod non oportet facris initiatos, vel Clericos vel Afcetas,
id eft, Exercitatores feu monachos lavari cum mulieribus,
nec omnem Chriftianum
aut laicum Hæc eft enim...
prima condemnatio apud gentes. Si quis autem in hoc deprehen-
fus fuerit, fi fit quidem Clericus, deponatur ; fin autem laicus,
fegregetur.

L. 3.

SCHOLI O N.

Anta fermè olim lavandi, quanta edendi

[ocr errors]

fuerunt Sanctum Jacobum Apoftolum, quem
nunquam corpore lotum laudant Egefippus
Eufebius Cæfareenfis, & in catalogo virorum
illuftrium Sanctus Hieronymus. Et de antiqua Cap. 3.
Ecclefiæ in neophytos difciplina fcribit in libro
de corona militis Tertullianus: Lavacro quotidia-
no, utpotè re voluptuaria, per totam Pafchatis
bebdomadam abftinemus. Et hinc eamdem abfti- Cap. 1.
nentiam fingulis præcepti jejunii diebus teste
eodem Tertulliano in libro de jejnniis, adnecte-
re cœperunt Montanifta, tandemque quoad
quadragefimam probavit etiam Catholica Eccle-
fia. Græci pofteriores extenderunt ad quartas

[ocr errors]

aut bibendi eft exiftimata neceffitas. Lavit, tefte apud Sanctum Irenæum & Eufebium L.3. C.22. Cæfareenfem Sancto Polycarpo, etiam Sanctus Joannes Apoftolus, & inter duriores antiquæ pœnitentiæ moleftias fuit illotum in facco & cinere volutari. Etiam monachis balnea permiserunt fancti Patres: Et quodvis olim monasterium, quomodò culinam, ità & balneum habuit. Gallia, Belgica præfertim, æftu non laitem & fextas, jejunari folitas, ferias, uti liborat, & tamen de Godefchalco, monacho miferabili, quem ut contumacem hæreticum per annos plufquam viginti carceratum Euchariftia etiam Sacramento privavit, fcribit ad Egilonem Epift.24 Senonenfem Archi-Epifcopum Hincmarus Re

menfis: In manfione, qua degit, caminatum habet,& neceffarium; lavacra illi non denegantur . Et apud Sanctum Gregorium Turonenfem fanctiL.10.c.16. moniales Pictavienfes Radegundim Abbatiffam fuam graviter accufant: Quod in balneo lavarentur incongruè. Erat infulfa querimonia. Etenim de Ægypti & Syriæ Monialibus fcribit ad SabiEpift. 48. nianum Diaconum Sanctus Hieronymus: Lava

C. 3.

Cap. 6.

quet ex Refponfis Nicolai primi Pontificis, id
nulla ratione probantis, ad Confulta Bulgaro-
rum. Eos, qui diebus Dominicis vetabant bal- L. 11. Ep.
nea, improbavit Sanctus Gregorius Magnus. 3.

Verùm mixta diverfi, facri præfertim, fexus
balnea omnis femper fub coelo Ecclefia eft abo-
minata. Hinc enim in fermone de habitu Virgi-
num exclamat Sanctus Cyprianus. Quid que
facræ Virgines promifcuas balneas adeunt, quæ
oculis ad libidinem curiofis pudori ac pudicitiæ dicata
corpora proftituunt, quæ cùm viros atque à viris nu-
dæ vident ac videntur, nonne ipfæ illecebram vitiis
præftant? Nonne ad corruptelam & injuriam fuam de-

crum non adeunt. Et ipfe illud nulli unquam fa-fideria præfentium follicitant atque invitant? Gracræ Virgini permifit. Etiam plures monachi religiofiffimè abftinuerunt: Et in Chalcedonenfis Act. 10. Synodi Actis, quod per quinquaginta à fua converfione annos nunquam laviffet, prædicatur quidam Presbyter Ecclefiæ Edeffenæ. Imitati

viffimè invehitur in audaciam nuditatis. Certè
Sanctus Ammon monachus etiam folus coram
feipfo nudari erubuit. Hinc ultra Lycum flumen
translatus fuit ab Angelo, uti ex Sancto Athana-
fio teftatur in hiftoria Laufiaca Palladius Epifco-

Epift.7.

L.3.c.6.

pus Helenopolitanus. Et ad Lætam matronam fcribit Sanctus Hieronymus. Scio præcepiffe quofdam, ne Virgo Chrifti cum eunuchis lavet, nec cum maritatis feminis, quia alii non deponant animum virorum, alie tumentibus uteris præferant fæditatem :- Mihi omninò in adulta virgine lavacra difplicent, quæ feipfam debet erubefcere, & nudam videre non poffe. Rem formidabilem, Carthagine factam, refert apud Sanctum Profperum Auctor librorum de Divinis promiffionibus . Quædam juvencula, Arabs natione, Ancillæ Dei babitum geftans, cùm in balneo lavans fimulacrum quoddam Veneris impudicè refpiceret & feipfam, eique fe confimilans, domicilium fe diabolo præbuit: Ab ipfo apprehenfa fuit & poffeffa. Et Juftinianus AuL.22.c.16. gustus in duabus legibus novellis uxorem, quæ L.118.c.8. voluptatis caufa lavare audeat cum viris alienis, ftatuit omninò poffe dimitti.

Et jure merito Quoniam promifcua balnea ipfi etiam gentiles damnarunt. Etenim de Tra

jano Augufto encomiafticè fcribit Ælius Spartianus; Balnea pro fexibus feparavit, Et de Ale- Cap. 18. xandro Augufto Lampridius. Balnea mixta Roma exhiberi prohibuit: Quod quidem jam anteà probibitum Heliogabalus, fædiffimus Priapus, fieri Cap. 24. permiferat. Et infrà. Cùm milites_lavacris mulieCap. 53. bribus vacarent, omnes comprehendi juffit, & in vincula conjici. Viris, licet folis, mulierum balnea ne quidem patere voluit. Aliam gentilium Romanorum caftiffimam confuetudinem laudat in libris Officiorum Sanctus Ambrofius. Mos ve- L. 1. C. 18. tus in urbe Roma & plerifque civitatibus fuit, ut filii puberes cum parentibus, vel generi cum foceris non lavarent, ne paternæ reverentiæ auctoritas minueretur: Licèt plerique fe & in lavacro, quantùm poffunt, tegant, ne vel illic, ubi nudum totum eft corpus, teda non fit portio genitalis. Ex hac confuetudine Gordianus Imperator, apud Julium Cap. 6. Capitolinum. Socero fuo Annio Severo tantùm detulit, ut nunquam cum eo laverit.

L.1.C.6.

Epift.80.

Q

UT

CANON

LXXVIIL

[ocr errors]

Uod oportet eos, qui illuminantur fidem difcere feptimanæ feria Epifcopo feu Presbyteris renunciare .

SCHOLIO N.

Tcumque verum dicit fexta Synodus Parifienfis. In primordio fan&tæ Dei Ecclefiæ nemo ad perceptionem facrofancti Baptismatis admittebatur, nifi priùs & fidei & Baptifmatis Sacramento fuisset inftructus. Verùm quoniam fides Chrifti ubique pollet, & parvuli de Chriftianis parentibus nati, antequam ad intelligibilem ætatem veniant, Baptifmatis Sacramenta percipiunt, neceffe eft ut quod imbecillis ætas nequivit, intelligibilis difcere fatagat. Dixi, utcumque verum. Licèt enim, uti non dubito, rectum fentiat, palàm tamen malè loquitur in infantili ætate neminem fuiffe à primitiva Ecclefia baptizatum. Baptifma infantium eft non folummodò Apoftolicum, fed & Dominicum inftitutum. Interim ex quo plenè extinctus fuit Paganifmus, & Baptifmus in adul tam ufque ætatem à nemine dilatus, primæva tradendi & reddendi Symboli forma & tempora in omnimodam ubique diffuetudinem abierunt.

Meritò item Campania, Samnii, ac Piceni Epifcopos arguit Sanctus Leo Magnus, quod fine ullis fpiritualium eruditionibus præparationum celebrarent regenerationis myfteria, rudibusque ac Ecclefiaftica doctrinæ imperitis traderent Sacramentum. Eft quippe patenter adverfum Divino man

& quinta

dato: Docete gentes, deindè baptizate. Etiam in extremo mortis articulo eft ordo ille rigidiffimè fervandus. Etenim Sando Petro, uti in prato Cap. 98. fpirituali ex Sancto Athanafio refert Sanctus Sophronius, Ecclefiæ Alexandrinæ Epifcopo & Martyri, cùm facta effet mortalitas, & plerique necdum catechizati ad Baptifma mortis timore confugerent, apparuit Angelus bumana Specie dicens: Quamdiu buc mittitis marsupia ifta fignata quidem, inania autem prorsùs & vacua, & intùs nibil babentia? Valis fignati & vacui fit etiam mentio in Dialogis Sancti Gregorii: Eft homo judæus, qui à dæmone territus feipfum facrofancta Cruce fignarat. Edixit itaque Angelus ejufmodi bapti zatos habere quidem validum Sacramentum, & ejus characterem, at fine omni fructu juftificationis. Confonat Gregorius fecundus Pontifex in litteris ad Sanctum Bonifacium Apoftolum c. 8. Francorum: Ait ipfos non rebaptizandos, fed fpirituali doctrina, ut Sacramentum revivifcat, ftudiofiùs impartiendos. Quocircà Epifcopis ac Presbyteris rigidum adfiduè catechizandi onus incumbit. Hinc omnis olim Ecclefia habuit. fpecialem Catechistam, quem in Epistola ad Clerum fuum Sanctus Cyprianus Audientium, in Epift. 24. libris adversùs Sanctum Hieronymum Ruffinus L.1.C.2. vocat Symboli Patrem & Doctorem. Apud Orientis Ecclefias fuit non modica dignitas.

Por

Epift.9.

Porrò de Symboli tradendi tempore fcribit ad | fororem fuam Marcellinam, agens de perfecutione fibi per Valentiniani fecundi Imperatoris matrem Arianam Juftinam mota, Sanctus Ambrofius. Sequenti die, erat autem Dominica, poft lectiones atque tractatum, dimiffis catechumenis, Symbolum aliquibus Competentibus in Baptifterii tradebam Bafilica. Infrà palam dicit fuiffe DominiSerm. de cam Palmarum. Et apud Sanctum Auguftinum fermo in eadem Dominica: Symbolum vobis tradituri fumus, fratres chariffimi. Et de Epifcopo, qui Burgundiones perduxit ad fidem fcribit SoCap. 13. crates: Cùm eos in fide erudiviffet, octavo die, qui fuit Pafcha, lavacro Baptismatis tinxit. Et Synodus Agathenfis: Symbolum placuit omnibus Ecclefiis una die, id eft, ante octo dies Dominica Refurrectionis, publicè in Ecclefia Competentibus L.2. C.35. prædicari. Quod ipfum tradunt in opere de inftiL.2.C.17. tutione Clericorum Rhabanus Maurus, Sanctus

semp.115.

L.7. C.30.

Epift.16

C. 4.

C. I.

21. C..

[ocr errors]

Ifidorus Hifpalenfis Epifcopus in libris de Ecclefiafticis officiis, & in fimili opere Alcuinus Flaccus, agens de laudata Dominica: Pafcha petitum feu Competentium dicitur, quia hodie Symbolum Competentibus tradebatur. Symbolum olim nequaquam omnibus catechumenis, fed foli fupremæ Competentium claffi credebatur: Ubicumque apud antiquos Ecclefiæ Scriptores quid legeris de traditione Symboli, Conpetentium memoriam paffim additam videbis. At verò catechumeni in Competentium claffem adfcendebant in Dominica Palmarum, exindè dicta Pafcha Competentium.

Aliud tamen docere videtur Sanctus Hieronymus in litteris ad Pammachium, adversùm errores Joannis Epifcopi Hierofolymitani. Confuetudo apud nos ejufmodi eft, ut iis, qui baptizandi Sunt, per quadraginta dies publicè tradamus fanHam & adorandam Trinitatem. Et fecunda Synodus Bracarenfis : Præcipimus, ut, ficut antiqui Canones jubent, ante viginti dies Baptifmi ad purgationem exorcifmi catechumeni currant, in quibus viginti diebus omnes catechumeni Symbolum, quod eft, CREDO IN DEUM PATREM OMNIPOTENTEM, fpecialiter doceantur. Propter hafce Patrum & Canonum diffonantiam quidam exiftimant variarum Ecclefiarum varium fuifle morem. Nam intra ipfam Galliam fuiffe mores varios palàm oftendit adductus Canon Agathenfis. Et ex ifto Bracarenfi Canone vides Hifpanas Ecclefias etiamnùm tunc Competentibus tradidiffe Symbolum Apoftolicum, nequaquam Nicænum aut Conftantinopolitanum: Hocce enim incipit; Credo in unum Deum, non, Credo in Deum.

fabbatho fancto Pafcha. Prima itaque mutatio exiftimatur facta à Sancto Gregorio, quod varia Ecclefiæ tunc, uti liquet ex Agathenfi & Braca renfi Synodis variare cœpiffent.

L. 144.

Alia eft ratio Sancti Hieronymi. Neque enim ille de Symboli traditione, fed de fidei loquitur expofitione feu catechifmo, de quo & feptimus Canon Conftantinopolitanus: Catechumenos diu in Ecclefia verfari, & Scripturas audire facimus. Frequentibus prædicationibus imbuendos fcribit ad Siciliæ Epifcopos Sanctus Leo Magnus. Varia Epift.4. in variis fæculis ac regionibus catechifmus ille C. 6. habuit tempora: Nam & de Samaritis mediorum fæculorum Paganis novella Juftiniani lex habet: Catechizentur biennio. Et quadraginta apud Palæ ftinos dierum meminit etiam in prima catechesi Sanctus Cyrillus Epifcopus Hierofolymitanus. Eifdem mediis fæculis Romana Ecclefia contraxit ad tempus quarta poft quartam Quadragefimæ Dominicam feria & fefto Pafchali interclufum: Eumque fuo tempore fuiffe illius antiquum mo. L4. c.18. rem adfirmant Rupertus Abbas Tuitienfis in opere de Ecclefiafticis officiis, & in fpeculo de Ecclefiæ myfteriis Hugo de Sancto Victore. Porrò L.1. c.17. catechifmi & traditionis Symboli differentiam exponit in libris Retractationum Sanctus Auguftinus. De fide & Symbolo dispuravi, quam dispu tationem in librum contuli, in quo de rebus ipfis ità differitur, ut tamen non fiat verborum illa contextio, quæ tenenda memoriter Competentibus traditur. Eodem modo diftinguit in libris Confeffionum. L.S.C•3•· Hæc verba, Tenenda memoriter, elucidat Ordo Romanus. Intentis animis Symbolum difcite, & F.42. quod vobis, ficut accepimus, tradimus, non alicui materiæ, quæ corrumpi poffit, fed paginis veftri cordis adfcribite. Et ipfe Auguftinus in libris de L.1. c.1. Symbolo. Accipite filii regulam fidei, quod Symbolum dicitur. Et cùm acceperitis, in corde fcribite, &quotidie dicite apud vos: Antequam dormiatis, antequam procedatis, Symbolo vos munite. Symbolum nemo fcribit, fed ad recenfendum, ne fortè de leat oblivio, quod tradidit diligentia, fit vobis codex veftra memoria. Symbolum erat fecreta Chriftianæ ufque ad hofpitalitatem communionis teffera, Judæis aut Gentilibus nullatenùs prodenda, ideòque neque chartæ, neque cuivis catechumeno fed folis Competentibus, jam per septem rigorofa scrutinia difcuffis ac probatis, ac propediem baptizandis, poterat credi. Ità fuit quoufque Symbolum apud gentiles, facris noftris hoftiliter infidiantes, periclitatum fuit de proditione: Extincto cum illis omni hoc periculo, ftatim in ipfo catechumenatus exordio tradi iftud voluit Sanctus Gregorius Magnus, atque etiam in fcriptum redigi permifit.

[ocr errors]

Refpondeo adducta Alcuini verba, Competen tibus tradebatur, benè notanda. Edicunt ejus tempore factum fuiffe aliter. Etenim Ordo Romanus, quem aliqui Sancti Gregorii opus exifti-funt, fidem edifcere, & quinta feria feptimane

De ejus per Competentes redditione habet Canon Laodicenfis: Oportet eos, qui baptizandi Cap. 46.

mant, Symbolum & orationem Dominicam tradi mandat feria fecunda post tertiam Quadragefimæ Dominicam. At verò Amalarius Fortunatus, fub Ludovico Pio Imperatore Treverenfium Archi-Epifcopus fcribit de quarta feria feptimanæ quartæ : Eadem die catechumeni percipiunt orationem Dominicam & Symbolum ad reddendum in

majoris Epifcopo aut Presbyteris renunciare. Et hunc Canonem præfens nofter innovat & confirmat. Quocircà perpetuus videtur hic fuiffe mos Ecclefiæ Orientalis. At verò de Ecclefia Latina fcribit in libro de fpectaculis Tertullianus: Aquam Cap. 4. ingreffi Chriftianam fidem in legis fuæ verba profitemur. Ex quo videtur Symboli redditio facta fuif

[merged small][merged small][ocr errors][merged small]

cum trepidaturis difpenfabatur. Erat Canon
Apoftolicus, à Sancto Paulo Apoftolo laudatus
in prima ad Timotheum Epiftola: Confeffus es
bonam confeffionem coram multis teftibus. Sanctus
enim Primafius Uticenfis Epifcopus commenta-
rii loco addit: In Baptifmo. Ea igitur confeffio
omninò fuit Symbolum Apoftolicum, de quo
Ordo Romanus. Evangelici Symboli Sacramentum,
à Domino infpiratum, ab Apoftolis inftitutum, cu-
jus pauca quidem verba funt, fed magna myfteria.
Sandius enim Spiritus, qui magiftris Ecclefiæ ifta
dictavit, tali eloquio talique brevitate falutifer am
condidit fidem, ut quod credendum eft, femperque
profitendum, nec intelligentiam poffit latere, nec
memoriam fatigare. Utique ne frequenti difpen-
fatione foret opus.

Cap. 6.

F. 42.

fe in ipfo facrofanéto fonte proximè ante Baptif-
ma. Aliter loquitur Sancti Auguftini Homilia
habita ad populum in Dominica Palmarum.
Quicumque vefirum non benè Symbolum reddiderunt
babent fpacium, teneant: Quia die fabbathi au-
dientibus omnibus, qui aderunt, reddituri eftis:
Die fabbathi noviffimo, quo die baptizandi eftis . Ad
oclo autem dies ab bodierno die reddituri eftis oratio-
nem Dominicam, quam hodie accepiftis. Et in-
frà. Die fabbathi, quando vigilaturi fumus in Dei
mifericordia, reddituri eftis, non orationem, fed
Symbolum, Quod ipfum dicunt Amalarius Fortu-
natus, & Ordo Romanus. Addit Alcuinus Flac-
cus ad titulum de fabbatho fancto: Hic baptizan.profitendum
di juxta Sanctum Gregorium reddunt Symbolum &
crationem Dominicam. Ex quibus verbis quidam
volunt quid hac in re à Sancto Gregorio fuiffe
mutatum. Et quidem Jofephus Vice Comes in
opere de Baptifmi ritibus exiftimat Symbolum
olim in Latina Ecclefia fuiffe redditum feria fe
cunda majori: Eò quod ifto die declamata fuerit
jam dicta Homilia Sancti Auguftini. Verùm di-
vinat. Eft enim dicta in ipfa Dominica Palma-
rum. Dico itaque Symbolum in Latina Ecclefia
fuiffe femper à Competentibus redditum fabba-
tho fancto. At obeffe inquies jam adducta Au-
guftini verba: Quicumque veftrum non benè Symbo
Jum reddiderunt, &c. Videntur afferere ipfum bis
fuiffe redditum. Refpondeo ea exponi ab ipfo
Auguftino in eadem Homilia. Modò nifi teneatis
Symbolum in Ecclefia, in populo Symbolum quotidie
non auditis. Cùm autem tenueritis, ut non oblivi-|fti, CREDO, &merfifti, ideò & Chrifto es con-
fcamini, quotidie dicite, quando furgitis, quando
vos collocatis ad fomnum, reddite Symbolum veftrum
reddite Domino, commemorate vos, vos ipfos non
pigeat repetere. Bona eft repetitio, ne fubrepet obli-
vio. Ne dicatis, Dixi heri, dixi hodie, quotidie
illud dico, tenco benè: Sint quotidiana ifta quafi in-
dumenta mentis tuæ. Quæ eadem ferè verba fuprà
audivimus ex primo libro de Symbolo ad cate-
chumenos. In Palmarum Dominica Epifcopus
aut Presbyter agebat piam matrem, Symbolum
parvulis fuis filiis inculcantem, totiesque repe-
tentem, & ab illis repeti facientem, donec firmè
in memoria hæreat. Et ità fieri erat penitùs ne-
ceffe, quod Symbolum quotidie in populo, id eft,
in concione ad populum, non audiretur. Con-
cioni namque illi aderant etiam Pagani & Judæi;
at verò Symbolum erat unum è fecretis illis, de
quibus paffim tunc dicebatur: Norunt fideles.
Hinc ergò dicit Auguftinus: Qui non benè reddi-
derunt, habent fpacium quotidiana repetitione fir
miffimè addifcendi.

Ejus folenniter olim in fabbatho fancto red-
dendi horam edicit idem Ordo Romanus fub ti-
tulo de eodem fabbatho. Poft tertiam boram fab-
bathi procedunt ad Ecclefiam, qui baptizandi funt,
&tunc reddunt orationem Dominicam & Symbolum.
Ante Cerei & fontis benedictionem. Atque
adeò laudata à Tertulliano, & ab ingreffis in
fanctum fontem facta fidei profeffio nequaquam
fuit redditio Symboli. Fuit ea profeffio, de qua
in opere de Sacramentis San&tus Ambrofius. In- L.2. C.7.
terrogatus es, CREDIS IN DEUM PA-
TREM OMNIPOTENTEM? Dixifti,
CREDO, & merfifti, hoc eft, fepultus es. Ite
rùm interrogatus, CREDIS IN DOMINUM
NOSTRUM JESUM CHRISTUM? Dixi-

fepultus. Iterùm interrogatus es, CREDIS IN
SPIRITUM SANCTUM? Dixifli, CRE-
DO, tertiò merfifti, ut multiplicem lapfum fupe-
rioris ætatis abfolveret trina confeffio. Et Sanctus
Hieronymus in libro contra Luciferianos. Solen-
ne eft in lavacro poft Trinitatis confessionem interro- Cap. 6.
gare, CREDIS IN SANCTAM ECCLE-
SIAM, CREDIS IN REMISSIONEM
PECCATORUM? Ità aquas ingreffi interro-
gabantur, ac profitebantur fingulos duodecim
Symboli articulos: Verfi ad Orientem, oculos
& manus erecti in cœlum, ac veftiti ritibus va-
riis, fuo loco enucleandis, quorum Sanctus Cy-
prianus, Sanctus Auguftinus, ac alii vetufti Ec-
clefiæ Patres lucidè meminerunt.

Dominica Oratio, licèt cum Symbolo in Do-
minica Palmarum traderetur, non tamen apud
nos Latinos olim cum eo in fabbatho fancto,
fed in ipfa Pafchali feftivitate, uti in laudata
fuperiùs Homilia lucidè dicit Sanctus Augusti-
nus, reddebatur. Confirmat & rationem adfi-

: Quorum omnium rationem aperit idem Augu-gnat in libro de Baptifmo Tertullianus. Benedi- Cap. 28. ftinus in libris Confeffionum, dicens de Victo- i, quos gratia Dei exfpectat, cùm de fanctiffimo rino clariflimo apud Romanos Rhetore ad fidem lavacro novi natalis adfcenditis, & primas ad pri1.9. c. converfo. Ut ventum eft ad boram profitende fidei, mam Euchariftiam manus apud matrem cum fraquæ verbis certis conceptis, retentifque memoriter de tribus aperitis, petite de Patre, petite de Domino loco eminentiori in confpectu populi fidelis Rome red- peculia, gratias, diftributiones charismatum, fubdi folet ab eis, qui acceffuri funt ad Baptifmi gra-jiciente, PETITE, ET ACCIPIETIS. Pertiam, oblatum Simplicianus dicebat Vidorino à Presbyteris, ut fecretiùs redderet, ficut nonnullis, qui verecundia trepidaturi videbantur, offerri mos trat. Non ex charta, fed ex memoria reddebatur: Hinc firmiffimè teneri oportuit, ideòque

cepta igitur prima Euchariftia, fecuri de impe-
trando neophyti orationem Dominicam folenni-
ter reddebant. Et hæc eft mutatio, quam à San-
cto Gregorio Magno factam adferit Alcuinus
Flaccus. An etiam quid circa Symboli redditio-

nem

« VorigeDoorgaan »