vantiam Chrifti, erubefcamus. Non ergò illa deliciarum, comefque luxuriæ prædicatur faltatio, fed faltatio fpiritualis, fidei focia, gratia comes. Et Canon Africanus publicas mulierum per vicos & plateas in diebus feftis faltationes ait effe fcelera tiffimas, utpotè per quas matronalis honor, & innumerabilium feminarum pudor, devotè ad dies feftos venientium, injuriis lafcivientium appetatur, ipfius fanctæ religionis fugiatur acceffus. Adversùm eas idem Canon ftatuit poftulandam legem impe rialem, auxilium brachii Regalis. Eafdem damnant hujus Synodi Canon fexagefimus fecundus, fexagefimus quintus, feptimæ Synodi vigefimus fecundus. Addit Sanctus Ambrofius: Hec etiam in adolefcentula ætate vitiofa funt. Quocircà hodierni Latinæ linguæ Profeffores, adolefcentulorum faltus tamquam præcipuum ornamentum fcænis fuis intrudentes, graviter impingunt in Regulas Chriftianas. IN N omnibus fan&tæ Quadragefimæ jejunii diebus, præterquam Sabbato & Dominica, & San&to Annunciationis die, fiat Sacrum Præfan&tificatorum minifterium. SCHOLIO N. Ui Miffam ficcam cum Præfanctificatorum facrificio confundunt, fædè hallucinantur. Etenim Miffa ficca eft mera Miffæ fimulatio, utpotè in qua Sacerdos omnes ritus peragat, at nullam Dominici corporis aut fanguinis confecrationem aut fumptionem, ideòque eft veraciter ficca, five jejuna. Eam aliqui existimant antiquam, commendatam à tertia Synodo Cap. 29. Carthaginenfi: Si aliquorum pomeridiano tempo re defunctorum commendatio facienda, folis orationibus fiat, fi illi, qui faciunt, jam pranfi inveniuntur. Quin immò in opere de Miffe ritibus JofeL.5. c. 9. phus Vice-Comes eam laudari exiftimat à Sancto Dionyfio Areopagita in libro de Hierarchia Ecclefiaftica: Oblatio fola fiebat in mortuorum Miffis non item confecratio, quemadmodùm in Belgicis pleifque Ecclefiis etiam nunc fervari multi tradunt. Sicca enim Miffa præfertim apud nos Belgas fuit ufitata. Aft abfit, ut ille Dionyfius, Belgica hodiè Ecclefia, ac præfertim tertia, cui Sanctus Auguftinus interfuit, Carthaginenfis Synodus probarint ejufmodi hiftrionatum, meritò jam pridem damnatum à Belgarum Epifcopis, ac ab Innocentio tertio in litteris ad Rectores Romanæ L. 3. tit.4. fraternitatis. Eft temeritas novella. At verò Præfanctificatorum Miffa apud Græcos eft longè antiquiffima, utpotè de qua ftatuat Synodus Laodicena: Non oportet in Quadragefima panem offerri, nifi Sabbato & folis Dominicis. Addit Michael Patriarcha Conftantinopolitanus. Hoc fa crum minifterium unà cum prædicatione ipfa Apofiolorum originem habuit, & unà cum quadragefimalis jejunii inftitutione. Et Symeon Theffalonicenfis in Refponfis ad Gabrielem Metropolitam PentaRefp. 56. politanum. Præfandificatorum Missa ab antiquo temport, & ex Apoftolorum fuccefforibus originem habet, ut preces ipfæ teftantur. Traditionem ipfam verè Apoftolicam credimus. C. 7. Cap. 49. 61. Caf.49. Ejus caufam adfignant in laudati Canonis Laodiceni commentario Alexius Ariftinus, in Nomo - Canone Matthæus Blaftares, ad Canonem præfentem Joannes Zonaras, Theodorus Balfamon, Michael Patriarcha, & jam dictus Symeon Archi-Epifcopus: Quod plenum facri- Refp. 57. ficium fit lætitiæ ac feftivæ celebritatis actus, quadragefima autem tempus luctus ac mæroris, exceptis tamen diebus Dominicis ac Sabbathis, Dominicæ Refurrectioni ac future requiei confecratis, ideòque apud Græcos confuetis non jejunari. Eidem fundamento hæret hic Canon Laodicenfis: Non oportet in Quadragefima Martyrum Natales peragere, fed Sanctorum Martyrum facere commemorationes in Sabbathis ac Dominicis. Dies namq; feftos effe publica Ecclefiæ gaudia, ideòque in hac miferabili vita multiplicari non oportere, fcribit etiam ex Latinæ Ecclefiæ fenfu Sanctus Bernardus. Hinc item Dominicæ Adnunciatio- Ep. 174. nis Festivitas, in Quadragefima occurrens, non nifi in Dominica aut Sabbatho agebatur apud Græcos, quoufque prodiit præfens Canon, eam uti pleno facrificio, ità & jejunii immunitate honorans. Etiam in fancta fexta Feria occurrentem ità honorarunt Græci pofteriores. Nam & olim apud nos Latinos quævis majora Fefta, in quartam aut fextam Feriam, extra Quadragefimam tamen, incidentia gaudebant, quomodo etiam hodie Dominicæ Nativitatis Feftum, eadem jejunii immunitate. Occurrunt quæftiones aliquæ. Prima est, An & quare Græci in folis Quadragefimæ jejuniis ufi fuerint Miffa Præfanctificatorum? Refpondet & rationem dat in laudatis ad Gabrielem Metropolitam Refponfis Symeon Theffalonicenfis. Non funt Præfanctificata in aliis jejuniis, quod inter alia boc folum primum fit, & eximium, & Domini jejunium. Eamdem dat Theodorus Balfamon. Porrò Miffa hæc fiebat hora nona fub Vefperam. Nam & apud nos Latinos plenum facrificium cunctis, etiam extra Quadragefimam, jejunii diebus ea olim hora fiebat. Leonis noni Ponti-] 1 Protofyncellus in Synodi Florentine Apologia pus Belluacenfis. Armenti per totam Quadragefi mam non celebrant, nifi die Sabbathi vel Dominica, quia dicunt hominem jejunium frangere, quoties celebrat. Propter hanc etiam caufam in fextis feriis non celebrant, ne fcilicet jejunium frangant. Diebus autem, quibus carnes comedunt, celebrant, quia tunc non jejunant. Eft vetuftus etiam quorumdam Latinorum error, de quo Tertullianus Tertullianus Cap. 14. in libro de oratione, Stationum diebus non putant plerique facrificiorum orationibus interveniendum, quod ftatio folvenda fit accepto corpore Domini. Omnes enim ftationum dies olim jejunabantur. Pergit Scriptor adversùs inconditam iftam pietatem. Ergò devotum Deo obfequium Euchariftia refolvit? An magis Deo obligat? Nonnè folemnior erit ftatio tua, fi ad aram Dei fleteris? Accepto corpore Domini, & refervato, utrumque falvum eft, & participatio facrificii, & executio officii. Non aufus dam adversùm calumnias Marci Epifcopi Ephefini. atque Miffarum celebritas fieret. m Refpondeo antiquum Romanæ ac omnis Latinæ Ecclefiæ morem edici ab Innocentio primo Pontifice in litteris ad Decentium Epifcopum Eugubinum, agente de feria fexta Parafceves ac Sabbatho Sancto: Traditio Ecclefie babet ifto biduo Sacramenta Ecclefie penitùs non celebrari. Confirmat ab antiquo decretorum codice relatus Canon primæ Synodi Arauficenfis: Divina Myfteria his duobus diebus non celebrantur. Neque refert, quodSabbatho Sancto adfignata Miffa fit longè antiquiffima. Utrumque enim in litteris ad fuæ Congregationis Eremitas conciliat Sanctus Petrus Damiani. Miffa, que intra ipfam Sabbathi Sanct diem prohibetur, nocle celebrari præcipitur. Pro- L.6.Ep.35 pter baptizandos ac Baptifmi Myfterium: Ut nimiriam in quodam meditullio binc mortis Chrifti, indè Refurrectionis', generalis Baptifmi conftituatur nare pietatem iftam, fuadet & fieri facrificium,falutare Myfterium. Hinc & Synodo Claromonta- na ftatuit Urbanus fecundus Pontifex: Sabbatho ficata. Adducta in oppofitum argumenta folvi debent ex libro Pontificali in vita Sancti Melchiadis Papæ. Hic conftituit, ne ulla ratione de Dominica, aut quinta feria jejunium quis fidelium ageret, quia eos dies Pagani quafi facrum jejunium celebrant. Ejus decreti in Epiftola ad Cafulanum Presbyterum meminit & Sanctus Auguftinus: Rome jejunandum quinta Sabbathi non videtur. Et apud Sanctum Ambrofium fermo Dominicæ in Sexage Altera quæftio eft, An olim Latina Ecclefia ducens ferias quintas. Romæ id cum ceffante Pa- appel appellati Dialogi, ad fingulas Quadragefimæ quintæ ferias omninò habens Miffam jejunii ac quadragefimalem. Palàm errant hæc verba Walfridi Strabonis de Sancto Gregorio: In difpofitione officiorum anni infra Quadragefimam quintam feriam vacantem reliquit. Errat item Marianus Scotus, decretum iftud intelligens de omni die quadragefimali. Eft decretum obfcurum, ipfumque Græci conftanter Gregorio primo, Latini autem, librum Pontificalem fecuti, pari conftantia adfcribunt Gregorio fecundo. Nec inter fefe Græci concordant. Quidam ab ipfo introductam, quidam exiftimant extinctam Miffam Præfanctificatorum. Hæret mihi aqua. Meliora doceri paratus malim effe decretum Gregorii primi, qui quintas Quadragefimæ ferias, ex Melchiadis decreto adhuc pranderi confuetas, communi jejunio adftrinxerit, permittens tamen earum Miffam, priori more, contra jejunii Canonem, manè fieri. Eò refpeciunt hæc verba libri Pontificalis: Quod non agebatur. Jejunii quippè diebus Miffa femper vefperi fiebat circa horam diei no nam. cha Conftantinopolitanus, nulla gutta Divini Sanguinis infunditur. Loquitur de fola fua Ecclefia Conftantinopolitana. Alia namque Græcorum Ecclefiæ, tefte ipforum Euchologio, facrofancto Domini Sanguine oblinunt fanctum panem ad modum crucis in parte molli, in qua eft expreffa crux. Addit memoratus Michael agens de ritu Miffæ præfentis: Præfanctificatus panis in myfti. cum calicem injicitur, & fic vinum, quod in eo eft, in fandum Domini Sanguinem immutatur. Confonat Symeon Archi-Epifcopus Theffalonicenfis in Refponfis ad Gabrielem Pentapolitanum: Non invocatione Spiritus Sandi, & illius fignaculo, quæ in calice funt, in Præfanctificatorum Missa sanctificantur, fed participatione & unione vivifici panis, qui verè Corpus Chrifti eft, & jam, juxta Thef falonicenfis Ecclefiæ morem, Sanguine tinctus. Calicem igitur in hac Miffa etiam Græci nequaquam confecrant myfticis Jefu Chrifti verbis, fed immiffo Dominico corpore volunt tranfubftantiari. Addunt eam effe fidem & Romanæ Ecclefiæ, cujus olim Pontifex modicum ex confecrato calice fanguinis fundebat in grandem amphoram non confecratam, atque ex illa populum communicabat. Et favet Græcorum Miffale, in quo Præfanctificata communicaturus Sacerdos orat: Dignos nos fac particeps fieri corporis & fanguinis tui. Undè & Miffa hæc numquam Miffa Præfan Verbis fuis fuprà laudatis rectè addit Gregorius Protofyncellus. Sed non proptereà nos Græci à Latinis disjundi fumus, neque illius ævi bomines duo Miffarum genera dixerunt. Et neque illos ipfi umquam culpavimus, neque illi nos coegerunt ad hujufmodi confuetudinem, quoniam hæc veritati fidei&ificati, fed femper dicitur Missa Præfanctificato nibil officiunt. Poft Photianum fchifma cœperunt priùs Græci morem noftrum arguere: Schifmatico conviciandi ftudio, quo & Latinam Clericalis barbæ rafuram, ipfamque Latinam linguam, ut barbaricam, damnarunt. Quocircà in refponfo adversùs Nicetam Pectoratum Cardinalis Humbertus, Græcum morem ut Divinæ inftitutioni diffonum notans, eumque fecuti quidam Theologia Scholaftica Doctores, omninò excedunt. Nam & Latina Ecclefia in fexta feria jam pridem utitur Miffa Præfanctificatorum, uti liquet ex Sacramentali Gregorii Magni. Ejus tamen præcifam originem fateor me ignorare. Etenim in litteris ad Decentium Eugubinum Epifcopum Innocentius primus difertè ejus non meminit. Noviffima quæftio eft, An Græci Miffam Præfanctificatorum celebrent fub utroque Sacra menti elemento? Refpondeo celebrasse semper fub folo elemento panis. Die Dominica præter iftius diei facrificium confecrant quinque alios panes integros, eifque, inquit Michael Patriar rum: Utique ob fanctificatum in ipfa utrumque elementum. Verùm refpondeo hæc effe novella Schifmati corum commenta: Antiqui omnes Græci nobi fcum credidere Euchariftica elementa fine myfticis verbis non poffe confecrari. Quocircà non ab ipfis elementis hæc Miffa vocatur Præfanctificatorum, fed à rebus contentis, quod nempe fub unica panis fpecie fit non folum Domini corpus, fed & fanguis. Atque ità adversùm Huffi tas ac Lutheranos lucet communionem fub unica panis fpecie fuiffe femper in ufu omnium Ecclefiarum. Porrò adductum Romanæ Ecclefiæ morem effe fictum oftendit apud Gregorium nonum Epiftola Innocentii tertii Pontificis ad Archi-Epifcopum Lugdunenfem. Si poft calicis confecra L.3.tit.41. tionem aliud vinum mittatur in calicem, illud c. 6. non tranfit in fanguinem, nec fanguini commiscetur, fed accidentibus prioris vini commixtum corpori, quod fub eis latet, undique circumfunditur, non madidans circumfufum. Ο Uoniam fpiritalis neceffitudo feu affinitas corporum conjunctione major est, in nonnullis autem locis cognovimus quofdam, qui ex fancto & falutari Baptifmate infantes fufcipiunt, pofteà quoque cum matribus illorum viduis matrimonium contrahere: ftatuimus ut in po fterum nihil fiat ejufmodi. Si qui autem poft præfentem Canonem hoc facere deprehenfi fuerint, ii quidem primo ab hoc illicito matrimonio defiftant, deindè & fornicatorum pœnis fubjiciantur. CU AD Um Divina Scriptura nos apertè doceat: NON INGREDIERIS AD OMNEM CONSANGUINEAM CARNIS TUÆ REVELANDAM EJUS TURPĪTUDINEM, Divinus Bafilius nonnullas prohibitas nuptias in fuis Canonibus enumeravit, multis filentio præteritis, & his utrifque nobis utilitatem attulit. Turpium enim nominum multitudine evitata, ne verbis orationem pollueret, generalibus nominibus impuritates complexus eft, per quas legibus vetitas nuptias nobis in fumma oftendit. Quoniam autem propter ejufmodi filentium, & quod non difcerni poffet illicitarum nuptiarum prohibitio, seipsam natura confudit: Nobis vifum eft ea paulò apertiùs exponere, ab hoc deinceps tempore decernentes, ut qui cum patrui fui filia matrimonii focietatem coierit, ut pater & filius qui cum matre & filia, vel cum duabus puellis fororibus pater, & filius vel cum duobus fratribus mater & filia, vel fratres duo cum duabus fororibus, in feptennii Canonem incidant, iis procul dubio feparatis à nefario contubernio. CANON LV. Uoniam intelleximus in Romanorum civitatibus, in fanctis Quadragefimæ jejuniis, in ejus Sabbathis jejunare, præter Ecclefiafti cam traditam obfervationem: Sandæ Synodo vifum eft, ut in Romanorum quoque Ecclefia inconcufsè vires habeat Canon qui dicit: SI QUIS CLERICUS INVENTUS FUERIT IN SANCTO DIE DOMINICO VEL SABBAT HO JEJUNARE, PRÆTER UNUM ET SOLUM, DEPONATUR; SIN AUTEM LAICUS, SEGREGETUR. SCHOLI ON. Martyris ad Philippenfes: Quicumque Dominicam aut Sabbathum jejunaverit, præter unum Sabbathum Pafcha, ipfe eft Chrifti interfector. Quod Apoftolicus Canon, de cujus prævaricatione ipfum dicunt Apoftolica Conftitutiones adferi præfens nofter arguit Romanam Ecclefiam, eft inter vulgares Apoftolicos fexagefimus quintus, quem effe veraciter Apoftolicum quidam probare nituntur ex Epiftola Sancti Ignatii ptæ Clementi Romano. Et Sanctus Gregorius Nyffenus in oratione adversùm eos, qui ægrè ferunt reprehendi: An nefcis, quod bi dies, Dominicus & Sabbathum, fint fratres, & quod fi alte rum Collat-21. L.S. C.21. Cap. 15. &tus Auguftinus, indigniffimè ferens ab infulfo rum Probro adfeceris, alterum offendis? Et Anaftafius Nicænus: Sabbathum & dies Dominicus funt dies fefti& fandi. Et Joannes Caffianus in Collationibus: Uterque apud Orientales feftivus eft & solemnis. Addit Socrates de ipfa Romana Ecclefia: Qui funt Roma, tres feptimanas ante Pafcha, Sabbatho & Dominico exceptis, fimul jejunant. Et de Africana Montaniftarum Ecclefia agens Tertullianus in libro de jejuniis: Duas in anno hebdomadas Xerophagiarum, nec totas, exceptis fcilicet nec totas, exceptis fcilicet Sabbathis Dominicis, Deo offerimus, abftinentes ab iis, quæ non rejicimus, fed differimus. Et agens tam de fua, quàm de Catholica LaCap. 14. tina Ecclefia. Cur ftationibus quartam & fextam Sabbathi dicamus, & jejuniis Parafceven? Quamquam vos etiam Sabbathum, fi quando continuatis, numquam nifi in Pafchate jejunandum, fecundùm rationem alibi traditam? Per Parafceven, quid-per omnia definitum, nullufque poft hæc aufu temequid adversùs Jacobum Pamelium dicat doctiffimus Aurelianenfium Antiftes Gabriel Albafpineus, Tertullianus omninò intelligit Sabbathum, atque ità oftendit vulgarem Apoftolicum Canonem, de quo nobis lis tanta cum Græcis Schifmaticis, fuiffe tunc à Latina Ecclefia omninò obfervatum. Confonat vetufta Synodus EliberiCap. 26. na: Errorem placuit corrigi, ut omni Sabbathi die jejuniorum fuperpofitiones celebrentur. At verò his obftat Refcriptum Innocentii pri- Eo tempore exftitit in urbe Romana nefcio quis garrulus Difputator, affirmans Sabbathi jejunium, in eadem Ecclefia tunc confuetum, effe Canonem Apoftolicum, cunctosque eum non fervantes effe adhuc in carne, Deo placere non poffe, effe ventricolas, Judæam Ecclefiæ præponentes, ancillæ filios, lege voluptuaria confulentes ventri, difciplinæ nolle fuccumbere, fapere mortem. Ejus occafione non tantùm Decentius Eugubinus Epifcopus Innocentium Pontificem, fed & Cafulanus Presbyter Sanctum Auguftinum, ac Licinius in Hifpania Bætica fidelis laicus confuluit Sanctum Hieronymum, Epift. 86. refpondentem in hæc verba. Ego illud breviter te admonendum puto traditiones Ecclefiafticas, præfertim quæ fidei non officiant, ità observandas, ut à Majoribus traditæ funt, nec aliorum confuetudinem Epift. 29. aliorum more fubverti. Atque utinam omni tempore jejunare poffimus. Unaquæque Provincia abundet in fuo fenfu, & præcepta Majorum Leges Apoftolicas arbitretur. Hoc ipfum Cafulano refpondit SanChrift. Lupi Oper. Tom. III. rario contra iftud ftatutum venire, aut faltem mutire Et hic nafcuntur quæftiones. Prima eft, An Verùm ad primum refpondet Sanctus Auguftinus. Eft quidem hæc opinio plurimorum, quamvis eam perhibeant effe falfam plerique Romani, quod Apoftolus Petrus cum Simone Mago die Dominico certaturus, propter ipsum magnæ tentationis periculum, pridie cum ejufdem urbis Ecclefia jejunaverit, & confecuto tam prospero gloriofoque fuccessu prospero 2 eum Epift. 70. F. 723. |