7 C. 31. Ep. 22. Co 12. rum, quia radi five tonderi non fit illi turpe, quia imago Dei, quia caput ejus Chriftus. Hinc eos, bas fcribit etiam in libro de monachorum opere, Sanctus Auguftinus. Venalem circumferentes bypocrifin timent, ne vilior habeatur ionfa fanctitas, ut videlicet qui eos videt, antiquos illos, quos legimus, cogitet Samuelem, & reliquos, qui non tondebantur. Duras hypocrytæ illi inter novellos Africæ monachos de tonfo & adversùs Apoftolicum Canonem comato virili capite lites excitarant. Et Sanctus Hieronymus in litteris ad Euftochium: Viros fuge, quibus feminei contra Apo-fed neque capillos totondit, neque barbam rafit. folum crines, hircorum barba, nudi in patientia frigoris pedes. Caufam horum omnium dat Theodoretus in prima oratione de providentia, quod gentiles pallio albo, barbæ prolixitate, & capitis capillitio Philofophiam metirentur. Et in libro de velandis Virginibus Tertullianus: Sæculum, æmulum Dei, virgini cæfum capillum decori mentitur, puero promiffum. Et hinc Maximo, è Cynica ad Chriftianam feu Clericatus feu monachatus Philofophiam per Petrum Patriarcham Alexandrinum traducto, fcribit in hiftoria Ecclefiaftica idem Theodoretus ftatim pilos abrafos. 1. 5. c. 8. Quod fuos Ecclefia Philofophos vellet etiam. quoad hæc exteriora à gentilibus diffidere. Rationem edicit in libro jam laudato Tertullianus : Vir non eft naturaliter confecutus ambitionem capillo -C. 7. Hoc fiquidem & ipfi crines evidenter afferunt, qui L.6.Ep.30 L , Icet omni Chriftiano vitam exercitatricem eligere, & rerum ad vitam pertinentium depofita tempeftate, monafterium ingredi, & habitu monachi tonderi, in quacumque prolapfione deprehenfus fuerit. Salvator enim nofter Deus inquit: Eum, qui venit ad me non ejiciam foras. Tanquam ergò monachali vitæ agendæ inftituto in pœni`tentia nobis vitam defcribente, ei qui ad illud germanè ac fincerè accedit, acquiefcimus ac favemus: Nec ulli ei mores impedimentum afferent, quo minus proprium fcopum adimpleat. CA SCHOLI O N. Anonem confirmat dictum laudatiffimum Sancti Hieronymi: Monachus non docen tis habet officium, fed plangentis. Et Ferrandus Carthaginenfis Ecclefiæ Diaconus in litteris ad Severum Scholafticum Conftantinopolitanum. Utinam omni vitæ hujus miferabilis tempore orationi & jejuniis vacans plangam cum pu fillis fratribus meis delicta multa & gravia, fi- CA M CANON XLIV. Onachus fornicationis convictus, vel qui ad Matrimonii communionem, vitaque focietatem uxorem duxit, fornicatorum pœnis fecundùm Canones fubjicietur. CANON XLV. Uoniam intelleximus in nonnullis mulierum monafteriis mulieres, quia gequæ facro illo amicu funt induendæ, priùs fericis & omnis neris veftibus, prætereà autem, & mundis auro & gemmis variatis ab iis, qui illas ducunt, exornari, & fic ad altare accedentes exui tanto opum apparatu, & ftatim in illis fieri habitus benedi&ionem, illasque nigro amicu indui, ftatuimus ne hoc deinceps fiat. Neque enim fas eft, ut quæ jam propria voluntate omnem vitæ jucunditatem depofuit, & eam, quæ eft fecundùm Deum, vitæ agendæ rationem amplexa eft, firmifque ac ftabilibus rationibus eam confirmavit, & ità ad monafterium accessit, per eum, qui interit ac fluit, mundum, quorum jam oblita erat, memoriam revocet, & ex eo anceps reddatur, & ejus anima perturbetur inftar exundantium fluctuum, hucque & illuc verfantium: Ut nec nonnumquam lacrymam emittens, cordis per corpus compunctionem oftendat; fed etfi exigua aliquo, ut est consentaneum, lacryma exilierit, non magis propter affectionem, quam habent propter exercitatorium certamen, quam proptereà quod mundum & mundana relinquant, ea à videntibus profluiffe videtur. Ο CANON XLVI. Uæ vitam exercitatoriam eligunt, et in monafteriis funt conftitutæ, ne omninò progrediantur. Si qua autem inorabilis neceffitas ad hoc trahit, cum benedictione et permiffione ejus, quæ præest, hoc agant, tuncque non folæ per fe, fed eum aliquibus vetulis, et quæ in monafterio primæ fint, cum mandato ejus, quæ Præfecta est. Eis autem omninò extra cubare non licet. Sed et viri, qui vitam monafticam perfequuntur, urgente neceffitate, et ipfi cum benedictione ejus, cui regimen creditum eft, procedant. Quamobrem, qui tranfgrediuntur id, quod eft nunc à nobis decretum, five fint viri, five mulieres, convenientibus pœnis fubjiciantur. CANON XLVII. Eque mulier in virorum monafterio, neque vir in mulierum dormiat. Extra offendiculum enim & fcandalum fideles effe oportet, & ad id, quod decorum & honeftum, Deoque gratum, vitam fuam componere. Si quis autem hoc fecerit, five fit Clericus, five laicus, fegregetur. L.3.tit.32. CANON XLVIII. Xor ejus, qui ad Epifcopalem dignitatem promovetur, communi fui viri confenfu priùs feparata, poftquam in Epifcopum ordinatus eft ac confecratus, monafterium ingrediatur procul ab Epifcopi habitatione extru&tum, & Epifcopi providentia fruatur. Sin autem digna vifa fuerit, etiam ad Diaconatus dignitatem provehetur, H SCHOLIO N, Unc Canonem jam pridem recepit etiam Ecclefia Romana. Etenim ad Strigonien fem & Colocenfem Epifcopos, Hungarorum Metropolitas, fcribit apud Gregorium nonum Alexander tertius Pontifex: Nullus conjugatorum eft ad facros Ordines promovendus, nifi ab uxore continentiam profitente fuerit abfolutus. Et infrà. Fraternitati vefire Auctoritate Apoftolica probibemus, ne uxoratum præfumatis in Epifcopum ordi nare, nifi uxor priùs professa continentiam facrum fibi velamen imponat, & religiofam veftem adfumat. Epifcopus eft Ecclefiæ caput, norma, exemplum, ideòque ejus uxorem oportet fingulariter honoratam, & ab omni finiftræ etiam fufpicionis periculo exemptam. Et in hæc omnia plenè liber effe debet uxoris confenfus. Laudatus Patrum Prædicatorum Conftantinopolitanorum tractatus meritò culpat Græcos, quod viros invitos ordinarent, ac invitas uxores monafteriis imponerent. CANON XLIX. Unc facrum etiam Canonem renovantes decernimus, ut quæ Epi Hicopali voluntate femel confecrata fuerint monafteria, femper monafteria maneant, & res, quæ ad ipfa pertinent, monafterio ferventur, & ea non poffint effe amplius fæcularia habitacula, nec ab ullo ex omnibus fæcularibus tradi hominibus. Sed etiamfi hoc huc ufque factum eft, hoc nequaquam fervandum decernimus; eos autem, qui deinceps hoc facere aggrediuntur, Canonum pœnis fubjici. SCO CA SCHOLIO N. Anon confirmat legem feptimam novellam Juftiniani Augufti ad Epiphanium Patriar cham Conftantinopolitanum. Quia cognovimus aliquod peffimum delictum factum & apud Alexandriam, & apud Ægyptios, jam autem & in aliis quibufdam imperii locis quofdam præsumere ipsa venerabilia monafteria vendere, aut permutare, aut donare, ità ut hæc mutarentur ex facro & Deo amabili fchemate ad privatam mansionem & ftatum, bec omnia de cætero fieri probibemus, nulli bominum per Cap. 24. CANON L. Ullum omnium five Clericum, five laicum, ab hoc deinceps tem NU fus fuerit, fi fit quidem Clericus, deponatur; fi laicus, fegregetur. Q SCHOLIO N. Uid ipfi Gentiles de alearum lufu fenferint, edicit Cornelius Tacitus in libello de mo. ribus Germanorum. Aleam, quod mirere, fobrii inter feria exercent, tanta lucrandi perdendive temeritate, ut cùm omnia defecerint, extremo ac novissimo jaclu de libertate & de corpore contendant. Vidlus voluntariam fervitutem adit. Quamvis junior, quamvis robuftior, alligari se ac venire patitur. Ea eft in re prava pervicacia: Ipfi fidem vocant. Servos condicionis bujus per commercia tradunt, ut fe quoque pudore vicloriæ exfolvant. Et Ammianus Marcellinus, agens de corruptis Romanorum moribus, graviter lamentatur infimam ac pauperrimam plebem in tabernis pernoctare L.14 C.19. vinariis, atque ibi pugnaciter aleis certare. Addit L.18.c.12 de nobilibus. Quidam ex his, licet rari, Aleato Cap. 5. Beatus Joannes Capiftranus, fratrum Minorum Cap. 78. Egit Beatus ille Joannes ex antiquo Canone Synodi Eliberinæ : Si quis fidelis alea, id eft, tabula luferit, placuit eum abftinere: Et fi emendatus ceffaverit, poft annum poterit communione conciliari. Confonant vulgares Apoftolici Canones. Epi C. 42. 43fcopus, aut Presbyter, aut Diaconus aleæ atque ebrietati deferviens aut definat, aut certè damnétur : Subdiaconus, aut Lector, aut Cantor fimilia faciens aut definat, aut communione privetur. Similiter etiam laicus. Et hofce Canones innovat Synodus Auguftana fub Joanne duodecimo. Et Mogunti na fub Carolo Magno Synodus: Nequit Clericus aleas amare. Et Aquifgranenfis fub Ludovico Pio: Alea non inferviat. Et Romana Eugenii L.1.c.145. fecundi ac Leonis quarti Pontificum, publicata Cap. 14. rum vocabulum declinant, ideòque fe volunt appella. C. 10. C. 34, L. 123. F. 199 eris Ordinibus conftitutis, five etiam beneficiatis | prohibemus. Et in lege Codicis ad Epiphanium Patriarcham Conftantinopolitanum Juftinianus Auguftus erubefcit, quod non tantùm PresbyL.1. tit. 4. teri ac Diaconi, fed & quidam Epifcopi cubos & tefferas contrectent per femetipfos, aut certè ab aliis tractari fpectent cum aviditate, Sermones audiant blafphemos, quos in talibus necesse eft fieri, atque ità polluant fuas facratas manus, oculos, aures. Et in lege novella ad Petrum Præfectum Prætoriorum. Interdicimus fanctissimis Epifcopis, Presbyteris, Diaconis, Subdiaconis Lectoribus aut tabulas ludere, aut aliis ludentibus participes aut inspectatores fieri. Si quis hoc deliquerit, jubemus bunc tribus annis à venerabili minifterio prohiberi, & in monafterium redigi, ad agendam pœnitentiam. Et Synodus Bafileenfis in regulis ad fua Suppofita: Nemo de Suppofitis Concilii ludat, aut familiares fuos ad taxillos vel alios ludos inboneftos ludere patiatur. Taxillos, aleas, fcacos fuiffe è toto Franciæ regno rigidif A. 1256. fimè profcriptos à Sancto Ludovico Rege, testatur in ejus vita Guilielmus Nangiacenfis, 1269. Et apud Eufebium Cæsareenfem antiquus Ecclefiæ Scriptor Sanctus Apollonius, apud SanAtum Hieronymum in Catalogo laudatiffimus, exclamat: Prophetane tabulis & tefferis ludit? Exclamat adversùs novam, cujus peffima virtutum & fignorum fuco fplendens cauda multas è colo detraxit ftellas, Montani Pfeudo - Prophetiam affeverans non poffe effe veram, quod ejus auctores & affecla aleas tractarent. Quod ejus argumentum omninò probat Sanctus Hieronymus. Et adversùs Florentinorum Epifcopum, fcacis ludentem, eofque ab aleis diftinguere conantem, fcribit ad Alexandrum fecundum Pontificem L.1.Ep.12 Sanctus Petrus Damiani. Scacos Scriptura non po nit, fed utriufque ludi genus aleæ nomine comprehendit. Quapropter dum alea probibetur, & nominatim de fcaco nihil dicitur, conftat procul dubio utrumque genus uno vocabulo comprebenfum, unius auctoritate damnatum. Et fcaco & alea in Epifco po aut facro Clerico debitam pœnam adfirmat effe depofitionem; ideòque territus correctionem fpopondit ac pœnitentiam poftulavit Florentinus Epifcopus, impofuit verò laudatus Petrus, ut ter Pfalterium meditando percurreret, ac duodecim pauperum pedes fub totidem numifmatum erogatione, eorumque recreatione lavaret. Et hoc pro unico in itinere ad fallendum tempus lufu vefpertino. Ad tabulam quippè ludere eft inboneftum, fædum, abfurdum in Sacerdote ludibrium. Hìnc apud Nicephorum Calixtum Synefius ludo adfuetus meri. to Epifcopatum, quod à more ceffare defperaret, recufavit. Et apud Sanctum Gregorium Turo- L·14.C.55. nenfem Epifcopum Pictavienfes fanctimoniales L10.c.16. ejiciunt fuam Abbatissam, quod ad tabulam cum fæcularibus lufiffet. Et Ecclefiæ Belluacenfis Ele&tum, Stephanum de Guarlanda, quod aleam diligeret, effe indignum, ac ab Epifcopatu penitùs rejiciendum, affirmat in litteris ad Joannem & Benedictum Cardinales Sanctus Ivo Epifcopus Carnotenfis. Et de Wiboldo Cameracenfi Epi- Ep. 87. fcopo in ejufdem Ecclefiæ chronico fcribit Baldricus Epifcopus Noviomenfis, Ifte Clericis alea L.1. c. 88. amatoribus regularem ludum artificiosè compofuit. quo videlicet in fcholis fe exercentes caritate vitia vincere adfuefcerent, fæcularemque, & jurgiofam aleam refugerent. Spiritualem illum, à noftris moribus alienum, ac ideò difficilem ludum exponit in notis ad Baldricum Georgius Colvenerius: Eum Wiboldus nonnifi difpenfatoriè permifit. Videndæ & Eadgari, Henrici fecundi, ac Richardi primi, Angliæ Regum, leges adversùm aleas apud Ethelredum, Alredum, Joannem Bromptonum, & Gervafium Cantuarienfem, fcriptores rerum Anglicarum. Porrò antiquiffimus eft alearum lufus, repertus à nefcio quo Rege Alea circa belli Trojani tempora, uti fcribit in chronico Freculfus Epifcopus Lexovienfis. Tom. 1. 1.1.c. 17. CANON LI Mninò prohibet hæc fan&a & univerfalis Synodus eos, qui dicuntur Mimos, & eorum fpectacula; deindè venationum quoque fpectationes, atque in fcena faltationes fieri. Si quis autem præfentem Canonem contempferit, & fe alicui eorum, quæ funt vetita, dederit, fi fit quidem Clericus, deponatur; fi verò laicus, fegregetur. SCHOLI O N. L. 2. c. 6. Eleganter in libris de Poenitentia Domini vo cem, Cantavimus vobis, & non faltaftis, exponit Sanctus Ambrofius. Cavendum, ne quis vulgari fermonis bujus deceptus interpretatione, putet nobis faltationis lubricæ hiftrionicos motus, & Scena deliramenta mandari; sed faltationem cam docet, qua faltavit David ante arcam Domini. Totum enim decet, quidquid defertur religioni, ut nullum obfequium, quod proficiat ad cultum & obfer |