Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[ocr errors]

Ep. 3.
Ep. 31

278

Alexandrinus dictus eft Papa, id eft, Avus: Et
infrà: Heraclit Patriarcha tempore Patriarcha
Alexandrinus eft appellatus Papa, id eft, Avus
Quod ipfum compendio fcribit Orientale de
Alexandrinis Patriarchis Chronicon: Heraclas
primus fuit, qui Papa cognominatus eft. Africana
Dioecefis eft Egyptiaca contermina, ideoque
poffit ejus mores adfumpfiffe: Solum fuum Exar-
chum titulaffe Papam. Verùm Heraclas Patriar
cha & Sanctus Cyprianus fuerunt coetanei, &
fimul federunt Epifcopi. Et Papæ titulus erat
tunc famofiffimus, Romanæ & Africanæ Eccle-
fiæ notiflimus, ac ipfis etiam gentilibus. Quare
eft Heracla Patriarcha longè antiquior. Et Eu-

Ignoro primam tituli originem. Exiftimo apud prima fæcula fuiffe communem omnibus Patriar chis, Primatibus, ac fortè etiam Metropolitis, & pofteà deveniffe ad omnes Epifcopos. Plura dixi ad Dictatum feptimi Gregorii.

At verò ifta Luciani Epiftola omnibus per Africam Epifcopis graviffimè difplicuit. De tanta re folus decernere non aufus Primas Cyprianus, ipfam tranfmifit ad omnes Epifcopos, & de ipfis fcripfit exul ad fuæ Ecclefiæ majorem Clerum Epifcopi rescripserunt placere fibi quod ftatuimus, nec ab eo recedendum effe, donec pace nobis à Domino reddita in unum convenire, &

tantùm Carthaginenfem, fed plures Africanas Ecclefias fuiffe feditiofis lapforum violentiis turbatas queritur Sanctus Cyprianus apud Romanum Clerum, fuit omninò iftius Luciani, & habet hanc epigraphen: Univerfi Confeffores Cy priano Papa. Hic eft ejus tenor: Scias nos univerfis, de quibus apud te ratio conftiterit quid poft commiffum egerint, dediffe pacem. Et hanc formam per te & aliis Epifcopis innotefcere volumus. Optamus te cum Sandis Martyribus pacem babere. Prefente de Clero & Exorcifla & Lediere, Lucianus fcripfit. Hafce litteras voluit cunctis in Africa. Epifcopis per Cyprianum innotefcere. Quod nempè hic effet totius Africana Diœcefeos Primas atque Exarchus. Quod Carthaginenfis Epi-tychii narratio non caret periculo caducitatis. fcopus iftum Primatum femper gefferit, clamant plurima Cypriani Epiftolæ ac Synodi: Nec defunt alia teftimonia. Et quidem Cyprianus etiam in aliis Actis titulatur Papa. Romani Cleri ad Carthaginenfem Epiftola habet: Benedicus Papa Cyprianus. Et ejufdem Cleri ad ipfum Epistola: Beatiffime ac gloriofiffime Papa. Et cunctas ad ipfum Epiftolas infcribit idem Clerus: Pape Cypriano. Et in antiquis atque authenticis Actis Africa Proconful Galerius Maximus Sanctum) Cyprianum interrogat: Tu es Thafcius Cyprianus, qui te Papam facrilege mentis hominibus præbuifti?|| Thafcius erat gentile Cypriani nomen: Cæcilii nomen in Baptifmo affumpfit à Presbytero Cæci-fingulorum caufas examinare poffimus. Sed & quid lo, qui illi perfuafit Chriftianam fidem. Et gentilis Proconful illius nullam habuit rationem. Et tunc nullus in Africa Epifcopus, nifi folus Carthaginenfis Exarchus, legitur Papæ titulo fuiffe infignitus. Ratio hauriri poffit ex illis, que de Papalis tituli origine fcribit in Alexandrinæ Ecclefiæ Annalibus Eutychius ibidem Patriarcha: Quærunt nonnulli, Quare Patriarcha fol. 332 Alexandrinus vocetur Papa? Hujus nominis figni ficatum eft Avus. Quòd hoc nomen Alexandriæ cœperit, ac inde devenerit ad Romanum Epi-fatisfactionum remiffionem & Sacramentalis refcopum, etiam alii affirmant. Quidquid fit, etiamnum hodie omnes Græci folos Romanum. Pontificem ac Patriarcham Alexandrinum titulant Papas. Pergit Eutychius: Sciendum eft ab, Anania, quem confiituit Marcus Evangelifta Pa triarcham Alexandriæ, ufque ad tempora Demetrii ibidem Patriarchæ, is fuit Alexandrinus Patriar cha undecimus, nullum fuiffe in Provinciis Egypti Epifcopum, nec Patriarchæ ante eum crearunt Epifcopos. Ille autem factus Patriarcha tres conflituit Epifcopos. Et primus fuit bic Patriarcha Alexandrinus, qui Epifcopos fecit. Mortuo Demetrio fuffectus eft Heraclas Patriarcha Alexandrinus, qui viginti Epifcopos conflitutt. Ex his unus erat Ammonius dictus, religionis defertor. De quo fimul ac ad Heraclam delata eft fama, congregavit Synodum Epifcoporum, & in Ammonii urbem perrexit, ubi re fatis cognita & perspecta, eum ad veritatem reduxit. Cùm verò homines audierant Epifcopos Patriarcham vocare Abba, feu Patrem, inter fe dixerunt: Nos quemlibet Epifcopum appellamus Abba Jeu Patrem, & Epifcopi Patriarcham appellant Abba. Unde fanè oportet, ut nos Patriar cham vocemus Papam, id eft, Avum, cum fit Pater Patrum. Ita à tempore Heracle Patriarcha

Lib.

>

Calidonius Collega meus fcripferit, & quid ego et refcripferim, ut fciretis, utriufque Epiftolæ exemplum litteris meis junxi. Quòd totum peto fratribuš meis legatis, ut magis ac magis ad pœnitentiam componantur, nec delico priori adjiciant adhuc aliud delictum, dum nec nobis nec Evangelio volunt fervire. Nec fecundùm univerforum Confefforum litte ras examinari caufas fuas permittunt. Romana Synodus fanxerat lapfis, licet Indulgentiales Martyrum libellos habentibus, Sacramentalium.

conciliationis pacem nonnifi in extremo vitæ exitu dandam, reliquorum caufam differendam ufque ad fopitas Principum perfecutiones, tunc fingulatim examinandos omnes, & de ampliori facienda gratia difcernendum. Ab hoc Decreto cuncti Afrorum Epifcopi cenfuerunt etiam ob cunctorum Martyrum & Confefforum nomine armatas Luciani litteras non recedendum. Cenfuerunt Indulgentias non ita generatim, fed fingulatim poftulandas à Martyribus, & dandas ab Epifcopis: Et antequam darentur, fingulorum caufam difcutiendam. Ejufmodi indifcretas Indulgentias cenfuerunt adverfari Evangelio, ideoque per ipfas non dimitti peccata, fed addi delictum delicto. Quòd nempè agenda pro peccatis fatisfactio fit Evangelica Lex, ideoque fine gravi caufa non poffit mitigari per Ecclefiæ claves, longè minùs expungi.

Hanc Epiftolæ claufulam, De quibus ratio conftiterit quid poft commiffum egerint, refpiciunt hæc Cypriani verba: Nec fecundùm univerforum Confefforum litteras examinart caufas fuas permit tunt. Laudatur claufula, quòd fingulorum lapforum examen permitteret Epifcopis: Qualiter nempè illi poft commiffum idololatriæ delictum

gef

Fol. 383.

Ep. 18.

Ep. 23.

geffiffent fefe, quantis gemitibus & lachrymis pulfaffent maternas Ecclefiæ fores, qualiter fefe ad reconciliationis gratiam præparaffent. Eandem tamen claufulam Cyprianus arguit in litteris ad Clerum Romanæ Ecclefiæ: Poftquam ad eos, utique ad Lucianum & alios cum ipfo Martyres, litteras mifi, ut quafi moderatius aliquid & tempevantius fieret, univerforum Confessorum nomine Lucianus Epiftolam fcripfit, qua penè omne vinculum fidei, & timor Dei, & mandatum Domini, & Evangelii fanctitas & firmitas folverentur. Scripfit enim omæium nomine, univerfis eos pacem dediffe, banc formam per mé aliis Episcopis innotefcere velle. Additum eft planè: De quibus ratio conftiterit quid poft commiffum egerint. Quæ res majorem nobis conflat invidiam: Ut nos, cùm fingulorum caufas qu dire & excutere cœperimus, videamur multis negare, quod fe nunc omnes jactant à Martyribus & Confefforibus accepiffe. Denuò culpat iftiufmodi. generales Indulgentias: Quod nempè in tanto numero non poffent non effe, quibus nulla effet caufa remittendæ fatisfactionis. Et memoratam claufulam addit effe invidiofam Epifcopis: Quod nempè ipfa Epifcopos cogeret negare la pfis, quod Martyres videbantur conceffiffe. Hinc enim lapfi non folummodò Provinciales Ecclefias, fed & ipfam Primatialem Carthaginenfem Cathedram impleverunt violentiis. Promiffam à Martyribus pacem ftatim fibi repræfentari ab Epifcopis coegerunt.

Hæc Cypriani verba, Ut quafi moderatius aliquid & temperantius fieret, demonftrant hunc poft alios longè graviores fuiffe leviorem Luciani exceffum. Audi graviores exceffus: Frater nofter Lucianus, & ipfe unus de Confefforibus, fide quidem calidus & virtute robuftus, minùs tamen Dominica lectione fundatus, quædam conatus eft, imperiti jam pridem fe vulgi authorem conftituens, ut ejus manu fcripti libelli gregatim multis nomine Pauli darentur. Cùm Mappalicus Martyr cautus

[ocr errors]

verecundus, legis ac difciplinæ memor, nullas contra Evangelium litteras fecerit, fed tantùm domeftica pietate commotus, matri & forori, quæ lapfe fuerant, mandaverit pacem dari. Saturni nus quoque poft tormenta adbuc in carcere conftitutus nullas ejufmodi litteras emiferit. Lucianus verò, non tantùm Paulo adhuc in carcere pofito, nomine illius libellos manu fua fcriptos paffim dedit, fed & poft ejus exceffum eadem facere fub ejus nomine perfeveravit, dicens hoc fibi ab illo mandatum: Nefciens Domino magis quàm confervo obtemperandum. Aurelii quoque adolefcentis tormenta perpei, nomine libelli multi dati funt, ejufdem Luciani manu fcripti, quòd litteras ille non noffet. Iftius Pauli mandatum exponit ipfe Lucianus in litteris ad Celerinum, Romanum Confefforem: Ep. 22. Scire debuifti, quid circa nos actum fit. Cùm benedidus Martyr Paulus adhuc in corpore effet, vocavit me, & dixit mihi: Luciane, coram Chrifto tibi diut fi quis poft accerfitionem meam abs te pacem petierit, des in nomine meo. Et adjungit: Sed & omnes, quos Dominus in tanta tribulatione accerfive dignatus eft, univerfi litteras ex compacto univerfis pacem dimifimus. Laudat & firmare conatur jam improbatas à Sancto Cypriano litteras,

[ocr errors]

& ab ipfis datam generalem Indulgentiam. Proindè Lucianus in folius Pauli, ac etiam in folius Aurelii Martyris nomine dederat primò Indulgentias: Et variè hic excefferat, Primò, Quòd illegitimis aliorum Martyrum poftulationibus mifcuiffet fe, atque ita alienis exceffibus fe maculaffet. Secundò, Quòd in Pauli, ac etiam in Aurelii nomine dediffet pacis libellos. Hanc enim formulam effe fufpectam, fcandalofam, & offenfivam piarum aurium, eft fuprà demonftratum. Tertiò excefferat, quòd ex unici Martyris nomine dediffet omnibus generaliter pacem. Et à Sancto Cypriano admonitus ftuduit hunc exceffum moderari. Ex omnium Martyrum & Confefforum adunato nomine cœpit iftam gratiam continuare. Et ipfe etiam Cypria nus profitetur hunc exceffum fuiffe leviorem. Quidam Scholaftici Doctores cenfent Indulgentiarum donationem quotidiè fieri faciliorem San&i Petri clavibus, & poffe in dies effe largiorem: Quòd nempè affiduè crefcat cœleftis Sanctorum numerus, ideoque & conflatus ex ipforum meritis thefaurus. Quod rectè cenfeant, evincit laudata Sancti Cypriani epiftola. Illa interim improbat quafvis generales Indulgentias. Et hinc laudat Mappalicum Martyrem, quòd fo lam matrem & fororem Epifcopo commendaffet. Pietas, qua primi gradus confanguineis Indulgentias hodie fupplicamus à Romano Pontifice, adeò antiquis fulcitur exemplis. Cyprianus magis adhuc laudat Saturninum Martyrem, qui omninò nullum commendarat Epifcopo. Malebat ille huic rei non mifceri Martyres, & Apoftolicas claves plenè permitti fuo arbitrio & li bertati. Imitatur Magiftrum fuum Tertullianum in libro de pudicitia: At tuin Marty. res tuos effundis banc poteftatem. Quod hic errat nec licere nec valere, ille cenfet non expedire. Quod nempè multi legitima gratia abuterentur.

Cap. 24.

Secundus Luciani exceffus fuit, quòd etiam plenas omnium peccatorum Indulgentias poftu laret ab Epifcopis, & ftatim juberet repræfentari. Hinc enim lapfi, dum iftam repræfentationem ftatim facere noluerunt Cyprianus & alii per Africam Epifcopi, fuerunt horrendè tumultuati. Adversùm illos Cyprianus fcripfit plures epiftolas, quarum una ad fuum Clerum habet: Magis ac magis ad pænitentiam componantur lapfi, Ep. 18. nec delicto priori adjiciant aliud delictum, dum nec nobis nec Evangelio volunt fervire. Nolebant Canonicas fatisfactiones explere, immò nec fuas caufas examinari ab Epifcopis, fed fibi volebant ftatim impendi reconciliationis gratiam, atque ita Evangelium, avitam Ecclefiæ difciplinam, Romani Synodi Decreta, & fuorum Epifcoporum mandata prævaricabantur, & addebant delictis delicta. Quin & ipfos prævaricabantur Luciani litteras. Ha enim, licèt plenam imperarent Indulgentiam, caufas tamen examinari permittebant, per claufulam : De quibus ratio apud te conftiterit. Et Cyprianus, licèt hifce violentiis generosè reftiterit tamen apud Romanam Ecclefiam fuit de conniventia accufatus, & compulfus fcribere apologeticas lit

[ocr errors]
[ocr errors]

Ep. 11.

teras. Ifta generalis Indulgentiarum plenitudo
tunc adeo difplicebat Romanæ Ecclefiæ. Qui-
dam tamen Epifcopi obedierunt litteris, & la-
pfos ipfarum vigore ftatim admiferunt non tan-
tùm ad Confiftentiam, fed etiam ad Perfectio-
nem, ad communionem cum oblatione, ad ob-
lationem nominis, ad Sacrofan&tam Euchari-
ftiam. At audaciam fibi graviffimè difplicuiffe
Divina Majeftas demonftravit per varia miracu-
la, per multam vindictam in tales facrilegos Eu-
chariftiæ præfumptores. Exempla plura refert
Sanctus Cyprianus in fermone de lapfis. Ibidem
demonftrat Martyres apud Dominum poffe mul-
ta, fed non omnia: Non poffe repugnare Evan-
gelio, ideoque nec poftulare, ut lapfis delicta
remittantur citra omnem fatisfactionem, ut illis
paffim dentur plenarie Indulgentiæ. Suum fen-
fum infigniter expreffit in datis contra hofce ex-
ceffus litteris ad omnes Martyres & Confeffores:
Peto ut eos, quos ipfi videtis, quos noftis
, quo-
rum pœnitentiam fatisfactioni proximam confpici
tis, defignetis nominatim libello, & fic ad nos fidei
ac difciplinæ congruentes litteras dirigatis. Quod
ipfum confirmat in fequenti ad fuam plebem
epiftola, addens acerba poma non effe decerpenda.
Hoc eft, illos quorum pœnitentia necdum eft
fatisfactioni proxima, non admittendos ad pa-
cem & communionem. Vult Indulgentias nec
univerfales effe, nec ex integro plenarias. Et
hanc amplitudinem non tantùm difciplinæ ad
verfari, fed etiam Evangelio.

Tertium Luciani exceffum exponit Sanctus
Cyprianus in epiftola ad lapfos. Ecclefiæ claves
demonftrat foli Petro Apoftolo, ac ejus in
Epifcopatu fuccefforibus datas, atque profequi-
tur: Cùm hoc Divina lege fundatum fit, miror
Ep. 27.
quofdam audaci temeritate fic mihi fcribere voluisse
quando Ecclefia in Epifcopo, & Clero, & in omni-
bus Stantibus fit conftituta. Abfit enim, nec Domi-
ni mifericordia & poteftas ejus invica patiatur, ut
Ecclefia effe dicatur lapforum numerus, cùm fcriptum
fit, Deus non eft mortuorum, fed vivorum
autem quidam lapfi Ecclefiam fe volunt effe, & fi
apud illos, atque in illis eft Ecclefia, quid fupereft,
nifi ut ipfi rogentur à nobis, ut nos ad Ecclefiam
dignentur admittere? Submiffos ergò & quietos,

[ocr errors]

S

verecundos effe oportet eos, qui delicti fut memores fatisfacere Deo debent, nec Ecclefiæ nomine lit teras facere, cùm fe magis fciant Ecclefiæ fcribere. Carthaginenfis etiam Ecclefiæ magna pars erat lapfa. Hinc illa turma promiffam fibi à Martyribus pacem ftatim repræfentari poftulavit per communes litteras, ipfifque pofuit hunc titulum Ecclefia Carthaginenfis Cypriano Epifcopo. Que audacia cunctis ubique Epifcopis & ftantibus populis meritò & graviffimè difplicuit.

des

Cap, 1.

Paulus proximè ante fuam confummationem
dixerat: Luciane coram Chrifto tibi dico, ut fi quis
poft accerfitionem meam abs te pacem petierit,
in nómine meo. Et fuprà adductus Martyrum li-
bellus habuit: Communicet ille cum fuis. Et de pec- Cap. 22.
catorum per claves remiffione fcribit in libro de
pudicitia Tertullianus: At tu & in Martyres tuos
effundis banc poteftatem. Et in libro ad Martyres:
Quam pacem quidam non habentes, à Martyribus
in carcere exorare confueverunt. Hujufmodi loca
conglomerat in primo antiquarum obfervatio
num libro eruditus Aurelianenfium Epifcopus
Gabriel Albafpinæus, & adjungit: Teftimonia
équidem nullo pacto refellenda, quibus convincitur
Martyres Sacerdotes purè & abfolutè culpas mortales
remififfe. Atque in omnibus bis locis, aliifque etiam
Patribus, quamvis non fit diftindum inter Mar-
tyres Presbyteros & Laicos, tamen crediderim Sa-
Laicos verò pœnam
cerdotes panam & culpam
dumtaxat penitentiæ tempus remififfe. Affirmat
quòd antiqua difciplina ante expletas fatisfa-
ctiones non impartiret Sacramentalem reconcilia-
tionem, atque adjungit: At Martyres, fi effent
Sacerdotes, utrumque perficere poterant, & à culpa
fimul & à pœna abfolvere ; fi verò tantùm essent
Laici, à pœnis & ab ipfo tempore diminuere mul-
tùm poterant. Urget præfertim hæc Tertulliani
verba: Ad metalla confugiunt, & indè communica-
tores revertuntur. Et commentatur? Non poterant
redire in communionem Ecclefiæ, nifi abfoluti. Et
certè vox, Communicator, omninò importat aut
integrum fidelem, aut certè reparatum.

[ocr errors]

Refpondeo tamen iftam doctrinam carere fundamento. Etenim præcipuus horum infolentium libellorum author fuit Matyr Lucianus, quem certum eft fuiffe Laicum. Fuiffe enim Divina legis imperitum Cyprianus aliquoties teftatur. Et ipfum nullibi titulavic Presbyterum. Nec item Celerinus Martyr in fuis ad ipfum litteris. Certè fi erat Presbyter, paffus fuit infignem injuriam, & adversùm ambos potuit imitari Sanctum Hieronymum, qui adversùs Joannem Hierofolymæ Epifcopum, quòd fine Presbyteri titulo Hieronymum vocitaffet, fuit protestatus; Ego mifellus, dum in folitudine delitefco, à tanto Ep. 61. Pontifice truncatus, Presbyteri nomen amifi. Etiam Cap. 25. Aurelius Martyr, cujus nomine ad dandam pacem Lucianus abutebatur, fuit Laicus adeò imperitus, ut nefciret fcribere. Et tamen ille non tantùm pœnas attentavit remittere, etiam culpas. Attentavit lapfos in Pauli ac Aurelii nomine tranfmutare in Ecclefiam, & in perfectos Ecclefiæ Communicatores. Et quæ Evangelica aut Apoftolica regula permittit Indulgentiam donari, aut fatisfactiones remitti à Laico? Uti harum impofitio, ita & remiffio

fed

At quod ejus fuit fundamentum? Quòd Lucia-fpectat privativè ad claves Sancti Petri, ideoque
nus illis Sacramentalis reconciliationis pacem
non promififfet dumtaxat, ac poftulaffet dan-
dam ab Epifcopis, fed ex Pauli ac Aurelii
fed ex Pauli ac Aurelii
confummatorum Martyrum nomine jam dedif-
fet. Hinc illi fefe cenfuerunt non adhuc lapfos
& proftratos, fed plenè reparatos, integros, ac
Perfectos, ideoque tanquam tales prætenderunt
admitti in Ecclefiam. Etenim Luciano Martyr

neutri Laicus fe poffit fine facrilego Attentato
mifcere. Et hinc adversùm memoratas fuorum
Carthaginenfium lapforum ad fe litteras Sanctus
Cyprianus laudavit dictas claves, proteftatus eft
fpectare ad folos Epifcopos,& adjunxit:Scripferunt Ep. 17,
autem mihi nuper quidam de lapfis humiles, &mi-
tes, & trementes, & metuentes Deum, & qui in
Ecclefia semper gloriosè &granditer operati funt,

& opus,

[ocr errors]
[ocr errors]

contra Evangelicam decretum videtur veritatem? Iftud fingulare & cœlefte Pauli privilegium conftanter affirmat adverfari Evangelio, ideoque effe nugax commentum. Multis demonftrat pacis donationem ex Evangelica Lege fpectare ad folos Sacerdotes, ideoque veros Martyres huic non poffe refragari.

opus fuum Domino imputaverunt, fcientes illum; Iconentur, ut ita demùm firmiter valeant, fi ab Evan dixiffe, & cùm hæc omnia feceritis, dicite, fer-gelica Lege non diffonant. Cæterùm quo pacto Evanvi supervacui fumus, quod debuimus facere feci-gelicam poterit præftare communicationem quod mus. Quæ illi cogitantes, & quamvis libello à Martyribus accepto, ut tarnen à Domino fatisfactio fua admitti poffet, orantes fcripferunt mihi, fe delidum fuum cognofcere, & pœnitentiam veram agere, nec ad pacem temerè aut importunè properare, fed expectare præfentiam noftram, dicentes pacem quoque ipfam, ficam nobis præfentibus acceperint, dulciorem fibi futuram. Hi humiles lapfi intelligeba nt Dogma Evangelicum ac Apoftolicam difciplinam: Norant pacem fibi à Luciano non potuiffe dari, ideoque ipfam fupplicabant humiliter à Cypriano, parati differri ufque ad ejus ab exilio reditum, obedire Romanæ Synodi decretis, ac interim pergere in pœnitentia & fatisfactionibus. Notanda funt etiam hæc ejufdem epiftolæ verba: Peto difcernatis defideria veAra, & quicumque eftis qui bas litteras nunc mifi fis, nomina vefira libello fubjiciatis, & libellum cum fingulorum nominibus ad me tranfmittatis. Ante eft enim fcire, quibus refcribere haveam: Tunc ad fingula que fcripfifiis, pro las & «čius nofirimediocritate refcribam. Lapit, utí à Luciano pa cem generatim acceperant, ita ejus executionem à Sancto Cypriano generatim flagitabant. Utrumque hic improbat: Nulli lapfo vult vel à Martyre poftulari, vel ab Epifcopo donari pacem, nifi ad maturam cujuslibet caufæ cogni

tionem.

Ifto fæculo divinum cœleftium revelationum Charifina erat frequens. Eximia ejus exempla habemus & in Sancto Cypriano, & in ejus Magi ftro Tertulliano, & in aliis Scriptoribus. Graffabatur item & varius æmularum præftigiarum fucus. Adversùs Prophetam paffim interceffit Pfeudo Propheta. Et ifte fucus non tantummodo Montanum præcipitavit, fed etiam Tertullianum. Eadem igitur illufio poffit & Paulum Martyrem circumicripfiffe. Attamen Romanus Clerus & ipfum & Lucianum conatur purga re, affirmat Luciani libellos fuiffe perperam inellectos, ac omnem exceffum tranfcribit in lapfos: Nam fi dandam lapfis pacem Martyres putaverunt, cur ipfi non dederunt? Cur illos ad Epifcopum, ut ipfi dicunt, remittendos cenfuerunt? Is enim, qui jubet fiert, poteft utique facere, quod fieri jubet. Sed ut intelligimus, imò ut res ipfa loquitur & clamat, fanctiffimi Martyres utrobique adhibendum putaverunt temperamentum & pudoris & veritatis. Nam & quia à multis urgebantur, dum ad Epifcopum illos remittunt, verecundiæ propriæ, ne ulteriùs inquietarentur, confulendum putaverunt: Et dum illis non ipfi communicant, Evan

dicaverunt. Quòd Lucianus lapfis pacem non dederit, fed ipfam dumtaxat ab Epifcopis dandam fupplicarit, probat Clerus ex duobus libellorum articulis. Primò, Quòd cunctos lapfos cum fuis libellis miferit ad Epifcopos. Secundò, Quòd ipfis communicare noluerit. Utique ante inpartitam pacem ab Epifcopis. Et nota, quod Martyres pacem non tantùm dare, fed etiam ab Epifcopis dandam jubere non potuerint. Debuerunt Ecclefiæ Clavibus humiliter fupplicare. Hine in alio ad Sanctum Cyprianum Refcripto pergit idem Clerus: Lapfis maximè congruit verecundia, quorum in delictis damnatur mens innerecunda. Pulfent fanè fores, fed non utique confringant. Adeant ad limen Ecclefiæ, fed non utique tranfiliant. Caftrorum cœleftium excubent portis, fed armati modeftia, qua intelligant fe defertores fuiffe. Refumant precum fuarum tubam, fed qua non bellicum clangant. Arment fe quidem modeftie telis, & quem negando mortis metu fidei dimifer int clypeum, refumant: Sed ut contra hoftem diabolum vel nunc armati, non contra Ecclefiam, qu.e illorum delet cafus, armatos effe fe credant. Multum illis proficiet petitio modefia, poftulatio verecunda, humilitas necessaria, patientia non otiofa. Mittant Legatos pro fuis doloribus lachrymas, advocatione dolorem

Ep. 31.

Illuftrat hæc in litteris ad Clerum Romanæ Ep. 29 Ecclefiæ: Pofteaquam ad vos litteras fecit de quorundam profpecta temeritate, qui pœnuentiam agere Deo fatisfacere detrectant, litteras ad me fecerunt,gelica Legis illibatam finceritatem cuftodiendam jupacem non dandam fivi poftulantes, fed quafi jam datam fibi vindicantes, quod dicant Paulum omnibus pacem dediffe. Prodit radicem, ex qua Lucianus pacem lapfis non fupplicavit ab Epifcopis, fed ipfe dedit in Pauli nomine. Lucianus non fe fundavit in fuo, quem nullum habuit, facro Ordine, fed in nefcio quo fingulari ac divino Pauli Martyris privilegio, quo cunctis ubique lapfis potuerit tantùm donum impartiri. Et Evangelio & difciplinæ repugnabat iftud privilegium. Etenim & Evangelium & difciplina pacem,quam permittunt fuppliciter rogari per Martyres, donari fanciunt per folos Epifcopos Non folummodo pacem culpæ, fed etiam dimiffivam folius fatisfactionis & pœnæ. Hinc Cyprianus conftanter edixit Luciani nugas fundari in fola ipfius imperita temeritate. Quod Lucianus in divino Pauli privilegio fe fundaret, difertè edicit in fuo ad Cypriani relationem Reicripto Romanus Cle rus, Immoderatam iftorum lapforum petulantiam & periculofam temeritatem du.è notat, atque adjungit: Quos fatis mirati fumus ad hoc ufque profilire voluiffe, ut pacem fibi non tam peterent, quàm vendicarent. Immò jam & in cælis fe habere dicerent. Qui fi babent, quid petunt quod tenent? Si autem non habere illos probatur, hoc ipfo quod petunt,cur non judicium eorum fuftinent, à quibus pe-fungantur ex intimo pectore prolati gemitus, tendam pacem, quam utique non habent, putaverunt? Quod fi aliundè prærogativam Communicatio wis habere fe credunt, cum Evangelio illam conferre

probantes commiffi criminis & pudorem. Immò fi
dedecoris admiffi magnitudinem perhorrefcunt, fi
pectoris & confcientiæ fuæ lethalem plagam & finuofi

vulneris altos receffus verè medica manu tractant,
erubefcant & petere: Nifi quia majoris rurfum eft
periculi & pudoris, auxilium Pacis non petiiffe.
Oftendunt hanc humilitatem effe lapfis perne-
ceffariam, ideoque ipforum Advocatis ac inter-
cefforibus Martyribus etiam competere.

CAPUT IV.

Exponuntur recentiores errores
circa Indulgentias,

pofterio

Palmare fundamentum, ex quo fudul

[ocr errors]

A. 1663. n. 9.

fimilem pietatem Romanæ Ecclefiæ exhibenti-
bus videtur largiri plenam Indulgentiam. Etiam
de Sancto Leone nono Pontifice fcripfit ad
Nicolaum fecundum Sanctus Anglorum Rex
Eduardus: Leo injunxerat nobis fub nomine obe-
dientiæ & pœnitentiæ propter votum, quo vovera-
mus ire Romam, ut in remiffionem omnium peccato-
rum meorum conftruerem Monafterium in honorem
Apoftoli Petri. Et iftam gratiam Nicolaus con-
firmavit. Exftant Epiftolæ apud Dominum Car-
dinalem Cæfarem Baronium. Et ad nefcio
quem Epifcopum fcribit Sanctus Petrus Damia-
ni: Non ignoras, quia cum à Principibus terras
accipimus, juxta menfuram muneris eis de quanti Lib. 4.
tate pænitentiæ relaxamus. Sicut fcriptum eft: Di- Ep. 12.
vitiæ hominis redemptio ejus. Et ad Clerum Flo-
rentinæ Ecclefiæ: Cùm Sacerdotes Ecclefiæ annofam
indicunt quibufdam peccatoribus pœnitentiam, nun-
quid non aliquando certam pecuniæ præfigunt pro
annorum redemptione menfuram, ut nimirum faci-
nora fua eleemofynis redimant, qui longa jejunia
perhorrefcunt? Sed quia hæc pecuniæ redemptio in
antiquis Patrum Canonibus minimè reperitur, ab-
furdum effe & frivolum judicabitur? Hafce eleemo-
fynarias Indulgentias, licet fateatur novas, con-
ftanter adfeverat legitimas. Quod ipfum confic-
mat in aliis fuis operibus..

Et Arelatenfis Ecclefiæ Archiepifcopus, qui
ad decimi fæculi finem fedit, Pontius Montis
majoris Ecclefiæ dedit fummas Indulgentias, &
addidit de publicè pœnitentibus: Hic talis ad di-
Etam Ecclefiam fi venerit in die dedicationis ejus,
aut femel in anno cum fua vigilia, & adjutorium
dederit ad opera Ecclefiæ fanctæ Mariæ, que modo
noviter conftruitur in prælibato monte, ex parte Do-
mini noftri JESU Chrifti, & ex noftra, fit abfolutus
de tertia parte majorum peccatorum, unde pœniten-
tiam habet acceptam. Exftat Diploma apud Lu-
cam Dacherium in fexto tomo Spicilegii. Simi-

rum fæculorum Errones cœperunt Indulgentias rodere, edicit in opere contra Waldenfes Petrus Pilichdorffius: Quare non folùm VValdenCap. 39, fes Hæretici, immò multi Catholici quandoque ti tubant de indulgentiis, hoc facit indifcreta pronunciatio quæftuariorum Sacerdotum, qui indifferenter omnibus hominibus, boc & illud facientibus, Indulgen tias promittunt. Et hoc non eft de mente Domini Papæ aut aliorum Prælatorum, qui non dant eas, nifi verè pænitentibus, & confeffis, & contritis. Quòd indifpofitis impartita Indulgentia fit prodiga, falfa, ac nociva Pax, abundè jam audivimus à Sancto Cypriano. Hanc ille cenfuit non dandam, nifi fatisfactioni proximis Pœnitentibus. Et certè peccata citra omnem pœnitentiam non poffint indulgeri. Porrò eleemofyna eft omninò verum pœnitentiæ opus. Et quòd ipfa fola pœnitentem reddat fatisfactioni proximum, ideoque Indulgentiæ aptum, multi olim cenfuerunt. Præfertim mediis Chriftianis fæculis, dum cœpit nummaria feu eleemofynaria pœnitentiarum redemptio. Lucas Dacherius in quarto Spicilegii tomo vulgavit Epiftolam, qua Gregorius feptimus apud omnes Sancto Petro fideles que-les Indulgentias Magalonenfi Ecclefiæ Synodaritur Romanæ Ecclefiæ patrimonia effe invasa aç detineri à Regibus, facras ejufdem civitatis Bafilicas jacere ruinofas, Guilielmum Aquitaniæ Ducem & alios Principes, quòd ipfis reparandis larga fubfidia miferint, amplè commendat, atque profequitur: Quorum nos videntes devo-res, fed etiam generales eleemofynarias Indultionem, & laudabilem erga communem matrem dilectionem, tam per nos, quam etiam per Succeffores noftros, ter in anno cum omnibus Romanis Ecclefits generaliter Miffam celebrare, & fepties illorum fpecialiter memoriam inter facra Miffarum folemnia babere promifimus, ut omnipotens Dominus meritis Dei genetricis, quæ fingulari pietate Romanam Semper tuetur Ecclefiam, & beatorum Apoftolorum. Petri & Pauli auctoritate, omnium Sanctorum, maximè Romæ quiefcentium, oratione à cundis eos peccatis abfolvat, & ad vitam æternam perdu cat. Eorum piis eleemofynis reddidit has pietatis vices. Et litterarum titulus habet: Gregorius Epifcopus, fervus fervorum Dei, omnibus qui Chriftiana fide cenfentur, & beati, Apoflolorum Principis Sedem, Ecclefiarum omnium Matrem recognofcunt, falutem & abfolutionem omnium peccatorum, per benedictionem & merita Beatorum Petri & Pauli, Principum Apoftolorum, Cunctis

[ocr errors]

liter dedit ad undecimi fæculi exordium Gaufre-
dus Archiepifcopus Narbonenfis. Ita apud Phi-
lippum Labbæum habet antiquus Catalogus Epi-
fcoporum Magalonenfium, ad Epifcopatum Ar-
naldi. Ex quibus vides non tantùm fingula-

gentias effe admodùm antiquas. Et quin ex
æquis rationibus, & incertis Ecclefiæ neceffitati-
bus fint legitimæ, non eft dubitandum. Hinc
illas ad inveniendas pro Græcorum ad Synodum
itinere neceffarias expenfas dedit, & multis
argumentis defendit etiam Concilium Bafileen-
fe. Vide ejus Epiftolam, feu refponfionem quin-
tam & octavam. Et quòd eleemofynæ fint ma-
gnum & eminens Chriftianæ pœnitentiæ opus,
& fatisfactioni non tantummodo faciant proxi-
mum, fed ipfam quandoque etiam compleant,
clamant omnes utriufque Teftamenti Scripturæ,
& infigniter demonftrat Sanctus Cyprianus in
fermone de eleemofyna.

Lib. 3.

His obftare videtur in litteris ad Zozimum Pelufienfis Ecclefiæ Presbyterum Ifidorus Pelufiota: Vir quidam, cùm ad eum fuiffet alla Ep. 260. tum, te paucis pifcibus à quodam, qui falfum jurarat, acceptis eum, quantum quidem in te

erat,

« VorigeDoorgaan »