rum Epifcopis, impartiri, & cos ordinare, & in ommbus illis Provinciis primam habere dignitatem, fummum Sacerdotium, fummum faftigium; à tua Sede creentur, te folum Archiepifcopum babeant, nulla communione ad eum Theffalonicenfi Epifcopo fervanda. Acridenfem Epifcopum ab Apoftolicis Theffalonicenfis Epifcopi vicibus eximit, illique adfcribit omnem in quafdam Provincias poteftatem, quam in ipfas anteà habuerat Theffalonicenfis. Ei adfcribit auctoritatem ordinandi iflic omnes Epifcopos, & Metropolitas & Provinciales. Ergò eandem ufque tunc Lib. 4. habuerat Theffalonicenfis. Et ex hac lege fuas epift. 10 ad Felicem Sardicenfem Metropolitam litteras formavit Magnus Gregorius. Affirmat primæ Ju- Quòd Ariani, ne de fancti Spiritus confubftan- Sanctus Ambrofius confecraverit illius Epifco Poftquam Imperator Leo Ifaurus Illyricianam Refpondeo iftum Canonem effe Canonem Apoftolicum, ex quo ad Alexandrum Antiochiæ Patriarcham fcribit primus Papa Innocentius: Revolventes auctoritatem Nicene Synodi, cap. 1. quæ cenfuit de Antiochena Ecclefia, cunctis fidelibus Ep. 18. effe neceffarium cuftodire, quam fuper Diœcefim fuam predict am Ecclefiam, non fuper aliquam Provinciam recognofcimus conftitutam. Itaque arbitramur, ut ficut Metropolitanos auctoritate ordinas fingulari, fic cæteros non fine permiffu confcientiaque tua finas Epifcopos procreari. In quibus hunc modum rectè fervabis, ut longè pofitos litteris datis ordinare cenfeas ab bis, qui nunc eos fuo tantùm arbitratu ordi nant, Bant, vicinos autem, fi æftimas ad manus im ad pofitionem tuæ gratiæ ftatuas pervenire. Quorum enim te maxima exspectat cura, præcipuè tuum debent mereri judicium. Euftatianum fchifma Antiochenam Ecclefiam longo tempore laceraverat in plures Epifcopos: Et hi, dum fuam quifque partem fibi advincire ftudet, Patriarchalia iftius eminentis Cathedræ jura decurtari, ac à Metropolitis invadi permiferant. Confecraverant folos fibi adhærentes Metropolitas, Provinciales Epifcopos permiferant, & quidem fine fuo prævio examine & confirmatione ab iftis confecrari. Et ita fuit ufque ad exftin&tum fchifma, & Patriarchatum Alexandri. Hic de fuis juribus confuluit Romanam Ecclefiam. Et Papa Innocentius refcripfit non folos Metropolitas fed etiam Provinciales Epifcopos debere ab ipfo confirmari, confecrari ejus manus accedere. Hoc effe jus Patriarchicum. Addit ejus executionem effe difficilem: Præfertim quoad remotiores Epifcopos. Hinc fuadet folos viciniores ad Patriarchalem manum cogi, remotiores permitti Metropolitarum manibus, falvo tamen Patriarchali examine, & prævia confirmatione. Hoc fuadet de folis Provincialibus Epifcopis, Metropolitas omnino vult antiquo more ad Patriarchæ manus accedere. Eodem Patriarchali jure per omnes fuas Diœcefes omninò gaudet Romanus Epifcopus. Verùm ob iftarum vaftitatem fuit in fuos Metropolitas liberalior. Eis indulfit, non tantùm ut confecrarent fuos Suffraganeos, fed etiam ut ab ipfis confecrarentur. Ne diftantem Urbem cogerentur accedere. Et ne per affiduas confecrationes Apoftolica omnium Ecclefiarum follicitudo nimiùm diftraheretur. Hinc fibi non retinuit nifi confecrationem fuorum Suburbicariorum feu Comprovincialium Antiftitum. Attamen folam precariam functionem abdicavit ipfum jus. Nec potuit abdicare. Quocirca hæc Joannis octavi verba, Secundùm fanctorum Patrum Statuta, More priftino, Secundùm antiquam normam, jus important & Apoftolicum atque Nicænum Canonem, non ufum & executionem. Affirmant Salonitani Archiepifcopi confecrationem ex Apoftolico atque Nicæno Canone fpectare ad Pontificem. Hinc & Papa Syricius, dum cunctos & Metropolitas, & Provinciales Illyrici Epifcopos juffit confecrari per Vicarium Theffalonicenfem, alta voce dixit fe fancire ex Nicænis Canonibus. Quia nempe fextus, Apoftolicum innovans, Nicænus Canon omnes iftas confecrationes adfcribit Patriarchæ. Hinc infert Syricius iftud fuum jus à fe poffe derivari in fuum Vicarium. non Quæftio tertia eft, Qua de caufa Joannes octavus mutet antiquam praxim, quare jubeat Salonitanum Metropolitam confecrationis caufa deinceps Romam accedere? Refpondeo ita fanxiffe ob vigefimum octavum Chalcedonenfem Canonem, & ob rapinam Imperatoris Leonis Ifauri. Leo Ifaurus, dum omnes Illyrici atque Italiæ Ecclefias tranfcripfit in Patriarchicum jus Conftantinopolitani Epifcopi, ab omnibus iftarum Metropolitis voluit fervari dictum CalChrift. Lupi Opera T. VI. cedonenfem Canonem: Eos omnes accedere Vigefimus octavus Chalcedonenfis, & vige confecratio olim pleno jure fpectaverit ad Patriarchicum jus Romani Epifcopi, eft meridiana luce clarius. Ita fuit ufque ad rapinam Leonis Ifauri. Et iftud lucidè clamant etiam duo adducti Canones. Et iftud lumen coegit fchifmaticum Theodorum fugere in tenebras, & ibi delirare. Quis enim unquam vel fomniarit Dyrra chium, novæ Epiri Metropolim, & cunctas Achaia ac Macedoniæ Provincias olim fpectaffe ad Thracicam Dioecefim, atque ita Metropolitarum illic confecrationes fuiffe ab adductis Canonibus adfcriptas Epifcopo Conftantinopolitano? Quis unquam audivit Theffalonicenfem Epifcopum dumtaxat ad Synodos fuiffe Romani Pontificis Vicarium? Fuit Vicarius Patriarchice adminiftrationis per omnem Dioce fim. Ex erroneis tamen nugis videmus ifto tempore fuiffe etiam Græcos, qui docerent omnes iftius Diœcefeos Metropolitas, præfertim Theffalonicenfem, fpectaffe ad confecrationem Romanam. Non dixerunt cunctos fuiffe Roma confecratos, fed ad Romanam confecrationem fpectaffe. Quòd nempe in Papæ arbitrio effet aut ipfos evocare ad fuas manus, aut ipforum confecrationem Suffraganeis permittere, vel alicui delegare. Utique ex fexto Nicæno, atque ex Apoftolico Canone, qui à Patriarchis omnes Epifcopos non tantùm præviè confirmari volunt, fed & confecrari. Et hoc fenfu Joannes octavus dixit Salonitani Metropolitæ confecra tionem femper fpectaffe ad fuam Sedem. Ex ifto jure voluit illum deinceps Romam venire. Porrò Theffalonicenfis Vicarius nunquam legitur eo veniffe. Ejus confecratio ob viæ longi. tudinem fuit permiffa Epifcopis Comprovincialibus. CAPUT V. Romanus Pontifex oftenditur eadem poteftate fuiffe ufus in Diæcefi Gallicana. Adem poteftate Romani olim Pontifices præfideret, à populo ejufdem civitatis infons & nullis infimulationibus noxius pulfus eft, inque ejus locum Patroclus ordinatur, amicus & familiaris Conftantii Magiflri militum, cujus per ipfum gratia quærebatur. Proinde Patroclus erat ambitiofus ac Simoniacus Palatii forex, intrufus per munus à lingua. Hinc adversùm Taurinenfis Synodi Acta interceffit apud Zozimum Pontificem, afferuit omnes per Viennenfem ac utramque Narbonenfem Provinciam Epifcopales confecrationes ac Apoftolicas in adminiftrando vices, ex dato per ipfum Sanctum Petrum Apoftolum privilegio, fpectare ad Arelatenfem Epifcopum, iftud privilegium repetiit, atque obtinuit. In datis ad Viennenfis ac fecundæ Narbonenfis Provinciæ Epifcopos litteris Proculum de vario in confecrandis Epifcopis Attentato accufat Zozimus, & adjungit de Simplicio Viennenfi: Non diffimili impudentia poftulavit Simplicius, ut Epift. 3. fibi in Viennenfium Provincia creandorum Sacerdotum permitteretur arbitrium. Indecens aufus, & in ipfo veftibulo refecandus, boc ab Epifcopis ob certas caufas Concilium agitantibus extorquere, quod contra Statuta Patrum & Sandi Trophimi revequi primus Metropolitanus Arelatenfis civitatis ex hac fede direclus eft, concedere vel mutare, ne bujus quidem Sedis poffit auctoritas. Adversùs Zozimi Statutum Hilarius prima Narbonenfis Provincia Metropolita generosè interceffit, afferuit nullum Metropolitam poffe confecrari in aliena Provincia, addidit fuæ Provinciæ circa hæc effe antiquum ab Apoftolica Sede privilegium, & tamen obtinuit hoc Refcriptum: Debebas non quid rectum tibi videatur, fed quid habuerit antiqua confuetudo, fuggerere. Ideoque vacuato eo, quod à Sede Apoftolica fubreptitiè obtinuiffe comprobaris, quia fatis conftitit Arelatenfis Ecclefiæ Sacerdoti prifca id inftitutione conceffum, ut non folùm in Provincia Viennenfi, fed etiam per duas Narbonenfes faciat Epifcopos. Nam fandte memorie Trophimus, Sacerdos quondam Arelatenfi urbi ab Apoftolica Sede tranfmiffus, ad illas regiones tanti nominis reverentiam primus exhibuit, in alios non immeritò ea quæ acceperat auctoritate transfudit. Atque hanc ordinandi confuetudinem, rentiam من Pontificatum loci illius, quem obtinuerat primus juffus, cuftoditum ufque in proximum tempus, Geftis apud nos habitis, multorum Confacerdotum teftimonio approbatur. Habemus hinc varia. Primò quòd Sanctus Tropimus fuerit primus Arelatenfium Epifcopus. Trophimus Afiaticus Gentilis cum San per Apoftolicam vicem quam Patroclo Arelatenfi Archiepifcopo detulit Papa Zozimus,&to Paulo Apoftolo ivit Mileto Hierofolymam, fuerunt ufi in Gallicana Ecclefia. Ad Domini annum trecentefimum nonagefimum feptimum Proculus Maffilienfis & Cidonius Aquenfis de fecunda Narbonenfis, Simplicius Viennenfis, & Conftantius Arelatenfis Epifcopus de Viennenfis Provinciæ Metropolitica poteftate litigarunt, & Proculus omnia à fe prætenfa obtinuit, Conftantius partem fuæ Provinciæ: Viennenfis Provincia fuit divifa in duas. De Conftantii Succeffore Patroclo fcribit in Chronico Sanctus Profper: Heros vir Sandius, & Beati MarAa.412. tini difcipulus, cùm Arelatenfi Oppido Epifcopus accufatus ibi à Judæis fuit de ingreffu in templum, rediit Melitam cum vincto Apoftolo, & ibi eft infirmus relictus. De illo habet fecunda ad Timotheum Epiftola: Trophimum reli qui infirmum Mileti. Omninò legendum eft, Melite. Ita infigniter demonftrat Dominus Cardinalis Cæfar Baronius. An ille Trophimus fuerit primus Arelatenfium Epifcopus, eft longa quæftio. Secundò habemus quòd Trophi mus fuerit Epifcopus Metropolitanus. Tertiò, quòd fuerit confecratus & in Galliam miffus à Sancto Petro. Et hoc confirmat in litteris ad Decen Decentium Eugubinum Epifcopum Sanctus In-1 Epift. 1 nocentius Pontifex: Manifeftum eft in omnem cap. 17. cap. 65. 66. Italiam, Gallias, Hifpanias, Africam atque Sici- ftatim circumduxit. Etenim Hilarium Narbone Metropolitam, qui Lutubenfem fuæ Provinciæ Epifcopum queftus eft ordinatum à Patroclo, potenter exaudivit, & addidit vetari à Nicænis Canonibus, ut unus Metropolita habeat duas Provincias. Infuper Patrocli Ordinatum juffit extrudi, & alium Epifcopum ibidem confecrari. Nempè Hilarius ad Apoftolicum fuæ Ecclefiæ privilegium denuò provocarat. Notanda funt verba, quibus Zozimus fuprà dixit data à Sancto Petro privilegia nec per ipfam Apoftolicam Sedem poffe everti aut mutari. Hinc Patrocli poft Sanctum Honoratum Succeffor Hilarius non folummodo refumpfit, fed etiam extendit circumductum & fictum privilegium, atque cœpit etiam per maritimarum Alpium, & Sequanorum Provincias confecrare Epifcopos. Nempè per Julium Cæfarem facta Narbonenfium Provincia iftas etiam regiones comprehendebat. Interim non in Apoftolico aut Synodali Canone, fed in dato per Sanctum Petrum privilegio fua Acta fundarunt Zozimus, Patroclus, atque Hilarius. Suum quoque confecrandi jus ex eodem fonte petivit Hilarius Narbonenfis. At quodnam fuit, ubi & quando datum iftud Narbonenfis Ecclefiæ privilegium? Ref pondeo datum ab inducta per Romanorum Pontificum conniventiam confuetudine, quæ omnes Gallicanos Epifcopos à fuis Metropolitis, & indulferunt ob duas caufas. Primò, ob locorum diftantiam. Deindè ob Apoftolicæ Sedi impofitam omnium Ecclefiarum follicitudinem. Uti enim San&tum Paulum Apoftolum non baptiza re, fed evangelizare, ita Romanos Epifcopos Divina Majeftas non mifit confecrare tantùm, fed præfertim omnem Chriftianitatem regere & gubernare. Et ex hoc principio Arelatenfis Hilarius ad depravandos Gallorum Epifcoporum animos fparfit, quod Sanctus Papa Leo iftarum Provinciarum ordinationes tentaret fibi defendere, hoc eft, ad fuum Patriarchale jus revocare. Et ille ex Apoftolico ac fexto Nicæno Canone iftud omninò poterat, femper potuit, ac etiamnum poteft. Verùm Magnus Leo antiquam, & bonis rationibus nixam confuetudinem noluit lædere. Horum quædam deviant à vero. Primò, Quòd Sanctus Trophimus fuerit Metropolitanus. Etenim Sanctus Petrus Ecclefiafticam Hierarchiam conquadravit Romanæ Reipublicæ, ideoque Metropolitas non pofuit nifi in Romanarum Provinciarum Metropolibus. At verò Arelatenfis civitas tunc necdum erat Metropolis.hos ab illis indulfit confecrari. Pontifices id Etenim vigebat tunc per Julium Cæfarem facta Galliæ divifio: Et hanc fuiffe in quatuor Provincias feu Jurifdictiones, nempè in Galliam Narbonenfem, Aquitaniam, Germaniam, & Belgium, teftatur Ammianus Marcellinus. Et Iib. 15. Narbonenfis Jurifdictio continebat Provinciam Viennenfem ac Lugdunenfem. Quam formam laudat etiam Cornelius Tacitus. Etenim in primo hiftoriarum libro fcribit inter Lugdunenfes & Viennenfes effe antiquam ufque ad arma & bella contentionem, utique de jure Metropolitico. Dicti Ammiani tempore Gallia erat divifa in plures Provincias. Harum una erat Viennenfis: Et inter ejus fuffraganeas civitates ille ponit Arelaten. Quod ipfum facit antiqua notitia Romani Imperii. Proinde lex, quam in libris de Catholica Concordantia adducit Nicolaus Cardinalis Cufanus, & quæ Arelatenfem civitatem fancit effe Metropolim feptem Provin ciarum, non poteft effe Magni Conftantini. Dominus Petrus de Marca rectè afferit effe le gem Imperatoris Honorii. Tunc enim, quod omnium Galliarum mater civitas Trevirenfis effet excifa à Barbaris, Gallicani Prætorii Præfectus migravit Arelaten, atque ita hæc magno ifto titulo cœpit honorari. Habes hæc in fupplicibus Epifcoporum, illam Metropolim diligentium, litteris ad Sanctum Papam Leonem. Et tunc ejus Epifcopi primò cœperunt cum Viennenfi contendere de jure Metropolitico. 35. Etiam falfum eft, quòd Sanctus Petrus Trophymo dederit privilegium tot Epifcopalium confecrationum. Nullo id poffit oftendi authentico teftimonio. Et hinc Zozimi Pontificis Succeffor Bonifacius datum ab illo privilegium Quòd confuetudinem, qua Metropolitæ fuos Suffraganeos paffim confecrant, in fuo ob locorum diftantiam gratiofo Indulto Romani Pontifices paffim fundent, poteft demonftrari multo teftimonio. Exemptum Sancti Dionyfii prope Parifios Monafterium, quoniam ab Epifcopis, in quorum Parochiis poffidebat Altaria, multas & graves patiebatur vexationes, ab Apoftolica Sede accepit proprium Epifcopum. Et hic, qui nec civitatem nec Metropolitam habebat, lucidè fpectabat ad Romanam confecrationem. Et erat plenè exemptus, non minùs quàm ipfum Monafterium. Et tamen de ipfo ad Magi narium Sancti Dionyfii Abbatem fcripfit Adrianus primus: Pro longitudine itineris, à vicinis Epifcopis, ficut mos exftitit, confecretur. Exftat epiftola apud Jacobum Sirmondum in Conciliis Galliæ. Et Bulgaris de futuro fuo Archiepifca Ep. 71. po vel Patriarcha, ubi & à quo foret confecrandus, poftulantibus refpondit Nicolaus primus: cap. 73. Vos five Patriarcham, five Archiepifcopum, five Epifcopum vobis ordinari pofluletis, à nemine nunc velle congruentiùs, quàm à Pontifice Sedis Beati Petri, à quo & Epifcopatus, & Apoftolatus fumpfit initium, bunc ordinari voletis. In quo hic eft ordo fervandus: Ut videlicet à Sedis Apoftolica Præfule fit nunc vobis Epifcopus confecrandus, qui fiChrifti plebs, ipfo præftante, crefcit, Archiepi fcopatus privilegia per nos accipiat, & fic demum Epifcopos fibi conftituat, qui ei decedenti Succefforem eligant, & propter itineris longitudinem non jam buc qui electus eft veniat, fed hunc Epifcopi, qui ab obeunte Archiepifcopo confecrati funt, fimul congregati conftituant: Sanè interim in throno non sedentem, & præter corpus Chrifti non confecrantem, priufquam Pallium à Sede Romana percipiat, ficut Galliarum omnes, & Germania,& aliarum Regionum Archiepifcopi agere comprobantur. Bulgaricum Regnum erat Illyrici pars, Patriarchica Diœcefis Romani Pontificis. Hinc ejus cum Epifcopis futurum Archiepifcopum Nicolaus afferit fpectare ad fuam confecrationem : Et tamen propter itineris diftantiam dat eis iftud ipfum privilegium, quod habebant Gallicani, Germani, ac aliarum ad Romanum Patriarchatum fpe&tantium Diœcefium Metropolitæ ac Epifcopi,|| ut à fefe mutuò confecrentur. Proindè omnes etiam Gallicani Epifcopi id merè habent ex gratia Apoftolica. Dif. 24. cap. 33. Etiam Metropolita Mediolanenfis ac Aquilejenfis. Lucet ex Pelagii primi Pontificis apud Gratianum exftantibus litteris: Mos antiquus fuit, ut quia pro longinquitate vel difficultate itine ris ab Apoftolico illis onerofum fuerit ordinari, ipfi fe invicem Mediolanenfis & Aquilejenfis ordinare Epifcopi debuiffent. Eos à fuis Suffraganeis confecrari Romana tunc Ecclefia noluit, ne illis effet vel umbra Autocephalia. Pofteà verò id mutavit, & utrumque juffit confecrari à fuis Suffraganeis. Lucet ex litteris Magni Gregorii ad Joannem fuum Subdiaconum, fcriptis in caufa Conftantii, Electi Mediolanenfis: Eum à propriis Lib. 2. in- Epifcopis, ficut antiquitatis mos exigit, facias dictio. 2. confecrari. Hunc antiquitatis morem exponit in Epift. 30. litteris ad Mediolanenfis Ecclefiæ Clerum & Ep. 29. populum: Joannes Subdiaconus Electum veftrum Imperatoris coacta, evincit nihil juris per illas tempeftates Romano Pontifici competivisse in Ordinatione Metropolitani Mediolanenfis, à qua manus abftinuit per multum ævi, ferò ufurpata ejus ordinatione. Colligi id abundè poteft ex epiftola Pelagii primi, anno quingentefimo quinquagefimo quinto in Petri Sede præfidentis, qui docens Epifcopos Aquilejenfem & Mediolanenfem confueviffe invicem fibi manus imponere, quando alterutra barum Sedium Paftore proprio viduata erat, infinuare tamen nititur banc confuetudinem introductam effe vitandis fumptibus, qui Electo incumberent, fi Romam pro ordinatione accedere cogeretur, cùm vera hujus Inftituti ratio in eo confiftat, quòd cùm Mediolanum effet caput Diœcefeos Italiæ, ut conftat ex Concilio Aquilejenfi, ordinatio Metropolitæ Aquilejenfis ad Epifcopum Mediolanenfem optimo jure pertinebat. Primatis verò Mediolanenfis ordinatio ad Aquilejenfem Epifcopum, quòd primus effet inter Metropolitanos Synodi generalis Diœcefeos Italicæ. Ex epiftola tamen quadam Gregorii primi colligitur, jam ejus ævo, id eft, quinquaginta octo annis poft Pelagium, invaluiffe, ut neceffarius effet Summi Pontificis confenfus ad boc ut Epifcopis Provincie Mediolanenfis libera effet ordinatio Metropolitani. Ejus verba minimè ambigua funt ad Italie Exarchum de Electione Epifcopi Mediolanenfis. Ait enim fe ut confuetudinem fervet, miffurum effe Miniftrum Romanæ Ecclefie, qui Eledum ab Epifcopis Comprovincialibus, ficus vetus mos exigit, cum affenfu quoque Romani Pontificis faciat confecrari. Diftinguit autem illic accuratè jus Canonicum Epifcoporum Comprovincialium quod veteri mori adfcribit, ab Ecclefia Romana poffeffione, quam fimpliciter confuetudinem appellat abfque ullo epitheto. Quæ confuetudo haud dubiè introducta erat poft fchifma Ecclefiarum Mediolanenfis & Aquilejenfis. Errores varii & magni. Primus eft in his de Pelagio Pontifice verbis: Infinuare tamen nititur. Etenim Pontifex nec infinuare nititur, nec infinuat, fed conftanter affirmat utrumque Metropolitanum juxta Canones debere confecrari Romæ, verùm ob longi itineris moleftias effe permiffos confecrari in fuis Ecclefiis. Et hanc effe vetuftam confuetudinem. Verba jam adduxi. Et funt ipfo fole lucidiora. Dominus Archieafferit pifcopus, ut fuas cogitationes fulciat Pontificem circumfcribere, & falfa fari. Secundus error eft in his verbis: Vitandis fumptibus. Etenim hæc funt verba Pontificis: Pro longinquitate vel difficultate itineris. At verò lon fecundum morem Decefforis ejus faciat Epifcopum datum in utriufque potentiffimæ Ecclefiæ con- ptibus. Tertius error eft, quòd Mediolanenfis Epifcopus refpectu Aquilejenfis effet Primas. Etenim quod antiquum teftimonium, aut antiqui teftimonii veftigium afferit hunc Primatum? In Synodis, in Papalibus litteris, acin aliis Ecclefiæ monumentis affiduè videmus nunc hunc, nunc illum Metropolitam priori loco fcribi aut federe. Et ipfe Pontifex Pelagius fcribit ad Valerianum Patricium: Poftulamus ut Paulinum Aquilejenfem Pfeudo-Epifcopum, & illum Mediolanenfem Epifcopum ad clementissimum Princap. 4. lanenfis Epifcopt Electio & Ordinatio, quæ facta|cipem dirigas. Primo loco ponit Aquilejeneft à Synodo totius Italie, Decreto Valentiniani fem. Proindè certum eft utramque iftam Ec tur. Hanc rem tangit in opere de Sacerdotii ac Lib. 6. Archiepifcopus Parifienfis: Ambrofii fanè Medio cle |