Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

Romani Papam ftatuerant, ad fe venientem bonori- | ficè fufcepit, & fic cunctis profperè cedentibus, juxta Natalem Domini non longè ab urbe Roma, apud Sutrium Synodo item acta, caufaque erroneorum Pontificum diligentiùs ventilata, Gratianum Papam convicum baculo Paftorali privavit. Deinde omnium, tam Romanorum quàm aliorum, confenfu Suvigderum Bambergenfem Epifcopum, nimiùm reluctantem, fummum Romanæ Ecclefiæ elegit Pontificem. Romanus Pontifex non utitur Paftorali Pedo. Rationes fuo loco dixi. Proindè Hermannus loquitur ad morem fuæ gentis, ubi degradato Epifcopo folebat auferri pedum, ipfum deferri ad Principem, & hic no vum Electum per iftud inveftire. Certum tamen eft, quod Henricus Clementem non investiverit. Primus hoc in Octavianum Anti-Papam attentavit Imperator Fredericus. Etiam LamA. 1077. bertus Schafnaburgenfis breviter fcribit: Rex Natalem Domini Romæ celebravit, ubi tribus depofitis, qui Sedem Apoftolicam contra Ecclefiafticas Regulas invaferant, Svvigderum Bambergenfem Epifcopum conftituit Apoftolorum Vicarium. Quod ipfum eodem compendio habet Marianus Scotus. Aliquid fingulare habet Sigebertus Gemblacenfis. Benedictus, qui fimoniacè Papatum RoA. 1045. manum invaferat, cum effet rudis litterarum, alterum ad vices Ecclefiaftici officii exfequendas fecum Papam Sylveftrum confecrari fecit. Quod cum multis non placeret, tertius fuperducitur Gregorius, qui folus vices duorum impleret. Et ad annum fequentem: Roma uno contra duos, & duobus centra unum de Papatu contendentibus, Rex Henricus contra cos Romam vadit, & eis Imperiali & Canonica authori tate depofitis, Svvigderus Bambergenfis Epifcopus, qui & Clemens, Romana Ecclefiæ præfidet. Affir mat quòd Benedictus & Joanni Sabinenfi Epifco

po,

& Gratiano Archi-Presbytero non Papatum, fed folas Epifcopalis officii vices tradiderit, quòd hi ipfum Papatum fibi datum prætenderint, quòd hac de cafa Joannem expulerit, ac Gratianum etiam expellere voluerit Benedictus, atque ita omnia turbis compleverit.

[ocr errors]

[ri Theophylacto redderet, Romam venire difpofuit . Quo audito Theophylactus, timore perterritus, vendit Papatum complici fuo Joanni Gratiano, ArchiPresbytero Ecclefiæ Sancti Joannis de Porta Latina, Magiftro Hildebrandi, acceptis ab eo libris mille quingentis. Qui adfcendens facram Sedem, tanto iniquitatis gradibus, nomine mutato dictus eft fextus Gregorius. Quæ an subsistant, ignoro. Ipforum nemo fidelis meminit. Et Benno adducit ifta omnia, ut fibi fcalam faciat ad peffimè car lumniandum feptimum Gregorium. Quidquid fit, manifeftum eft Henrici Patrem Conrardum non fuiffe fideliffimum legis & Religionis cultorem. Etenim Epifcopatus, Abbatias, quævis Ecclefiaftica beneficia palam vendidit, omni fimoniæ genere Romanum Imperium maculavit ufque ad extremæ ruinæ pericula, & femetipfum in fempiternas gehennas forfan præcipitavit. Quod iftud de ipfo timuerit, ideoque omnibus Ecclefiis ac Monafteriis folemnes preces indixerit filius Henricus, cum aliis teftatur laudatus Abbas Flaviniacenfis.

Aliam, ex qua Imperator Henricus ita tractaverit dictos tres Pontifices, caufam fuggerit etiam Guilielmus Malmesberienfis Monafterii Bibliothecarius: Gregorius Romani Apoftolatus ftatum per incuriam Antecefforum fuorum ita diminutum invenit, ut præter pauca oppida urbi vicina, & obla tiones fidelium, penè nihil haberet, quo fe fuftentaret. Civitates & poffeffiones in longinquo pofitæ, quæ ad jus Ecclefiæ pertinebant, à prædonibus ablatæ. Tramites publici & frata viarum per totam Italiam à latronibus ftipabantur, ut nullus peregrinus, nifi cum majori manu, impunè tranfiret. Fervebant totis femitis infidiatorum examina, nec inveniebat viator, quo colludio evaderet. Ita in vacuum, ficut in pecuniofum furebatur nec supplex habere gratiam, nec refiftens pati poterat violentiam. Ceffatum eft ab omni Provincia Romam iter aggredi : Quia mallet quilibet per domefticas Ecclefias nummos fuos dividere, quàm latrunculos propriis laboribus pafcere. Quid in urbe, unico olim babitaculo fanctitatis? Ibi in medio foro ficarii vagabantur, genus hominum infidum & verfutum. Si quis semitarum obfervatores aliquo tranfiffet artificio, capitis fcilicet periculo Apofto li Ecclefiam videre cupiens, in ficarios incidens, nullo modo fine fubftantiæ vel falutis damno domum reverteretur. Super ipfa corpora Sanctorum Apoftolorum & Martyrum, fupra facra altaria

[ocr errors]

Et quidem Henricum Imperatorem fuiffe zelofiffimum ac ftrenuiffimum graffantis tunc fimoniæ exftirpatorem, ideoque & purificandæ Romanæ Ecclefiæ fingulariter ftuduiffe, pluribus oftenfum eft fuo loco, & videri poffit in Virdunenfi Chronico Hugonis Abbatis Flaviniacenfis. Aliam infuper rationem adducit Cardinalis Benno: In diebus illis defuncto Conrardo, legis & Re-gladit nudabantur, & oblationes accedentium vix ligionis cultore fideliffimo Romanorum Imperatore Augufto, Theophylacius, qui & Benedictus nonus, babito confilio cum familiari fuo Laurentio Amalphitano Archiepifcopo, & aliis fuis complicibus, molitus eft filium Imperatoris Conrardi, Henricum Imperatorem fucceffione Imperii exturbare, & in Ecclefia diverfa fchifmata feminare. Mifit igitur coronam Romani Imperii Petro Regi Hungarico. Sed ad Petrum expugnandum direxit Imperator Henricus Ducem Lotharingiæ Godefridum, virum fidelem, || bello ftrenuum, & inter Regni Principes clarissimum. Qui primo conflictu Petrum bello captum, & omnes vicinas nationes, ne in eum aliquid præfumerent, deterruit Et ut digna factis tanti fchifmatis autho

dum appofite de manibus abripiebantur, abreptæ in commeffationes & fcortorum abufiones confumebantur. Hæc mala primùm per excommunica tiones & anathemata, & quòd illa non proficerent apud impios, tandem per collecti exercitus arma compulfus fuit Gregorius eliminare. Et è Romanis Pontificibus hic omninò videtur effe primus, qui armatos milites collegit & aluit. Hæc novitas videtur Henrico fuiffe fu fpecta, atque ità illum excitaffe ad intrandam Italiam, & Gregorium unà cum aliis per Simoniam intrufis Pfeudo-Pontificibus degradandum.

Prima quæftio eft, An hic Gregorius fuerit

iftorum trium Erroneorum tunc Pontificum unus, an verò quartus illis fuperpofitus? Hermannus Contractus videtur hoc adferere. Etenim iftos tres afferit fuiffe Benedictum, Sylveftrum, & quemdam alium, atque fubjungit de Gratiano: Quem expulfis prioribus Romani Papam ftatuerant. Et hiftorica incogniti authoris comA. 1945. pilatio fcribit; Imperator Henricus Svvigderum

Bambergenfem Epifcopum, tribus invaforibus Apo-
ftolica Sedis & dignè & juftè expulfis, quorum no-
mina ignorantur, Papam conftituens, Clementem
fecundum appellavit. At verò fexti Gregorii no
men eft omnibus notiffimum. Eandem fenten-

gt. Authentica eft ifta Epiftola. Exftat enim in cap. 16.
antiqua Sancti Henrici Imperatoris vita, publi-
cata per Jacobum Gretzerum, Difertè affirmat
folos tres fuiffe ab Henrico ejectos, adeoque in-
ter ipfos fuiffe & Gregorium. Et nullus poffit
effe major teftis, quàm ifte Clemens, Gregorii
fucceffor. Etiam Lambertus Schafnaburgenfis,
ac Sigebertus Gemblacenfis palàm confonant.
Item in Citizenfis Ecclefiæ Chronico Paulus
Langius Henricus tertius anno Regni fui fexto,
babita Synodo ob pessimum schisma, quod tunc fcin-
debat Ecclefiam, Benedictum, Sylveftrum, Grego-
rium, tamquam tria teterrima monftra, abdicare

tiam fequitur Dominus Cardinalis Cæfar Baro-fe Papatu coegit, Syndigerum autem loco eorum Ro

nius, affirmans tres iftos Erraticos Pontifices
fuiffe Benedictum nonum, Sylveftrum tertium,
& nefcio quem Joannem; omnes tres exiftimat
ejectos, aut potiùs ceffiffe, & ipfis per Cano-
nicam electionem fucceffiffe Gregorium. Et fir-
mat authoritate Othonis Frifingenfis Epifcopi :
Hunc miferrimum Ecclefiæ ftatum Religiofus quidam
Presbyter, Gratianus nomine videns, zeloque pie-
tatis matri fue compatiendo, animadvertens præ-
fatos viros adiit, eofque à Sede fandla cedere pe
cunia perfuafit, Benedico reditibus Angliæ, quia
majoris videbantur effe authoritatis, relidis. Ob
ea cives prefatum Presbyterum, tanquam Ecclefiæ
Det liberatorem, in fummum Pontificem elegerunt,proprio nomine Joannes Gratianus. Etiam
eumque mutato nomine Gregorium fextum vocave-
runt. Quòd San&tus Bartholomæus Cryptæ Fer-
rate Abbas Benedictum de poenitentia admo-

manum Pontificem creavit, Clementem fecundum
appellatum, à quo & Imperii eodem anno accepit
coronam. Et antiquum Sancti Benigni Divio-
nenfis Chronicon: Imperator Henricus perrexit ¡.. 1046.
Romam, ibique tunc fufcepit coronam Imperii,
die Natalis Domini, per manus Clementis· Pa-
pe. Quem ipfe Imperator ordinari juffit, & fe-
cit deponi Joannem, qui tunc Cathedræ præfide-
bat, & Benedictum , atque Sylveftrum, qui in
Concilio tunc habito, examinata eorum culpa, in-
venti funt non folùm Simoniaci, fed etiam perver-
fores Ecclefie Chrifti. Joannes, qui tunc præ-
fidebat Ecclefiæ, eft omninò fextus Gregorius,

Matthæi Palmerii Chronicon ait Benedicto Syl-
veftrum, Sylveftro fucceffiffe Gregorium, &
adjungit: Schifma & contentiones maxime in Ec-

nuerit, & malè acquifito Papatu exire perfua-clefia Dei fuerunt, tribus Pontificibus uno tempo

ferit affirmat iftius authentica vita. Alios
duos erroneos Papas eadem via fuiffe à Gratia-
no ad cedendum inductos, cenfet laudatus Car-
dinalis. Eadem fententia aliquando mihi non
difplicuit.

Refpondeo tamen Gregorium omninò fuiffe. ex iftis tribus, folofque Benedictum & Sylveftrum ab illo ad cedendum inductos. Quis ille fecundus Joannes? Certè non alius, quàm fex. tus Gregorius, quem Cardinalis Benno teftatur fuiffe nominatum Joannem Gratianum. Et fanè] Defiderii Abbatis authoritas, uti eft lucida, ita eft irrefragabilis. Harum enim tragoediarum ille fuit oculatus fpectator. Nec adverfatur Hermannus Contractus. Licet enim priora ejus verba habeant aliquid ambigui, pofteriora tamen funt lucidiffima. Difertè edicunt unum è tribus per Henricum ejectis Pontificibus fuiffe Gratianum, feu Gregorium. Et Frifingenfis Otho non tres, fed folos duos affirmat ab ipfo indutos ad cedendum. Et ad noviter erectam Bambergenfem Ecclefiam in litteris, quibus ejus confirmavit privilegia, fcripfit Clemens fecundus: Ecce cùm illud caput mundi, illa Romana Sedes, bæretico morbo laboraret, & chariffimi filii noftri Domini Henrici Imperatoris Augufti præfentia ad hoc invigilaret, ad hoc inftaret, ut hu jufmodi aegritudinem propulfaret explofis tribus illis, quibus idem nomen Papatus rapina dederat, inter tot agmina Sanctorum, qui aderant, Patrum, dignatio cœleftis gratiæ noftram indigniffimam Mediocritatem, cunclis nifibus refragantem, voluit eligi, & altiffimi Apoftolorum Principis vice fun

re difcordantibus Romæ, propter quod univerf·lis
Ecclefia diminuta invenitur, & Pontifices ab Im
peratore fuiffe electi, in qua difcordia Theophyla
dus alius Pontifex Joanni Sacerdoti Pontificatum
vendidit. Pluribus de Pontificatu contendentibus,
Henricus Romam ad componendas difcordias pro-
fectus coronatur. Nec Benedictus, nec Sylvefter
acquiefcebant ceffioni, fed unus adversùm duos,
duo contendebant adversùs unum, atque ita
omnia erant in motu. Cardinalis Benno affir-
mat Sylveftrum non Benedicto, fed Gregorio
fuiffe fuperpofitum: Iifdem diebus fuperpofitus eft
in Papatum prædicto Archipresbytero Sabinenfis Epi-
fcopus, qui mutato nomine dictus eft Sylvefter ter-
tius, & factum eft, ut Romana Ecclefia in diver-
fas partes feindi videretur. Exiftimo Papatum,
quo Sylvefter per Benedicti confanguineos fuerat
violenter exutus, adversùs Gregorium fuiffe ab
illo refumtum. Quidquid fit, pergit Benno de
omnium trium turbis: Cum autem tanta perverf
tas Romam ludificaret, Divino nutu adfuit Impe-
rator Henricus, & Religioforum Cardinalium preci
bus efflagitatus, ipfis authoribus, pro loco officit
fui, pro officio Imperiali, pro poteftate fibi à facris
Canonibus conceffa, ad purgandam Ecclefiam, ad
exturbandum & ulcifcendum vi facrilegos, devo-
tum fe præbuit. Theophylactum in fugam coegit
fextum Gregorium in cuftodiam reclufit, quem pofteà
in exilium mifit; Sabinenfem Epifcopum, quem
non ambitio, fed vis ad Papatum coegerat, ad
fedem propriam redire compulit. Romana verò Ec-
clefia, ejus refpirans auxiliis, fecundum Clemen-
tem Papam elegit, fub quo Ecclefiæ unitas, À

que

quo & fubfequenter Romanorum Imperator Auguftus, farii teftimonium, ideoque nulli obnoxium exvenerandæ memoriæ Henricus coronatus eft, & pro ceptioni. Et Guilielmus Malmesberienfis Motantis meritis unicè glorificatus triumpho fingulari,nafterii Bibliothecarius fcribit: Gregorius Papa unici amoris privilegium, pellendo idololatras fimo niacos, unitatem Ecclefiæ defendendo, promequit. Cardinalis Benno eft palam mendax at que maledicus, interim hæc ejus dicta non carent fundamento. Etenim etiam Onufrius Panuinus, & facræ & prophane antiquitatis peritiffimus, in Ecclefiaftico Chronico affirmat tres per Sutrinam Synodum coactos ad cedendum Pontifices fuiffe Benedictum nonum Sylveftrum tertium, ac ex Joanne Gratiano Gregorium fextum. Quod ipfum in libro de Epifcoporum Inveftitura firmat Waltramus Epifcopus. Naumburgenfis.

[ocr errors]

Et hinc oritur fecunda quæftio, An etiam fextus Gregorius fuerit fimoniacus idololatra? Affirmari id jam audivimus, non tantùm à Cardinali Bennone, fed infuper ab aliis Scriptoribus. Etiam ab ipfo ejus fucceffore Clemente. Refpondeo non fuiffe, aut certè pofteà in Papatu fuiffe infigniter correctum. Etenim Otto Frifingenfium Antiftes, Scriptor graviffimus, difertè affirmat ipfum fuiffe virum religiofum, Canonicè electum in Papam, ac Ecclefiæ liberatorem, utique à vitio Simoniæ. Et pergit: Hunc Gratianum, Alpes tranfcendentem, fecutum fuiffe tradunt Hildebrandum, qui poftmodùm Summus Pontifex factus, ob ejus amorem, quia de Catalogo Pontificum femotus fuerat, fe Gregorium feptimum vocari voluit. Sicut in Lucano habes: Vidrix caufa Diis placuit, fed vica Catoni. Ita

buic Hildebrando, qui femper in Ecclefiaftico rigore confiantiffimus fuit, caufa ifta, in qua fen tentia Principis & Epifcoporum prævaluit, semper difplicuit. Hildebrandus adeò cenfuit Gregorium fuiffe purum, immaculatum, degradatum iniquè, & malè rafum de Romanorum Pontificum tabula, ut illum jam pridem defunctum ipfe factus Pontifex ftatim repararit in gradum, refcripferit in facras tabulas, Sutrinæ Synodi judicium exfufflarit per omnia, & fe non fextum, fed feptimum Gregorium appellari voluerit, ideoque & fextum Gregorium pro integro & Canonico ac malè dejecto Pontifice per omnes fub cœlo Ecclefias haberi. Sanctum Leonem nonum, quoniam octavi Leonis electio eft du bia, quidam vocant octavum. Et idem eft de quibufdam aliis Pontificibus. At feptimum Gre gorium nemo unquam vocavit fextum: Quòd nempè ab ipfo factam fexti Gregorii reparationem omnes fub cœlo Ecclefiæ unanimi fuffragio comprobaverint. Confonat Glaber Rudolphus, Scriptor item gravifiimus, & non fatis æquus in Romanam Ecclefiam, ideoque ejus Pontifi ces ad omnem occafionem confuetus notare. Benedicti exceffus exponit, ac profequitur: L. I. E. pift. 1. Tunc cum confenfu Romani populi, atque Præcepto Epift. 2. Imperatoris ejectus eft è Sede Benedictus, & ejuf

dem loco fubrogatus eft vir religiofiffimus, ac fan ditate præcipuus Gregorius, natione Romanus, cu jus videlicet bona fama, quidquid prior fœdaverat, in melius reformavit. Affirmat Gregorium de lepra nequidem fuiffe fufpectum. Eft adver

fextus, anteà diclus Gratianus, erat magnæ relt. gionis & feveritatis. Demonftrat Romanam Ecclefiam ab ipfo fuiffe infigniter reformatam. Sexto Gregorio Pontificatum mox adgratulatus fuit, plenum fuum de tanta rerum apud Romanam Eclefiam mutatione gaudium profeffus fuit, & fuminas Deo gratias cecinit Sanctus Petrus Damiani per folemnes ex fua eremo litteras, atque adjunxit: Lætentur ergo cæli, & exultet terra, & antiquum fui juris privilegium fe recepiffe fancta gratule tur Ecclefia. Conteratur jam milleforme caput venenati ferpentis, ceffet commercium perverfæ negotiationis, nullamjam monetam falfarius Simon in Ecclefia fabricet, nulla Giezi, præfente providi Do&oris abfentia, lucra reportet. Jam columba revertatur ad Arcam, & virentibus olivæ foliis pacem nunciet redditam terris. Reparetur nune aureum Apoftolorum fæculum, & præfidente veftra Prudentia, Ecclefiaftica refloreat difciplina. Reprimatur avaritia ad Epifcopales Infulas anbelantium: Evertantur Cathedræ columbas vendentium nummulariorum. Antè omnia expurgari fupplicat Ecclefiam Caftellanam, Fanenfem, ac Pifauren fem: Simoniacè intrufum Pifaurenfem Epifcopum degradari. Hæc omnia altiffimè clamant Gregorium ab omni Simonia fuiffe caftiflimum: Profeffum hoftem Simoniæ. Sempronienfis Ecclefix Clerus ac populus nefcio quem fuum Cle ricum elegerat in Epifcopum ; Canonicè, & citra omnem Simonis lepram. Verùm ille dignitatem ambiverat: Alioquin idoneus. Affli &ta erat tunc Ecclefia, pauciffimos habens integros Epifcopos & Clericos. Hinc Electum, priùs caftigatum de ambitu, difpenfatoriè confirmari, & confecrari à Gregorio fupplicavit idem Petrus, atque adjunxit: Unum eft, unde Pietatis veftre depofco clementiam, ut fi hunc non Epift. 2. confecraveritis, donec me fervum veftrum videri tis, nulli prædicti Epifcopatus Cathedram tribua tis. Itaque Gregorius erat adeo rigidus Canonum cuftos, & reparator difciplinæ, ut non folùm Simoniacos, fed etiam ambitiofos, licet Canonicè electos & cætera idoneos, ab Epifcopalibus Cathedris penitùs profcriberet. Enitebatur Apoftolicorum temporum fanctimoniam reducere.

Et fanè al ud non fecerat, quàm Benedictum nonum ac Sylveftrum tertium, de Apoftolica Cathedra litigantes, promiffis & affignatis ex Apoftolico patrimonio penfionibus, ad cedendum, iftaque via pacificandam Ecclefiam inducere. Imo non ipfe, fed Sanctus Bartholomæus Cryptæ Ferrata Abbas iftos induxit: Gregorius dumtaxat addixit penfiones. Et hoc effe licitum docent Chalcedonenfis Synodi Acta circa Domnum Antiochiæ Patriarcham, circa Baffianum & Stephanum Ephefinos Epifcopos, & circa Nonnum Archiepifcopum Edeffenum. Ip fos cedentes, imò cedere compulfos, dicta Synodus eft penfionibus confolata. Verùm Gregorius Benedictum ac Sylveftrum ad fibi cedendum induxiffe eft vifus, ideoque & de Simone

pem, & ejus actibus refiftere. Quin & addit de
Fanenfis Ecclefiæ Epifcopo: Videamus Fanen-
fem latronem ab bis etiam, qui non erant, fed di-
cebantur Apoftolici, maledictum & excommunica-
tum. Ipfum unà cum Caftellano & Pisaurenfi
Epifcopo Gregorius ad Petri preces damnave
rat, adeoque Petrus lucidè hic profitetur Gre-
gorium non fuiffe legitimum Papam, ac proin
dè legitimè ejectum. Et adjungit: Quid prodeft,
Domine mi, quod Apoftolicam Sedem de tenebris ad
lucem remeaffe dicimus, fi nos adhuc in iifdem tene-
bris remanemus? Lamentatur fuæ Provinciæ Ec-
clefias per prayos Epifcopos ac Abbates confun-
di, ideoque ipfos rogat per Clementem corrigi
aut damnari. Gregorium fuiffe intrufas tene-
bras, Clementem profitetur effe Canonicam lu-

fufpectus. Et plures jam adductæ caufæ fufpicio
ni fomenta addiderunt. Nempè adversùs ipfum
perfeverans Benedicti ac Sylvestri rebellio, col-
lectus per ipfum exercitus, à rapinis frænatus
Romanæ urbis populus. De Huberto Lofinga,
Abbate Ramefienfi, quod primus à Guilielmo
Rufo Anglorum Rege Epifcopatum Thetfor
denfem, ac Patri fuo Roberto Vintonienfem
Abbatiam emerit, fcribit Guilielmus Malmef
berienfis. Et tunc prodiit non inelegans verfus.
Surgit in Ecclefia monftrum genitore Lofinga, Simo
nidum Secta, Canonum virtute refecta. Petre
nimis tardas: Nam Simon ad ardua tentat. Si
præfens effes, non Simon ad aftra volaret. Proh
dolor, Ecclefiæ nummis venduntur &ere. Filius
A Praful, Pater Abbas, Simon uterque. Quid
non speremus, nummos si possideamus? Omnia numcem. Refpondeo tamen hunc fuiffe iniquè de-
mus habet : Quod vult facit, addit, & aufert.jectum. Conftanter ac intrepidè id docuit vene
Res nimis injufta: Nummis fit Præful & Abbas.
Quod tamen Hubertus pofteà Romam iverit,
Epifcopatum pofuerit ad pedes Urbani fecundi,
eundem ab ipfo gratiosè receperit, mutatus tunc
fuerit in virum alterum, atque in Angliam redux
profecerit in duriffimum atque perpetuum omnis
fimonia flagellum, affirmat idem Guilielmus.
Idem eveniffe poffit fexto Gregorio.

[ocr errors]

in

Rem notandam fcribit Hugo Abbas Flaviniacenfis. Seribit omnem ubique fimoniam fuiffe ab Henrico Imperatore damnatam, ac pergit: Puerulus itaque, qui Romanæ incubabat Ecclefiæ Præcepto Imperatoris à fede dejectus eft, & Gregorius fextus, natione Romanus, fubftitutus eft, cujus bona fama, quidquid prior fœdaverat meliùs reformavit. Reformandæ Ecclefiæ neceffarii antè omnia funt religiofi & conftantes Epifcopi. Hinc pergit Hugo: Gregorius Sanctum Odilonem, Abbatem Cluniacenfem, inflituens Lugdunenfi Ecclefiæ ordinari Pontificem, mifit ei pallium & annulum; fed vir religiofus, bumilitati Audens, hoc renuit. Pallium tamen & annulum retinuit, fervans illud Pontifici, qui dignus effet. Quod ufque hodie Cluniaci babetur. Hugo affirmat fextum Gregorium non ex proprio ambitu, fed ex Principis juffu fuiffe promotum. Porrò Theophylactum, feu Benedictum nonum, rectè ap pellat puerulum. Etenim ipfum authentici Scriptores affirmant decimo ætatis anno fuiffe intrufum in Sedem Apoftolicam. Et hæc omnia valdè purgant Gregorium. Exiftimo ipfum ob folas à Benedicto ac Sylveftro refumptas turbas, & ad plenè pacandam Ecclefiam fuiffe dejectum. Quod fentire videntur etiam Gemblacenfis Sigebertus & Waltramus Nauburgenfis. Res non est manifesta.

Quæftio tertia eft, An Gregorius fuerit ad ce dendum iniquè & fine legitima caufa compulfus? Fuiffe juftè compulfum plures teftes jam nobis dixerunt. Et ipfis adftipulari videtur in litteris ad Clementem fecundum Sanctus Petrus Damiani. Affirmat fe ab Henrico Imperatore, dum in Germaniam hic rediret, ad fideliter Clementi affiftendum fuiffe rogatum, iftam affiftentiam fuiffe à fe promiffam, ideoque etiam exhiberi. Et quidem Henricus tunc Gregorium abducebat fecum in Germaniam. Certè Petrus fi iniquè cenfuiffet ejectum, debuerat inftruere Princi

Epift. 3,

rabilis Wazo Leodienfis Epifcopus. Etenim poft
Clementis fecundi mortem Henrico Imperatori,
circa eligendum fuccefforem anxio, ideoque ejus
& doctiffimum & probiffimum judicium exqui-
renti, refpondit. Recogitet Serenitas veftra, ne
fortè Sedes fummi Pontificis, injuftè à quibus non
debuit depofiti, ipfi Divinitùs fit refervata, cùm
is, quem vice ejus inthronizaftis, vita decedens,
priori adhuc fuperftiti reftituendam reliquerit. Et
quoniam vobis complacuit noftram fuper his efflagi
gitare fententiam, liceat, quæfo, pace veftra,
omnium Ecclefiafticorum Doctorum fententiis inftru-
do, proferre quod juftum esse perspexero. Cùm enim
Jude traditoris loco legamus Apoftolos abfque ulla
fæculari potentia Matthiam Apoftolum ordinaffe,
credimus boc exemplo, per Ecclefiafticos Miniftros,
abfque potentia fæculari, electiones & promotiones
Apoftolicorum fieri debere. Sed & boc liceat auda-
der proteftari, electionem Apoftolicam feu promotio-
nem, Ecclefiaftico ritu legitimè celebratam, ordina-
tione Divina conftare inveniri. Quapropter ut ve-
ftræ faluti pariter & honeftati congruum vobis præ-
beamus confilium, definat Sublimitas veftra buic
qui fuperftes eft, alium fuperordinare Pontificem,
ne repugnare videamini ordinationi Divine: Quia
conteftantibus tam Divinis Legibus, quàm Ecclefia-
cis Decretis, à nemine, nifi à folo Deo, judicari
debet Chrifti Vicarius. Affirmat plura. Primò,
Gregorium fuiffe legitimè electum. Secundò,
fuiffe injuftè dejectum. Tertiò, debere reponi.
Quartò, id commodè jam poffe fieri ob brevi
fubfecutam mortem Clementis. Quintò, deje-
&ionem fuiffe iniquam, non tantùm ex defectu
caufæ, fed infuper ex parte forma: Quod nulla
Synodus, fed folus Deus poffit Romanum Epi-
fcopum judicare. Sextò affirmat nominando aut
eligendo Romano, imò cuivis Epifcopo Lai-
cum Principem non poffe mifceri. Etenim hic
Henricus ex Gregorii dejectione accepit anfam
nominandi Pontificis, aut certè defignandi eli
gendam perfonam. Et Epifcoporum nominatio,
femper damnata à melioribus Epifcopis, tunc
horrendè graffabatur. Exftat ifta Epiftola apud
Anfelmum Leodienfem Canonicum in fuæ Ec-
clefiæ Hiftoria >
qui & ipfam commentatur:
in talibus ma- C. 106)
ut erat in omnibus >
fcrutator ftudiofiffimus, vigilanter cum

Wazo, ximè

aliis

per omnia Apoftolicus, Regali genere ortus, fapien tia præditus, religione confpicuus, omnique doctrina Ecclefiaftica apprimè eruditus, ut qui, quemadmodum fcriptum eft, cœpit invocare nomen Domini. A quo omnia Ecclefiaftica fudia renovata at reftaurata, novaque lux mundo vifa eft oboriri. Viventi adhuc Gregorio fuperordinatos Clementem ac Damafum parvi facit. Et reverà neutrius actiones habuere fucceffum. Porrò ante Leonis noni promotionem defunctus erat Gregorius./ Etenim frater Hildebrandus, qui vivum non dereliquit, erat tunc Prior in Cluniacenfi Monafterio. Hinc illius, utpotè jam plenè legitimi Pontificis, actiones Divina gratia direxit ac be nedixit.

aliis, quibus laboris bujus partes expetierat, binc, tres dies, ac pergit: Huic fucceffit Leo nonus, vir gefta Romanorum Pontificum, hinc eorum Decreta, binc authenticos Canones diligenter revolvens, nihil aliud, quam fummum Pontificem, cujufcumque vitæ fuerit, fummo bonere debere attolli, à nemine prorfus debere judicari, nullius inferioris gradus accufationem adverfus fuperiorem debere recipi, invenire potuit. Ifta eft doctrina, quam de judicando ac degradando Romanorum Epifcopo olim tenuerunt Leodienfis Ecclefia, noftra hic Brabantia, omnifque Germanica & Gallicana Ecclefia. Wazonis litteræ feriùs pervenerunt ad Principem. Ante ipfarum adventum Poppo Brixinenfis Epifcopus erat promotus in Damafum fecundum. Alioquin audiendum Wazonem & Gregorium fuiffe reftituendum, Anfelmus conftanter affirmat. De Wazone fcribit Sigebertus A. 1042 Gemblacenfis: Wazo ex Clero Sancti Lamberti,

vir fpiritu fapientiæ & fcientiæ, & fervore religionis infignitus, ordinatur Leodienfium Epifcopus. A 1048. Et Hermannus Contractus: Defundo viro docto Wazone, Leodii Pontifice, Theoduinus fucceffit. Ejus virtute confirmat pofitum ipfi Epitaphium: Ante ruet mundus, quàm furgat Wazo fecundus. Ejus igitur non eft modica authoritas.

[ocr errors]

Et Wazonis jndicium confirmavit nofter fepti-
mus Gregorius, facris legitimorum Pontificum
tabulis reddens ac denuò infcribens fexti Gre
gorii jam defuncti nomen, & femetipfum titu-
lans feptimum iftius nominis Pontificem. Eft
vera ac plena malè degradati Epifcopi reparatio.
Hac enim via reparati fuerunt etiam Sanctus Eu-
ftatius Antiochiæ Patriarcha, Sanctus Joannes
Chryfoftomus, ejus in Conftantinopolitano
Epifcopatu fucceffor Sanctus Flavianus, & alii
plures. Effe veram reparationis fpeciem difcere
poffis ex mutuis ha de re litteris inter Sanctum
Cyrillum Alexandria Patriarcham, & Atticum
Regiæ civitatis Epifcopum. Licet defunctos in
Catholica pace Epifcopos damnare hæfitaverit.
quandoque Ecclefia, iniquè tamen damnatos
reparare poft mortem femper ftuduit, ac fre-
quenter reparavit. Et Wazonis judicio Sanctus
Petrus Damiani nullo modo adverfatur. In da-
tis ad Clementem fecundum litteris locutus fuit,
ac loqui debuit juxta Imperiale ac Synodale de
Gregorio judicium, quod tune miffum erat in
plenam executionem
& quafi tranfiverat in
rem judicatam. Petrus erat tunc fimplex Ere-
mita, in Monafterio claufus tamquam in fe-
pulchro Ejus officii non erat Synodale de tanto
negotio judicium impugnare aut judicare. Erat
vir liberi oris, præditus virtute laudata per
Regium Prophetam: Loquebar de teftimoniis tuis
in confpectu Regum, & non confundebar. At
forfan Imperator Henricus, ut ipfum obtura-
ret Clementem Pontificem illi adjuvandum
commendavit. Quòd modicam de Clemente
opinionem Petrus habuerit, oftendunt hæc ejus
in laudatis litteris verba: Nos fperabamus,
quòd tu redempturus effes Ifrael. Et confonat
Caffinenfium Abbas Defiderius. Affirmat fe-
cundum Clementem vixiffe dumtaxat ad novem
menfes, Regia nominatione fucceffiffe Dama-
fum fecundum, & vixiffe folummodo ad viginti

[ocr errors]
[ocr errors]

Quarta quæftio eft, Quarè Imperator Henricus fextum Gregorium deportaverit in Germaniam? Refpondeo ad Romanam Ecclefiam liberandam à turbarum & novorum fchifmatum periculis. Et ifto modo Chriftiani Imperatores femper confueverunt tractare Schifmaticos, aut quavis de caufa degradatos Epifcopos, etiam Romanos. Etenim Chriftianis temporibus primus Anti-Papa fuit adversùs Liberium Felix fecundus. Et de ipfo ad Theodofium Imperatorem fcripferunt Romanæ Ecclefiæ Presbyteri Fauftinus & Marcellinus: Tertio anno redit Liberius cui obviam cum gaudio populus Romanus exivit, Felix notatus à Senatu vel populo, de urbe propellitur, & poft parum temporis, impulfu Clericorum, qui perjuraverant, irrumpit in urbem,

[ocr errors]

fationem in Julii Bafilica trans Tiberim dare præfumit, quem omnis multitudo fidelium & Proceres ab urbe iterùm cum magno dedecore projecerunt. Projecerunt, quoniam fua violentia intrufum hominem fovebat Imperator Conftantius, volebatque Liberio Coepifcopum affidere. Secundus Anti Papa fuit adversùs Sanctum Dama. fum Urficinus, de quo ad Aquilinum Romanæ Urbis Vicarium fcripferunt Imperatores Gratianus ae Valentinianus: Urficinum Gallia coercet,

ne motus aliquos inquietos exerceat, cobibet Agrippina feceffio. Turbidum hominem in Agrippinam Coloniam relegarunt. Et hac occafione prodiit prudentiffima lex , quæ degradatum, & fententiæ acquiefcere nolentem Epifcopum jubet exulare ad centum millia paffuum à fuæ olim fedis civitate. Et Benedi&um quintum, quem in Joannis duodecimi degradati, ac Lecnis octavi fuperordinati locum promoverat Ro mana Ecclefia, tamquam fchifmaticum Impe rator Otto primus fecum duxit in Germaniam, pofuitque in civitate Hamburgenfi. Attamen graves Scriptores affirmant Benedictum fuiffe legitimum Pontificem, ideoque graviffimè culpant Ottonem. Eodem igitur modo Imperator Henricus tractavit fextum Gregorium. Etiam Benedictum nonum volebat fecum ducere. Cur non fecerit, fuprà dixit Caffinenfium Abbas Defiderius: Benedictus in propriis fe Cafellis recipiens, urbe ceffit. Et Cardinalis, Benno Henricus Theophylactum in fugam coegit. Utique quòd non poffet comprehendere. Sextum Gregorium in cuftodiam reclufit, quem po

« VorigeDoorgaan »