1 : Gregorius Papa, celebrata Synodo, ex Decreto Sandi Petri Apoftoli, & Sandi Clementis, aliorumque Sandorum Patrum & Banno interdixit Clericis, maximè Divino Minifterio confecratis > uxores babere, vel cum mulieribus habitare, nifi quas Nicana Synodus, vel alii Canones exceperit. Et ad annum fequentem Dum Clerici magis eligerent anathemati fubjacere, quàm uxoribus carere, Hildebrandus Papa, ut per alios, si posset, eos cafti garet, præcepit ut nullus audiret Missam conjugati Presbyteri. Et ad priorem annum Joannes Bromptonus Abbas Jornalenfis: Hildebrandus Papa generalem Synodum celebravit. Interdixit Clericis confecratis uxores babere, aut cum mulieribus morari, nifi cum quibus Nicæna Synodus aut alii Canones permittunt. Sed cùm Sacerdotes ejus Censuras parvi Monachum miferabilem, de vanitate ac præ- DECRETUM I I. Ecundum etiam hujus Synodi Decretum edi cit Pontifex in laudatis litteris ad Othonem gerus Hovedenfis, primumque ab hujus, fecundùm à fequentis anni Synodo affirmat pro. manaffe. Et certè Papalis excommunicationis medius inter utrumque Decretum contemptus nequit apud varias gentes, ac Provincias unico inftanti emerfiffe. Hac igitur in Synodo Leonis noni ac Stephani decimi pro fola urba, & Nicolai fecundi ac Alexandri fecundi pro fola Italia adversùm conjugatos aut concubinarios Clericos Decreta Gregorius fub excommunicatione extendit ad omnem Ecclefiam, ejufque rigidif fimam executionem cunctis ubique Metropolitis injunxit. immunditiei fræna laxaret. Quod fi pergeret sententiam confirmare, malle fe Sacerdotium quàm conjugium deferere, & tunc vifurum eum, cui homines forderent, undè gubernandis per Ecclefiam Dei plebibus Angelos comparaturus effet. Addit Sigifridum Moguntinum Archiepifcopum dum hoc Decretum exequi ftuduit in Erphordienfi Synodo, à conjugatis Clericis fuifle fermè impetitum lapidibus, immò & unguibus dilaceratum. Et profequitur: Cùm ad Epifcopum relatum effet boc eos machinari, commonitus à fuis, ut tumultum, qui oriebatur, matura moderatione præverteret, mifit ad eos foras, rogavitque ut fedato pectore in Synodum regrederentur, fe cùm primùm opportunitas ef Quæftio eft, An uterque procefferit ab hac Synodo? Refpondeo negativè. Refpondeo proceffiffe folum priorem. Lucidè id tradit Lamber tus Schafnaburgenfis: Hildebrandus Papa cum L. 2. c. 3. Epifcopis Italiæ jam frequentibus Synodis decreverat, ut fecundùm Inftituta antiquorum Canonum Presbyteri uxores non habeant; habentes aut dimit-fet, Romam miffurum, & Dominum Apoftolicum, fi tant, aut deponantur, nec quifquam omninò ad Sa- qua poffet ratione, ab hac fententiæ auctoritate deducturum. Ejufmodi Clericorum motus facti funt & in aliis Provinciis. DE cap. 30. DECRETUM III. Ertium Decretum edicit ad primum Grego 19 tùm verbo tenus cedere. Non folùm utriufque Sicilia Dominatum, fed ipfa etiam Apoftolicæ Sedis ac aliarum Ecclefiarum avita patrimonia in fuum Fifcum redegerunt. Sanctus Leo nonus ar. riani Regefti librum adnexa fubnotatio: mato illos milite invafit, verùm fine fructu. FuGregorius celebravit Romæ Synodum, in qua inter ga enim fe & exercitum falvare compulfus, quos cætera, quæ ibi gefta funt, excommunicavit atque ferro non potuerat, anathemate feriit, atque ita anathematizavit Robertum Guifcardum Ducem Apu- ferociores reddidit & audaciores. Et hinc de lie, Calabria atque Siciliæ, cum omnibus FraLib. I. Nicolao fecundo fcribit liber Pontificalis: Nitribus fuis, quoufque refipifceret. Quod Ludovicap. 10. colaus in Apuliam profectus Nortmannos ab ex-. Dit. 63. cus Pius Imperator Sardiniam atque Siciliam Rocommunicatione abfolvit, eofque exacto juramento. manæ Ecclefiæ dederit, affirmat in Caffinenfis fidelitatis Romanæ Ecclefia devinxit, ut ea borum Monafterii Chronico Leo Hoftienfis Epifcopus, præfidio fulta & munita tyrannidem omnem & rapi& donationis, licet mutilum inftrumentum nam à Sede Apoftolica profugaret. Ab illis adver Decreto fuo inferuit Gratianus. Quod per Lusùs Antipapam Benedictum ac ejus fautores fue. dovicum fecundum a Græcis & Saracenis liberarat infigniter adjutus. Quod & Alexandrum setam Apuliam & Calabriam, & quidem omni cundum adversùs Cadaloi Antipapæ violentias Imperiali jure folutam, addiderit Carolus Calftrenuè adjuverint, teftatur in Chronico BertholEpift. 9. vus, teftantur antiqui Francorum Annales, & dus Presbyter Conftantienfis. Et hinc tam NicoJoannis octavi Pontificis epiftola ad Landullaus quàm Alexander illis in beneficium dederunt phum Epifcopum Capuanum. Et ità fuit ufque terram illam, quam in Roberti inveftitura lauad annum millefimum trigefimum primum, de davit nofter Gregorius: Ego Gregorius Papa inve- L.2.Epist. quo Sigebertus Gemblacenfis: Robertus Guifcario te, Roberte Dux, de terra, quam tibi concefdus, & Richardus Burfa, minuende domo multitudinis caufa boc tempore à Normandia Franciæ digreffs Apuliam expetunt. Et Italis inter fe diffidenttbus, dum alteri contra alterum auxilia præftant, hac opportunitate Italos callidè & fortiter debellant, fucceffus urgendo fuos nomen fuum dilatant, & future profperitatis fibi viam parant. Fuiffe fra1.1.c.3. tres affirmat Otho Frifingenfis Epifcopus in libris de Geftis Frederici Augufti, & omne ipforum A. 1113. genus edicit Joannes Bromptonus. Videndus item in facri belli hiftoria Guibertus Abbas Novigenti, & in Alexiados libris Anna Comnena. Addit Germannus Contractus: Ea gens à tempo2053. ribus prioris Henrici Imperatoris in Calabriæ, Sam Lib. 3. A. nie, Campaniæque partes paulatim ex Gallici Ocea ni oris adventitia confluebat, & quia bellicofior Italicis gentibus videbatur, primò gratanter accepta, crebrò indigenis contra Græcorum & Saracenorum incurfiones audacter præliando auxiliabatur. Cunclas ferè Græcorum & Saracenorum ejecit reli quias, atque ita afflictis per ipfos Italis & Siculis non potuit non effe gratiffima. Quinimmò quòd etiam in Africa Saracenos domuerit, & plures in ipfa Græcia civitates ceperit, atque indè Serici texturam & textores traduxerit in Latinas Provincias, teftatur laudatus Otho. Et hinc de A. 1047. Henrico tertio fcribit laudatus Hermannus: Imperator Roma egreffus nonnulla caftella fibi rebellantia cepit, Provincias illas prout videbatur difpofuit, Duces Nortmannis, qui in illis partibus morabantur, conftituit. Quòd enim ipfos in fuam prote&tionem & militiam jam pridem admififfet, & quomodo ad habitandum territorio donaffet Henricus fecundus, docet nos idem Hermannus. Et A 1022. fubjungit: Pofteà verò pluribus eorum ad uberem terram accurrentibus, viribus adaucli ipfos indigetes bello premere, injuftum dominatum invadere, hæredibus legitimis caftella, prædia, villas, domos, axores etiam, quibus libuit, vi auferre, res Ecclefiarum diripere, poftremò Divina & humana omnia, prout viribus plus poterant, jura confundere, nec jam Apoftolico Pontifici, nec ipfi Imperatori, nifi tan A. 1061. 2. ferunt Anteceffores mei Nicolaus & Alexander. Quòd Epist. 21. Huc etiam fpectat quod in Pifcarienfis fui Co- , A. 1073. Q. 3. C. 6. quibus Ecclefiarum Rectoribus fufcepit vel fufcepe- DECRETUM IV. Epift. 2. ideoque uti ob horum apud varias gentes multam modata, denique alio Sacerdotum Sæcularium Ec- tem, varium indumentorum genus vitio non Quin tamen plena & univerfalis rituum unitas fit longè melior, & adversùs omnia errorum fcandala fecurior, abundè lucet ex affiduo ftudio, quo illam Romani Pontifices & plurimæ Synodi partim in omnem fub cœlo Ecclefiam, partim in fuas faltem Diœcefes aut Provincias inducere femper fategerunt. Ut Pafchalis feftivitas eodem ubique die & ritu celebraretur, quid ante, & per, & poft Nicænam Synodum non egit Ro. mana Ecclefia? Et uni fidei unum Ritum penitus expedire jam nobis dixit Innocentii primi Capitulum ad Epifcopos Gallicanos. Rituum diverfitatem non ab Apoftolis aut Apoftolicis vi Diverfis Ecclefiarum ritibus quofdam fimplices fideles pati fcandalum fcripfit ad Decentium Eugubii Epifcopum Sanctus Papa Innocentius primus. Dum nefciunt, inquit, traditiones antiquas humana præfumptione corruptas, putant fibi aut Ecclefias non convenire, aut ab Apoftolicis viris contrarietatem inducłam. Videntur hæfitare, num rituum diverfitas cum fidei uni-majora Monafteria, alio minora ad quietem accomtate confifteret. Quin & eruditus Anglorum Apoftolus Sanctus Auguftinus, quod alios in Gallia alios ritus videret in Italia, Sancto Pontifici, Gregorio propofuit hanc quæftionem : Cur una cùm fit fides, funt Ecclefiarum confuetudines tam diverfæ? Et altera confuetudo Miffarum eft In Romana Ecclefia, atque altera in Galliarum Ecclefiis tenetur ? Loqui videtur ex antiquis, quæ Innocentio primo adfcribenda cenfet Jacobus Sirmondus, Romanæ Ecclefiæ ad Galliæ Epifcopos Capitulis: Catholicorum Epifcoporum unam confeffionem effe debere Apoftolica difciplina compofuit. Si ergo una fides eft, manere debet & una traditio. Si una traditio eft, una debet difciplina per omnes Ecclefias cuftodiri. Ad Sanctum item Anfelmum Archiepifcopum Cantuarienfem fcripfit Waleramus Naumburgenfis Epifcopus: Diverfitas in Ecclefia admodum eft unitati contraria. Diu non poteft ftare quod partium in fe graffaturris, fed ex pofteriorum Epifcoporum ignorandiffenfione. De Ecclefiæ Sacramentis aliud Paleftina, aliud Armenia, aliud noftra Romana, & tripartita fentit Gallia. Domini etiam corporis Myfterium aliter Romana, aliter Gallicana Ecclefia, & diverfiffimè noftra tractat Germania. Quod & Photius miferandi Patriarcha Conftantinopolitanus, fchifmatis auctor, Latinam Ecclefiam ob diverfos à Græca ritus de diverfa etiam in Deum fide & Evangelii prævaricatione culpaverit, pluri-nifeftum, in omnem Italiam, Gallias, Hifpanias, mùm queritur Nicolaus primus Pontifex in famofa Epiftola ad Hincmarum Remenfem, aliof1.1. c. que Epifcopos Gallicanos. Quod ipfum in libris adversùs Græcorum oppofita lamentatur Ratramnus Monachus Corbejenfis. Iftud ipfum urfit acerrimus ejufdem- fchifmatis fautor Marcus Ephefiorum Archiepifcopus: Fuic unum ex ejus palmaribus adversùs factam in Florentina Synodo unionem fundamentis. Inter diverforum rituum homines cenfuit non poffe effe unam fidem, ideoque nec veram unionem. Cap. 1. 2. At longè peffimè. Etenim aliud effe fidei regulam, aliud rituum ac aliorum morum & con1uetudinum difciplinam, & hos fub ejus immutabili unitate poffe mutari ac effe diverfiffimos, in libro de velandis Virginibus nervosè demonftrat Tertullianus. Ritus effe noftrorum Sacramentorum ac totius Chriftianæ fidei veftimenta, tia aut defidia, aliave id genùs corruptela prove- à Africam, atque Siciliam, infulafque interjacentes, 21 motos, ritus primus Bafilius judicavit imperfe- retinere aut reformare. Quæ fermè omnia repetit | in litteris ad Sanctum Viatricium Rothomagenfem Epifcopum, juxta hujus poftulata mandans etiam reliquas Ecclefias Gallia deduci ad Romanum ritum, aut veriùs reduci. Ex eodem fonte ad Diofcorum Alexandria novellum Patriarcham Epift. 30. fcripfit Sanctus Leo Magnus: Cùm Beatissimus Petrus Apoftolicum à Domino acceperit Principa tum, & Romana Ecclefia in ejus permaneat inftitutis, nefas eft credere, quod Sanctus Difcipu Ep. 57. Eundem fuiffe Africanæ Ecclefiæ fenfum often- L. 6. C. lus ejus Marcus, qui Alexandrinam primus guber-fuerint in Concilio, five præfationes, five commen- dationes, five manus impofitiones, ab omnibus cele- Hispanicæ Ecclefiæ mentem habemus à primo Canone Synodi Gerundenfis: Ut inftitutio Miffarum, ficut in Metropolitana Ecclefia agitur, ita in Dei nomine in omni Tarraconenfi Provincia tam ipfius Milfe Ordo, quam pfallendi & miniftrandi confuetudo fervetur. Et à prima Synodo Bracarenfi: Placuit ut eodem ordine Miffæ celebrentur ab omnibus, quomodo Profuturus quondam hujus Metropolitanæ Ecclefiæ Epifcopus ab ipfa Apoftolicæ Sedis auctoritate fufcepit fcriptum. Item placuit ut nullus eum baptizandi ordinem prætermittat, quem & anteà tenuit Metropolitana Bracarenfis Ecclefia, & pro amputanda aliquorum dubietate prædictus Profuturus Epifcopus fcriptum & fibi directum à Sede beatiffimi Petri Apoftoli fufcepit. Divina Sacramenta diverfo atque illicito modo in Hifpaniarum Ecclefiis celebrari queritur & quarta Toletana Synodus, & fancit: Nibil ultra diver fum aut diffonum in Ecclefiafticis Sacramentis aga Quam huic unitati per omnes fibi fubjectas Ecclefias traducendæ ftuduerit etiam Magnus Bafilius, Pontica Dioecefios Primas, docet ejus Epiftola ad Ecclefiam Neocæfarienfem. Cappadocem pfallendi ritum affirmat ab Ægypto Epift. s. utraque Lybia, Thebaide, Palæstina, Phoenicia, Syria, & à cunctis ubique concorditer fervari Ecclefiis, ideoque à Neocæfarienfibus, licèt per fuum Apoftolum Gregorium Thaumaturgum aliter edoctis, refutari non poffe, longè minus damnari. Et dat utriufque caufam : Quod ea,quæ facimus, fub præclaro Gregorio in ufu non fuerint, quibus teftimoniis evincere poteftis? Nihil eorum, quæ ille in ufu habuit, ad hunc ufque diem illibatum fervatis. Cappadocem ritum effe Gregorio feniorem afferit, & plures ejus ritus ab ipfis Neocæfa rienfibus jampridem mutatos & correctos. Rationem edicit in libro de Spiritu Sancto: Gregorii in bodiernum quoque diem magna eft apud Neocafarienfis Regionis bomines admiratio, recenfque ac femper vigens memoria fic infixa eft Ecclefiis, ut nullo tempore obfolefcat. Itaque non factum aliquod, non didum, non figuram aliquam myfticam, ultra quam illis reliquit, Ecclefiæ adjecerunt. Immò hic multa infiaftica confuetudo, quia una fide continemur & bis, que apud illos aguntur in ritibus, videntur imperfecta propter inflitutionis antiquitatem. Neque enim fuftinebant, qui in Ecclefiæ adminiftrationem fuccefferunt, additamenta, quæ poft illum adinven ta funt, recipere. Gregorianos, licet ob auctoris reverentiam à nullo ufque huc Pontico Primate C. 2 29. mus, ne quelibet noftra diverfitas apud ignotos feu carnales fchifmatis errorem videatur oftendere, multis exftet in fcandalum varietas Ecclefiarum. Unus ergo ordo orandi atque pfallendi à nobis per omnem Hifpaniam atque Gulliciam confervetur, unus modus in Miffarum folemnitatibus, unus in Vespertinis officiis, nec diverfa fit ultra in nobis Bccle C. 12. Regno. Hoc enim & antiqui Canones decreverunt, Cant. z. 44 Can. J. C. 15. C. 30. Can. 27. C3.5. Cant. 8. ges divifa fuerat, nunc in unicum Catholicum Etiam in Monachis, ac præfertim Regularibus Etiam Gallicana Ecclefia ejufdem unitatis fuit ftudiofiffima. Lucet ex Synodo Venetica: Redum duximus ut vel intra Provinciam noftram Sacrorum ordo & pfallendi una fit confuetudo. Et ficut unam cum Trinitatis confeffione fidem tenemus, unam officiorum Regulam teneamus: Ne variata obfervatione, in aliquo devotio noftra difcrepare credatur. Dicit, Vel intra Provinciam noftram: Quod nempè optaret fic fieri per omnem Galliam, fed obtinere defperaret. Hinc & univerfæ ferè Galliæ Synodus Agathenfis fanxit: Convenit Ordinem Ecclefiæ ab omnibus equaliter cuftodiri. Addit ftudendum, ut variæ hinc inde Ecclefiarum difcrepantiæ omninò corrigantur. Voces, Convenit, & Studendum videntur dumtaxat confilium continere ac preces, non PræEt Epaonenfis Synodus: Ad celebranda Divina officia ordinem, quem Metropolitani tenent, Provinciales obfervare debent. Suis facrificii ritibus & aliis Divinis Officiis plura adjecit etiam. fecunda Vafenfis Synodus: Quod ita fieret apud Sedem Apoftolicam, omnem Italiam, Africam, atque Orientem. Cunctis fub Coelo Ecclefiis voluiffet effe unum ritum. Hinc illum & fuæ faltem Provinciæ præfcripfit fecunda Synodus Turonenfis. Et hæc fub prima Regnum Dynaftia. Poft reparatam à Carolo Magno Difciplinam fuit iftic longè amplius ftudium hujus unitatis. Quin & de diverfis per Orientem Monafteriis, quod diverfum Canonicæ orationis modum haberent, queritur in Monafticarum inftitutionum 1.2. C. 2. libris Joannes Caffianus, Ægypti & Thebaidos 3. C. 4. Cænobia prædicans, quod avitam hac in re loci. Quæftio eft, An ad Decentium Eugubinum C. 2. ferit rituum diverfitatem nullatenùs effe ab A- nec ut |