P. 2. c. 9. Aitur Divinum mandatum: Hoc facite in meam commemorationem, Quifquis fine tali Dominicæ Paffionis memoria, & fine tali ad iftam memoriam voto communicat, certum eft non dignè communicare. Affirmat Auguftinus non folemni humanæ refectionis more, fed cum tali memoria effe manducandum Domini corpus, ideoque rectè fcribit iftud Domini mandatum non effe litterale, fed figuratum. Chrifti corpus & fanguis, ne patretur facinus à nobis, feu à Domino jubeatur, non in propria forma, fed Sacramentalibus figuris veftita ac velata funt à nobis fumenda. Et dum fumimus, Dominica Paffio eft piè recolenda. Hic eft totus Auguftiniani loci fenfus. Euchariftia non folùm verum, fed etiam my. Nec fola panis ac vini elementa, fed ipfum Cap. 14. Auguftino adfcribit, & ex ipfis fuum errorem nit Sancti Lucæ de duobus apud Emmauntem di- stabilire impudenter nititur Henricus Artopæus.fractione panis, & adjungit: Ne quifquam fe Verùm nec in Sancto Profpero, nec in Sancto Auguftino reperiuntur. Eadem habes in Sancti Lanfranci libro contra Berengarium. Per ipfa ille exponit fibi à Berengario, & nobis à Joanne Calvino objectum San&ti Auguftini locum ex litteris ad Epifcopum Bonifacium. An Lanfrancus fit ipforum primus author, an dumtaxat ab alio mutuator, non poffim definire. Ipfa SanCap. 82. to Lanfranco adfcribit in libro de Euchariftiæ Chriftum agnoviffe arbitretur, fi ejus corporis par- veritate Joannes Heffelius. At videntur ipfo an- menta, quia in eis aliud videtur, aliud intelligi mus. Lib. 3. cap. 25. Ep. 63 mus. Ipfum Apoftolum item audiamus. Cùm ergò de ifto Sacramento loqueretur, ait: Unus panis, unum corpus multi fumus. Intelligite, & gaudete. Unitas, pietas, veritas, charitas, unus pa nis, unum corpus multi fumus. Recolite enim, quia unus panis non fit de uno grano, fed de multis. Quando exorcizabamini, quafi malebamini : Quando baptizati eftis, quafi confperfi eftis, quando Spiritus Sancti ignem accepiftis, quafi cocti eftis. Eftote quod videtis: Et accipite quod eftis. Hoc Apofolus de pane dixit: Jam de calice quid intelligeremus, etiam hoc dictum fatis oftendit. Sicut enim ut fit fpecies vifibilis panis, multa grana in unum confperguntur, tamquam illud fiat quod de fidelibus ait Scriptura fandta: Erat illis anima una, cor unum in Deum. Sic & de vino fratres secolite, undè fit vinum. Grana multa pendent ad botrum, fed liquor granorum in unitate confunditur. Ità Dominus JESUS Chriftus nos fignifica vit, nos ad fe pertinere voluit. Myfterium pacis & unitatis noftræ in sua menfa confecravit. Eadem docet in vigefimo fexto fuper Sancti Joannis Evangelium tractatu, & adjungit: Proptereà ficut etiam ante nos hoc intellexerunt bomines Dei, Dominus nofter JESUS Chriftus corpus & fanguinem fuum in illis rebus commendavit que ad unum aliquid rediguntur ex multis. Nam aliud in unum ex multis granis conficitur, aliud in unum ex multis acinis confluit. per Inter iftos Dei homines eft gloriofus Martyr Cyprianus. In Epiftola ad Cæcilium adfirmat Dominici calicis ex vino & aqua mixturam effe Chrifti Domini factum & Præceptum, addit aquas in facris litteris fignificari populum, & profequitur: Quod perspicimus & in Sacramento cadicis contineri. Nam quia nos omnes portabat Chrifus, qui & peccata noftra portabat, videmus in aqua populum intelligi, in vino verò oftendi fangui nem Chrifti. Quando autem in calice vino aqua miScetur, Chrifto populus adunatur credentium, plebs ei, in quem credidit, copulatur & conjungi tur. Que copulatio & conjunctio aquæ & vini fic mifcetur in calice Domini, ut commixtio illa non poffit ab invicem feparari. Undè Ecclefiam, id eft, plebem in Ecclefia conftitutam, fideliter & firmiter in eo quod credidit perfeverantem, nulla res feparare poterit à Chrifto, quo minùs bæreat femper & ma reat individua dilectio. Sic autem in fanclificando calice Domini offerri aqua fola non poteft, quomodo nec vinum folum poteft. Nam fi vinum folum quis offerat, fanguis Chrifti incipit esse fine nobis ; fi verò aqua fit fola, plebs incipit effe fine Chrifto. Quando autem utrumque mifcetur, & adunatione confufa fibi invicem copulatur, tunc Sacramentum fpiritale & cælefte perficitur. Sic verò calix Do mini non eft aqua fola, aut vinum folum, nifi utrumque fibi mifceatur, quomodo nec corpus Domini potest esse farina fola, aut aqua fola nifi utrumque adunatum fuerit & copulatum, & panis unius compage folidatum. Quo & ipfo Sacramento populus nofter oftenditur adunatus : Ut quemadmodum grana multa in unum collecta & commolita, & commixta panem unum faciunt, fic in Chrifto, qui panis eft cæleftis, unum fciamus effe corpus, cui conjundus fit nofter numerus & adu natus. Et in Epiftola ad Magnum: Unanimitatem Chriftianam firma fibi atque infeparabilt charitate connexam, etiam ipfa Dominica facrificia declarant. Nam quando Dominus corpus suum panem vocat, de multorum granorum adunatione congeftum, populum noftrum, quem portabat, indicat aduna tum. Et quando fanguinem fuum vinum appellat de botris atque acinis plurimis expreffum, atque in unum coactum, gregem item noftrum fignificat, commixtione adunate multitudinis copulatum. Si Novatianus buic pani Dominico adunatus eft, fi Chrifti poculo & ipfe commixtus eft, poterit vidert unici Ecclefiaftici Baptifmi habere gra tiam poffe, fi eum conftiterit Ecclefie unitatem tenere. Similia aliorum Patrum teftimonia funt denfiffima. Ep. 76. Affirmant in Euchariftia contineri, per ipfam fignificari, in ipfa Deo Patri offerri & facrificari, non folùm Chrifti Domini corpus verum, fed etiam myfticum: Totam Ecclefiam, feu certè totam communionem Sanctorum. Affirmant Novatianum, alios cunctos hæreticos & fchifmaticos, immò & malos Catholicos non contineri illic, nec Deo offerri in quotidianum facrificium, ideoque orbari multo fructu Dominica Paffionis. Offertur & continetur iftic folus Chrifto circumfubftantialis populus : Populus acceptabilis, fectator bonorum operum. Etenim uti in antiquo, ita & in novo teitamento oblata Deo hoftia debet effe fancta, integra, incontaminata. Et hinc infigniter lucet eminentia noftri novi facrificii. In ipfo non quis taurus aut agnus, fed ipfe offertur JESUS Chriftus: Et non folus, fed cum omni fuo triumphante, militante, ac purgante corpore. Hæc eft ho stia, quam quotidiè ex omni altari profternimus pro peccatis noftris ac aliis neceffitatibus, & mediatricem mittimus ad Deum Patrem omnipotentem. Verùm aliter ibi continetur & offertur caput, aliter corpus: Hoc in folo Sacramento & figura, illud etiam in plena realis præfentiæ ve ritate. Porrò iftud Sacramentum & pani, & vino, & aquæ, ac etiam vero fub illis contento corpori adfcribunt & Auguftinus & Cyprianus. Et hic illud fingulariter adfcribit aquæ. Quod Ep. 69. non folùm in mixta vino, fed etiam in farinæ mixta aqua obtinere affirmat in Epiftola ad Fratres Lugdunenfes Beatus Alcuinus Flaccus. Istud tamen nullibi afferitur à Sancto Cypriano. Iftam fingularem in calicis aqua fignificationem nullibi laudat Sanctus Auguftinus: Quin tamen probet, non eft dubitandum. Profitetur enim fe fequi antiquos Dei homines: Sanctum utique Cyprianum. Et juxta hos tres modos, quorum nullus veritati adverfatur, fcribit Euchariftiam effe figuram Dominici corporis. 18. 170 CAPUT V. catur illa myftica caro, ad quam Dominus difcipulos biberitis fanguinem meum, non habebitis vitam Exponuntur quædam loca Sancti Anfelmi fuprà tradidit Sanctus Hieronymus, & ex qua Anctum Anfelmum fcio à Sacramentariis Hæreticis contemni & abjici. Etenim de Joanne Wicleffo fcribit in opere de Sacramentis ThoC. 17. & mas Waldenfis: Wicleff Auguftini quoque quofdam titulis increpat, Ambrofium Doctorem libros pro apocryphum, omnes de fecundo millenario jam bæreticos didafculos nominat. Rationem edicit in & indè Cap.16. alio capite: Dicis Auguftinum tuum Sellatores tui glorianter te cognominant Joannem Auguftini. Et hic Joannes Auguftini non folos Auguftini titulos, fed & alia damnat adferta. Etenim hocce Hærefiarchæ Pelagii de Magno Ambrofio teftimonium: Beatus Ambrofius Epifcopus, in cujus præcipuè libris Romana elucet fides, qui Scriptorum inter Latinos flos quidam fpeciofus enituit, cujus fidem & purifimum in Scripturis fenfum ne inimicus quidem aufus eft reprehendere. Hoc, inquam, elogium Sanctus Auguftinus affiduè probat & firmat : & ecce fœdus ille Joannes Auguftini blaterat Ambrofium effe Doctorem apocryphum. Quòd nempè ejus de Sacramentis libros nequiret in fuos errores detorquere. Qua moleftia ut fe expediret Oecolampadius, illos profcripfit ad nefcio quem Ambroquibus Chriftum fiaftrum. Mille annorum, Dominum regnaturum, & tunc ad feducendas iterùm gentes folvendum diabolum fcribit in Apocalypfi Sanctus Joannes Apoftolus, pravus intellectus olim peperit hæreticos millenarios, & ridiculas atque carnales ipforum fabulas. Circumfcripfit & Joannem Wicleffum. Hic enim iftos annos numerandos cenfet à Chrifti Domini Nativitate, illis folis manfiffe purum Evangelium, cum illis lapis effe & lapfam Ecclefiam, ideoque omnes fecundi millenarii Romanos Doctores effe hæreticos didafculos. Joannes Calvinus iftum lapfum cenfet antiquiorem. Etenim in quarto Inftitutionum libro fcribit de magno Papa Gregorio: Gregorius, quem ultimum Romæ Epifcopum fuiffe jure dicere poffis. Utique orthodoxum & Evangelicæ veritatis cufto dem Pontificem. Nihilominùs Sanctus Anfelmus eft nobis per omnia venerabilis, ideoque audiamus ejus librum de Sacramento Altaris, & quædam ejus obscuriora loca exponamus. Cap.17. num.49. Audiamus hæc verba : Dupliciter intelligitur Cap. 9. caro Chrifti. Ut fpiritalis illa fit ac Divina, de qua ipfe dicit: Caro mea verè eft cibus. Et caro illa, que crucifixa eft & fepulta. De carne enim illa priori, quæ crucifixa eft, hæc altera procedit, & fecundùm Pfalmiftam, Educit Deus panem de terra, cum è terreni corporis agro, quem à nobis affumpfit, myfterium profert cœleftis panis ac poculi falutaris, quo reficitur Ecclefia. Et ficut Corpus Domini, quod mortuum eft, in Evangelio granum frumenti vocat cadens in terram, fic in Pfalmo adeps frumenti vo Sanctus Auguftinus quandoque dixit ipfum de Refpondeo tamen Anfelmi fenfum effe longè alium. Lucet ex verbis confequentibus: In Sacramentis Corpus Domini facit fanctæ Ecclefiæ fides, cujus general iter eft sacrificium, cujufcumque fit meritt, per quem fit. Spiritalem verò illam carnem per gratiam Dei vita meritum efficit, & affectus mentium in cordibus miniftrantium & percipientium Undè illud: Ut nobis fiat corpus & fanguis Filii tui. Nobis, inquit, fiat. Fit enim procul dubio corpus Domini in mensa Altaris femper cum folemne illud celebratur myfterium, ritu quo debet, fed non femper eis fit, per quos fit. Ad verum Domini corpus feu ad crucifixam & fepultam Domini carnem conficiendam, ac Sacramentalia elemen ta in ipfam tranfmutanda, affirmat non requiri miniftrantis juftitiam, fed folam Ecclefiæ fidem, folum, quod etiam malo miniftro adeft, adjutorium à communione San&torum. Addit hanc carnem femper fieri in legitimo facrificio Etiam per minifterium iniqui Sacerdotis. At verò fpiritalem carnem affirmat nec confici, nec fumi poffe fine miniftrantis ac fumentis juftitia, ideoque alteram carnem fumi poffe fine altera: Spiritalem fine corporali. Quare clarum eft, quòd per fpiritalem carnem non intelligat Sacramentalem. Abfit ut cum Berengario ac aliis Sacramentariis hæreticis affirmat ab iniquis non fumi veram Domini carnem, verumque Sacramentum. Crucifixam & fepultam Domini carnem lucide afferit effe Sacramentalem, ac etiam ab iniquis manducari in Sacramento. Lucida funt verba: Carnis illius vel corporis fpiritualis Sacramentum eft caro vel corpus Chrifti, quod in Ara Crucis in Altari facrificatur, & corporaliter manducatur. Et iterùm: Aliter cogitanda eft caro Cap. 11. lla, vel corpus quod pependit in ligno, & facrifi catur in Altari, aliter caro ejus vel corpus, quod babet in fe vitam manenqui manducaverit, 1 ftruðlum eft, licet non manducent carnem illam, quæ vivificat per Spiritum vivificantem. Loquitur ex laudata diftinctione Sancti Hieronymi: ex laudata per Gratianum fententia. Hæc enim afferit fpirituale & Sacramentale Domini corpus esse Sacramentum veri, olim, crucifixi, & nunc ad Patris dexteram gloriofi corporis. Et Sanctus Lanfrancus demonftrat iftam loquendi fpeciem nec effe novam, nec inconvenientem. Hæc omnia fibi retinenda cenfuit Anfelmus, at eifdem verbis alia fignificata fuppofuit. Per fpiritale Domini corpus non ipfam ejus fubftantiam intel lexit, fed ejus Sacramentales effectus. Et hinc lapfus eft in aliam loquendi incongruentiam. Etenim quòd Dominicum in Sacramento corpus dicatur datæ à fe divinæ benedictionis & gratiæ Sacramentum, nulla eft novitatis fpecies; at qui corporaliter corpus Domini fumunt ex participazione Altaris, Spiritualiter illa benedictione cælefti gratia replentur. Et iterùm: Cum bac ratione dupliciter hæc caro intelligatur, ficut altera intelligi poteft fine altera, fic & altera manducatur fine altera. Multis confirmat hæc, & concludit: De uno pane Judas accepit, & Petrus ; fed tamen quæ pars fideli cum infideli? Petrus enim accepit ad vitam, Judas ad mortem. Itaque fecundùm diverfum intelle&um & diversum effectum, cùm unus fit panis Chrifti, alter tamen quodammodò quem fumPfit Petrus, alter quem fumpfit Judas. Alterque fumi poteft fine altero. Spiritalem Chrifti carnem affiduè vult effe ejus fpiritalem effectum. Ubi certum eft ipfum recta fentire, fed non rectè loqui. Etenim datam nobis ab hoc Sacramento gratiam nullus Evangelifta, nullus. Apoftolus, nulla Synodus, nullus Romanus. Epifcopus,quòd idem corpus ob varium exiftendi modum uullus Ecclefiæ Doctor appellavit Chrifti carnem. Hæc Domini verba, Caro mea verè eft cibus, nulli unquam de effectu intellexerunt, fed omnes de caufa. Quæftio eft, Undè Sanctus Anfelmus in hanc incongruam locutionem fit lapfus? Refpondeo ex affectu & zelo, quo Sancti Lanfranci, fui & in Beccenfi Abbatia & in Cantuarienfi Cathedra Antecefforis, adversùs Berengarium Scripta concordare ftuduit cum pofteriori, per feptimum Gregorium compofita, ejufdem reducti Erronis profeffione. A Sancto Hieronymo laudatam duplicis Dominicæ carnis diftinctionem norat Anfelmus: Norat eandem probari à Sancto Auguftino, & ex ipfa nunc affirmari, nunc negari, quòd ipfa pro nobis crucifixa caro effet ac manducaretur in Sacramento. Norat hæc omnia per fententiam illam, quam Sancto Profpero adfcripfit Gratianus, fuiffe à Sancto Lanfranco confirmata. Hinc & probatam à tantis Patribus diftinctionem retinere voluit, & in Gregorii Decretum non impingere, atque ita fuit compulfus diftinctionis membra aliter intelligere. Per fpiritalem Chrifti carnem non ipfam ejus fub fpirituali exiftentia fubftantiam, fed intellexit fpiritualem ab ipfa datam gratiam & benedictionem. Iftam Dominicæ carnis fpiritualem in Sacramento exiftentiam nullo modo negavit. Etenim in quarto, quinto, & fexto iftius libelli capite ipfam infigniter profitetur & exponit. Solummodò cenfet eam iftius diftinctionis non effe membrum. Eifdem principiis nituntur fequentia verba: Cap. 11. Sciendum eft, quòd carnis illius vel corporis fpiritualis, de quo jam multa diximus, Sacramentum eft caro vel corpus Chrifti, quod in Ara Crucis & in Altarifacrificatur, & corporaliter manducatur. Nemo autem novitatis me arguat præfumptorem, quòd corpus Chrifti appellem Sacramentum corporis ChriAi. Nam & Paulus ad Timotheum dicit: Magnum effe pietatis Sacramentum, quod manifeftatum eft in carne. Sed & beatus Ambrofius in libro ad Gratianum dicit apparuiffe hominibus Unigenitum Patris per Sacramentum affumpti hominis. Et cæteri Ecclefie Doctores dicunt Sacramento tenus eos corpus Chrifti manducare, qui manducant indignè. Quos tamen manducare corpus Chrifti, jam fuprà præ dicatur fui ipfius Sacramentum, præ fe fert aliquid incongruæ novitatis. Hinc iftam apologiam rectè Sanctus, Lanfrancus, Sanctus Anfelmus non rectè ufitavit. Ipfa uti debuerat ad membra fuæ diftinctionis. Infignem inftructionem continent hæc ejus verba: Jam poftquam ex confragofis locis buc ufque Cap. 13: evafimus, confiderare libet attentiùs, cur fuper hac re in fanctorum Patrum tractatibus reperiantur fententie tam dubiæ, tam fcrupulofe, & quæ etiam fibi invicem nonnunquam contrariæ videntur ut non folùm qui contendendi intentione illas congregant, materiam in eis inveniant errandi, fed & qui ex eis adfiruere volunt fidem Catholicam, non facilè fe indè queant expedire. Hæc Patrum obfcuritas eft item caufa, cur quidam hodiè molliores Calvinifte & Romanam fidem & fuam perfidiam cenfent effe probabilem. Hinc etiam Berengarius, aliique Sacramentarii Hæretici proclamant affiduè ad Sanctum Auguftinum, uti ad firmiffimam columnam fui dogmatis. Eandem in fpecie difcrepantiam reperies in aliis Patribus. Et Sanctus Anfelmus meritò quærit caufam. Et refpondet: Quia ab initio Ecclefiæ ufque ad noftra penè tempora hæc ab hominibus quæftio intacta relicta eft. Sancti Patres quod non impugnabatur non defendebant, nifi quod ali quando in tractatibus fuis hoc unum proferebant, quod res poftulabat, & habebatur in manibus. Quod quia quæftionibus non respondebat, quæ necdum erant, parum modò fufficere videtur ad eas, cum exurgunt, compefcendas. Contra quas quia tunc non vigilabat eorum intentio, plurima de Sacramentis in fcripturis fuis reliquerunt, quæ loco fuo, fuo fenfu benè dicta ab eis qui contendere vel errare amant, eruta de locis fuis per fe videntur aliud fonare, quàm fonent undè affumpta funt &quam fenferint qui fcripferunt. Sed & multa de eadem re ab eis relicta funt, quæ benè dicta, fed obfcurius, utpotè ab eis qui ut bomines venturas omnes Erronum calumnias non poterant prævidere, malè intelle da materiam errandi vel contendendi perditis videntur præftare. Eft ex Sancto Auguftino defumpta refponfio. Etenim & hinc Pelagianorum Principi Juliano, quædam adversùs originale peccatum teftimo Cap. 6. 172 perfuafit de facrofanéto hoc Sacramento loqui nia venanti ex Sancto Joanne Chryfoftomo & aliis Ecclefiæ Patribus, repofuit in primo prioris contra illum operis libro: Joannes disputans in Catholica Ecclefia, non aliter intelligi arbitrabatur. Tali quæfiione nullus pulfabatur. Vobis nondum litigantibus,fecuriùs loquebatur. Et ejufmodi fecuris ac liberioribus Patrum vocibus abuti eft antiqua venatio omoium hæreticorum. Etenim quidam antiqui Patres dixerunt Deum Filium arbitrio & voluntate genitum à Patre. Et quòd hafce voces ubique buccinarent, & ex ipfis triumphum canerent Ariani, teftatur in quarta adversùm ipfos oratione magnus Athanafius. Et adjungit: Hoc fi quis ex orthodoxis fimpliciter diceret, nihil effet quòd malè suspicareris de hoc dicto. Quippè ubi bona mens fuperaret fimpliciorem loquendi modum. Nunc quia hæreticorum ea vox, omniaque hæreticorum verba suspecta fint, non id faciunt fine perverfitate animi. De Antiochiæ Patriarcha in hærefim lapfo Paulo Samofatenfi fcribit in libro de Ariminenfi ac Seleucienfi Synodis idem Athanafius Paulus fophifticari voluit, & dixit, Si Chriftus non ex bomine Deus factus eft, igitur confubftantialis eft Patri, & neceffariò fequitur tres effe fubftantias, unam quidem que Pater fit, ut Princeps, reliquas verò duas ex ea oriundas. Et de facta adversùs ipfum Antiochena Synodo : Qui Samofatenfem fuftulerunt, hanc vocem, Confubftantiale, corporaliter acceperunt, ideoque meritò vitantes illud fophifma Pauli, dixerunt Chriftum non esse confubftantialem. Non enim ita fe habet Filius ad Patrem, ut ille cogitabat. Superventuros Arianos ignoravit ifta Synodus, ideoque fimpliciùs locuta eft & liberiùs: Et ipfam etiam SanAus Papa Dionyfius, & omnis Romana Ecclefia confirmavit. Hinc nata fuit Arianorum exultatio. Dixerunt Nicænam Synodum adverfari Antiochena, ideoque prævaricatricem effe, & damnandam. Et Athanafius denuò refpondit tam Antiochiæ quàm Nicænæ Synodi Epifcopos fuiffe Ecclefiæ Patres, non difcordaffe fenfu, fed folo verbo, ideoque ipfos ab Arianis malè committi inter fefe, & nullum in ipfis & nullum in ipfis effe Arianæ perfidiæ fomitem aut fundamentum. Duodecim Sancti Cyrilli adversùs Neftorium Capitula quis nefciat effe plenè orthodoxa, probataque per Ephefinam Synodum & Chalcedonenfem? Et tamen non folus Hærefiarcha Eutyches in ipfis fuum virus fundari credidit, fed etiam de ipfis poft utramque Synodum fcripfit Sanctus Gennadius Patriarcha Conftantinopoli-li, fecunda pro vifibili. Hoc fenfu: Hoc meum tanus: Væ mihi à malis. Heu, heu. Undè enim quifquam in præfenti aliundè fumat exordium? Quales Cyrilli Ægyptii, & quantas blafphemias incurri? Quantas blafphemias audivi? Cunctas Apollinarii & Eutychetis blafphemias credidit latere in iftis Capitulis, & ftabiliri. Nempè Sanctus Cyrillus, dum illa fcriberet, exiftimabat Apol linarii hærefim abundè proftratam in Ecclefia, & citra refurgendi fpem jacere fepultam apud inferos, ideoque in adverfam Neftorii infaniam eft rigidiùs ac liberiùs locutus. Adducta Sancti Gennadii verba exftant apud Facundum Epifcopum Hermianenfem. Lib. 2. cap. 4. Sanctis Ecclefiæ Patribus alia infuper ratio dit. Hæc verba dimitti non poffunt fine Commentario. Epiphanius illic affirmat hominem, licet Deo æqualis non fit, effe Dei imaginem. Nec id mirandum: Quoniam dantur imagines, quæ nec æquales funt, nec fimiles. Etenim rotundus panis, quem Dominus in cœna dedit Difcipulis, nec ejus Divinitati nec ejus humanitati erat æqualis aut fimilis, & tamen dixit illum effe fuum corpus, feu potius fuum corpus effe in illo pane, adeoque & hunc effe illius figuram. Epiphanius tranfponit Evangelii verba. Non dicit: Hoc eft hoc meum, fed, Hoc meum eft boc. Voces, Hoc, utrobique fupponunt pro Domini Corpore: Prima pro invisibi corpus, quod in ifto pane repræfento vobis invisibile, est istud ipfum, quod gesto vifibile. Affirmat panem fuiffe Dominici Corporis veftimentum & figuram. Hinc pergit: Ex gratia pronunciare voluit. Nec enim modica etiam ipfius panis gratia eft adfumi in tale veftimentum. Omne Sacramentum est vas, adeoque & fignum Do minici fanguinis, & tamen de nullo, nifi de hoc folo dixit Dominus: Hoc meum eft boc. Quod eft lucidum documentum Eucharifticæ verita tis. Neque quifquam eft, qui eisermoni fidem non adhibeat. Certè fi fola figura fit, non eft opus fingulari fide. Sacramentarii Errones attendant fequentia verba. Qui verum illum effe non credit, à gratia |