L. 6. Epilt. 15. omnium Abbatum. Et illi præfertim noftram 133 in Sanctus Bafilius, in Galliam Sanctus Martinus, Porrò Gregorii noftri tempore plures graffa- rit. Monachi ad certam domum affixio illi non D SCHOLION. ipfa facrilegè conjungitur, ftatimque Sacerdos abdi- E Imperatore Michaele Duca, five Para-litanorum, Ephefi Archiepifcopus deligitur. Semel. tantùm ad ipfam urbem accessit, & reverfus in Ma- fi quis dicat, Michael, neque addat, Parapina-juftitia, ac tradidit in barbaram fervitutem Tur cius, haud ftatim cognofcitur: Eo quòd tunc modius numifmate venderetur, fed Pinacio minus, qui eft medius quadrans. Quod ipfum fcribit Michael Glycas. Uterque Scriptor adfirmat Michaelem fuiffe hominem incurium, & componendorum verfuum magis quam Augufti regiminis ftudiofum. Hinc fub ipfo Turca Romanas res non parum lacerarunt. Quare offenfi Proceres fecerunt quod fcribit memoratus Schylitza Capiunt Imperatorem Michaelem, qui ad palatia in Blachernis fugerat cum Augufta Maria, fuoque filio Conftantino Porphyrogenito, & ad Monafticam vitam reducunt in Studii Monafterium, cum vilt jumento tranfmiffum. Et in ejus thronum intruferunt, ac per Cofmam Patriarcham ungi & coronari fecerunt Nicephorum Botoniatem de quo pergit idem Scriptor: Ducit Mariam, dejecti & adhuc viventis Michaelis uxorem, Imperator Nicephorus omni remoto pudore, & cum carum. Quofdam ejectos confecrabant in Presbyteros aut Epifcopos: Erat gratia fingularis. Et ipfam Cofmas Patriarcha fecit Parapinacio Michaeli. Sacrilegi iftius matrimonii radicem aperit brevis Conftantinopolitanorum ad captam ufque à Turcis urbem Imperatorum Catalogus: Michael Ducas proditione conjugis à Botoniata Imperio dejectus, & in Monafterio Studii detrufus, & po fteà Ephefi Metropolita factus eft. Exftat poft Georgii Codini librum de originibus Constan tinopolitanis . Porrò Michael, licèt variè vitiofus effet, habuit tamen & fuas virtutes, de quarum una fcribit in Caffinenfis Monafterii Chronico Leo Hoftienfis Epifcopus: Circa hos dies Michael Conftantinopolitanus Imperator Patri Defiderio per nuntios dona plurima tranfmifit, pofcens ut pro fe ac liberis, &ftatu Imperii fui, Omnipotentis Del clementiam affiduis precibus exoraret. Infuper ob Beati Patris " Fol. 666. Lib. 6. Benedici reverentiam pro falute animæ fuæ per Pre-res proceffit in medium, quod de Porphyrogeniti ge- tinorum amicus, ac etiam Romanæ Ecclefiæ. Quid fit effe Porphyrogenitum, exponit in qua que nefi audivimus, proferamus. Conftantinus Impera- natus. Et Martyr Theophanes; Conftan- Quidquid fit etiam Parapinacii Michaelis filius fuit in hac domo natus. Et Roberti Gui fcardi, qui tunc in utraque Sicilia potens domi- pacta fuerant, quamquam ea inconsummata manse- 17. Et licèt refumpto per Michaelem Cerularium Patriarcham fchifmate adversùs Apoftolicam Sedem tunc rebellaret Conftantinopolitana Ecclefia, excommunicatio tamen non caruit omni effectu. Quòd enim Imperator Michael in Manuelis deinceps Monafterio vixerit, ac tandem fub Alexii Comneni Imperio fit ibidem defuntus, quidquid fcribant Joannes Scylitza & Michael Glycas, non eft penitus certum. Aliud nachus. Perfuafit fe effe Michaelem Imperato- 135 quòd & ipfe alienum tyrannicè invafiffet Impe-11fes & Provincias per orbem Chriftianum univerrium, perfecuta eft. Etenim Aulonem, Dyr- fum effe fubjectas omnes ftatuit. Videtur autem rachium, omnem Epirum fubjugavit Rober- ftudiosè Pontifex caviffe, ne in Legatorum perfo tus, tentavitque & Conftantinopolim. Quòd nis refediffe contumelia videri poffet, quam ipfe Imperium & fuo genero & hujus Patri non reftituerit, fecit Henricus quartus Imperator, in relatam ad Regem ipfum volebat intelligi. Ideò enim Italia vexans non folùm Pontificem Gregorium, præter cæteram, qua miferos malè mulčłavit, acerbitatem etiam illud primus excogitavit inufitatum gefed etiam utramque Siciliam. Interim purpureos nus injuriæ, ut per id innueret, quam vili loco & calceos, purpureos in fubfcriptionibus chara- exiftimatione Regem haberet, quem nempè ipfe, ut &teres & Auguftam coronam Conftantino red- Semi-Deus quidam, velut mulum defpicere se, ipfa didit, & ejus cum fuo nomen ubique procla- genere deboneftationis injuriofiffime, qua erat in Lemari fecit Alexius: Haud dubiè ex timore Rogatos ejus debacchatus, oftendebat. Addit hac Leberti. ma in Italiam, ideoque & jurata cum Roberto gatorum injuria permotum Henricum tuliffe ar adversùs illum iniiffe Gregorium pacta, quorum hæc fuit Summa: Ut Pontifex quidem Regis nomen ac dignitatem Duci tribueret, eidemque auxiliares copias, ubi opus esset, adversùm Orientales Romanos fubmitteret. Dux verò Pontifici adeffet in omnibus, quando is & ubi vellet. In quinto libro adfirmat Henricum Imperatorem à Patre fuo Alexio adversùs Robertum Ducem fuiffe è Germania evocatum in Italiam, pugnaffe infeliciter, ideoque rediiffe, & profequitur: Omni preda potitus Robertus Romam versùs iter intendit unà cum Papa, quem cum illic in throno proprio firmaffet, viciffim ab eo iterum Rex eft appellatus. Ex hifce caufis optimum Gregorium appellat Papam defputabilem, & ipfas magis exponit: Non enim aliter vocare poffum, dum atrocis & inhumane injuriæ memini, qua Legatos deformavit, cum fpit ritali gratia & Evangelica pace in bellum Domini Lib. 1. ferebatur toto animo totifque viribus, Pacificus & Pacifici Difcipulus civilem difcordiam movens, cienfque. Accitis enim repentè Saxonibus, & Ducibus eorum Lantulpho & Welpho, cos cùm aliis pollicitationibus multis, tum promittendo fe illos Occidentis univerfi facturum Reges, fibi fuifque partibus adjungit: Ita ille promptam habebat dexteram Regibus inaugurandis, Paulum negligens, negantem citò effe cuiquam imponendas manus . Et hæc eft caufa, cur Alexii Porphyrogenita filia, & Robertum & noftrum Gregorium confpergat peffimis calumniis. Mirificos Roberti in Italia progreffus edifferit cum ftomacho, & pergit: Difciderat Occidentem univerfum in duas tum factiones magna exorta inter Papam urbis Roma (eft is Principatus non inermis, fed multis undique & magnis militaribus fuccinctus copiis ) & Henricum Regem Allemaniæ controverfia. Avertit ea res utriufque partis Principes à cura obftandi profectibus Roberti ad ftudium ejusdem fibi adjun gendi. Papa præfertim, qui vicinior erat, majori Spe atque ambitu ad Nortmannum fuæ caufæ conciliandum incubuit. Porrò ea, quam dixi, controverfia in his ferè vertebatur. Accufabat Regem Henricum Romanus Pontifex, quòd Ecclefias non gratis, ut par erat conferret, fed interpofita pactione donorum venderet. Quòd etiam indignis hominibus Sacerdotia & Epifcopatus committeret. Rex Allemaniæ vicissim Papam agebat reum illegitimè invafæ dignitatis, quippè qui fine fuo confenfu in Apoftoli cum fe thronum intrufiffet. Quo in jactando crimine elatus iracundia Rex, excuffa omni Pontificis reverentia, infolentioribus verbis comminatus ferebatur fefe, nifi ultrò fede occupata Papa cederet, ignominiosè ipfum ex ea ejecturum. Hujus auditu contume liæ iram omnem Pontifex in Henrici Legatos, talium minarum nuntios, vertit. Eos enim inbumanè flagris profciffos, capita forficibus, barbas novaculis ridiculè rafos, alio infuper crudelis, & fuprà modum Barbari ludibrii genere dehoneftavit, tam spurci & dictu fœdi, ut ab eo commemorando me revocet pudor, ea verecundia, quæ fœminam decet & Principem. Adeò immane facinus, non dico Pontifice, fed omninò quovis, qui fe Chriftianum ferat, multò indignissimum abominor, animumque non minùs Barbari, qui id defignare & decernere potuit. Quod fi referre diftinctiùs velim, calamum hunc & chartam polluerem. Et bec quidem Pontifex. O mores! atque adeò Summus Pontifex, & in orbem terrarum univerfum univerfalis Chrifti Vicarius fecit. Nam eos illi titulos fui Latini tribuunt & vendicant, in his quoque pro cætera fua infolentia mentientes. Translatis enimè veteri Roma fceptris in noftram urbem Regiam, Senatu quoque & omnibus infignibus atque ordinibus Imperii inde huc tradudis, Pontificatus quoque Primaria dignitas illic defecit, Ecclefiæque Primatus jam olim à Principibus qui hic regnarunt, Conftantinopolitano adjudicatus eft throno. Quorum maximè præjudicium fecuta Chal cedonenfis Synodus, fupremo in faftigio Ecclefiarum Conftantinopolitanam ftare fedem juffit, cui Diœce Hæc, inquam, loquacis & fchifmaticæ mulieris Scripta fcatent peffimis & adversùs Apoftoli. cam Sedem, & adversùs optimi Gregorii perfonam erroribus & calumniis. Primò, falfum eft quòd Romani olim Imperatores, dum Imperii fedem è vetere Roma tranftulerunt in novam, feu potiùs illi fecere communem, etiam Ca tholicæ Ecclefiæ Primatum ac univerfalem Episcopatum tranfpofuerint in Cathedram Conftantinopolitanam. Etenim adversùs Hilarium Arelatenfem Archiepifcopum, vicinorum Me tropolitarum confecrationes & alia jura invadentem, & Apoftolico Magni Leonis de ipfis decre to rebellantem, Theodofius fecundus ac Valen tinianus tertius hanc novellam legem ediderunt ad Etium utriufque militiæ in Gallia Magiftrum: Cum Sedis Apoftolice Primatum Sancti Pe tri meritum, qui Princeps eft Epifcopalis corone, Romane dignitas civitatis, facræ etiam Synodi firmarit auctoritas, ne quid præter auctoritatem Sedis iftius inlicitum præfumptio attentare nitatur. Tunc enim Ecclefiarum pax ubique fervabitur, fi Rectorem fuum agnofcat Univerfitas. Hæc cùm baclenis inviolabiliter fucrint cuflodita, Hilarius Arcla Ep. 18. Ep. 26. Ep. 23. tenfis contumaci aufu inlicita quædam præfumenda || fuiffe, & etiamnum effe, & tamquam totius ponit lex, & pergit: Aufibus talibus fides & re- Eodem tempore per Magnum Leonem caffata Ephefini latrocinii Acta firmavit, & Sancti Flaviani Conftantinopolitani, ac aliorum illic iniquiffimè damnatorum Epifcoporum, Romanam appellationem, à Chryfaphio Eunucho circumfcriptus, potenter impedivit præfatus Imperator Theodofius, aliam noluit permittere Synodum, atque ita Sacerdotium atque Imperium grandi fchifmate inter fe commifit. Hinc ergò ad iftum fcripfit laudatus Imperator Valentinianus: Fidem nos à noftris Majoribus traditam debemus cum omni competenti devotione defendere, & dignitatem proprie venerationis Beato Apoftolo Petro intemeratam in nofiris temporibus confervare, quatenus Beatiffimus Romanæ civitatis Epifcopus, cui Principatum Sacerdotii fuper omnes antiquitas contulit, locum habeat ac facultatem de fide ac Sa cerdotibus judicare. Et Augufta mater Galla Placidia Manfuetudo tua tantis turbis refiftens veritatem fidei Catholicæ religionis immaculatam Servari præcipiat, ut fecundùm formam ac definitionem Apoftolicæ Sedis, quam & nos tamquam præcellentem fimiliter veneramus, ad Concilium Apoftolice Sedis judicium tranfmittatur, in qua primus ille, qui cæleftes claves dignus fuit accipere, Principatum Epifcopatus ordinavit. Quan do fcilicet decet nos buic maxime civitati, quæ Domina eft omnium terrarum, in omnibus reverentiam confervare. Diligentiùs autem etiam in hoc provi dere, ne quod prifcis temporibus noflra generatio cuftodivit, fub nobis imminui videatur, & per præfens exemplum fchifmata generentur inter Epifcopos fanclas Ecclefias. Et in litteris ad Imperatricem Pulcheriam Clementia tua confpirare dignetur, ut ad Apoftolicæ Sedis judicium, in qua primus Apoftolorum beatus Petrus, qui etiam claves Regni Cœleftis fufcipiens, Sacerdotit Principatum tenuit, Epifcopatus caufa mittatur. Altè clamant Romanæ Ecclefiæ univerfalem Primatum & femper mentum debere perpetuò cuftodiri. Quales etiam Comnena igitur Anna, adfirmans Primatum & 137 fcripferat in Patriarchicam poteftatem Regia Tertiò falfum eft quòd Roberti, quo ipfum Ga Hierarchiam non effe Monarchicam, fed in tres Patriarchas ex æquo divifam Ariftocratiam, atque ita Photiani fchifmatis jecit prima fundamenta. Hic eft ille Germanus, cujus ad Gregorium nonum Pontificem, & hujus ad illum varias Epiftolas refert Matthæus Parifienfis. Etiam de Theodoro Comneno, qui adversùs dictum Joannem Ducam affumpfit Imperium, ac Theffalonicæ fixit fedem, & de Demetrio Acride Epifcopo, Metropolita Bulgarorum, fcribit idem Georgius: Comnenus Theodorus purpu Cap. 21. rea chlamyde induitur & rubris calceis convefti tur, obluctante illi in boc quàm ftrenuiffimè Conftantino Mefopotamita, Metropolita Theffalonicenfi, quem diris malis & calamitofis exiliis, Canonica Statuta propugnantem infectatus, miferè afflixit. Sed & Bulgarie Archiepifcopus Demetrius, tanquam, ut ipfe fatebatur, fui juris effet, neminique fui facti rationem reddere teneretur, ideoque in ejus poteftate effet, quoslibet, & ubicum. que, & quandonam illi libitum fuiffet, Reges un. gere, Regio eum diademate coronat. Hic jam non duos, fed tres fupremos ac independentes Epifcopos, adeoque & tres divifas ac independen-centu tes Ecclefias fchifmatici Græcorum Imperatores fibi fecerunt. Quod eadem poteftate voinering ac valuerint Papatum Roma Conftantinopolim transferre, nugatur Anna Comnena. Hujus audaciæ aliqua rudimenta pofuit hæreticus Imperator Valens. Etenim ex Magni Bafilii odio Cappadociam fecuit in duas Provincias, atque ita Anthymum Tyanenfem Epifcopum incendit ad fe vendendum pro Metropolita, & plures civitates laudato Bafilio fubftrahendas. Verùm ipfa evulfit Chalcedonenfis Synodus, fanciens ufque huc erectarum Epifcopis folum Metropolita fine poteftate nomen, deinceps autem per Principem eigendarum Metropolion Antiftibus, nec iftum vacuum honorem effe indul gendum. Adeò abeft, ut Papatum tranftulerit Roma Conftantinopolim, aut ab ullo anteriori Principe factam translationem confirmarit. agere, & me fufcipere decet, fine periculo same tuæ & meæ. Et ipfum obftrinxit ad annuo profitendum beneficium. Omnes novimus Robertum fuiffe invaforem, ejus tamen invafio non caruit coloribus, immò nec fundamentis. Primò enim Saracenos & Græcos, quos ufque tune Germanici Imperatores expellere non potuerant, ipfe expulit ex utraque Sicilia. Secundò, omnes illic Ecclefias, quas Imperator Leo Ifaurus in Epifcopi Constantinopolitani Patriarchicam poteftatem iniquiffimè tranfcripferat, reddidit Romanæ Ecclefia. Tertiò, idem fperabatur facturus de ibidem per eundem Leonem invafis Romanæ Ecclefiæ Patrimoniis . Hinc ergò certas illic terras, quæ omnes fpectabant ad Apoftolicam Sedem, Nicolaus fecundus & fecundus Alexander ipfi dederunt in feudum. Ob invafa Sanéti Petri, & aliarum Ecclefiarum ac Monafteriorum fingularia patrimonia nofter Gregorius ipfum non femel excommunicavit. Tandem tamen humiliato confirmavit præfatum Antecefforum beneficium: Ab Henrici Imperatoris violentia compulfus . Quartò, falfum eft, quòd Robertus Grego-. rium in Sedem repofuerit. Ipfum enim ex Romanæ urbis rebellione ac periculis eripuit, ac deportavit in Caffinenfe Monafterium. Rei feriem exponit Bertholdus Conftantienfis: Robertus Guifcardus, Dux Nortmannorum in fervitium Sandi Petri poft Kalendas Maii Romam armata manu invafit, fugatoque Henrico totam urbem Gregorio Papa rebellem penitus exfpoliavit, & majorem ejus partem igne confumpfit, eò quòd Romant quemdam ejus militem vulneraverunt. Deindè acceptis obfidibus à Romanis in Caftello Sandi Angeli refervatis, ipfe ad recuperandam terram Sancti Petri reverfurus, in brevi plurima caftella Nulla umquam Ecumenica Synodus Roma- A. 1084. L. 3. c. 52. |