Cap. 9' Cap. 2. Presbyteri, Diaconi in Diaconico, Subdiaconi tici Neophytos conlocant, id eft, in Epifcopos aut || dem in ipfo federe poterant foli cum Epifcopo Presbyteros promovent, ac ita in Ecclefiaftico confeffu oftentant ut gloria eos obligent, quia veritate non poffunt. Et in libro de velandis Virginibus nefcio quem Epifcopum, qui necdum viginti annorum Virginem in viduatu collocarat, ridet ac improbat, quòd nempè non virgo juvencula, fed fola fexaginta annorum vidua ad talem Sedem evehi ab Apoftolo permitteretur. Et primus Ancyranæ Synodi Canon quofdam in Licinii Augufti perfecutione lapfos Presbyteros omni quidem verbi & Sacramenti Minifterio privat, indulget tamen honorem Sedis retinere. Quod ipfum in alio cafu habes apud Canones Trullanos. Item in Canonicis Sancti Bafilii litteris ad Sanctum Amphilochium Metropolitam Iconienfem. Sacrum Presbyterorum confeffum laudat idem Doctor in litteris ad Neocæfarienfem Eccletiam. Et Afterium Sophiftam, hominem Eufebianum ac variè maculofum, quòd Clericorum gradus, loca fibi illicita, intraffet, ac indè quoddam fuum opufculum recitaffet de audacia graviter damnat in libro de Ariminenfi ac Seleucienfi Synodo Sanctus Athanafius. Publicæ enim Ecclefiæ in duas, Cancellis aut alio id genus repagulo divifas, partes fuerunt femper diftinctæ, quarum interior vocari confuevit Sacrarium, Chorus, Presbyterium, Sanctuarium, Sanctum Sanctorum, facrum Tribunal, Et hæc poftrema vox Græcis jampridem placuit. Ipfa affiduè utuntur ipforum Euchologia, & apud Theodorum Balfamonem habet Cap. 56. Canon Laodicenfis: Non oportet Presbyteros antè Bp. 56. in confeffu Presbyterorum fublimior fedeat, intra domum verò Collegam fe Presbyterorum effe cognofcat. Diaconum coram Presbytero, utique in publico Ecclefiæ Conventu, federe non poffe, plures etiam noftri Canones inculcant. Et lapfam obfervantiam reparans Leo quartus ftatuit in fua Romana Synodo. Nulli Laicorum liceat Cap. 33. in eo loco, ubi Sacerdotes reliquivè Clerici confifunt quod Presbyterium nuncupatur, quando Miffa celebratur, confiftere, ut liberè ac honorificè poffint facra Officia exercere. Dicit, Reliqui Clerici confiflunt. Quod nempe foli Presbyteri poffent iftic federe. Et hinc de facris, uxorem vel concubinam poft Leonis noni Decreta retinentibus, Italia Clericis ftatuit hic Nicolaus fecundus: In Presbyterio ad divina Officia non maneant. Hoc eft, neque fedeant, neque ftent, fed cum Laico populo expellantur. Ex quo lucet folos tunc adhuc Presbyteros in Choro fediffe. Hodiè non folum infimi Clerici, fed & quivis Laici, imò & fœminæ cum illis iftic fedent, ideoque juftiffima eft in nos Theodori Balfamonis & aliorum Græcorum querimonia: De Latinis audio, quòd non folùm viri Laici, fed & mulieres in fanctum fæpè Tribunal ingrediuntur fedent præfentibus fæpè iis qui facrificant. Habentur hæc in Commentario feEpifcopi introitum ingredi facrum Tribunal, & fexagefimi noni Trullani Canonis. Et in Comdere in Tribunali, fed cum Epifcopo ingredi. Eandem vocem laudat idem Theodorus frequentiffimè, & in fuis ad Conftantinopolitanam fub Photio Patriarcha Synodum Commentariis diftinguit fancti Tribunalis Clericos ab iis qui funt extra ipfum Quòd nempè, uti ad Canones. Trullanos fcribit, non quivis Clerici, fed foli Sacerdotes, Diaconi, Subdiaconi ac Diaconiffe poffint in ipfo effe ac defervire.Et qui mentario quadragefimi quarti Canonis Laodicen- CANON NONI V. E Praccefori noftro obedientes caftitatem fervaverunt, juxta Ec T præcipientes ftatuimus, ut ii prædictorum Ordinum, qui eidem clefias, quibus ordinati funt, ficut oportet Religiofos Clericos, fi- , 1171 1185. R SCHOLI O N. Quod fragmentum laudatus Hugo meritò habet tum. Nihilominus conftanter affevero fragmentum iftud effe ftramineum ac fuppofititium. In qua enim Aquifgranenfi tunc Synodo omnes Occidentales, & omnes ferè Orientales Epifcopi adfuerunt? Sub Ludovico Pio prima & major Synodus non folùm Clericis tunc in communi viventibus præfcripfit Regulam, fed infuper omnes abfentes Epifcopos ad eandem recipiendam, & exftruenda intra annum Clauftra rigidiflimè A. 802. Egulares cum communi Dormitorio, menfa, & Clauftro Clericos quidam exifti-| mant in Europa effe adeò antiquos, ut ipfos à Sancto Patritio Epifcopo credant ex Gallicana Ecclefia fuiffe in Hiberniam traductos. Verum id non à Sancto Patritio Epifcopo atque iftius! gentis Apoftolo, fed à Sancto Patritio fecundo A. 1135 Benedictini Ordinis Abbate, qui ad noni fæculi | medium floruit, & admirabile atque horrendum Purgatorium ibidem inftituit aut monftravit, fuiffe factum, conftanter affirmat Joannes Brompronus Abbas Jornalenfis. Uti in Gallia duos Dionyfios, ita in Hibernia duos Patritios communis error conflavit in unum. Sanctiflimum iftud vitæ genus ad Clericalem vagandi licentiam, natamque indè incontinentiam frænan-adegit. Quòd fynodalia patris fui Caroli de hoc dam primus excogitavit Sanctus Rigobertus ex Sancti item Benedicti Ordine Remenfis Archiepifcopus; Sanctus autem Ledradus Lugdunenfis, Crodogangus Metenfis, & alii id genus Antiftites, necnon & Carolus Magnus Imperator, ejufque filius & Succeffor Ludovicus Pius infigniter promoverunt. Omnem fuæ Monarchiæ Clerum ad iftam fanctimoniam coegit Carolus, ipfis Regulam ab Aquifgranenfi Synodo confcribi curavit Ludovicus. Et hocce Inftitutum Patritius Abbas traduxit ad Hibernos. Caroli Mandatum, quia univerfale erat & du rum, ideoque mitigatum fuiffe à quibufdam exiAlimatur per Gregorium quartum, de quo fcribit antiquum, ex Sancti Petri vivi Senonenfi Biblio Part. 7 theca prolatum per Hugonem Mathoud in Notis ad Robertum Cardinalem Pullum, Aquifgranenfis fub laudato Ludovico Synodi fragmentum: Circa hæc tempora, tempore Ludovici Pii, de Roma ad Palatium Aquifgranenfe venit Gregorius quartus, demandans Concilium de ferè omnibus Prælatis Orientalibus & omnibus Occidentalibus Ubi Statuta quam plurima utilia Gallicanis Ecclefiis ftatuerunt, confirmante Pontifice Romanorum. Statuerunt pro Canonicis, qui tunc fub Præpofitispit Sanctus Romualdus, profecutus fuit Leo vivebant, quia Præpofiti temporalia malè trata- nonus ac Victor fecundus, laudati à Gregobant, & nobiliores fortiorefque Canonici poffeffiones rio feptimo in litteris ad Lucenfis Ecclefiæ Cle ufurpabant , ut quilibet Canonicus, perfonis adricos, & complere hic conatur Nicolaus fecuncertum numerum redactis, fuum temporale proprium dus, fciens etiam illos, qui ex virtutis amore poffideret, & ut de communi Camera cuilibet diftri- nolunt, in Clauftro cogi, ut ex humano Conbueretur, prout in Choro Divinis officiis refideret.fratrum pudore fint continentes & cafti articulo Decreta plenè confirmarit atque innova. 815. D CANON , V. Eindè ut Decimæ & Primitiæ, feu Oblationes vivorum & mortuorum Ecclefiis Dei fideliter reddantur à Laicis, & ut in difpofitione Epifcoporum fint. Quas qui retinuerint, à sanctæ Ecclefiæ communione feparentur. C. 39. SCHOLIO N. Actas à Fidelibus in Ecclefia oblationes ef nec fe morem longè antiquiffimum, lucet ex antiquitate Gazophylacii, de quo fcribit in libro Apologetico Tertullianus: Modicam unufquifque ftipem menftrua die, vel cùm velit, &fi modò velit, & fi modò poffit, apponit. Nam nemo compellitur, fed fponte confert. Hæc quafi depofita pietatis funt. Nam indè non epulis, potaculis, nec ingratis voratrinis difpenfatur, fed egenis alendis humandifque, & pueris ac puellis re ac parentibus defiitutis, jamque domefticis fenibus item Naufragis, & fi qui in metallis, & fi qui in Infulis, vel in Cuftodiis, dumtaxat ex caufa Dei Hom, 43. Secte, alumni Confeffionis fuæ funt. Quod ipfum in Homiliis fuper primam Apoftoli ad Corinthios Epiftolam Sanctus Joannes Chryfoftomus, in Epiftola de tradendis Bafilicis Sanctus Ambrofius, in litteris ad Alethium Sanctus Paulinus, & alii paffim Patres prædicant, & populo commendant. Effe Apoftolicum è Synagoga ad Ecclefias traductum Canonem advertunt in Homiliis fuper Matthæum laudatus ChryfoRomus, & in libro adversùs Vigilantium Sanctus Hieronymus. Judaicum Gazophylacium ab Evangelio, & fidelium Collectæ non femel lau dantur ab Apoftolo Paulo. Nempè qui juri fuo renuntians, gratis apud multos prædicabat Evangelium, pauperum & afflictorum jura conftans exfequebatur. Et quidem ad Numidiæ Epifcopos, fuis filiis è Barbara captivitate redimendis fubfidia poftulantes, refcripfit Africa Primas Sanctus Cyprianus: Mifimus feftertia centum millia nummum, quæ iftic in Ecclefia Cleri , per ipfa corpora Sandlorum Apoftolorum & Martyrum fupra facra Altaria gladii nudabantur, & oblationes accedentium vixdum appofite de manibus abripiebantur, abreptæ in commessatores & Scorto Fol. 23. rum abufiones confumebantur. Peffimi huius abufus fuperftites adhuc reliquias eradicare conatur Nicolaus fecundus. Fol. 169. Attamen non plenè eradicavit. Lucet ex illis quæ de Calixto fecundo fcribit idem Monachus Malmesberienfis: Proceffit ulteriùs in augendo bono laudabilis Papæ magnificentia, ut illam effrænem & ingenitam Romanorum cupiditatem cobiberet. Oblationes apud Sanctum Petrum, quas pro petulantia & libidine potentes diripiebant, ante riores Apoftolicos, qui vel mutire auderent, indignis afficientes contumeliis, Calixtus revocavit ad medium, fcilicet ad Apoftolicæ Sedis Rectoris publi cum ufum. Ejus Canon exftat in Lateranenfi Synodo Sanctorum Patrum Canonibus confona fentientes, oblationes de facratiffimo & reverendiffi• mo Altari beati Petri, & Salvatoris, & Sancte Marie Rotunda, ac de aliis omnium Ecclefiarum Altaribus, five crucibus, à Laicis auferri penitùs C. 14. interdicimus. Neque tantùm in urbe ac Italia, fed etiam in Gallia graffatum fuiffe abufum, docet Canon, quem Theoduinus & Albertus, Alexandri tertii per Galliam Cardinales Legati, ediderunt in Rothomagenfi Synodo. Laici partem oblationum in Ecclefia non percipiant. Eum laudant Rogerus Hovedenfis, & Joannes Bromptonus. Eft antiquus abufus, adversùs quem in libris de Laicali inftitutione declamat etiam Jonas Epifcopus Aurelianenfis : Non ad Laicorum, fed ad Pontificum Minifterium pertinet, qualiter oblationes & Decime fidelium Deo oblatæ difpenfentur, ordinare. Pontificum fanè Ministerium eft, quantum ex eifdem fidelium oblationibus in fabricis applicetur Ecclefiæ, quantum in luminaribus L. 2. c. 9. concinnandis, quantum in hofpitibus colligendis &o pauperibus recreandis, quantumque in Presbyterorum, eorumque qui fecum militiam Chrifti gerunt neceffitatibus fublevandis expenfetur, difponere. Non Laicorum, ut in fuos fuorumqne ex his quidquam retorqueatur ufus, exigere. Hoc namque avaritie genus in tantum quofdam obligaverat Laicos, ut bocce juftè & rationabiliter, imò inculpabiliter fectari poffe putarent, donec gloriofus orthodoxus Populi collatione collecta funt, quæ vos illic pro veftra diligentia difpenfabitis. Addit fe ad eandem charitatem etiam deinceps fore paratum . Romanum fuo tempore Epifcopum ex folis fidelium oblationibus, & quidem Regalem ad morem, vixiffe teftatur homo Gentilis AmmiaL. 27. c. nus Marcellinus. Quod videns & Prætextatus, vir Confularis, Romano Clero folebat dicere: Facite me Romanum Epifcopum, & protinus fiam Chriftianus. Et de Sancto Trudone miraculis apud nos corufcante fcribit magnum Belgii Chronicon Peregrinos advenientes Sancti Trudonis Oppidum ferre non poterat. Animalia diverFol. 15 fa, & thefaurus infinitus offerebantur. Interdum in bebdomada centum marce. Quod ipfum in Trudonenfis Monafterii Chronico fcribit Abbas Rudolphus. Belgii Chronicon addit de Gregorio fexto Pontifice: Gregorius cùm ad Papatum veniffet, parùm aut nihil ad Papatum pertinens, propter injuriam & negligentiam fuorum Antecefforum, inveniffe dicitur. Nam penè omnia à Predonibus tollebantur. Peregrini Romam venientes, quafi omnes fpoliabantur, & pervenientium oblationes violenter auferebantur. Quos omnes Papa admonuit primò, poft excommunicavit ; tertiò, quia contempferunt, manum armatam appofuit, & raptores oblationum Sandi Petri aut penitùs exflinxit, aut fugavit. Quæ omnia latè confirmat Guilielmus Malmesberienfis, & adjungit: Su Fol. 111. Dominus Ludovicus Imperator inter cætera pietatis fuæ beneficia, quæ Sandle contulit Ecclefiæ, ab boc quoque eam immunem effecerit. Igitur & hæc violentia fuit à Carolo Martello. A Ludovico Pio exstincta revixit poft deletum Caroli Magni genus, ideoque per præfentis fæculi Pontifices debuit rurfus expugnari. Fol. 531. A. 1171. C. 3. Etiam pro defunctis oblationes effe longè antiquiffimas affirmat in libro de Corona Militis Tertullianus. Et in libro ad caftitatem exhortatorio dicit ad viduum maritum: Pro uxore obla- C. 11. tiones annuas reddis, Et in libro de Monogamia: Offers annuis diebus dormitionis ejus. Quæ C. 10. de folo pane & vino ad celebrandum pro defunto facrificium oblatis certum eft non effe accipienda. Quinimò quidam volunt de ipfis non poffe accipi. Etenim in defunctorum Miffis numquam à populo fuit communicatum, ideo que quippè Mater Ecclefia pro defunétis fuis non folùm que ifta elementorum oblatione volunt non fuiffe opus. Hinc Dionyfii, vel cujufvis alterius antiqui & eruditi Scriptoris Ecclefiaftica Hierarchia ab ordinario facrificio non folos CaL3. c. 7. techumenos, fed infuper Energumenos ac Pœnitentes, à defunctorum autem Miffis arcet folos Catechumenos: Quòd nempè hic à populo non communicaretur, ideoque ifti ob adductas ab antiquo Interprete rationes poffent omninò adeffe. Etiamnum hodiè in defunctorum Miffis non datur pacis ofculum: Quod nempè ipfum fit avita præparatio ad percipiendum hocce fraternæ unitatis & perfectæ pacis Sacramentum. Verùm ad præfentem locum non fpectat ifta quæftio, ideoque dico à Tertulliano laudari etiam iftas oblationes, de quibus ad Aurelium Carthaginenfem Archiepifcopum fcripfit Sanctus Auguftinus: Quoniam ifte in Cemiteriis ebrietates & luxuriofa Epift. 64. convivia, non folùm honores Martyrum à carnali & imperita Plebe credi folent, fed etiam folatia mortuorum, mihi videtur faciliùs illis diffuaderi poffe iftam fœditatem ac turpitudinem, fi de Scripturis prohibeatur, & oblationes pro fpiritibus dormienTM tium, quas verè aliquid adjuvare credendum eft, fuper ipfas memorias non fint fumptuofa, atque omnibus petentibus fine typho & cum alacritate pre-riis fcribit Innocentius tertius: Romanus Pontifex Append. beantur, neque vendantur. Confonat Auctor Serferma.74. ferm. 74. monis de Fefto Apoftolicæ Cathedræ: Miror cur Ep. 33. Cap, 4. apud quofdam infideles hodie tam perniciofus error increverit, ut fuper tumulos defunctorum cibos & vina conferant, quafi egreffe de corporibus animæ carnales cibos requirant. Et Alethium Romanum Senatorem, qui in defunctæ uxoris exequiis Romanos pauperes nova vefte & infigni epulo donarat in Vaticana Bafilica, multum laudat Sanctus Paulinus, & adjungit de epulantibus: Vobis ad juftitiam deputabatur conclamatio illa & comprecatio pauperum, qua per veftra munera benedicebatur Deo. Facili enim via ad aurem Dei voces inopum diriguntur, quia oratio pauperis nubes penetrat. Et ad filium fuum dixit piiffimus Tobias: Panem tuum & vinum tuum fuper fepulturam jufti conftitue, & noli ex eo manducare & bibere cum peccatoribus. Hæc ergo confanguineorum cum pauperibus ad defunctorum tumulos convivia funt antiquiffima & Ecclefiæ & Synagogæ pietas, olim appellata Agape feu oblatio defuncti. Ipfam aliqui quotannis in anniversaria mortis die offerebant. Et hoc in Ecclefia ac fefto alicujus Martyris Quod pauperum epulantium preces Sanctorum Martyrum interceffionibus adjuvari Ecclefia femper crediderit. Erat confuetudo Sancta, verùm quod pofteà fcandalis & abufibus occafionem dederit ac fomenta fcabiofa facta eft, profcripta ex Ecclefiis, & converfa in morem hodiernum, quem in libris de Laicali inftitutione prædicat Jonas Epifcopus AuLib. 3. relianenfis: Nullatenùs audiendi funt illi, qui di cap. 15. cunt quòd nulla alia eleemofyne opitulari poffint defunctis, nifi folummodò que Sacerdotibus dan- 27. præter oblationem panis nullam aliam oblationem L. 3. C. Etiam Primitiarum oblationem effe apud nos ut 1 Hom. 12. 27. 34. Presbyteri Domum directa fuiffe videtur oblatio.! [cimas damus. Antiquiffimas tamen effe Chriftia- norum Decimas oftendit adductus Sancti Joan- arcam > aliis procurant calamitates. Generatim ex rebus iniquè acquifitis nullam vult fieri oblatioC. 2. c. 2. nem. Primitias etiam frequenter & inftanter commendant Apoftolicæ fub Romani Clementis nomine conftitutiones, afferentes effe Divinum Præceptum Utique Præceptum veteris legis, ab Apoftolis translatum in Ecclefiam, Nam & hic noftra juftitia abundare debet fupra juftitiam Scribarum & Pharifæorum. Et hinc cœcam Gentilitatem Chriftianis moribus, Chriftiana præfertim in pauperes munificentia, fucare geftiens Imperator Apoftata Julianus ad Arfacium Galatiæ Pontificem fcripfit: Doceto Gentiles in ejufmodi Minifteria pecuniam conferre, pagos Gentilium ex fructibus offerre Diis Primi > Epift. 49 De C. 25. 317. dedecore, fi quod apud Judæos non habebatur in admiratione, hoc apud Chriftianos factum eft admirabile? Si tunc erat periculum Decimas non relinquere, cogita quantùm nunc fit. Ex quo vides Decimas tunc fuiffe dumtaxat voluntarias. Eas quippè non unufquifque, fed hic dumtaxat aut ille dabat, eratque opus admiratione dignum. Effe tamen à cunctis debitas Chryfoftomus conatus eft perfuadere. Eafdem manifeftè laudat Synodus Gangrenfis, confuetas tunc fidelium. oblationes vocans xxpropis, id eft, fructuum oblationes. Etiam Antiochena Synodus Eccle- C. 7. a fiafticarum poffeffionum reditus diftinguit ab agrorum fructibus, quos quis non videat effe Decimas? Et ad Herminum Comitem fcribit Ifidorus Pelufiota: Præclarè, Dominum ornas, cùm nobis fructuum tuorum Primitias tribuis, Decimam- L, 1.Epist que partem ex ubertate terræ tuæ pendis ei, à quo ipfam accepifti. Et in decima quarta Joannis Caffiani collatione ad Abbatem Joannem dixit quis Divinam ejufdem veteris teftamenti, quòd pius rufticus fe numquam de fructibus fuis aliLevitis Decimas adfcripfit, legem laudat in lit- quid ufurpasse, nifi priùs Deo Primitias eorum ac teris ad Furnenfis Ecclefiæ Clerum Sanctus Cy- Decimas obtuliffet. Has etiam in novo Teftaprianus, & adjungit de Chriftianorum Clerico- mento effe obligationis, multis oftendit in viEpift. 66. rum fuftentatione: In honore Sportulantium Fra gefima prima collatione Abbas Theonas. Inter C, 5.6.7. trum tamquam Decimas ex fructibus accipiant. Ad Auguftinianos item de tempore fermones eft quem locum fcribit Nicolaus Rigaltius: Decima unus de reddendis Decimis, quem uti legitiquidem jure Mofaico debebantur, minimè autem mum Auguftini fœtum laudavit non folùm Grajure Chriftiano, Itaque ab Apoftolis ufque ad Cy- tianus Monachus, fed etiam in Decreto fuo San- Serm. priani tempora nulla fuit inter Chriftiana fubfi- &tus Jvo Carnutenfis, & in libris de Laicali infti- 219. dia mentio Decimarum. Ufitate aliquamdiu Spor- tutione Jonas Epifcopus Aurelianenfis. Et hinc tulæ. Pofteà verò, exolefcente sportularum hono- Lovanienfes noftri ipfum in legitimorum fermore, intravere in Ecclefiam Decima, Religionis ob- num corpore reliquerunt. Quidquid fit, adver- L. 2. G tentu, ac primò quidem Spontanea liberalitate, sùs nefcio quem ineptum difputatorem fcribit in 19. quafi fportulis haud fufficientibus, oblatæ, mox litteris ad Cafulanum Presbyterum laudatus Auautem & crudeliter exade, Eundem in fenfum guftinus: Poteft ifte dicere etiam illos, qui omnium exponit hæc ejufdem Cypriani verba in libro de fructuum fuorum Decimas dant pauperibus unitate Ecclefiæ: At nunc de Patrimonio nec De-Pharifeco damnari, quia hoc quoque inter fua ope- Epist. 36. C. 7. cum › ra |