1. quạt. 2. cap. 2. 20 CANON V. Tatuit fan&ta Synodus ST Stat ut fi quis Clericorum adipifcendæ Abbatiæ caufa, Monachus effectus fuerit, in Abbatia quidem Monachus permaneat, fed ad ipfum honorem, ad quem spirabat, nullatenus accedat quòd si præsumpserit, excommunicetur. N , SCHOL 1 ON. Efcio quod in Sardinia Monafterium vacanti fuæ Præfecturæ non habebat perfonam idoneam, ideoque aliundè debebat poftulare. Verùm poftulatam perfonam, quia fibi utilem, gratis concedere recufabat nefcio quod aliud Monafterium, atque ita de hac facti fpecie confultus nefcio quotus apud Gratianum Pontifex Bonifacius refcripfit: Cavete fratres, quàm fit ambiguum quod petiiftis confilium, quod quidem fecundùm veftræ voluntatis propofitum nulla invenimus ratione confirmatum. Verumtamen fi veftræ neceffitati adeò eft opportunus quem reperiftis, dum tamen omnis obfit patio, omnis ceffet conventio, nullaque veftræ Ecclefiæ fiat diftractio,' accedat gra· tis, fervire Deo incipiat, fuique regiminis devote geftet obfequium, & poftmodum vos, quafi fubfidii gratia, aliquas fuæ Ecclefiæ munera largiri fratrum folatio Romana permittit Ecclefia. Poftulatum Monachum declarat gratis concedendum: Quodvis hic pactum damnat de Simonia. Quocirca uti Monafterium à Monachando, ita Monachandus à Monafterio nihil poteft exigere: Hoc ipfum gratis acceptare, ille femetipfum debet gratis donare. Utraque exactio eft æquæ leprofa. Etenim illum, qui Monafterio aut Ecclefiæ feipfum nifi fub certis penfionibus aut pactionibus nollet tradere, quis ambigat effe Simoniacum? Et quidem Monachandus nihil poffit poftulare pretiofius, quàm ipfam Monafterii Præfecturam. quàm iftius Præfecturæ fufcipiendum onus. HuNihil item durius exigere poffit Monafterium, jufmodi exactiones præfens Canon damnat ut Simoniacas, aut ut de Simonia fufpectas, ideoque juxta communem Monachalis Simoniæ le gem fancit valere profeffionem, & adjectam conditionem uti turpem ac damnatam, > habet pro non adjecta. Eum, qui profeffus ipfam in se adimpleri permiferit, privat Christiana communione. Quòd ipfum in ifto eodem relinquat Monafterio, eft fingularis gratia: Simoniacè enim ingreffum Monachum antiqua Regula jubet in aliud ftrictius Monafterium deportari ejufmodi artes & ambitus laica fimplicitas tune Nofter Canon loquitur in folos Clericos: Quòd ignoraret. Plura dicenda funt ad fimilem Nico lai fecundi Canonem. L. 6. C ANON Tem decrevit I' ut Abbates curam Monachorum & Monafteriorum exerceant, & eis victum & veftitum, fecundùm Regulam Sancti Benedicti præbeant, & hoc agentes, proprium eos habere nullatenus permittant. Ipfi verò Monachi absque voluntate Abbatis Præpofituram aliquam non teneant. Abbas autem vel Monachus has inftitutiones corrigentes, à propriis corrigantur Epifcopis. Mer SCHOLION. Iferam Abbatum circa præfentis Synodi tempora vitam eleganter depingit in Epiftola ad nefcio quem fpontaneum Exabbatem Sanctus Petrus Damiani: Dic Pater, videlicet ut Epilt. 5. expertus, quis poteft hoc ferreo fæculo Monafterium fine fui capitis periculo regere, imò quis poteft cum Abbate fimul & Monachum poffidere? Mox enim ut quis Abbas fieri incipit, Monachus effe defiftit: Et Chrift. Lupi Oper. Tom. V. Iquicumque Abbatizandi culmens efflagitat, nihil eft aliud, nifi quod Monachum velut importabile pondus quærit abjicere, &ne Apoftata videatur, fub fucato fe vult colore Regiminis paliare. Videlicet ut poffit latere peccatum, Prælationis quæritur argumentum: Et vitiofa cutis Paftoralis officii fuperducitur, ut perverfæ mentis plaga cum virofi pu tis fætoribus occultetur. Quibus nimirum aptè congruit illud Evangelicum: Væ vobis, quia fimiles. eftis fepulchris dealbatis. Præcipitur Monacho, ut moriatur mundo: Sed qua ratione hoc Abbas adimplet, qui curarum tumultibus premitur, & negotiorum fæcularium perplexionibus innodatur? Qui diem loquendo, & diverfa tractando continuat, noctem confiliando dimidiat. Qui cum aliis complere non curat, atque ad explendum primæ Synaxis officium, Solis ortum femper anticipat. Et cùm Conventus Fratrum filentium communiter folvit, ille inter eos numquam falivam virginem portat. Nec ad proferendum jam cœleftem fermonem idone è fuppetit lingua, que priùs eft tam prolixis terrenæ locutionis ambagibus diffoluta. Porrò cum Monachus jubeatur in hoc mundo nihil appetere, nihil prorfus ambire quid de Monacho ille Abbas habet, quem videmus velut Ethnæis irruptantem flammis avaritiæ facibus inardefcere, prædiorum confinia dilatare, pecunias hinc inde cum tanta aviditate colligere, ad aliena conquirenda confinia totis defideriis anhelare. Cui quidquid eft nihil eft, nifi Antiochena civitas, ut haberet ferè centum mil- vendicet, fed ficut fcriptum eft in Actibus Apoftolo- Reg.2.c.1. hoc ftuduerit invenire quod deeft. Cui Monafterium fit hofpitium, equinum verò dorfum efttiqua Monachorum Regula: Nemo quidquam fibi quotidianum babitaculum. Chyrothece, calcaria, fcutica, pidrifigulæ, & fi qua alia equitandi funt utenfilia, numquam otiofo fitu neglecta marcefcunt, cùm Sacerdotalia ornamenta, quibus facris Altaribus defervitur, fæpè à tineis comefta reperiantur. Quæ enim fora, que Tribunalia inveniri poffunt Abbatibus vacua? Que Curia, que cubilia Prin cipum ferratis Abbatum virgis non adfpiciuntur effoffa? Aulicum limen jugiter Abbatum veftigiis teritur, & eorum querele vel jurgia importunè Regum auribus ingeruntur. Non cos effugiunt Caftra bellantium, fed fub fequeftræ pacis fpecie inter ipfos Galeatorum cuneos difcerpi & comprimi fæpè videas cucullatos. Qui vult noffe quid actum fit apud Forenfe negotium, non Pretoria Judicum, fed diverforia potiùs perquirat Abbatum. Quid quid in fæculo agitur, ab eis velut à Magiftris negotiorum fecularium requiratur. Legenda eft integra Epiftola: Abbatum, qui per ambitum ineunt dignitatem, mores & vitia exhibet ad vivum. Eadem per varias, quibus lapfam difciplinam repararunt, Synodos evelli curarunt Imperatores Magnus Carolus & Pius Ludovicus. Ejufmodi Abbatum noviffima, imò nulla cura eft de Monafterio ac Monaftica difciplina: Apoftatæ enim funt, & dumtaxat perfonatarios, ac veri Monachi nomine indignos. AntoMonachorum larvæ, qui Curios fimulant, & Bacchanalia vivunt. Et ifto tempore quidam nec Curios fimulabant. Hinc nofter Canon mandat ipfos ad officium & paternam follicitudinem compelli. Ante omnia mandat, ut fuis Monachis nulla ratione permittant proprium. Plenam omnium temporalium communionem primis apud Hiero. folymam Chriftianis Apoftoli, apud Alexandriam San&us Marcus, aliquam ejus partem SanAus Paulus impofuit Corinthiis. Et illius prævaricationem horrendo in Ananiam & Sapphiram fupplicio Sanctus Petrus vindicavit. Hanc communionem adeò dilexit Sanctus Joannes Chryfoftomus, ut in undecima fuper Apoftolicos Actus homilia fcribat: Hec fi & nunc fieret, utique majori cum voluptate viveremus, & divites & pauperes. Non majorem autem pauperibus quàm divitibus boc voluptatem adferret. Adeò populofa tunc erat Monafticæ vitæ primum fundamentum effe plenam & perfectam omnium temporalium communionem, & ipfam ab Ægyptiis Sancti Antonii Monachis rigidiffimè fuiffe fervatam, oftendunt in libro de Catholicæ Ecclefiæ moribus C. 30. 31. laudatus Auguftinus, & in epiftola ad Euftochium Sanctus Hieronymus, addens iftic fuiffe & aliud Monachorum genus, deterrimum, neglectum, & inftar peftis eliminandum: Utpotè qui ex collectis fymbolis folam menfam haberent communem. Apud hoc, inquit, affectata funt omnia, laxe manice, calige follicantes, veftis craffior, crebra fufpiria, vifitatio Virginum, detractio Clericorum: Et fi quando dies feftus venerit, faturantur ad vomitum. Hi dicuntur Rebomoth ac Sarabaitæ, quos & primorum & mediorum fæculorum Patres conftanter affirmant effe fpu nianam communionem exponit ac prædicat in C. 15. Epift. 392. C. 7. L 3. C. 27. L. 3. Tit. 35. C. 6. quibus non folùm ciftellæ vel fporte, fed ne arce contra eam nee Summus Pontifex poffit licentiam con- Cap. 27. Sancti Antonii Inftitutum primi in Europam Et hinc de Gallicanis Monachis ab avita Opufc. 12. zonem Eremitam Sanctus Petrus Damiani. Addit laudatus Caffianus: Hac erit fumma vi dicitur, nec minuto quidem nummo confcientia Mo- pugnatione erit externus, donec initia concupifcentia bujus bic nequissimus fpiritus in ejus corde non fervaverit. Quapropter cùm in cunclis generibus vitiorum generaliter ferpentis caput oporteat fervari, in hoc præcipuè diligentiùs convenit præcaveri. Quòd fi fuerit intromiffum, fua materia convalefcens, ipfum fibimet vehementiora fufcitabit incendia. Et infrà : Cap. 28. Hec eft de Phylargia perfeta victoria, ut parviffimæ cujuslibet ftipis in corde noftro refidere non fina mus igaiculum, certi quòd reftinguendi eum non babebimus ulteriùs facultatem, fi quantulamcumque fcintilla hujus in nobis materiam foverimus. Furis ac traditoris Judæ, nec non Ananiæ & Sapphiræ exempla urget in alio ejus libri capite, & concluCap. 30. dit: Super hæc omnia confiderantes conditionem fragills incertaque naturæ noftræ, caveamus ne dies Domini, ficut fur, in nocle fuperveniens maculatam vel uno obolo noftram confcientiam deprehendat, qui omnes fructus noftræ renuntiationis evacuans, illud quod diviti in Evangelio dictum eft, ad nos quoque faciat voce Dominica dirigi: Stulte, bac nocle animam tuam repetent à te, quæ autem præparafii cujus erunt? Videtur docere nos hic ob materiæ levitatem à mortali culpa non excufari. Eft res quæftionis. Quidquid fit, verum eft antiquum adagium: Monachus qui habet obolum, non valet obolum. Lib. 2. : Quapropter Religiofa paupertas eft omninò magna virtus, & altus juftitiæ mons, de quo poffit rectè dici: Non omnes capiunt verbum iftud . Horum unus fuit Zozymus Pelufiæ Ecclefiæ Presbyter, adversùs quem fcripfit ejufdem urbis civis Ifidorus Etfi ob multorum improbitatem, Ep. 113, inexplebilemque cupiditatem voluntariæ paupertatis virtus eo redacta effe videatur, ut vires humanas excedat, nec quemquam effe credas, qui eam confequatur & præftet, quofdam tamen effe novi. At fitu ignoras, nihil mirum. Nam cum præ opum ac divitiarum cupiditate ipfe temulentia labores, haud mirum eft, eos qui purè atque integrè fobrii funt, tibi effe ignotos. Quòd Licinius Auguftus caftitatem impoffibilem cenferet, ideoque nullum Clericum aut Monachum crederet caftè vivere, in Conftantini Augufti vita teftatur Eufebius Cæfarienfis: Quo errore etiamnum hodie cæcantur Lutherani & Calvinifte. Exiftimant in humano genere reperiri folos Afros, de quibus Sanctus Salvianus: Tam impoffibile eft Afrum effe caftum, quàm Afrum non esse Afrum. Verùm primus Symboli Articulus profitetur Divinam Omnipotentiam, quam nofter coeleftis Pater corruptam naturam noftram miferando & adjuvando maximè manifeftat: Etenim Afrorum Clericos & Monachos ifto ipfo tempore fuiffe caftiffimos addit laudatus Salvianus. Quòd ergo impurus Licinius de caftitate avarus & 骏 | animalis Zozymus fenfit de Monaftica paupertate. Porrò laudatus Ifidorus rectè dixit: Quof dam tamen esse novi. Etenim magnam hanc virtutem femper profeffi funt plurimi, fed non omnes obfervaverunt. Et hinc neglectam obfervantiam, quòd plures etiam in Monafteriis agantur pœnarum metu quam cafto amore virtutis, Monaftica difciplina horrendè femper vindicavit. Etenim Ep. 22. ad Euftochium fcribit Sanctus Hieronymus: Quid ante non plures annos Nitrie geftum fit, referemus. Quidam ex fratribus parcior magis quàm avarior nefciens triginta argenteis Dominum venditum, centum folidos, quos lina texendo acquifierat, moriens dereliquit. Initum eft inter Monachos confilium, quid facto opus effet. Ali pauperibus diftribuendos effe dicebant, alii dandos Ecclefia, nonnulli parentibus remittendos. Macarius, & Pambo, Ifidorus, & cæteri quos Patres vocant, Sandio in eis loquente Spiritu, decreverunt infodiendos effe cum eodem, dicentes, Pecunia tua tecum fit in perditionem. Nec hoc crudeliter quifquam putet factum. Tantus cundos per totam Ægyptum terror invafit, ut unum folidum dimififfe, fit criminis . Eandem poenam inflixit Gregorius Magnus. Errant qui hunc afferunt primum illius Auctorem. Et in Londinenfi, qua lapfam Anglicane Ecclefiæ difciplinam reparavit, Synodo ftatuit. Sanctus Lanfrancus: Monachi proprictate careant. Si quis cum proprietate inconfeffus obierit, in Comiterio non fepeliatur. Exftat apud Guilielmum Fol. 214. Malmesberienfem in primo libro de Geftis Anglorum Pontificum. Et de nefcio quo Vindocinenfis Coenobii Monacho, qui cum proprietate inconfeffus obierat, ad ejus Abbatem Goffredum fcripfit Sanctus Ivo Carnutenfis Epifcopus. Monendo confulimus, & confulendo monemus, ut Sepulturam, quam cum fratribus mifericorditer acceperat, amittat, quatenùs cæteri timorem babeant, & à fimili facrilegio manus contineant. Et ad Farfenfis Monafterii Abbatem & Fratres Innocentius tertius: Prohibemus diftridè in virtu- Lib. 3. tit. te obedientia, fub obteftatione Divini Judicii, ne 35.c.6. quis Monachorum proprium aliquo modo poffideat, fed fi quis aliquid habeat proprii, totum in continenti refignet. Quòd fi proprietas apud quemquam inventa fuerit in morte, ipfa cum eo in fignum perditionis, extra Monafterium in ferquilinio fubterretur, terretur, fecundùm quod beatus Gregorius narrat in Dialogo fe feciffe. Et hac lege omnes hodie vivimus. ha Ep. 57. Porrò Joannes Caffianus in feptimo Monafticarum Inftitutionum libro diftinguit tres Proprietariorum claffes: Triplex eft hujus invaletudinis morbus, qui ab univerfis Patribus æquali deteftatione damnatur. Unus hic, qui decipiens miferabiles quofque, ea quæ ne antea quidem, cùm in fæculo degerent, poffidebat, congregare perfuadet. Alius qui bec, quæ in primordiis fuæ renuntiationis abjecerant, pofteà refumere ac rursùm defiderare compellit. Tertius qui initio malo vitiofoque contra&us, & ab imperfectione incipiens, eos quos femel boc tepore mentis infecerit, paupertatis ac diffidentia timore perterritos fpoliare fe cunctis mundi facultati bus non finit, cofque pecunias vel fubftantias, quas utique renunciantes abjicere debuerant, refervan tes, ad Evangelicam perfectionem numquam pervenire concedit. Tertia itaque claffis funt illi, qui omnia quidem fua Monafterio dant aut pauperibus fed fibi aliquam refervant vitalitiam penfionem aut cenfum. Ipforum exordium eft omninò vitiofum. Monaftica quippè profeffio non eft aliud quàm omnium temporalium abrenuntiatio atque ità adversùm illos rectè > Cap. 14. Cap. 7. Lib 7. C. 19 rectè dixit in tertia Collatione Abbas Pafnutius: | | infirmitatis palpo fucus valeat patrocinari. Ele emofyna enim debet effe gratuita, non dotalis Circa præfentis Synodi tempora Monachi Necdum Evangelicum implet mandatum, qui omninò fibi adhuc ex fuis facultatibus aliquid refervat. Et adjungit Sicut nonnulli tepidorum faciunt. Utroque enim pede claudicant Nec Monachum induunt, nec Sæcularem deponunt. Undè adversùs Syncleticum, ex Senatore Monachum ejufmodi, fcripfit Magnus Bafilius: Et Senatorem perdidifti, & Monachum non fecifti. Quod dictum prædicat, & ejus caufam nobifcum laudat Caffianus: Quædam fibi de propriis facul.poris in Anglia, fæcularibus haud abfimiles erant, tatibus Syncleticus refervarat. Rectè afferit iftos ad Evangelicam perfectionem numquam pervenire. Captivi enim manent fub Phylargia, omnium. vitiorum matre ac nutrice, quam quidam appetentes etiam à fide erraverunt. Ex ipfa pauperes fratres defpiciunt, cum plena humilitate non fubjacent Præpofitis, Divina Officia faftidiunt, operari nolunt, ad licentiofum alicujus privilegii aut præeminentiæ in Monafterio locum quavis arte adfpirant ac fe intrudunt, communi alimentorum ac veftium forte contenti non funt, atque ità Coenobia fua pedetentim tranfvertunt in illam Coludenfis apud Anglos Monafterii miferabilem formam, quam in Anglicana Venerabilis Bedæ hiftoria defcribit ReliLib. 4.c. giofus Presbyter Adamannus: Domuncula 24. que ad orandum vel legendum factæ erant, nunc nifi quòd pudicitiam non facilè proderent. Canum cæterarum funt illecebrarum cubilia converfæ. tus Schafnaburgenfis. Et hic edicit caufam: A. 135. Reverà non immeritò Dominus fuper noftrates Mona- A. 1071. per in Provincia Berniciorum, ac longè latèque diffamatum, multos ad agendam & non differendam pœnitudinem provocavit. Quod utinam exhinc etiam noftrarum lectione litterarum fiat. Quocirca hifce penfionatis Monachis Joannes Caflianus meritò Cap. 20. applicat hocce Deuteronomii Statutum: Quis eft rumdam Pfeudomonachorum privata ignominia no- vinæ vineæ arida farmenta è Gallicanis Mona- bomo formidolofus, & corde pavido? Non egredia- Nec fine fructu. Ifto enim fæculo Gallicana Ecclefia protulit præftantiffimos Abbates & Monachos, & præftantiores ex ipfis Epifcopos, nec non fanctiffimos novos Ordines, Ciftertien fem Carthufienfem, Præmonftratenfem, , |