| Ambrofii reverentiam, fed omnibus Epifcopis effe authenticam & communem poteftatem, oftendit laudatus Facundus: Credendum eft, fi nunc Deus aliquem Ambrofium fufcitaret, etiam Theodofius non deeffet. Sed cum minor eft exigendi fiducia, minor eft reddendi devotio.
De eodem Ambrofio pergit laudatus Presby ter Paulinus: Maximum, Gratiani Augufti tru- cidatorem, atque invaforem Imperii, à com munionis confortio fegregavit admonens ut effufi
pientiam præterire videamur, ad Sanctorum Patrum dicta vel facta illos mittimus, ut eos ad fanam do &rinam revocemus. Fideles Reges affirmat effe Chrifti Domini oves, ac Matris Ecclefiæ ex Deo Patre filios, ideoque ab illius poteftate non poffe effe exemptos. Loquitur ex Sancti Ambrofii de tradendis Bafilicis fermone: Quid bonorificentius, quam ut Imperator Ecclefiæ filius effe dicatur? Imperator enim bonus intra Ecclefiam, non fuprà Ecclefiam eft. Bonus Imperator quærit auxilium Ecclefiæ, non refutat. Facundus Hermianenfis E-fanguinis Domini fui, & quod eft gravius, inpifcopus elucidat: St Principes non alieni funt à populo Dei, & pro ipfis quoque offertur facrificium, Sacerdotes etiam ipforum peccata portent neceffe eft. Et ideò nec temeritati, nec arrogantia deputetur, fi Sacerdos etiam Principem peccare prohibeat. Facundiffimè doctrinam hanc demonftrat, & concludit: Si Princeps quoque pro fuis peccatis intercefforem vult habere Sacerdotem, etiam in fuis peccatis caftigatorem ferre non dedignetur, ut pro ipfo intercedens poffit audiri. Quod ipfum in litteris ad Dardaniæ Epifcopos docet Sanctus Papa Gelafius, confirmans exemplis Theodofii Magni, Theodofii fecundi, Anthemii, Zenonis, ac Bafilifci, Romanorum Imperatorum, nęc non Hunnerici Wandalorum in Africa & Odoacri Herulorum in Italia Regis, quos à Sancto Ambrofio, Sancto Leone, Sancto Hilario, Sancto Simplicio, ac etiam à fe, nec non à Sancto Eugenio Carthaginenfi Epifcopo demonftrat fuiffe correptos, compreffos, ac etiam excommunicatos. Et in litteris ad Imperatorem Ep. 13. Anaftafium docet Sacerdotium ac Imperium effe duas in Ecclefia fupremas Poteftates, ita tamen ut hæc illi fubfit, ac debeat colla fubmittere. Et hujufmodi Patrum teftimonia poffint adduci plurima.
Nec defunt exempla. Etenim Magnum Theodofium fuiffe à Sancto Ambrofio non publica tantum pœnitentia, fed & excommunicatione. punitum, difertè in illius vita Paulinus Presbyter, in laudatis ad Dardaniæ Epifcopos litteris Sanctus Gelafius, & in trium Capitulorum Apologeticis libris docet Facundus Hermianenfis. Summi Principis & de Reipublicæ hoftibus triumphos, & hanc humilitatem infigniter deprædicat, hanc iftis præfert, & adjungit: Piè Lib. 12. admodum credidit, & fapienter intellexit Theodo fus, quod non ex temporali poteftate, qua fuerat etiam Sacerdotibus Dei præpofitus, fed ex eo pervenire poffe ad vitam, quod illis erat ipfe fubjectus. Et infrà: Non tale aliquid petimus corrigi, quale fuit quod excommunicatione ulcifcebatur Ambrofius. Illud enim, quamvis fuerit malè geftum, creditum tamen erat Theodofit poteftati. Affirmat Theodofium non ob Chriftianæ legis Ecclefiafticum, fed ob Augufti officii civilem exceffum fuiffe ab Ambrofio excommunicatum, adeoque non folummodò Imperatorem Sacerdoti, fed & ipfum Auguftum Imperium Sacerdotio, etiam coactivè, fubeffe. Et hinc ad Comites fuos, ut ab laudati Ambrofii perfecutione ceffans procederet ad Ecclefiam, obfecrantes refpondit Valentinianus fecundus: Si vobis jufferit Ambrofius, vinctum me tradetis. Et hanc non folius
nocentis, ageret pœnitentiam, fi fibi apud Deum vellet effe confultum. Sed ille cum pœnitentiam de- clinat fuperbo fpiritu, non folum futuram, fed etiam præfentem falutem amifit, Regnumque quod malè arripuerat, fœmineo quodam timore depofuit ut Procuratorem fe Reipublicæ nomine præfuiffe con- fiteretur. Etiam hic vides Auguftum Principem ob civilem exceffum fuiffe excommunicatum. Quod item Calendion Patriarcha Antiochenus Zenonis Augufti, in Chalcedonenfem Syno- dum prævaricantis, nomen è facris Dyptichis raferit, atque ita excommunicaverit, laudatus Gelafius in laudatis ad Dardaniæ Epifcopos lit- teris affirmat. Etiam illius Succeffori Anaftafio fe à Felice tertio Pontifice ac omni Latina Ec- clefia damnatum conquerenti, refpondent in Commonitorio ad Fauftum Magiftrum idem Ge- lafius, & in Apologetica Epiftola Symmachus Pontifex ipfum à nullo penitùs, fed à variis fucceffivè Pontificibus damnatum fuiffe Acacium Conftantinopolitanum Epifcopum, cui ille communicando excommunicarit femetipfum. Quifquis enim excommunicato communicabat olim, incurrebat contagium ejufdem per omnia excommunicationis. Ex quo vides Auguftum Principem non folum ab homine, fed etiam à Canone poffe excommunicari. Et eft penitùs neceffe. Alioquin Patrum Canones, quod fuq tempore. queftus eft Sanctus Thomas Cantua- rienfis Epifcopus, erunt fimiles aranearum te: lis, quæ folas muscas capiunt & ab avibus difrumpuntur. Si orbis totius Princeps Auguftus ita poffit ab Ecclefia percuti, quidni poffint & privatarum gentium Reges? Et quidem Augu- ftum Principem non à folo Romano Pontifice fed etiam ab Antiocheno, Mediolanenfi, ac aliis etiam Epifcopis vides. olim fuiffe punitum. Antiqua enim Regula ipfum illius, in quo de gebat pro tempore, loci Epifcopo fubjiciebat. Quæ Regula dudum etiam in Regnis viguit. A- deò viguit olim in Gallicana Ecclefia, ut ad Alexandri tertii Pontificis Refcriptum, quo Henricum fecundum Angliæ Regem vetuerat excommunicari per laudatum Thomam Cantua rienfem, & ab ejus poteftate ad tempus exeme- rat, Ludovicus. feptimus Francorum Rex fuerit graviter fcandalizatus. Ajebat Sanctum virum fua poteftate non fuiffe fine culpa mutilandum. Exftant authentica horum Acta apud Cæfarem Cardinalem Baronium. Pofteà tamen cuncti Latinæ Ecclefiæ Reges privilegia, per quæ non- nifi à Romano Pontifice poffint excommunica ri, ab Apoftolica Sede obtinuerunt. Ea fuq loco producentur .
Apoftolica traditio non permittat. Et hinc ip- fum, quod lapfis licet Epifcopis eam à fe impofi- tam confiteretur, Melchiades Pontifex Synodali- ter damavit. Percuffos à fe Epifcopos ille lapfos & traditores, alii adfirmabant fuiffe ftantes & inte gros. Varii facti operofam quæftionem difcutere, & tempus abfumere Pontifex noluit, fed turbu lentum hominem ex dicta confeffione damnavit.
Ejufmodi indirectam Imperatorum ac Regum degradandorum viam mater Ecclefia habet non folummodò validam, fed & legitimam. Eam apud Lambertum Schafnaburgenfem adduxerunt Saxoniæ Epifcopi & Proceres, afferentes Hen- ricum quartum Imperatorem tanta facinora pa- trasse, que fi fecundùm Ecclefiafticas leges judica rentur, & conjugium, & militiæ cingulum, & om- nem prorsùs fæculi ufum, quantò magis Regnum abdicare cenferetur. Locuti funt ex Siricio Pon-
Omnis quæftio eft, An Romani Imperii, ac aliorum à feudali vel quovis quoad erectionem vel electionem alio Ecclefiæ jure independentium Regnorum, Auguftos ac fupremos Principes poffint Romani Pontifices, vel alii Episcopi etiam degradare? Diftinguenda eft duplex degradatia Directa, ac indirecta. Directa eft fuperioris in inferiorem per judiciale examen sententia: & hujus Ecclefia nullam habet poteftatem. Rectè enim in fuorum adversùs Petrum Mogum Pfeudo- Patriarcham Alexandrinum Actorum Apologetico libro, ac in litteris ad Imperatorem Anastasium Sanctus Pontifex Gelafius affirmat folum Chriftum Dominum, ac ejus quofdam in antiquo Dei populo gerentes prænunciam figuram, fuiffe Reges fimul ac Sa cerdotes, in novo autem Teftamento divifas pènitùs ac difparatas effe iftas poteftates, invicem ultrò citroque & exemptas & fubjectas. Quantifice, qui Himerio Tarraconenfi Epifcopo tum, inquit ad dictum Principem, ad ordinem refcripfit militiæ cingulum poft actam publicam pertinet publicæ difciplinæ, cognofcentes Imperium pœnitentiam nullatenus poffe refumi, resumtibi fuperna difpofitione collatum, legibus tuis ipfiptionem effe relapfum, ideoque resumptoribus quoque parent religionis Antiftites, ne vel in rebus fecundam poenitentiam non effe credendam. mundanis exclufe videantur obviare fententiæ. Et ex litteris Sancti Leonis Magni ad RuftiQuod ipfum in litteris ad Solitarios Sanctus cum Metropolitam Narbonenfem: Contrarium Cap. 12. Athanafius, & in Epiftola adversùs Androni omninò eft Ecclefiafticis regulis, poft pœnitentia cum fuæ Provinciæ Præfectum Sanctus Synelius actionem redire ad militiam fæcularem. Et de Ep. 17Prolomaidis in Pentapoli Epifcopus, ac în va nefcio quo ad publicam pœnitentiam damnariis locis tradit Ifidorus Pelufiotes. Romanum to Wimaro fcripfit ad Rivoladrum Epifcopum Imperatorem ex temporali poteftate effe Dei Sa- Nicolaus primus Pontifex: Arma, utique post cerdotibus præpofitum fcribit etiam Facundus E- peractam pœnitentiam, non ferat, nifi contra Pacap. 5. pifcopus Hermianenfis. Et in litteris ad Leonem ganos. Exceptio ifta erat gratiofa difpenfatio: Ifaurum Imperatorem Gregorius fècundus Pon- Quod nempè avitus Ecclefiafticæ difciplina tifex: Ecclefiis præpofiti funt Pontifices à Reipu- rigor tunc folvi cœpiffet. Hinc & Rudolpho blica negotiis abftinentes. Et Imperatores ergò frBituricenfi Archiepifcopo, de talibus, quos militer ab Ecclefiafticis abftineant. Et in fequenti Epiftola Quemadmodum Pontifex introfpiciendi in Palatium poteftatem non habet, ac dignitates Reglas conferendi, fic neque Imperator Ecclefias introfpiciendi, & electiones in Clero peragendi. Supremum ergo Regem nequit Ecclefia evocare ad directum fuper Regiæ poteftatis ufu judicium, aut directè degradare.
non nifi cum gravioris lapfus, & desperationis periculo poterat compefcere, militiæ resumpto- Epift. 36. ribus confulenti, idem Pontifex refpondit cri- cap. 4- mina effe varia, varias perfonarum & locorum circumftantias, indulgetque facultatem diffimu- landi. Cujus pietatis quafdam adhuc reliquias fuperfuiffe noftri feptimi Gregorii tempore, lu- Lib. 7. cet ex Epiftola ad Britonum Epifcopos ac Pro Ep. 10 ceres, ex ejufdem quinta Romana Synodo, & ex Melphitana Urbani fecundi. Publica pœni- tentia erat fanctioris deinceps vitæ profeffio fo- lemnis, item publicum in cilicio faccum, pulve- rem, geniculationem ad fratrum pedes, aliam- que multam publicam humilitatem includebat, ac proindè à conjugio, negotiatione, publicis
Degradatio indirecta fit per injectionem pœnæ aut pœnitentiæ alicujus Ecclefiafticæ, cujus hu- militas inducat incapacitatem ad Regnum. Qua via poffint etiam Clerici & Epifcopi degradari. Plerifque enim olim Othodoxis Africæ Epifcopis fuiffe à Donato in Cafis nigris Epifcopo, aliifque Donatiftis impofitam pœnitentialem manum, atque ita illos factos effe irreparabiliter irregula-judiciis, quavis militia, aliifque peccati pericula res ac exauctoratos, teftatur & queritur Sanctus Optatus Epifcopus Milevitanus. Pœnitentialis manus tanta erat humilitas, ut etiam lapfis ac de- gradari dignis Sacerdotibus ac Diaconis imponi non poffet ob Hierarchici Sacramenti reveren- tiam. Et quifquis ipfam, etiam innoxius, ac per violentiam acceperat, deinceps per nullam difpenfationis gratiam poterat effe Hierarcha. Præfatus Donatus, nullius Provinciæ Primas, fed modici in Numidia Oppidi Epifcopus, licet non directo judicio, ifta tamen indirecta via po- tuit Collegas degradare. Potuit validè, fed non legitimè: Quòd humilem iftam manum non fo- lùm integris, fed etiam lapfis Hierarchis imponi
comportantibus functionibus jubebat ceffare, & militaris balthei dignitate reddebat indignum. Hæc dignitas præfertim refidet in Regio diade- mate, ideoque longè magis ipfo humilitas ifta privabat. Ita in chartula, quam Imperatori Lo- thario porrexit in Compendienfi Conventu, do- cet etiam Sanctus Agobardus Metropolita Lugdu nenfis. Erudita charta eft videnda. Idipfum demonftrat duodecima Toletana Synodus: Hac de caufa Wambam Regem juffit Regno cedere, Cap. 1. & Eringii exaltationem comprobavit.
Adducta Nicolai Pontificis & Agobardi testi- monia oftendunt hanc difciplinam viguiffe etiam in Gallicana Ecclefia. Agit namque Agobar-
dus de ifta Synodo, in qua & ipfe, & Ebbo Remenfis, & alii Galliarum Epifcopi Ludovi- cum Pium Imperatorem ac Regem coegerunt ad
Minifterio reconciliari, & ab Epifcopis rurfum armis accingi voluit. Et materiæ & formæ caufa ini- quam atque nullam fententiam ab ipfis iftis Epi-
publicam pœnitentiam, armis & baltheo difcin-fcopis, aut certè à majori Synodo caffari voluit,
atque ita cum fua tandem uxore reparari in Re- gnum. Et ita omninò fuit reparatus. De caffan- da jufta fententia nemo vel cogitaffet.
xerunt, atque ita degradarunt. Et quidem non ob caufam Ecclefiafticam, fed ob varios in Regni adminiftratione exceffus, & Judithæ Imperatricis cum Bernardo Tholofano Comite fufpectam confuetudinem, de qua apud Stepha- ni Baluzii in Agobardum notas fcribit Odo Aribertus: Filius Bernardi vulgò credebatur Ca- rolus Calvus, Francorum Rex, & os ejus mirè ferebat, natura adulterium maternum prodente. Quam infamiam exftinguere fperans Carolus, Bernardum propria manu dolosè contra datam fidem Tholofæ obtruncavit. Aliis etiam exceffi- bus Bernardus fœdabat Palatium. Ludovici cri- men erat, quòd nimium mollis ifta non crede- ret, aut certè diffimularet, & iftis fordibus non expurgaret Regiam domum. Hinc ejus ex prio- ri thoro filii Lotharius ac Ludovicus detulerunt ad Epifcopos, hi ipfum ac fimul adulteram tractaverunt jam dicto modo, & hanc in Sanctæ Radegundis Pictavienfi, illum in Sancti Medar- di Sveffionenfi Monafterio ad perpetuam pœni- tentiam clauferunt. Largè hæc videre poffis apud varios Francicarum rerum Scriptores. De dictis filiis & confpirantibus Epifcopis fcribit Ludovi- ci Aftrologus: Damnatum & abfentem & inau ditum, neque confitentem, neque convictum, ante corpus Sancti Medardi Confefforis arma deponere co- gunt, pullaque vefte indutum, adhibita magna cu- fodia, fub tectum quoddam detrudunt. Utique ad perpetuam ac irrevocabilem pœnitentiam. Epi- fcopale exauctorationis Decretum fic habet: Poft criminum confessionem, chartulam fuorum rea- tuum &confeffionis, ob futuram memoriam, Sacer- dotibus Ludovicus tradidit, quam ipfi fuper Altare pofuerunt, ac deindè cingulum militiæ depofuit, & Super Altare collocavit, & habitu fæculi fe exuens, babitum Pænitentis per impofitionem manuum Epifcoporum fufcepit ut poft tantam talemque pœnitentiam nemo ultra ad militiam fæcularem redeat. Iftos Epifcopos nullus umquam notavit, quod fibi poteftatem ufurpaffent, fed dumtaxat quòd ipfam fine legitima caufa exercuiffent in innoxium. Ludovicus enim de cunctis fuis ex- cellibus egerat fecretam pœnitentiam, ideoque ad publicam non poterat cogi: Quoniam Foren- fes leges contra unam culpam bis non invebunt, & noftra lex habet bis non judicari delictum. Et ad Ni- colaum Pontificem de Lothario ac Ludovico fi- liis fcripfit Tricaffina Synodus: Ut populo credi- bile poffet fieri, quod meritò fuerat à Regno expul- jus, in Imperatorem quædam crimina conficta fuerunt, atque ità ad publicam pœnitentiam fuit addictus. Iniquiffimæ fententiæ etiam ipfe Ludovicus fuit adeò reverens, ut Regni Proce-iamfi tunc contendebant Corinthii, nunc univerfus ribus, ipfam non Epifcopale judicium, fed la- trocinale convitium affeverantibus, ideoque ar- morum ac diadematis refumptionem fuadenti- bus, acquiefcere non præfumpferit. Imperator, A. 834. inquit laudatus Apologus, quamquam modo dicto Ecclefiæ communione ejectus effet, tamen præprope- ra acquiefcere fententiæ, & in Ecdefia Epifcopali
Cæfariem, cincin nos, & cirros alere atque ornare cuncti plerarumque olim gentium no- biles præfertim ac milites confueverunt. Hinc in Canticorum Cantico etiam fponfus laudat fuos cincinnos. Et de fumma Hanonis Regis Ammunitarum in Sancti Regis David Legatos injuria habet primus liber Paralipomenon: Ha- Cap. 20. non pueros David decalvavit & rafit. Et de Affy- riorum Rege Sennacherib: Reverfus eft cum igno- minia in terram fuam. Exponunt Hebraicæ apud Sanctum Hieronymum traditiones: Tradunt Cap. 37. Hebræi illi caput & barbam rafam ab Angelo in ignominiam. Et in libro de velandis Virginibus Tertullianus memorat Germanorum cirros, de quibus in libello de ipforum moribus etiam Cor- nelius Tacitus Infigne gentis eft obliquare cri- nem, nodoque fubftringere. Cirri enim funt cin- cinni in nodum torti. Et in Ezechielis Pro- phetæ Commentariis Sanctus Hieronymus fcri• bit rafa capita Ifidis ac Serapidis Sacerdotibus, dimiffam verò comam effe propriam militanti bus, Barbaris, atque luxuriofis. Et in alio ibidem loco: Calvicium capitis luctus eft fignum, quandò perdit decorem cæfaries, & pulchritudinem comarum amittimus. Et hinc gentis fuæ captivi- C. 7. tatem prænuncians ac deplorans Propheta ait in univerfis capitibus futurum calvitium. Eadem de caufa clamat Jeremias Propheta Tonde ca- C. 70 pillum tuum. Exponit laudatus Hieronymus: Apud veteres hæc erat omnium confuetudo lugen- tium, tondere cæfariem. Hinc & percuffus à Domino Propheta Job feipfum totondit. Quod comam circumtotonderit, affirmat in Encomia- fticis ejus fermonibus Sanctus Joannes Chrifofto- mus, & adjungit: Nunc inter nos multi flentes nutriunt comam, ille autem abfcidit. Quare? Id Serm. 3. nimirum eft propofitum ei qui fet, ut contrariam in formam conftituat babitum. Ubi honoratur co- ma, fignum eft fletus tonderi. Ubi verò tondetur, fletus fignum eft non tonderi. Quod ipfum in laudato Sancti Jeremiæ Commentario adjungit Sanctus Hieronymus. Refpiciunt ad datum Co- rinthiis ab Apoftolo Canonem : Vir fi comam nutriat, ignominia eft illi. Exponit in fuorum ad iftam Epiftolam Commentariorum præfatione laudatus Chryfoftomus: Multi inter Corinthios circumibant & vagabantur comati, quos jubet Apo- folus tonderi. Et in vigefima fexta Homilia: Vi- ri çomam alebant, ut qui verfarentur in Philofophia, quod quidem erat legis Græcorum. Et infrà: Et-
orbis terra hanc legem admifit & cuftodit. Tanta eft potentia Crucifixi. Orbis admifit ab Apoftolo præ- dicatum Judaicorum Sacerdotum morem de quo Propheta Ezechiel: Caput fuum non radent, C. 44. neque comam nutrient, fed tondentes attondebunt capita fua. Ex eadem lege Sanctus Synefius lau- dat hunc verfum : Nullus capillum, quin Cinedus Epift.104.
fit, fovet. Et de Sancto Abbate Apollo fcribit, in Laufiaca hiftoria Palladius Epifcopus HelenoC. 52. politanus: Multum reprebendebat eos, qui comam nutriebant. Et hinc vides Apoftolicam legem in Antiocheno, ubi Sanctus Joannes Chryfoftomus docuit Patriarchatu fuiffe quidem receptam, non tamen in aliis ubique regionibus. Et in fuis fuper Apoftolicam ad Galatas Epiftolam commentariis fcribit Sanctus Hierony. Præf.l.2. mus: Corinthios notat Apoftolus, quod viri comam nutriant. Hoc ex parte ufque bodie permanere, non poteft dubitare qui Achajam viderit. Quem morem etiam in Mefopotamia Monachis permanfiffe noL.8o. 81. tat in Panario Sanctus Epiphanius, & in libro de Monachorum Opere Sanctus Auguftinus Quin & Sanctus Jacobus Domini frater num quam fuit ferro detonfus.
didiorefque capillt his funt, vel aliàs calamifirati, indecenter perplexi, fed varia bis fuperinfundunt unguenta, & diligenter pecendo expoliunt. Idque perindè præcipuum ac Regium decus conftitutum eft, folis ut Regibus permittatur. Nam fubditi circumtonfi funt omnes, nec prolixior his coma conceditur. Quod ipfum tradit Sanctus Gregorius Turonen- L. 2. c.9. fis Epifcopus, afferens Francis effe Reges crinitos. Et hinc apud ipfum de Clodoveo Childerici Regis filio, in Matronam flumen demerfo, dicit homo plebejus, fortuitus illius pifcator: Cùm L.8.c.10. ignorarem quifnam effet, à prolixa cæfarie cognovi effe Clodoveum. Quòd nempè foli Regii pueri geftarent cæfariem. Etiam de Gundebaldo adolefcente, ac ejus patre Rege Clotario, ipfum fuppofititium afferente, fcribit laudatus Gregorius: L6. c.24 Vifo Gundebaldo, Clotarius juffit tonderi comam
fariem fuiffe Regium ornamentum affirmat item in Magni Caroli vita Eginardus. Rex clarior eft, quàm ut demonftretur. Ejus auctorem alii Pharamondum ipfum, alii affeverant fuiffe Regem Clodionem.
Avitum morem Pagani pertinaciffimè reti-capitis ejus, dicens, Hunc ego non generavi. Cænuerunt. Etenim in quæftionibus fupra LeviQuæft.28. tici librum fcribit Theodoretus: Moris eft apud Græcos capita puerorum non attondere, fed finefed finere capillos promitti, bos pofteà Damonibus dedicare. Et Diodorum Alexandrinæ Ecclefiæ Presbyterum, quod puerorum cirros liberiùs detonderet, fuiffe à Gentilibus crudeliffimè trucidatum teftatur Ammianus Marcellinus. Et rarò fefe, contra fidelium Antiochenorum morem,
tonderi affirmat etiam in Mifopogone Julianus Auguftus. Et Perfas, cùm exploraturi atque incogniti intrarent Romani Imperii fines, caput totondiffe fcribit Sanctus Joannes Chryfoftomus, ut nempè Romani viderentur. Et in libro de velandis Virginibus Tertullianus: Sæculum, æmulum Dei, ia Virgini cafum capillum decori mentitur, quemadmodum & puero permissum. Verè Dei æmulum: Nam juxta Dei Apoftolum permiffus capillus Virginem, puerum decet cafus. Et hinc Saracenos hac periphrafi expreffit Propheta Jeremias: Attonfi funt in comam. Quod contra omnium Orientalium morem attonderent cæfariem. Hinc item in luctus, diminuti capitis, damnationis aut alterius ignominix characterem comati Gentiles fe ipfos, fuos fervos, capitales reos, aliafque viles perfonas aut decalvabant aut detondebant. Noftros ad metalla damnatos Confeffores ac Martyres frequenter ita tractarunt. Plures enim habemus epiftolas, quibus Sanctus Cyprianus, & Patres alii ipfos ad patienter fufferendam femi-tonfi capitis ignominiam ftrenuè hortantur. Eam primus fuiffe paffus dicitur Sanctus Petrus Apoftolus, atque ita ipfam effe unam ex caufis & originibus Clericalis tonfuræ.
Permiffi capilli morem conftantiffimè retinuerunt etiam Chriftiani Francorum Proceres, ac præfertim Reges. Etenim de Clodomiro Rege per Burgundiones occifo fcribit Agathias Smyrnenfis: Eo cadente, mox Burgundiones, animadverfa coma profufiore, quæ illi ad tergum protendebatur, fenferunt hoftium Ducem fe occidiffe. Neque enim fas erat Francorum Imperatoribus comam tondere, fed à puero intonfi manent, atque adeò ut à tergo his defluant crines. Nam à fronte difcriminati utcumque feruntur. Nec fanè Tursarum more Barbarorumque impexi &fquallidi, for
Quod tamen foli Reges geftarent ornamentum iftud, Agathias omninò errat. Etenim non foli Theodorico Regi, fed etiam ejus domus Majori Eborino fuiffe deton fam cæfariem, atque ita utrumque recipiendæ fuæ dignitatis factum inhabilem, Sancti Leodegarii Auguftodunenfis Epifcopi vita, aliique Francorum Scriptores antiqui teftantur. Et de Droctulpho, Regiorum filiorum Præfecto, fcribit laudatus Gregorius: Childebertus Rex Drociulphum, incifis capillis auribus ad vineam excolendam delegavit. Etiam Thaffilonem Bavariæ Ducem à Carolo Magno fuiffe cæfarie mulctatum norunt omnes Francicarum rerum periti. Quod capillis vitam redeme- A. 788. rit, teftatur in Annalibus Eginardus. Et à Ludovici Pii filiis non folùm Patrem & Novercam Juditham, fed etiam hujus fratres Conrardum & Rudolphum fuiffe detonfos, habes apud Annaliftam Aftrologum, ac Marianum Scotum. De A. 831. reftituto Ludovico, & in ipfum confpiratoribus ille addit: Imperator Laicos præcepit locis opportu nis attonderi, Clericos verò in convenientibus Mo nafteriis cuftodiri. Ifti Laici erant varii Francorum Proceres. Et Childebertus atque Clotarius Francorum Reges, duos nepotes fuos Regno ineptos reddituri, de modo confultant apud laudatum Gregorium, ipforumque aviæ, fuæ matri, Regina Crothildi dant hanc optionem: Utrùm incifa cæfarie ut reliqua plebs habeantur, an certè his interfedis Regnum Germani noftri inter nofmetipfos æqualitate babita dividatur. Verba ifta, Ut reli- L. 3. c.8, qua plebs, demonftrat cæfariem foli plebi fuiffe interdictam.
Iftius Barbariei adminifter fuit nefcio quis Arcadius, altera evaginatum gladium, altera manu portans forcipem, refponditque præfata Crothildis: Satius mihi eft, fi ad Regnum non eriguntur, mortuos eos videre quam tonfos. Tonfura quippè reddebat Regni incapacem. Etiam de Godefrido Lotharingia Duce, in Conrardum fecundum Imperatorem rebellante fcribit Lambertus Schafnaburgenfis : Poft modicum fa
te tondentur, transformari non possunt aut babitum mutare, fed exunt necessariò Monachi, etiamfi vi tonfi fuerunt. Violenter injectum hujufmodi Mo- nachatum aut Clericatum non nifi ex Synodalis judicii auctoritate poffe excuti, pluribus oftendit in Commentario tertii Canonis Ancyrani. Uti pœnitentialis manus ad Clerum, ita hæc, licet violenta, tonfura ad Laicum Principatum red- debat ineptum. Regiæ in Francia domus Præfes &tus Ebroinus ob ipfam proprio motu excuffam paffim titulatur alter Julianus Apoftata.
Porrò & Monaftica, & Clericalis tonfura funt palàm pœna Ecclefiaftica, ideoque à Regi- bus ac populis peti quidem confuevit, infligi tamen numquam potuit, nifi per auctoritatem ac manum Epifcopalem. Quòd Francorum Rex Hildericus per Apoftolicam Zachariæ poteftatem
di tum in tantum pœnituit, ut publicè se verberari faceret, & capillos fuos, ne tonderentur, multa pecunia redimeret fumptus ad reædificandam, quam exufferat, Virdunenfem Ecclefiam daret, & in opere comentario per seipsum plerumque, vilis mancipii minifterio functus, deferviret. Nempè neque publica fuftigatio, neque comentaria hu- militas, fed fola tonfura reddebat inhabilem ad retinendum Ducatum. Et Hildericum, ultimum è Merovingia familia Regem, ne ad Regnum refpirare poffet, quis nefciat fuiffe detonfum ? Fuiffe in Audomarenfi Cœnobio detonfum affir- mat Chronicon Monafterii Fontanellenfis. Et de ultimo Longobardorum Rege Defiderio, ac ejus triumphatore Carolo Magno habet magnum Belgii Chronicon: Carolus Defiderium in Fran- ciam mifit, cumque juffit in Ecclefia Sancti Dionyfii sonderi. Et de Ludovico Pio Imperatore, Pip-detonfus fuerit, Regino Abbas in Annalibus, pinum filium fuum per Drogonem Metenfem Epifcopum parante tonderi, fcribit Abbas Regi- no: Paternis votis Lotharius, frater ejufdem pus- ri, nequaquam permifit eum attonderi, fed abftra- wit de manu patris. Erat enim puer ingentis pul- chritudinis. Hinc ipfum noluit fieri Regno ine- ptum. Et tribus fuis filiis Regna dividens Caro- lus Magnus, nepotes à patruis non folùm occidi aut mutilari, fed etiam tonderi vetuerat, nifi ex judiciali ordine. Imò nec filios à patre. In- numera funt hujufmodi apud antiquos Franco- rum Annales exempla.
in Caroli Magni vita Eginardus, aliique Fran- A. 749o corum Annales teftantur. Et de Pippino Aqui- taniæ Rege, Ludovici Pii nepote ex Pippino filio, Regnum malè adminiftrante, habet fe- cunda Synodus Sveffionenfis: Concilio Reveren- C. 5. diffimorum Epifcoporum & Procerum attonfus, & in babitu Monaftico ad Sancti Medardi Monafterium cuftodiendus & docendus deductus eft. Ad preces patrui Caroli Calvi Regis, & juxta Magni Ca- rali Decretum, qui nepotes fuos non nifi ferva to judiciali ordine fanxerat tondendos. Ejufdem Pippini patrem Pippinum à patre Ludovico Pio tondendum fuiffe traditum Drogoni Metenfi Epi- fcopo, & à Lothario fratre liberatum, fuprà audivimus ab Abbate Reginone. Et Michaeli Augufto, matrem Theodoram & forores tonde- ri jubenti, apud Nicetam Paphlagonem refpon- dit Sanctus Ignatius Patriarcha Conftantinopoli- tanus: Hoc à me fieri nefas eft. Nam Ecclefiæ gu- bernacula, facramque Sedem cùm fufciperem, fidem jurejurando meam per scriptum adflruxi, numquam me Imperio veftro pofiturum infidias, vel confilium ejufmodi agitaturum. Et verò nunc quod Reginarum eft facinus, quæque in illis caufa, ut Majeftas ve-
Etiam apud Gothos, quorum factiofa plebs Regem frequenter invafit ac violenter totondit, viguit hæc difciplina. Quare abufum iftum fuif- fe Gothicæ gentis graviflimum morbum, rectè advertit Appendix Sancti Gregorii Turonenfis. Apud Longobardos item, Burgundos, Anglos, aliofque Barbaros idem mos fuit graffatus. Et- iam in Imperio Conftantinopolitano: Byzanti- na hiftoria eft pleniffima exemplorum. Ipfum haufit ex Romano Imperio. Etenim de Impera- tore Juliano, adhuc adolefcente, & affectati Imperii apud Conftantium confobrinum fufpe- Eto, fcribit Socrates: Julianus, quo fufpicionemfira adversùm eas talia machinetur? Hinc primum, vitaret, abrafa cuta vitam Monafticam fimulavit. Alii volunt ipfum Conftantii juffu fuiffe deton. fum in Clericum Ecclefiæ Nicomedienfis. Et de Bafilifco Cæfare, Armati Ducis filio fub Impe-
ex quo miferanda Photiani fchifmatis calamitas tandem erupit, Bardæ Cæfaris in San&tum Igna- tium fuiffe natum odium, teftantur laudatus Ni- cetas, Michael Monachus atque Syncellus, &
Pontificem Nicolaum. Errant enim qui Epifco- pos quoad tonfuram hanc exiftimant fuiffe data per Principem fententiæ meros executores: Erant ipfi Judices, & cum plena caufæ notitia dabant fententiam. Hinc eandem tonfuram non potuiffe fine Synodali judicio excuti dixit Theo- dorus Balfamon: Quod nempè Epifcopale judi- cium non nifi per Synodum poffit folvi. Igitur hac etiam via Epifcopi fupremos Reges ac Im- peratores frequenter degradarunt.
rio Zenonis, in Photii Bibliotheca habet Candi-ipfe Ignatius in fua appellatione ad San&tum dus Hiftoricus: Puer ex Cæfare inter Lectores profiteri cœpit. Utique poft Patris crimen & cæ dem ita profiteri juffus à Principe. Et de Martia- no Tyranno, Anthemii Imperatoris filio, Mar- tianus ordinatus eft Presbyter. Quæ latiùs exponit Evagrius Epiphanienfis. Dejectos & captos, ac vita gratiosè donatos Imperii invafores, quo ad Majeftatem nulla ipfis deinceps vel rima hiaret Augufti Principes, quandoque fimpliciter decal- vari, quandoque in Monachos, quandoque in Clericos aut Epifcopos jubebant detonderi. Et posterior hæc tonfura erat honorifica, & fingula- tis gratia, non fervilis aut ignominiofa. Qui mos à Conftantini Imperio & Chriftiana pietate videtur exortus. Et de ipfo in fuis ad Canonicas Sancti Bafilii Epiftolas Commentariis fcribit Theodorus Balfamon: Qui Imperatoria auctorita-
Verùm & tonfura hæc, & publica item pœnitentia jam pridem abierunt in diffuetudinem, atque ità oritur quæftio, An ifta Epifcoporum poteftas fit cum ipfis exftincta? Refpondeo non effe. Publica enim pœnitentia aliud non fuit quàm aggregatum variarum Canonicarum pœnarum, quæ uti olim conjunctim, ità hodiè divi
« VorigeDoorgaan » |