Guilielmum Ultrajecten- | | culpandos. Dubia eft ejus mens. De evecto ta

ponem Citizen fem fem Epifcopum, necnon varios Germaniæ Proceres, dum Gregorii judicio adverfantur, malè periiffe. Et quidem Guilielmus in ipfo loco, in quo Romano Pontifici derogabat, ejufque poteftatem verbofus adnibilare laborabat, lethali fuit morbo correptus publicè in Ecclefia, ubi cunctis magnæ fuæ eloquentiæ viribus factam à Gregorio degradationem deridebat. Et ex mortis lecto Henrico Ex-Regi mifit hanc falutem: Hoc ei mitto mandatum, quod ipfe, & ego, & omnes ejus Iniquitati faventes, damnati fumus in perpetuum. Et Clericis ipfum ad meliora hortantibus refpondit: Quid aliud loquar, nifi quod verum effe vifiliter intueor? Ecce enim Damones lectum meum circumftant, quatenus mox ut exfpiravero, me raplant. Itaque cùm fuero de corpore eductus, rogo vos &omnes fideles, ne fe fatigent pro me faciendo fup plicationes. Et ita eft defunctus. Et ex Sedis Apoftolicæ mandato fine commendationibus fepul tus. Etiam Abbati Cluniacenfi poftmodum apparuit & dixit: Non fum vivus, fed verè defun▲ 1076. aus, & in inferno fepultus. Quæ omnia confirmant etiam Bertholdus Conftantienfis, & Lambertus Schafnaburgenfis.

Henrico item, feu Imperiali potiùs Majeftati, utcumque favit in opere de Geftis Frederici primi Imperatoris Otho Frifingenfis Epifcopus: Cujus rei, Gregorianæ in Henricum fententiæ, novitate eo vehementiori indignatione motum fufcepit Imperium, quod numquam ante hæc tempora hujufmodi fententiam in Principem Romanorum promulgatam cognoverat. Et in univerfali hiftoria: Lego&relego Romanorum Regum & Imperatorum Ge. 1.6.c.35. fta, & numquam invenio quemquam eorum ante

L. 1. C. 2.

men per Henricum quartum noftro Gregorio ad- L.6.c.36.
jungit: Gregorius Salerni manens, appropinquan-
te vocationis fuæ tempore, dixiffe fertur, Dilext
juftitiam, & odivi iniquitatem, proptereà morior
in exilio. Eum inter omnes Romanos Pontifices
affirmat fuiffe præcipui zeli & aucloritatis. Loqui-
tur cum Romano Martyrologio: Salerni depofitio
beati Gregorii Papæ feptimi, Ecclefiafticæ libertatis
propugnatoris ac defenforis acerrimi. Quare infi-
gne mendacium continent hæc Auguftenfis Chro-
nici verba. In Saxonia Clericus quidam, ut puta-
batur, defunctus, raptus ad inferos, poft triduum
reverfus, fententiam, quam de tormentis Gregoril
feptimi Papa, Regulorumque Rudolphi & Herman-
ni, multorumque prætulerat, mortis fuæ præfagio, A. 1090.
aliarumque rerum indiciis affirmabat. Quam piè
Gregorius fuerit mortuus, authenticis documen
tis demonftrat Hugo Flaviniacenfis.

Quod verò fine Cardinalium confilio atque fuf
fragio Gregorius iftam degradationem attentave-
rit, eft aliud mendacium Cardinalis Bennonis.
Longè aliter fcribit Presbyter Hemboldus. Hen-
rici publicam coram omni Romana, quo evoca-
tus tandem iverat metuens degradari ob contu-
maciam, Civitate poenitentiam defcribit, &
profequitur: Videntes Cardinales, & il qui de
Curia funt, quia præ timore Sedis Apoftolicæ contre-
mifcunt Poteftates, & curvantur ii qui portant or-
bem, fuggerunt Apoftolico, ut transferat Regnum
ad alium virum, dicentes indignum esse, ut talis
regnet, qui de publicis convidus eft facinoribus.
Non folummodo Epifcoporum atque Doctorum
fcholafticis difcordiis, fed etiam armatis Princi-
pum pugnis, & horrendis populorum ftragibus
occafionem dedit hæc degradatio, adeo ut Gre
gorius etiam à fidis Ecclefiæ & Apoftolicæ digni-
tatis Zelatoribus fuerit præcipitii ac imprudentia
redargutus. Poteftatem illi agnoverunt, fed
ejus exercitium improbarunt uti importunum.
Placet Hemboldi judicium: Disputaverint de bis
qui fciverint, vel aufi fuerint. Unum boc fcire licet,
quia Romana Sedes adbuc bodiè luit factum illud. A
tempore enim illo, quotquot regnant de ftirpe illa,
omnibus modis nituntur bumiliare Ecclefias, ne re-
fumant vires confurgendi adversùm Reges, nec in- L. 1. C.33.
ferre que intulerunt Patribus eorum. Qualiter
Henricus quintus proximos Gregorii fucceffores
Urbanum, Pafchalem, & Gelafium vexaverit,
tandemque cum Calixto talem pacem fecerit,
fuo loco oftendetur.

bunc à Romano Pontifice excommunicatum, vel Re-
gno privatum, nifi fortè quis pro Anathemate ba
bendum ducat, quod Philippus ad breve tempus
à Romano Epifcopo inter Pænitentes collocatus, &
Theodofius à Beato Ambrofio propter cruentam cæ-
dem à liminibus Ecclefiæ fit fequeftratus. In fep-
timi libri Prologo Romani Imperii diminutio-
nem & humilitatem deplorat admodum, & per-
git: Regnorum mutationes, & ad ultimum imminu-
tiones quis fructus fequatur, quia fine gravi scanda
lo dicere non poffumus, Deo relinquamus. Non de-
funt tamen qui dicant Deum ad hoc Regnum imminui
voluiffe, ut Ecclefiam exaltaret. Regni quippè vi-
ribus ac Regum beneficentia exaltatam & ditatam
nemo ambigit Ecclefiam, conftatque non priùs cam
in tantum bumiliare Regnum potuiffe, quàm ipfo
ob Sacerdotii amorem eviscerato, ac viribus exhau
fio, non ejus tantùm, id eft, fpirituali, fed fuo
proprio, materiali fcilicet, gladio percuffum de-
frueretur. Quod judicare, vel difcutere, fupra vires
noftras eft. Videntur tamen culpandi Sacerdotes per
omnia, qui Regnum fuo gladio, quem ipfi ex Re-
gum habent gratia, ferire conantur: Nifi fortè Da
vid imitari cogitent, qui Philiflæum primo virtute
Dei ftravit, poftmodum proprio gladio jugulavit.||fautorem, ac Ecclefiæ perfecutorem, excommuni-
Spiritualem degradandi Imperatoris poteftatem cationis vinculo folemniter innodavit, & omnes qui
videtur Ecclefiæ concedere, verùm quæ fine ma- cum eo fidelitatis juramento tenebantur adftricti,
terialis ab Imperio donati gladii adjutorio fit fecundùm antiquam prædecefforum. Patrum con-
inefficax. Hinc Pontifices illos, qui per Impe-fuetudinem, ab ipfo juramento abfolvit. Actum
rii dona impugnant Imperium, cenfet graviter hoc fuit duodecimi fæculi anno fexagefi

pri

Ejus veftigia fecutus eft etiam Fredericus mus, de quo Alexandri tertii Pontificis, exftantia apud Cardinalem Baronium, Acta: Cùm beatus Alexander Papa Imperatorem benignè ac frequenter admonitum à fua perfidia non poffet ullatenus revocare, cum Epifcopis & Cardinalibus in Ce- A. 1160 na Domini apud Anagniam ipsum, tamquam principalem fchifmatis & intrufi Anti-papæ Octaviani

mo;

revera antiquiffimus Ecclefiæ Canon. Etenim de Joanne Patriarcha Antiocheno, & aliis cum ipfo excommunicatis Epifcopis fcripfit ad omnes fub Cœlo Ecclefias Synodus Ephefina: Synodus omnem Sacerdotii efficaciam illis ademit, per quam aliquibus vel nocere vel prodeffe poterant. Ita & percuffis Regibus non Regnum, fed folam, qua nocere aut prodeffe poffint, Regiæ Poteftatis efficaciam eripit excommunicatio, adeoque pro feffam fubditorum fidem omninò etiam fufpendit. At per totum annum producta in fordefcentia eft folemnis, qua ipfe Rex Ecclefiam, tamquam filius matrem, revereri & adversùs quof vis rebelles adjuvare corporaliter juratus promifit, profeffionis contumaciffima prævaricatio, ideoque Regia dignitate reddit patenter indignum. Hinc eandem fine reftitutionis fpe olim auferebat. Et ifta lege, licet proprium ejus fontem nequeam producere, vivebat olim Roma num Imperium, ideoque Romani Pontifices, antequam ad Augufti Principis procederent exauctorationem, excommunicationem præmit

fuper Regna, Italos & omnes, qui ei ex caufa
Imperii religione jurisjurandi tenebantur adftricti,
à fidelitate ejus abfolvit, & Italiam ferè totam à
facie furentis & præfentis tanta felicitate & ce-
leritate excuffit, ut in ea nihil habere videatur, ni-
fi tortores, quos evitat interdum, & anguftiarum,
quas evitare non poteft, juge fupplicium, Abftulit
ei etiam Regiam dignitatem, ipfumque anathema-
te condemnavit, & inhibuit auctoritate Dei, ne
vires ullas amodo in bellicis congreffionibus habeat
aut de Chriftiano aliquo victoriam confequatur,
aut ullibi quiete, & pace gaudeat, donec condi-
gnos pœnitentiæ fructus operetur. Anti-Papam
ab omni Imperio admitti edixerat fub ladendæ
Majeftatis reatu Fredericus, ideoque ipfam Au-
guftis & fupremis, quibus Ecclefiam oportet de-pis, ipfum pro Anti-Papa habentibus, fuiffe
fendi armis Alexander cenfuit exuendum.
>
Eum Hærefiarcham, Teutonicum Tyrannum,
ac Ex-Auguftum paffim vocat laudatus Joan-xandri promotionem damnavit etiam ex hoc ca
nes, & adjungit de Pontifice Alexandro: Se-
cutus eft exemplum Gregorii feptimi Antecefforis fui,
qui noftra ætate Henricum Imperatorem, Ecclefiæ
privilegia convellentem, deponens in Concilio Ro-
mano, fimili fententia condemnavit.

Etenim etiam Henricum priùs excommunicarat, nec nifi in excommunicatione fordefcentem cenfuit degradandum. Secutus hanc Regu lam, quam apud Lambertum Schafnaburgenfem laudant Saxonum Epifcopi & Proceres: Quod fi Henricus ante diem anniverfarium excommunicationis fuæ, fuo præfertim vitio, excommunicatione A. 1076. non abfolvatur, abfque retractatione in perpetuum

tebant.

Et Alexandri factum à nullo tunc lego, nifi à quibufdam Germaniæ ac Longobardiæ Epifco

notatum aut reprehenfum. Epifcopi ifti feque-
bantur Pfeudo-fynodum Papienfem, quæ Ale

Act. I

pite, quod ipfe adhuc Cardinalis Rolandus A driano quarto Pontifici, eundem Fredericum degradare deliberanti, adhæfiffet adversùm alios Cardinales. Doctrinam iftam judicabant perverfam, ac difcordiæ fufcitativam inter Sacerdotium ac Imperium, atque ita etiam in vero Pontifice poteftatem iftam dicta Pfeudo-fynodus non agnovit. Pluribus hæc in Othonis Epifcopi fui Lib. 2. c. fupplemento refert Radevicus Presbyter Frifin- 69. 70. genfis. Verùm doctrinam iftam adeò conftanter 71. profecuta eft Romana Ecclefia, ut etiam Urbanus tertius eundem à laudato Alexandro reparatum Principem denuò ob alias caufas dejicere pa ratus, at partim per Germanorum Epifcoporum ac Procerum, partim per Veronenfis Civitatis preces, ac tandem per mortem fuerit impeditus. peditus. At nihil adversùs poteftatem, fed multa dumtaxat adversùs caufæ infufficientiam

L. 3. C

caufa ceciderit, nec legibus deinceps Regnum repetere poffit, quod legibus ultra adminiflrare, annuam paffus excommunicationem, non poffit. Quam legem agnovit & ipfe Henricus. Hinc enim de ipfo per afperrimæ hyemis medium ad obtinendam tempeftivè abfolutionis gratiam tranfalpi-allegaffe Fredericum videre poffis in Sclavorum 16. 17. nante fcribit præfatus Lambertus: Dies anniverfarius, quo Rex in excommunicationem devenerat, è vicino imminens nullas accelerandi itineris moras A. 1097. patiebatur. Quia nifi ante cam diem anathemate

Tom. 2.

abfolveretur, decretum noverat communi Principum fententia, ut & caufa in perpetuum cecidiffet, & Regnum fine ullo deinceps reftitutionis remedio amififfet. Eruditus vir Lucas Dacherius nuper publicavit Belluacenfem Synodum, in qua Conon Præneftinus Epifcopus, ac Pafchalis fecundi per Galliam Cardinalis Legatus, publicavit hoc antiquum fragmentum Gregorii quarti: Pręde cefforum noftrorum Statuta fequentes, eos qui excommunicatis fidelitate aut Sacramento adftricti funt, Apoftolica auctoritate à Sacramento abfolvimus, quoufque ipfi ad fatisfactionem veniant, & ne eis anteà fidelitatem obfervent, prohibemus. Eft Chrift.Lupi Oper. Tom.V.

Chronico apud Arnoldum Abbatem Lubecen- 18. fem. Et certè Urbanus erat civis Mediolanenfis, in fua familia nuper multa paffus à Frederi ci exercitu, ideoque aliquo animi ulcere in illum omninò laborabat. Filii fui Henrici fexti coronationem neque à laudato Urbano, neque ab ejus Anteceffore Lucio tertio, impetrare potuerat idem Princeps. Et de Celeftino tertio fcribit Henricus Cnyghtonus: Dominus Papa in Cathedra fedens, coronam Imperialem pedibus inclinato capiti Imperiali demifit, quam ftatim pedibus in ter ram excuffit. Defignans per hoc, quod ipfe Papa L. 2. A. habet poteftatem creare Imperatorem fi meruerit, & 1189. dejiciendi fi demeruerit. Cardinales verò adftantes coronam fic excuffam capiti repofuerunt. Apoftolicam iftam poteftatem adeò tunc ipfi etiam coro nandi Augufti agnofcebant.

T 2

Ean

A. 1218,

Eandem, adversùs quam per octodecim annos contumaciffimè rebellarat, in Innocentio tertio poteftatem in lecto tandem mortis agnovit Otho quartus Teftem adduco Godefridum Sancti Pantaleonis Monachum: Ingravescente morbo, ubi fibi diem mortis imminere cognovit Otho, Epifcopum de Hildesheim, & alios Religiofos & fapientes viros, fcilicet Abbates & Sacerdotes convocat, &cum gemitu & lachrymis quid fibi agendum foret, vel qualiter à nodo excommunicationis abfolvi poffet, confulit. Ad quorum confilium cum mandato Apoftolico parere juraffet, ab Epifcopo abfolvitur. Et ita cum magna cordis contritione eft defunctus, Quod ipfum fcribit Chronicon Ecclefiæ Auguftenfis. Et magnum Belgii Chronicon: Innocentius Papa excommunicavit Othonem, & poftea omnes fubditos ab ipfius fidelitate fub excommunicatione prohibuit. Et ita recefferunt ab eo LantgraFol, 18. vius Thuringia, Moguntinus & Trevirenfis Archi epifcopi, Dux Zeringiæ, Dux Bavariæ, Rex Bobemiæ, & multi alii, tam fæculares quàm Ecclefiaftica perfona. Ex quo vides omni tunc Germanico Imperio iftum fuiffe fenfum. Hinc dum etiam Adolphum Naffovium Imperatorem excutiendum decreverant Principes Electores, factas illi profeffiones priùs folvi rogarunt à Bonifacio octavo, & non nifi ex ejus auctoritate ad Alberti Auftriaci electionem attentarunt procedere. Et quia factum fuum pofteà inficiatus fuit Bonifacius, omnis Imperii populus ab Alberto rediit

A. 1219:

A. 1298 ad Adolphum. Ita in fuo Chronico fcribunt

Frederici tamen partem fovere non deftiterunt alii, de quibus fcribit Supplementum Conrardi Abbatis Ufpergenfis: Hoc tempore fuerant in Suevia Prędicatores, qui in Pontificem Romanum Cardinales magna dicendi libertate os aperirent, Frederici fecundi & Conrardi filii ejus causam justificantes. Aufi dicere, apud Summum Pontificem, Cardinales Epifcopos nullam refidere auctoritatem, quoniam omnes una labe Simonie maculati effent, nec quidquam à Chrifto tenere poteftatis. Et quòd Sacerdotes in mortali conftituti peccato neque ligarent, neque folverent, neque confecrarent. Quòd nemo in orbe Chriftiano interdicere poffet Divinis Officiis, quodque fine difcrimine ea audirentur & ce- A. 1246. lebrarentur impunè. Et in fine fuæ prædicationis, indulgentiam, inquiunt, quam annuntiamus, non à Papa confectam, non à Prælatis compofitam, fed ex Deo Omnipotenti vobis annuntiamus. Nempè degradandi Imperatoris Papalem poteftatem tunc ubique omnes adeò confitebantur, ut fœdi etiam ifti blaterones ipfam Innocentio abjudicare non præfumpferint, nifi ex turbulentis Donati & Circumcellionum principiis, garrientibus criminofum Papam aut Epifcopum nõ effe Epifcopum aut Papam. Non poteftatem, fed ejus dumta. xat perfonam funt inficiati. Erronum originem ac Ducem prodit Chronicon Ecclefiæ AuguftaTunc fupervenit quidam pauper rufticellus, afferens fe in nocte præterita feftiva Michaelis raptum &ductum ad Tribunal Judicis cujufdam, ubi audiffet & vidiffet, quod ad querimoniam Sanctorum

næ,

Patres Prædicatores Colmarienfes. Etiam Wen-fententia mortis effet data in Othonem Ducem, & A. 1247,
ceslai Augufti deftituendi auctoritatem dicti
Electores poftularunt à Romana Ecclefia. Lucet
ex data in ipfum fententia,

ceteros Principes pacis turbatores, & Ecclefiarum
ac pauperum vexatores. Otho Bavariæ Dux Fre
derici partes acerrimè tutabatur, ideoque ipfum
& ejus fequaces, nec non & Innocentium Pon-
tificem, datæque per ipfum fententiæ defenfo-
res, auctor ifte vocat turbatores pacis, atque
adjungit: Cujus vifionis efficaciam Otho Dux, In-
nocentius Papa, Conrardus Rex, & alii Principes
Hæreticis
per mortem infperatam funt experti
his Blateronibus & Circumcellionibus Innocen-
tius oppofuit Fratres Mendicantes, primo tunc
Divini Spiritus fervore plenos, præfertim Prædi-
catores ac Minores, de quibus fcribit Albertus
Argentinenfis: Poft Fredericum crevit potentia &

Omnium famofiffima fuit per Gregorium nonum inchoata, ac tandem per Innocentium quartum, & Lugdunenfe Concilium completa Frederici fecundi degradatio: Adversùs quam non folùm omnes Imperii fui vires, fed & omnes Christiani orbis Poteftates ille movit, uti latè habes apud Matthæum Parifienfem. Attamen citatus comparuit per Procuratores, Synodali Synodali judicio ftetit, refpondit, à fententia appellavit | ad majus Concilium, atque ita Ecclefiæ poteftatem agnovit. Et quidem hanc Synodum, & afflictam à Frederico Romanam Ecclefiam ftre-fuperbia Sedis Apoftolicæ, ac Minorum & Prædicanuè adjuvit Sanctus Galliæ Rex Ludovicus, de memorata tamen degradatione addit in Cœnobii fui Chronico Richerius Monachus Senonienfis: L. 4. C. 9. Hoc Rex Francia approbare noluit, quia Fredericus quondam juratus fuus exftiterat, Ejufdem fententiæ fuit Henricus tertius Rex Anglorum. De Ecclefiæ tamen poteftate nequaquam dubitarunt, fed Fredericum crediderunt innoxium, & aut Innocentio aut ejus Synodo aliquid humani eveniffe. Verùm ubi iftius facinorofas ad omnem Chriftianum populum viderunt litteras, mutarunt mentem. Scribitque de ipfis laudatus Matthæus Reges memorati, quia muliebre videretur

A.1245.

inhoneftum, ftatim infeftare quem priùs protexerant, non fine murmure filuerunt adbuc diffimulantes. Ac per hoc Domini Papę conditio meliorata respiravit. | Frederico tandem facti funt capitales adverfarii. Ecclefiæ poteftatem adeò agnoverunt.

torum, qui Fredericum & fuos deteftabantur. Tunc
ipfa Sedes præ cunctis Ordinibus illos privilegiis
exaltavit in tantum, quod nunc ipfa Sedes &
Clerus vix defendantur ab illis. Et huc refpe- A. 1253.
xit Germanus ille, qui gentis fuæ adversùs Ro-
manam Ecclefiam gravamina cum remediis con-
geffit ad Maximilianum primum Imperatorem :
Provideat Cæfarea Majeftas, ne Fratres mendican-
tes contra ipfam prædicent, qui Sedi Apoftolicæ
libenter deferviunt timentes perdere privilegia
fua. Mifcent vera falfis, & Apoftolicam Se-
dem, ejufque fidos defenfores confuetis calu-
mniis infeftant.

Verùm in Ludovici quarti,per Joannem vigefi mum fecundum degradati, caufa Fratres mendicantes non fuiffe concordes fcribit Supplemen. tum Abbatis Ufpergenfis: Sub Ludovico, cujus à laudato Joanne cœptam degradatio

nem

Ludovico excommunicate, ob id quod Regalia ab
eo acceperat, adhæfit decem annis, in maxima
Summi Pontificis ingratitudine perftitit. Quare dum
jam fenio & corporis imbecillitate moleftaretur, mis
rum in modum de eo doluit. Nec abs re. Quia ob
cam caufam, quamvis tunc tredecim annis præfe.
disset, & vita funclus effet, in terram inconsecratam
fepultum eft. Tandem autem cùm jam viginti circiter
annos illic quieviffet, fuorum confanguineorum, &a
aliorum benefactorum coram fanda Sede Apoftolica
interceffione, abfolutione obtenta, exhumatur
&Catholice traditur fepultura. Nec defunt alia
ejufmodi exempla.

Epift.35.

Etiam Philippum Pulchrum fuiffe à Bonifacio octavo Pontifice degradatum affirmat supplementum Abbatis Ufpergenfis: Bonifacius Regem Galliæ excommunicavit, & titulum Regni Gal◄ A. 1294. lici Alberto Imperatori Germanico dedit, ita ut Ger maniam & Galliam committeret. Audi caufam: Alberti auguftam electionem comprobavit Bonifacius eo padlo, fi Regem Francia impugnans, fe Regem gereret Romanorum & Francorum. Implacabi liter enim Rex Francia Pontificem offenderat, quod Pragmaticam fanciens, Apoftolicæ Sedi fuum per Franciam diminuit honorem Regem fuum

C. 16,

nem Clemens fextus nuper in Coena Domini confirmarat, in civitatibus liberis & Imperialibus inter Sacerdotes erant graves diffenfiones. Nam cùm civitates Ludovicum agnofcerent, Sacerdotum qui dam volebant Pontificiis litteris obedire, & interdido uti, nec canere, nec legere: Ita ut Monachi Argentorati, maximè Auguftinianæ familiæ, & in aliis urbibus, feptemdecim annis fine cantu prorsùs effent. Minares & Prædicatores multis annis cantaverunt, tandem & ipfi ceffant. Tunc illis dicebant Cives, ut canendo pergerent, aut folum veterent. Quàm conftanter Ludovico, dum Joannem Pontificem degradare, & Petrum de Corbario intrudere attentaret, Fratres Auguftinenfes Romani reftiterint ufque ad Barbarica tormenta, docet manu-fcripta apud Angelicam Bibliothecam hiftoria Egidii Cardinalis Viterbienfis. Nec tamen Ludovico fuerunt adverfati. Quòd enim Frater Ulricus Curienfis Epifcopus, Moguntinæ Synodi ad Benedictum duodecimum Legatus, damnati Principis caufam fideliter ac ftrenuè peroraverit, in vita Sancti Bertholdi Conftantienfis Epifcopi oftendit ejufdem Ecclefiæ Prefbyter Bertholdus: & dictum Supplementum: Hi Moguntinæ Syncdi Patres rurfus mittunt Legatos, infignes viros, Gerlacum Comitem de Naf-acriter defendit Joannes de Parifiis, Ordinis Jau, & Epifcopum Curienfem. Eis Papa Benedi dus benigniffimè acceptis refpondit fe favere Ludovico, & quafi fiens conqueflus eft fe non poffe abfol vere Imperatorem metu Regis Franciæ, cum Bonifacii octavi exemplo deterreretur. Profunda enim & humillimè fupplex Ludovici de juvenilibus fuis infolentiis pœnitentia omninò merebatur ver niam. Quomodo ipfam & apud laudatum Benedictum, & apud Clementem fextum violenter impedierint Francorum Reges videre poffis apud Albertum Argentinenfem. Ludovicus fuit adeò humilis, ut adversùs Pontificem Joannem, accufantem de hærefi, fe purgaturus, publicè in Ecclefia Apoftolicum Symbolum recitarit. Ita teftatur magnum Belgii Chronicon. Et hæc forfan fuit una ex caufis, ob quas Guilielmus Occham per octo de dignitate & poteftate Papali quæftiones, amplumque de eadem ma-fuppofitis apparet, quod ex dicla donatione, & Im- C. 22, teria Dialogum, Marfilius Patavinus Defenfionem pacis, aliique alios vulgaverunt libros quibus Ludovicum, tamquam à tribus fucceffivè Pontificibus oppreffum, non tantum adversùs ipforum perfonas & Acta perfonalia fed etiam adversùs fedem & poteftatem fcandalosè atque erroneè defenderunt. Eos nuper novis typis donavit Melchior Goldaftus, & ex rabida ipforum medulla novum monftrum protulit Joan-Imperio fuerit facta, & dato quod Franci fuissent nes Barclajus. Verùm Sanctus Petrus Apoftolus femper vicit. Quod enim etiam Ludovicus in contumaciæ fuæ mercedem malè perierit in venatione, & quod ejus hæredes, civitates Impe riales, Germanici Imperii Proceres & Epifcopi, contumaciam illius fecuti, Sedi Apoftolicæ tan dem fe fubmiferint, & cenfurarum ac aliorum Ecclefiafticorum vinculorum abfolutionem fup. plices impetraverint, teftatur & exponit in fuis Annalibus Henricus Monachus Rebdorffienfis. Et de Rudolpho Conftantienfi Epifcopo fcribit ejufdem Ecclefiæ Chronicon: Rudolphus cum

,

,

Prædicatorum Doctor Theologus, in libro de Papali & Regia poteftate fecutus fententiam mediam: Quod dicitur octavò, quod Papa deponit Imperatorem, refpondeo, verum eft illum quem ipfe pofuit, qui ab ipfo accepit feudum, & ex causa rationabili. Quod verò dicitur, quod Papa tranftulit Imperium, poffet folvi ficut priùs. Poteft nibilominus dici, quod Conftantinum numquam dedit Imperium Ecclefiæ fimpliciter, fed dedit urbem, & quafdam Provincias Occidentales, & figna Imperialia, ut de ipfis Provinciis difponeret. Conftantini do. nationem exiftimat veram, verùm de fola urbe & Italia: Hujus Provincias vult effe Romana Ecclefiæ in Germanicos Imperatores feudale beneficium, ideoque ipfos his per Pontificem. poffe privari. Eandem donationem etiam laudat inferius, & pro fuo Rege adjungit: Ex quibus

perit à Græcis in Carolum Magnum translationé
Papa nibil poteft fuprà Regem Francia propter
quatuor. Primò quidem, quia dicta donatio non
fuit nifi de portione determinata, in qua Francia non
includebatur. Addit donationem ex vario capite
fuiffe irritam & nullam, Francofque numquam
fubfuifle Romano Imperio, & profequitur: Ex
dicta donatione dato quod valuerit, & de toto

Imperio fubjecti, quod non dicimus, adhuc Papa nihil poteft fuper Regem Francie, cùm non fit Imperator. Reges Imperio fubjectos, non à Papa, fed à folo Imperatore vult poffe deponi. Excipit Romanæ Ecclefiæ feudales beneficiarios, quales funt Angliæ, Hungariæ, ac utriuf que Sicilia. Ecclefiafticam poteftatem afseve rat effe merè fpiritualem, limitatam ad fola fpiritualia crimina & poenas, ejus fupremum fla gellum effe excommunicationem, adeò ut Papa nec pecuniarias mulctas poffit infligere. Ultra excommunicationem, inquit, non poteft aliquid

C. 14