Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub
[blocks in formation]

SCHOLI O Na

Este dumtaxat tres legitimos Patriarchas, vi

delicet Romanum, Alexandrinum Alexandrinum, Antiochenum, in animæ Gemma rectè docet Honorius Auguftodunenfis, & adjungit: Poftquam Nicæna Synodus Romano Pontifici boc contulit privilegium, ut ficut Auguftus præ Regibus, ita & ipfe præ omnibus Epifcopis haberetur, & Papa vocaretur, jus Patriarchatus ad Conftantinopolitanam 1.1. C.42, Urbem, fcilicet fecundam Romam, eft translatum.

Lib. I. C. 187.

XI.

enim eodem in opufculo adferit folùm cum Ale
xandrino Romanum titulari Papam, Antioche
num verò appellari Patriarcham.

Verùm quidquid fit de iftius Schifmatici Nu-
&gonis fenfu
gonis fenfu, Romanus Primatus ifte nequa
quam à Nicæna, vel alia quavis Synodo, fed
ab ipfo JESU-Chrifto eft, & Papæ titulus Ro-
manis Epifcopis dudum antea fuit attributus. Te
ftem adduco Tertullianum, in libro de pudici-
tia fcribentem de Sancto Zephyrino Pontifice:
Bonus Paftor, & Benedictus Papa. Et ex hoc
avito more, non ex Nicæno Statuto in Chalce-
donenfi Synodo Sanctus Pafchafinus Lilybeti
Epifcopus, ac Sedis Apoftolicæ Legatus San-
&tum Leonem vocavit virum beatiffimum, Papam
urbis Rome. Quo titulo ipfum donarunt Legati
item ac Epifcopi alii, & ipfa plena Synodus in
fermone acclamatorio ad Imperatorem Martia
num. Aliis Patriarchis datur Archiepifcopi aut
Exarchi titulus, nullus titulatur Papa. Quin
immo in feptima Synodo dixit Bafilius Ancyræ
Epifcopus, primæ Galatia Metropolita: Adria
nus fanétiffimus Papa, & Tharafius beatiffimus
Conftantinopoleos Patriarcha. Et in fua ad
Romanam Ecclefiam appellatione Sanctus Pa
triarcha Ignatius fe ipfum Archiepifcopum
Nicolaum Pontificem appellat Papam. Exftat
in Synodo octava. Attamen fexta Synodus,
licet Regiæ Civitatis Epifcopos titulet tantum-
modo Patriarchas, non folùm Agathonem
Pontificem fed etiam Cyrum Alexandriæ
Patriarcham appellat Papam. Rationem dat
Nicephorus Calixtus, Sancti Cyrilli Patriarchæ
Alexandrini Apoftolicam in Ephefina Synodo,
Præfidentiam laudans, atque adjungens: Ex
quo tempore fama eft Mitram illum & Papæ appel-
lationem accepisse. Quæ deindè per successionem_ad
eos etiam pervenerunt, quibus forte Alexandrina
Ecclefiæ Thronus legitimè obveniffet, Sacros Episco-
pos. Idem fcribit in adducto Meditato Theodo-
rus Balfamon : Alexandrinus propterea vocatus
fuit Papa, quòd Sanctus ille Cyrillus in tertia Synodo
privilegia Papæ Romani, Cæleftini fcilicet, accepe-
rit. Verùm longè aliter fcribit Orientale Ale-

Quod ipfum eifdem verbis tradit in libris de Sacramentis Hugo de Sancto Victore. Quod non ille ex hoc, fed hic ex illo verba transcripferit fuadent multa, atque ita lucet Honorium effe Hugone feniorem. Quod ipfum in Meditato de Patriarcharum privilegiis docet Theodorus Balfamon: Quoniam verofimile eft, quempiam in terrogare, quæ vocabuli Papæ fignificatio fit, que Patriarchæ, quæ Archiepifcopi, & quamobrem horum quinque Capitum facultas atque privilegia fint eadem, cùm eorumdem nomina fint diversa, necessariò putavimus horum quoque velut apicem tangendum. Apud Latinos Papa dicitur Pater. Et apud Judæos Patriarcha dicitur Princeps feu Patriarcha Patriarum. Similiter Archiepifcorus erit Epifcoporum Pater. Licèt ergò Papæ, Patriarchæ, & Archiepifcopi fignificata ratione linguæ diverfa fint, nullo tamen modo poteftate differunt. Quamobrem omnes etiam communi nomine Patriarchæ dicuntur. SanAus quidem ille Sylvefter, qui primus Romæ Pontificatum obtinuit, & qui primus Antiochie Pontifex fuit Evodius, non abs re Patres fuerunt appellati. Quippè necdum erant Patriarchæ, qui à Patribus infiituuntur.

[ocr errors]

Infigniter ac variè nugatur. Primò, garrit||
Patriarchas ac Patriarchalem poteftatem non
à Chrifto Domino aut Apoftolis, fed effe à Sy-
nodis ac Imperatoribus, ideoque non fuiffe an-
te Nicænum Concilium. Secundò, garrit pri-
mum Romæ Sanctum Sylveftrum, primum verò
Antiochiæ Patriarcham fuiffe Sanctum Evodium,
& fic femetipfum lucidè evertit. Etenim Evo-
dius in Antiochenam Cathedram proximus fuc-xandrinorum Patriarcharum Chronicon: Hera-
ceffit Sancto Petro Apoftolo: Si Patriarcha fue-
rit, quomodo ifta poteftas non fuit ante Nice-
num Concilium? Tertiò, Balfamon garrit &
Sylveftrum & Evodium fuiffe titulatum Patrem,
feu Papam. Adferit titulum iftum Antiochenis
ab ipfo Apoftolorum tempore, Romanis autem
Epifcopis competiiffe dumtaxat à fæculo Synodi
Nicænæ. Et hic item fibi ipfi adverfatur. Et-

clas primus fuit, qui Papa cognominatus eft. Et
iam Sanctum Dionyfium Patriarcham Georgius
Cedrenus titulat Papam.Sanctus item Epiphanius,
Sanctus Hieronymus, aliique antiqui Magnum
Athanafium affiduè vocant Papam Alexandri
num. Sanctus tamen Cæleftinus poffit Sancto
Cyrillo titulum confirmaffe. Eundem titulum
laudatus Hieronymus impartit Chromatio Aquile

Cap. 13.

L.8. c. 9.

[merged small][ocr errors]

17.

jenfi, Sancto Auguftino, & cunctis Epifcopis. Et ad Caftorem Aptenfem Epifcopum, cui fuarum Inftitutionum libros infcribit, præfatur Joannes Caffianus: Beatiffime Papa Caftor. Vox Papa apud Græcos eft parentibus dulciffima inL. 1. Ep. fantum ac puellorum lingua, ideoque Papiffare apud Comicos eft innoxio eorundem more abblandiri parentibus. Hinc in litteris ad Alexandrum fecundum Pontificem, & in litteris ad GoL. 7. Ep. defridum Lotharingiæ Ducem, etiam Sanctus Petrus Damiani Regii pueri Pædagogum appellat Papam feu Pappatem. Primi fideles Epifcopis fuis tamquam infantes parentibus fuberant, ideoque ipfos appellabant Papas. Plus dicit in libra de rebus Ecclefiafticis Walafridus Strabo: Cap. 7. Pupa cujufdam paternitatis nomen eft, & Clerico

12.

rum congruit dignitati. Hinc inter Conftantinopolitanæ Ecclefiæ apud Georgium Codinum officia & dignitates eft etiam Proto-Papa, quem nos Latini alia voce Græca vocamus Archipresbyterum. Græcorum Euchologion, & novella pofteriorum Principum leges laudant etiam parvos feu fimplices Papas, præfcribuntque ritum ipforum creandorum, id eft modum faciendi Clerici, feu dandæ primæ tonfuræ. Quando Epifcopus, inquit Ifaacius Comnenus Imperator, facit fimplicem Papam five Lectorem. In litteris ad 1.3 Ep. Archiepifcopum Thebanum etiam Innocentius

L.

60.

tertius Parochiales Græcorum Ecclefias vocat Papatus. Item in Conftantinopolitana Sancti Flaviani Synodo Hærefiarcha Eutyches Archimandritam & Presbyterum Abrahamum titulavit Papam. Nobilis vir Florentius ibidem dixit de memorato Hærefiarcha ac Presbytero: Papa Eutyches. Et de Monacho ac Presbytero Ifidoro Sylvefter Sguropulus: Venerabilis Papa Ifidorus. Lib.2. Apud Græcos ergo omnis, & Sæcularis & Recap.26. gularis, Clericus appellatur Papa. Vocem tamen,iftam, dum Romanum Pontificem, & dum quemvis fignificat Clericum aliter & aliter à Græcis fcribi adnotat Jacobus Goar in eruditis Scholiis ad Euchologion.

[ocr errors]

Et hinc manet quæftio, An non fimplicem omni Clerico communem, fed fingularem & propriis fibi litteris fcriptum Papæ titulum SanAus Cæleftinus donaverit, aut certè confirmaverit Sancto Cyrillo ac ejus Succefforibus? Partem negativam fuadet Theodori Balfamonis de hac re filentium. Etenim in fuis ad Conftantini donationem fcholiis donatum Cyrillo Phrygium, feu mitræ ufum extollit, de Papæ titulo totus filet. Partem verò affirmativam fuadet in litteris ad Patriarcham Gradenfem Petrus Patriarcha Antiochenus: Quinque in universo orbe à Divina gratia difpofitum eft effe Patriarchas, Romanum, Conftantinopolitanum, Alexandrinum Antiochenum, Hierofolymitanum, fed neque ex his omnes propriè Patriarchæ nuncupantur, fed impropriè . Præful namque Romanus Papa dicitur, Conftantinopolitanus Archiepifcopus, Alexandrinus Papa, Hierofolymitanus Archiepifcopus, folus verò Antiochenus propriè fortitus eft Patriarcha audire, dicique. Et hoc tua Charitas, fi diligenter perquiferit, inveniet per omnes Scripturas confirmari. Et Nilus Doxopatrius: Ex ufu antiquo id obti

[ocr errors]

nuit, Romanum peculiariter dici Papam, fimiliter

Romanus

Alexandrinum, Antiochenum Patriarcham. Et iterùm Manferunt hæc quatuor ingentia capita, Alexandrinus, Papa uterque dicus, poftmodum Antiochenus & Hierofolymitanus, ambo Patriarche nuncupati. Anteà tamen Hierofolymitanum, uti & Conftantinopolitanum, dixerat non Patriarcham titulari, fed Archiepifcopum. Et in Meditationibus Theodorus Balfamon: Sacræ litteræ, Patrumque traditiones Epifcopum Romanum appellant Papam, itidemque Alexandrinum, & ipfum quoque Conftantinopolitanum ac Hierofolymitanum Archiepifcopos, folum verò Antiochenum Patriarcham. Omnes quinque affirmant effe & vocari poffe Papas, & Patriarchas, & Archiepifcopos, fed non propriè, uti dixit Petrus Antiochenus..

[ocr errors]

Cur Conftantinopolitanus ac Hierofolymitanus dicantur propriè Archiepifcopi, edicit ibidem memoratus Balfamon: A fanctis Patribus eft fancitum, ut ea Diœcefes, que multas habent urbes fub Epifcoporum gubernatione conftitutas, à Metropolitanis adminiftrentur, quos etiam ipfi Canones appellant Primos, quæ verò fub fe non babent urbes aliquas Epifcoporum regimini fubditas, Archiepi fcopos habent Pontifices, ut inferiores bæ quidem fint Metropolibus, at Epifcopatibus fuperiores. Diftinguit veras, pluribus comprovincialibus Cathedris præfectas Metropoles, & Metropoles for lo honore & nomine, nullius Provinciæ capita, nullis Suffraganeis præfidentes: Harum Epifcopos dicit tantum Archiepifcopos, iftarum verò Antiftites titulari Metropolitas. Porrò Conftantinopolitanus, dum Patriarchatum ambire cæ pit, Provinciam Europam non divifit in duas, nec Heracleenfi fuo Metropolitæ fubtraxit ullas fubditas Cathedras, fed folus per fe dumtaxat ftetit tamquam Epifcopus exemptus. Etiam ab illo tamquam à Provincia Metropolita confecrari femper perrexit, utpotè non habens Suffraganeos, à quibus Patriarchali more confecraretur. Eodem modo Hierofolymitanus divifit fe à fuo Metropolita Cæfareenfi. Hinc eos Græci dicunt fic effe Patriarchas, ut tamen dumtaxat fint Archiepifcopi, non Metropolita. Cur ipfis folus Antiochenus fit Patriarcha, & cur Alexandrinus fit etiam Papa, ufque huc ignoro. Pofterioris videtur non effe alia ratio, quam antiquus ufus, aut certè laudatum Sancti Cæleftini privilegium.

Refpondeo hæc omnia effe recentiores Græcorum fubtilitates. Olim enim Archiepifcopi titulo Metropolitæ fuiffe digniorem, & omnes Patriarchas habuiffe & Papæ & Archiepifcopi titulum, eft nimis manifeftum. Quod etiam Epift. y Latina Ecclefia, & Conftantinopolitanum & 23. Hierofolymitanum Patriarchas olim titulaverit Papas, lucet ex litteris magni viri, Sancti Aviti Archiepifcopi Viennenfis. Alexandrinam Ecclefiam per Marcum filium fundavit & rexit Sanaus Petrus Apoftolus, ideoque illa Romanam uti filia matrem, in ritibus & moribus fuit femper imitata. Ejus Patriarcham in Antiftitum confecrationibus & cætero fuæ Diœcefis regimine conformari ad Romani Epifcopi confuetudinem

juffit

juffit etiam fextus Canon Nicænus. Hinc forfan | jejus Epifcopalem thronum fucceffione, fed à
etiam fuerit à fuis titulatus Papa. Quidquid fit,
de præfenti Gregorii feptimi Edicto fcribit in
fuis ad Romanum Martyrologium notis Cardi-
nalis Cæfar Baronius: Quod ad Papæ nomen per-
tinet, cum futuris temporibus obtinuiffet communis
ufus, ut tantummodò Romano tribueretur Pontifici,

fchifmatici illud fibi in odium ejufdem Romani Prafulis faftu fuperbo vindicarent, aliaque non conceffa præfumerent, Gregorius feptimus habuit Roma Synodum adversùs fchifmaticos, ubi fatuit inter alia plura, ut Papæ nomen unicum effet in univerfo orbe Chriftiano, nec liceret alicui feipfum vel alium co nomine appellare. Supremum ac univerfalem Jo. Jan. Romanæ Ecclefiæ Primatum prima arietavit

Eufebiana Arianorum factio, affirmans univer
falis Ecclefiæ regimen non Monarchicum effe,
fed Ariftocraticum, Chrifto Domino divifum
æquo jure in tres, qui tunc foli erant, Patriar-
chas Romanum Alexandrinum, & Antio-
chenum. Eorum quemque in fua Diœcefi effe
fupremum. Conftantinopolitanæ Ecclefiæ adul
ter Photius eft aliam ingreffus viam: Ecclefiæ
Primatum, non à Sancti Petri meritis aut in

[ocr errors]

Regia Romani Imperii civitate pendere voluit, ideoque cum Imperialibus privilegiis etiam Papalia privilegia jampridem Roma Conftantinopolim migraffe. Hinc fe dixit Patriarcham univerfalem non quovis fenfu, fed caput & Principem omnium Patriarcharum. Quod ipfum Nilus Doxopatrius, Michael Anchialus, Anna Comnena, aliique iftius fchifmatis fautores probant & firmare conantur. Alii tamen in capta per Gothos urbe, alii in Imperatoris Auguftuli morte, alii alio tempore dixerunt migrationem iftam eveniffe. Eandem audaciam nuper refufcitarat Patriarcha Michael Cerularius, afferens omnes Patriarchas fibi effe fubjectos. Error etiamnum durabat hoc tempore, ideoque adversùs ipsum edixit Gregorius feptimus Papale nomen effe unicum in mundo, nec poffe effe aliud, quam Romanum. Pacis, quam Michael Ducas Impera tor inftanter urgebat, hoc effe voluit primum fundamentum. Quare per Papæ nomen non tam titulum intelligi existimo , quam virtutem & poteftatem.

Fol. s.

CANON

Uod Papæ liceat Imperatores deponere.

Quod

SCHOLION.

XII.

Itransferri. Efse hanc affirmat non tantùm Apoftolicam doctrinam, fed & Evangelicam. Uti enim Apoftoli Regem honorificandum, & pro

Scabiofa eft hæc quæftio, orta aut veriùs re- ipfo in Ecclefiis orandum, ita & Dominus

præcepit reddenda Cæfari quæ funt Cæfaris. Præfertim reddendum fidelitatis & obedientia Sacramentum, quod nulla humana poteftate poffit folvi. Domini ad Apoftolos verbum, Quodcumque folveritis erit folutum, asserit de folis peccatorum reatibus, non de Sacramentis, aut profeffionibus accipiendum, & femper ab Ecclefia fuifse acceptum.

fufcitata ex facto Gregorii feptimi, qui Henricum quartum Germaniæ Regem, ac Ele&um Imperatorem, excommunicarat, ac in excommunicatione & contumacia fotentem tandem degradarat. Non folùm Germanicum Imperium, fed omnis Occidentalis Ecclefia fuit hinc divifa in partes, & quidam Gregorii actum adeò improbarunt, ut Henrici throno fuper impofitum Rudolphum Suevia Ducem ironicè Factum fuum Gregorius ftabiliverat varia auvocitarent Regem Clericorum. Eorum unus fuit &toritate Auctoritate Innocentii primi, qui Venericus Vercellenfis Epifcopus, in edito de Arcadium Imperatorem ob commifsas in Sanconfervanda Ecclefiæ unitate libro exclamans: &tum Joannem Chryfoftomum violentias non Quærit nunc aliquis Pontificum deponere populo- Ecclefiaftica tantùm communione fpoliavit, rum Principem, quod eft excitare quafi incendium fed etiam nomine Chriftiano. Epiftola hæc ad deftructionem Ecclefiarum. Affeverat effe apud Nicephorum Calixtum, humile Principis inauditam novitatem: Reges effe Divino judi- Refcriptum exftat apud Michaelem Glycam. cio refervatos, ideoque nec ob manifeftam hæ- Etiam auctoritate Magni Gregorii, qui Svef refim poffe degradari. Etenim Zenonem, Ana- fionenfi ad Sanctum Medardum Monafterio daftafium, Leonem Ifaurum, aliofque Ecclefiam tum privilegium ita conclufit: Si quis Regum hu& fidem Orthodoxam hoftiliffimè perfequentes jus Apoftolicæ auctoritatis Decreta violaverit, bonoImperatores dejicere, antiquis Pontificibus ne re fuo privetur. Et auctoritate Zachariæ Pontifivel venit in mentem. Conftanter vult Regiam cis, qui Hildericum Francorum Regem degrapoteftatem efse immediatè à Deo, ideoque Re- davit uti inutilem, degradatumque in Monafteges ipfi foli fubefse, & Regna ab ipfo folo pofserio totondit & claufit. Et exemplo Conftantini

Pontificis, à quo Philippicus Græcorum Impe-
rator fcribitur fuiffe dejectus. Hæc omnia Ve-
nericus afferit effe partim falfa, partim ficta &
fpuria, ideoque nullius ponderis. Et re vera ad-
ducte Innocentii & Arcadii litteræ, ac etiam
Sancti Medardi privilegium, habent aliquid du-
bii & caducitatis, ideoque nec ego adduxerim
ipforum auctoritatem. Hildericum non à Pon-
tifice, fed à Regni Proceribus afferit degrada-
tum: Pontificem illis dumtaxat rogatum con-
fenfiffe.

Ejufdem ferè mentis fuit ille, qui Henrici
quarti adversùs Gregorium feptimum compo-
fuit Apologeticas Epiftolas. Etenim ad hunc,
quem non Papam Apoftolicum, fed Apoftati-
cum Monachum affiduè vocat, ex illius fcribit
nomine: Tu bumilitatem noftram timori fore intel-
Epist. 3. texisti, ideoque in ipfam Regiam poteftatem, nobis
à Deo conceffam, exfurgere non timuisti, quam à
nobis auferre aufus es minari, quafi nos à te Re-
gnum acceperimus, quafi in tua, non in Dei manu
fit Regnum vel Imperium. Quia Dominus nofter JE-
SUS Chriftus nos ad Regnum, te autem vocavit ad
Sacerdotium. Et infrà: Me, licet indignus inter
Chriftianos fim ad Regnum vocatus, quem Sancto-
rum Patrum traditio foli Deo judicandum docuit, nec
pro aliquo crimine, nifi à fide, quod abfit, exorbi
taverit, deponendum afferuit, cum etiam Julianum
Apoftatam prudentia Sanctorum Epifcoporum non fi
bi, fed foli Deo deponendum commiferit. Regnum
& Sacerdotium ait effe duas ad mundi regimen
à Deo ordinatas poteftates, neutram alteri fubef-
fe, ideoque mutua invafione aut degradatione
non poffe confundi. Urget verbum Sancti Pe-
tri Apoftoli: Regem bonorificate. Nullam inho-
norationem dicit potle effe majorem degradatio
ne. Quæ omnia confirmat in litteris ad Sanctum
Annonem Archiepifcopain Colonienfem. Fate-
tur tamen fe ob hæretim, aut aliam quamvis à fi-
de Apoftafiam poffe per Ecclefiam degradari.
Quinimò ab Henrico filio poftmodum crudeliter
afflictus Romanam appellavit Ecclefiam, ejus
per omnia judicio fpondens parere. In aliis item,
Epift. 9.
per Lucam Dacherium nuper publicatis, ad Hu-
gonem Cluniacenfem Abbatem litteris fcripfit:

fcopi, oftendit & aggerat in Sclavorum Chroni-
co Presbyter Hemboldus. Nempè Wormatien-
fis Conventus, in quo Gregorium: horrendis
calumniis incruftatum degradare atténtarat,
apud omnes pios manfit alta mente repoftus.:
Ex Conventu ifto miferat quafdam contumelia
litteras, de quibus fcribit in libro de bello Sa.
xonico Bruno Merfeburgenfis: Quæ litteræ cum
Domino Pape, in Bafilica Lateranenfi Sandle Sy
nodo præfidenti, fuiffent allata, & coram Synodo
palàm recitate, tanta fit in Ecclefia commotio, ut.
Legatus, nifi inter Apoftolici pedes defenfionem inve
nisset, membratim laniatus interiiffet miferabiliter
Neque mireris hoc: Quales enim & quanti ad-
versùm fimiles Eufebianæ factionis, Romanam:
appellationem & Monarchiam impugnantis, liti
teras fuerit Epifcoporum motus in Lateranenfi
item Synodo, difcere potes ex litteris Julii Pon.
tificis.

A, 1090.

Henrici caufam ftrenuè tutatus eft etiam Waltramus Magdeburgenfis Archiepifcopus, apud Dodechinum Abbatem in Mariani Scoti Appendice hæc fcribens ad Ludovicum Comitem: Vas electionis Apoftolus Paulus, Omnis, inquit, anima poteftatibus fublimioribus fubdita fit. Non enim eft poteftas nifi à Deo. Qui autem refiftit poteftati, Dei ordinationi refiftit. Sed amici noftri inter mulierculas & fimplex vulgus fomniant, Regiæ poteftati fubdi non oportere. Falfum ergo, quod omnem animam fubdi oporteat. Urget Apoftolicam diftributionem, Omnem animam: Ea etiam Epifcopalem & Papalem vult comprehendi, ideoque Principis degradatorem Gregorium fuiffe Divinæ ordinationis tranfverforem. Aliud à nemine afleverat fomniari, nifi à mulierculis & fimplici vulgo. Addit fibi fuffragari Divinum etiam. teftimonium Hildebrandum enim, & Rudolphum, & innumeros Principes, qui Dei ordinationiin Henrico reftiterant, adfirmat malè periiffe. Hildebrandus feu Papa Gregorius obiit exul apud Salernum, Rudolphi autem per ipfum fuperim pofiti Imperatoris mortem exponit in facri Belli Hiftoria Guilielmus Tyriorum Archiepifcopus, dicens illum à Godefrido Lotharingiæ Duce, L. 9. c. 8. poftmodum primo Hierofolymorum Rege,

Cum videremus nobis violentiam & præjudicium fie-Henrici fummo vindice, fuiffe occifum. E

tiam ipfe Henrico videtur palàm patrocinari.
De eodem Principe fcribit laudatus Hemboldus:
Cum Henrico fuit fandiffimus ille Dux Godefridus,
qui pofteà liberavit Hierufalem, multique Poten-

tum.

ri, tunc provoluti ad pedes eorum cæpimus fupplici
ter implorare, cùm pro Deo, tum pro fuo honore,
ut hujufmodi quæftiones & objectiones differrent uf
que ad Apoftolicam Sedem, conceffa interim nobis
dignitate propriæ libertatis ufque ad locum præfatæ
fedis, ubi præfenti Romano Clero & populo, remo-
to odio & invidia, & cæteris quæ juftitiæ funt con-
travia, liceret de objectis vel juflè purgare, vel bu
militer fatisfacere. Agit de Conventu Mogunti-
no, ubi à Germaniæ Epifcopis & Proceribus ad-
juta Papalis Legatio Gregorii noftri fententiam
exfecuta, Imperium tranftulit in filium Henri-
cum quinrum: Suæ ad Sedem Apoftolicam ap-
pellationi, & promiffae obedientiæ lamentatur
etiam hic non fuiffe delatum. Etiam laudatum
Cluniaci Abbatem fupplicaverat fibi dari in Ju-giam, ac præfertim Ecclefiam Leodienfem,
dicem Quam duri in humiliatum tandem ac ve-

è contritum Principem fuerint, non folum Ro-
manus Pontifex, fed & ipfi Germanorum Epi-

Godefridum Gibbofum, fuum avunculum & in Ducatu Antecefforem, quem ob hujus factio nis tutelam Antverpiæ malè periiffe affirmat laudatus Bruno Merfeburgenfis, fecutus fuerat Hierofolyma vi&or, tunc adhuc juvenis: Ambo interim fuerunt Principes prudentiffimi, ideoque & ipforum judicium Henrico multos conciliavit. Conciliavit non folum Sigebertum, doctiffimum Gemblacenfis Coenobii Monachum, fed omnem etiam vaftiffimam tunc Lotharin

cujus ad Pafchalem fecundum Epiftola fic ha bet: Dicetis nos ideò haberi excommunicatos, quia favemus Epifcopo nofiro Oberto, faventi par

Lib. 1.

cap. 29.

Cardinalium Confecretarius, & in omnibus in bac parte profperos fpero fucceffus. Exftat & Epiftola, qua illi de tanta mutatione Sanctus Angratulatur.

Henrici caufam tutatus eft etiam quidam Cunibertus, Bambergenfis Ecclefiæ Clericus, de quo Quintelburgenfis Synodus: Quidam Bambergenfis Clericus, nomine Cunibertus, Romani. Pontificis Primatui derogare volens, in mediam Synodum fe contulit, afferens Romanos Pontifices bunc fibi Primatum adfcripfife, non aliundè conceffum hæreditaffe, videlicet ut nullus de eorum judicio judicare debeat, nec illi alicujus judicio fubjaceant. Primatum hunc effe dixit juris dumtaxat hu mani, ideoque in fupremos Reges nihil poffe Errorem latiùs exponit in fuo Chronico Bertholdus Presbyter Conftantienfis. Nec folum Cunibertum iftum, fed infuper Wecilonem Moguntinum, Sigifridum Auguftenfem, & Norbertum Curienfem Epifcopum, Simoniacos ac intrufos degradati Henrici defenfores laudata Synodus damnavit. Hic eft ille Wecilo, qui in Moguntino Conventu præfidens & Henricum defendere, & Apoftolicæ Sedi adhærentes quindecim Orthodoxos Germaniæ Epifcopos præfumpfit damnare de hærefi. Fundavit fe in hoc Sancti Auguftini loco, defumpto ex libris de Civitate Dei: Deus unus & verus, quando voluit, & quantum voluit, Romanis Regnum dedit. Qui Mario, ipfe Caio Cæfari, qui Augufto, ipfe

tibus Domini fui Imperatoris. In hac re funt initia dolorum. Quia Sathanas folutus terram perambulans jam divifit Regnum & Sacerdotium. Et infrà: Hildebrandus Papa auctor eft hujus novelli fchifma-felmus tis, & primus levavit Sacerdotalem lanceam contra diadema Regni. Regiam degradationem affirmant effe novellas Hildebrandi traditiones, adverfas naturalibus ac Evangelicis legibus, mandantibus non pejerari, reddi Cæfari quæ funt Cæfaris, & Regem honorificari. Delinquentes Reges affirmant monendos, arguendos, & increpandos, verùm nullam effe ipforum damnandorum poteftatem: Quia quos Chriftus Rex Regum in terris vice fua conftituit, damnandos & folvendos fuo judicio reliquit. Henricum Regem conftanter affirmant innocentem, falfoque accufatum ab Hildebrando, & adjungunt: Nihil mo dò pro Imperatore noftro dicimus, fed boc dicimus, quod etiamfi talis effet, tamen eum principari nobis pateremur. Quia ut talis nobis principetur, peccando meremur. Efto, concedimus vobis, illum talem effe, qualem dicitis. Nec talis à nobis repellendus effet armis contra eum fumptis, fed precibus ad Deum fufis. Bonos in præmium ac folatium,|| pravos Reges dicunt populis dari in pœnam, ipfos contumaciter non effe degradandos, fed patienter tolerandos. Regi Henrico adversùs Romanam Ecclefiam adhæferunt adeò firmiter, ut Obertus Epifcopus fuerit ab ipfo etiam inveftitus. Etiam Guiberto Antipapæ, quem feptimo Gregorio Henricus fuperintruferat, Obertus fuit fidelis. Ejufdem fententiæ fuit Cameracenfis Ecclefia. Hinc enim Atrebatenfi, cui proprium Epifcopum dedit, civitate ipfam privavit Urbanus fecundus. Pafchalis fecundus ufus eft potentiori medicina: & in Cameracenfes & in Leodienfes immifit Robertum Flandriæ Comitem, ipfius armis conatus illos ad obedientiam

revocare.

[ocr errors]

Eafdem partes fecutus fuit Waltramus Naumburgenfis, feu Nurenbergenfis Epifcopus, ad quem Sanctus Anfelmus Archiepifcopus Cantuarienfis fcripfit hanc Epiftolam : Si certus effem Prudentiam vefiram non favere fucceffori Julii Cafaris, & Neronis, & Juliani Apoftate, contra Succefforem & Vicarium Petri Apoftoli, libentiffimè vos ut amantiffimum & reverendum Epifcopum falutarem. Henricum Imperatorem non Conftantini, Valentiniani, aut Theodofii, fed Julii Cæfaris, Neronis ac Juliani vocat fuccefforem quòd nempè ille non iftorum pietatem, fed horum impietatem æmularetur. Exftat EpiftoJa in appendice Abbatis Dodechini ad Chronicon Mariani Scoti. Exftat & ejufdem Waltrami de laica Epifcoporum Inveftitura libellus, quo Gregorii feptimi adversùs iftam etiam fervitutem Lanctiffima Decreta hoftiliter impugnat. Ve rùm Divina gratia tandem ejus mentem tranfmutavit. Exftat enim ejus ad laudatum Anfelmum Refponforia de variis Ecclefiæ ritibus Epiftola cum hoc Epilogo: Glorificat Deum in me Catholi ca Ecclefia, quoniam in noftra mutatione Divine bonitatis apparet gratia. Gratia Dei fum id quod Jum: Ex Saulo Paulus, ex Romanæ Ecclefiæ adwerfario intimus Pafchalt Papa, acceptiffimus

|

Neroni, qui Vefpafianis, vel patri vel filio, fua-
viffimis Imperatoribus, ipfe & Domitiano crudelif-
fimo, qui Conftantino Chriftiano, ipfe dedit Apo-
ftat& Juliano. Omne Regnum effe Dei ordina
tionem & donum Wecilo afferuit, ideoque Hen-
rici degradationem fine hærefi ac in Deum rebel-
lione non potuiffe attentari. Synodalia Acta pe
rierunt, ipforum tamen fenfus manet apud Ve-
nericum Epifcopum Vercellenfem: Magna bære-
fis Dei ordinationt refiftere, quod conftat quindecima
Pfeudo-Epifcopos feciffe, dum deftruere nitebantur.
Regnum Henrici Regis, ei à Deo collatum. Rectè
Sancti Patres affirmant fchifma effe hærefis exor-
dium: Nam & hic vides Cunibertum iftum à
fchifmate in hærefim profeciffe.

Omnium præcipuus ac Gregorio hoftiliffimè
infenfus Henrici Regis defenfor fuit Cardinalis
Benno: Gregorius præter voluntatem & confilium
Cardinalium, extra ordinem juris Sacris Canoni-
bus determinatum, Imperatorem in nulla Synoda
Canonicè accufatum præcipitanter excommunicavit,
in qua excommunicatione nullus Cardinalium fub.
fcripfit. Non quòd degradarit, fed quòd non
fervato juris ordine id fecerit, accufat Pontifi-
cem, adeoque à jam adductis defenforibus dif-
cordans admittit iftam in Ecclefia poteftatem.
Et pergit: Ut primùm ad excommunicandum Cæfa
rem de Sede Gregorius furrexit, Sedes ipfa noviter
lignis fortiffimis compofita fubitò Dei nutu terribiliter
fciffa eft in plures partes. Vult divino hoc often-
to Gregorii factum fuiffe improbatum. Verùm
nemo alius meminit oftenti, ideoque cæteris
Bennonis mendaciis eft annumerandum. Bru
nonis Merfeburgenfis Clerici fides eft authenti
ca, oftenditque Udonem Trevirenfem, Ep,

Lib. 5.

cap.12.

« VorigeDoorgaan »