(ut nunc facit) brevibus multa dicit: quod fibi plurimùm familiare eft. tendebat etiam implici- ad Deum comparatur, per claves autem tracta. bona. PROB. Quia defi conferuntur. ergo non debuit de ecclenitio potentia alicujus fiaftico judice in definitione clavium eft bona, quandò datur mentio fieri. per fuum actum (cùm fecüdum Philofophum potentiæ definiatur per habet ex feipfo, non indiget aliqua potfuos actus) exprimendo eftate activa, per quam reducatur ad actus objectum (cùm a&tum: fed eo ipfo, quo aliquis eft diactus fpeciem recipiat ab objecto) modum- gnus, ad regnum admittitur. ergo non que agendi (cùm ex mo- pertinet ad poteftatem clavium dignos do ipfo potentia appa ad regnum admittere. reat ordinata ) & in definitione clavis, quæ eft 4. Prætereà. Peccatores indigni potentia, ponuntur 0funt regno: fed ecclefia pro peccatorimnia hæc (patet per bus orat, ut ad regnum perveniant. crconclufionem in textu go non excludit indignos, fed magis adI. DE MINORI. Idem mittit, quantum in fe eft. 3. Prætereà. Ad id, quod aliquis expreffam.) effentiam. §. Tunc ni effe. B. Secundum ra- 5. Prætereà. In omnibus ordinationem, non fecundum tis agentibus ultimus finis pertinet ad hil, &c, Non enim fe- principale agens, non ad agens inftruquitur, quòd clavis fit mentale: fed principale agens ad falucharacter, licèt utrum tem hominis eft Deus. ergo ad eum que fit potentia fpiritua- pertinet ad regnum admittere, quod eft nis collata, Nam poten- ultimus finis, & non ad habentem clatiæ ifte fecundum ratio- ves, qui eft ficut inftrumentum, vel nem funt due (ut ar- minifter. lis in facramento ordi guitur cùm potentia, RESPONDEO dicendum, quòd ut character, ad Deum *b.z. de a. corpus ejus conficiendo fecundum Philof. in 2. de Anima, *ponima, tex. refpiciats & potentia, ut tentia per altus definiuntur, unde, cùm clavis, ad fubditos, cos clavis fit potentia quædam,oportet, quòd 1.2. a 83.5.3. * art.1.bu. jus qu, in refp ad s. ligando, vel folvendo. cere. 10 mum illud ex hoc tex non item ideò primi non indigent, quòd fibi ab aliquo aperiatur cœlum: fecundi verò fic. Ex hoc tamen non eft inferendum, quòd aliquis exiftens jam in gratia, & cui jam apertum eft coelum per remiffionem peccatorum fuorum mortalium propter votum confeffionis præhabitum; non teneatur pofteà actualiter confiteri; fed folùm inferendum eft, quòd facramentum pœnitentiæ inftitutum non eft, nifi propter lapfos in peccatum poft baptifmum : & quòd non debet abfolutio dari, nifi iis, qui congruitatem ad recipiendum fructum ipfarum clavium videntur habere: & hi funt contriti contritione humana, licèt non femper formata, quæft. g. art. 1. vel faltem tali attritione affecti, ut fub manu confeflarii conterantur. De qua attritione vide Concil. ¶AD PRIMUM ergo dicendum, Trident.feff. 14. cap. 4. quòd ad duo, quorum unum eft caufa & fup. quaft. 1. art.2. & alterius, una poteftas ordinatur, ficut 3.& quaßt. 2, art. 6. Priin igne calor ad calefaciendum, & diffol- tuali refponfo non eft vendum, &, quia omnis gratia, & re- inferendum; quoniam miffio in corpore myftico ex capite fuo non eft de mente,immò provenit, ideò eadem poteftas effe videtur per effentiam, qua facerdos confice20 re poteft, & qua poteft folvere, & ligare, fi jurifdictio adfit: nec differt, nifi ratione, fecundum quòd ad diverfos effe&us comparatur: ficut etiam ignis dicitur fecundum aliam rationem calefactivus, & liquefactivus; &, quia nihil eft aliud character ordinis facerdotalis, qua lio Tridentino fell. 14. Cone de ne poteftas exercendi illud, ad quod princi- ca. 1. fic Si ea in rege- ces, inftit. paliter ordo facerdotii ordinatur (fuftinc- neratis omnibus grati- confe. tudo erga Deum effet, do, quòd fit idem, quod fpiritualis pote- ut juftitiam in baptifftas) ideò character,& poteftas conficien- mo ipfius beneficio, di, & poteftas clavium eft unum, & idem per effentiam, fed differt ratione. 30 40 Quòd fi una, & eadem per actum, five ufum fuum definiatur, damentalis hujus dicti in datione ordinis facer Domini. Suftinendo ita quod fpiritualis poteftas, convertibiliter, fcilicet, ut dicamus etiam, quòd 11. ILLATIO CONCLUSIONIS. Ergo non debuit, &c. R. Negatur NOT. Dignis primo illo modo cœlum jam patet, fecundo autem ¶ Ad fecundum dicendum, quòd omnis poteftas fpiritualis datur cum aliqua confecratione; & ideò clavis cum ordine datur: fed executio clavis indiget materia debita, quæ eft plebs fubdita per jurifdictionem: & ideò, antequàm jurifdictionem habeat, habet claves, fed non habet actum clavium: &, quia clavis per acum definitur, ideò in definitione clavis ponitur aliquid ad jurifdi&ionem pertinens. Ad tertium dicendum, quòd aliquis poteft effe dignus aliquo dupliciter: aut ita, quòd ipfum habendi jus habeat, & fic quilibet dignus jam habet cœlum apertum, aut ita, quòd infit ei aliqua congruitas ad hoc, quod ei detur, & fic dignos, quibus nondùm totaliter apertum eft cœlum, poteftas clavium recipit. Ad quartum dicendum, quòd, ficut Deus non obdurat impartiendo malitiam, fed non conferendo gratiam: ita facerdos dicitur excludere, non quòd impedimentum ad intrandum ponat, fed, quia impedimentum pofitum non amovet: quia ipfe amovere non poteft, nifi priùs Deus amoverit: & ideò rogatur Deus, ut ipfe abfolvat, ut fic facerdotis abfolutio locum habeat. Ad quintum dicendum, quòd a&tus facerdotis non eft immediatè fuper regnum, fed fuper facramenta, quibus homo ad regnum pervenit. vis tempore ad impe- tritio re- autem quo- Qualis con tur, quòd congruitas il DE CONCLUS. Non excludit. R. A fua oratione, non ab abfolutione. §. Tunc nihil, &c. Nam definitio intendit, quòdjudex ecclefiafticus indignos excludit ab abfolutione, inquantum fcilicet incontritos omninò (de quo vide quæft.1.art. 1. & quæft.3. art. 1. & quæft.5.art.3.) non abfolvite non autem intendit, quòd non debeat orare & pro omninò indignis, ut quandoque abfolutione digni in futurum habeantur, & pro dignis de congruo, vide refponf, ad tertium cum fua not.ut abfolutio tunc eis actualiter danda fufcipiatur, ut decet. Notandum NOT. Univerfaliffima. Quamvis hic, vel alibi, viderentur forfan aliqua refponfa formalia non effe eadem cum textualibus: tamen, fi perfpicaciùs confiderabuntur utraque adinvicem conferendo,obfervando fem- univerfaliffimü pro per intentum argumentorum, ut fenfus textualium refponfionum rectè relpol.66. intelligatur, illa formalia effe eadem cum iftis in fubftantia ubique reperientur, etiam ab iis, qui de oppofito prima facie dubitabant: ftante nihilominùs differentia textuum, & formalizationum. V. DE MAJORI. Finis pertinet. B. Vel mediatè, vel immediatè: non autem folùm mediatè. §. Tunc nihil, &c. Licèt enim ad Deum pertineat mediatè, vel etiam ( fecundum quòd fibi placuerit) immediatè admittere ad regnum, inquantum poteft etiam fine facramentis ad illud introducere: tamen tamen ad habentem claves per modum ministerii pertinet folummodò me- COROLL. Ergo confeffarius dicitur, quantum ad intromittendum Utilitas Dr. APPENDIX. Xarticulo habes primò: quomodò per rationem interimas hærefim E quorundam (ut ex Concilio Tridentino nunc adducendo colligitur) in cujus fignum mechans, ut furetur, magis fur, quàm mechus,dicendus Ecclefia et tum fequitur oppofitum. Pia ergo femper eft noftra mater Ecclefia, & ad- iã pia ma- Ecclef dicentium: claves ecclefiæ datas effe tantùm ad folvendum. Quapropter, figuretur. vel tantùm una. idoneitatem ex parte re 2. Prætereà. Claves in collatione que indignos: & in o- ordinis conferuntur : fed fcientia non eft 60 70 PROB.1.Quia utrique, fcilicet judiciù difcretionis de digno,ac indigno, atq; ipfa abfolu tio, ex officio competit fibi, fcilicet auctoritati judicis ecclefiaftici. Se RESPONDEO dicendum, quòd rum duorum fingula 3. Prætereà. Poteftas, quam ha- in actu juftitiæ, qualis eft SED CONTRA. Videtur, quòd ftativam ubicumque autem in præmissa probatione nominatur poteftas: CONCL. 2. Dux claves prædicta in conclufione prime non diftin- 80 90 entia, an fcilicet talis cati ས cati amovendam, feu aperiendam, ordinatim requiruntur duæ claves. NOT. Ly auctoritas judicandi, quæ clavis eft, fine fcientia non poteft ritatis jurifdictionis ad- dus eft, & alia ad ipfam abfolutionem, ditur ly que clavis eft, & hæ duæ claves non diftinguuntur in Nam poteftas judicandi ex jurifdictione,quæ co- effentia auctoritatis, quia utrumque ex *. eis. feffariis folet dari, non officio* fibi competit, fed ex comparaeft clavis, fed executio tione ad actus, quorum unus alium præclavis priùs habitæ, art. 2.ad fecundum,De mente ergo S.Thomæ, acceAD PRIMUM ergo dicendum, dens ad fufcipiendum quòd ad unam feram aperiendam una ordinem facerdotii fine clavis immediatè ordinatur, fed non eft fcientia difcernendi in fupponit. 20 30 ter lepram, & lepram, inconveniens, quòd una ad actum alteideft fine fcientia cafuù rius ordinetur, & fic eft in propofito. confcientiæ,peccat,cùm Secunda enim clavis, quæ dicitur potefic exiftens clavem li- ftas ligandi, & folvendi; eft, quæ imgandi, atque folvendi recipere non poffit fine mediatè feram aperit peccati ; fed clavis, peccato, quam tamen que dicitur fcientia, oftendit, cui apein fufcipiendo ordinem rienda fit fera illa. recipit; juxta Concilium ¶ Ad fecundum dicendum, quòd Tridentinum feff.23.ca. 15.de reform. Ex Conci- circa clavem fcientiæ duplex eft opinio. lio ifto confirma fimile Quidam enim dixerunt, quòd fcientia, dictum fuprà art.2.ad 2. fecundum quòd eft habitus acquifitus, Hoc verò, quod in 'extu dicitur de fcientia, intel- vel infufus, dicitur hic clavis, & quòd lige quantum ad difpo- non eft principalis clavis, fed in ordine fitionem, modo illo fi ad aliam clavem dicitur clavis: & ideò, mili, quo D. Th. loqui quandò eft fine alia clavi, non dicitur 40 quoniam difpofitio re- clavis; ficut in viro literato, qui non eft ductive continetur fub facerdos. Et, licèt hac clavi quandoque co, ad quod difponit. aliqui facerdotes careant, quia neque Non ergo docet ifte locus, quod fufcepturus habent fcientiam acquifitam, neque ordinem facerdotii, ad infufam, qua abfolvere, & ligare pofevitandum peccatum fint: fed quandoque induftria naturali teneatur habere fcien- ad hoc utuntur, quæ fecundum eos clatiam perfectam de casibus confcientia: fed, vicula dicitur, & fic fcientia, quamvis quòd teneatur effe dif- cum ordine non tradatur, traditur ta- so pofitus ad illam per ftu- men cum ordine, quòd fit clavis, id, dium juxta fuam conquod priùs non erat, quod priùs non erat, & hæc videtur opinio Magiftri fuiffe.*" tur quolib.1.art.14.ad 1. 1.4.fen.d. ditionem jam factum. A. Præfens doctrina textus Rejicitur fic declarata valdè con- Sed hoc non videtur verbis Euandata relp. firmaturex Concil. Tri gelii concordare, qua claves Petro dandent, feff. 23. per hoc, quòd ca.4.de reform.ini- das promittunt, & ita non folùm una, tiandos etiam prima tō fura fidei rudimenta legere, & fcribere, fcire vult, & ca.11. prohibet, or dines minores conferri iis, qui faltem latinam linguam non intelligunt, & ca. 14. decernit, ut ad facerdotii ordinem affumendi comprobentur idonei ad populum docendum ea, quæ fcire omnibus neceffarium eft ad falutem, ac ad miniftranda facramenta. Ex his, à fortiori,patet, D. Thomam dixiffe, & pro comperto relinquere intelligendum voluiffe, quòd confeflarius officium tale, ideft confeffiones audiendi,nec accipere,nec retinere, nec exequi, fine peccato poteft, nifi fufficientem fcientiam difcretionis inter lepram, & lepram habeat. Quanta autem debeat effe, ut fit fufficiens, vide in doctoribus cafuum confcientiæ: quoniam textus hic, cujus expofitioni intendo, hujufmodi declarationem directè non exigit. 60 II. ILLAT. CONCLUS. Ergo clavis, &c. &. Negatur illatio. §.Licèt enim poteftas fuper corpus Chrifti myfticum, quam habet facerdos, 70 pendeat à poteftate fuper corpus Chrifti verum, ut arguitur, tamen poteftates hæ non funt ad actum ejufdem generis. Non ergo propter indepen dentiam unius ab altera negatur; quòd idem fieri debeat judicium de utra que, & quoad effe, vel non effe clavem, & quoad effe unam tantum por eftatem, vel duas fed propter ordinationem ad actum alterius generis, ut patet in textu. NOT. Vis probationis conclufionis fundata erat, ut vifum eft, in actu poteftatis, unde dicebatur ly actus clavis, &c. & ly in omni actu,&c. ideo que nunc pro ratione bona illationis negatæ adducitur actus alterius generis, &c. IV. DE MAJORI. Ita. R. Quantum ad requiri: non quantum ad au&toritatem requifitionis. §. Ut patet in litera. Tunc, &c. De auctoritate enim formaliter in conclufionibus intelligitur fermo factus,ac fi ibi dictum fit. Scientia ad judicandum de idoneitate, non ut fcientia, fed ut auctoritate fic judicandi formata, eft clavis: fimiliter potentia ad abfolvendum, non ut potentia, puta naturalis ad proferendum verba, fed ut auctoritate tali formata, eft clavis. Declarationis hujus veritatem brevibus indicatam à S.Doct. vide in textu refp. ad fecundum, ly & propter hoc alia opinio eft, quòd fcientia, &c. Hoc eft. Quòd fcientia, ut fcientia, non eft clavis, fed fcientia auctoritate fic judicandi formata, feu, ut formaliùs dicatur, auctoritas actum fcientiæ exercendi, &c. 80 V. DE MAJORI. Remittit. R. Eodem modo: non alio, & alio. §. 90 Tunc nihil, &c. Nam minifter Trinitatis configuratur Trinitati quoad remittendum peccata, non quoad pluralitatem perfonarum. Confequenter ergo, attenta præcisè configurationis hujus ratione, una fola clavis, & non tres, ut arguens infert,requireretur in miniftro: fed aliunde fit, quod fint duæ, ut dictum eft. NOT. Ly eodem modo remittit, ficut una perfona. Hoc eft. Licèt re vera perfonæ divinæ remittentes peccata fint tres, tamen in modo iftud agendi æqualiter conveniunt, ac fi effent folùm una perfona, Secundum enim Concilium Toletanum fextum, can. 1. Opera Trinitatis infeparabilia funt. Hoc eft. Opera, quæ funt ad extra, fiunt æqualiter à tota Trinitate. Exceptis igitur his operibus, fcilicet generare, & fpirare in divinis, quæ Concil. funt ad intra, omnia alia funt à tribus illis perfonis, & eodem modo, ita, quòd omnia alia funt infeparabilia & quoad fieri,& quoad modum faciendi. Confequenter ergo iftud opus, fcilicet, remittere peccata, fit à tota Trinitate codem modo fecundum Concilium præmiffum. fed duæ in ordine dantur. ITEM ILLAT. CONCLUS. Ergo debet, &c. Vide in litera hac ref Relp. 1. Et propter hoc alia opinio eft, R. Negatur illatio. S. quòd fcientia, quæ eft habitus, non eft Ratio eft,quia voluntas, legitima, quæ Spiritui fancto apclavis, fed auctoritas actum fcientiæ ex- propriatur, clavem non ercendi, quæ quandoque fine fcientia eft, requirit; ut in refponfo quandoque autem fcientia fine ipfa, ficut ad quartum dictum eft. patet etiam in judiciis fæcularibus. Ali- ponfum fecundum, ly quis enim judex fæcularis habet auctori- & præcipuè, cùm votatem judicandi, qui non habet juris luntas, &c. fcientiam, & aliquis ècontrario habet fecunda à prima differt De appros NOT. Refponfio juris fcientiam, qui non habet auctori- in hoc, quòd prima lo- priasis ti tatem judicandi; &, quia actus judicii, quitur de propriis, fe- de par q. ad quem aliquis ex auctoritate fufcepta cunda de appropriatis, 3947 01. Negat fiquidem prima, obligatur, non autem ex fcientię habitu, quod remittere peccata fine utroque benè fieri non poteft, ideò conveniat, tanquã proauctoritas judicandi, quæ clavis eft fcien- prium, alicui perfona divinæ: in cujus fignum tia, fine fcientia non poteft fine peccato accipi, fed fcientia fine auctoritate fine peccato haberi potest. Ad tertium dicendum, quòd poteftas conficiendi eft ad unum tantùm a&tum alterius generis; & ideò non connumeratur clavibus, nec multiplicatur, ficut poteftas clavium, quæ eft ad diverfos actus, quamvis fecundum poteftatis, five auctoritatis effentiam fit una, ut dictum eft.* ¶ Ad quartum dicendum, quòd velJe unicuique eft liberum; & ideò ad volendum non exigitur auctoritas, & propter hoc voluntas non ponitur clavis. ¶ Ad quintum dicendum, quòd tota Trinitas eodem modo remittit peccata, ficut una perfona; & ideò non oportet, quòd facerdos, qui minifter cft Trinitatis, tres claves habeat, & præcipuè, cùm voluntas, quæ Spiritui fancto appropriatur, clavem non requirat, ut diEtum eft.* ait, quòd convenit fingulis perfonis eodem modo, quod utique non effet, fi conveniret tanquam proprium alicui, vel aliquibus. Ex co nã que, quòd generare covenit Patri tãquam prorium, non convenitaliis; & ex eo, quòd fpirare convenit, tanquam proprium, Patri, & Fi in firer. lio, non convenit Spiri- bujus art. tui fanéto. Nihil ergo corum operum, quæ sūt ad extra, convenite propriè alicui, vel aliquibus perfonis divinis, voluit defignare textus: dùm * remittere peccata dixit convenire toti Trinitati codem modo. Quod etiam dogma expreffit Chriftus, & per hoc do&rinam prefentem confirmavit dicens, Jo. s. quæcumque (de operibus ad extra tuc loquebatur, ut patet per contextum in folut. pater facit, hæc & filius prac.arg. fimiliter, ideft eodem modo, facit. His tamen ftantibus, verum eft adhuc : quod appropriatè conveniunt uni perfonæ magis, quàm alii, opera ad extra: ut creatio ratione potentiæ inibi relucentis appropriatur Patri, ratione fapientiæ Filio,ratione bonitatis Spiritui fancto: quamvis coæquali, immò cadem potentia, fapientia, & bonitate, unaquæque perfona creet. Propter hoc igitur adducta eft fecunda refponfio ad oftendendum, quòd, fi etiam appropriatè loquamur de perfonis illis tribus quoad remittere peccata, non fequitur, quòd fint tres claves in miniftro illarum, fed quòd fint duæ tantùm. Ac fi apertè in refponfo ifto dicatur. Ratione potentiæ in remiffionem peccatorum relucentis, quæ appropriatur Patri, ponitur clavis una, & ratione fcientiæ, quæ appropriatur Filio, clavis altera: fed ratione voluntatis, quæ appropriatur Spiritui fancto, nulla, quoniam voluntas clavem non requirit. APPENDI X. Ex( ut refertut in Bulla Leonis X. contra errores Lutheri ) dicentis; E... X articulo habes primò, quomodò per rationem interimas errorem Lu- Usilte pra non quod facerdos non debet requirere à confitente, utrum fit contritus, nec ullo modo confitens debet facerdoti refpondere, fe effe contritum. Item a lium ejufdem dicentis: Si facerdos non feriò, fed joco abfolveret, fi tamen confeffus credat fe abfolutum, veriffimè eft abfolutus. Item alium ejufdem (Prat. Lutherani ) dicentis: abfolutio cenfenda eft efficax, quia fit, à quocumque tandem fiat, erret, vel non erret, fed quia creditur. Hæc enim Lutherana phantafmata, ut confideranti patet, clavem unam, fcientiæ videlicet, implicitè negant. Nam, fi in miniftro Chrifti po nerent clavem fcientiæ, dicerent utique, quòd debet requirere à confitente de contritione, & quòd confitens tenetur de hoc refpondere veritatem, ut facerdos poffit fcire, utrum abfolvere debeat. Dicerent quoque, quòd confitens non eft verè abfolutus, etiam quòd credat fe effe abfolutum, fi facerdos joco abfolvat : quoniam intentio, fine qua prudens non agit, defuit. Dicerent etiam, quòd, fi fiat error in fubftantialibus, puta, quòd per craffam ignorantiam facerdos abfolvat indignos, abfolutio non eft efficax, & nota, quod Lutherus negat in tertio errore fupradicto etiam clavem ordinis per ly à quocumqne tandem fiat. Ac fi apertè dicat. Laicus, puer, mulier, poffunt efficaciter abfolvere. Contra igitur hos, fimilefque errores veritas præfentis articuli facit: quos & validiffimè convincit. Secundò habes: quomodò per rationem oftendas, hos fuille meritò damnas tos à 10 tos à Papa Leone X. ibi in Bulla, cujus damnationis particulam vide 9.1. ar. ligata & in celo, & quecumque folveritis fuper terram, erunt foluta & ¶ Secundò. Utrum facerdos poffit remittere peccatum SUPER QUÆS. XVIII. ART. I. ONCL. 1. Virtus Cclavium operatur ad culpæ remiffionem, tur. Videtur, quòd poteftas clavium fe extendat ad remiffionem culpæ : dicitur.n. difcipulis Joan.20. ¶ NOT. Quoniam Quorum remiferitis peccata, remittuntur virtus clavium in con- eis: fed hoc non dicitur quantum ad ma- 40 feffione præfertim relufes,dif?, cet: ideo terminos ly in nifeftationem tantùm, ut Magister in li 9. s. art. 1. cramenti pœnitentiæ; voto, & ly in actu, vide tera dicit. * Quia fic facerdos novi Tequeft, 10. ar. 1. Et, quo- ftamenti non haberet majorem poteftaniam confeffio vera co- té, quá facerdos veteris teftamenti. ergo tritionem præfupponit ad remiffionem culpa: exercet poteftate in culpæ remiffionem. ideò utilitatem quoque 2. Prætereà. In pœnitentia datur afferet propofito videre gratia ad remiffionem peccati: fed hujus PROB.I. Quia vir- facramenti difpenfator eft facerdos ex vi tus clavium, quæ eft in clavium.ergo, cùm gratia non oppona- so facerdote, eodem modo tur peccato ex parte penæ, fed ex parte fe habet ad effectum fa- culpa, videtur, quòd facerdos ad remifficut virtus, quæ eft in a fionem culpæ operetur ex vi clavium. qua baptifmi, ad effectu 3. Prætereà. Majorem virtutem rebaptifmi, cùm, ficut in cipit facerdos ex fua confecratione, qua baptifmo tota vis facramentalis cofiftit in ma- aqua baptifmi ex fua fan&tificatione: fed teria, ita in pœnitentia aqua baptifmi hanc vim accipit, ut cor*TreA, 80. tota vis facramentalis pus tangat, & cor abluat, fecundum AuJan, confiftat in miniftro, & pet med. virtus, qua eft in aqua guft. * ergo multò fortiùs facerdos in fui baptifmi, operatur ad confecratione hanc poteftatem accipit, remiffionem culpæ, vel ut cor à culpæ macula abluere poffit. in voto, vel in actu exi¶SED CONTRA. Suprà Magifter* diftens. 2. Quia ufus clavium ad hoc, quòd ef- xit,quòd Deus hanc poteftatem non confectum habeat, requirit tulit miniftro, quòd ad interiorem munfemper præparationem dationem cooperaretur: fed, fi peccata ex parte recipientis fa- quoad culpa remitteret, cooperaretur ei cramentum, vel præfen-imundatione interiori.ergo poteftas clatem, vel præcedentem, ut patet in fi. corp. viũ nó extédit fe ad culpa remiffionem. 10.9% 4.fent.di. JUD.E. NOT. Totam vim Prætereà. Peccatum non remittifacramentalem baptifmi confiftere in materia, tur, nifi per Spiritum fanctum : fed dare & totam vim pœniten- Spiritum fanctum non eft alicujus homifent, tiæ in miniftro, intellige nis, ut in lib. 1. Magifter dixit. ergo nec 4D, folùm, pro quanto de peccata remittere quoad culpam. fanctificatione fe quitur, fit fermo. Non RESPONDEO dicendum, quòd enim de neceffitate ba- facramenta fecundum Hug. ex fanctifiprifmi eft, quòd fancti- catione invifibilem gratiam continent: ficetur minifter,cùm et fed hujufmodi fanétificatio quandoque fu dari, fed folùm mate- ad neceffitatem facramenti requiritur, ria; quæ fanctificatio tàm in materia, quá in miniftro, ficut pafuit facta per tactu mun- tet in confirmatione, & tunc vis facradiffimæ carnis Chrifti mentalis eft in utroque conjunctim, quapar. quæft. 86, ars.3. nec doque autem ex neceffitate facramenti de neceffitate facramé iam à laico poffit in ca in Jordane baptizati, 3. 60 quest. 69. articul. 1. ¶ PROB. 2. affert illud, quod facit videri, quòd poteftas clavium ordinatur ad dimiffioné culpa. Hinc ex fecunda probatione patet, quàm clefiæ, & quàm meritò effrontes fint hoftes Ec PROB. 1. Quia facerdos agit, ut minifter non requiritur, nifi lanctificatio mate- ti pœnitentiæ eft confecratio materiæ, cùm peccata, & actus quandoque laicorum fint materia, illa remota, ifti propinqua, fed folùm minifter, 90 rùm abfolvere in foro pœnitentiæ non poffit, nifi facerdos ritè confecratus. Rursum, virtutem baptifmi operari in voto, intellige folùm refpectu adultorum. Quòd autem, ut dictum eft in probatione, operetur : vide 3.part. * 1. DE CONCL. Poteftatem. R. Minifterialem: non principalem. §. Tunc, &c. Nam illa auctoritas Joan, 20. Quorum remiferitis, &c. non loquitur de remiffione facta per propriam virtutem, fed per minifterium. COROLL. Ergo illa auctoritas: Quorum remiferitis, &c. dicit non tantùm manifeftationem remiffionis peccatorum: fed etiam auctoritatem remittedi, quam Conciliis vide in appě. vis non principalem. fufceptionem caufandam, etiam inftruNOT. Illa opi mentaliter, fed difponens ad gratiam, nio,quam recitat S.Th. fecundo loco, non eft per quam fit remiffio culpa, ita eft de nunc temporis pro opi- poteftate clavium. Unde folus Deus nione habenda, fed pro remittit per fe culpam, & in virtute eius hærefi. Nam Concilia agit inftrumentaliter Baptifmus, ut indeterminarüt, quòd facramenta nove legis no ftrumentum inanimatum, & facerdos, tantùm fignificant col- ut inftrumentum animatum, quod dicilationem gratiæ, fed et- tur fervus fecundum Phil. in 8. Ethi.* & cap. 11. jam conferunt ipfam ideò facerdos agit, ut minifter, & fic mon procul gratiam : & nō tantùm, à fine, to.5. quod conferunt, fed et patet, quòd poteftas clavium ordinatur jam, quòd conferunt ex aliquo modo ad remiffionem culpæ, non opere operato. De his ficut caufans, fed ficut difponens ad cã: 20 mox fequenti. Opinio unde, fi ante abfolutionem aliquis non verò tertio loco narra- fuiflet perfectè difpofitus ad gratiam futa non pro opinione fcipiendam, in ipfa confeffione, & abfonunc habenda eft, fed lutione facramentali gratiam confequepro veritate Catholica: ut inde ex conciliis pru- retur, fi obicem non poneret. Si enim dens intelliget.Hinc no- clavis nullo modo ad culpa remiffionem ta, quòd opiniones à D. ordinaretur, fed ad remiffionem pœnæ Thom. amplexate, fue tantùm, ut quidam dicunt, non exigererut pofteà quafi omnes pro veritate catholica tur votum fufcipiendi effectum clavium 30 ab Ecclefia determina- ad culpæ remiflionem, ficut non exigitæ: quæ autem non fic tur votum fufcipiendi alia facramenta, determinatæ, femper ab ea reverenter tracta- que non ordinantur ad culpæ dimifliotæ, & numquam repro- nem, fed contra pœnam, fed hoc facit batæ. Quomodò poft videri, quòd non ordinetur ad culpæ dideterminationem ali- miflionem, quia femper ufus clavium ad circa lectionem docto- hoc, quòd effectum habeat, requirit prerum procedere debeas: parationem ex parte recipientis facra- 40 vide regulam univerfa- mentum:& fimiliter videretur de Baptifliffimam, qu. 29. art. 3. appe. Nota rursus:quod mo, fi nunquam daretur, nifi adultis. ly nec obftat, quin cla- AD PRIMUM ergo dicendum, ves Ecclefiæ ad remif- quòd, ficut Magifter dicit in litera, *ia. * 4. Sen't. fionem, &c. eft refpon- cerdotibus commiffa eft poteftas remitfio tacitæ objectioni. Poterat enim quis obji- tendi peccata, non ut propria virtute recere cotra clavium po- mittant, quia hoc Dei eft, fed ut operateftatem prædictam in tionem Dei remittentis oftendant, tanconclufionibus, quòd accedenti ad confeffio- quam miniftri. Sed hoc contingit tribus so nem jam contrito nihil modis. Uno modo, ut oftendant cam non remittunt claves, co, præfentem, fed promittant cam futuram quòd ja fuerint remifsa 4. 18. pre quam concilii generalis priùs. Ideò refpondet, quòd effectus clavium prædictus intelligitur, quantum eft ex parte ipfarum, Unde, quòd ifti fic accedenti (ut præfertur non remittant præfentialiter peccata, non eft ex defecta virtutis clavium, fed ex co, quòd in fubjecto accedente nullum reperitur peccatum. Adde, quòd illa remiffio peccatorum præcedens fuit facta virtute clavium in voto halitarum, licèt non in actu, ut ex corpore articuli circa medium habes. 11. DE CONCLUS. Operetur, R. Difpofitivè non principaliter. §. 60 Nam, licèt gratia detur in pœnitentia ad remiflionem peccati (ut arguitur) tamen neque facerdos, neque facramentum miniftratum attingit directè ipfam gratiam. Tune, &c. ut patet ex conclufione fecunda. III. DE CONCL. Abluere poffit. Refp. Minifterialiter, non virtuté propria. §.Tunc, & cæt. Neque enim aqua Baptifmi cor abluit virtute propria, fed minifteriali à Deo fibi præftita. Nam inftrumentum, cujufmodi eft aqua (ficut & facerdos ) agit in virtute eius, cujus eft inftrumentum, IV. EX MAGIST. Cooperaretur. R. Virtute propria: non Dei, §.Tunc nihil, &c. Nam, ad interiorem mundationem ipfum facerdotem, & facramenta cooperari minifterialiter, non autem principaliter, fæpiùs jam di&tum eft in litera. V. DE MAJORI. Non remittitur. R. Principaliter, non minifterialiter. §. Tunc, &c. Nam ad hoc, quòd homo virtute clavium peccata remittat minifterialiter, non requiritur, quòd det Spiritum fanctum principaliter, i. virtute propria: in hoc fenfu negat Magifter, Spiritum fanctum dari ab homine (ut argumentum dicit) fed tantùm minifterialiter,hoc eft virtute inftrumentaria difpofitivè. Unde fimpliciter error effet dicere,quòd hominis fit dare Spiritumfanctum : non autem, fi dicamus, quòd Deus per minifterium hominis det Spiritum fanctum. APPENDIX. habes primò quò interimas hærefim Armenorum 70 poteftatem clavium fe extendere ad remiffionem culpæ ( ut patet) quo niam,fi nullum facramentum gratiam confert,ergo nec facramentum confeffionis, &, fi gratiam non confert, culpam non remittit, quandoquidem fola gratia peccata remittuntur. Item hærefim Novatianorum dicentium, facerdotes non habere poteftatem dandi remiffionem peccatorum lapfis poft baptifmum. Secun rationem oftendas, hanc condemnat, Papa Euge fine hoc, quòd aliquid operentur ad i- do habes: quomodò per pfam, & fic facramenta veteris legis ope- meritò fuille damnatam rationem Dei fignificabát:unde & facer- à Concil. Triden. teff. 7. dos veteris legis oftédebat tantú, & nihil can.z.fic. Si quis dixerit: operabatur. Alio modo, ut fignificent ea ipfa nova legis facrapræfentem, & nihil ad eam operentur,& tiquæ legis non differre, menta à facramétis an▾ fic quidam dicunt, quòd facramenta no- nifi quia ceremonie (uns væ legis fignificent collationem gratiæ, alie, & aliiritus exterquam Deus in ipfa facramétorü collatio- ni:anathema fit. Hec ibi. ne dat fine hoc, quòd in facramentis fit fit inter veteris legis,atq; Qua autem differentia aliqua virtus operans ad gratiam. Et novæ facramenta, monfecundum hanc opinionem etiam pote- ftrat,& confequenter per ftas clavium cffet tatùm oftendens divi- hoc herefim antedictam nam operationem in culpa remillione in nius IIII. in Decr, fuo ipfa facramentali collatione facta. Ter- Armenis dato, facro aptio modo, ut fignificent divinam opera- probante Conc. Flor.fic. tionem ad remillione culpæ præfentem, ove legis feptem funt • facramenta, fcilicet,&c. & ad ipfam aliquid difpofitivè, & inftru- Panitentia, &c. Quæ mentaliter operentur; & fic fecundum multùm à facramentis aliam opinionem, quæ fuftinetur com- differunt antiquæ legis. muniùs, facramenta novæ legis emunda- gratiam, fed eam folùm tionem oftendunt divinitùs factam, & per passionem Christi dahoc modo etiam facerdos novi teftamen- dam figurabat. Hæc veti oftendit abfolutos à culpa, quia pro- gratiam,& ipfam digne rò noftra & continent portionaliter oportet loqui de facramé fufcipientibus conferut. tis,& de poteftate miniftrorum. Nec ob- Hacibi. Ubi ex compaftat, quin claves Ecclefiæ ad remiffionem rationis natura ly confe culpa difponant, quia culpa jam eft re- runt, idem videtur valere, quod caufant. Nam mifla: ficut nec, quòd Baptifmus difpo- priùs in comparationem nat, quantum in fe eft, in co, qui jam adducens antiqua facrafanctificatus eft. menta dixit ly non cauto loquendo, facramenfabant. Ergo, ex oppofita nova gratiam causat: id, quod Concilium exlum conferunt. Ex hoc, preffit per hoc vocabu ¶ Ad fecundum dicendum, quòd neque facramentum pœnitentiæ, neque facramentum Baptifmi, operando pertingit directè ad gratiam, nec ad culpæ rcmiffionem, fed difpofitivè. Unde etiam patet refponfio ad tertium. Alia rationes oftendunt, quòd ad remiflionem culpæ directè clavium poteftas non operetur, quod concedendú cft. Illa enim non causabanı aliifque citandis, confir ma, quæ dicta funt in refponfione ad primum. Item, damnatam à Cóc. Trident. fell. cad, can.6. Siquis dixeris,facrameta nova legis non conti nere gratiam, quam fignificant, aut gratiam ipfam non ponentibus obicem non conferre quafi figna tantum externa fint acceptæ per fidem gratie, vel juftitia, &c. Anathema fit. Hæcibi. Et can. 8. Si quis dixerit, per ipfa nova legis facramenta ex opere operato non conferri gratiam: fed folam fidem divine promiffionis ad gratiam confequendam fufficere: Ana-. themafit. Hæcibi. Item ab eod. ff.6. cap. 6. Non enim abfque caufa per totum illud capitulum declarat modum præparationis ad gratiam jutificantem per baptifmum, & à fimili per alia facramenta, confequendam: maximè autem, quia in principio capituli feptimi dicit. Hanc difpa fitionem, feu preparationem, justificatio ipfa confequitur, que non eft fola peccatorum remifio, fed & fanétificatio, & renovatio interioris hominis per voluntariam fufceptionem gratie, & donorum. Hujus justificationis caufe funt, &c. efficiens vero mifericors Deus, &c. infirumentalis item facramentum baptifmi, &c. Hae ibi. Ubi vides contra hærefim illam, & præparatione noftra ad gratia confecutionem non effe fruftrà, & facramenta effe caufam inftrumentalem justificationis, i. remiffionis cul parum, & adeptionis gratiæ, atque donorum. Nam, quod de facramento baptifmi in hac materia dixit; de aliis facramentis, ut quæ in ratione facramenti præcisè fimilia fint, cointelligendum eft. Capitulum illud fextum, quoniam & pulcherrimum, & optimum eft, & hic propter prolixitatem vitandam dimiffum, vide ibi. Item damn. à, &c. ut q. 17. art. 2. ap pen. Item à, &c. ut q. 10. art. 1. appen. Vide Roffenfem contra affertiones Lutheri art. 1. Item damn. à Leone X, in bulla contra err. Lutheri, cujus damnationis particulam vide qu. 1. art. 1. appen. & 3. past. qu. 68. art. 9. Nam & Lutherus ait: quòd facramenta non dant gratiam. Item damn. à, &c, ut q. 10. art. 5. & 1. par. 9.48. art. 4. appen. Ubi contra Novasianorum prædictum errorem agitur. Vide etiam contra hunc aliqualiter Conc. Trid. in 3. par. 68, art. 6. appen. Tertiò habes: quomodò Eccles, E Prat, armeni, dicentill facramétü nullum conferre gratiam, ne pole 80 tionem fupradicta Patrum, pro quanto poteftatem cla qum ad remiffio 6. Dei. fe, quantumlibet ad eius fufceptionem animam fuam quis præparet. Per hanc enim locutionem univerfalem cointelligitur, Armenos ipfos negare, nem culpa indicant valere, & intelligas, & probes, & tuearis. Quartò vides: quomodo, &c. SECUNDU S. Utrum facerdos poffit remittere peccatum quoad pœnam . de facramentis, & po- quoad pœnam. Peccato enim debetur 90 quòd nunc de poffe clavium facramentalium, nunc de miniftri pofle inquifit. CONCL. Illi, pœna æterna, & temporalis : fed adhuc poft abfolutionem facerdotis manet pœnitens obligatus ad penam temporalem qui per contritionem in purgatorio, vel in boc mundo facien- confecutus eft remiflio tum ad culpam, & pœnam æternam, quæ fimul cum culpa dimittitur; au.. getur nem peccatorum quan. |