By Michiel Knobbaert, Boeck-drucker by het Profeffen-huys, Met gratie ende Privilegie, Geens visch te vercoopen voor de priem clock. Gheen gar digh vleefch COSTUMEN 1 DER STADT VANDEN GRAVE. EERSTE CAPITTEL. Vanden Keuren en Civilijcken Breucken binnen der Stadt vanden Grave, van ouden tijden genfeert ende onderhouden. Soo wie gardigh vleefch gelten weeren oft varte vercoopen ren vleefch vercoopt,fonder teycken die verbeurt fonder see j. lib. pas. ken. Geen krijghs vleefch se vercoopen. Geen wan nast tegeven aen wijn. Noch te ont fangben. Gheenen Wannati An III. bier of corme, ne die verbeurt VIII. Soomen aen iemant vint dat hy heythelijcken Breucke van eenen kuyft ofte defgelijcke wapenen draeght, oft die heymedat iemant selfs fulex veropenbaert die verbretickt lijek wape. ofte half jaer uytter Stadt te zijn. nen draeght? XVII. Breucke van Ende foome wifte dat iemant heymelijcke wape- die niet en nen droegh,en dat eenigh Schepen ofte gelwoore laet onderfulex aen hem, wilde onderfoecken en hy dat wey- foecken oft gert te laten doen,foo verbeurt fulcker j. lib. by wapenen XVIII. Die met eenigherley wapenen anders dan bloote handen tot eenighen twift loopt ofte verbeurt XIX. draeght. bloot te dra ij. met wapenen gaet ghen als men lib. tot twist. Loops. Ende die eenen anderen met eenigerley wapen anders dan met bloote handen na jaeght, oft aen- Idem. veert, verbeurt iij. lib. en der Stadt een duysent fteens. XX. Die eenen anderen loegent ofte duerpeclick XXI. XXII. iij. lib. Keuren VAD twist worden buyten en binnen ghe houden, Wie den Rechter oft eenighe ghefwooren oft Schepen om tijns Ampt wil met quade woorden Brecke van die een Offi. over gheeft verbeurt iij. lib. cier qualijck XXIII. toe spreckt. Ende die den Rechter eenigen ghefwooren oft Breucke van Schepen om fijns Ampts willen aentaft verbeurt die een Officier aeniaft. Breucke van Eener die des nachts ofte daeghs wanledigheyt Ledigheyt te drijve met wapen geruchte,ofte met andere onfebourijven. den dat den Schepenen wanledigheyt dunckt die iij. lib. XI. vj. lib. Ende indien hy niet gelden en mach fal hy een jaer lanck uytter Stadt moeten fijn. Idem. verbeurt XII. XXIV. Soo wie binnen de Stadt eenighen gaft fier re- die eenen gaft ghens den porteren vechten, die verbeurt ij. lib. i seghen XXV. Ende foo eenigh Gaft eeniger porteren floegen wie dat dan den portere te hulpe komt, die en verbeurt niet. XXVI. poorters vechten. Poorters ma gen malkan deren helpen. Ende niemant en fal van fijne wachte voor dat te verlaten. ́ter metten is gheluyt gaen,op pene van fchell. Breucke van XXXV. Die water uytgiet oft uytstort dat om des die brandt- brants wille gheboden is,voor die deuren te fetten, water fort. verbeurt i. lib. } XXXVI. Die gemeene vrouwen achter dien dat zy twee dagen binnen der Stadt gheweeft fijn fullen voor Ghemeyne den fonnen onderganck uytter Stadt gaen, ende vrouwen foo fy dat niet en doen, mach-men-se van hare wee dagben kleederen berooven, en dan mogen fy wederkovstiretken, men over veerthien nachten,twee dagh lanck,ende wie-se boven heuren tijdt herberghde foude verbeuren x. fchell. moeten naeY XXXVII. XXXVIII. Vanfpeelmas Item foo wie wille die mach een pijper ofte Breucke van den sport, XXXIX. Er Stadt Bode tot Graef al hebben van een Salaris voor man te befetten eenen grooten payements, den Stadts ende hy fal daer ghelofte van nemen, ofte hy fal bode van eeden man felfs zijn, ende van ghedaghen des eenen nen man te borgers over den anderen,eenen halve groote pabesessen. yements, dan als een vremt man een borgher doet gedaghen daer fal die Bode af nemen het gelt daer men een quarte dick-biers om koopt,voort en fal Salaris van die Bode niemanden ghedaghen daer een kraem iemant le dagben. is, dan op ter ftraten aen des gheenen mont daer hy buyten den kraem gaet. III. Tot Grave en machmen niemant fijn goet afge- Niemani siju winnen met de Rechter,ten worde hem eerft cont goer af te gedaen, aen zijnen mont oft aen zijn weert, ende winnen ten der Stadt Bode van eenre konde buyten der Vry- fy hem cont heyt vanden Grave te doen, daer af fal hy hebben ghedaen fy. van elcke mijle een alde groote, ofte die weerde van dien,ende die komt binnen der Vryheyt van- Salaris van den Grave te doen metten Rechter ende twee den Bode voor Schepenen, ende buyten de Vryheydt met ten co Bode alleen als voorfchreven is. IV. bet doen van conde. Waert fake dat iemant metten Stadts-bode eenigh goet oft ervenis hadde doen befetten met recht,ende een ander quam na,en dede t'felve met Besettinghe ten Rechter en twee Schepenen oock befetten,de- mit den fe fettinge fal voor des Bøde befettinge anders gae Rechter ende alle besettinghe in aengherechte brieven,elck den Schepenen anderen voor, daer op te mogen verplegen, die derde eerfte inden rechten beflagen zijn,ende die Rech- inghe, ter en Schepenen fullen en mogen nemen, elek een menghelen wijns, tot elcker besettinghe,ende die Bode te hebben als voorfchreven is. V. Bodes Item men fal geenen borger ofte Inghesetenen Geenen poor. die vier en roock tot Grave heeft opgaen, oft met er oft ingeiemant is inwoonende, met recht niet doen befet- feten te be Op fract Den fetten ten fy die op te ftraten eenigh meft draeght ten voor die tijdt dat hy op gheladen heeft ende genen gheen meffen die fal fulckx ten derden dage wegh vueren laten wegh veerdigh is. j. lib. se dragben. op pene van XL. Geen onreyEnde foo wie dat meft oft andere onreynignigheydt op frant te heydt oft affche op ter merckt, oft op ter ftraten draghen, draeght verbeurt vj. fchell. ende fijn claghen onvervolght, alfoo verre die voor-gengher die alfoo ghedaeght is, fich des inden rechten weert, dan en hadde t'felve voorgengher die alfoo ghedaeght weire als voor gheIchreven ftaet, niet goedts ghenoegh in der Vryheyt van der Grave daer die voorfz. Clagher fijn clachte op ten op-gherichten dach aen verhaelen mocht, daer voor fal de felve voor-gangher tot ghefinnen des Claghers, borghe fetten, op ten op-gherichten daghe te fullen comen, ende ftaen teghen den Clagher voorfz. ten rechten. VII. Item oft jemandt aenden gherichte ghedaeght ende hem voor den middagh daer aldaer verscheyden waere, En het ghebeurde dat het gheDen gbe dinge voorder tijt op ghedinght ware, eer hy fich dagde van verantwoorde, foo magh den felven, den Richmidlagh ter, en Schepenen, om vier quarten Wijns doen compareren ghefinnen, dat fy weder te recht gaen fitten, de magh 'gheding be om fijn faecke met recht te moghen verantwoordoen vervol. den oft oock op jemant moghen vervolghen met gken, recht, foo verre dat voor twaelt ure te voor middagh dat met recht worde ghefonnen, ende def ghelijck oock te moghen doen op eenen op gerichten dagh des tot middernacht toe oock om vier quarten Wijn als voorfz. is. Befette oft ver voghde goeden en Bjn niet alienabel. Poorters en mogen mal canderen buyten niet befeiten. Vier tijden Wanneer VIII. Item oft jemandts goeden metten rechten befet, beflaghen ofte vervolght worde,ende dat dan daer nae die ghene die fijn goeden befet,beflagen ofte vervolght ware fijn goedt voort anderen in Schult brieven ewegh bekenden fchuldigh te wefen, ende liet dat dan met peyndinge ende aenge. richte brieven, alfoo voort nae vervolght die en fullen den ghenen niet hinderlijck wefen die de voorfchreven goeden eerft met recht beflaeghen ende vervolght hadden. IX. Item gheen Borgher oft Inghefeten en fal', oft en mach, den anderen Borgher oft Inghefeten, noch haere goederen,metten rechten buyten niet doen befetten, noch becommeren, voor fchade oft fchult, dan elek fal den anderen tot Grave op gherichte daghen toe-fpreecken, ende antwoorden, als recht is, maer van erf tael magh elck den anderen aen-taele ter Stede daer die erf-tael gheleghen is. X. Item die richter tot Grave fal tot vier tijden des Jaers op gherichte daghen doen legghen, borgers mal daer op die eene Borgher den anderen metten canderen met rechten magh toe-fpreecken. recht mogen XI. toe-spreken. Item foo wie metten rechten aender bancken Breucke van tot Grave gheworven is, ende fonder oorlof des dse den Rech- richters daer af-fcheyt die breuckt den richter waer aen by hoe-wel een pondt payements, hoe wel dat hy fijn weder faecken voldaen hadde. ter verlaet gewer wen 44. Partijen en XII. Item wanneer twee partijen fich vanden rechmagen mal ten op een recht-dagh verdinght hebben, die en Canderen op moghen malkanderen op ten felven dagh niet ne yah-weder ander-rechten, doen kommeren noch doen dagh maer eenen dens verdin- werven. XIII. Item waert faecke dat een claegher fijn clagen. met recht op eenen voor-gangher vorvolghde, ende dat die felve voor gangher voorder vervolgh Voor-ganger der clagher niets goedts ghenoegh en hadde, om moe: fufficeaen te mogen verhaelen, foo fal die voorfz. voor- ente goeden gangher tot ghefinne des clagers wisheyts fetten, bewijsen 10's den clagher fijne vervolghde goedt aen te mogen verhaelen, of die rechter fal tot begheeren des claeghers den voor-gangher in der Stadt helden fetten, ter tijdt toe dat den claeghet voldaen fy. XVI. verbael. Item oft die voor-gangher geen goet en hadde Oft vond's dep claghere fijn vervolghde claghen te voldoen, aen fijn lijf shopique. dan mach die clagher aen fijn lijf doen panden, ende tot ghefinnen des felven clagers fal die richter vande voor-gangher wisheyt nemen foo verre Rechter ver Jochs fijnde hy den bekommen kan, hem niet te sullen ver- neemt wijfvremden t'eynden der loffen oft hy den claegher beyt dat der binnen de loffen niet en voldede zijn vervolght clager bem goet aen te moghen verhaelen, ende en dede die niet en fal voor gangher des niet, dan tot ghefinnen des vervremden, claeghers, den felven voor-gangher inder Stadt helden te fetten ende houden, wes by den claeger Wanneer den voldaen heeft, daer die claegher der Stadt-bode lager inde daghelijex water en broot toe leveren fal; foo lante feiten. ghe hy den voor gangher in helden heeft ende die claegher niet voldaen en zy vander claeghen koft ende fchade met recht. I III. CAPITTEL. Van Ruymingle te ghefinnen. I: ftadis helden Tem als een claegher zijn claghe vervolght en aen-gherichte brieven daer op genomen heeft, als recht is, weleke aen-gherichte brieven te ghefinnen binnen veerthien daghen nae der loffen oft daer ontrent, ende dan jemandt in fijnen vervolghden goederen fitten vindt, die hem dat onbruyckt maeckt, foo fal die claegher den rechter met twee Schepenen drye daghen nae een volgen, oft's noot gebeurde Ruymingh van fijne gewon nen goet doen ghefinnen, daer die Rechter oir- Den voor conde twee Schepenen tot begheeren des claegers gangher niet den voor-gangher van heerlijckheyts wegen be- rymende de vervolghde velen fal, dat verwonnen goet, den claegher te goederen ruymen by der Sonne, op fijn recht, daer hy dient vanden tijdt lanck voorfz. alle daghen den Heere aen Heere daer breuckt dry pont payements breuckt dry pont payements, ende den schaede toe gedwon die daer met op gaet ende op ten vierden dagh gb. die dact met op gact ende op ten vierden auch gem. (oft noyt ghebeurden) fal die Rechter van s'Heeren weghen dat ghewonnen goet, den voor gangher doen ruymen, ende den claeger metter hant daer over leveren, ende waert faecke dat die claegher fijn vervolghde goet gheruymt vonde, foo mach hy dat aen-taften, ende die Rechter van Heeren weghen fal hem daer inne fetten ende die Heere fal hem des voort een weere wefen nae in-halt zijnre aen-gherichte.brieven. II. Item wie fijn aen-gerichte brieven binnen s'jaers Over-jaerde nae date der felver niet en vervolght als voorfz. an geris hiá brieven fijn ftaet, die verjaeren, en worden t'eynden des Jaers van onweers van onweerden. IV. CA de |