Pachten ghehypotekeert ftaen de naeste zijn om Irem, een cooper van Leen-goeden oft andere Erffelijcke goeden daer gheen Kerck-gheboden af ghedaen en zijn, ende daer inne ghegoet ende gheveftight voor Heere ende Hof oft Wet, ghelijck dat behoort, mach de felve goeden ghebruycken ghelijck hem dat belieft tot Afghebroken dat men hem naerderfchap biedt. En wat hy na oft afgebou de feffe weken te rekenen vander goedinghe ende voor de gheboden naerderfchap doet af-breken oft af houwen, ende vanden gront vueren oft legghen moet hem volghen, maer dede hy iet voor de goedinghe oft binnen de feffe weken daer naer, oft na de calengieringhe af-breken oft af-houwen dat foude hy den calengierdere moeten goet doen. wen volget den caleng. Vruchten XXVIII. Infghelijckx foo moeten den voorfeyde coo pere volgen alle af ghedaen ende ghevelde vruchten op 't voorleyde goet ghewaffchen voor de calengieringhe hoe wel die noch op den gront laghen, ende alle hueringhen, Chijnfen, Ren Conflitutie Te weten alle Chijnfen, Renten, oft Erfpachten: daer af de brieven van geen fpeciale quijtinghe in en houden bekent ende gheconftitueert voor den jare ons Heeren duylent vier hondert vier ende twintigh mits betalende voor elcké pen- voor 1424. ninck twee ende twintigh penninghen met vol- met wat gellen Chijnfe, dat is metten termijne die naeft ver- de voller fchijnen foude, ende met fulcken gelde als doen Chijnfe ganck hadde, te weten, eenen Philippus ftuve quijt.Confti. re voor dry grooten Brabants, ende ander ghelt feders tot na advenant. Ende die zijndert den jare vier-entwintigh voorfchreven bekent, fijn totten jare duytent vier hondert ende dry ende veertigh midts betalende voor elcken penninck achthien penninghen met vollen Chijnfe ende gelde als vore. III. ¿' 1443. Ende alle andere Chijnfen, ende Renten zijndert den jare dry-en-veertigh voorfchreven gheconftitueert, ende dic-men in toe-comenden tijde noch fal conftitueren oft bekennen op eenighe huylen oft hof-fteden daer binnen veertigh jaren herwaerts buylen op gheftaen hebben, t'y by Teftamente oft anderfints falmen moghen loflen mits betalende voor elken penninck left hien Conflit, van wolghen den ten, ende Erf pachten die voor de calengierin-penninghen met vollen Chijnten ende met fulc- doen voor ghe ghevallen ende verfchenen fijn, hoe wel die ken ghelde, als ten daghe vander conftitutie taen. noch onbetaelt waren, maer aengaende af ghe- ganck ende coers heeft, niet teghenftaende dat houwen opgaende hout dat moet den calengier- in de conftitutie van dien van meerderen prijfe dere volghen, foo verre vanden gronde niet mentie ghemaeckt worde alfoo-men al-hier de ghevuert en is, oft dat ghehouden is binnen feffe huyfen niet belaften en mach met eenighen Renweken, als voore. ten ontquijtbaer, oft ftaende dierder af te leg ghen dan den penninck fefthien. cooper. reparatie, XXIX. Item, de calengierdere moet den cooper reftitueren metten principalen penninghen vanden Nootelijcke coop alle die nootlijcke reparatie, die de coopere heeft moeten doen aen 't vercocht goet na zijne goedinghe, fonder die te moghen verghelijcken oft compenferen metten ghe haven vruchten, ende van andere reparatien oft timmeringhen niet nootlijek wefende en is de calengierdere niet fchuldigh iet te betalene, ende niet te min moer 't ghecalengiert goet volghen ghelijck dat betimmert ende gherepareert is. Niet noote lijcke, XXX. Item, in't vercoopen van Leen-goeden foo moet de vercoopere (iffer niet ondersproken) den Heere betalen van fijne Hergheweye, ende de cooper oft de calengierdere manen ende wij fen, ten ware dat de coopere hem opponeerde Herghewey teghen de naerderfchap oft calengieringhe, ende betalt ver- namaels met den rechte den calengierdere zijne naerderfchap aenghewefen worde, in welcken ghevallen de coopere foude fchuldigh wefen den Heere te betalen, noch een Hergheweye voor zijn ondeughdelijcke oppofitie, ende daer gheen oppofitie en valt, moet de Heere te vreden zijn metten Hergheweye eerft betaelt, coop. TIT. XII. Van Chijnfen, Renten, oft Erf-pachten. I. In betalinghe van Renten, Chijfen, oft Erf- Ghewoone. Renten op A Lle Chijnfen, Renten, oft Erf-pachten, pachten gheftaet een ieghelijck met ghewoon- lijcke beta, linghe, Chijfen ftaende principalijck op eenighe huysen oft lijcke betalinghe. quijibar. hooft-fteden, daer binnen mans-ghedenckenisse IX. fchul Befet quo vanden schulden aenveerden willen foo fijn de penen. Item, niemanden en is gheoorloft te heyf fchen eenige achter-ftellen van Erffelijcke Chijn. Mits welck befet wettelijck ghedaen ghelijck fen, Renten, oft Erf-pachten meer dan voor dat behoort allen de goeden vanden schuldenare dry jaren. Ende blijft een schuldenare vry ende foo wel Have als Erve die by te dier tijdt heeft oft quijte van allen achter-ftellen, mits betalende dry namaels verkrijghen mach ghearresteert ende jaren achterstels, ten ware dat fy wettelijck by gheaffecteert zijn ende blijven tot voordeele ende eenen dienare vanden Heere oft der Stadt ghe- profijte van zijnen Crediteuren die t'felve befet maent waren oft dat tuffchen een heyffchere van- vervolght hebben, ende alle andere die binnen Door d'be den Chijnfe, Rente, oft Erf-pachte, ende fchul- behoorlijcken tijde heur behout ende bethoon fet blijven Princen Ren- denare eenigh verbant, Voorwaerde, oft ghe- doen, ghelijck hier na verklaert fal worden, in alle goeden sen oft Chijlofte aengaende de betalinghe vander achter- fulcker vueghen dat de felve schuldenare de voor- geaffecteert, Jen. ftellen ghemaeckt oft gheichiet ware, in welcken feyde goeden gheenfins en mach vercoopen, verghevalle men op felve ghelofte oft verbant recht anderen, tranfporteren, oft anderfins alieneren doen fal, ghelijck dat behoort fonder aenfchou- oft in betalinghe gheven, oft den eenen Crediwe te nemen op d'eerfte bekenne oft oorfpronckteur voor den anderen daer inne eenigh voordeevanden Chijnfen, Renten, oft Erf-pachten voorschreven hier inne uyrghenomen Princen Renten ende Chijnfen. X. Item als eenighe Chijnfen, Renten, oft Erfpachten ghequeten worden daer een ander fijn tochte aen heeft, foo mach d'Erfman oft Proprietaris vanden voorfchreven Chijnfen, Renten, oft Erf-pachten de penninghen vander lof finghe na hem te trecken ende ontfanghen, mits bekennende den tochtenare foo veel Lyf-renten, Rente daar ende die verfekerende op goede fouffiffante paneen ander den binnen Vryheydt van Mechelen gheleghen, tocht in heeft ende indien den Erfman t'felve niet doen en wilghequete de oft en confte, foo mach de tochtenare de penninghen na hem trecken ende ontfanghen midts ftellende goede cautie ende borchtochte de penninghen altijdt weder te leveren als die Erfman die fal weten aen gheleyt ter felver naturen op goede fouffiffant panden binnen Vryheydt ghele ghen. Ende indien die Erfman ende die tochtenare de voorfchreven fekerheydt niet voldoen en konften oft doen en wilden, foo fouden fy de penninghen deylen, ende foude de tochtenare wefende onder fijn vyftigh jaren hebben ende ontfanghen de helft vanden penninghen ende d'Erfman d'ander helft. Ende indien den tochtenare boven de vyftigh jaren out ware, foo foude hy allenlijck hebben t'derde deele vanden penninghen, ende d'Erfman die twee deelen. Ghequeten Renten Rente en wort XI. le doen of ghevep, ende zijn alle contracten by van onwaerde. III. Maer indien een schuldenare zijnen Crediteur eenighe panden in handen gheftelt hadde, eer Panden in hy voorvluchtigh ghehouden worde, ende voor handen ghe eenigh befet op fijne goeden ghedaen, foo fou- lek, de fulcke Crediteur inde felve panden gheprefereert worden ende voorgaen alle anderen Crediteuren vanden felven fchuldenare die met befet Preferentie fouden moghen volghen, behoudelijck dat hy eens nerftige in panden. fchuldigh is zijn bethoon te doen ghelijck andere Crediteuren. IV. Item, die een befet heeft laten doen op goeden van een aflijvighen oft voorvluchtighen als vore ende t'felve wilt vervolghen, moet 't befet doen teckenen by den Greffier van Schepenen procederen in't boeck vander Vierfchare noem.ende ende ex- by befette, primerende zijnen fchuldenare levende oft doodt, ende de fomme vander fchult daer vore by befet heeft verfocht ende de namen vanden Schepenen die 't befet gheaccordeert hebben, ende daer naer ten eerften dinghe daghe comen voor Schouteth Maniere ende Schepenen verfoeckende aldaer dagh ghe- van Proce maeckt te worden allen anderen die op t'leive deren. goet befet ghedaen hebben, oft eenigh recht totten felven goeden vermeren oft pretenderen. Item, hoe wel eenighe gronden van Erven mors niet ge- daer op Chijfen oft Renten bepandt ende ghehy-te pleten. potekeert zijn ghedeelt oft ghefpleten worden, foo is nochtans de Chijns-heere oft Rentier niet fchuldigh zijn Rente oft Chijns te fplijten, maer Pant gefple moet gheheelijck betaelt worden, oft anderfins mach allen de panden doen beleyden ende uyt ten. V. D'welck Schouteth ende Schepenen fchuldigh fijn te accordéren ende te verleenen, ende voorts ordineren den Amman van Mechelen t'felve alfoo te doen, achtervolghende welcke Ordinantie den Amman van Mechelen roept terftont Oproep by voorts by Edicte allen de ghene die eenigh befet Edicte. ghedaen hebben, oft die eenigh recht vermeten aen de befette goeden den dagh bescheydende om voorts te Procederen op de have ten eerften dinghe-daghe, ende op de eerfte ghenechte. VI. vervolcht niet en weet fijnen fchuldenaer noch levende, oft de naefte erfghenaemen van den overleden te vinden binnen thien mylen vander ftadt, foo moet hy comen voor Schouteth ende Vrienden en- Schepenen in Vierfchare fittende, ende 't felve de maeghen, affirmeren, ende fekeren by fijnen eede, ende dan ghebueren. fullen de Schepenen den felven crediteur oorlof gheven ende confenteren de voorfchreve wete te doene ten huyfe daer de fchuldenaer left ghewoont heeft, ende aen fijne vrienden ende maeghen binnen Mechelen woonende midtfgaders aen die naefte ghebueren. den Dienaer VIII. Item, de dienaere die wete als voore ghedaen heeft, moet de felve op fijnen eedt overbrenghen ende die doen teeckenen int boeck vander VierRelaes van fchaere, metten naemen vanden perfoonen aen wien by de wete ghedaen heeft ende daer nae foo mach de crediteur fijn befet vervolghen, aengaende de have van dinge-daghe tot dinge-daghe, dat is van acht daghen tot acht daghen. Ende aengaende de erfve van ghenechte tot ghenechte, dat is van veerthien nachte tot veerthien nachte, ende moet tot dry dinghe-daghen oft ghenechten toe by den Amman van Mechelen doen voorroepen fijnen voorfeyden fchuldenaere oft fijne naefte erfghenaemen ende alle andere, die hen recht vermeten totten befetten goeden. IX. Oproepinghe by easite. Bethoon. Ende indien daer niemandt en comt binnen de voorfeyde dry dingh-daghen oft ghenechten die 't voorfeyde befette ftooren wille, foo wordt de crediteur gheadmitteert om fijn bethoone te Bethoon bins doene, ende dien achtervolghende is fchuldich nen s'jairs. fijne fchuldt deuchdelijck te thoonen ende verificerene binnen s'jaers van fijnen begonften befette, ende daer-en-boven by eede vervanghen dat hy van fijne fchuldt niet betaelt noch voldaen en Eedt. en Brouwers andere crediteuren voor te gaene aengaende de have diemen van huyshuere fchuldich is, ende nar. Hays. huys-huere de ftadt ende heure affyfenaers voor buere. d'aflyfe vánder ftadt, nae de ftadt de taverniers 2. Affe va 2. ende brouwers voor foo veele als d'affyfe be- de ads. draecht vanden wyn oft bier dat fy den fchulde- 3. Tavern. naer ghelevert hebben, ende daer nae die heure fe fchuldt by vonniffe vanden Prince oft fijnen rae- 4 Vonnissen. de oft vonniffe van.Schepenen van Mechelen, oft s. Schatters vonniffe vanden ghefworen vanden wolle-were- en Oudecleer_coopers ke, oft by Schepenen-brieven bekent hebben clercken. ende daer nae de fchatters, oproepers ende clerc ken van den Ouden-cleercoopers van 't ghene datmen hen schuldich is van have by oproepinghe ghecocht. XIV. Ende aengaende d'erffelijcke goeden,foo moeende eerft betaelt worden de credi- Preferentis ten voor gaen teuren dien by maniffe vanden Schoutet ende in erfue. vonniffe van Schepenen d'erffelijcke goeden voor 1. Speciale heur schuldt fpecialijck ende fonderlinghe ver- peeeck by bonden ende ghehypotekeert zijn. En daer nae maniffe ends dien de felve goeden by maniffe ende vonniffe als vonniffe. vore generalijck verbonden ende ghehypotekeert 2. Generals zijn, ende daer nae die van heure fchuldt doen poteeck by maniffe en blijcken by vonniffe by den Prince oft fijnen raet vonnu ghegheven, oft vonniffe van Schepenen oft van- 3. Vonnissen. den ghefworen wolle wercke, oft by Schepenen 4. Affle brieven van Mechelen ghepaffeert, fonder ma- vande ftadi. niffe vanden Schoutet. Ende nae dien de ftadt ende heure affyfenders voor affyse vander stadt ende daer nae de taverniers ende brouwers, voor foo vele als de affyfe bedraeght. XV. Wel verftaende dat foo wanneer iemandt pro 5. Tavern ende Brou wers. cedeert by befette op eens anders goeden ende Allyle prefe rentie, midts een derde uyt eenighe vanden faecken voorfchreven wilt voor hem gheprefereert worden, dat in- refusie van dien ghevalle de ghene die 't felve vervolghe ghe- koften. daen heeft al voren van fijne wettelijcke koften moet betaelt worden. Item, die 't goet oft have van eenen schuldenaer aflijvich oft voorvluchtich als vore, ende op wiens goeden befet ghedaen is, helpt verfteken, vluchten, oft vervremden, oft felve binnen fijnen Verftekingha huyfe houdt ende verbercht in prejudicie vanden van befette crediteuren is fchuldich te betalen de schulden goeden. daer vore befet ghedaen is ende alle anderen daer voor binnen behoorlijcken tijde befet gedaen fal worden, ghelijck fijn eyghen fchuldt,foo verre de felve fchulden wettelijck gheverificeert worden. XVIII. Item, een schuldenaer die voorvluchtich is ende laet procederen op fijne goeden by befette l'ene van fonder't felve binnen behoorlijcken tijde te ver- voorvluch ftooren, die verlieft ende verbeurt allen de vry- tighen. heden ende privilegien vander ftadt foo wel vander poorteryen; als van ambachte, ende wordt voortaen ghehouden als onghepoortert. Ammans boeck. XX. Item, die ghene die eenighe erve inder manieten voorfchreven heeft uytghewonnen, indien hem by gheenen jongheren rentier handtvullinge Half jart ghedaen en wordt, is fchuldich te houdene in fij he handen een half jaer na d'uytwinninghe fonder die te moghen vercoopen, verminderen, belaften, Inlÿftochi argheren, oft in andere handen te ftellen, na't half jaer gheexpireert, foo mach hy d'uytghewonnen erve vercoopen, indient hem belieft, behoudelijck dat hy die fal doen vercoopen wet- penningben telijck by fubhaftatie den leften verhooghere ende meeft daer voor biedende. Ende indien daer maer renten, cenighe penningen veroveren boven fijn achter- XXVI. Ende daer nae is de beleyt verfoeckere fchuldich 't felve te kennen te gheven den Amman, die ghehouden wordt t felve te teeckenen in fijnen boeck, ende daer inne te fchrijven de Schepenennen erve toe-behoort. die 't beleydt ghedaen hebben, den naeme vanden Kerck ghe ghenen diet verfoeckt de declaratie vander erve daer 't op ghedaen is, ende den naeme vanden genen die de erve toe-behoort, ende dit al openbaerlijck ende befcheydelijck te condighen inde Prochi-kercke daer onder d'erve gheleghen is op dry Sondaeghen van 14. daghen te 14. daeghen. boden. Were. XXI. Item ende welcke Kerek gheboden voldaen wefende de felve Amman fchuldich is te kondigen ende intimeren den proprietaris vander beleyder erve, foo vetre hy binnen de jurifdictie der Stadt van Mechelen woonachtich is, oft anders den gebruyckere vander felver erve om de voorfeyde beleydinghe te ftooren,indient hem goet dunckt. XXIÍ. ende Veroverende Ítem, die eenighe erve doet beleyden, uytwindt voor achterftelle van lijftochte, die is fchuldich die erve te behouden fonder die te moghen vercoopen, veranderen, oft uyt fijne handen Beleyds voo te ftellen, ende die wel ende wettelijck te onder- liftochte. houden van wanden ende dake, ende alle voorgaende chijnfen te betalen, ende na de doodt vanden lyven daer op de lijftochte bebrieft is die erve weder te reftitueren den ghenen die d'erve toebehoort, behoudende de vruchten by hem ghefnder re haven voor achterftelle ende loop vander lijf- ninght. tochte, fonder te moeten doen eenighe rekeninghe. Ende in dien de nytwinnere de voorgaende chijnfen ende renten niet en betaelde, oft d'erve van wanden ende dake niet en onderhielde, ghelijek hy fchuldich is, foo foude men 't selve moghen verhalen aen Gijne goeden ende erfgenamen. XXVII. Vruchten Item, foo langhe eenighe uytghewonnen erve blijft in handen vanden ghenen die d'uytwinnin- Hamtvullin ghe ghedaen heeft, foo mach de proprietaris van- gbe. der felver erve oft iemandt anders recht van naer Coften! Irem,indien iemandt de voorschreve beleydine ghe ftooren oft hem daer teghen opponeren oft fegghen wilt, 't zy voor oft nae de Kerck-gheboden ghedaen zijn, behoudelijck dat hy 't doen Storinghe moet eer de ghifte daer af ghegheven is, moet 't van beleyde felve den voorfchreven Amman te kennen ghe. voor de gifse, ven, die terftont dan voordere proceduren cefferen fal, ende de flooringhe oft oppofitie teecke-deringhe inde felve erve hebbende die altijdt wenen in fijnen regifter, ende 't felve te kennen derkrijghen, midts betalende den uytwinnere fijn gheven den genen die't beleydt heeft laten doen, achterftellen, daer voor d'erve uytghewonnen is die fchuldich is den ftoordere oft opponent te metten redelijcken koften daer omme ghedaen, maer de vruchten binnen middelen tijde ontfandoen dachvaerden voor Schepenen inde Vierschaere, om aldaer voorts te procederen ghe- ghen blijven den uytwinner voor 't verloop van lijck dat behoort. Ende indien by der dicifie fine fchuldt voor den felven tijdt fonder dat hy singhs. van den proceffe ghefeyt wort, dat de ftoordere daer af fchuldich is bewijs oft rekeninghe te hem t'onrecht gheopponneert heeft, foo fal den Amman met fijne Kerck-gheboden voorts varen ende die achtervolghen. Proceduren of flooringe. XXIII. Item, na dien de Kerck-gheboden vanden beleyden goeden voldaen zijn fonder ftooren, oft dat de ftoordere vervallen is van fijnen vermete, Ghifte in foo wordt de ghene die't beleyde heeft doen doen beleydt goer, by maniffe vanden Schouteth oft fijnen Stadthoudere ende vonniffe van Schepenen in ghebannen Vierschare fittende ghegoet ende ghe-erft in de beleyde goeden behoudelijck ieghelijcx recht daer af hen Schepenen-brieven ghelevert worden. XXIV. Welcke ghifte ende goedinglie een ander crediteur jongheren chijns oft rente hebbende op Hantvullin. d'uytghewonnen goet oft de proprietaris van 't gbe. felve goet altijt overnemen mach vanden uytwin. nere, foo langhe hy 't felve behoudende ende befittende is midts hem handtvullinghe doende ceelen oft ftucken in diverfche prochien laghen, Item de Rentmeefter ons ghenadichs Heeren Rentmeester mach doen beleyden diverfche parceelen, erven, van den Hee- ende goeden onder een prochie geleghen met ee Item, die eenich verreyckt ende uytgewonnen waerfchap vé des lants. nen beleyde, ende midts Schouteth ende Schepe-goer vercoopt, die is fehuldich in fijnen eyghen is verreyckt nen leydende op eenen pandt hem verbonden. XXXI. Item,een crediteur oft rentier hebbende diver Verscheyde fche gronden van erven hem ghelijckelijck ver panden ver naem den cooper waerfchap te beloven, ende gost XXXIX. Item, die fijn huys oft erve wilt laten varen oft ve metien voelen mach bonden ghe bonden, moet allen de felve gronden doen beley-habandonneren voor den chijns oft rente die daer lückelÿck. den fonder eenighe achter te laeten, oft anders uyt gaet, is fchuldich te betalen de achterftellen Hoemen er. vanden voorfchreven chijns oft rente te voren foude fulck beleydt nul ende van onwaerde zijn. vervallen ende verschenen, by tijde dat hy 't huys foosen. oft erve beferen heeft metten naeften termijn die verfchynen fal dat hy fijn hays oft erve wilt laten XXXII. Irem, die eenige erve wilt doen beleyden ende uytwinnen, is fchuldich alle renten ende chynfen Voor rente daer uyt gaende ouder van date dan de rente oft oft chijnsuyt schult daer voor hy beleydt ende uytwinninghe se fteken. doet, te betaelen, oft anderfins foude die ouderen chijns oft rente heeft de felve erve weder moghen doen beleyden ende hem afwinnen. verfcheyden faken. oft daer na fchuldich te betalen alle achterftellen, XXXV. Item, eenen ieghelijcken is geoorloft te procederen by beleyde niet alleenlijck om betalinghe te hebben van achterftelle van renten, chynfen oft Beleyt nyt erf-pachten, maer oock om te hebben voldoenin- Dlen hebben d'eerfte kenniffe van allen ghe- XXXVI. Item, die in poffeffie is den termijn van thien jaren van te heffen eenighe chijnfen, pachten, oft renten, uyt krachte van fijnen chijns-boecke oft rolle,fonder ander befcheet van brieven daer af te hebben,mach d'erve vanden genen die den chijnsPoffefsie van pacht oft rente betaelt heeft, oft van fijnen erfgebien jaren. namen doen beleyden ende uytwinnen voor fijne achterftellen, niet teghenftaende dat fy den rechten pandt niet en befaten, totter tijdt toe dat hy den heffere fijnen rechten pandt bewese, ende foo vele dede dat hy daer op voortaen fijne betalinge fonder calaengie heffen mochte. te breken. schillen op-ftaende tuffchen ghebueren, ter caufe II. |