In 't calengieren van Leen goeden foo machNader(chap men naderfchap prefenteren binnen jaere ende binnen jaer daeghe vande goedeniffe ende erffenille, ende en dagh te daer naer niet, weder daer Kerck gheboden gheprefenteren. daen zijn ofte niet. VII. Den Calengierder is ghehouden ter begheerte Calengierder vanden Cooper ofte Vercooper fijnen eedt te fweirt dat hy doen, dat hy de naerderfchap ghedaen heeft tot tot fija pro fijns felfs behoeve ende prouffijte, ende tot niefijt verna. mandts anders: ende dat hy 't vernaedert goet dert. overfulcx jaer ende dach houden fal, fonder arghelift. Daer naer den cooper V II. Ende den felven eedtghedaen wefende, fijn de cooper ende vercooper ghehouden ten verfoecverelaeren ke vanden Calengierder (ende in fyne prefentie oft deffelfs ghecommitteerde) by hennen eedt te ende vercoo- verclaeren, hoe ende in wat manieren de coopmaniere den manfchap op den palm-flach ghemaeckt ende ghefloten is, fonder fraude oft arghelift, ende fonder eenich toe-fegghen, dat ten lafte vanden Calengier der foude moghen comen. per op wat coop is aen. ghegaen. XI. Maer foo verre de Calengierder niet en wile verfoecken dat verfoecken dat cooper ende vercooper by hunC. lengierder nen eedt verclaereh, hoe ende in wat manieren niet willende den coop toe-ghegaen ende ghefloten is (dan ver- onder eedt ftaet die anders te toonen, d'welck hy wel doen verfoecken mach) foo is hy fchuldich ten verfoecke vanden de conditien, vanden coop cooper oft vercooper te configneren binnen ghe- moet configlijcken fonne-schijn, de ghereede penninghen die de felve cooper ende vercooper verclaeren ende veel als dra affirmeren fullen (onder eedt voor Leen-man- cooper ende nen) dier te betaelen ftaen, volghende de coopmanfchap, ende voorts voor de voordere condi- fegghen. tien ende penninghen ftellen als vooren cautie, XII. neren foo vercooper doet 't ghene hy ghehouden is te doen,ende alsoo niet voldoen. van fijn naderschap vervalt: Soo is den cooper ge- de vervels. houden den coop te voldoen. XIV. Den calengierder is ghehouden den cooper te reftitueren (met de principaele penninghen van fijnen coop) alle nootelijcke reparatien die den gierder moet cooper heeft moeten doen aen't vercocht goet, alle noodenaer fijne goedeniffe, fonder die te moghen ver- lycke repalijcken met de op-gheheven vruchten: maer niet ratien refli de gene die niet nootelijck en zijn gheweeft. XVII. tueren. per betaels Den vercooper is gehouden in't vercoopen van fulcke Leen-goeden (indien dat 't felve niet anders en is onderiproken) te betaelen den Heere gierder manen ende wyfen: Ten waere den coo- den Heere van fijn Hergheweye, ende den cooper oft calen. Den vercom per hem oppofeerde teghens de calengieringhe, fin bergheende naermaels den calengierder aenghewefen weye. werdt by rechte fijn naderschap : In welcken ghevalle de cooper schuldich is den Heere te betalen Exceptie. noch een Hergeweye, van ondeuchdelijcke oppofitie, ende anders niet. XVIII. Renten op Den cooper en mach de penninghen vande Renten die hy op fijne ghecochte Leen-goeden Leenen ghe. gheloft heeft, niet heyffchen als prys vanden ft niet te. coop, maer mach die renten behouden, oft age- eychen... ren tot reftitutie vande hooft-penninghen der felver. Vafal contrarierende aen de leen. rechien, ver beurt fijn Leen. Oock die geroepen zijn. de, by den Heere, wey. ghert te co men. te veranderen. CAP. V. Hoe-men't Leen verbeurt. I. E Erft den Vaffal die nyt figne fe fordement ende authoriteyt comt teghens d'ordonnantien ende verboden vande Leen-rechten,ende fijn Leen over-draeght aen eenen anderen Heere ende hem manschap doet, verbeurt fijn Leen. II. Soo doet oock (die gheroepen ende ghefommeert wefende) weyghert ende verfimaet voor den Heere oft fijnen Stadt-houder ende mannen van Leene te compareren oft te rechte te gaen, ter faeken den Leene raeckende, ende merckelijcken om fijn Leen te bedienen, noch in cas van nootfaecke iemandt en feyndt in fijne ftede: Ten waere den Vaffal andere legitime oorfaecke van excufe hadde. willende met Met verftande, indien de felve alfoo begifte kin- De welcke deren wilden in de fucceffie van hunne Ouders d'andere comen deylen, fouden de gegheven goeden moe- deylen moet ten inne-brenghen. inbrenghen dat fy gebas hebben. II. Maer indien die oft eenighe vande felve niet en Niet willen. begheerden te deylen foo en zijn fy oft eenich de mede deyvan hen niet ghehouden iet inne te brenghen oft lenen moeten d'andere iet goet te doene. III. niet inne brenghen. Den Heere en is niet ghehouden te betaelen Den Heere oft draeghen (ter wijlen dat hy't Leen is befitten- en betalt gbeen lasten de, by ghebreke van verhef oft anderfints) de renten oft andere laften, die daer op ten Leen-hove onbekent, niet bekent en zijn. IV. ten Leenbove man en ver Daer is een fonderlinge distinctie tuffchen den Befet-man ende Sterf man, daer van hier vooren ghefproken is, midts dat door d'aflijvicheyt van- Door de dost den Befet man gheen recht van Hergheweye en vanden befit verfchijnt, ende dat die ghemeynlijck maer en fchyn: gheen wordt gheftelt om den eedt te doen voor vrouwe bergheweye. perfoonen, minder-jaerighe, ende dierghelijcke als vooren, onbequaem zijnde om den Heere te dienen. Die een Leen befit fonder verhef ende manschap te doen, en wort niet ghehouden voor Be- Die Leen befitter oft Poffeffeur van dien, ende overfulcx en fit fonder foudemen tot behoef vanden ghenen die 't felve verhef, is foude verheffen ende manichap doen teghens den niet gehouvoorgaenden befitter gheen daeginghe doen oft den voor be Juler. wijfen, maer ruyminghe ghebieden: Sulex dat hy in fijne oppofitie niet en foude ontfaen worden, ten waere by ghelijcke verhef dede. VHI. Soo wanneer een vande proprietariffen oft erf- Proprietaris ghenaemen het Leen oft Leenen verheffen ende 't Leen ver❤ beffende, is ontfanghen wilden, in broederlijcke ende fufter- den tochtelijcke rechten, oft fimpelijck, fonder dat uyt te naer onghedrucken, foo is den Tochtenaer niet ghehouden houden. 't felve meer te verheffen oft t'ontfanghen. IX. Maer by foo verre de proprietaris hem daer inne wilt floot maecken, foo foude de Tochtenaer Wastedsn ghehouden wefen 't felve tot fijnder tocht t'ont als den profanghen, midts dat hy op 't Leen niet en foude prietarts hem daer in wilt comen ghevolghen, ten waere hy hof-veerdich foot mactwaere, waer toe den Tochtenaer mach ende ghe- ken. woon is te comen, midts betaelende een half Hergheweye oft halve Vrome. X. Dan den Stadt-houdere en is niet ghehouden Den Stadthouder as onte ontfanghen den proprietaris tot verhef (behougehouden den delijek den Tochtenaer oft Tochtenerffe haere proprietaris tocht) ten waere hy betaelde onderhalf Herghe- to verbef weye oft Vrome. t'ontfangen. Daer Llen de voorschreven Poincten ende Articulen by den Stadt houder ende Mannen van Leene van haere Hoogheden lande van Meche len, midtsgaders ettelijcke oude Couftumiers ende Practifijnen over vele jaeren inden felven Hove ghepoftuleert hebbende, rijpelijck oversien ende gevifiteert wefende, fijn by de felve bevonden goet, nut, ende conform de oude Ufantien ende Couftumen inden vooríz Hove van allen ouden tijden ghebruyckt ende gheobferveert: Ende hebben overfulcx eendrachtelijck goet ghevonden de felve voor fulcke aen haere Hoogheden over te draeghen, ingevolghe vande voorfz. Bevelen. Actum inden voorfchreven Leen-hove des lants van Mechelen, den neghen-thiensten dagh Julij fefthien hondert elfve: Onder ftont ghefchreven aldus : Ter Ordonnantie vanden voorfchreven Stadt-houder ende Mannen van leene vanden lande van Mechelen: Ende was onderteeckent C. van Haelen. Onder-waerts ftont noch geschreven aldus. Op den twintichsten September anno 1611. zijn dese voorschreven Couftumen door Heer ende Meester Pauwels van Chriftynen als Leen-man vanden lande van Mechelen, tot Bruffelen overghedraghen ende ghelevert in handen van Heere ende Meester Charles de Bourgeois Ract ordinaris vanden Raede van Brabant daer toe ghedeputeert volghende fijne recipiffe gedateert vanden voorfchreven twintichften September 1611. Noch leegher ftont, Ghecollationeert tegens de voorschreven overghedraeghen Couftumen vanden Leen hove des landts van Me chelen, onderteeckent als vooren, is bevonden t'accorderen, by my Greffier vanden felven Leen-hove, Ende was onderteeckent C. van Haelen. ORDON ORDONNANTIE AL foomen t'federt eenighen tijdt herwaerts bevonden heeft verfchey- de ART. I. Erft, datmen de voorschreven ghenechten, E buyten de vacantien van Brabant, fal houden Wanneer de des Saterdachs van veerthien tot veerthien dagen, genecht_da gen te bou fonder eenighe interruptie,ter, waere ter oorfaecden buyten ke van Heylighe daeghen die op den ordinaris de Vacanten ghenecht-dagh fouden moghen vallen,in welcken ghevalle het felve ghenecht fal ghehouden worden des Vrydaghs te vooren. van Bra bandı. Idem. Pene van de II. Te wetene, inden winter van Bamis tot Paef- nen zijn per emptoir. Is oock wel expreffelijck gheordonneert, dat toir) den Greffier vanden felven Hove fal ghe- Alle termij alfoo in defen Hove alle termijnen fijn peremp houden wefen alle ventilerende faecken oft proceffen te prefenteren t'allen voorfz. ghenechtTot welcken eynde de Procureurs aldaer po- nier, ende de voorfz. Procureurs in faecke te vol- moet alle daeghen, t'zy dat partyen 't felve verfoecken oft Den Greffier ftulerende fullen ghehouden wefen te compareren doen hebbende, fullen ghehouden fijn henne re- faken tallen ter voorfeyder uren voor het flaen van het quar- fpective Meefters daer over te doen betaelen de genechtdage nier tydelÿck tier, op de boete van twelf stuyvers by elck van ordinaris Hof-rechten van elcke faecke,den Hee- prefenteren. compareren hun te verbeuren, om gheappliceert ende geem- | re Stadt-houder inden naem van fijne officie niet ployeert te worden daer ende alfoo het den Hee-raeckende, wel verftaende, indien iemandt vande re Stadt-houder ende mannen van Leene ghelie voorfz. partyen niet en conden ghereet zijn, om verhoede, in faecke te voldoen, ende dat fy de voorfz. pre- moet dat by fentatie wilden verhoeden, dat de felve fallen request verfchuldich zijn daeghs voor het ghenecht henne hoonen. redenen daer toe dienende by requefte te verthoonen. de. ven fal t'ordonneren. IV. De voorfchreven Procureurs fullen gehouden zijn inde vergaderinghe van 't voorfchreven Hoff hun eerbiedelijck te draeghen, foo met woorden Procureurs als met wercken,ende hunne faecken te bedienen moeten bun al ftaende ende met onghedeckten hoofde, gheeerbiedelyck lijck dat van alle tyden ghebruyckt is gheweeft, ende 't refpect vande juftitie is verheyffchende, fonder aldaer te traeteren eenighe faecken, oft te houden eenighe difcourfen oft propolen de pratijcke vanden Hove niet raeckende. houden. VIII. Die de prefentatte wilt mannen te X. Verclaert voorts den voorfz. Heere Stadt-houVier Leen. der, dat hy tot het houden van het voorfchreven Leen-hof teleker reyfe ten minsten fal doen roepen vier Leen-mannen, daer van ten minsten fal wefen eenen Rechts-geleerden ende hervaren praAizijn, hem referverende niet te min de felve om fuffifante redenen te veranderen. roopen tot bet honden Dan Leen hof. XI. ende alle andere functien van hen ampt depende- XII. Leen man Wordt oock geordonneert, dat de voorfchreven Leen-mannen voor den voornoemden Hove nen en moji niet en fullen vermoghen te practiqueren, oft aen niet practiz iemandt vande partyen te dienen met woorden queren, oft met wercken, 't zy in qualiteyt van Advo De felve te Welcke Leen-mannen, ende andere by den caet oft Procureur, niet meer verbalijck als anroepen over Heere Stadt-houder te nomineren ende roepen, derfints, wel verftaende, dat fy fullen moghen hunne be alle vifitatië, van nu voortaen oock den voorfchreven Heere blijven dienen inde faecken die fy voor defen gonfte faic. rapporten, Stadt-houder fal doen roepen over alle vifitatien Hove begonft hebben, fonder eenighe nieuwe ken blijven. verheffin van proceffen, comparitien, rapporten, verheffente aenveerden. Aldus gheordonneert ende ghepronuncieert ten Ordinaris Leen-hove Moghen it De naer-volghende, zijn de Dorpen ende Heerlijckheden van hove forterende ende verheven wordende |