Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

blasphemando. D. Damascenus in Parall., cap. 59, ait: Qui peccat, legem Dei violat: at qui blasphemat, adversùs divinum numen, impietatem admittit. Origenes, homiliâ 14 in Leviticum, exponens verba supra aliata de blasphemo qui egressus, etc., ait: Exiit à veritate, exiit à timore Dei, à charitate, à fide. D. Chrysostomus, homil. 19 in cap. 7 Matth., ait, quòd qui turpiter blasphemiis ululat contra Deum, non est ovis, sed lupus pelle ovinà coopertus, quomodò Scriptura hæreticos adumbrat; ex voce enim dignoscuntur lupi et ab ovibus secernuntur.

Idem colligitur ex variis modis derogandi divinæ bonitati per blasphemiam, quos assignat D. Thomas in hâc q. 13, art. 1. Vel enim Deo tribuitur quod ei non convenit quomodò blasphemârunt Manichæi, Deum auctorem peccati proclamantes: Judæi, Christi miracula in Beelzebuth facta calumniantes. Vel cùm removetur à Deo, quod illi essentialiter convenit. Sic blasphemârunt Sabelliani, personarum distinctionem confundentes; Ariani, Filio consubstantialitatem cum Patre denegantes; Macedoniani, Spiritui sancto divinitatem eripientes. Vel cùm creaturæ tribuitur quod est Dei proprium, ut Basilides et Menander, mundum istum inferiorem ab angelis creatum somniantes; sic impii, mundum fato regi asserentes; sic etiam magi, qui in virtute diaboli miracula operari præsumunt. Vel tandem cùm membra Christi, Deiparæ, aut sanctorum seriò nominantur tanquàm contemptibilia, cùm tamen nihil contemptibile habeant, sed sint omni veneratione digna. Blasphemia igitur est locutio falsa contra Deum aut sanctos; et homo blasphemans dicit, quod infidelis aut hæreticus sentit, et credit de Deo. Sicque in actu exercito significat aliquid Deo repugnans ac injuriosum, confessioni fidei, modo jam explicato, contrarium, proindeque ad infidelitatem reductivè pertinens. Ut enim ait Cajetanus hîc, art. 2, quamvis Christianus blasphemans non sentiat verum esse quod dicit, dicendo tamen induit personam sentientis sic esse ut dicit: dicit enim tanquàm si crederet sic esse, aut sic possibile esse, prout diversimodè dicit. Unde D. Thomas rectè asserit blasphemiam habere gravitatem infidelitatis; cadunt enim super materiam eamdem indebitam, quæ est objectum utriusque.

Et ibidem docet quòd blasphemia, quæ est cuin cognitione ejus quod blasphematur, gravius est peccatum, cæteris paribus, quàm illa quæ est cum ignorantiâ; quia scilicet plus habet de malitiâ in intentione suâ, cùm habeat plus de voluntario circa illud objectum. Unde est blasphemia perfectior et completa ex utrâque parte, nempe tam ex parte rei blasphematæ, quàm ex parte blasphemantis; id est, et secundùm se, et secundùm blasphemantem. Qui verò non credit in Deum, committit blasphemiam tantùm secundùm se et ex parte Dei blasphemati, ac per hoc blasphemia perfectior est sine infidelitate, quàm cum infidelitate. Idque confirmatur ex illo 2 Petri 2: Melius erat eis veritatem non cognoscere, quàm post agnitam retroire, et multò magis injuriari.

Fidelis igitur blasphemans pejor est graviùsque

peccat, quàm infidelis, quàm Turca, quàm Judæus, quàm hæreticus. Fateor equidem ea quæ de Deo isti dicunt, falsa esse; verùm sustineo, ex ignorantiâ et errore intellectus ipsorum procedere. De Deo cnim loquuntur prout sentiunt et credunt, eumque sermone depingunt ad modum quem habent in mente, putantes in hoc obsequium se præstare Deo, laudem et reverentiam, non convicium neque, contumeliam rependere. Si quando Spiritus sanctus infusâ Evangelii luce, dignetur infidelitatis tenebras depellere, eosque ad fidem catholicam adducere, statim ac mutabunt opinionem, mutabunt et loquelam; quod corde credent, ore proferent; nec ampliùs falsa de Deo, nec injuriosa, sed vera et honorifica tantùm usurpabunt verba. Sicut modò sua colunt et venerantur idola interiùs exteriùsque, suos falsos deos, quos veros credunt, nunquàm conviciis ac maledictis impetunt pro quâcumque re: imò ipsorum gloriæ zelo perciti, si audirent aliquem contra fictitia hæc numina blasphemantem, sanguine proprio aut alieno parati essent istam eluere maculam, Ilinc tyrannorum rabies et furor adversùs martyres, à quibus idola vilipendi et blasphemari reputabant, tanquàm fluvius inundans mundum christiano sanguine, erumpebat, ac in dies magis desæviebat. Erubesce, Sidon, ait mare: erubesce, ô Christiane, ô blaspheme, tuum verumque Deum tot conviciis ac maledictis quotidiè dehonorans, aliosque blasphemantes, frigidè sine ullà cordis commotione absque zelo vindictæ audiens: imò et quandoque cum lætitiâ et exultatione auscultans. Non sic Turca Mahometem, quem tamen non Deum, sed duntaxat hominem credit prophetam, injuriosè tractat, sicut to Creatorem tuum conviciis infamas? Hunc pronus in terram veneratur et adorat, solùmque benedicit et audat, nec patietur ab aliquo maledictis impeti: statimque extremo afficeretur supplicio quisquis auderet verba blasphemie in hunc pseudoprophetam conjicere. Imò juxta D. Bernardinum Senensem, sermone 41, tantam habent pro Christo, quem excellentem prophetam virumque sanctissimum fuisse reputant, venerationem, ut in Alcorano statutum legatur quòd quicumque contra Christum blasphemârit, medius dividatur et abscindatur: quid non facerent, si Deum esse crederent ejusque profiterentur Religionem ut divinam?

Danielis 3, v. 96, idem ferè legimus à Nabuchodonosore statutum cùm vidisset tres pueros in fornacem conjectos, ope Dei quem ipsi colebant, illæsos evasisse. Tunc enim ait Benedictus Deus eorum, etc., subditque: A me ergo positum est hoc decretum, ut omnis populus, tribus et lingua quæcumque locuta fuerit blasphemiam, contra Deum Sidrac, Misac, et Abdenago, dispereat, et domus ejus vastetur, etc. Rex igitur quamvis infidelis, nec isto miraculo conversus in verum Deum, adhuc tamen sub gravibus pœnis à quocumque etiam idololatrå blasphemari vetat. Certò virt Ninivitæ, et infideles surgent in judicio adversùs generationem istam Christianorum blasphemantium, et condemnabunt eam.

Judæis fas non crat 1.omen Dei tetragrammaton

simpliciter etiam proferre, ob maximam quâ illud prosequebantur reverentiam; tantoque horrore, irâ et incestitiâ afficiebantur audientes blasphemantem, ut statim vestimenta sua scinderent, prout colligitur ex cap. 26 Matth., v. 65. Imò nequidem ipsum proprium blasphemiæ non usurpare audebant, sed utebantur contrario benedicendi verbo. Sic enim in Scripturâ passim legitur: 3 Regum 21, v. 10 et v. 12. Et Job. 1, v. 11, ipsemet diabolus sic locutus est Deo: Tange cuncta qua possidet, nisi in faciem benedixerit tibi, pro blasphemaverit. Item ipsemet Job ibidem v. 5, dùm ejus filii vicissim conviviis se excipiebant, timens ne tunc laxarent linguam in aliquas blasphemias, pro ipsis diluculo sacrificia offerebat : Dicebat enim, ne fortè peccaverint filii mei, et benedixerint Deo. Ilujus sanctissimi viri uxor suadere volens ne priùs animum exhalaret, quàm multis probris ac conviciis in Deum congestis suo dolori in vindictam satisfaceret, dicebat ei: Benedic Deo, et morere, cap. 2, v. 9. Apud Judæos mortis pœnâ afficiebatur blasphemus: et quidem totius populi manibus lapidabatur, ut legitur Levit. 24, v. 14, idque duplici potissimùm ratione statuit Dominus. Prima ut tanti flagitii gravitate et justâ punitione convincerentur Judæi, ex hoc quòd in eam totus simul populus paribus animis et manibus consentiret. Altera ad cunctorum emendationem, ut ne quis postea perpetraret et in se auderet admittere quod in alio acriter puniret, ut dicit Salvianus, lib. 3 de Providentiâ.

Posteriores Judæos profundè peccâsse fateor in Christum blasphemantes, tanquàm seductorem, seditiosum ac reum in crucis patibulo vitam exhalare rabidè procurantes. Quis enim tantum facinus non exhorrescat? omne scelus procul dubio superat hoc deicidium. Verùm, Apostolo teste 1 ad Corinth. 8: Si cognovissent, nunquàm Dominum gloriæ crucifixissent, eosque ob eam ignorantiam excusare conatur Christus moriens, dùm dicebat: Pater ignosce illis, non enim sciunt quid faciunt. At Christianus sciens et volens conviciis impetit, et linguâ suå auctorem vitæ iterùm crucifigit in semetipso. Ut enim ait Augustinus tract. 9 in Joannem : Flagellatur Deus flagellis Judæorum, flagellatur blasphemiis Christianorum. Et ut addit Lyranus in cap. 18 Matth., si tunc conspuitur salivis infidelium, ita nunc dehonoratur, illuditur, conspuitur opprobriis malorum fidelium, et colaphis, id est, blasphemiis eorum cæditur. Juxta D. Bernardinum Senensem serm. 41, lancea et gladius est lingua blasphemantis, scindens et discerpens Deum, si possit, in pluries partes.

Quem igitur Judæi ignorantes semel tantùm crucifixerunt Christum, multoties quotidiè Christianus blasphemans, de industriâ iterùm crucifigit in semetipso! Proh! horrendum et execrandum scelus. Non enim minùs peccant qui blasphemant Christum regnantem in cœlis, quàm qui crucifixerunt ambulantem in terris, ait August. in cap. 26 Matth. Imò longè graviùs peccare, evidenter colligitur ex Augustini verbis hâc compararatione illustratis. Grave scelus est alapå aut fuste ma

gistratum, prætorem, aut præsidentem ferire discurrentem per plateas aut per campos habitu communi indutun!: talisque percussor gravi supplicio plectendus esset. At culpa longè gravior censeretur majorique pœnâ expianda, si percuteret purpuratum, infulatum, justitia chlamyde vestitum, pro tribunali, in curia, super lilia sedentem. Sic judæi immane quidem scelus perpetrarunt, Christum Dominum habitu ut hominem inventum mortalem, viatorem, quasi in incognito in terris deambulantem blasphemantes et crucifigentes. At blasphemi nunc exutum assumptis infirmitatibus, divinitatis gloriâ totum splendentem, impassibilem, immortalem, in cœlis regnantem, in dexterâ Patris sedentem, conviciis impetunt, rursùmque crucifigere tentant. Quid hâc impietate sceleratius? quid immanitate istâ crudelius? quid isto facinore execrabilius? de crucifixoribus non conquestus est Deus, etiam dùm ab eis horrenda pateretur et acciperet tormenta : mortem suam sibi gloriosam, nobisque proficuam considerabat, indeque lætabatur; eamque, ut decretum Patris impleretur, libenter acceptabat. At verò mortem sibi intentatam à blasphemis, tanquàm injuriosam, nocivam et detestabilem exhorret ac execratur, verbisque Isaiæ cap. 52 consequitur, dicens: Jugiter totâ die nomen meum blasphematur. Item per os Jeremiæ Threnorum 3, v. 12 : Tetendit arcum suum, et posuit me quasi signum ad sagittam. O bone Jesu, blasphemi lingua verè arcus est pravus, è quâ conviciorum tela vibrat et contorquet in caput, ventrem, sanguinem et corpus tuum assumptum, tanquàm in signum blasphemiis lancinatum. An non satis passus es à Judæis, à crucifixoribus, à quibus attritus fuisti tormentis, et opprobriis saturatus? Impii hæc nedùm iterare, refricare, innovare, sed et suis blasphemiis augere moliuntur, et super dolorem vulnerum tuorum, et confusionem ac infamiam opprobriorum addere immaniter tentant; perdito latroni non dissimiles, qui tecum in cruce pendens, tibi afflicto et morienti improperabat et conviciabatur, suisque blasphemiis in eâdem, imò majori damnatione erat, quâ perfidi Judæi.

§ 2. Ad secundum accedo punctum, nempe quòd blasphemia opponatur spei et charitati virtutibus theologicis, et ad desperationem ac detestationem, odiumque Dei reducatur; aut ab his pestilentibus fontibus, ut in plurimùm oriatur, sitque blasphemus damnatis ac dæmonibus affinis, imò et pejor illi existat.

Prodiit enim quasi ex adipe iniquitas blasphemorum, transierunt in affectum cordis ; nec sunt macie mali, seu, ut ait Augustinus, exiguitate quâdam necessitatis affecti, sed ex adipe malitiæ, quia nullà necessitate, nullo motivo, solàque passione, impatientià et desperatione ad blasphemandum inducuntur. Superbum honoris altitudo ad ambitionem movet; epulonem cibi jucunditas ad gulam trahit; libidinosum carnis delectatio ad venereas voluptates accendit; furem pretium rerum alienarum, et quandoque necessitas, ad rapiendum impellit. Alii itaque peccatores aliquo motivo inducuntur, et quamdam speciem boni apparentis intendunt, quod absque Dei injurià liben

tissimè obtinere vellent: non enim per se et primariè, sed duntaxat per accidens et secundariò Dei offensam intendunt. At blasphemator nullo simili incentivo movetur, neque nullam speciem boni etiam apparentis sibi præfigit, sed per se et primariò Dei injuriam et vituperium, saltem ex modo procedendi, respicit : indeque prorsùs inexcusabilis efficitur, ac indignus veniâ, juxtà illud Matth. 12: Spiritus blasphemiæ non remittetur, id est, vix et nonnisi cum maximâ difficultate remissionem obtinebit. Ut enim exponit Cajetanus hic, quidam blasphemant ex coactione et fragilitate, et hi peccant in Filium; alii ex deceptione et errore, et hi peccant in Patrem ; alii ex solâ malignitate, et hæc est pessima species, ac contra Spiritum sanctum. Est autem et in hoc genere sceleratissimum, et in quo malitia crevit usque ad summum, quando quis in vituperiis Dei delectatur et gloriatur. Quid ergo videtur aliud spiritus blasphemiæ, quàm affectatio et desiderium vituperationis divinæ? Eo ipso igitur quòd hoc malum nihil habet in se excusationis, non meretur habere excusationem remissionis.

Unde ibidem subditur : Qui blasphemaverit contra Spiritum sanctum, non remittetur ei, nec in hoc seculo neque in futuro; quia scilicet fontem misericordiæ sibi claudit, dùm directè bonitati divinæ contrariatur et derogat. Fateor equidem omne peccatum in hoc mundo, quamdiù homo vivit, esse ei remissibile, tum ratione gratiæ ac meritorum Christi, quæ nullatenùs exhauriri possunt, tum ratione liberi arbitrii quo homo viator Dei gratiâ adjutus potest deserere malum, et consentire bono. Verùm spiritus blasphemiæ, ut plurimùm de via ordinarià ex parte blasphemantis potest dici irremissibilis, tum quia, ut ait Cajetanus Matth. 12, blasphemus vix potest se humiliare ad veniam petendam, et ad bonum. Unde August. ait: Tanta labes est illius peccati, ut deprecandi humilitatem habere non possit. Sicut Judas cùm dixit: Peccavi, faciliùs desperans cucurrit ad laqueum, quàm humilitatis veniam petiit. Et forsan vix inveniet mediatorem ac intercessorem apud Deum, qui velit audeatque offensum ac iratum placare, et pro illo exorare, ad veniam obtinendam. Ut enim Heli dicebat filiis suis 1 Regum 2: Si peccaverit vir in virum, placari ei polest Deus. Si autem in Dominum peccaverit vir, quis orabit pro eo? Seu rarò invenitur qui accedere audeat intercessor: sicut in rebus humanis rarò invenitur qui in causâ perduellionis seu læse majestatis apud principem intercedat. Et ut ait D. Gregorius super hunc locum: Cujus prece peccatum illud indulgetur, quod in ipsum indullorem committitur? Quis miserebitur tui, blasphemator, qui in Deum directè peccas ex certâ veluti quâdam malitiâ? Audi, obdurate, Jeremiam sic lamentantem, cap. 15, v. 1: Quis miserebitur tuî, Jerusalem? aut quis contristabitur pro te? aut quis ibit ad rogandum pro pace tuâ? Quasi diceret, ait Origenes, hom. 10: Perduellionis rea es, ô Jerusalem; ipsi quoque angeli pro te peccatorcs accedere non audent. Quis hominum pro le rogare non reformidet, ne tui tecum criminis particeps censeatur?

Est peccatum ad mortem, non pro illo dico ut rogel quis, ait D. Joannes Epist. 1, cap. ultimo. Tale peccatum juxta sanctos Patres, D. August. lib. 1 de Serm. Domini in monte Tertullianum lib. de Pudicitià cap. 2; Cyrillum Alexand. lib. 4 in Levit; Chrysostomum in Psalm. 41; Rupertum lib. 2 in Num. cap. 1, nihilo differt, à peccato in Deum, à peccato in Spiritum sanctum, à spiritu blasphemiæ, quia irrationabile videtur remitti, ratione obstinationis vel repugnantiæ, eò quòd excludat, contemnat, et abjiciat omnia quæ illud remittere valent. Sicut enim morbus est mortalis, quando tollit virtutem naturæ, inducit cibi fastidium, medici contemnit consilium, sic peccatum videtur esse ad mortem ac irremissibile contrariè, quod excludit, abjicit et contemnit ea per quæ fit peccati remissio. Talis videtur esse blasphemiæ spiritus, quo quis ex malitia, ex electione et ex habitu, sibi complacens in blasphemià, peccat in Spiritum sanctum bonitati divinæ derogat, Dei misericordiam et gratiam contemnit, mentem excæcat, cor indurat, nec compunctione scinditur, nec pietate mollitur, nec movetur precibus. Currit adversùs Deum erecto collo, et pingui cervice armatus et ut ait Glossa Lucæ 12, hic blasphemus exigentibus malis suis meritis, sicut nunquàm ad remissionem, ita nec ad pœnitentiam est perventurus: non enim meretur eam agere, ut recipiatur. In quo sensu Tertullianus lib. de Pudicit. cap. 13, ait, quòd in isto ct in futuro ævo, crimen irremissibile est blasphemia. In terrâ incipit, per vitam blasphemantis continuatur, et in inferno durabit in æternum, etiam quoad actum.

Omnia quæ committit homo peccata lethalia dùm vivit nec ante mortem pœnitentiâ delet, illum quidem detrudunt ad tartara ; verùm in limine sistunt, et cum eo non ingrediuntur : in inferno quippe avaritia, luxuria, gula, aliaque similia vitia non exercentur. At blasphemia in terrâ habuit initium, et in inferno carebit fine. Sicut enim sancti in cœlo Deum continuò laudabunt per æternitatem non solùm mentaliter, sed etiam vocaliter, post resurrectionem, sic et damnati in inferno continuò Deum blasphemabunt. Et hæc erit eorum occupatio per totam æternitatem, velut canes rabidi contra Dominum ultorem scelerum oblatrantes, Apocalyp. 16, v. 10: Commanducaverunt linguas suas præ dolore, et blasphemaverunt Deum cæli, præ doloribus et vulneribus suis, etc. Horribilia quæ patiuntur tormenta, desperatio consequendi salutem ac liberationem ab hujusmodi pœnis, odium quod in Deum illas inferentem concipiunt, et voluntas in malum obstinata detestans divinam justitiam, linguas damnatorum in continuas laxant blasphemias.

Audi, blaspheme, et ausculta. Qui vult profiteri aliquam artem, ejus tirocinium priùs exercet, et qui intendit habitare in aliquâ regione, hujus populi idioma addiscit. Post hanc vitam mortalem duæ erunt regiones habitandæ per totam æternitatem, nempe cœlum et infernus. Idioma et occupatio beatorum in cœlo erit Deum laudare et benedicere: è converso idioma, professio et exercitium damnatorum in inferno, erit

Deum in æternum maledicere et blasphemare. Posuit interim nos Deus in hoc mundo, ut discamus quam artem in alio velimus profiteri. Unde qui nunc assuefit divinis obsequiis et officiis, qui Deum laudat et benedicit, tirocinium professionis beatorum assumit addiscitque in terris, quod in æternum professurus est in cœlis: è contra verò qui nunc os blasphemiis assuefaciunt, Deumque conviciis impetere solent, tirocinium artis damnatorum ac dæmonum incipiunt, ad eam profitendam et exercendam in inferno per totam æternitatem, prout innuit Ezechiel, cap. 32, v. 27, dicens : Descenderunt in infernum cum armis suis. Lingua verbaque sunt gladius, pharetra, tela et arma, quibus blasphemantes contra Deum bella movent. Alii ex impietate et detestatione, quos gentiles denotârunt per gigantes armatos, ut Jovem de solio suo detruderent. Alii animo vanitatis, quasi blasphemia sit fortitudinis e! magnanimitatis insigne. Alii ex passione et desperatione, dùm ipsis aliquid molestum occurrit; cùm hujusmodi armis blasphemi descendunt ad tartara : Et posuerunt gladios suos sub capitibus suis. Hæc arma nunquàm deserent; sed etiam jacentes in flammis inextinguibilibus, Deum conviciis atque blasphemiis impetere non cessabunt.

Hæc erit pars, hæc sors blasphemorum : loquela enim manifestos eos facit cives ac domesticos Babylolonicæ civitatis, cœlestisque Jerusalem penitùs extraneos et exules, utpote illis barbara et invisa laus divina, sicut et charitas : amor Dei ab ipsorum corde exulat, amor sui usque ad contemptum, detestationem et odium Dei solummodò regnat, eumque ut infensissimum hostem habent et tractant. Dùm enim aliquis inimicitias cum alio gerit, odio prosequitur illum, omnia ejus facta et dicta in malam partem interpretatur, injuriosa de ipso verba profert, ut aliis ridiculum ac despicabilem reddat; quæcumque sibi adversa inscio auctore accidunt, ex ejus officinâ prodiisse autumat. Sic se gerunt tales impii erga Deum; filii tenebrarum ex patre diabolo, patris sui desideria dehonorandi Creatorem implere volentes, damnatorum consortes, quidquid ipsis molestum et adversum evenit, Deum blasphemiis impetunt diabolo pejores.

Postquàm enim emanatâ lectâque sententiâ reus est condemnatus ad mortem, et ducitur ad supplicium, nullaque spes evadendi affulget; si in querimonias ac injurias prorumpat, de hoc non multùm curant judices, neque moventur, sed patienter ferunt, tanquàm effectus excusabiles desperationis, tristitia, mortisque apprehensionis, quibus ratio hujus hominis concutitur ac perturbatur; et adhuc magis excusant motus iræ, verbaque contumeliosa, si quæ proferat in actuali supplicio, dùm corpus ejus à carnifice dilaniatur aut comburitur, ob doloris excessum. Verùm si alius rens dùm examinandus sedet coram judicibus, solùmque instruitur processus, ante sententiam et condemnationem ausu temerario absque causâ et ratione, injuriosis ac contumeliosis verbis eos lacesseret, quæ

nam foret ista dementia? quisnam furor? nullam sanè veniam ac excusationem mereretur, sed inevitabile, graviusque supplicium sibi accerseret. Pari modo non est mirum quòd dæmones et damnati blasphement: jacta est alea, emanataque sententia irrevocabilis, igne tartareo in æternum sunt crucian di, nec sperant se posse evadere: et ideò tanquàm desperati feruntur ad omne quod eis perversa volun tas suggerit nec Deus his blasphemiis movetur, sed eorum supplicio suam exaltat justitiam. Tu verò, ô homo viator, homo christianus et catholicus, qui nulla aut parva sentis incommoda, qui nondùm condemnatus es, nec flaminis æternis applicatus, qui continuò multa bona à Deo recipis, recepturus majora si velis converti, qui habes sacramenta et locum pœnitentiæ, conviciis atque blasphemiis audes contra divinam majestatem insurgere, tuumque judicem continuis injuriis exacerbare, ejusque justitiam contra te armare! Thesaurizas tibi iram in die vindicta et revelationis justi judicii Dei.

Blasphemi ut plurimùm in puncto mortis desperantes, semetipsos tradunt impœnitentiae, ac blasphemando, impiam in manibus demonum efflant animam. Testis est Julianus Apostata, qui in bello Persico divinitùs lanceâ inter costas percussus, sanguinem suum manu in cœlum jaculando dixit: Exple iram tuam, Galilæe, vicisti, vicisti. Testes alii innumeri, prout experientia comprobatur, necnon historiis quæ similibus scatent exemplis. Tunc enim vident Deum quasi pedem supra ipsos tenentem, manum elevatam ad feriendum habentem, pondus divinæ justitiæ sentire incipiunt, et jam prædamnatos se considerantes, descendunt cum armis suis seu blasphemiis ad tartara. Tunc illa convicia, quæ tanquàm futilia et levia floccifaciebant, apparent horribilia monstra, et peccata irremissibilia, ac desperatione horribili conturbati, ista Caïni verba usurpant: Major est iniquitas mea, quàm ut veniam merear, Gen. 4, v. 13. Ut enim ait Tertull. lib. de Pudicitià, cap. 13: Illis venia negatur, qui de fide in blasphemiam impegerunt. Et ex omnibus blasphematoribus, quos Scriptura refert, Sennacherib, Antiochum, Nicanorem, et similes, nullus legitur pœnitentiam egisse, quia, ut ait D. Bernard. Senensis, tom. 1, serm. 41: Blasphemus in punclo mortis non recordatur pœnitendi se propter ingratitudinem, et remanet damnatus eò quòd sit extra gratiam Dei : etin isto misero statu, sanctorum orationibus destitutus, inter salutis desperationem et infirmitatis anxietatem, misera ipsius anima comprehenditur à dæmonibus, et verificatur illud Threnorum, cap. 1:‹ Omnes persecutores ejus appre

henderunt eam inter angustias. › Dæmones enim apprehendunt blasphematoris animam quasi inter duos muros, scilicet peccatorum et infirmitatis. Murus peccalorum arcet eam ab ingressu cœli : murus verò infirmitatis cogit illam ad egressum ex hoc mundo, sive à corpore. In hâc angustiâ comprehendunt eam dæmones, et in infernum demergunt. Hæc Bernardinus.

§ 5. Tertium superaddo punctum ad malitiam et gravitatem maximam peccati blasphemiæ adstruen

aam: non enim satis est ostendisse illud ad infidelitatem reduci, et de Christiano facere infidelem, Turcam, et Judæum, eisque longè deteriorem. Nec sufficit probâsse illud includere desperationem, detestationem, ac odium Dei, et reddere blasphemum damnatis et dæmonibus similem: imò et istis pejorem sed ulteriùs adstruendum est, hominem rationis usu denudare, ac in brutum transformare : imò et ipsis bestialiorem efficere.

Omne vitium est contra naturam hominis, ut probat D. Thomas, 1-2, q. 71, art. 2, dicens: Vitium contrariatur virtuti: virtus autem cujuscumque rei consistit in hoc quòd sit benè disposita secundùm convenientiam sure naturæ. Unde oportet quòd in quâlibet re vitium dicatur ex hoc quòd est disposita contra id quod convenit suæ naturæ. Unde de hoc unaquæque res vituperatur: à vitio autem nomen vituperationis derivatum creditur, ut August. dicit, lib. 3, de libero Arbitrio. Subdit autem S. doctor: Sed considerandum est quòd natura uniuscujusque rei potissimè est forma, secundùm quam res speciem sortitur homo autem in specie constituitur per animam rationalem, et ideò id quod est contra ordinem rationis propriè est contra naturam hominis in quantum est homo. Bonum autem hominis est secundùm rationem esse, et malum hominis est præter rationem esse, ut dicit Dionysius, cap. 4, de divin. Nominibus. Unde virtus humana, quæ facit hominem bonum et opus ipsius bonum reddit, in tantum est sccundùm naturam hominis, in quantum convenit rationi. Vitium autem in tantum est contra naturam hominis, in quantum est contra ordinem rationis. Hæc D. Thomas. At blasphemiæ peccatum præ aliis maxime contra rationem, subindeque contra naturam hominis militat. Voluntas enim à ratione mota, fertur in bonum reale vel apparens, prout scilicet illud objectum præ se fert aliquam speciem boni utilis, aut delectabilis, aut honesti, eoque motivo inducitur. Sic avarus per fas et nefas perquirit divitias, tanquàm bonum utile; libidinosus carnis delectationes amat, tanquàm bonum delectabile; et superbus ambit honores ac dignitates, tanquàm bonum honestum; blasphemator autem nullam speciem boni etiam apparentis intendit, nulloque simili motivo inducitur ad blasphemandum. Unde dicitur 2 Petri 2, v. 12: Velut irrationabilia pecora naturaliter in captionem et in perniciem in his quæ ignorant blasphemantes, in corruptione suâ peribunt. Indeque nullum honorem, nullam voluptatem, neque utilitatem, sed infamiam, desperationem, cruciatus, calamitates, innumeraque incommoda percipit, ut breviter demonstro. Inprimis blasphemus de famâ et honore periclitatur apud Deum et homines, qui eum tanquàm monstrum horrent et fugiunt. Et sanè si in blasphemando esset aliquis honor, agazones, aurige, servi, plebeii, ebrii, furiosi, imò damnati et dæmones forent in summo honoris gradu constituti, cùm hanc artem optimè calleant, ac frequentiùs exerceant. Quod quàm sit absurdum et à veritate alienum, nemo non videt, indeque facilè colli

gitur blasphemiam esse quid inhonestum, vile, infame, nonnisi perditis, impiis, contemptibilibus homuncionibus, et damnatis, omnimodâ infamià laborantibus, proprium ac familiare scelus.

Quòd si dicas, blasphemare esse quoddam fortitudinis et magnanimitatis insigne, quasi non sit virilis animi, aut eloquentis sermonis, qui loquitur sine blasphemia, proh cæcitas! proh dementia! ubinam sumus! quò devenimus, ut non in præclaris factis, sed in verbis contumeliosis promendis ac injuriosis contra Creatorem, animi generositatem ac robur statuamus! O ubiestis, fontes lacrymarum! ô phrænesis! ô deliramentum ! Quasi verò in signis ignaviæ et debilitatis, possit consistere fortitudinis et magnanimitatis insigne, verbis quippe nihil levius ac debilius. His armis utuntur mulieres et personæ ignava dùm altercantur: in minas ac convicia prorumpunt, nec maledicendi faciunt finem. Quis sana mentts ob hoc reputaret ac diceret esse fortes ac generosas? Sic, ô impie blasphemator, tuam istis conviciis prodis ignaviam et debilitatem, dùm adversario resistere nequis, dùm impar viribus succumbis, arma mulierum sumis, verba scilicet injuriosa Deo et proximo; et hoc ipso te victum, animo dejectum ac infirmum profiteris. Quibus personis formidabilem te reddere putas his blasphemiis? sanè nonnisi solis pueris aut mulierculis; quibus placere poteris his diabolicis locutionis tuæ ornamentis? nulli sanè, nisi fortè impiis hominibus tui similibus: cæteri cum horrore tuas audient blasphemias, te contemnent, ac parvipendent. Et verificatur istud Dei oraculum 1 Regum 2, v. 30: Quicumque glorificaverit me, glorificabo eum. Qui autem contemnunt me, erunt ignobiles. Vilescent, spernentur, et honore privabuntur.

Veræ magnanimitatis et fortitudinis symbolum exhibuerunt Christi martyres, intrepidi ad tyrannos accedebant, ad tribunalia sine timore duci, et in carceribus detineri patiebantur, horribilissima quæque tormenta constanter sustinebant, mortemque atrocissimam læti aspiciebant et recipiebant. Ab his potuissent facillimè se liberare abnegando Christum; sed gloriosam mortem potiùs subire, quàm hâc probrosâ infidelitate fœdari elegerunt: qui verò è contra minis, terroribus et suppliciis succumbentes, fidem et Christum abnegabant, meritò tanquam debiles, ignavi, viles, infames reputabantur. Ergo in Dei abnegatione et blasphemia nequit consistere vera fortitudo et animi generositas, sed signum potiùs est dejecti animi, viribusque destituti.

Accipe nedùm à martyribus, sed et ab angelis, quàm vilis et inhonesta sit blasphemia. Refert apostolus Judas in suâ canonicâ, quòd cùm Michael archangelus, altercaretur de Moysis corpore cum diabolo disputans, non est ausus judicium inferre blasphemiæ, sed dixit: Imperet tibi Dominus. D. Hieronymus hæc verba expendens, ad Titum 3, ait: Merebatur quidem diabolus maledictum, sed per archangeli os blasphemia exire non debuit. Inhonestum quippe, indecens suæque nobilitati repugnans judicavit cœlestis militiæ prin

« VorigeDoorgaan »