prima occasio tibi, conferas in eum rogo; habebis me, habebis ipsum gratissimum debitorem. Quamvis enim ista non appetat, tam gratè tamen excipit quàm si concupiscat. Vale. XI. (LIB. III. 5.) In this remarkable and valuable letter, Pliny gives a sketch of the character and habits of the Elder Pliny, his Uncle; and details the number and order of his Works. C. PLIN. MARCO SUO, S. PERGRATUM est mihi, quòd tam diligenter libros avunculi mei lectitas', ut habere omnes velis, quærasque qui sint omnes. Fungar indicis partibus, atque etiam quo sint ordine scripti, notum tibi faciam: est enim hæc quoque studiosis non injucunda cognitio. DE JACULATIONE EQUESTRI unus. Hunc, quum præfectus3 alæ militaret, pari ingenio curaque composuit. DE VITA POMPONII SECUNDI DUO; a quo singulariter amatus, hoc memoriæ amici quasi debitum munus exsolvit. BELLORUM 5 GERMANIÆ VIGINTI, quibus omnia quæ cum Germanis gessimus bella collegit. Inchoavit, quum in Germania militaret, somnio monitus: adstitit enim quiescenti Drusi 4 Lectitas.-An elegant use of the frequentative verb. 2 Hæc .... non injucunda cognitio. Some read hoc; but this reading in the text presents a syntax of common occurrence. Cicero Epist. Fam. IV.2. Quorum altera mihi turpis, altera etiam periculosa ratio videtur. Sallust, Catil. chap. 51. Quod apud alios adpellatur. Livy, 11. 38. Si hoc profectio, et non fuga est. iracundia 3 Ala, a troop of horse.' See Adam, under the word Ferentarii equites. 4 POMPONII SECUNDI. Of this great man, Quinctilian speaks most highly, calling him the first of Latin Tragic Poets.' 5 BELLORUM GERMANIÆ. -These Books are mentioned by Tacitus, Annal. 1.69: and Symmachus indicates their scarcity, by saying, Enitar, si fors votum juvat, etiam Plinii Secundi bella Germanica conquirere. Symmachus wrote A.D. 391. 11 10 9 Neronis effigies, qui Germaniæ latissimè victor' ibi periit: commendabat memoriam suî, orabatque ut se ab injuria oblivionis adsereret. STUDIOSI TRES, in sex volumina propter amplitudinem divisi: quibus oratorem ab incunabulis instituit et perfecit. DUBII SERMONIS осто scripsit sub Nerone, novissimis annis, quum omne studiorum genus paulo liberius et erectius, periculosum servitus fecisset. A FINE AUFIDII BASSI TRIGINTA UNUS. NATURE HISTORIARUM TRIGINTA SEPTEM; opus diffusum, eruditum, nec minùs varium quàm ipsa natura. Miraris, quòd tot volumina, multaque in his tam scrupulosa, homo occupatus 12 absolverit? Magis miraberis si scieris, illum aliquamdiu caussas actitâsse 13; decessisse anno sexto et quinquagesimo, medium tempus distentum impeditumque, qua officiis maximis, qua amicitia principum egisse. Sed erat acre ingenium, incredibile studium, summa vigilantia. Lucubrare a Vulcanalibus 15 incipiebat, non auspicandi 16 caussa, sed studendi, æstate a nocte multa 17; hyeme vero, ab hora septima, vel quum tardis 6 Drusi Neronis-the brother of the Emperor Tiberius. The history of this unfortunate man will be found in the proper authorities. Latissimè victor.-So Virgil, Æn. I. -Populum latè regem. 9 DUBII SERMONIS; i. e. 'on grammatical ambiguities'; cited by Priscian. 10 A FINE AUFIDII BASSI ; i.e. he continued the History which Auf. Bassus left unfinished. Bassus lived in the reigns of Augustus and Tiberius, and wrote a History of his own times. Pliny 14 simè, octava, sæpe sexta. Erat sanè somni paratissimi 18, nonnunquam etiam inter studia instantis et deserentis. Ante lucem ibat ad Vespasianum imperatorem: nam ille quoque noctibus utebatur 19: inde ad delegatum sibi officium. Reversus domum, quod reliquum erat temporis, studiis reddebat. Post cibum sæpe (quem interdiu levem et facilem 20, veterum more, sumebat) æstate, si quid otii, jacebat in sole: liber legebatur: adnotabat excerpebatque. Nihil enim legit, quod non excerperet. Dicere etiam solebat, nullum esse librum tam malum, ut 24 23 tem non aliqua parte prodesset. Post solem plerumque frigida lavabatur, deinde gustabat, dormiebatque minimùm. Mox, quasi alio die, studebat in cœnæ pus: super hanc liber legebatur, adnotabatur, et quidem cursim. Memini quendam ex amicis, quum lector quædam perperam pronuntiâsset, revocâsse et repeti coëgisse : huic avunculum meum dixisse, Intellexeras nempe? quum ille annuisset, Cur ergo revocabas? decem amplius versus 25 hac tua interpellatione perdidimus. Tanta erat parsimonia temporis. Surgebat æstate a cœna, luce; hyeme, intra primam noctis; et tanquam aliqua lege cogente. Hæc inter medios labores urbisque fremitum. In secessu2 solum balinei tempus studiis exime 26 Hora igitur Romanæ cum nostris conveniunt modò in æquinoctiis; hyeme sunt breviores, productiores æstate. Gesner, Note to Ep. 1. Lib. III. 18 Somni paratissimi; i. e. he could at any moment compose himself to sleep. Some read parcissimi. Pliny says of himself, in the Preface to the Nat. Hist. Cum somno valetudinem computamus. 19 Noctibus utebatur.-Suetonius de Vespas. chap. XXI. In principatu maturius semper, ac de nocte evigilabat. 20 Facilem.-Seneca, Ep. 83. Post quem lavandæ non sunt manus. Gesner. 21 Jacebat in sole. This 28 32 batur. Quum dico balinei, de interioribus loquor. Nam dum distringitur 29 tergiturque, audiebat aliquid aut dictabat. In itinere, quasi solutus cæteris curis, huic uni vacabat. Ad latus notarius 30 cum libro et pugillaribus, cujus manus hyeme manicis muniebantur, ut ne cœli quidem asperitas ullum studii tempus eriperet: qua ex causa Romæ quoque sella vehebatur. Repeto, me correptum ab eo, cur ambularem; Poteras, inquit, has horas non perdere: nam perire omne tempus arbitrabatur, quod studiis non impertiretur. Hac intentione tot ista volumina peregit; Electorumque commentarios 31 centum sexaginta mihi reliquit, opisthographos quidem et minutissimè scriptos; qua ratione multiplicatur hic numerus. Referebat ipse, potuisse se, quum procuraret in Hispania, vendere hos commentarios Lartio Licinio, quadringentis millibus nummum 33: et tunc aliquanto pauciores erant. Nonne videtur tibi, recordanti quantum legerit, quantum scripserit, nec in officiis ullis, nec in amicitia principum fuisse? rursus, quum audis quid studiis laboris impenderit, nec scripsisse satis nec legisse ? Quid est enim quod non aut illæ occupationes impedire, aut hæc instantia non possit efficere? Itaque soleo ridere quum me quidam studiosum vocant, qui si comparer illi, sum desidiosissimus. Ego autem tantum 35, quem partim publica, partim amicorum officia distringunt? Quis ex istis, qui tota vita literis assident, collatus illi, non, quasi somno et inertiæ deditus, erubescat? Extendi epistolam, quamvis hoc solum quod requirebas, scribere destinâssem, 28 De interioribus; i. e. of the actual process of bathing. 29 Distringitur; i. e. strigili by the Aliptes. See Adam, p. 386. 30 Notarius, a short-hand writer.' See Adam, p. 157 Martial, Ep. IV. 208. Currant verba licet; manus est veJocius illis, Nondum lingua suum, dextra peregit opus. 31 Electorum commentarios, 'collections of excerpta.' See 34 quos libros reliquisset. Confido tamen, hæc quoque tibi non minùs grata, quàm ipsos libros, futura: quæ te non tantùm ad legendos eos, verùm etiam ad simile aliquid elaborandum, possunt æmulationis stimulis excitare. Vale. XII. (LIB. III. 7.) He informs Caninius of the death of Silius Italicus, the Poet; and, from thence taking occasion to descant upon the shortness and uncertainty of life, he recommends Caninius to aim at immortality, by the performance of some great work. C. PLIN. CANINIO SUO, S. 5 MODO' nuntiatus est Silius Italicus' in Neapolitano3 suo inedia vitam finîsse. Caussa mortis, valetudo. Erat illi natus insanabilis clavus, cujus tædio ad mortem irrevocabili constantia decucurrit: usque ad supremum diem beatus et felix, nisi quòd minorem e liberis duobus amisit, sed majorem melioremque, florentem, atque etiam consularem, reliquit. Læserat famam suam sub Nerone; credabatur sponte accusâsse: sed in Vitellii amicitia sapienter se et comiter gesserat: ex proconsulatu Asiæ gloriam reportaverat: maculam veteris industriæ laudabili otio abluerat. Fuit inter principes civitatis sine potentia, sine invidia'. Salutabatur, colebatur; multumque in lectulo jacens, cubiculo semper non ex fortuna |