Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

effe novam, fecundam, ac veteri æqualem Ro- | | violati, Epifcopi in carcerem detrufi, multi item mam, Conflantinopolitanos offendere nolens Spoliati, Sacra Myfteria ab Ethnicis direpta, & in Orat.21 Gregorius moderatur fuum verbum, atque adjun- ter terram abje&a funt, ut vi cogerent nonnullos ad congit: Quæ vel cum veftra, vel certè ftatim poft eam ftitutionem Georgii approbandam. Patriarchalem numeratur. Et in fancti Athanafii Encomio fcri- Epifcopis & omni fuo Clero ac Populo Synaxim bit: Athanafius Alexandrino Populo, quod eft idem Athanafius tunc agebat in Ecclefia fancti Dionyac fi dixiffem univerfo terrarum orbi præficitur. Re- fii, ipfam invaferunt milites, fperarunt Athanaverà enim Alexandria, dum Romanum Imperium fium comprehendere, inthronizarunt Georgium viguit, fuit quafi Mundus. Et hinc in Chalcedo- irata plebs incendit Ecclefiam, fperans hac via ejinenfis Synodi Actis frequenter appellatur magna cere Georgium, hunc milites defenderunt, vinCivitas Alexandrinorum. Ipfam effe, ac femper dicarunt incendium, atque ita patrarunt horrenetiam dum ante Alexandri Magni opera adhuc das & facrilegas petulantias, quas variis in locis. No vocabatur, fuiffe Egypti Metropolim, & largè defcribit ipfe etiam Athanafius. Proinde ifta Populis abundantiffimam, teftatur in Nahum Ecclefia erat fancti Dionyfii Patriarchæ AlexanCap. 3. Prophetæ Commentariis S. Hieronymus. Hujuf- drini. modi plurima funt iftius Civitatis encomia.

Quod fuerit infigniter Chriftiana, docet vel fola plurium Ecclefiarum antiquitas, de qua fanHæref. &tus Epiphanius: Arius Baucale cujufdam apud 68. c. 4. Alexandriam Ecclefie Presbyter erat. Nam unicuique

Ecclefiæ, quæ tum multæ erant, hodie verò plures funt, fuus attribuebatur Presbyter. Qua ratione proHæref. curandam illam Ecclefiam Arius fufceperat. Et infrà : 69.c. 1. Ferunt Arium Alexandria Presbyterum effe factum,

qui tum Baucalenfis Ecclefiæ cujufdam Præfecturam
gerebat. Etenim quotquot Alexandriæ funt Catholi-
ca Communionis Ecclefiæ, uni Archi-Epifcopo fub-
jectæ, fuus cuique præpofitus eft Presbyter, qui Ec-
clefiaftica munera iis adminiftret, qui circa Ecclefias
illas habitant, eorumque conventicula ab Alexandri-
nis vulgò nominantur Vici feu Laura. Et in fequen-
ti ejufdem Libri capite: Sanè complures Alexandriæ
funt Ecclefiæ præter eam, quæ nuper extructa dici-
tur Cæfarea. Quæ olim Adrianum, poftea Licinia-
num Gymnasium, five Bafilica fuit; deinde impe-
rante Conftantio ædificari in Ecclefiam placuit. Idque
Opus à Gregorio Meletiano & Ariano inchoatum, à
beato Athanafio, Orthodoxe Religionis Parente ad
exitum perductum eft: ab eodem poftea,
Sub Juliano deflagraffet, inftauratum. Præter hanc
verò funt aliæ plures, ut diximus, velut Diony-
fii Ecclefia, Theone, Pierii, Serapionis, Perfiæ,
Dizya, Mendidii, Aniani, Baucalis, & cæteræ.
Cæteras utinam Epiphanus enumeraffet & expo-
fuiffet.

cum

[blocks in formation]

3.

erat, iniquo animoferens, Ecclefiam, quæ eft Dionyfii nomine appellata, incendit. Eadem omnia reLib. fert Hermias Zozomenus, & pergit: Georgius Secap. 6. dem Alexandrinam occupat. Ob quam caufam Populus graviter commotus Ecclefiam nomine Dionyfii, qui ibi fuerat Epifcopus, nuncupatam incendunt. Hoccè incendiumin Literis ad iftam Antiochenam Sy-1 nodum elucidat fanctus Papa Julius: Que fuerunt à Georgio in introitu ejus, oftendunt qualis fuerit ordo in ejus ordinatione. Temporibus enim ita pacatis, pro-ut renuntiant qui Alexandria veniunt, quemadmodum Epifcopi fcribunt, ipfa Ecclefia incendium paffa eft, virgines denudate, Monachi conculcati, Presbyteri & multi ex Populo indignè habiti

من

Sancti Theonæ Ecclefiam laudat in fuis ad om-
nem Catholicam Ecclefiam Literis etiam Petrus
Alexandria Patriarcha, proximus fucceffor fancti
Athanafii. Defcribit fimiles in Lucii, qui poft
Gregorium Georgio fuccefferat, Pfeudo-Patria r-
cha Alexandrini intrufione patratas à Valentis
Imperatoris milite infolentias, ac fcribit inter alia:
Copie Ecclefiam Theone, fic enim vocabatur ingree
c. Epiftolam in fua Ecclefiaftica Hiftoria con-
fervavit nobis Theodoretus. Eadem in Ecclefia
fanctum Athanafium fuiffe aliquando occultatum
teftatur Hermias Zozomenus. Et in prima ad Im- Lib. 4.
peratorem Conftantium Apologia ipfe Athanafius cap. 8.
affirmat antiquas Alexandriæ Ecclefias pro Populi
multitudine paucas fuiffe ac parvas, & adjungit:
Beate memoria Alexander, cum alia loca angufta ef-
fent, in Ecclefia majore Theonæ nuncupata, quam
ædificabat, Synaxes celebrari voluit. Id enim jubebat
bominum frequentia. Nec in cogendo populo refpexit
eam nondum effe edificatam. Theone igitur Eccle-
fia eft fancti Alexandri Opus. Fuit tunc omnium
major & Cathedralis. Infcripta fuit fancto Theo-
næ, qui sanctum Petrum Martyrem in Alexan-
drino Patriarchatu immediatè præceffit.

Magnam Ecclefiam, quæ Cæfaris nomine nuncu Lib. 2.
patur, laudat in Ecclefiaftica hiftoria etiam Eva- cap. 8.
grius Epiphanienfis, fcribens Timotheum Ælu-
rum in ipfam fuiffe à feditiofa ac Eutychiana ple-
be inductum, & ab Eufebio Pelufii Metropolita
ac Petro Majumenfi Epifcopo confecratum in Pa-
triarcham. Ipfius primam origenem exponit in Lib. 2.
fuis Annalibus Patriarcha Eutychius, fcribens de cap. 8.
Ptolomæi Dionyfii filia, ac poftrema Ægyptio-
rum Regina Cleopatra: Hec Alexandria multa ex- Fol.300
truxit ædificia magna & miranda, fecitque opera tef
fellata. Extruxit etiam templum magnum, quod Sa-
turni Templum appellavit, quod fub Chriftianifmo in
Ecclefiam converfum, fancti Michaelis Ecclefiam ap-
pellarunt. Quæ eadem Alkaisariah appellata eft dum
igne periit, quo tempore ingreffi funt Occidentales
Alexandriam cum Domino noftro Almansore Abikasem.
Et infrà: Porrò fuit Alexandriæ templum magnum, Fol.435
quod extruxit Cleopatra Regina nomini Saturni dedi-
catum, in quo idolum magnum æreum erat, quod Mi-
chael appellatus eft, cui Alexandria & Ægypti inco-
le die menfis Heturi, qui Tishrin pofterior eft, fe-
fum magnum celebrabant, multas eidem hoftias im-
molantes. Cum ergò Alexandria Patriarcha factus
effet Alexander, ibique obtineret Fides Chriftia-
na, voluit ille confringi Idolum, & tolli facrificia:
cumque ifti obfifterent Alexandrini, ille aftutia,
ipfos aggreffus, inquit
ipfos aggreffus, inquit, Idolum iftud nulli omninò

ret

[ocr errors]

30

rei eft utile, quod fi Feftum iftud Michaeli Archangelo celebraveritis, eique hoftias iftas conftitueritis, ipse pro vobis apud Deum intercedet, majorisque vobis boni caufa eft futurus, quàm iftud Idolum. Adnuentibus ergò illis, ex Idolo confracto Crucem confecit, templum verò appellavit Michaelis Ecclefiam. Eftque illa Ecclefia, quæ Cæfarea vocata eft, & igne periit, cum Occidentales Alexandriam ingreffi, eam vaftaverunt. Et confecrata funt Feftum & Victime Michaelt Angelo. Unde & adhuc Cophite in Ægypto & Alexandria eo die Feftum Michaeli Angelo celebrant, & Victimas quam plurimas cædunt. Et in fequenti libro Calyphatum AlmoKtaderi Belahi describit, ac pergit : Fol.503 anno Calypbatus Almoktaderi tertio conflagravit Alexandria Ecclefia magna, quæ Cæfarea appellata eft, &fuerat templum, quod Cleopatra Regina Saturno facrum extruxerat. Hæc ergo Ecclefia prius Saturni templ um, hinc Imperatoris Adriani, dum Licinii fuit Bafilica seu Gymnasium, non à sancto Patriarcha Alexandro, fed à pfeudo-Patriarcha Gregorio cœpta converti in Ecclefiam, per fan&tum Athanafium perfecta fuit, dedicata, poft incendium reftaurata. Eutychius confuevit vera falfis admifcere. Omnem rei feriem exponit in prima ad Conftantium Imperatorem Apologia Fol.531 ipfe Athanafius Cæterùm quia de magna Ecclefia

ut

crimen concinnant, quod ibi Synaxis habita fit, priuf quam dedicaretur, age, etiam ea de re tuæ Pietati Refponfum demus. Eò enim nos trabunt illi, qui in nos odia congerunt. Fadlum eft, agnofco. Non Encæniorum feftum celebravimus. Religiosissime Augufte: Id enim celebrare ante tuum Decretum fuisset prorfus nefarium. Feftum erat Pafchæ, & tanta vis Popu lorum aderat, quantum Chriftianorum in urbe effe Chriftiani Principes optarint. Cum igitur & Ecclefiæ pauca parvæ que effent, & magno tumultu pofceretur, ut in magna Ecclefia Conventus celebrarentur, atque ibidem preces pro tua falute fierent, quod & factum eft, egoque reniterer adhortationibus, rem aliquo ufque differrent, & potius quomodocumque liceret etiam cum compreffione & affli&ione, in aliis Ecclefiis agerent, mihi neutiquam obtemperatum eft. Quin potius urbem egredi erant parati, ut in defertis locis, & fub dio Conventus facerent, melius effe laborem itineris ferre, quàm cum luctu Feftum celebrare. Crede mihi, Imperator, & in eam rem accipe teftem veritatem ipfam, in Synaxibus quadragefimæ ob multitudinem Populorum, & in locis anguftis plurimos pueros, paucas puellas, & aniculas complures, & adolefcentes multos jacuiffe afflictos, ac domum delatos effe, fed tamen ut eorum nemo, benevolentia Numinis perierit.

nec

Hinc difcimus plura. Primò, quòd licet tunc Alexandriæ, effent omnes per fanctum Epiphanium enumeratæ Bafilicæ, fanctus tamen Athanafius ipfas dicat fuiffe paucas. Nempè respectu numerofiffimi fidelis populi. Secundò, quod licet fancti Theonæ Bafilica effet à fancto Alexandro nuperrimè ob aliarum anguftiam ædificata in novam Cathedralem, ideòque haud dubiè fuerit ampliffima, fanctus tamen Athanafius ipsam dicat parvam. Nempè ob numerum ejufdem populi, qui fine compreffionis & mortis periculo non poterat iftis, licet multis & magnis, Bafilicis comprehendi. Iftius namque temporis Disciplina etiam in maximis festivitatibus non admittebat

nifi unicam in quavis Bafilica Synaxim ac unicum Sacrificium, ideòque unius Mandre feu Parochię populus cogebatur fimul adunari, nec poterat diftrahi in diverfas coram Divina Majeftate Apparituras. Difcimus tertiò, quòd ad hæc incommoda evitanda Gregorius Cappadox judicaverit requiri majorem Bafilicam, atque hunc in finem ab amico Conftantio impetraverit Gymnafium Licinianum. Gregorius enim, licet Arianus, zelum Dei habuit. Quartò difcimus, quòd hæc fa&ta fint poft Antiochenam Synodum. Hæc enim à Tyria Synodo factam fancti Athanafii damnationem fuit executa, ac ejus in Thronum intrufit Gregorium. Porrò Sardicenfis Synodus ipfum extrufit, ac magnum Athanafium reposuit in fuam Sedem. Quintò difcimus, quod Gregorii Opus fanctus Athanafius cenfuerit utile & neceffarium, atque ita fit profecutus. Cenfuit utile, quia neceffarium. Quod enim iftius temporis Difciplina fuperfluas Bafilicas vetarit extrui abundè lucet vel ex folo fancto Optato Milevitano. Sextò difcimus, quòd magnus Athanafius iftam fabricam abfolverit. Nifi enim fuiffet perfecta, & ad Dedicationem parata, non poterat ille Paschalem Synaxim in ipfa celebrare. Nec obfunt ejus verba: Priufquam abfoluta effet. Hæc enim eft verfio Illuftriffimi Domini Luca Holftenii. Petrus Nannius fic vertit: Priufquam dedicaretur. Et forfan melius, Septimò difcimus, quod ifta Bafilica fuerit dicta Cæfarea. Quia nempe fuerat duorum Cæfarum Gymnafium, & jam erat tertii Cæfaris donum. Mirum eft, quod uti Romana Lateranenfis Ecclefia fuit dicta Conftantiniana, hęc non fuerit dicta Conftantiana. Octavò difcimus,quòd ifta Bafilica dedicari non potuerit finè venia ac Decreto Conftantii. Quia nempè hæc erat ejus donum, ac ipfe illius Patronus. Patronatus jus eft adeò antiquum.

Eufebianis calumniis circumfcriptus Imperator Conftantius denuò ejecit Athanafium, & ejus in Thronum intrufit Georgium, hominem laicum & Palatinum, Arianum fimul ac Meletianum, quem alii item fuiffe Cappadocem, alii affirmant Cilicem. In Sardicenfis Synodi, quæ forenfes ac Palatinos non tantummodò ad Epifcopatum, sed etiam ad Presbyteratum aut Diaconatum adfumi vetuit, odium id fecit Conftantius. Et ipfum Egyptii, gentiles præfertim ac Judæi, crudeliffimè ac deformiffimè trucidarunt. Et cum ipfo etiam Diodorum Presbyterum. Rationem dat Ammianus Marcellinus: Quod cum ædificandæ Lib. 23. præeffet Ecclefie cirros puerorum licentiùs detonde- cap. 28. bant, id quoque ad Deorum cultum exiftimans pertinere. Ifta Georgii cædes contigit fub Imperio Juliani Apoftata, ideòque hic ifta de re fcripfit ad Alexandriæ populum: Per Serapim, dicite mihi, quæ tandem Georgii crimina vos in illum incitarunt? Refpondebitis arbitror, quoniam in vos Conftantium incenderit, deinde exercitum in facram Urbem adduxerit, hinc Rex fanctiffimum in Ægypto Dei templum cæperit, ftatuas & donaria & ornatum omnem diripuerit, cumque vos meritò irafceremini, & Deo, vel potius Dei opibus fuccurreretis, ille fumma iniquitate, fcelere, impietateque ufus armatos immiferit magis fortafsè Georgium quàm Conftantium veritus, fi feipfum erga vos modeftè ac civiliter gereret, neque tyranni

[ocr errors]

dem

eximie prędicat in fuo Martyrologio fanctus Ado
Viennenfis Epifcopus, atque adjungit: Hic quie
vit tempore Philippi Imperatoris. Quod ipfum ha-
bet Usuardi Martyrologium. Eft manifeftus lap-
fus. Porrò de motæ per Imperatorem Diocletia-
num perfecutionis fine fcribit ad quarti Chriftia-
ni fæculi decimum tertium annum Eufebii Chro-
nicon: Pax noftris à Conftantino reddita. Erat Con-
ftantini fextus, fancti Sylveftri Pontificis, & fan-
&ti Achille Patriarchæ annus fecundus. Quare
Pierius videtur etiam fub S. Alexandri Patriarcha-
tu vixiffe. Idem Alexander videtur ipfi extruxiffe
Ecclefiam. Hanc enim fub Alexandro fuiffe pa-
làm affirmat fanctus Epiphanius. Et non poffit
anteà fuiffe. Et fancto etiam Theonæ, qui fuerat
Pierii Epifcopus, Alexander extruxit Ecclefiam.

Lib. 7.

dem abfens exerceret. His itaque de caufis irati Deo- | tiquum ejufdem Ecclefiæ Martyrologium eum aprum inimico Georgio, iterùm facram Urbem fcelere pellat Hierium Presbyterum, vita puriffimum, in Scripolluiftis, cùm liceret eum fententiis judicum permit-pturis nobiliter eruditum. Eundem ita appellat, ac tere. Ita è Græco tranftulit Dionyfius Petavius. At videtur vertendum: Rex Egypti fanctiffimum Dei templum cæperit. Per Ægypti Regem Julianus intellexit Auguftalem Ægypti Præfectum, qui Regias vices gerebat per Ægyptum, & reverà quafi Rex dominabatur. Et hinc Petrus Nannius ifta Epiftolæ, quæ & apud Socratem extat, verba tranftulit hoc modo: Præfectus Egypti. Verba expofuit potiùs, quàm tranftulit. Præfatus Socrates hæc omnia exponit. Refert Mithra Fanum à Georgio fuiffe everfum, ejus facrilegas nugas fuiffe detectas ac omnium rifui expofitas, locum deftinatum ædificandæ Ecclefiæ, paganos offenfos, actos in publicam feditionem, atque ita Georgium cum fuo Presbytero, quem ædificandæ Ecclefiæ præfecerat, Diodoro horrendè trucidatum. Et in hoc tumultu videtur Cæfarea Ecclefia Quod Alexandrina Serapidis ac Bacchi templa fuiffe combufta, & poftmodò per fanctum Atha- Theophilus Patriarcha etiam purgaverit, ac in nafium reparata. Hujus incendii meminit & fan- Ecclefias verterit, teftatur præfatus Zozomenus. cap. 15. ctus Ambrofius, ad Imperatorem Theodofium, De Mythræ templo non meminit. Quod nempè qui deftructam à nefcio quo apud Orientem fideli id jam factum effet à Pfeudo-patriarcha Georgio. populo Judaicam Synagogam reparari ab eodem Alexandriæ fuiffe etiam fancti Quirini Ecclefiam. Epift.17. jufferat, fcribens: Incenfa eft Bafilica & Alexan- ac in ipfa item à Pfeudo-patriarchæ Georgii Sadriæ à gentibus & Judæis, quæ fola præftabat cæte- tellitibus patratas peffimas petulantias, teftatur in ris. Ecclefia non vindicata eft, vindicabitur Synago- Epiftola ad fuos Monachos fanctus Athanafius. ga? verba, Quæ fola præftabat cæteris, affirmant Hanc Ecclefiam Patriarcha Eutychius appellat ipfam fuiffe Cathedralem. Quis inchoatam à fancti Cyrini, & adjungit: Alexandrini, audito Lib. 2. Georgio Bafilicam perfecerit, ignoro. Quin imò mortuum effe Martianum Imperatorem, proterium fol. 103 videtur iftius Ecclefiæ fabrica fuiffe dumtaxat Patriarcham Alexandrinum adorti interfecerunt in concepta à Georgio, numquam inchoata. Etenim Ecclefia Cyrini. Iftic effe & fancti Joannis Baptistę Socrates affirmat Mythrę Fanum à Theodofio Im- Bafilicam, & in ipfa fub Juftiniani Imperio Corperatore fuiffe juffum dirui, & iterùm rifui expo- pus fancti Anthonii fuiffe fepultum, teftatur in fitum, ac tandem dirutum à Patriarcha Theophi- Chronico Victor Epifcopus Tonnonenfis. Quod lo. Affirmat omnia idolorum Alexandrina Fana à ipfum in fuo Chronico fcribit fanctus Ifidorus dicto Principe damnata ad excidium.Quod ipfum Hifpalenfis Epifcopus. Fuiffe auguftam Ecclefiam, affirmat Idatii Chronicon, addens edictum ema- & Joannem Thalajam, qui Timotheo Salophanaffe Confulibus Manilio & Theodoro. At verò fciolo fucceffit in Patriarchatum, ejus fuiffe Re-. Comes Marcellinus fcribit: Templum Serapidis &torem, adeoque effe antiquam Ecclefiam, affirapud Alexandriam Theodofii Imperatoris Edicto folu- mat Evagrius Epiphanienfis. Ejus originem ex- Lib. 3. tum eft. Videtur afferere folum Serapidis templum ponit in libello de præcipuis Sanctorum Festivita- cap. 12. fuiffe folutum: Quod nempè Mythra fuum jam tibus fanctus Ado Archi-epifcopus Viennenfis. per Georgium amififfet. Quidquid fit, concepta Affirmat fancti Joannis Baptiftæ corpus apud Seaut inchoata, fi quidem perfecta fuerit, per Geor- baften feu Samariam fuiffe fepultum, atque progium Ecclefia numquam fuit Cathedralis. Quod fequitur: Ubi per aliquot annos jacuit ufque ad temCæfarea ufque ad factam ab Occidentalibus com- pora Juliani Imperatoris. Qui cum Chriftianis effet buftionem Cathedralis permanferit, fupra audi-infeftiffimus, Pagani apud Sebaften fepulchrum ejufvimus à Patriarcha Eutychio. Quod ex Imperatoris Constantii morte, & novo Juliani Imperio Alexandrini Gentiles ac Judæi cæperint iftam auLib. 5. daciam, affirmat Hermias Zozomenus. Id ipfum cap. 7. affirmat adducta Juliani Epiftola.

dem Joannis Baptiftæ invadunt, ossa dispergunt, eadem rursùs collecta & cremata latiùs difpergunt. Sed Dei providentia adfuere quidam ex Hierofolymis Monachi ,qui mixti colligentibus, quæquæ ipfi poterant, ablata ad patrem fuum Philippum pertulere. Ille confeftim hæc, fupra fe enim ducebat tantum thefaurum fan-fervare propriis vigiliis ad Pontificem Maximum

Sanctum Pierium, cujus etiam fuit iftic Ecclesia, laudat in Virorum Illuftrium Catalogo &us Hieronymus: Pierius, Alexandrina Ecclefia Presbyter, fub Cajo & Diocletiano Principibus,eo tempore quo eandem Ecclefiam Theonas Epifcopus regebat,florentiffimè docuit populos,& in tantam fermonis, diverforumque Tractatuum, qui ufque hodie extant, venit elegantiam, ut Origenes junior vocaretur. Conftat hunc mire Afcefios & Appetitorem voluntaria paupertatis, fcientiffimumque Dialecticæ & Rhetori ce Artis, poft perfecutionem omne vitæ fuæ tempus Roma fuiffe verfatum. Quæ eadem verba parumper mutata, habemus in Romano Martyrologio. An

tune Athanafium per Julianum Diaconum fuum mit-
tit. Quæ ille fufcepta, paucis arbitris fub cavato Sa-
crarii pariete inclufa, prophetico fpiritu profutura ge-
neratione poftera confervavit. Cujus præfagium fub
Theodofio Principe per Theophilum ejufdem urbis Epi-
fcopum completur. Qui deftructo Serapidis templo,
fandi Joannis ibidem confecravit Ecclefiam.

Fuiffe illic & Ecclefiam Colymbethram,& fan-
&tum Patriarcham Proterium in ipfa trucida-
tum, affirmat in Collectaneis Theodorus Lector.
Quare hæc Ecclefia videtur fuiffe eadem cum

Eccle

Cap.44.

[merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]

32

Ecclefia fancti Cyrini. Iftam cædem conftat fuiffe patratam in Baptifterio: Proinde & ifta Ecclefia ipfum habuit. Fuiffe iftic fub Anaftafii Imperio etiam Arcadii Ecclefiam, fcribit Patriarcha Eutychius: Exiftimo fic dictam ab Imperatore & fundatore Arcadio. Nam & hic in Ægypto erexit Provinciam Arcadiam.Sancti Martyris & Patriarsha Petri, per Anaftafium Romanæ Ecclefię Bibliothecarium è Græco in Latinum translata, Acta Jaudant & Ecclefiam Deiparæ Virginis. Laudant tria Alexandriæ Comiteria. Sancti Marci Cœmiterium propè Buculam. Hic fanctus Evangelista fuit occifus & fepultus. Et ejus fucceffor Patriarcha locum facravit in Coemiterium. Laudatur etiam conftructum à fancto Petro Comiterium. Necnon & Comiterium Martyrum ultra Pharum propè Leucada, & adjungitur: Apud quod à fando Petro, pacis tempore, erecta fuerat Dei Genitricis memoria. Hæc Ecclefia videtur fuiffe fuburbana. Quæ omnia extructa funt ad morem Romanum. Haud dubie in ifta Ampliffima Civitate fuerint & alix Ecclefiæ, quæ à nobis ignorantur.

Hæref. De harum Ecclefiarum antiquo Regimine fcri68. C.4. bit fanctus Epiphanius: Meletius, Lycopolitanus Epifcopus, Arium à fe deprehenfum ad Alexandrum Alexandria Patriarcham detulit, cùm eum accepiffet à recte Fidei fcopo in Scripturis apud Populum interpretandis aberrare. Arius enim Baucale cujufdam apud Alexandriam Ecclefiæ Presbyter erat. Nam unicuique Ecclefiæ, quæ tum multæ erant, hodie verò plures funt, fuus attribuebatur Presbyter. Qua ratione procurandam Ecclefiam illam Arius fufceperat, five quis alius ei adjunctus fuerat, de quibus fuo loco agemus. Etin alio loco: Per illud tempus Presbyter Arius habebatur, ac multi in unaquaque Ecclefia Collegæ illius erant Presbyteri. Sanè complures Alexandriæ funt Ecclefiæ. Harum unam Colluthus adminiftrabat, aliam Carpones, aliam Sarmatas. Sed & Arius ifte unam ex illis Ecclefiis regebat. Cum autem finguli commiffum fibi Populum per ftatos & Solemnes Conventus publicè docerent, diffenfiones in vulgus fparferunt. Et rurfus: Ferunt Arium ex Lybia oriundum Alexandrie Presbyterum effe factum, qui tum Baucalenfis cujufdam Ecclefia Prefecturam gerebat. Etenim quotquot Alexandria funt Catholicæ communionis Ecclefiæ, uni Archiepifcopo fubjectæ, fuus cuique præpofitus cft Presbyter, qui Ecclefiaftica munera iis adminiftrat, qui circa Ecclefias illas habitant, earumque conventicula vici fine laure ab Alexandrinis vulgò nominantur. Eandem iftius Ecclefiæ formam laudat Hermias Zozomenus. Eft forma lucidè Romana. Romana quippè Ecclefia præter Cathedralem, in qua Epifcopus femper docuit & Conventus egit Bafilicam, habuit plures Titulos Presbyterales, quibus Presbyteri præerant docentes iftic, & omnia Divina adminiftrantes. Et hos Presbyteros pofterior ætas appellavit Cardinales.Quorum formam, quia eft antiquiffima, omninò inftituit S. Petrus Apoftolus. Et primi ejus Presbyteri videntur fuiffe Linus,Cletus, & Clemens. Videntur ad primævum Alexandriæ morem fuiffe confecratione Epifcopi, atque hinc fancto Petro in Papatum fucceffiffe. Nam Vefontionenfes affirmant Linum antè Papatum fuiffe aliquanto tempore fuum Epifcopum. Eò miffum à fancto Petro. Quidquid de hifcè fit, iftam Presbyteralium Ecclefiarum & Conventuum formam fanctus Mar

Lib. 1.

fap. 4.

cus omninò didicit à fancto Petro, Roma Ale xandriam detulit, atque ita etiam hunc Ritum Alexandrina Ecclefia debet Romanę. Erant Parochiales Ecclefiæ. Parochias Romani Regiones, Alexandrini dixerunt Vicos feu Mandras. Earum Clerum Romani Regionarium, Alexandrini appellarunt Vicanum. Quod enim etiam Alexandrię in quavis Ecclefia fuerint plures fub uno Primate Presbyteri, adeoque & varii Clerici, difertè jam dixit fanctus Epiphanius. Pleræque olim Civitates non habuerunt, nifi unicam Ecclefiam, in qua docebat ac miniftrabat Epifcopus. Et erat longè convenientius. Sic enim fuo Epifcopo Populus in omni Conventu præfens adunabatur. Verùm & Romanus & Alexandrinus Populus in unicam tqtus Bafilicam adunari, & folius Epifcopi verbo pafci non poterat Hinc ftatim ab Evangelii exordio fuerunt illic plures Bafilicæ. Plures fuiffe etiam in aliis majoribus Civitatibus, non eft dubitandum. Verùm in ipfis non Presbyteri, fed per varios fucceffivè dies videtur folus olim Epifcopus, aut non nifi ipfo præfente ac jubente Presbyter docuiffe. Videtur folus Epifcopus cunctis iftic Ecclefiis folus immediatè præfediffe. Quod quibufdam tunc Civitatibus fuerit folus fine ullo Presbytero Epifcopus, poffit facilè oftendi. De confueta tunc plerarumque Ecclefiarum forma fcribit in fuo fuper primam Epiftolam ad Timotheum Commentario Hilarus Romanorum Diacopus: Nunc feptem Diaconos effe oportet, & aliquantos Presbyteros, ut bini fint per Ecclefias, & unus in Civitate Epifcopus. Palàm agit de Cathedralibus Ecclefiis. Et addit caufam; Omni hebdomada offerendum eft. Etiamfi non quotidiè Peregrinis, incolis tamen vel bis in hebdomada. Affirmat oportere, ut in quavis Cathedrali Ecclefia fint ad minùs duo Presbyteri, nè folus Epifcopus cogatur femper offerre. Hæc funt fuo loco magis elucidanda.

[ocr errors]

Lib. 1.

Adducenda funt verba Hermix Zozomeni Fuit olim Alexandriæ Confuetudo, ficuti nunc eft, cap. 14. ut licet unus omnibus præ-effet Epifcopus, Presbyteri tamen feparatim Ecclefias retinerent, Populumque fibi commiffum ad Conventus cogerent. Et in alio lo- Lib. 7. co fcribit: Apud Alexandrinos folus docet Civitatis cap. 19. Epifcopus. Ajunt tamen hanc Confuetudinem non priùs inoleviffe, quàm ex quo Arius Presbyter, de doctrina differens infolitum introduceret. Quod ipfum docet Socrates. Arii ergò lapfus iftam Presbyterorum per Bafilicas & Mandras Prefecturam non penitùs abftulit, fed tamen infigniter mutilavit. An Alexander Patriarcha, an Nicæna Synodus mutilaverit, ignoro. Si conjecturandi detur facultas, Decretum ab Alexandro emanaffe dicam, à Synodo fuiffe confirmatum. Et ipfum plures aliarum Civitatum Epifcopi quibusdam videntur probaffe & admififfe, aut certè antea habuiffe in fuis Ecclefiis. Etenim ad Nepotianum fcribit fanctus Hieronymus: Peffime Confuetudinis eft in quibufdam Ecclefis tacere Presbyteros, præfentibus Epifcopis non loqui, quafi aut invideant, aut non dignentur audire. At errant. Non enim iftud Alexandrinum Decretum, fed antiquam quarumdam Ecclefiarum Confuetudinem quæ non omninò, fed dumtaxat præfente Epifcopo imponebat Presbyteris filentium, damnat Hieronymus.Hanc in Africana etiam Ecclefia viguiffe, & à fancto Valerio Hipponenfi Epifcopo,

Epift.2.

Lib. 2.

cap.3.

qui fancto Presbytero Auguftino coram fe concionandi poteftatem primus fecit, cœpiffe, cum plurium Collegarum obloquio intercidi fcribit S. Poffidius. Ex his item intelligimus, quo fundamento Colluthus, unius Alexandrina Bafilicę Re&tor, Epifcopalem confecrationem ambiverit, eandem fit mentitus fibi impartitam, fe pro Epifcopo gefferit, & Clericos confecrare attentarit. Quia nempè omnes ifti Rectores ufque ad Heraclae ac Dionyfii tempora fuerant Confecratione Epifcopi: Iftam confuetudinem Colluthus tentavit reparare. Exiftimo quod confecrare tentaverit folos Clericos fuæ Bafilicæ. An ifta olim ipfis fuerit facultas, non poffim dicere. Interim hinc vides fingulis iftis Bafilicis fuiffe olim plures Clericos: Etiam Presbyteros.

Quæftio eft, quot tales Bafilicas atque Rectores Presbyteros olim habuerit Alexandrina Ecclefia? Patriarcha Eutychius affirmat fuiffe duodecim Presbyteros, & quidem ex Inftitutione & Confecratione S. Marci. De Bafilicarum numero plenè filet. Et quis credat ex tunc fuiffe illic tot Balilicas? Eufebius Cefarzenfis ex Philone affirmat per Marcum in quavis Nomo ac agro erectum fuiffe fuum auguftum Templum, fuumque Monafterium: præfertim circa lacum Mareotidis. Et per Monafterium videtur Mandram intelligere. Nam principaliora Monafteria Græci femper vocarunt Mandras, eorumque Præfectum appellarunt Archi-Mandritam. De ipfius Alexandria Bafilicis Eufebius nihil affirmat. Quin imò S.Marcus videtur non ftatim tot Presbyteros iftic confecraffe. Etenim antiqua, per Abrahamum Ecchelen fem translata & vulgata, Alexandrinorum Patriarcharum Hiftoria habet:Multiplicato credentium in Chriftum numero, conftituit S. Marcus Anianum Epifcopum Alexandrie, & cum eo tres Prerbyteros, & Diaconos feptem. Existimo Presbyterorum numerum uti & Bafilicas, pedetentim cum fidelium augmento profeciffe. Hinc S. Epiphanius affirmat ipfas fub S. Alexandri Patriarchatu fuiffe multas, plures autem fuo tempore. Sanctus verò Athanafius affirmat fub fe fuiffe paucas & parvas. Nempe refpectu numerofiffimi Populi. Sanctus Epiphanius præter Cæfaream Cathedralem enumerat novem Presbyterales, atque adjungit: & cæteræ. Apud Gelafium Cyzicenum extat Diploma, quò Arium Presbyterum fuum S. Alexander Patriarcha damnat ob novam hærefim. Et ipfum mittit ad omnes Ecclefias: & ipfi fubfcribunt feptemdecim Presbyteri Alexandrinæ Ecclefiæ. Proindè Arius erat decimus octavus. Non enim videtur ex tunc fuiffe quis ordinatus in ejus Titulum. Et in fecunda S. Athanafii Apologia extat ad Theognium & alios Tyriæ Synodi Antiftites epiftola, cui eft Epigraphe: Presbyteri & Diaconi, fub Reverendiffimo Epifcopo Athanafio, Catholicæ Ecclefie Alexandrine. Et fubfcribunt Presbyteri fexdecim. Eos inter non eft Timotheus,qui impudentis meretricula calumnias evertit in Tyria Synodo. Quod nempe is effet apud Athanafium. Etiam quis alter, imò & quidam alii poffint abfuiffe. Nam ante extructam Cefaream Bafilicam Alexander Epifcopus habuit octodecim Presbyteros, id coque Succeffor Athanafius debuit habuiffe novemdecim. Quia nempe S. Theone Bafilica, que fanctæ Alexandro fuit Cathedralis, poft ædificaDiffert. Proxm. Tom. I.

33

tam Cæfaream eft verfa in Presbyteralem. Ipfam
inter Presbyterales difertè numerat S. Athanafius.
Poffint fuiffe & aliæ nobis ignotæ. Item poffint
fuiffe Presbyteri fine iftiufmodi Titulis.

Alia quæftio eft, an Alexandrina Ecclefia fub
rufticanas Parochiales Bafilicas? Etenim Romana
fe habuerit forenfem Parochiam, feu forenfes &
Ecclefia tales numquam habuit. Semper habuit,
ac etiamnum habet folas Urbanas Bafilicas, &
aliquot extrà muros Cemeteria ac Monasteria.
Quo omnium fub Celo Ecclefiarum folicitudini
ipfum voluit effe folius Urbis Epifcopum,liberum
melius attenderet Romanus Epifcopus, S. Petrus
guiffe etiam Antiochiæ & Conftantinopoli. Quæ-
ab omni cura Pagenfium. Que forma videtur vi-
ritur, an eandem S. Marcus plantaverit Alexan-
la, quam ad Flavium Philagrium Auguftalem Pre-
drix? Refpondeo non plantafle. Lucet ex Epifto-
fectum fcripfit pro S. Athanafio Clerus Mareoti-
dis. Habet hanc Epigraphen : Presbyteri & Diaco-
ni Marcotici è Regione & Nomo, cujus Epifcopatum
gerit Reverendiffimus Athanafius. Extat epiftola in
fecunda Apologia laudati Athanafii. Et ipfe i bi-
de Athanafius fcribit: Mareotes eft ager Al exandrię,
quo in loco numquam Epifcopus fuit, imò nec Chor-
epifcopus quidem, fed Univerfæ ejus loci Ecclefie Epi-
fcopo Alexandrino fubjacent, ita tamen ut finguli pagi
fuos Presbyteros habeant.Sunt autem pagi ifti maximi
decem numero,aut aliquantò plures. Pagus autem,ubi
habitat Ifchyras, minimus eft, & paucissimorum homi-
num, adeò ut non ibi, fed in proximo pago Ecclefia fit
conftituta. Extat ibidem totius Mareotici Cleri ad
Tyriam Synodum pro S. Athanafio epist ola, cui
fubfcribunt quatuordecim Presbyteri, & quinde-
cim Diaconi. Et laudatæ, que apud Gelafium
Cyzicenum extat S. Alexandri adverfus Arium
epiftolæ fubfcribunt fexdecim Mareotici Presby-
teri,& totidem Diaconi.Subfcribunt proximè poft
feptemdecim Presbyteros, & tredecim Diaconos
Alexandrinæ civitatis. Quod Mareotidis Eccle-
fia ex S. Marci Inftituto fpetet proximè ad Ale-
xandrinam Cathedram, lucidè infinuat Eufebius
Cefaræenfis.

Et ex his addifcimus varia.Primò,quod Mareo-
tidis lacus habuerit fibi adjacentes pagos varios,ali-
quot ultra decem.Secundò, quod non quifque pa-
gus, fed foli principaliores habuerint Ecclefiam.
Minores in Ecclefiafticis dependebant à vicino
majori, ac ejus frequentabant Bafilicam. Et talis
erat pagus,in quo Eufebiana Factio erexit novum
Epifcopatum,dandum nequiffimo Ifchyræ,uti prę
mium fictę in S. Athanafium calumniæ. Difcimus
tertiò, quod fub Patriarcha Alexandro Mariotes
habuerit fexdecim Presbyteros, ac totidem Diaco-
nos. Quia nempè quævis iftic Pagenfis Ecclefia
habebat fuum Presbyterum,ac fuum fub illo Dia-
conum. Quare dum datis ad Tyriam Synodum
literis per quatuordecim dumtaxat Presbyteros &
quindecim Diaconos fubfcriptum eft;reliqui obie-
rant aut aberant. Difcimus quartò, quod ifta Re-
gio & Pagorum congregatio numquam habuerit
nempè fine medio fpectabat ad Patriarcham. Ita
Chorepifcopum, feu Decanum Ruralem. Quia
videtur. Et hæc item videtur caufa, ex qua Di-
plomati, quo Alexander Patriarcha Arium dam-
navit, non foli Civitatenfes Presbyteri ac Dia-
coni fubfcripferint, fed etiam Mareotici. Etiam
E
ambo

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors]
« VorigeDoorgaan »