Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

--

- Ita

Operis imperfecti, c. 175, ubi dicit non repugnare omnibus multos,quia ipsi omnes non pauci,sed multi sunt.Resp. 2o: Si hæc verba velimus interpretari de aliquibus tantùm,non de omnibus, distinguendo antecedens: Sanguis Christi pro multis tantùm effusus est,quoad efficaciam salutis, concedo ;quoad sufficientiam non tantùm pretii oblati, sed et voluntatis Christi offerentis, nego. hunc locum interpretatur S. Thomas (Comment.in hunc locum): Pro multis,inquit,et pro omnibus sanguis effusus est; quia siconsideretur sufficientia, ipse est propitiatio pro peccatis nostris, et non tantùm pro nostris, sed et totius mundi: sed si consideremus effectum, non habet effectum nisi in iis qui salvantur, et hoc ex culpâ hominum. Itaque, juxta S. Thomam sanguis, Christi pro omnibus effusus est quoad sufficientiam, quia Christus merito passionis sue obtinuit omnibus sufficientia media ad salutem, ita ut ex culpâ eorum sit, si non salventur. At non est effusus pro omnibus quoad efficaciam salutis, quia ultimus finis seu beatitudo quam Christus moriendo omnibus intendebat voluntate antecedenti, et ad quam obtinendam media sufficientia illis meritus est, in omnibus non sequitur, non enim omnes salvantur. Verùm, at jam vidimus ex S. doctore, istud ex culpâ homimum contingit.

Objicies 2o: Christus restringit in sacris litteris beneficium passionis suæ ad solos electos et prædestinatos: disertèque testatur ipse mortuum esse pro solis electis: Animam meam, inquit cap. 10 Joan., pono pre oribus meis.... Oves meæ vocem meam audiunt........ et ego vitam æternam do eis. Joan. 3: Exaltari oportet Filium hominis, ut omnis qui credit in ipsum non pereat. Joan. 6: Hæc voluntas Patris, ut omne quod dedit mihi non perdam ex eo. Resp. 1° citatos in isto argumento textus in ipsos adversarios posse retorqueri, qui fatentur Christum non tantùm pro salute electorum esse mortuum, sed etiam pro donis quibusdam gratiæ temporalibus, quæ reprobis conceduntur: habent igitur illi solvendos illos Scripturæ textus. -Resp. 2° : Dist. ant. Christus restringit ad solos electos beneficium passionis et mortis suæ, quantùm ad efficacem meritorum applicationem et assecutionem vitæ æternæ, concedo; quantùm ad sufficientem mortis oblationem pro salute omnium, nego. Laudata igitur Scripturæ testimonia affirmant quidem Christum mortuum esse et passum pro ovibus suis,ut non pereant,sed habeant vitam æternam : attamen non negant esse passum etiam pro aliis, neque repugnant pluribus Scripturæ locis affirmantibus Christum esse mortuum pro peccatis totius mundi, 1 Joan. 2; Gustàsse mortem pro omnibus, Ileb. 2; Dedisse semetipsum redemptionem pro omnibus, 1 ad Timoth. 2; Salvatorem esse omnium, maximè fidelium, ibidem 4, nempe quoad sufficientiam et intentionem Christi, ut omnibus applicetur et prosit,sicut delictum omnibus nocuit, Rom. 5. Vide alios Scripturæ textus quos suprà adduximus conclusione 4.

Objicies 3°: Pro illis solis mortuus est Christus, pro quibus oravit atqui oravit pro solis prædestinatis, Joan. 17, v. 9: Non pro mundo rogo, sed pro iis quos dedisti mihi. -- Resp. 1°: Nimis probat istud argumen

tum, nempe Christum non esse mortuum pro temporaitbus gratiæ donis quibus etiam reprcbi hâc in vitâ exornantur, quod vel ipsi adversarii non diffitentur, imò et Christum pro solis Apostolis orâsse, quia de illis solis eò loci loquebatur. Resp. 2° argumentum propositum nullius esse roboris in sententià eorum qui distinguunt inter mortem et orationem Christi, quique asserunt beneficium passionis generale fuisse, et à Christo ut omnium hominum mediatore oblatum, preces verò Christi particulares esse potuisse, et in aliquorum hominum bonum et salutem specialiter dirigi, Circa hanc sententiam vide cardinalem Tolet. in caput 17 Joannis, vide etiam quæ diximus supra, referendo varias theologorum opiniones circa mortem Christi. Resp. 3°: Dist. min.: Atqui Christus oravit pro solis Apostolis seu prædestinatis, hàc singulari oratione quam tunc Christus post ultimam Cœnam fundebat, esto; nusquàm oravit pro aliis, nego. Eodem quippe capite v. 20, ait : Non pro eis autem rogo tantùm, sed et pro eis qui credituri sunt per verbum eorum in me; et, v. 21, orat ut mundus credat quia tu me misisti; et, Lucæ 23, orat pro suis tortoribus: Pater, i.quit, dimitte illis, non enim sciunt quid faciunt. Dubitari autem non potest quin multi ex illis reprobi forent. Et verò Christus in cruce pendens etiam oravit pro mundo, ex S. Augustino serm. 4 de Sanctis, ubi ait quòd Christus in cruce pendens pro omnibus oravit, et pro omnibus veniam postulavit.

:

Instabis Oratio Christi non potest esse inanis, semper enim exaudita fuit: Ego sciebam, inquit Christus Joan. 11, quia semper me audis; et Heb. 5: Exauditus. est pro suâ reverentiâ; atqui inanis fuisset nec exaudita Christi oratio pro salute reproborum; ergo,etc.-Resp.: Dist. maj. Oratio Christi efficax et absoluta, concedo : non efficax nec absoluta, nego. Sicut in Deo duplex distinguitur voluntas: una absoluta et consequens, quæ semper impletur,altera conditionata et antecedens, quæ non impletur; ita et in Christo duplex oratio: una. efficax et absoluta, quæ ex voluntate consequente, altera inefficax et conditionata, quæ ex voluntate antecedente profluit: prior semper impletur, non posterior. Hæc est expressa doctoris Angelici sententia multis in locis, maximè verò in 3 dist. 17, q. 1, art. 3, quæstiunc. 4, ad 2, cujus verba hìc in integrum exscribere operæ pretium est: ‹ Dicendum quòd voluntas rationis ‹ut natura, est de eo quod habet in se bonitatem, non considerato ordine ejus ad aliud: unde voluntas talis <in Christo fuit de salute omnium hominum, sicut voluntas fuit in Deo (scilicet antecedens), sed secun‹ dùm hanc simpliciter et absolutè non dicitur aliquis velle. Hanc autem voluntatem Hugo de Sancto Vic<tore dicit voluntatem pietatis. Sed voluntas ut ratio cest de eo quod habet bonitatem etiam in ordine ad aliud, et secundùm hanc voluntatem non volebat Christus omnes salvari, sicut Deus voluntate conse<quente; et secundùm hanc dicitur aliquis simpliciter et absolutè velle, et ideò oratio Christi quæ fuit se(cundùm hanc voluntatem, fuit exaudita, non autem quæ fuit secundùm primam; et idcò dicit Hierony

(

[ocr errors]

mus quòd Christus exauditus est pro prædestinatis, non autem pro non prædestinatis. Hactenus S. doctor, in quibus manifestè supponit duplicem fuisse in Christo orationem, quarum una esset secundùm voluntatem antecedentem, et quæ non exaudiebatur, altera secundùm voluntatem consequentem, et quæ semper exaudiebatur.

De oratione quæ esset sccundùm voluntatem consequentem, absolutam et efficacem, intelligenda sunt citata in objectione Scripturæ testimonia; de oratione verò quæ esset secundùm voluntatem antecedentem et conditionatam, exponenda sunt ista alia Matth. 26: Pater, si possibile est, transeat à me calix iste; verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu; et Marci 7 : Neminem voluit scire, et non potuit latere. Pro electis et prædestinatis oravit Christus oratione efficaci et absolutâ, pro reprobis verò oratione inefficaci et conditionata; non quòd illis gratias sufficientes largitus non fuerit, sed quòd collatum ipsis non fuerit beneficium quod virtute gratiæ obtinendum erat, et quod Christus antecedenti voluntate intendebat.

Objicies 4o ex S. Augustino, tractatu 100 in Joannem Christus non oravit pro omnibus: Pro iste mundo, inquit, non rogat Christus. Idem habet S. Thomas, 3 parte, quæst. 2, art. 4, ad 2: Dicendum, inquit, quòd Christus non oravit pro omnibus crucifixoribus, neque etiam pro omnibus qui erant credituri in eum, sed pro his solùm qui erant prædestinati; ergo Christus non est mortuus pro omnibus. - Resp. ut supra : Christus non oravit pro omnibus, sed pro solis ́electis aliquando, concedo; nusquàm oravit pro omnibus, nego ant. vel subdist. : Nusquàm oravit pro omnibus salvandis efficaciter et virtute voluntatis specialis, absolute et consequentis, concedo; quantùm ad sufficientiam, et virtute voluntatis conditionata et antecedentis de salute omnium, nego antecedens. Solutio patet ex mox dictis. Scilicet, ut mox vidimus ex S. Thoma, Christus aliquando pro solis electis oravit, nempe oratione quà illis impetravit gratias efficaces et donum perseverantiæ; attamen oravit pro omnibus, quantùm ad sufficientiam et ex voluntate antecedente et conditionatâ de salute omnium, per quam orationem omnibus meritus est media salutis sufficientia. Patet autem S. Thomam loco in objectione citato loqui de oratione et voluntate speciali et absolutâ, nam in corpore articuli duplicem distinguit Dei voluntatem, unam absolutam, alteram conditionatam ; ita quoque duplicem distinguit orationem, unam quæ est conjuncta cum voluntate absolutâ et consequente, alteram quæ respondet voluntati antecedenti; docet autem S. doctor voluntatem Dei absolutam semper impletam fuisse, proindeque omnem Christi orationem specialem et correspondentem illi voluntati absolutæ semper quoque impletam fuisse, vultque tali oratione Christum orâsse pro electis duntaxat, et non pro reprobis. Idem omninò docet S. doctor, loco mox laudato, in 3 Sent. dist. 17, quæst. 1, art. 3; verba ex integro retulimus.

Objicies 5° ex S. Augustino, lib. 21 de Civit. Dei cap. 24: Si de aliquibus certa esset (Ecclesia) quòd prædestinati sint in æternum ignem ire cum diabolo, tam pro eis non oraret, quàm nec pro isto : atqui Christus certò cognoscebat quinam essent reprobi in æternum ignem mittendi; ergo non magis pro eis oravit quàm pro diabolo. Resp. 1° hanc ipsam objectionem etiam retorqueri posse contra voluntatem quam Deus habuit, non diffitentibus adversariis, salvandi omnes Angelos: quomodò enim (dicet aliquis) voluit Deus verè ac sincerè eos salvos esse, quos noverat damnaudos fore? quod ipsi respondebunt, hic nos dictum non abnuemus. Resp. 2o distinguendo maj. Si Ecclesia nôsset quinam sunt destinati ire in ignem æternum, pro eorum salute non oraret oratione expressivâ voluntatis absolutæ et consequentis, concedo; oratione expressivå voluntatis antecedentis et conditionate, nego; et concessâ min., similiter dist. conseq. Itaque cùm oratio sit expressiva voluntatis, ut advertit S. Thomas; sicuti duplex est voluntas, una scilicet antecedens et conditionata, altera verò consequens et absoluta, ita etiam duplex est oratio, alia proveniens ex voluntate absolutâ et consequente, alia procedens ex voluntate antecedente et conditionatâ. Equidem si Ecclesia certò ac distinctè sciret quinam sint bomines reprobi qui adhuc vivunt, quique immutabili Dei decreto pradestinati sunt in æternum ignem ire, pro illis Deum non oraret oratione profectâ ex voluntate absolutâ consequenti; at nihil obstaret quominùs Ecclesia pro illis reprobis oraret oratione procedente ex voluntate generali, antecedenti et conditionatâ, quâ Ecclesia vellet illorum reproborum conversionem et salutem (in se spectatam abstrahendo à decreto reprobationis) ex communi charitate, quæ ad omnes homines, quamdiù vivunt, extenditur. Et verò nonne Samuel regem Saülem à Deo rejectum, etiamsi illud non ignoraret, luxit? Nonne S. Paulus de reprobis Judæis, quamvis illos à Deo rejectos probè sciret, ait c. 10 Epist. ad Rom. Voluntas cordis mei et obsecratio ad Deum sit pro illis in salutem. Quidni pariter Ecclesia oraret pro iis quos certò sciret esse reprobos? Certè, ut observat Angelicus doctor, oratio ex charitate procedit; porrò charitas omnes omninò homines complectitur, quamdiù æternæ beatitudinis sunt capaces, illisque beatitudinem sincerè exoptat, atque à Deo poscit abstrahendo ab hoc, an illis concedenda sit, necne; igitur preces ad Deum dirigi possent pro iis personis pro quibus aliquis certò sciret se non esse exaudiendum

Resp. 3° Dist. maj.: Non oraret pro iis oratione ab solutà et supponente reprobationem, concedo; oratione conditionatâ et antecedente reprobationem, nego. Concesså min., similiter dist. conseq. Christus non oravit pro reprobis, oratione absolutâ et consequente eorum reprobationem, concedo : oratione conditionatâ et antecedente eorum reprobationem, nego. S. Augustinus eò loci disputat contra quosdam qui existimahant in extremo Dei judicio sanctos angelos simul cum sanctis hominibus pro damnandis et angelis et hominibus uraturos, atque tandem propter sanctorum preccs omm

bus reis esse parcendum. Hunc autem errorem rejicit S. doctor, quia, inquit, tantùm abest ut sancti oraturi sint pro salute damnatorum, quin imò si jam Ecclesia certò sciret de quibusdam quòd sint reprobati, non magis pro his salvandis oraret, quàm pro diabolo; eâ scilicct cratione de quâ agebat, nempe absolutâ et consequente damnationem quâ postularetur venia cjusmodi reprobis concedenda consequenter ad eorum finalem impœnitentiam. Eodem modo Christus non oravit pro reprobis seu pro reproborum salute consequenter ad eorum reprobationem et finalem imponitentiam, eo nempe sensu quòd non oraverit, ut gratias post impœnitentiam finalem iterùm obtinerent per quas à damnatione quam incurrissent, possent liberari. Attamen Ecclesia orat et Christus oravit pro reprobis antecedenter ad eorum damnationem, hoc sensu quòd oraverit ad gratias illis impetrandas cum quibus possent à finali impœnitentiâ et damnatione præservari, quamvis simul certò præviderit eos propter gratiæ abusum esse damnandos. Verbo dicam, oratio Christi se habuit per modum antecedentis ad reprobationem : cùm enim reprobatio sit effectus abusûs seu non usûs gratiæ, et gratia concedenda sit quia et Deus voluit homines salvos fieri, et Christus moriturus erat atque oraturus pro gratiâ hominibus concedendà; prius est et voluntatem Dei pro salute omnium, et Christi mortom et orationem saltem in proposito intelligi, quàm reprobationem aut prævisionem reprobationis adeòque ( etsi daretur quòd Ecclesia non posset orare pro his quos certò reprobos præsciret) constans tamen adhuc esset et certum pro iis orâsse Christum, qui reprobi facti sunt ob neglecta gratiæ dona quæ Christus morte suâ ipsis promeritus fuerat, et suà oratione impetraverat. Atque hoc modo exponi debent quædam alia SS. Patrum testimonia, qui eo sensu negârunt Christum esse mortuum pro reprobis, ac Deum velle illorum salutem, quo asseruerat Origenes, nempe illos à suppliciis suis aliquando liberandos et ex inferis

[blocks in formation]

Christus pro omnibus mortuus est, aiunt Patres Triden. tini, sess. 6, de Justif. cap. 3, non omnes tamen mortis ejus beneficium recipiunt, sed ii duntaxat, quibus meritum passionis ejus communicatur. Igitur quantùm ad intentionem et animum Christi morientis, pro omnibus omninò mortuus est, non tantùm quia pretium obtulit omnibus redimendis par ac sufficiens, sed etiam quia pro omnibus illud Patri suo obtulit, ut omnibus ad salutem prodesse posset. Quantùm verò ad efficacem applicationem meritorum Christi, et realem ac certam vitæ æternæ assecutionem, pro solis prædestinatis Christus dicitur mortuus, quia reipsà soli prædestinati salvantur. Locis citatis S. Augustinus loquitur reipsà de morte Christi hoc posteriori sensu, sed alium non excludit : imò supponit et probat in iis testimoniis quæ ex eodem S. doctore inter probationes adduximus, conclusione quartà; et verò aliàs (quod non fatentur adversarii) dicendus non esset Christus mortuus pro illis gratiæ temporalibus auxiliis quibus donantur reprobi.

Objicies 7° : Ecclesia Lugdunensis, in libro de tribus Epistolis quem Remigius, Lugdunensis episcopus, vir sanctus et eruditus, Ecclesiæ suæ nomine conscripsit, Christum pro omnibus omninò hominibus mortuum non esse disertis verbis affirmat. Scilicet, cap. 15 illius libri, quatuor hominum ordines distinguit. Primus est electorum et prædestinatorum ad vitam æternam, qui et in finem usque in bono perseverant, et omninò sal vantur. Secundus est, fidelium qui ad gratiam Baptismi accedunt et credunt quidem, sed postea gratiam fidei amittunt, et perseverantes in malis suis de seculo exeunt, et in regno hæreditatem non habent. Tertius eorum est, qui adhuc in infidelitate quidem positi, vocati tamen sunt per misericordiam Dei, et hoc sine dubio in Ecclesià Dei consecuturi, quod consecuti sunt et illi duo ordines, sive perseverantium, sive non perseverantium, in gratià Christi. Quartus denique eorum est, qui extra numerum fidelium jacent, et æternæ condemnationi sunt destinati.

Postquàm autem quatuor illos hominum ordines distinxit, pro trium priorum ordinum hominibus Christum mortuum esse docet; at verò pro quarti ordinis hominibus, Christum nullo modo passum esse asserit cap. 18, his verbis: ‹ Unum est quod et nos fidelis(simè credimus et verissimè novimus, quia pro illà ‹ innumerabili et infinità multitudine impiorum, qui ab exordio mundi usque ad passionem Domini in ‹ suâ impietate sunt mortui, et apud inferos æternå perditione damnati, nunquàm Dominus passus, nus<quàm mortuus est, nec ad illos salvandos ullatenùs venit, nec pro iis pretiosum sanguinem fudit. › Et paulò post: Cùm ergo pro illâ parte generis humani <que per tot annorum millia præcesserat, nullatenùs credendus sit passus, nec pro ejus salute crucifixus, quid de istà minori parte infidelium et impiorum credendum est, qui post passionem ejus usque ad mundi terminum aut extiterunt, aut existunt, aut ‹ futuri sunt? Nam si ad istos tales salvandos Dominus

venit, id est, impios et in suâ impietate perituros, c ergo præstitit illis quod illis antiquis impiis non præstitit; quia videlicet pro istis est crucifixus et mortuus, qui pro illis nullatenùs credendus est passus. Si autem nec pro istis est crucifixus et mortuus, sicut nec pro illis, ergo pares sunt impietate, pares ‹ perditione, et pariter omninò extranei à Christi re( demptione. Idem repetit et altero libro de tenendå Veritate Scripturæ.

Ex hoc prolixiori testimonio istud conficitur argumentum:lle non censet Christum pro omnibus omninò bominibus mortuum fuisse, qui distinctis variis hominum ordinibus, prædestinatorum scilicet, fidelium et infidelium, expressè docet pro infidelibus ab exordio usque ad mundi terminum in suâ infidelitate mortuis aut morituris nunquàm Dominum passum, nec ad illos salvandos ullatenus Christum venisse, nec pro eis pretiosum sanguinem fudisse: atqui ita disertè affirmat Ecclesia Lugdunensis loco citato; ergo, etc.

Antequàm respondeam, observa triplici modo intelligi posse quòd Christus pro hominibus mortuus sit. 1° Quidem sufficienter sufficientiâ pretii oblati, quia scilicet obtulit pretium omnibus hominibus redimendis per se sufficientissimum. Hunc priorem modum ne ipsi quidem Prædestinatiani rejiciebant. 2o Dici potest Christus pro hominibus mortuus sufficienter sufficientiâ voluntatis, eo nimirùm sensu, quòd mortem subierit ex sincerâ voluntate ut omnes homines salvarentur, et eâ intentione ut illis promereretur media verè ad salutem sufficientia. 3° Denique Christus dici potest efficaciter mortuus pro hominibus, quando nempe ipsis applicantur præcipui redemptionis fructus, videlicet regeneratio à peccatis, et incorporatio Ecclesiæ in hâc vitâ, et liberatio à pœnis in alterâ.

His præsuppositis,

Respondeo 1° : Quidquid sit de auctoritate ejusmodi librorum qui nono Ecclesiæ seculo sub nomine Ecclesiæ Lugdunensis prodierunt, mirum profectò videri adversarios in suæ causæ patrocinium uti testimonio Ecclesiæ Lugdunensis, quæ tanquàm certissimum fidei dogma proponit, Christum pro omnibus omninò fidelibus mortuum fuisse, quod ipsi negant. Fides Catholica tenet, inquit Ecclesia Lugd., et Scripturæ sanctæ veritas docet, quòd pro omnibus, et per gratiam ex aquâ et Spiritu sancto regeneratis et Ecclesiæ incorporatis, verè Dominus et salvator noster sit passus. Idipsum sæpiùs repetit tum in hoc libro de tenendâ verit. Script., tum in alio de tribus Epistolis; porrò adversarii pugnaciter contendunt Christum pro solis prædestinatis mortuum fuisse.

Respondeo 2o Ecclesiam Lugdunensem nequaquàm negavisse Christum pro omnibus mortuum fuisse sufficienter non solùm sufficientiâ pretii oblati, sed et voluntatis offerentis; neque contrarium probant adducta in objectione verba, si attentè ea ponderare velimus. Scilicet impiorum qui nusquàm credituri sunt, duas partes distinguit Ecclesia Lugdunensis: unam eorum qui ante passionem Christi in suâ impietate mortui sunt, aliam verò eorum qui post passionem Christi

extiterunt, existunt, aut futuri sunt, de illis autem duabus impiorum hominum partibus pari modo non loquitur Ecclesia Lugdunensis, et quæ de utrâque asseruit, non evincunt Christum pro impiis nequidem sufficienter passum fuisse, aut mortem suam Patri æterno pro illis omnibus non obtulisse; sed hoc unum indicant, passionem Christi illis non fuisse efficaciter applicatam, eosque impios redemptionis merito et præcipuis ipsius fructibus nequaquàm communicavisse. Atque ut à primâ impiorum hominum parte ordia

mur:

Cùm dixit de impiis qui ante passionem Christi in suâ impietate mortui sunt, pro eis Dominum non esse passum, nec ad eos salvandos venisse, nec pro iis sanguinem fudisse: sensus est, Christum nec venisse nec mortuum fuisse ut eos ab inferis eripcret, sicuti justos ex lymbo eduxit, licèt pro iis adhuc viventibus mortuus sit, et passionem suam æterno Patri obtulerit.

Sensum hunc omni depulså caligine evidentissimė demonstrant verba quæ in objectione omissa sunt : ‹ Quoniam illos solos ex his qui ab exordio mundi us que ad passionem ejus extiterunt, eâdem passione ‹ suâ redemisse et salvâsse, atque ab inferni claustris eduxisse credendus est, qui et fideliter eum spera‹ verunt venturum et fideliter per eum redemptionem ⚫et liberationem ad salutem se accepturos esse crediderunt, SS. videlicet Patriarchas et Prophetas, et cæteros justos, quibus etiam per Osee Prophetam ‹ ante promiserat, dicens : De manu mortis liberabo ‹ eos, et de morte redimam eos. Ero mors tua, ô mors! ero morsus tuus, inferne. Idem clarissimè repetit in libro de tenendâ veritate Scripturæ, atque in rem eamdem adducit disertissimum S. Gregorii Magni testimonium, in istud Osee vaticinium : Ero mors tua, ô mors! morsus tuus ero, inferne. ‹ Ex eo quòd mordemus, inquit ‹ S. doctor, partem abstrahimus, partem relinquimus; quia ergo in electis suis Christus funditùs occidit mortem, mors mortis extitit; quia verò ex inferno partem abstulit et partem reliquit, non occidit funditùs, sed momordit infernum. Hæc omnia, præsertimque testimonium S. Gregorii, quod suum fecit Ecclesia Lugdunensis, ipsius mentem veramque sententiam nitidè exprimunt et luculentissimè declarant, hoc unum intendisse Ecclesiam Lugdunensem, scilicet Christum non esse passum, nec redemisse impios illos eo modo quo justos Patriarchas et Prophetas redemit et liberavit, ex inferni claustris educendo, eosque è suppliciis, quibus jam addicti erant, eripiendo; sed non negat Christum illis, dùm viverent, merito mortis suæ providisse auxilia verè sufficientia, quibus æternam salutem consequi potuissent. Unde eo loci perstringit errorem quorumdam hæreticorum qui, teste S. Augustino hæresi 79, asserebant, descendente ad inferos Christo credidisse incredulos, et omnes ex inde liberatos, et, ut ait S. Gregorius Magnus homil. 22 in Evangelia, et lib. 12 Moralium cap. 8, morte Christi exinanitos fuisse in eros.

[ocr errors]

Quod autem spectat ad alteram partem impiorum et infidelium qui post Christi passionem usque ad mundi

finem fuerunt aut futuri sunt, cùm Christum pro iis mortuum non fuisse videtur asserere Ecclesia Lugdunensis, hoc sensu duntaxat id ab eâ assertum est, ut Christus pro iis efficaciter mortuus non sit, id est, sanguinis effusi et mortis suæ beneficium ipsis non communicaverit, illos scilicet regenerando, liberando à potestate diaboli, et Ecclesiæ inserendo. In eo quippe infideles secernit à fidelibus, quòd hi per baptismum regenerati fuerint et Ecclesiæ incorporati, atque ita ex hâc parte redemptionis efficacis participes facti fuerint, contra verò infideles sine baptismo decessuri nullum effectum redemptionis efficacis habituri sint, cùm per Baptismum non sint regenerandi, nec adunandi corpori mystico Christi. Sensum hunc apertè indicat Ecclesia Lugdunensis, citato lib. de tenendâ Verit. Script.. cap. 15, his verbis: Manifestissimè ostenditur omnibus infidelibus nullam esse redemptionem in Christo (scilicet, efficacem, quam mox explicat auctor), et omnes fideles qui fideliter accedunt ad fidem et gratiam regenerationis, ibi accipiunt veram redemptionem, ubi accipiunt veram regenerationem ; quia nec verè possunt regenerari, nisi eos et à potestate diaboli et à servitute peccati verè constetredimi, nec verè possunt redimi, nisi lavacro indulgentiæ expiati, et à reatu delicti, et à dominatu principis mundi efficiantur absoluti. Vides quænam sit illa redemptio quam ab infidelibus excludit Ecclesia Lugdunensis, quamque omnibus et singulis fidelibus propriam esse contendit, ea nimirùm per quam regeneramur, et à potestate diaboli et servitute peccati liberamur; atqui talis redemptio haud dubiè est efficax ; ergo, etc. At non negat pro iis Christum mortuum fuisse sufficienter, passionem suam, quantùm in ipso erat, pro iis obtulisse, atque iis promeruisse auxilia ad salutem verè sufficientia; imò id expressè asserit variis in locis, tùm in libro de tribus Epistolis, tùm in altero lib. de tenenda veritate Scripturæ. Testimonia hæc laudavimus supra, conclusionibus secundà, tertiâ et quartâ. Unum hic sufficiat referre, quod certè videtur in præsenti causâ omninò decretorium; petitur ex cap. 19 libri de tribus Epistolis. Ibi Ecclesia Lugdunensis usurpat ac sua facit verba S. Leonis de Judâ proditore dicentis: Ad hanc indulgentiam traditor Judas pervenire non potuit, quoniam perditionis filius...., priùs in desperationem transiit, quàm sacramentum generalis redemptionis Christus impleret. Nam mortuo pro omnibus impiis Domino, potuisset fortè etiam hic consequi remedium, si non festinasset ad laqueum; ergo, secundùm Ecclesiam Lugdunensem, à generali indulgentiâ ne vel ipse Judas proditor exclusus fuit; unde et ipsum alio in loco increpando ita alloquitur: Redemptorem etiam tuum, ne tibi parceret, vendidisti. Quia, inquit Ecclesia Lugdunensis, verè ipsius redemptor fieret, si ab eo eliam post tantum reatum piè et fideliter indulgentiam posceret.

Instabis 1°: In mente Ecclesiæ Lugdunensis Christus nequidem eo modo mortuus est pro infidelibus in sua impietate perituris, quo mortuus est pro iis fidelibus qui à fide et charitate deficientes in malis sunt perseveraturi; atqui Christus mortuus non est effica

citer, sed sufficienter duntaxat pro his fidelibus qui à fide post nodùm defecturi sunt; ergo nequidem sufficienter mortuus est pro iis infidelibus quibus nusquàm fides illuxit, quique in tenebris infidelitatis sunt perseveraturi. Minor ex sese patet; majorem autem expressè docet Ecclesia Lugdunensis citato cap. 15 libri de tribus Epistolis, ubi postquàm distinxit quatuor hominum ordines, pro tribus prioribus Christum mortuum esse affirmat, pro quarto, neutiquàm.-Respondeo: Dist. min.: Christus non est mortuus efficaciter ct perfectè pro his fidelibus qui à fide defecturi sunt, concedo; non est mortuus efficaciter inadæquatè, nego; et nego conseq. Christus dicitur mortuus efficaciter perfectè pro iis duntaxat quibus præcipui redemptionis effectus applicantur, scilicet, regeneratio, incorporatio Ecclesiæ, et glorificatio; porrò soli electi participes sunt horumce omnium effectuum, proindeque pro illis solis Christus mortuus est efficaciter perfectè et adæquatè. Attamen alio sensu rectè dici potest Christum mortuum esse pro iis fidelibus qui à fide defecturi sunt, scilicet efficaciter inadæquatè, ratione ipsius regenerationis et incorporationis corpori mystico Ecclesiæ, et hoc tantùm sensu contendit Ecclesia Lugdunensis Christum pro infidelibus in suà impietate perituris nullatenùs mortuum esse, nec ad illos salvandos venisse, nec pro iis pretiosum sanguinem fudisse. Loquitur ergo duntaxat de morte et redemptione efficaci.

Instabis 2° : Si Ecclesia Lugdunensis loqueretur duntaxat de morte et redemptione efficaci, eam non tribueret omnibus fidelibus, siquidem non omnes fideles redempti sunt efficaciter; atqui Ecclesia Lugdunensis redemptionem tribuit omnibus fidelibus; ergo non loquitur de redemptione duntaxat efficaci, proindeque infideles nullatenùs redemptos existimat. Resp.: Dist. ant: Si loqueretur de redemptione efficaci et perfectâ per quam electi non solùm regenerantur et adunantur Ecclesiæ in hâc vitâ, sed etiam glorificantur et liberantur à pœnis in alterâ, concedo; si loqueretur de redemptione efficaci, sed inadæquatà, eo sensu quo mox exposuimus, quæ scilicet posita est in regeneratione duntaxat et incorporatione Ecclesiæ, non autem in glorificatione et liberatione à pœnis a ternis, nego; nam redemptio illa communis est omnibus et solis fidelibus; et concessâ min., similiter dist. conscq.

Instabis 3°: Ecclesia Lugdunensis in libro de tenenda Veritate Scripturæ, impugnat et reprehendit quartum concilii Carisiaci capitulum; ergo negat Chri. stum esse mortuum pro omnibus omninò hominibus, eo sensu quo concilium Carisiacum id definierat; atqu concilium Carisiacum definierat tantùm, Christum esse mortuum pro omnibus sufficienter, neque enim docere voluit mortuum esse efficaciter; ergo Ecclesia Lugdunensis negat Christum pro omnibus scilicet infidelibus esse mortuum, etiam sufficienter. - Respondeo 1°: Nego antecedens; non enim Ecclesia Lugdunensis loco citato quartum concilii Carisiaci capitulum impugnat, quo statutum erat Christum pro omnibus passum esse, licet passionis ejus mysterio non omnes redimerentur; sed tantùm impugnat censuram adversùs Gotescalcu

« VorigeDoorgaan »