Dei. * Lib.3. 0x0 APPENDIX. 3. Præt. Affumptio humanæ naturæ Trilitas FX articulo habes à Dei verbo dicitur incarnatio ejus, fed pars Eccs. primò : quomodò per rationem interimas intellectus, five més humana neq; eft cahærefim Apollinaris di- ro, neque actus carnis,quia nullius corcentis, quòd Chriftus poris actus eft,ut probatur in 3.de* ani- 10 tex.6.1. mentem non habebat: ma. ergo videtur,quòd filius Dei humafed verbum divinum nam mentem non affumpferit. fuit pro mente in homine affumpto. Secun*ca. 14. in dò habes: quomodò per princ 10.3 rationem oftendas,hanc tene, & nullatenus dubites, Chriftum fimeritò damnari à Con- lium Dei habere veram noftri generis carciliis fup.art. 3.appen.& nem, & animam rationalem,qui de carne 9.4.art.4. append. Item à Clemente V. in Conci- fua dicit: Palpate, & videte,quia fpiritus lio Viennenfi, per hoc, carnem, & oẞa non habet,ficut me videtis quod dicit. Fidei catho- habere, Luc.ult. Animam quoq;fe habere lice fundaměto firmiter oftendit dicens: Ego pono animam meam, inherentes apertè cum & iterum fumo eam, Joann. 10. Intellefancta matre Eccl. conal. anima fitemur: unigenitum &tu quoq; † aïe oftendit fe habere dicés: Dei filium corpus hu- Difcite à me, quia mitis fum, & humilis manum paffibile,& animam intellectivam feu corde, Matth.11. Et de ipfo per Propherationalem ipfum cor- tam Deus dicit: Ecce intelliget puer pus verè, per fe,& effen- meus, Ifa.52. SED CONTRA eft, quod August. dicit in lib. de fid. ad Petr. Firmiffimè of endit. Item à Concilio Tolet. * tialiter informantem RESPONDEO dicendum, quòd, affumpfiffe ex tempore in virginali thalamo ad ficut Aug. dicit in lib.de hærefibus, Apol *cap.ss. in unitatem fuæ perfona. linarifta de anima Chrifti à catholica prin 10.6. Hæc in Clementi, de Ecclefia diffenferunt, dicentes, ficut fum. Trin. & fid.cathol. Arriani, Deum Chriftum carnem folam primo, in affertione fi- fine anima fufcepiffe: in qua quæftione dei contra Prifcilliani- teftimoniis Euangelicis victi, mentem ftas. Si quis dixerit, vel defuiffe animæ Chrifti, fed pro hac i crediderit, carnem tanfine anima à filio Dei pfum verbum in ca fuiffe dixerunt. fuiffe fufcepta: anathe-Sed hæc pofitio eifdé rationibus conmafit. Hæc ibi. Ubi per vincitur, ficut & prædicta. Primò .n. hoc ly anima intelligit ani- adverfatur narrationi Euangelicæ, quæ nam dixerat, filium Dei commemorat eum fuiffe miratum, ut effe per affumptionem patet Matth. 8. Admiratio autem abfq; verum hominem. Item ratione effe non poteft, quia importat à Papa Eugenio IV. in collationem effectus ad caufam, dùm Concil.Flor. Sacrofacta Ecclefia anathematizat fcilicet aliquis videt effectum,cujus cau mam intellectivam : 20 30 * 10.3. *li.. or.fi. 6 circa fam ignorat, & quærit, ut dicitur in prin. Apollinarem : qui in Metaph. Secundò repugnat utilitati in- Chrifto folam pofuit animam fenfitivam,& dei- *li..Mer. carnationis, quæ eft juftificatio hominis eft juftificatio hominis tatem Verbi vicem ra- Cain med. à peccato. Anima enim humana non eft tionalis anime tenuiffe. capax peccati,nec gratię juftificantis,nifi Hæc ille in conftitut. per mentem. Unde præcipuè oportuit vide 1.9.3.art.2. & 8. fuper unio. Jacobinotu. mentem humanam affumi. Unde dicit cum Elucid. Tertiò viDam.* in 3. lib. q Deiverbum affumpfit des:quomodò ex his,&c. . ta P corpus, & animam intellectualem, & rationalem, & pofteà me. fubdit: Totus toti unitus eft, ut toti mihi falutem largire-colb.& tur: quod enim inaffumptum eft, incurabile eft. Tertiò hoc re-. nunc dis pugnat veritati incarnationis: cùm enim corpus proportionetur animæ, ficut materia propria forma, non eft verè caro hu mana,quæ non eft perfecta anima humana, fcilicet, rationali, & ideò,fi Chriftus animam fine mente habuiffet, non habuif fet veram carnem humanam, fed beftialem : quia per folam mentem anima noftra differt ab anima beftiali. Unde dicit Aug.* in lib.83.qq.quòd fecundum hunc errorem feque- *qu. 8o.non retur, quòd filius Dei belluam quandam cum figura humani priori 1.4. corporis fufcepiffet: quod iterum repugnat veritati divinæ, quæ nullam patitur fictionis falfitatem. 40 AD PRIMUM ergo dicendum, quòd, ubi eft ipfa res per fui præfentiam, non requiritur ejus imago ad hoc,quòd fuppleat locum rei, ficut ubi eft Imperator, milites non venerantur ejus imaginem, fed tamen requiritur cum præfentia rei imago ipfius, ut perficiatur ex ipfa rei præfentia, ficut imago in cera perficitur per impreffionem figilli, & imago hominis refultat in fpeculo per ejus præfentiam. Unde ad perficiendam mentem humanam neceffarium fuit,quòd eam fibi Verbum Dei univerit. dis. procul ad 2. & 3. 4.14.4. 1.9.1, ad 2. Ad fecundum dicendum quòd lux major evacuat Inf... lucem minorem alterius corporis illuminantis non ta di.13.1. men evacuat, fed perficit lucem corporis illuminati: ad art. præfentiam enim folis ftellarum lux obfcuratur, fed aeris lumen perficitur. Intellectus autem feu mens hominis eft quafi lux illuminata à luce divini Verbi, & ideò per præfentiam Verbi non evacuatur mens hominis, fed magis perficitur. , Annot. Itulus clarus propter Apollinarem motus, convictum ad confitendum so. In refpon.ad fecundü perfpice,quòd lux major dicitur offufcare minore, Annota. Comment. 37 in Chrifto animam,& confitente animam fenfitivă in Chrifto,fed no mentem,fed loco mentis Verbum, ut habes in 4.contra Gent.c.33.& in lit. In corpore articuli duo fiunt. Primò ponitur error Apollinaristarum fecundò excluditur tripliciter, & rationes videntur fatis claræ. In prima tamen adverte, quòd non dicit Auctor admirationem effe actum rationis, fed quòd exigit rationem, dùm absque ratione collativa effectus cum caufa effe non poteft. no quoad fubftantia lucis,fed quoad effectum, quia facit non apparere effe&tum minoris, cùm nihil tollat à luce minore. Quoad fubftantiam verò lux major perficit minorem,augendo effectum illius, aer enim illuminatus à candela, cùm fuperilluminatur à fole, non perdit prius lumen, fed acquirit majus lumen: augetur enim lumen ex præfentia majoris lucis fed quod in litera vocatur perfici, unde non funt duo lumina in codem, idem perfectius. QUÆSTIO SEX T A. EINDE confiderandum eft de ordine affumptio- 60 ¶ Tertiò. Utrum anima fuerit priùs affumpta à verbo, Arg.3.f.d.2.art.3. Suar.q.6. ar.1.in com. 3.d.2.qu.2. Vafq.q.6. ar.1.difp.37. 4.1. d.3. Medina q.6.art. 1. 9.5.art.2.c. 4-con.. SUPER QUÆ. VI. 41. &/pi rit. art.3. ad so ARTICULUS PRIM U S. Utrum filius Dei affumpferit carnem, mediante anima. D PRIMUM fic procedi- 70 præfentiam. ergo multò magis filius Dei dum gradum di- dus, quo filius Dei unitur humanæ nagnitatis poteft dici,quòd turæ, & partibus ejus, quàm, quo eft in nem, mediante anima, omnibus creaturis: fed in creaturis eft filius Dei univit fibi car PROB. Quia,fi at- immediatè per effentiam, potentiam, & tendamus gradum dignitatis, anima invenitur media inter Deum, & carnem. CONCL. 2. Secundum ordinem caufalitatis poteft dici,"quòd fi 80 te anima. lius Dei univit fibi carnem, mediante anima. PROB. Quia anima eft aliqualiter caufa carnis unienda filio Dei, cùm caro non sit af fumptibilis, nifi per ordinem, quem habet ad animam rationalem, i. cùm anima rationalis det carni, quòd fit af 2.Præter. Anima, & caro unita funt Dei verbo in unitate hypoftafis, feu perfona: fed corpus immediatè pertinet ad perfonam,five hypoftafim hominis,ficut fumptibilis. & anima, quinimò magis videtur fe de enim esset assumptibipropiquo habere ad hypoftasi hois cor- lis, wifi, &. Hoc nota benè pro art. 4.9.5. ut clarè perfpicias magnam ignorantiam Apollinaris. TEXAM. Ly non 1. DE MAJORI. Perfectior eft modus. B. Sed non eft idem oid} §. Tunc inf. 9.13.4 2:6 من 1.ar. art.3. gitur ibi, non ratione rari, &c. ut in tex. 11. DE MINORI,Ha §. Tunc nihil, &c. Nam pus, quod eft materia, quàm anima,que Nam anima nō eft me eft caufa in fieri, & in SED CONTRA eft, quod Aug. facto effe. §. Tunc &c. dicit * in Epifto. ad Volufianum: Ipfa » in epi.3. dium, nifi in fieri in magnitudo divina virtutis animam fibi ne med, myfterio incarnationis, rationalem, & per eandem corpus humaEt ideò, quamvis fine num, totumque omninò hominem in meanima mediante non lius mutandum coaptavit fieret unio ad carnem : tamen, feparata anima, adhuc remanet unio verbi ad ipfam carnem. Ad exempla textus adde: quòd, remotis corporibus, ex quibus eft 20 ly rationalis in cujus fi : *q.4.art.1. effet affumptibilis, nifi per ordinem,que mam intelligitur ani RESPONDEO dicendú, quòd medium dicitur refpectu principii, & finis. Unde, ficut principium, & finis important ordinem, ita & medium. Eft autem duplex ordo: unus quidem temporis, adiverfitas numeralis lius autem naturæ. Secundum autem oranimarum, 1.9.76.4.2. dinem temporis non dicitur in myfterio ad primi, remanet adhuc distinctio numera- incarnationis aliquid medium: quia tolis ipfarum. Item,quòd, tam humanam naturam fimul fibi Verreniotis perfonarum bum Dei univit, ut infrà* patebit. Or*4.33. art.3. aliquibus, quarum medio caufata eft affinitas do autem naturæ inter aliqua potest attendi dupliciter:uno modo fecundum gradum dignitatis, ficut dicimus angelos effe medios inter homines, & Deum: alio modo fecundum rationem caufalitatis, APPENDIX. ficut dicitur media caufa exiftere inter 40 primam caufam, & ultimum effectum. X art.habes primò: quomodò per ra- Et hic fecundus ordo aliquo modo contionem & oftendas, & fequitur primum: ficut enim dicit Dion. ta.13. rectè intelligas meritò 6.4 mi infinuatum effe à Scri- 13. c. de divi. no. * Deus per fubftantias more pric. pturis, & Auguftino, magis fibi propinquas agit in ea, quæ funt quòd filius Dei affum- magis remota. Util.pro inter familias quafdam, Queftio. Commentaria Cardinalis Cajetani. Itulus 1.art.q.6.intelligendus eft,ut fonat, quoniam in corpore diftinguetur, & motus eft occafione verborum Aug. & Magiftri Senten. in 2. dift.3. Sent. ponentium ordinem in ifta affumptione. hic due principales difficultates. Prima eft circa ordinem partium inter In corpore articuli duo fiunt, primò declaratur ille terminus, mediante, in titulo pofitus .fecundòrefpondetur quæfito, ibi: Sic ergo, fi attenda- 60 mus: primum fit declarando, diftinguendo, excludendo, fubdiftinguendo, & conferendo membra diftinéta inter fe. Declaratur in primis, quòd medium importet ordinem: quod probatur, quia dicitur refpectu principii, & finis, quorum utrumque importat ordinem aliquem, ad quem fpectat, fecundum quem dicitur principium, aut finis. Unde & medium fecundum aliquem ordinem oportet, quòd fit medium, nec oppofitum intelligi poteft. Diftinguitur prætereà ordo in ordinem temporis, vel naturæ, & exclufo ordine temporis à myfterio affumptionis, ut in hac eadem quæftione patebit, fubdividitur ordo naturæ in ordinem dignitatis, & caufalitatis. Exempla patent in litera. Conferuntur autem hi duo naturæ ordines inter fe fecundum connexionem pro quanto fecundus ordo confequitur 70 aliquo modo primum. Et dicitur aliquo modo, quia non oportet univerfaliter, quod dignius eft, effe caufam minùs digni: non enim leonina natura eft caufa naturæ formicæ, licèt fit formica longè dignior. Quoad fecundum refpondetur quæfito duabus conclufionibus juxta duplicem modum medii fecundum dictos duos naturæ ordines, fcilicet, medium dignitatis, & medium caufalitatis. Prima eft. Filius Dei univit fibi carnem, mediante anima, loquendo fecundum ordinem dignitatis, Probatur: quia anima invenitur media inter Deum, & carnem, fecundum dignitatis gradum. Secunda eft, quòd fecundum ordinem caufalitatis filius Dei univit fibi carnem mediante anima. Probatur, anima eft aliqualiter caufa carnis uniendæ filio Dei, ergo eft medium in caufando unionem so carnis ad filium Dei: Antecedens probatur dupliciter, primò, quia caro nó effet affumptibilis,nifi per ordinem, quem habet ad animam rationalem : fecundò, quia caro per ordinem ad animam rationalem habet, quòd fit caro humana: fola autem natura humana eft affumptibilis, ut patet ex priùs dictis. Num fit aliquis ordo naturæ inter partes affumptæ naturæ. Doctrina autem Auctoris media via incedit, quoniam & concedit na- Et explicando diftinctè fententiam fuam, fentit, quòd anima eft me A Auctor in hac materia, & in quo impugnatur, Seite igitur, quod funt 90 dium, ut quo tantùm refpectu carnis, & quòd animaclu ctiam accum 10 it quo partiale tantùm refpectu totius, & quòd anima, & corpus funt me dium, ut quod, refpectu totius, fecundum executionis ordinem, & quòd totú eft mediu, ut quo,& ut quod,refpectu partiū fecüdū intétionis ordine. ¶ Quocirca primò afferenda funt argumenta Duran. contra naturæ or dinem inter animam, & carnem relatas ad affumptionem: deindè declaranda eft pofitio Auctoris de mediatione animæ ad carnem tàm quoad mediationem caufalem, quàm quoad modum, fcilicet, ut quo, & non ut quod, & demùm refpondebitur objectis. Reliqua quinto refervanda funt articulo, non enim oportet Scotica argumenta contra mediationem animæ refpectu carnis afferre, quia contra medium, ut quod, fiunt, quod nos non tenemus, comparando partes inter fe ad affumptionem: fimul enim non folùm tempore, fed natura animam, & carnem affumi dicimus, ut quod affumitur ita, quòd neutra mediante altera, ut quod, fed quòd caro affumatur mediante anima, ut quo, ut clarè patebit. Arg. Dur. Arguit ergo Duran. Si in affumptione effet ordo naturæ, aut effet ex parte affumptionis,aut ex parte affumptorum: fed non ex parte affumptionis, quia ponitur affumptio unica, unius autem ad feipfum non eft ordo naturæ, nec ex parte aflumptorum, comparando partes inter fe,quia quandò unum unitur duobus, non ut duo funt,fed ut unum,neutrum corum eft mediù, quoniã mediu distinctioné exigit ad illud, cujus eft medium: fed filius Dei unitus eft per fe animæ, & carni,non ut plura funt, fed ut unu funt, quia unitur eis,inquantum funt partes unius naturæ humanæ. ergo non af fumpfit carnem mediante anima fecundum ordinem naturæ ex parte rei. ¶ Quòd autem verè fecundum rem naturæ ordo interfit inter animam, & carnem in affumptione, ex hoc ipfo patet, quòd eft ibi vera caufalitas realis. Ad cujus clariorem notitiam afferenda eft differentia inter animam, & carnem refpectu affumptionis: comparando fiquidem hæc duo ad af fumptionem, manifeftè conftabit, quòd inter actionem affumptivam, & actionem creativam utriufque hæc invenitur differentia, quòd refpectu animæ nulla alia actio mediat, fed refpectu carnis mediat actio animativa carnis. Nam, præfuppofita actione creativa carnis, non eft caro affumptibilis fecundum congruitatem (fic enim de affumptibili eft fermo) nifi fit animata, feu humana: animata autem, aut humana non eft materia illa, 30 nifi per actionem animativam illius,actio autem animativa conftat, quòd animam ponit in carne, quæ realiter faciendo illam ineffe animato, & humano,verè, ut caufa media, caufat carnis affumptibilitatem. Præfuppofita autem actione creativa animæ, non expectatur alia actio, qua aliquid fu'peraddatur anima, per quod fiat affumptibilis, fed ftatim eft affumptibilis. Eft igitur anima per actionem affumptivam attingibilis abfque actione media,caro autem,five materia, nonnifi media actione animativa.eft igitur inter carnem, & animam inter fe relatas ad affumptionem ordo naturæ fecundum caufalitatem in re. Ref. Que. 20 Et quoniam ex hoc,quòd anima fic cauffat carnem affumptibile, non fequitur, ergo anima priùs natura affumitur, fed benè fequitur. ergo eft ra- 40 tio,quòd caro affumatur,& ut in litera dicitur, non eft,nifi in fieri ratio : id autem,quod fe habet ad carnem, ut ratio,quòd affumatur, fe habet,ut quo, & non oportet, quòd fe habeat,ut quod, ideò ex hac doctrina Auctoris non plus habeo,quàm,quòd anima mediat,ut caufa media,ut qua, feu quo ita, quòd non prius natura anima, ut quod affumitur, fed prius natura anima, ut quo affumitur, & fimul natura utrumque, ut quod affumitur ita, quòd referendo animam, & carnem inter fe ad affumi, ut quod, nullus eft naturæ ordo, quia neutrum eft alteri medium, ut quod. Et fi ad hoc tendebat Durand, non contradico: fed quia non invenio fe fic declaraffè, ut Scotus fecit,ideò, &c. Moveor autem ad negandum, quòd anima eft medium, ut quod, refpectu carnis in affumptione,quia nulla apparet ratio,quare debeat so hoc concedi: quavis enim tàm anima, quàm caro fit affumpta, ut quod affumitur,partialiter tame, feu ut pars,quia tame anima no intelligitur prius affumpta, quàm animet carnem ( quod per creativam actionem fortitur ex modo fuæ creationis,quia fcilicet creatur in corpore)nec caro priùs affumatur,quàm fit animata ideò inter animam, & carnem, ut funt, quæ aflumuntur, nullum video ordinem naturæ, aut intellectus, fed folùm, ut dictum eft,quòd anima eft caufa carni, ut quo, quòd affumatur. Ad objectionem autem Durand. dicitur, quòd in affumptione eft naArg.Dur. tura ordo ex parte affumptorum.Et cùm contra hoc arguitur,quia unitum pluribus,non inquantum funt plura,fed unum, &c. negatur Minor: quoniã filius Dei affumpfit animam,& corpus, ut funt plura:quia affumpfit illa,ut 60 18 Loris fuprà ar. 1.rot. 4.1.ad 1. S.Bon. 3.f.d.2.a.3.q.1. Suarez9.6.ar.2.in Com. Vafqu.q.6.ar.2.difp.38. Medina q.6. art. 2. SUPER QUE. VI. ART. II. CONCL. Unitum cft intellectum verbum ritu. TICULUS fant duæ partes effentiales realiter diftinétæ inter fe. Ad probationem dicitur,quòd aliud eft concedere affirmativam,f.affumpfit partes,ut funt unu, & aliud eft cum dicta affirmativa concedere etiam negativam, f.non affumpfit partes, ut funt plures res. Affirmativa namque importat, quòd partes funt affumptæ, ut uniuntur in toto, & hoc eft dictum, quòd partes funt afsumptæ, ut funt in toto, negativa autem importat, quòd partes non funt affumptæ fecundum feipfas, fed quòd affumptio terminatur ad totum tantùm, & ad partes, nonnifi, ut funt in toto. Conftat autem ex doctrina facra, filium Dei affumpfiffe ita partes in toto: quòd tamen ad ipfas partes in feipfis terminata eft affumptio:alioquin oportuiffet in morte Chrifti fieri novas affumptiones animæ in fe, & corporis in fe, quoniam in toto non erant. Dicito igitur,quòd filius Dei affumpfit animam, & carnem: inquãtum funt partes unius naturæ,fed ex hoc non fequitur. ergo,inquatum funt unum, & non inquantum funt plures:quia & affumpfit, inquantu funt unū in natura unica, & inquantum funt in fe plures res, partiales tamen. In refponfione ad fecundum ejufdem primi art.nota primò hanc do&rinam,quòd, fcilicet, non eodem ordine fe habent partes naturæ humanæ ad perfonalitatem alienam,fcilicet,Verbi Dei,quo fe haberent ad perfonalitatem propriam,fcilicet,perfonæ humanæ, & ratio in litera redditur ex altitudine divinæ perfonæ, & hæc benè retineto, & applicato,cùm difcutitur Affumptionis myfterium quoad ordinem aflumptorum : & non fundes te super ordinem eorundem ad propriam perfonalitatem, ut in 5. art, ratio Scoti fuper hoc fundamento afferetur. Nota fecundò, quòd prima verba literæ, fcilicet, corpus eft vicinius perfona propria,anima autem naturæ humana,non carent fcrupulo. Quoniam,etfi vera funt fecundum communia homini, & aliis fubftantiis fenfibilibus (quoniam in eis anima vicinior eft naturæ, & corpus perfonæ, quia anima conftituit formaliter naturam, & materia individuat, perfonæ autem conftat individuum maximè appropinquare, unde & creduntur idem omninò quoad rem apud multos) fecundum tamen propria principia hominis videtur oppofitum, quoniam anima intellectiva, quia eft ex fe fubfiftens,& defert fecum fubfiftentiam, quam communicat fuppofito, propinquior eft perfonæ, cujus proprium eft fubfiftere adeò, ut ipfi perfonæ pri mò conveniat. Sed hoc non obftat, quia anima intellectiva in fuo fieri mëdicat hæcheitatem à corpore, licet occafionaliter, nec defert fecum fubfiftentiam propriam fibi, ut quod fubfiftit, nifi in potentia, fed ut proprium illius principium, ut quo. Unde, licèt aliquid plus propinquitatis habet ad hypoftafim, quam aliæ animæ,quia ex proprio ordine defert, ut quo tame, actum fubfiftendi, non tamen propinquior eft, quàm corpus, quod ipfam animam,& fuum effendi actum individuat. Stant ergo folida verba literæ. In refponfione ad tertium ejufdem artic, clarè habes, quo pacto apud Auctorem intelligitur animam mediare in affumptione carnis, fcilicet cum tribus conditionibus. Prima eft fecundum aptitudinem, quia, fcilicet, reddit carnem aptam ad affumi, faciendo ipfam animatam, & humanam. Secunda eft fecundum congruitatem, quia hæc aptitudo non eft neceffitatis, fed congruitatis: nam & Deus poffet fine illa affumere carnem,& caro fic apta non neceffitat ad affumptionem: fed ex hoc ipfo. quòd caro eft humana, eft habilis de congruo, ut affumatur, hoc eft, af fumptibilis eft de congruo. Tertia eft in fieri,quia conditio ifta, qua caro eft de congruo affumptibilis,non mediat in facto effe, fed in fieri tantùm. Et proptereà,ceffante tali conditione actualiter (ut de facto ceffavit in morte Chrifti,quia caro Chrifti in triduo no erat animata,nec humana,nec etia caro, nifi æquivocè) non proptereà definit unio affumptæ carnis ad divină hypoftafim,qua oportuiffet definere,fi anima eflet mediu in facto effe,ficut, quia eft medium in fieri, ideò in principio affumptionis caro, nonnifi animata, ac humana, affumitur. Utrum Dei filius affumpferit animam D SECUNDUM fic proceditur. Videtur,quòd filius Dei non affumpferit animam,mediante fpiritu. Idem enim non cadit mecarni, per medium diú inter feipfum, & aliquid aliud : fed Dei. Hoc eft, Affumpfit fpiritus, five mens,non eft aliud in eflenp.9.77. animam mediante fpi- tia ab ipfa anima, ut in prima parte habitum est. ergo filius Dei non affumTEXAM. Ly carni. pfit animam,mediate fpiritu, five mente. Ideft, animæ. Nam fic intelligere fe monftrat 2.Præt. Illud, quo mediante facta eft Damafcenus per fuam affumptio, videtur effe magis affumptiprobationem fubjuncta, bile:fed fpiritus,five mens non eft magis fcilicet, per ly intelle affumptibilis, quàm anima, quod patet ctus enim eft, quod eft anima puriffimum, Ec- ex hoc, quòd fpiritus angelici non funt ce. Non dicit, quod eft affumptibiles, ut fuprà dictum eft.* ergo "q.4.art.. carnis puriffimum, quod videtur, quòd filius Dei non affumpferit fecundum fyllabicam confiderationem vide animam, mediante fpiritu. batur fubjungendum ad 3. Præt. Pofterius affumitur à primo nima. PROB. Quia intellectus, feu fpiritus dat animæ & congruitatem 70 80 ¶ Et hinc habes,quod caro ipfa in fe terminat affumptivam actionem,& non folùm,ut animata, & humana, licèt non attingeret eam, nifi effet animata,aut humana, ficut aliquis accipit in uxorem mulierem pulchram fecundum feipfam mulierem, licèt non acciperet eam,nifi effet in principio, cùm cã accipit, pulchra, ut in litera dicitur. Et proptereà in morte Chrifti, definente humanitate per mortem, non de novo Verbum Dei affumpfit animam,& corpus,fed quæ in principio facta eft affumptio, & determinata ad totum, & partes etiam fecundu fe, non defiit determinari ad partes deficiente toto: quoniam nec ipfum totum eft mediu in affumptione, nifi in fieri; fecundum ordinem intentionis, ut infrà patebit. SECUND mediante fpiritu, five mente. mens. crgo videtur, quòd filius Dei non affumpferit animam, mediante fpiritu, five mente. ¶SED CONTRA cft, quod Auguft. I. DE MAJORI. 12.11. dicit in lib.de Agone Chriftiano. In- Idem. R.Ut idem.§.Tuc colligitur vifibilis, & incommunicabilis veritas nihil,&c.Nam, licet in- tom.3. per fpiritum animam, & per animam tellectus non fit aliud, al incom &c.ut in tex. Ex quo dic: mutabilis. corpus accepit. quod hic no fit comparatio effentia anima ad effentiam animæ, nec *a. preced. potentiarum animæ ad potentiarum quarūdam animæ ad alias potenftias animæ, feu (quod in idem redit ) effentiæ RESPONDEO dicendum, quòd, ficut dictum eft, filius Dei dicitur af fumpfiffe carnem, anima mediante, tum propter ordinem dignitatis, tùm etiam propter congruitatem affumptionis Utrumque autem horum invenitur comparemus intellectum, qui fpiritus anime fecundum quandicitur, ad cæteras animæ partes: non dam potentiam,fcilicet, enim anima eft affumptibilis fecundum intellectum, confideracongruitatem, nifi per hoc,quòd eft ca- tæ, ad effentiam animæ pax Dei ad imaginem ejus exiftens, tias,puta,fenfitivum,vequod eft fecundum mentem, quæ fpiri- getativum,confideratæ. tus dicitur, fecundum illud Eph.4. Re-II MINOR. Spinovamini Spiritu mentis vestra. Simili- ritus, five mens eft magis affumptibilis, quàm anima, B. Negatur. §. Stando, fcilicet, in propofito de fpi med m ritu humano. Ad pro- ter etiam intellectus inter cæteras parbationem autem fubju- tes animæ eft fuperior, & dignior, & tain de fpiritu angelico dicitur:quòd nihil in co- Deo fimilior, & ideò, ut Damaf. dicit trariú cócludit propter in 3.lib. *unitum eft carni per medium in*li 3. ortb, rationem dictam in tex. tellectum verbum Dei. intellectus enim f. c.6. ante 111. DE MINORI. eft, quod eft animæ puriffimum, fed & Anima nominat ipfam effentiam. B. Negatur: Deus eft intelle&us. loquendo de anima, ut ¶AD PRIMUM ergo dicendum, quòd, fumitur hic.§.Hoc eft:in etfi intellectus non fit aliud ab anima feconclufione articuli. Susitur enim ibi anima cundum effentiam: diftinguitur tamen pro potentiis inferiori- ab aliis partibus animæ fecundum ratiobus animæ, f.pro poten- nem potentiæ, & fecundum hoc competiis fenfitivis, & vegeta- tit fibi ratio medii. tivis. Ut fit fenfus. Af Annotat. Comment. Annotat. 39 fumpfit animæ poten tias fenfitivas,& vegetativas mediante potentia intellectiva. Hoc eft. Af I 20 Ad fecundum dicendum, quòd fpi ritui angelico non deeft congruitas ad APPENDIX. Ad tertium dicendum, quòd anima, Commentaria Cardinalis Cajetani. N titulo nota, quòd,fi termini prædeclarandi funt, ut in conclufione fu- 30 non eft affumptibilis,nifi quia conjuncta eft intellectivæ, ficut nec caro,nifi In corpore articuli unica eft conclufio refponfiva quæfito affirmativè. Adverte hic duo. Primò, quòd hic eft comparatio partium potentia- D.Alb.3.f.dist.z. a. 14. Inf.4.4.& Medina q.6. art.3. 9.33.4.1.ad 35.4.4.03. 6.2.9.2.6 3.4.2.95. ay6.2.4. Cont.ca.33. 44645. *ar.1.bu.1. *1.f.9.46. SUPER QUÆ. VI. ART. III. ARTICULUS quia eft pars hominis,ideò Aug.dixit, & Auctor declaravit, quòd affumpfit TERTIU S. Utrum anima à Dei filio priùs fuerit affumpta, quàm caro. SED CONTRA eft, quod Damafc. dicit in 4.lib. * Non,ut quidam mentiuntur, ante eam, quæ eft ex Virgine, incarnationem, intellectus eft unitus Deo verbo, & ex tunc vocatus eft Christus. RESPONDEO dicendum, quòd Origenes pofuit in fuo * Periarchon omnes animas à principio fuiffe creatas, inter quas etiam pofuit animam Chrifti D TERTIUM fic proce- so Chrifti faerit à Verbo Dei affumpta. ¶ PROB. 1-Quia, fi cft.* ergo & anima Chrifti,quæ non fuit pofteà ad fubfiftentiam creatæ fubfiftentiæ. Et inconveniens. Secunda 60 70 creatam. ¶ Sed hoc quidem eft inconveniens, fi ponatur, quòd fuerit tunc creata, fed non ftatim Verbo unita, quia fequeretur, quòd anima illa aliquãdò habuiffet propriam fubfiftentiam fine Verbo:& fic,cùm fuiffet à Verbo affumpta, vel non effet facta unio fecundum fubfiftentiam, vel corrupta fuiffet fubfiftentia animæ præexiftens. III. MINOR.Hoc au- omnes li...7.6 Unde nihil deperit fidei, de neque propofito Dei: & ¶ Similiter etiam cft inconveniens, fi confequenter nec faluti ponatur, quòd anima illa fuerit à prin- plenitudine Chrifti ac hominum quam > quòd verbo, &c. proba Plenum gratiæ, & veritatis : & pofteà cipio verbo unita, & poftmodùm in ute- cipimus: fi anima ipfius quòd verbo, &c. proba- fubditur, quòd de plenitudine ejus nos tur. Primò, quia,fi anima Chrifti priùs fuifset omnes accepimus, ideft, omnes fideles afsumpta, quàm incar- quocunque tempore, ut Chryfoft.exponata, tunc non efset ejuf- nit. *Hoc autem non effet, nifi aniina 80 hiqararation dem naturæ cum no- Chrifti habuiffet plenitudiné gratia,& mul creantur, dùm car- veritatis ante omnes fanctos, qui fuerút ro Virginis incarnata, quia fic ejus anima videretur effe non ejufdem naturæ cum noftris, quæ fimul creantur, dùm corporibus infunduntur. Unde Leo Papa dicit in Epift.ad*Julianu,quòd non alterius naturæ erat caro ejus, quàm noftra,nec alia illi, quàm cæteris hominibus anima eft à principio infpirata. AD PRIMUM ergo dicédum,quòd, ficut fuprà dictum eft,*anima Chrifti dicitur effe medium in unione carnis ad Verbum fecundum ordinem naturæ: no autem oportet ex hoc, quòd fuerit medium ex ordine temporis. hoc enim fufficiebat: quòd effet illis prior in intentione: quoniam fic antiqui afpiciebant in auctorem fidei, & confummatorem falutis coram Jefum ut colligitur ex Heb, 2. 11.12. APPENDIX. : rationem interimas ha refim videtur Nicepho & Utilitas EX artic. habes pri¶ Ad fecundum dicendum, quòd, ficpro S. Eccl. mo: quomodò per ut Leo Papa in eadem Epift. dicit, *ani*Ad Jul, refim quorundam dice- ma Chrifti excellit noftras animas non pi.no mul- tium: animam Chrifti diverfitate generis, fed fublimitate virfum ante priùs fuiffe unită verbo, tutis: eft enim ejufdem generis cum nofillius quàm carni. Hanc hæ- ftris animabus, fed excellit etiam Angeat cpi. 11. rus Calistus lib.17.c.28. los fecundum plenitudinem gratiæ atribuere Origenis;quo- veritatis. Modus autem creationis refpóniam poft multos ana- det animæ fecundum proprietatem fui fynodo Conftantinopoli- generis, ex quo habet, cùm fit corporis tana prolatos contra forma,ut créetur fimul, dú corpori uniquamplures hærefes, inter quas & prædictam tur,q no competit Angelis,qui funt fubter quas & prædictam ftantiæ omninò à corporibus abfoluta. connumerat, fubinfert ex eadem fynodo: Ana- ¶ Ad tertium dicendum, quòd de thema fit Origeni, qui plenitudine Chrifti omnes homines ac Annotat thematifmos ex quinta & Adamantius dictus eft:& hec promulga- cipiunt fecundum fidem, quam habent vit unà cum deteftan in ipfum: dicitur enim Rom.3. quòd judis ejus, & execrandis 10 3.4.14. 4.1. à fexta fynodo Conftantinopolitana actio. 11. Incarnatur verbum Deus non præfate carni copulatus, præformatove,atque in fefe fubfiftenti aliquandò corpori conlinitus, vel animæ præexiftenti conjunctus: fed cum verbi ipfius naturali conventu subfiftentiam * Inf 1.62 habitura concurrerunt: 4.1.ad 1. nec quantum in ictu 9.2.ad 1. oculi hanc, quàm illam, ad 2. &ad priorem habentia. Hæc q.19 art. 4. ibi ex epiftola Sophron dg. lymorum. Item à Papa Leone I. Arbitror,taloquentem habela logica em hochani re perfuafum; quòd anima, quam falvator af fumpfit, priùs in cœlis nii Patriarchæ Hierofo ftitia Dei eft per fide Jefu Chrifti in omnes, &fuper omnes,qui credunt in ipfum. Sicut autem nos in ipfum credimus ut in jam natum, ita antiqui crediderunt in ipfum, ut in nafciturum: habentes enim eundem fpiritum fidei credimus, ut dicitur 2. ad Corinth. 4. Habet autem fides, quæ eft in Chriftum, virtutem juftifican ex propofito gratiæ Dei fecundum illud Rom. 4. Ei,qui non operatur, credenti autem in eum qui justificat impium, fit commorata, quàm de Maria virgine nafcerefides reputatur ad juftitiam fecundum propofitum gratia Dei. Unde, quia hoc in utero copularet. Sed tur, eamque fibi verbu propofitum eft æternum, nihil prohibet hoc catholica mentes, per fidem Jefu Chrifti aliquos juftifica- aurefque non tolerant: ri, etiam antequam ejus anima effet ple- quia nihil fecum Domina gratia, & veritate. nus de cælo veniens noftræ cöditionis exhibuit: nec animam enim, quæ anterior extitiffet: nec carnem, que non materni corporis effet, accepit. Natura quippe nostra no fic affumpta eft, ut priùs creata, poft affumeretur; fed ut ipfa affumptione crearetur. Hæc ille in epiftola, in ordine 11.ad Julianum epifcopum Coenfem. Item à Damafceno: ut in argum, contra. Tertiò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur, atque confirmetur. erroribus: & omni homini, qui hæc fentit, aut afferit, aut aliqua ex I Annotat. Quafio. Et contra primum ponitur conclufio hæc. Inconveniens eft animam Chrifti ab initio creatam effe, & non fimul affumptam probatur ducendo ad inconveniens, quia fic fuiffet aliquandò per fe fubfiftens,& vel corrupta fuiffet illius fubfiftentia in affumptione, quod eft inconveniens, vel remanfiffet, quod eft impoffibile,quia non fuiffet unio fecundum fubfiftentiam. Ubi nota primo, quòd Auctor loquitur hic de fubfiftentia, tamquam fi loqueretur de perfonalitate, quia anima feparata differt à perfona folùm per hoc, quod eft incomplete fpeciei, quia non eft fpecies,fed pars fpeciei. Quia enim eadem eft ratio de perfonalitate, & fubfiftentia quoad affumi, & non affumi quia fcilicet utrique eadem ratione repugnat) ideò eadem utitur ratione Auctor contra fubfiftentiam animæ feparatæ, qua ufus eft fuperius contra perfonalitatem fubftantiæ feparatæ, quæ eft Angelus, Nam ficut implicat perfonam affumi in unitatem perfonalem alterius perfone,quia pertineret ad effe perfonale affumentis perfonæ, quia affumpta effet fecundum fe in perfona alia, ita implicat fubfiftentem animam affumi ad aliud fubfiftens,quia fimul per fe feparatim exifteret, & non per fe feparatim exifteret. Ex eo namque, quòd ponitur fubfiftens fecundum fe, ponitur per fe feparatim exiftere, nam hoc ipfum fignificat fubfiftere fecundum fe, & ex co, quòd ponitur afsumi ad alterius fubfiftentia, ponitur,quòd no per fe,fed per illud aliud fubfiftat,alioquin ad illius alterius fubfiftétia no efset tracta. Nota fecundo, quòd fubfiftentiam animæ præexiftentem corrumpi poteft intelligi dupliciter, primò quoad actum fubfiftendi, qui nihil aliud cft,quàm actus efsendi ipfius animæ,ut eft ipfius folius, hoc eft, ut eft ejus, ut quod eft, & hoc modo videntur Thomiftæ juxta fuperiùs recitata de perfonalitate intelligere hunc locum. Alio modo, non folùm quoad actum fubfiftendi, fed quoad id, quod fubijcitur actui fubfiftendi ita, ut corrupto fubjecto actus, ex confequenti fequatur corruptio actus, & hoc modo intelligēdus videtur hic textus coformiter ad predeterminata de perfonalitate. Imaginandum eft enim,quòd anima feparata eft femiperfona, & non Notanter autem dico, non folùm à corpore, fed ab hypoftafi, quia,fi 86 Num anima feparata in refurrectione retineat propriam terminationě. Cajetani. hujus, vel illius reverfa ad corpus retineat fuam propriam terminationem, an perdat illam, & terminetur perfonalitate totius. Ad hoc dicitur, quòd, quia aliter fe habet anima rationalis in fui prin- Ref.Quet. cipio, cùm in corpore fit, & aliter,cùm ad corpus per refurrectionem redit, quod ex hoc habetur, quòd anima in fui principio individuatur ex corpore, quamvis occafionaliter: in refurrectione autem anima individuat potiùs corpus, quàm individuetur ex ipfo, ut patet ex his, in quibus divina virtute materia corpori fupplebitur, puta, qui totaliter per multas generationes, & generationes ex folis carnibus humanis nutriti funt. Sicut ergo individuationem femel in corpore adeptam nunquam deferit anima rationalis, fed ex illa individuat,fi opus eft, corpus ita,ut idem numero fit refurgens homo, qui priùs fuit, ita rationabile eft, ut ad propriam terminationem aliter fe habeat in corpore, & extrà, ac in reditu. Nam non acquirit illam in corpore, conftituendo naturam,ficut acquirit individuationem: fed acquirit illam in corpore conftituendo perfonam, hoc eft, fi ad hoc perveniat, quòd fit principium conftitutivum propriæ perfonæ, & non folùm propriæ naturæ, & ideò in Chrifto non acquifivit proprium terminum, quia non conftituit propriam perfonam : fed nec conftituendo propriam perfonam, videtur acquirere illum confummatè, fed medio modo inter actum,& potentiam: quoniam aliquo modo eft, quod fubfiftit, & operatur, & aliquo modo non. Sed in feparatione à corpore, & corruptione hypoftafis, quæ fimul in aliis à Chrifto hominibus funt, anima proprium terminum confummatè acquirit, quem femel adeptum retinebit etiam in reditu ad corpus, & in ftatu perfectiori poffeffura illum reunita corpori, quàm fi feparata effet eo, quòd tunc erit in naturaliffimo fuo effe. Ut fic differentia quoad propriam terminationem inter animam in fui principio, & in refurrectione fit, quod in fui principio deforis venit: ut quo etiã quoad perfonalitate,& ideò impediri contingit illam,& à propria, & totius perfonalitate, ut patet in myfterio affumptionis: in regreffu autem venit, ut quod eft, licèt partialiter. Et ideò, ficut individuat, & communicat fuum effe homini, & glorificat illum in Sanctis, ita fubfiftentiam, terminationem, femique perfonalitatem, ad perfectionem humanas fubfiftentiæ,& perfonalitatis adducit. Quoad tertium refutatur Orig. pofitio intellecta fecundo modo,f.quòd Comment. aia illa in fui creatione ab initio fuerit unita, & poftmodùm in utero Virginis incarnata, primò deducendo ad inconveniens, quòd, fcilicet, anima Chrifti non videretur effe ejufdem naturæ cum noftris:fecundò auctoritate Leonis. ¶Circa rationem hanc dubium ex duplici capite occurrit: Primò, quã- Dub. tum valeat fimpliciter, nam ex hoc, quòd homo, vel bos creatur ante omnia fæcula, vel poft, non variatur natura ejus: fed menfura fecundum durationem. nihil ergo videtur valere ratio inferens alietatem naturæ ex prioritate fecundum durationem productionis. Secundò, quantum valcat ad hominem: quia Origenes ponebat non folùm Chrifti, fed omnium hominum animas ab initio creatas, unde magis, fi ratio valet, fequitur, quòd anima Chrifti fit ejufdem naturæ cum noftris, ex quo fimul ab initio omnes creatæ ponuntur. Ad hoc dicitur, quòd ratio non eft ad hominem, fed fimpliciter : & ideò non oportet ipfam falvare ad hominem, fed fimpliciter. Fundatur autem ratio fuper hoc, quòd naturalis modus productionis alicujus, adverfus penes hoc, quod eft produci in corpore, vel extrà, & ante corpus,monftrat diverfitate naturæ rei productæ : nec eget multa probatione hæc propofitio, fed eft, quafi per fe nota: quoniam, fi res aliquæ fic fe habent,quòd ex naturis fuis vendicant fibi tàm diverfos modos fuæ naturalis produ&tionis, nonnifi diverfitate formali rerum, quæ producuntur, procedunt, puta, quia una naturaliter eft in corpore, & alia non, & proptereà una naturaliter exigit fieri in corpore, & alia ante corpus, una naturaliter eft forma corporis, & ideò fit in corpore: alia non eft naturaliter forma corporis, & ideò fit extra, & ante corpus. Unde fupponit hæc ratio, animas noftras fecundum fuum naturalem modum fiendi, creando infundi, & infundendo creari, quia funt naturaliter formæ corporum, & ex hac fuppofitione arguit,quod anima Chrifti non fuit ab initio creata,& afsupta. Supponit et,quòd in prima conftitutione universi nō attenditur,ut Aug. docuit, quid Deus potuerit facere, fed quid natura rerum, earumque ordo exigat. Solut, dub In refponfione ad tertium ejufdem articuli nota benè refolutionem Annotat. claram, unde fides Chrifti eft juftificativa, fcilicet, ex propofito divinæ gratiæ, juxta evidentem auctoritatem Apoft, ad Rom. 4. |