fuiffet tempore mortis Chrifti durante, i. in illo triduo confecratum cor- re, & fine anima. A paratus ab ejus corpore, ex reali conco- dicit, corpus Chrifti ef A Cocilio quoque Tridentin. per hoc, quod dicit fanguinem & quod in cruce mortuum eft: &, fi ipfum ibi tunc crucifigeretur, non effet fub fpecie tantùm ali ena, fcilicet panis, non propria, ut patet ex ratione allata in tex, cor fuprà * dictum est, anima Christi est in por. Item, fi eft, ut ve*In folut. hoc facramento ex reali concomitantia, rè eft, fanguis, & anima fub fpecie panis, loco ibi cipraced.c quia non eft fine corpore, non autem ex corpus item, & anima rato. vi confecrationis, & ideò, fi tunc fuiffet fub fpecie vini, ex reali hoc facramentum confecratum, vel perconcomitantia folùm, actum, quandò anima crat à corpore corpus in facramento conftat, quòd ipfum 10 realiter feparata, non fuiffet anima Chri- tunc, quando realiter fti fub hoc facramento, non propter de- divifus erat fanguis, & fectum virtutis verborum, fed propter fub fpecie panis fine anima, confecto, fuiffet aliam difpofitionem rei. animam effe fub fpecie panis, & corpus, animamque effe fub fpecie vi- IN corpore duo. Primò ponit fundamentum bimembris conclufionis, quam allaturus eft. Secundò affignat bimembrem conclufionem, per Cujus primum membrum refpondet affirmativè quæfito, ibi: Et ideò, QUÆSTIO fanguine, & anima; fimiliter fanguis fuiffet fub fpecie vini fine corpore, & anima. Alioquin, ut ex terminis patet, illud dictum Concilii de reali tantùm concomitantia tolleretur, ideft, non effet verum. Quod, cùm fit hæreticum, ficut & negare præmiffa dicta tùm Florentini Concilii, tùm Euangelii: fequitur apertè, quòd neceffum eft de fide confiteri, quæ in principio appendicis propofita fuerant. Secundò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur, atque confirmetur. &c. per alterum excludit ea, quæ Chrifto in facramento existenti convenire non poffunt, ibi: Quæcunque verò, &c. OCTUAGESIMA SECUND A. cramenti. Et circa hoc quæruntur decem. Secundò. Utrum plures facerdotes fimul poffint eandem ¶Tertiò. Utrum difpenfatio hujus facramenti pertineat ad ¶Quartò. Utrum liceat facerdoti confecranti à communio- S.Bon.4.f.d.13.9.1.4.1. Ricard 4.f.d.13.9.1.4.1. Palud. 4.f.d. 13. 9. 1. Durand.4.f.d. 13.9.1. SUPER QU. LXXXII. ¶ Quintò. Utrum facerdos peccator poffit conficere hoc fa ARTICULUS Utrum confecratio hujus facramenti fit propria facerdotis. D PRIMUM fic proceditur. Videtur, quòd confecratio hujus facramenti non fit propria facerdotis. Dictum eft enim * fuprà, conficere hoc facra- quòd hoc facramentum confecratur vir4.d. 13.9. mentum. tute verborum; quæ funt forma hujus fa 494 a. 1. 9.1. Er dift.17. 9.3.4.3 qu ART. I. ONCL. Proprium eft facerdotum CON ¶ PROB. Quia hoc cramenti: fed illa verba non mutantur, facramentum præ fua 1. cor. Et excellentia non confici- five dicantur à facerdote, five à quocun4-14.9. tur, nifi in perfona que alio. ergo videtur, quòd non folus 4.1. q.21 Chrifti, 9.77. ar. 1.4. facerdos, fed etiam quilibet alius poffit ideòque neceffariò per hoc facramentum confecrare: 4.78.4.4. poteftatem à Chrifto conceffam 2. Prætereà. Sacerdos hoc facra cor. ar. 3. * ad 2. remote à ut patet, folis facerdotibus colla- mentum conficit in perfona Chrifti: fed ta eft à Chrifto poteftas laicus fan&tus eft unitus Chrifto per chaconfecrandi hoc facra- ritatem. ergo videtur, quòd etiam laicus mentum, ut patet per 9.79.4.1.9.37. art. s. in meam commemora tionem probetur effica 40 so 60 ly Hoc facise in meam poffit hoc facramentum conficere: unde commemoratione, Luc. & Chryfoft. * dicit fuper Matth. quòd Chryf. 22. quæ poteftas con- omnis fanctus eft facerdos. bo. 43. in fertur facerdoti, cùm Matth. in ordinatur, ut patet per 3. Prætereà. Sicut baptifmus orpere im- ly Accipe poteftatem dinatur ad hominum falutem, ita & hoc perfec.non offerendi facrificium in facramentum, ficut ex fupradictis patet:* pr.so.3. Ecclefia, &c. Addito. fed etiam laicus poteft baptizare, ut fu *9.67.4.3. NOT. Quàm opti pràdictum eft.*non ergo eft proprium famè per ly Hoc facite cerdotis conficere hoc facramentum. ¶ 4. Prætereà. Hoc facramentum citer præfens à textu in perficitur in confecratione materiæ: fed tentum, vide q. 80.art. alias materias confecrare, f. chrifma, & 11. not, poft concl. 3. oleum fanctum, & oleum benedictum, & appen. ex Concilio pertinet ad folum epifcopum : quarum unde & cöfirma doctri- tamen confecratio non eft tanta digni nam iftius textus, fcili- tatis, ficut confecratio eucharistia cet, quòd folis facerdo- qua eft totus Chriftus. ergo non eft protibus data eft talis pot prium facerdotis, fed folius epifcopi hoc formalizado corpus ar- facramentum conficere. 80 ¶ SED CONTRA eft, quod Ifidor. dicit * in quadam epiftola, & habetur Decret. dift. 25. Ad presbyterum pertinet Perlectis. facramentum corporis, & fanguinis DoEt di itur mini in altari Dei conficere. Ifidor us 1. DE MAJORI.Ver- id babere RESPONDEO dicendum, quòd, from à facerdote ri- Ludifreborum virtute, R. Pro- in ep ad ficut fuprà dictum eft, hoc facramentum tè ordinato ab Epifco- dum. eft tantæ dignitatis, quòd non confici- po. §. Sic intelligitur & 98.4.1. nifi in perfona Chrifti. Quicum- Concilium Florentini 4. que autem aliquid agit in perfona alte- dicens, quòd virtute rius, oportet hoc fieri per poteftatem ab converfio, &c. Vide qu.. illo conceffam.Sicut autemi baptizato có- 78. ar. 4. cum Elucid ceditur à Chrifto poteftas fumendi hoc Tunc nihil, &c. ut de facramentum, ita facerdoti, cùm ordi- fe patet. II. MAJOR. Sacernatur, confertur poteftas hoc facramen- dos hoc facramentum tum confecrandi in perfona Chrifti. Per conficit in perfona Chrihoc enim ponitur in gradu eorum, qui- fti. B. Cui unitus eft per bus dictum eft à Domino; Hoc facite in tem. §. Tunc nihil, &c. facramentalem potefta ¶ Et ideò dicendum eft, quòd proprium eft facerdotum conficere hoc facramentum. ut in textu. Ex quo dic, AD PRIMUM ergo dicendum ,quòd D. Chryfoftomus quòd virtus facramentalis in pluribus ibi in argumento loquiconfiftit, & non in uno tantùm, ficut tur de facerdote folum virtus baptifmi confiftit in ipfis verbis, te facerdotium fpirituafpirituali, ideft haben& in aqua: unde & virtus confecrativa le (hoc habetur per finon folùm confiftit in ipfis verbis: fed dem, & charitatem) ad etiam in poteftate facerdoti tradita in offerendum Deo hofua confecratione,& ordinatione, cùm ei fpiritum contribulatú, ftias fpirituales, ideft dicitur ab Epifcopo; Accipe poteftatem cor contritum, & humiofferendi in ecclefia facrificium tàm pro vi- liatum, Pfal. so. Corpovis, quàm pro mortuis. Nam & virtus. ra noftra, Rom. 12. inftrumentalis in pluribus inftrumentis clufio loquatur de faCùm ergo articuli conconfiftit, per que agit principale agens. cerdote facramentali, Ad fecundum dicendum, quod lai- ideft ordinato ab Epicus juftus unitus eft Chrifto unione fpi- auctoritas D Chryfofcopo: patet, quòd illa rituali per fidem, & charitatem: non au- ftomi non eft contra ca. III. DE MAJORI. Ita. R. Quantum ad ordinari ad falutem: non autem, non tantæ. &c. ut patet ibidem. No tem per facramentalem poteftatem. Et fine caufa textus addidit ideò habet fpirituale facerdotium ad of ly tante; quia fciebat & hoc facramétum effe ferendum fpirituales hoftias, de quibus neceffitatis modo decla- dicitur in Pfalm. 50. Sacrificium Deo fpirato, quæftio, 80. articu. ritus contribulatus,& Rom. 12. Exhibea11. cum ibi citatis, fed tis corpora vestra hoftiam viventem: unIV." ILLATIO CON- de & prima Petri 2. dicitur: Sacerdotium CLUSIONIS.Ergo non fanctum offerre fpirituales hoftias. eft, &c. Refpon. Nega- Ad tertium dicendum, quòd perceenim ex fallacia fecun- ptio hujus facramenti non eft tantæ nedum non caufam, ut ceffitatis, ficut perceptio baptismi, ut ex caufam, inclufa in præ- fupradictis patet. * Et ideò, licèt in necefqprac.a. miffis. Nam effe majo- fitatis articulo laicus poffit baptizare, 12.ad 1 Et ris, vel minoris dignitaq. 73.4.3. tis non eft caufa (ut pu- non tamen poteft hoc facramentum tat argumentum )quòd conficere. 2 Util pros. 4.2.1.9 turillatio. §. Procedit illam materiam fit pro confecrare hanc, vel ¶ Ad quartum dicendum, quòd epi- vel non pertinere ad difpofitionem corporis myftici. In cujus fi- APPENDIX. EX articulo habes primò: quomodò per rationem interimas hærefes Pauperum de Lugduno dicentium: quòd omnis homo juftus fuæ fa&tionis, etiamfi laicus fuerit, poteft confecrare corpus Chrifti. Et Lutheri dicentis, omnes Chriftianos, nulla ftatus, aut fexus difcretione facta, effe facerdotes, & æqualem poteftatem habere. Secundum ergo iftos (ut patet/non eft proprium facerdotis facramentalis,i. ritè ordinati ab Epifcopo, confecrare Euchariftiam : & pro tanto hic adducuntur, & damnantur. Secundò igitur habes; quomodò per rationem oftendas, illas meritò damnari à Concilio Lateranenfi fub Innocětio III. extrà, de fumma Trinitate,& fide catho.cap.firmiter. Hoc utique altaris facramentu nemo poteft conficere, nifi facerdos : qui rite fuerit ordinatus fecundum claves Ecclefia; quas ipfe conceffit Apoftolis, eorumque fuccefforibus, Jefus Chriftus. Hæc ibi. Item à Concil. Trid.feff. 23.c.1.4. & cano, 1. 6. item feff. 22. ca.1. & cano. 2. Cujus verba,quoniam alibi explicitè adducta fun, I N corpore duo. Primò ponitur fundamentum conclufionis. Secun Sot.4.f.d.13.9.1.a.2. Pat .4.fd 13.9.4. SUPER QU.LXXXII. ART. II. CONCL. Poffunt plures facerdotes 1.4 2.4.1. confecrare unam, & ca dem hoftiam. ideò non replicantur hic.Item ab Ecclefia patenter dicente, in hymanó fefti corporis Chrifti. Sic facrificium istud inftituit: Cujus officium committi voluit folis prefbyteris, Item, & quidem à fortiori, damnari à Concilio Rhemenfi ut recitatur in Decretis, de confecr. di,2. Pervenit ad notitia noftram: quod quidam presbyteri intantu parvipendunt divina myfteria, ut laico, vel femina faideft fuper ecclefiam: quam quidem crum corpus Domini poteftatem non accipit facerdos in fua tradant ad deferendum infirmis: &, quibus pro10 confecratione, licèt poffit eam habere hibetur, ne facrarium ex epifcopi commiffione. Et ideò ea, ingrediantur nec ad quæ non pertinent ad difpofitionem cor- altare appropinques, ilporis myftici, non refervantur epifcopo, ficut confecratio hujus facramenti. Ad ribile,quamque deteftaepifcopum verò pertinet tradere non fo- bile,omnium religiofo lum populo, fed etiam facerdotibus ea, densia Igitur interdicit rum animadvertit pru ex quibus poffunt propriis officiis uti. Et, per önia fynodus, ne ta quia benedictio chrifmatis,& olei fancti, lis temeraria præsuptio fecrantur, puta altaris, ecclefiæ, veftiú, ipfi infirmum com& olei infirmorú, & aliorum, quæ con- ulterius fiat fed omni& vaforum, præftat quandam idoneita- municet. Hac ibi.Item, tem ad facramenta perficienda, que per- & quidem à fortiori, fi tinent ad officium facerdotum; ideò tales militer à Papa Clemen confecrationes epifcopo refervantur, tāqua principi totius ecclefiaftici ordinis. 20 no te. Sacerdotum, alioru que clericor Ecclefiis fervientium honores à laicorum loco difcretè 30 apparere, convenit. Quamobrem nulli laicorum liceat, in eo loco, ubi fa. cerdotes,& reliqui clerici confiftunt, quandò Missa celebratur, confifte re: ut libere, ac honorificè poffint facra officia exercere, Hæc ille: & recitantur in Decretis, de confecra. diftinct. 2. Dixi utrobique ly a fortiori: quoniam, fi horribile: deteftabileque vehementer apud omnes rectè fentientes apparet, quòd laicus, five mas, five foemina,contingat facrum Domini corpus, multò utique magis pro horribiliffimo, deteftabiliffimoque monftro habebit univerforum benè ratiocinantium prudentia pofitionem hanc,f. quòd laicus, vel mulier poffit confecrare corpus Domini. Et, fiilli, qui permitte bant ipfam infandam abufionem, judicantur, & meritò, quòd valde nimis parvipendebant facra Dei myfteria: magis utique in immenfum de talium parvipenfione judicandi meritiffimè funt, qui confe crationem corporis Domini laicis, &( quod non eos magis pudet mulieribus convenire fatentur. Quod autem deduco nunc à fortiori ex illo cap, Pervenit: tu quoque fimiliter ( fervata proportione) deducas ex illo cap. Sacerdotum, Cæterùm, fi prædictarum hærefum placuerit agnofcere ampliores damnationes, videbis fuprà articulorum nú. 14. item 2.2. articulorum nu. 81. item Addition, articulorum nu. 28.29.31.34.123.ubique cum Elucid, item Veritates aureas fuper totam legem veterem, Exo. 28 concl 1. Numer. 3. concl. 3. Tertiò vides: quomodò ex iis benè penfatis, &c. 40 ARTICULUS dò conclufio, ibi: Et ideò, &c. Utrum plures facerdotes poffint unam, & eandem hostiam confecrare. D SECUNDUM fic proceditur. Videtur, quòd plures facerdotes non poffint unam, & eandem hoftiam confecrare. Dictum est e- 60 ¶ PROB. Quia hoc nim fuprà, * quòd plures non poffunt fi 9.67... fit fecundum confuctudinem quarundam Ec- mul unum baptizare: fed non minor vis clefiarum, quod novi eft facerdotis confecrantis, quàm homiordinati Epifcopo ordi- nis baptizantis. ergo etiam non poffunt nanti concelebrent (ut fimul plures unam hoftiam confecrare. do non reprobatur, ut 2. Prætereà Quod poteft fieri per ufalfa, ab Ecclefia Ro- num,fuperfluè fit per multos. In facramana, immò accepta- mentis autem nihil debet effe fuperfluú. tur, ac defenditur, ut patet difcurrenti ex Pa- cùm ergo unus fufficiat ad confecrandú, 70 pa Innocentio III. hic videtur, quòd plures non poffint unam hoftiam confecrare. ¶ Nec propter hoc iteratur confecratio fuper eandem hoftiam, quia,ficut Innocentius III. * dicit,omnium intentio de- concelebrationem. Se lib. 4. de cùs autem de novis fa- face alta ris myte bet ferri ad idem inftans confecrationis. cerdotibus in hoc, fecü- rio,ca.25. dum eundeni textum, circa med, eft dicendum, & merito quidem,quia illi clerici ordinandi ad facerdoti ¶ AD PRIMUM ergo dicendum, & Chriftus non legitur fimul baptizaffe cu Apoftolis, quandò injunxit eis officium baptizandi.& ideò non eft fimilis ratio. um funt jam ad illud ¶Ad fecundum dicendum, quòd, fi ordinati,ideft, funt jä quilibet facerdotum operaretur in virtu- re vera facerdotes, ante propria, fuperflucrent alii celebran- tequam veniatur ab Epifcopo celebrante ad tes, uno fufficienter celebrante: fed, quia confecrationem Euchafacerdos non confecrat, nifi in perfona riftiae. Unde poffunt Christi, multi auté funt unum in Chri- re vera abfque dubio fto: ideò non refert, utrum per unum, pifcopo, ideft, eandem aut per multos hoc facramentum confe- hoftiam fimul cum co cretur, nifi quòd oportet, ritum eccle- confecrare: ficuti & in fiæ fervari. practica illarum Ecclefiarum laudabiliter, ad ¶ Ad tertium dicendum, quòd eu- quandam imitationem chariftia eft facramentum unitatis eccle- fupremæ illius cœnæ attenditur fecundum hoc, quotidie, juxta ordinafiafticæ, quæ Domini cum difcipulis quòd multi funt unum in Chrifto. tionum ftatuta tempo concelebrare eidem E ra, fieri videmus. Dixi conformiter ad fenfum textus ly ad quandam imitationem: quia & cft imitatio, & eft aliquid plus, quàm imitatio. Imitatio quidem eft, inquatum ad inftar difcipulorum Chrifto concœnantium hi Clerici à princi pio Miffa, ut patet, Epifcopo ipfam concelebrant, ideft, omnia ad Miffam pro tempore currentem pertinentia cum Epifcopo fimul dicunt. Eft Quæft. LXXXII. Eft autem plus, quàm imitatio, inquantum hi clerici jam facerdotes ef 10 rò tunc facerdos confecrat, ut quid unum per fe, quandò ipfe folus dicit verba confecrationis,intendens, mox finitis verbis, confecrationem factam effe : & tunc in virtute propria operari dicitur à textu, quoniam nihil expectat ab aliquo homine, vel ab aliquibus: ficut quandò confecrat cum aliis. Sic enim confecrans expectat à confociis & verborum prolationem, & intentionem fimultaneam. Quod ut meliùs intelligas, recurre fuprà ad not. 2. poft concluf. T EXAM. 2. Ly non refert, utrum per unum, aut per multos hoc facramentum confecretur, nisi, quòd oportet, ritum Ecclefiæ fervari. Hoc eft. Utrum per unum, aut per multos confecretur, non refert,quantum ad fcrupulum tactum ab argumento, ideft, hoc non dicit re vera fuperfluitatem miniftrorum in facramentis, propter rationem dictam in refpondendo, id, quod fignificat ly ideò, ly nifi, quod oportet, &c. Hoc eft. Refert autem, quantum ad Ecclefiæ ritum, utrum per unum, vel per multos confecretur: nam, fi per multos confecraretur extra tempus illud ordinationis ad facerdotium, puniendi effent tales fimul confecrantes,ut dictü eft quæft. 67. art. 6, de pluribus fimul baptizantibus, non quidem de iteratione confecrationis, cùm non iteretur, fed de inor dinato modo confecrandi, ideft, de non fervato ritu Ecclefiæ in confecrando tunc. Unde patet, & meritò: quòd modus confecrandi per multos unam hoftiam redditur ordinatus ex approbato ritu Ecclefiæ, qui alias effet inordinatus. Nec mirum. Si enim confuetudo longa, etiam in humanis, habet vim legis, ita, ut fit ordinatum tale quid, ftante illa confuetudine, quod aliàs, ideft, remora confuctudine, judicaretur inordinatum, ut patet in libris legum civilium, multò magis hoc ipfum eft re vera fentiendum in præfenti facto Ecclefiaftico. Id, quod & co maximè fentiendum eft hic, quia poteftas à Chrifto data ipfi Ecclefiæ circa adminiftrationem facramentorum, falva corum fubftantia, eft valdè magna: ut patet in Concilio Trident.feff. 21.6. 2. quod vide recitatum fuprà quaft. 31. art. 8. ad primum, exam. & partim art. 12. appen. NOT. 2. Nec propter hoc, inquit textus, iteratur confecratio fuper ¶ EXAM. 3. Ly oportet, ritum Ecclefiæ fervari. Hoc eft. Non poteft, tuta confcientia, ritus Ecclefiæ, & præfertim Romanæ ( de hac cm etiam loquitur, ut dixit prob.concluf.) non obfervari. Intellige hoc textus dictum cum limitatione hac, sc licet, nisi ab ipsa Ecclesia Romana daretur licentia variandi, vel mutandi, vel etiam totaliter omittendi talem ritum. Pro cujus rei captu univerfaliter facit Concilium Tridentinum feff. 7. de facramentis, canon. 13. Si quis dixerit, receptos, & approbatos Ecclefiæ catholica ritus, in folemni facramentorum administratione adhiberi confuetos, aut contemni, aut fine peccato à ministris pro libito omitti, aut in novos alios per quemcumque Ecclefiarum paftorem mutari poffe; anathema fit. Hæc ibi. Nonnihil etiam ad idem facit à fimili, ut lectori perfpicaci patebit, videre ejufdem Concilii feffion, 22. canon. 9.& feff. 23. canon. 5. ubi de ritibus, & ceremoniis fit fermo. Adhuc ly oportet, ritum Ecclefiæ fervari. Hoc eft. Magnipendendi, & in grandi reverentia habendi funt ritus Ecclefiæ: præcipuè autem, fi fint Romanæ, & antiqui, qualis eft hic ritus, de quo loquimur. Rationem hujus dicti, aliorumque fimilium fubindicavit univerfaliter in quodam fimili fanctus Doctor quæft. 78. art. 2. ad quintum, per ly conjunctio enim apponitur in hac forma fecundum confuetudinem Romana Ecclefiæ à B. Petro Apoftolo derivatam. Ac fi apertiùs ad propofitum dixiffet. Cùm B. Petrus Apoftolus præfuerit, & quidem longo tempore, fcilicet vigintiquinque annis, Romanæ Ecclefiæ, probabiliffimum eft, ritus ferè omnes illius Ecclefiæ, & præcipuè antiquos, effe in ipfa derivatos ab ipfo Apoftolorum Principe adhuc vivente, ficut à fimili patet de ifta conjunétione, Enim,& ideò ritus, five confuetudines Romanæ Ecclefiæ in maximo pretio, ideft, in maxima reverentia ab omnibus Chrifti fidelibus habendi', & habendæ funt. 40 50 NOT. 3. Maximum fundamentum conclufionis fuæ text. addu- 1. ILLATIO CONCLUSIONIS. Ergo etiam, &c. &. Negatur illatio. per 11. MINOR. Quod poteft fieri per unum, fuperflue fit III DE MINORI. Multitudo. B. Qua multi non fant unum in Chrifto. §. Tunc nihil, &c. Non enim ex hoc fequitur, quòd contrarium unitati fit multitudo, qua multi funt unum in Chrifto: & talis eft multitudo, de qua nunc loquimur, ut patet ad fecundum, & eft illa unitas Ecclefiafti ca, de qua major propofitio ex D. Auguftino intelligitur. 70 A P P ENDIX. EX art. habes primò : quomodò per rationem excludas errorem quo. Utilitas rundam dicentium : quòd non poffunt plures facerdotes unam, & eandem hoftiam confecrare. Secundò habes: quomodò per rationem piæ S. Dei. pro Ecol. imitationis, quam text, corp. dixit, oftendas,illum merito damnari à confuetudine Ecclefiæ Romanæ, quæ explicata eft tùm in argument, cont. tùm in notationibus illis ante argumenta. Et talis Ecclefiæ confuetudo, etiamfi nihil aliud huic fuffragaretur, fufficit & ad faciendum pofitionem illam effe habendam pro errore, & ad condemnationem ipfius erroris. Hoc enim non obfcurè videtur docuiffe Apoftolus per hoc, quod, ad quandam quæftionem terminandam, & imponendum filentium contradicentibus, dixit 1. Corinth. 1. nos talem confuetudinem non habemus, neque Ecclefia Dei. Ecce. Adducit confuetudinem Ecclefiæ Dei, tamquam magnum, quod verè eft, fui dicti, de velando capite muliebri, fundamentum, & tanquam validum, quod verè eft, pro adverfariis convincendis refponfum. Vide, quàm optimè confona huic Apoftolicæ doctrina fint illa, quæ ex Divo Thoma adduximus fuprà not. 3. ante argumentum primum, & exam. 2. ac 3. poft argumentum fecundum. Porrò quòd alii, quicumque fint, Ecclefia docente, tacere debeant ponentes manum fuam fuper os fuum, oftendit fanctus Doctor abundanter fecunda fecundæ quaftione undecima, articulo fecundo, ad tertium. Item, & clariùs, monftratur ab Ecclefia oppofitum prædictæ pofitionis & per confequens ab ipfa error ille condemnatur) adhuc oppofitum, inquam, demonstrat clariùs: quandò ftatuit: quòd duo Epifcopi, fcilicet, confecrator, & confecratus debent concelebrare, ideft, non tantùm canonem Miffe fimul dicere, fed & eandem hoftiam confecrare. Unde in altari eodem fefe mu tuò expectant; fuper eandem numero materiam verba confecrationis dituri. Hæc certè confuetudo Ecclefiæ tàm apertè per fe loquitur, quod & Ecclefia vult, quòd hi duo eandem hoftiam confecrent, & confequenter, quòd de mente Ecclefiæ eft, quòd plures facerdotes poffunt confecrare candem hoftiam ; ut etiam, fi quis ore proterviret, non poffet tamen corde concipere contrarium, fcilicet, quòd Ecclefia in hac fua confuetudine non haberet mentem, qualem nunc diximus. Tertiò vides: quomodò,&c. EXAM. 1. Lv in virtute propria. Hoc non contradiftinguitur ei, quod textus fubdit: In perfona Chrifti: cùm quilibet facerdos, five cum aliis, five per fe folus confecret, agat femper in perfona Chrifti, quæftione 78. articulo primo, fecundo: fed contradiftinguitur in fenfu huic, quod in contextu fubjungitur, multi funt unum in Christo. Dico ly in fenfu:quia talis contradictio non multùm patet in verbis, fed magis, fi defcendatur ad fenfum verborum. Ut puta, fi dicamus. Sacerdotum quilibet poteft agere, vel prout eft quid unum per fe, vel prout eft quid unum cum multis. Illud, quod eft lacerdotem agere, ut eft quid unum per fe, fignificat textus per ly in virtute propria: iftud autem, quod eft ipfum agere, ut eft quid unum cum multis, denotat per ly multi funt unum in Chrifto. Por 80 ¶ Num plures facerdotes poffint concelebrare. Narticulo fecundo quæftionis 82. circa pluralitatem fimul concelebran- Quaße find copluralitat, tium Durand, occurrit in 4. dift. 13. contrarius valdè huic pluralitati, Ncorpore duo. Primò refpondet affirmativè quæfito. Secundò affe- I &c. & rationibus, & auctoritatibus pro ea. Putat eni,quòd cófuetudo ifta eft periculofa, & magis eft aboleda, qua fervanda. Cofurat auté ratione in litera ab Auctore allata ab Innocentio affumpta de concenatione Apoftolorusu Chrifto:quia,licèt concœnaverint,nó tamen concelebrarut, Cöfutat applicatione omniú verborü ad unum inftans, quia vix, aut nunquã fieri poteft, quòd omnes fimul proferant; nec recipit fpeciale providētiã Spiritus fancti in hujufmodi, quæ funt particularium ecclefiaru, & nō omnių. Dum spli ¶ Quocirca,duabus exiftentibus opinionibus extremis de hac pluraliniones de tate, altera Innocentii, quam fequitur Auctor: altera Durandi totaliter boc altera contraria, & pro via Innocentii maximè urget antiqua confuetudo pluInnocenti, rium ecclefiarum, & fpecialiter Romana, pro via autem Durandi ratio alter, Dur. urgere videtur: nam fecundum veritatem ratio de concœnantibus difci Mediavia, seneri. pulis Chrifto potiùs adaptatio, quàm ratio eft, cùm ipfi non confecraverint. Et fimiliter, quòd verba confecrationis dicta ante, vel poft inftans, quo cadem complentur ab epifcopo, referantur ad illud idem inftans, voluntariè dicitur: meminiffe enim oportet, quòd, dùm tractaretur de pluribus baptizantibus unum, utroque dicente, & abluente, conclufum eft, quòd,fi non fimul baptizant, primus folus baptizat, Et fimiliter hic dicendum eft, fi fecundum rectam rationem judicandum eft. 10 20 ¶ Poffet media via teneri dicendo ex ecclefiaftico ftatuto, feu more ef que poffet fe, quòd novi facerdotes concelebrent dicendo fimul cum epifcopo confecrationis verba: ex abufione autem intervenire, quòd unus priùs, alter poft verba confecrationis proferat. Probaturque hoc ex Pontificali Romano, ubi dicitur: Curet Pontifex, ut morose, & alte canonem dicat. Et fubditur, quòd eodem momento debent ab ordinatis verba confecrationis dici, quo dicuntur ab epifcopo: fed via hæc minùs vera videtur: tùm, quia, licèt hoc ftatutum inveniatur in Pontificali Romano à tempore Innocentii VIII, in antiquis tamen pontificalibus hoc non habetur, tùm,quia Auctor in litera ex Innoc. III. exprefsè fatagit ad falvandum verba prolata non fimul, dùm dicit, quòd non reiteratur confecratio fuper eadem matexia propter intentionem omnium ad unum inftans, ubi, nifi fupponeret 30 unum priùs, & alterum poft confecrationis verba dicere, vanus effet labor, 3.Ei di. : ad Chrifti. 40 & recurfus ad intentionem pro code inftanti: de his enim,quæ fimul pro feruntur, nulla eft quæftio reiterationis. tùm, quia ftatutum hoc eft quodammodò impoffibile: quoniam, quantulacumque minima morula ver ba unius præfinirentur, antequam alter terminaret, in reiterationem, fuperfluitatemque incideretur: quoniam, ut patet ex fupradictis, in inftanti fit confecratio, feu converfio. ¶ Et fcito,quòd omnes referre intentionem fuam ad inftans unum,quo Annet epifcopus confecrat, falvat quidem, quòd non formaliter fit reiteratio confecrationis fuper materia eadem, quia non ex intentione hac dicuntur verba, ut iteretur confecratio, fed non excludit, quin fit iteratio confecra tionis materialiter, quia prolatio exterior confecrativa fuperadditur à poft dicentibus, fi quilibet concelebrat, ut fupponunt. Ex quibus omnibus tutiorem partem eligendo, duo in facto fervan Refol. da funt, primum eft circa prolationem exteriorem, quòd quilibet ordinatus fervet ritum illius ecclefiae, dicendo totum canonem. Secundum eft circa intentionem, quòd non habeat determinatè intentionem confecrane di, & fimiliter non habeat determinatè intentionem non confecrandi,fed habeat intentionem debitam ; hoc eft proponat apud fe. Intendo dicere cum ca intentione, qua debeo dicere: fic enim tutiffima via omnes ordinati incedunt, & foli epifcopo relinquunt intentionem determinatam ad confecrandum, nullaque relinquitur difficultantibus quæft, dùm, dubiis exiftentibus actibus, tutior pars electa eft. His enim fervatis, fatis fit utrique opinioni, fcilicet, tenentium, quòd ordinati concelebrant, & tenentium,quod ordinati non concelebrant, fed dicunt tantum. Et hæc quidem de ordinatis presbyteris.De confecrato autem epifcopo fecùs dicendum abfque dubio eft, quoniam Romanum pontificale antiquum expreffe habet,quòd confecratori Pontifici celebranti debet cofecratus cócelebrare. Et fubditur,quòd legat, & faciat omnia,quæ sut in canone Miflæ: de his enim dicendü eft, quòd de facto ambo confecrant candem materia fimul : quoniam in codem altari mutuò fe expectantes concelebrant, quod non continet difficultatem, aut quafi impoffibilitatem, quæ contingit in multitudine presbyterorum, qui fimul ordinantur. TERTIUS. ARTICULUS .3. ¶ PROB. Quia & fa- Chrifti non minùs pertinet ad hoc facra9.1.4.3. cerdos gerit perfonam Chrifti, qui corpus fu- mentum,quàm corpus:fed fanguis Chrium jam confecratum fti difpenfatur per diacones: unde & at babe difpenfavit aliis fumen- beatus Laurentius*dixit beato Sixto. Extur in ejus dum, & facerdos eft legenda. medius inter Deum, ac perire, utrum idoneum miniftrum elegeris, populum, & facerdos cui commififti dominici fanguinis difpenfafolus ad hoc habet ma- tionem. ergo & pari ratione difpenfatio nus confecratas, ut de corporis Chrifti non pertinet ad folos fahis trib, mediis fingil- cerdotes. latim declaratur in tex tu. so 2. Prætereà. Sacerdotes conftituun- tum, quàm corpus : nõ *e. 3. ecel. tamen eft eadé ratio in 3. Prætereà. Dionyf.* dicit in li. eccl. bie par. 1, cafu ifto de fanguine, & hier. quòd hoc facramentum habet per51 c.4.. de corpore. Primò qui- fectivam virtutem, ficut & chrifma: fed d.2.c.Per wenik. fti, &c. ut in tex. dem quia fanguis Chri- fignare chrifmate baptizatos non perti11. DEMAJORI. Mi- net ad facerdotem, fed ad epifcopum. nistri facramentorum. ergo etiam difpenfare hoc facramentum B. Sive in ufu, five in confecratione materiæ pertinet ad epifcopum, no ad facerdoté confiftentium. §. Ratio ¶ SED CONTRA eft, quod dicitur* 70. De confe quidem primi patet, ra de confec. d. 2. Pervenit ad notitiam notio autem hujus fecun- Stram, quòd quidam presbyteri laico, aut dieft hæc, fcilicet,quòd famine corpus Domini tradunt ad deferenmentum corporis Chri- dum infirmis, igitur interdicit fynodus, ne fti difpenfate, & confe- talis præfumptio ulteriùs fiat, fed prefbycrare, propter rationem ter per femetipfum infirmos communicet. tertiam dictam in corp. RESPONDEO dicendum, quòd Tunc nihil, &c. ut de fe ad facerdotem pertinet difpenfatio corporis Chrifti propter tria. AD PRIMUM ergo dicendum, P diaconus quafi propinquus ordini facerdotali aliquid participat de ejus officio,ut fcilicet difpenfet fanguinem, non autem ar. 1. appen. Per talem corpus, nifi in neceflitate, jubente epi- .n.prohibitione de laifcopo, vel presbytero. Primò quidem, cis, five marib, five fe quia fanguis Chrifti continetur in vafe, minis, factam infinuat unde non oportet, quòd tangatur à dif. multò magis: quòd difpenfare facrum corpus penfante, ficut tangitur corpus Chrifti. Domini non ad laicos, Secundò, quia fanguis defignat redem- fed ad folü facerdote ptionem à Chrifto in populum derivata: pertinet. A Concil.aute Rhemenfi, ut patet in unde & fanguini admifcetur aqua, quæ Decr.De confecr. difß.z. fignificat populum. Et, quia diaconi c. pervenit. Vide verba funt inter facerdotem, & populum, ma- ejus recitata in arg.congis convenit diaconibus difpenfatio fan- r. & diffufiùs fup.ar.1. appen.Ubi ex ipfo pater guinis, quàm difpenfatio corporis. etiam: quòd dicere, difAd fecundum dicendum, quòd e- pefatione corporis Dojufdem eft hoc facramentum difpenfare, mini poffe pertinere ad & confecrare, ratione jam dicta. laicos, eft multü horri bile: & deteftabile; &* cor, ¶ Ad tertium dicendum, quòd, ficut cöfequenter ab oppofidiaconus in aliquo participat illuminati- tis, quòd rationi valdè vam virtutem facerdotis, inquantum cofonum eft, & comendifpenfat fanguinem, ita facerdos parti- datione neceffariò dignum, dicere:quòd tacipat perfectiva difpéfationé epifcopi,in- lis difpenfatio ad folum quantum difpenfat hoc facramentum, facerdoté pertinet. A Concilio quoque Trid. quo perficitur homo fecundum fe per folis facerdotibus dată comparationem ad Chriftum: aliæ autem effe miniftrandi pote perfectióes,quibus homo perficitur p có- ftate dicitur, feff. 23.C. paratione ad alios, epifcopo refervantur. 1.4 Domino falvatore noftro Apoftolis, eorüq; in facerdotio fuccefforibus poteftatem traditam confecrandi, offerendi,& miniftrandi corpus, & fanguine ejus, facra litera oftendunt, & catholica Ecclefiæ traditio femper docuit. Hæc ibi. Et in c. 4. definit, laicos non effe facerdotes. Ab Ecclefia etiã tota infinuatur per ly Cujus officium committi voluit folis presbyteris, quibus fic congruit, ut fumant, & dentcaveris. Hæc illa in hymno fefti corporis Chrifti. Secundò vides: quò, &c. *q.66.07.5. ad 4. Sot.4.fent.dift.13.quæft. 1.ar.4. SUPER QU. LXXXII, ART. IV. ONCL. Neceffe QUARTUS. ARTICULUS D QUARTUM fic procedi- CON ¶ PROB. 1. Quia ficut epifcopus confecrans chrifma non 2. Prætereà. In aliis facramentis 10 20 eft edere, 1. Cor. 10. ho- minifter non præbet facramentum fibiftias, ut patet ex eo, quòd exterius facrificiú ipfi: nullus enim baptizare poteft feipsu, debet effe fignum facri- ut fuprà dictum eft:fed, ficut baptifmus ficii interioris, id, quod ordinatè difpenfatur, ita & hoc facrafacerdos per manducationem de fe verificari mentum. ergo facerdos perficiens hoc faoftendit. Secundò, quia cramentum non debet ipfum fumere à facerdos eft difpenfator feipfo. divinorum, a. 3. Et dif¶ 3. Prætereà. Contingit quandopéfator talis debet primò effe horum parti- que, quòd miraculosè corpus Chrifti in ceps, ut patet ex Dionyf. altari apparet fub fpecie carnis, & fan1. ILLATIO CON- guis fub fpecie fanguinis, quæ non funt *q.75 4.5. CL. Ergo facerdos per94.76... ficiens, &c. B. Negatur apta cibo, & potui, unde, ficut fuprà* illatio. S. Nam confe- dictum est, propter hoc fub alia fpecie 30 cratio chrifmatis, vel, traduntur, ne fint horrori fumentibus. 11. DE MINORI I. ergo facerdos confecrans non femper B. Quantum ad ordina- tenetur fumere hoc facramentum. tum. &c. ut in tex. 11. DE MINORI.Ita cipat facrificio, oftendit,ad fe facrificium interius pertinere. Similiter etiam per hoc, quòd facrificium populo difpenfat, oftendit, fe effe difpenfatorem divinorum, quorum ipfe primò debet effe particeps,ficut Dion. * dicit in lib. eccle. hier. Et ideò ipfe ante fumere debet, quàm populo difpenfet. unde & in prædicto cap.* legitur: quale eft facrificium, cui nec ipfe facrificans particeps effe dignofcitur? Per hoc autem fit particeps, quòd de facrificio fumit, fecundum illud Apoftoli 1. Cor. 10. Nonne, qui edunt hoftias, participes funt altaris? Et ideò necesse est, quòd facerdos, quotiefcumque confecrat, fumat integrè hoc facramentum. TAD PRIMUM ergo dicendum,quòd confecratio chrifmatis, vel cujufcumque alterius materiæ, non eft facrificium, ficut confecratio euchariftiæ, & ideò non eft fimilis ratio. ¶ Ad fecundum dicendum, quòd facramentum baptifmi perficitur in ipfo ufu materiæ. Et ideò nullus poteft baptizare feipfum, quia in facramento non poteft effe idem agens, & patiens: unde nec in hoc facramento facerdos confecrat feipfum, fed panem, & vinum, in qua confecratione perficitur facramentum: ufus autem facramenti eft confequenter fe habens ad hoc facramentum, & ideò non eft fimile. quomodò per ra- 5. Del. Xart, habes primò: pro Eccl. é deftruas errorem Lutheri, ut reiert, &c. ut in g. 81, ar. 1. appen. dicentis, quòd facerdotes confecrantes fupus Chrifti. Secundò habes: quomodò per rationem oftendas, ilratio merito damnari à lum Concilio Tolet, fecundum quòd recitatur in arg. contr. Ubi valdè pondera ly modis omnibus. Quod quidem Cōcilium in damnatione, atque deteftatione majorem oppofiti, & culAd tertium dicendum, quòd, fi pam ejus graviffimam miraculosè corpus Chrifti in altari fub dit, per hæc verba. Ec40 fpecie carnis appareat, aut fanguis fub ce Apoftolus dicit.Nonfpecie fanguinis, non eft fumendum. ne, qui edunt hostias Dicit enim Hieronymus * fuper Levit. Certum est, quòd hi, qui * Refertur participes funt altaris? De hac quidem hoftia, quæ in Christi com- facrificates non edunt, di 2.c. De memoratione mirabiliter fit, edere licet, de rei funt Dominici facra- bac• měti.Quicuq ergo facerilla verò, quam Chriftus in ara crucis obtu- dotum deinceps divino lit, fecundum fe nulli edere licet. Nec pro- altari facrificium oblapter hoc facerdos tranfgreffor efficitur: surus accefferit, & fe à quia ca, quæ miraculose fiunt, ca, quæ miraculose fiunt, legibus rit: ab ipfa, quase incommunione fufpendenon fubduntur. Confulendum tamen decenter privavit, graeffet facerdoti, quòd iteratò corpus, & tia communionis, anno fanguinem Domini confecraret, & fu- uno repulfum fe nove tè difpenfari: non au- ¶SED CONTRA eft, quod in Con*In Conc. tem, quantum ad uni- cilio Toletano legitur, & habetur * de Tol. 5.c. formiter difpenfari. §. consec. dift. 2. ca. relatum. Modis omni5.de conf. Hoc eft. Similitudo ad4.2.c.rela- ducta de baptifmo, & bus tenendum est, ut, quotiefcumque facriEuchariftiæ facramento ficans corpus fanguinem Domitenet in hoc,quòd utrú- ni nostri Jefu Chrifti in altari immolat, que difpenfatur ordinatè, nihil .n. inordi- toties perceptionis corporis, & fanguinis natum fit ab Ecclefia, Chrifti participem fe præbeat. maximè in difpenfatio- RESPONDEO dicendum, quòd', ne facramentorum, ex ficut fuprà* dictum eft, euchariftia non 9.67.a.7.ad tertium, & folùm eft facramentum, fed etiam fa9.83.ar.5. ad quintum, fextum, non autem te- crificium. net in hoc alio, f. quòd ¶ Quicumque autem facrificium ofutrumque difpenfetur uniformiter, feu( & in fert, debet facrificii fieri particeps: quia idem redit) quòd dif- exterius facrificium, quod offertur, fi- 59 penfatio utriufque fit gnum eft interioris facrificii, quo quis *11.10.0 5. &c. Nam facramentum de Civit. Dei; unde per hoc, quòd partiuniformis. Tunc nihil, feipfum offert Deo, ut Aug. * dicit 10. baptifmi perficitur, &c. III. DE CONCLUS. Non femper tenetur. R. Ideft non tenetur in cafu NOT. Scit B. Hieronymus, quòd una, & eadem hoftia eft, quæ in meret. rit. Hæc ibi. Item à Papa Gelafio de facerdotib. confecrantibus dicente. Quidam, fumpta tantummodò corporis facri portione, à calice facrati cruoris abftinet. Qui procul dubio aut integra facramenta percipiat, aut ab integris arceatur. Quia divifio unius, ejufdemque myfterii fine grandi facrilegio non poteft provenire. Hæc ille: ut recitatur in Decretis, de confecr, di.2.c. comperimus. Intellige ly ab integris arceantur, fecundum quòd explanatur à Concilio illo Toletano, ideft, quòd priventur officio celebrandi Miffam. Item à Concilio Triden. feff. 13. can. 10. fecundum quòd recitatur fuprà q. 81. ar. 1.4pp. unde & nonnulla ali a pro damnatione prædi&ti erroris elicere potes. Item ab eodem Trid. feff. 13 c.8. In facramentali fumptione femper in Ecclefia Dei mos fuit, ut laici à facerdotibus communionem acciperent, facerdotes autem celebrantes feipfos communicarent. Qui mos, tanquam ex traditione Apoftolica defcendens jure, ac meritò retineri debet. Hæc ibi. Tertiò vides: quomodò, &c Commentaria Cardinalis Cajetani. IN corpore duo. Primò repetit ex fupradictis duplicem Euchariftia D.Alb.4.f.d.13.4.29. SUPER QU. LXXXII. ART. V. I' de confecr. N calce 4. artic, adverte, facerdotem poffe quidem de confilio iterùm confecrare, & fumere, quandò fub fpecie carnis, aut fanguinis facra- Annos. mentum apparet, non teneri tamen ad hoc: quoniam actor miraculi facerdotem à lege fumendi abfolvit. Et proptereà Auctor in litera priùs libertatem facerdotis dixit, deindè confilium ded it. ftiam confecrare. Soph. Sacerdotes, qui euchariftia ferviunt, polluerunt PROB. Quia facerdos virtute Chrifti, tanquam ejus minifter, con San&tum so fecrat Euchariftiam, q. 78. art. 1. per hoc,quòd eft malus, non definit effe minifter Chrifti, ut patet ex contextu Matth. 24. item 1. Cor. 4. 1. DE CONCLUS. & fanguinem Domini populis dividunt,im- dùm |