ARTICULUS DSEXTUм fic proceditur. Videtur, quòd facerdos debeat denegare corpus Chrifti peccatori petenti. Non feftis peccatoribus, enim eft faciendum contra Christi præInf.4.81. etiam petentibus, non ceptum, propter vitandum fcandalum, PROB. Quia B. vel infamiam alicujus: fed Dominus Cyprianus id docet. præcepit Matth. 7. Nolite fanctum dare canibus. Maximè autem datur fanctum canibus, cùm hoc facramentum peccatoribus exhibetur.ergo neque propter vitandum fcandalum, neque propter vitandam infamiam alicujus, debet hoc facramentum peccatori petenti dari. ad 2.4' a 12. * In decr.2. 9.4.c. Sæpè Contingit *c.17. * Aliàs bet cele & commu nicare. 2.c.non CONCL.2. Si non poteft eis petentibus fa- ¶ PROB. Quia qui- frater, &c. cram Domini accedant,ante concilientur. tentis, fcilicet verbo, munio facra dari, acce terius confcientia rele infamet injuftè ipfum, vel etiam quod hoftiam locum diabolicarú ten- tos, c.3.in med. ¶ Si verò non funt manifefti peccatores, ¶ CONCL. 3. Sa- 3. Præt. Corpus Chrifti interdùm cerdos, qui eft confcius datur fufpectis de crimine ad criminis criminis peccatoris fa- manifeftationem: legitur enim in Decr. communionem*2. quæft. 4. Sæpè contingit, ut in mopetentis, poteft occultè nafteriis monachorum furta perpetrentur : monere ipfum peccatorem occultum, vel etiã idcircò ftatuimus, ut, quandò ipfi fratres de in publico generaliter talibus expurgare fe debent, miffa ab Abomnes: ne ad menfam bate celebretur, vel ab aliquo,cui Abbas prequam de peccatis pœni- ceperit, ex presetibus fratribus, & fic, ex& Ecclefiæ re- pleta miffa omnes communicentur in bac TEXAM. Ly pe- tione,& infrà. *Si Epifcopo, aut presbytero 40 verba:corpus Christi fit tibi hodie ad probaaliquod maleficiu fuerit imputatum, * pro pro fingulis aliis, vel fine aliis ad fingulis miffa celebrari debet, & comunicamiffam de locum, ubi folet com- ri,& de fingulis fibi imputatis innocentem brare, & dat tempore commu- fe ostendere: fed peccatores occultos non nionis. Ly porest, f.& oportet manifeftari: quia, fi frontem vedebet. Pro fua, & al- recundiæ abjecerint, liberiùs peccabunt, *Refertur vanda. Prudenter ta- ut Auguft. * dicit in lib. de verbis Dode confedi. men fecundü Chriftia- mini. ergo peccatoribus occultis non nam prudentiam in ta- eft corpus Chrifti dandum, etiamfi peprobibeat, libus correctionibus, 2. tant. 2. quæft. 33. art. &c. PROB. Quia de fe SED CONTRA eft, quod fuper patet,ut docet charitas, illud Pfal. 21. Manducaverunt, & adoraverunt omnes pingues terra, dicit Auguftin. Non prohibebat difpenfator pingues terra, ideft, peccatores,* menfam Do&tam, non eft commu- mini manducare. nio deneganda peccato- RESPONDEO dicendum, quòd 60 ribus etiam publicis: circa peccatores diftinguendum eft. Quipeccatores diftinguendum eft. Quipræcipuè in articulo mortis. dam enim funt occulti, quidam verò ma¶ PROB. Quia patet nifefti, fcilicet per evidentiam facti: ex Concilio Carthagi- ficut publici ufurarii, aut publiciraptonenfi. I. DE MAJORI.Con- res, vel etiam per aliquod judicium ecira Chrifti præceptum. clefiaftium, vel fæculare. Manifestis erB. Sano mo do intelle- go peccatoribus non debet etiam petentibus &tum. S. Tunc nihil,&c. facra communio dari: unde Cyprian. * non adducitur in fenfu fcribit ad quendam: Pro dilectione tua fano ab argumento. In confulendum me exiftimafli, quid mihi viEuangelio enim, ftando deatur de histrionibus, & mago illo, qui in fubjecta materia, prohibetur fanéta darica- apud vos constitutus adhuc in artis fuæ demibus, ideft, peccatori- decore perfeverat, an talibus facra com in tex. Ex quo patet, quòd argumentum fic, ut oportet, ad reftitu- II DE MINORI. Sed minus malum videtur effe. B. Peccatori. §. ¶ Ad fecundum dicendum, quòd, pactè verbositate mul- per ratione & oftendas, pro Eccl. Hoc * refertur de.2.q.4 c. Hoc eft, fi difpenfare cibum illum materialem abfque fideli prudentia eft malum, & à Chrifto illaudabile: multò utique magis fecundum Euangelium illud) erit & malum, & à Chrifto vi- Ad tertium dicendum, quòd tuperabile, cibum ipfu decreta illa funt abrogata per contraria fupercœleftem difpenfare fine prudentia fideli, documenta Romanorum Pontificum. Conftat autem, quòd Dicit enim Stephanus Papa: *ferri caden3. Confu ad fapientem propriè tis, vel aquæ ferventis examinatione con- 10 pertinet infpicere illud Catonis: Cus des, vide- feffionem extorqueri à quolibet, facri canoto, feu illud Ecclef. 12, nes non concedunt: fpontanea enim confefSi benefeceris,fcito,cui fione, vel teftium approbatione, publica feceris, & confequen- delicta commiffa funt regimini noftro judiEcclef. cap.co. Da bono, care: ofculta verò, & incognita illi funt &non receperis pecca § Notandum circa limizarionem Dur. ad di ter fervare illud ejusdě torem. Scriptura igitur per ly Quis putas eft fidelis, & prudens, &c. Si applicetur (ut decet propofito ifti, voluit dicere: Cibum Euchariftiæ da jufto, non autem peccatori; alioquin tu facerdos judicaberis imprudens, ac infidelis minifter. Infinuatur verò, quòd denegare non debeat, per 20 hoc, quod dicitur Pfal. 21. Manducaverunt,&cæt. ut cum B. Auguft. expofitione ponitur in arg. cont. Item per factum Chrifti narratum Matth. 26, Ibi enim patet, quòd ipfe peccatorem peffimum Judam Scarioth I' fimul cum cæteris exiftentem( id, quod, ut diximus, eft quædam peri- relinquenda; qui folus novit corda filiorum riftia cum infamare, per hoc, quod anteà inquit ; Ve homini illi, per quem filius hominis tra- Commentaria Cardinalis Cajetani. N corpore dua. Primò ponit diftinctionem de peccatoribus, & fub uno diftinctionis membro affirmativè concludit. Secundò negativè refpondet fub altero ejufdem diftinctionis membro, ibi: Si verò, &c. IN. Nart. 6. adverte,Duran, in lib. 4.dift.9.art. ult. limitare dictum auctoris hic.f. Occultis peccatoribus petentibus non potest facra communio 30 denegari, diftinguit enim de facerdote curato, feu ejus vicario, feu curam El Auct. gerente, & fimiliter de tempore generalis communionis, aut infirmitatis, vel tempore alio, putatque,non gerentem curam animarum debere negare communionem, ex eo, quòd non tenetur illum communicate etiam cum licentia curati: curatum autem extra tempus generalis communionis perfuaforiè, fine fcandalo tamen, negare communionem Rejic Hur debere. Dec limita : Mihi autem videtur, quòd, licèt cauta fit diftinctio Duran. ut petens communione nō exequatur facrilegium, quod intendit debitum tamen nullum video negandi occulto peccatori publicè fe communioni ingerenti, five fit facerdos Curatus, five non, modò ftet paratus in altari communicans quofcumque. Et ratio eft: quia Chrifti actio nostra eft inftructio: conftat autem,quòd dominus non tenebatur tunc ad communicandum Apoftolos, & de facili modicum fuperfedendo potuiffet fine fcandalo evitare Judam, inftituendo facramentum poft datam intinctam buccellam, qua fumpta exivit foras. Et confirmatur, quia Judas non petiit commu SUPER QU. LXXX. ART. VII. ONCE. 1. Noctur na pollutio fecun 9.ar.4.q.2. dufe cöfiderata nō imEt ver.1: 18.4.3. ad pedit ex neceffitate à suptione facramenti. 6. PROB. Quia pollu 49 ARTICULUS nionem, & tamen Dominus Apoftolicum chorum communicans, ipfum cum cæteris invitavit : dicens, comedire, feu bibite ex hoc omnes. Dur. ¶ Quocirca Duran, diftinctio locum habere videtur, quandò ad parte, coram aliis tamen peteret aliquis, ut facerdos vellet celebrare, & ipfum communicare: tùm enim, qui non tenetur communicare tunc occultum Quando el peccatorem, debet, fi fine fcandalo poteft, fuum negare minifterium. Di- mitenda co autem fine fcandalo, quia,fi negatio in damnuni vergeret famæ ipfius fiji petentis, par effet ratio in hoc cafu, & in cafu,quo ftaret paratus ad communicandum,poffet enim, ne actus negationis fuæ detraheret famæ proximi, communicare ipfum, relinquendo ipfi peccatori curam fuimet. ¶ Item in eod. art, cautè nota, in nullo cafu dandam, aut accipiendam effe hoftiam non confecratam, quafi loco communionis. Dico autem hoc, Ann, cir quia etiam fciente tàm communicante, quàm accipiente hoftiam,non effe doctrin confecratam, propter præfentes,qui indiftinctè adorant, vel adorare poffit P quamlibet hoftia, quam deferri, vel dari confpiciunt, illicitum eft: nam, fi nullus effet omninò præfens, non fingeret accipiens fe communicare, fed abftineret omninò. ¶In refponfione ad tertium ejufdem ar. nota, quòd decreta illa, quæ corpus Chrifti quafi ad examinationem ordinarent, non fuerunt per con cilia univerfalia facta : fed fuit concilium particulariter, ut patet 2. quæft. Ann.cir 4. & proptereà non eft mirum, ,fi erravit. SEPTIMU S. Utrum nocturna pollutio aliquem impediat à fumptione hujus facramenti. D SEPTIMUM fic proceditur. Videtur, quòd no&turna pollutio non impediat aliquem à fumptione corporis Chrifti. Nullus enim impeditur à fumptione corporis Chrifti, nifi propter peccatum: fed no*Li.12.ca. cöfiderata no eft, immò turna pollutio accidit fine peccato: di15. in me. nec effe poteft, peccatú cit.n. Aug. 12. fuper Gen. ad literam: mortale ut fupponitur ipfa phantafia, que fit in cogitatione ferex 1.2.9.88.ar.2.cor.fin.) mocinantis,cu fic expreffa fuerit in vifione & à perceptione hujus facramenti impedit ex fomniantis, ut inter illam,& veram conneceffitate folü morta- junctionem corporum non difcernatur: conle ; ut patet art, 4. item tinuò movetur caro: & fequitur, quod eum 80.39 *In fi.l.12. fiue. tio nocturna fecundú fe gatio metis folet fubfe qui ipsa pollutione, ut de his declaratur in tex. CONCL. 5.Pradictu concl. 4. impedimentų, quod ex cögruitate pro relp.ad 3. quæ fecundum legem impediebat ab ingreffu fan&torum,in nova lege non impe50 diunt à fumptione hujus facramenti, ficut de muliere pariente, vel menftruata, venit, debet poftponi vel fluxum fanguinis patiente, fcribit ipfo no obftäte debet propter aliq;neceffitaté, B. Greg.* Aug. Anglorum epifcopo ergo quis propter aliquă nevidetur, quòd neque etiam nocturna pol- ceffitare accedere, alio- difto, pari lutio impediat hominem à fumptione qui tame dignus.i.cöfef- anm.co fione facramétali mor- 10. hujus facramenti. taliŭ præmissa, ar. 4. ad fumenda Euchariftiam. PROB Quia Grego. CONCL.2.Pollutio motum fequi folet,cùm hoc tàm fine peccanocturna cófiderata fe- to fiat, quàm fine peccato à vigilantibus cundú caufam fua ipe- dicitur: quod,ut diceretur, procul dubio cofitate à suptione hujus dit homine ab hujus facraméti súptione. dit quãdoque de necef- gitatu eft. ergo nocturna pollutio nó ipefacramenti; quandoq; ¶2. Prætereà. Greg. *dicit in epiftola 70 vegiri ad PROB.Quia noctur- ad Augu. epifcopum Anglorum: fiquis 10.interra næ pollutionis caufa eft fua conjuge non cupidine voluptatis captus, gatione.n quandoq; peccatū morAug. 10. tale, quandoq; verò no fed tantum procreandoru liberorum gratia non longè à mortale, ut de caufis ta- utitur, ille profectò, five de ingreßu ecclelibus diffusè declaratur fiæ, five de fumendo corporis Dominici myCONCL.3.Noctur- Sterio fuo eft judicio relinquendus: quia prona pollutio proveniens hiberi à nobis non debet accipere, qui in ex turpibus cogitationi- igne pofitus nefcit ardere. Ex quo patet bus in vigilia habitis, eft quòd carnalis pollutio etiã vigilantis, fi magis fufpecta de pec- fit fine peccato, nó prohibet hominé à suveniens ex fuperfluitate ptione corporis Chrifti: multò igitur micibi,& potus. nùs phibet nocturna pollutio dormiétis. PROB. 1. Quia pec- 3 Prætereà. Nocturna pollutio vicatu mortale frequétiùs detur folam immunditiam corporalem gitationes, ut patet ex habere: fed aliæ immunditiæ corporales, facilitate confenfus, 1.2. 9.74.art.8, qua circa fumptione cibi, & potus. Secundò,quia Greg. fcribens PROB.1.Quia seper eft cũ quada fœditate corporali, Secundò, quia cya 4. Prætereà. Peccatum veniale non impedit hominem à fumptione hujus facramenti, fed nec etiam peccatum mor- fortafle, &c. tale poft poenitentiam: fed, dato, quòd 1-DE MAJORI.Impe nocturna pollutio provenerit ex aliquo ditur.B. Vel ex neceffi peccato præcedenti (five crapula,five tur- tate, vel ex coveniëtia.§. Túc ni.&c, Licèton.pol pium cogitationum) plerumque tale pec- lutio nocturna fit quancatum eft veniale,&,fi aliquandò fit mor- doque fine peccato: & tale, poteft contingere, quòd de mane cöfequéter no ipediat ex poeniteat,& peccatum fuum confiteatur, neceffitate, ut patet in cocl. 2. tn femper impeergo videtur, quòd non debeat impediri dit ex quada convenie à fumptione hujus facramenti. tia, ut patet in concl.4. 5. Prætereà. Gravius peccatum eft II. DE CONCLUS. homicidii, quàm fornicationis: fed,fi ali- tate. Tuc ni.&c.Stat.n. quis de nocte fomniet, fe homicidium fimul, quòd fine pecca perpetrare, aut furtum, aut quodcumq; to exiftés pollutio ipediat seper de cögruitate. aliud peccatum, non propter hoc impe- III. ILLATIO CONditur à fumptione corporis Chrifti. ergo CLUSIONIS. Ergo vividetur, quòd multò minùs fornicatio detur, quod neq; &c. B. fomniata cú pollutióe fubfequete, impe- Negatur illatio. §. Non diat à fumptione hujus facramenti. enim eft idē judiciù faciendu, quod tamen faSED CONTRA eft quod Lev. cit argumentu, de im15. dicitur: Vir, de quo egredietur fe- müditiis diuturnis, & perum: fed immundis non patet adi- Sed nec etiam peccatum men coitus immundus erit ufque ad vef de citò tranfeuntibus, tus ad facramenta. ergo videtur, quòd mortale poft panisenti am. B. Nifi illud pec Eccl. tam inducit fomnium tantam mentis diftra- propter pollutionem nocturnam aliquis joritas, quam putat ar & mentis distractio.Hęc micidii fecundum fe cō fiderati: quoniam, fi fecundum caufam fuam confideretur, aliter difunt: quæ annotaffe voluit textus in ly fi tamen fomnium homici cendum erit. Et hæc dii, &c. APPENDIX. X articulo habes mali.c. 19. vel etia,fi fit ex fuperfluitate naturæ,ficut enim contingit, fanguinem fluere abfque peccato, ita & femen, quod eft fuper- * Lib.x.de fluitas fanguinis,fecundum Philof* Quandoque verò eft cum genera nipeccato, puta, cùm provenit ex fuperfiuitate cibi, vel potus, parùm à & hoc etiam poteft efse peccatú veniale, vel in ortale,licèt fre- princ. quentiùs peccatum mortale accidat circa turpes cogitationes propter facilitatem confenfus, quam circa fumptionem cibi, & potus. Unde & Greg. *fcribens Aug. Anglorum epifcopo loco cit. 10 dicit, ceffandum effe à communione, quando ex turpibus co- in ar. 1. gitationibus provenit, non autem, quandò provenit ex fuperfluitate cibi, vel potus, præfertim, fi neceffitas adfit. fic igitur 33 9.4.c. ex caufa pollutionis confiderari poteft, utrum nocturna pollutio impediat ex neceffitate fumptionem hujus facra 20 Ex neceffitate quidem impedit hominem ab hujus facramenti perceptione folum peccatum mortale. Et, quamvis nocturna ipfa pollutio fecundum se confiderata peccatum mortale effe non pofsit, nihilominùs tamen ratione fuæ caufæ quandoque habet peccatum mortale annexum:& ideò confideranda eft caufa pollutionis nocturne. Quandoque .n. provenit à caufa extrinfeca fpirituali, Util.pros. E E prime quomodo fcilicet,ex dæmonu illufione:qui, ficut in qu. 111. per ratione & oftendas, prima parte habitu eft,* phantafmata có& infinuatü rectè intelli- movere pofsunt, ex quorum apparitione gas meritò effe à fcriptu- pollutio interdùm fubfequitur: quando- 30 ris, quòd pollutio noaturna impedit à fum- que verò provenit pollutio ex caufa inptione Euchariftiae. Ut trinfeca fpirituali, fcilicet, ex præcedenper hoc, quod dicitur tibus cogitationibus: aliquandò autem Levitic.15. Vir, &c. fecundum quòd cum apex caufa intrinfeca corporali, vel ex fuplicatione ponitur in perfluitate, five debilitate naturæ, five arg.contr. Item per hoc, etiam fuperfluitate cibi,vel potus;qualiquod dicitur Deut. 23. bet autem harum trium caufarum potSifuerit,&c. fecundum quòd eft in ad tertium eft & fine peccato, & cum peccato vePro cujus ampliori noti- niali, vel mortali exiftere, & fi quidem 40 tia vide Veritates aureas fit fine peccato, vel cum peccato veniali, fuper totam legem vete ars. 3. devotio rem, Deut.23. concl.s. non ex neceffitate impedit fumptionem huItem à Chrifto per hoc jus facramenti, ita fcilicet, quòd homo factum fuum, quòd in fumendo fit reus corporis, & fanguinis cœna illa fuprema, qua domini: fi verò fit cum peccato mortali cram dedit Apoftolis, impedit ex neceffitate. linteo præcinxit fe Illufio enim dæmonum quandoque Joan. 13. lorurus pedes provenit ex præcedenti negligentia præipforum. Præcinctio * Alids enim ifta defignat reftri- Parationis ad* devotionem, quæ poteft nem,&tionem hominis ab his effe & mortale, & veniale peccatum, Oratione, omnibus, quæ ad luxu- quandoque verò provenit ex fola nequiriam pertinent, inter tia dæmonum volcntium impedire homitë materialiter nocturna nem à fumptione hujus facramenti,unde pollutio.Restrictionem, legitur in collationibus patrum, quòd, inquam, maximè tem- cùm quidam frater pateretur pollutioné pore communionis de femper in feftis, in quibus erat commupropinquo fumendæ. Lumbos fiquidem pra- nicandum, feniores, comperto, quòd 60 cingimus, ait B. Greg. nulla caufa ab ipfo præcefferat, decreveHomil. 13. fuper Luc. runt, quòd propter hoc à communione fint lumbi veftri præcineti, &c. cum carnis non ceffaret, & ita ceffavit illufio daluxuriam per continen- monum. quæ connumeratur fal Secundò vides: quomo tiam coarctamus. Quo- ¶ Similiter etiam præcedentes coginiam lumborum nomi- tationes lafciva quandoque poffunt effe ne luxuria defignatur. omninò fine peccato, puta, cùm aliquis dò ex iis benè penfatis, caufa lectionis,vel difputationis cogitur 70 & applicatis doctri- de talibus cogitare. Et, fi hoc fit fine na præfens Angelica viciffim declaretur, atque concupifcentia, & delectatione,nó erunt cogitationes immundæ, fed honeftæ, ex quibus tamen pollutio fequi poteft, *In arg. 1. ficut patet ex auctoritate Auguft. * fuprà inducta. Quandoque verò præcedentes cogitationes funt ex concupifcentia, & delectatione, &, fi adfit confenfus, erit peccatum mortale, fi autem defit, erit veniale. ¶ Ex quadam verò congruentia impedit, quantum ad duo, quorum unum femper accidit, fcilicet quædam fœditas corporalis, cum qua,propter reverentiam facramenti, non decet ad altare accedere, unde & volentes tangere aliquid facrum, manus lavant, nifi fortè talis im nunditia fit perpetua, vel diuturna, ficut eft lepra, vel fluxus fanguinis, vel aliquid hujufmodi: aliud autem eft evagatio mentis, quæ fequitur pollutionem nocturnam, præcipuè quandò cum turpi imaginatione contingit. Hoc tamen impedimentum, quod ex congruitate provenit, poftponi debet propter aliquam neceffitatem, puta, ut Greg. *dicit, cùm fortaffe aut feftus dies exigit, aut exhibere *Laco jam minifterium pro eo, quòd facerdos alius deeft, ipfa neceffitas interracompellit. nunc dicto a gatio. 11. AD PRIMUM ergo dicendum, quòd ex neceffitate qui- Aug.c, x1 • dem non impeditur homo à fumptione hujus facramenti, nifi propter peccatum mortale, fed ex quadam convenientia poteft homo impediri propter alias caufas, ficut dictum *Incor.ar. est. * ¶ Ad fecundum dicendum, quòd coitus conjugalis, fi fit fine peccato (puta, fi fiat caufa prolis generandæ, vel caufa reddendi debitum) non alia ratione impedit fumptionem hujus facramenti, nifi, ficut dictum eft* de pollutione nocturna, * In cor. que accidit fine peccato, fcilicet, propter immunditiam cor- art. poralem, & mentis diftractionem : ratione cujus Hier. * dicit fuper Matth. fi panes propofitionis ab his, qui uxores tetige- tur 33.9. rant,comedi non poterant,quantò magis ille panis, qui de cœlo de- 4.c.Sciatis. fcendit, non poteft ab his, qui conjugalibus paulò ante * vacavere Alias amplexibus, violari, atque contingi? non quòd nuptias conde- ha fere comnemus, fed quòd eo tempore, quo carnes agni manducaturi fu- plexibus. mus, vacare carnalibus operibus non debeamus, fed,quia hoc fecundum congruitatem, & non fecundum neceffitatem eft intelligendum, Greg. *dicit, quòd talis eft fuo judicio relinquen- * loro citadus: fi verò non amor procreande fobolis, fed voluptas domina- to in arg. tur in opere (ut ibidem Greg. fubdit) tunc prohiberi debet, ne & habetur accedat ad facramentum. 33 qu.4.c. Vir cum propria. terrog. 1o. ¶ Ad tertium dicendum, quòd, ficut Greg. * dicit in epiftola "In f.regi Supradicta ad Aug. Anglorum epifcopum, in veteri teftamento firt ad in. aliqui polluti dicebantur figuraliter, quod populus novæ le- à med. gis fpiritualiter intelligit, unde hujufmodi corporales immunditiæ, fi fint perpetuæ, vel diuturnæ, non impediunt fumptionem hujus facramenti falutaris, ficut impediebant acceffum ad facramenta figuralia; fi verò citò tranfeant, ficut immunditia pollutionis nocturne, ex quadam congruentia impediunt fumptionem hujus facramenti per illum diem, quo hoc accidit, unde & Deuter.23. dicitur: fi fuerit inter vos homo, qui nocturno pollutus fit fomnio, egredietur extra caftra, &non revertetur, priufquam ad vefperam lavetur aqua. Ad quartum dicendum, quòd, licèt per contritionem, & confeffionem auferatur reatus culpæ, non tamen aufertur corporalis immunditia, & diftractio mentis ex pollutione confecuta. ¶ Ad quintum dicendum,quòd fomnium homicidii non inducit corporalem immunditiam, nec etiam tantam distractio nem mentis, ficut fornicatio fomniata propter delectationis intenfionem: fi tamen fomnium homicidii proveniat ex caufa, quæ eft peccatum, præfertim mortale, impedit à fumptione hujus facramenti, ratione fuæ caufæ. clufionem fingillatim quoad tres illas caufas, quoad primam quidem, ibi: ARTICULUS OCTAV U S. Utrum cibus, vel potus præaffumptus impediat fumptionem hujus facramenti, DOCTAVUM fic proceditur. Videtur, quòd cibus, vel potus præaffumptus no impediat fumptio- 10 né hujus facramenti. Hoc ad 2. Er 4. chariftiæ poft cibum, enim facramentum eft à Domino inftitu4.4.& potum affumptum: di.s. 9.1 4. rin.lec, fecundum fe ab hoc. 2. C. licet non impediatur tum in coena: fed Dominus, poftquam cœnavit, hoc facramentum difcipulis fu¶ PROB.I. Quia, & is tradidit,ficut patet Luc.22.1. Cor. II. honor tanti facramenti, & fignificatio rei ejuf- ergo videtur, quòd etiam poft alios cibos dem facramenti, & vi- affumptos nos debeamus fumere hoc fa- 20 tatio periculi vomitus, cramentum, ac ebrietatis monftrant, 2. Prætereà. Prime Cor 11. dicitur. talem prohibitione ecclefiæ effe conveniente Cùm convenitis ad manducandum, fcilicet (ut de his trib. mediis corpus Domini, invicem expectate, fi quis declaratur in text.)id, autem efurit, domi manducet: & ita videquod eft, aliquem convenienter impediri per tur, quòd, poftquam aliquis domi manprohibitionem ecclefie ducaverit, poffit in ecclefia corpus Chrià fumptione Euch.p. ci. fti manducare. c. po. affu. Secunda au- 3. Prætereà.In Concilio Carthaginetem pars,f., licèt non cil,1. Car. &c. probatur. Quia fu filegitur, & habetur de confec. dift. 1.* tha, can, mere Euchariftiam poft facramenta altaris non nifi à jejunis homi29. cibum, ac potu affum- nibus celebrentur,excepto uno die anniverrum non eft fecundu fario, quo cœna Domini celebratur. ergo ptum fe peccatum mortale/ut paret ex eo, quòd præ- falte illa die aliquis poteft corpus Chriaffumpfiffe cibum, ac fti poft alios cibos fumere, potum non habet repu In Con betur de spnfec. di 1.6. Jacra menia at Baris * ante 10.2. 4. Prætereà. Sumptio aquæ, vel megnantiam ad fignificatú dicine, vel alterius cibi, vel potus in hujus facramenti, art, 4. cor. & peccatum minima quantitate, vel reliquiarum cibi mortale tantummodò in ore manentium, neque jejunium ecimpedit fecundum fe à clefiæ folvit, neque fobrietatem tollit, fumptione Euchariftię, cùm ipfum folùm re quæ exigitur ad hoc, quòd aliquis revepugnet fignificato præ- renter fumat hoc facramentum.ergo per dicto, ar, 4 corpo, item prædicta non impeditur aliquis à fum 9.79. ar. 8 39 40 ut per hoe oftenderet tam altum myfterium fuisse præfiguratum ab illo Pafcha veteri, quod jam comederant ; & dari in cordibus noftris, fecundum illud ideò ordine convenie Sicut tempore inftitu Ab hac tamen generali regula exci- tionis, quia figura præ piuntur infirmi: qui ftatim communi- cefse fuit, afsumi euchacedit figuratum, necandi funt, etiam poft cibum, fi de eo- riftiam poft cibos illos rum periculo dubitatur, ne fine commu- legales: ita nunc, quannione decedant: quia neceffitas legem do non ampliùs primò inftituitur, non eft nenon habet, unde dicitur de confecr.* cefse, eam afsumi poft * De conf dift. 2. Presbyter infirmum ftatim com alios cibos, Immò nüc, dif 2 cap. municet, ne fine communione moria- polita alia caufa,fcilicet Prayer. illa triplici, quam adduxit probatio conclufionis, necefse eft, poni alium effectum,ideft 1.8. fliæ efse ante fumptio fumptionem euchari tur. ¶ AD PRIMUM ergo dicendum, quòd, ficut Auguftin. *in eodem lib. dicit: neque, quia poft cibos dominus dedit, proptereà pranfi, aut cenati fratres ad hoc Sacramentum accipiendum convenire debent, aut menfis fuis mifcere: ficut faciebant quos Apoftolus arguit, & emendat: namque falvator, quo vebementiùs commendaret mysterii illius altitudine, ultimu hoc voluit arctiùs infigere cordibus,& memoria difcipulorum: & ideò non præcepit, quòd deinceps tali ordine fumeretur, ut Apoftolis, per quos ecclefias difpofiturus erat, fervaret hunc locum. * Ad fecundum dicendum, quòd illud verbum in glof. *fic exponitur:fi quis efurit, & impatiens non vult expeEtare alios, manducet domi cibos fuos, ideft, pane terreno pafcatur, nec poft euchariftiam CONCL. 2. Ab ptione hujus facramenti. Ecclefia prohibitione ¶5. Prætereà. Quidam de nocte pro. generali præmiffa exci- funda comedunt, aut bibunt, & fortè so fumat. piuntur infirmi, qui totam noctem infomnem ducentes, de ftatim communicandi funt etiam poft cibum, mane percipiunt sacra mysteria nondùm fi de coru periculo du- plenè digefti. Minùs autem impediretur fobrietas hominis, fi in mane parum comederet,& pofteà circa noná fumeret hoc facramentum, cùm etiam fit quandoque major diftantia temporis. ergo videtur, quòd talis cibi præafsumptio non impediat hominem ab hoc facramento. Concilio Guarmacien- fonum valdè eft illud; SED CONTRA cft, quod Aug. quod docuit B. Augu. dicit in lib. * refponfionum ad Januariú ; Epift. Nam in ejus vita fic le118. c. 6. gitur. Denique diffolu- placuit Spiritui fancto, ut in honorem tanme. tioni fui corporis appro- ti facramenti priùs in os Chriftiani corpus pinquans hoc memoria- Dominicum intraret, quàm cæteri cibi. le docuit: Nullum videlicet hominem, quanRESPONDEO dicendum, quòd tumcunque excellentis aliquid impedit fumptionem hujus fameriti, fine confeffione, cramenti dupliciter: uno modo fecundum euchariftia debere fe, ficut peccatum mortale, quod habet tranfire. Hæc ibi, Procedit enim ex præ 1. ILLATIO CON- repugnantiam ad fignificatum hujus faart prac, CLUSIONIS. Ergo vi- cramenti, ut fuprà dictum eft:* alio mopr.sc. & art. 4. desur, quòd etiam, &c. do propter prohibitionem ecclefiæ; & fic bajus qu. B. Negatur illatio. §. impeditur aliquis à fumptione hujus facramiffis malè intellectis menti poft cibum, & potum aßumptum, quafi per fallaciam fe- triplici ratione. *Epi/.118. cundum non caufam, Primò quidem, ficut Augu. dicit med.so. a. tat, Chriftum poft alios in honorem hujus facramenti, ut fcilicet cibos dediffe difcipulis in os hominis intret nondú aliquo cibo, cuchariftiam ex hac vel potu infectum. Secundò propter ficaufa, fcilicet, quia per gnificationem, ut fcilicet detur intelligi, hoc effe præceptum intendebat, quod poft quòd Chriftus, qui eft res hujus facramodum euchariftiam menti, & charitas ejus, debet primò funfumerent homines post ୨୦ ¶ Ad tertium dicendum, quòd capitulum illud loquitur fecundum confuetudinem aliquandò apud aliquos obfervatam, ut in repræfentationem domini- hic dicit textus poft D. cæ cœnæ illo die à non jejunis corpus ridictum de difpenfaAug. intellige à fortioChrifti fumeretur: fed nunc hoc abroga- tionis poreftare circa atum eft: nam,ficut Auguftin.* in lib.præ- lia facramenta, quonia dicto dicit: per univerfum orbem mos ifte omnium facramentoru fervatur, ut, fcilicet corpus Chrifti à jeju- ftia. Textus ifte ex B. nis fumatur. maximum eft euchari *al medu. 2. dicente. Prætered "2.2.9.147 ne (falva illorum fub- Incorp.A. ftantia) ea ftatueres, vel mutaret: que fufcipie tium utilitati, feu ipfonerationi, pro rerum, rum facramentoru vetemporum, & locorum Aug.defumptus confirAd quartum dicendum, quòd (fic- marur vehementer ex ut in fecunda parte habitum est*) duplex Conc. Trid. fefs. 21. c. eft jejunium. Primum eft jejunium na- declarat: hanc potefta- ar.6, at 2. turæ, quod importat privationem cujuf- tem perpetuò in ecclecumque præaffumpti per modum cibi,vel fia fuiffe, ut in facrapotus, & tale jejunium requiritur ad hoc mentorum difpenfatio facramentum propter pradicta, * & ideò neque poft affumptionem aquæ, vel alterius cibi, aut potus, vel etiam medicine, inquantumcumque parva quantitate, licet hoc facramentum accipere: nec refert, utrum aliquid hujufmodi nutriat, varietate, magis expe vel non nutriat aut per dire judicaret. Id aut fe, aut cum aliis,dummodo fumatur per modum ci- vifus eft innuiffe, cùm Apoftolus non obfcurè bi, vel potus: reliquiæ tamen cibi rema- ait:fic nos exiftimet honentes in ore, fi cafualiter tranfglutian- mo, ur miniftros Chrifti, tur, non impediunt fumptionem hujus riori Dei: atque ipfum &difpenfatores facramenti, quia non trajiciuntur per quidem hac poteftare u modum cibi, fed per modum falivæ, & fum effe, fatis conftat, eadem ratio eft de reliquiis aquæ, vel cum in multis aliis, t in hoc facramento: cùm vini, quibus os abluitur: dummodò no ordinatis nonnullis cirtrajiciantur in magna quantitate, fed ca ejus ufum cætera, inpermixtæ falivæ, quod vitari non pot- quit, cùm venero, difeft. Aliud autem eft jejunium ec- 11 DE MAJORI. Et clefiæ quod inftituitur ad carnis ia videtur, quod,poftqua macerationem, & tale jejunium per aliquis domi manducavit, poffit in Ecclefia corpus Chrifti manducare. B. Negatur ifte fenfus deductus ex Apoftolo. §. Nam ex ipfo deducitur, & falfo, & contra intentionem ejus. Illud enim verbum Apostoli, unde & 486 4.dift.3.4. Quæft. LXXX. argumentum deductionem talem fibi confingit, in gloffa fic exponitur. Si m III. ILLATIO CON IV. DE ANTECE CLUSIONIS. Ergo fal- prædicta non impeditur, quia prædicta tem,&c.&. Negatur illa- non multùm nutriunt, fed magis ad altio.§.Procedit.n.ex præmiffis in hac parte abro- terandum fumuntur. gatis.Na c.illud loquitur Ad quintum dicendum, quòd, cùm fecundum,&c.ut in text. dicitur, quòd hoc facramentum priùs, DENTE.Jejuniu Eccle- quàm alii cibi, debet in os Christiani infiæ non folvit. B. Solvit trare, non eft intelligendum abfolutè retamen jejunium naturæ. fpectu totius temporis, alioquin, qui feS. Tunc nihil, & cæt.Na mel comediffet, vel bibiffet, numquam jejunium hoc, f. naturæ folùm facit ad propofitü poffet pofteà hoc facramentum accipere, coclufionis articuli.Cir- fed eft intelligendum quantum ad eundé ca quod jejuniu diligen- diem, &, licet principium diei fecundum tiffimè nota textum de diverfos diverfimodè fumatur: nam quireliquiis aquæ, vel vini, quibus os abluitur, lo- dam à meridie, quidam ab occafu, quiquentem cum maxima dam à media noćte:quidam ab ortu folis, cautela expreffa per ly diem incipiunt, ecclefia tamen Romana fed permixsæ falivæ, & diem à media nocte incipit: & ideò, fi per ly quod vitari non poteft. Hæc dixerim, ut poft mediam noctem aliquis fumpferit de fcrupulo confcientiæ, aliquid per modum cibi, vel potus, non qui in tali oris ablutione poteft eadem die hoc fumere facramenfaciliter(nifi magna circufpectio actualiter circa tum: poteft verò, fi ante mediam nocté : hoc adhibeatur accidere nec refert utrum poft cibum, vel potum poteft,omnes euchariftia affumptum dormierit, aut etiam digefumpturos commonefa- ftus fit, quantum ad rationem præcepti: juni re vera, qui fibi ta- refert autem quantum ad perturbatiomen ex minori confide- nem mentis, quam patiuntur homines tur,ad hoc facramétum propter infomneitatem, vel indigeftioné: fumedum accedant. Vi ex quibus fi mens multùm perturbetur, deant etiã hi, qui fepe,ac cerem: ne pofteà non je ratione jejuni videban iterùm vino, vel aqua abluunt os: ne ex incautela, vel minori, quàm oporteat, cautela circa hoc decepti annumerentur quandoque cum illo, qui, ut bonú odorem corporeu præpararet Euchariftiæ fumendæ, nuce mufchatā anteà manducabat, & fic no jejunus communione pofteà fumebat. Ne tamen putaveris, me danare id,quod no danat D.Thomas(Abfit )fed ipsu re&tè intelligendú effe velim,ac(ne in tanta re fiat error) vigilantiffimè poderandū illud,quod ipfe proptereà cautè multü expreffit, fly permixte fali ve,& ly quod vitari no poteft.Ablutione ergo talem oris dimittere ex toto, fecurius eft:quandoquidé necellaria communionem fumpturo non eft; & fi reliquiæ ciborum in ore manferunt, provideri aliter via tuta facilè poteft abfque periculo. m Art. IX. 627 VI. MAJOR. Non minor reverentia debetur huic facramento ja fumpto, qua ante fumptionem. R. Magis tamen impeditur hujufmodi reverentia per præcedentia, quàm per fequentia. §. Tunc nih. &c. immò pro. Nam ex co, quòd impediti poteft illa reverentia magis per precedentia, quàm per fequentia, factum eft: quòd magis eft inftitutum, quòd homines jejunent ante affumptionem hujus facramenti, quàm poft. Hinc agnofcere potes, quòd argumentum peccabat in fallacia fecundum non caufam,ut caufam. Caufa. n. præcepti de jejunio ante communionem magis, qua poft, non eft 10 hæc, quam putat argumentum, 1. quòd minor reverentia debeatur facrahomo redditur ineptus ad fumptionem ante fumptione:fed vera mento jā fumpto, quàm hujus facramenti . hujus caufa eft munime Ad fextum dicendum, quòd maxi- verentia talis, quæ crecontra impedimenta rema devotio requiritur in ipfa fumptione briùs, atque periculofiùs hujus facramenti: quia tunc percipitur præcedunt,quàm fequãfacramenti effectus, quæ quidem devo- tur tio magis impeditur per præcedentia 30 40 TEXAM.Ly debet taquàm per fequentia : & ideò magis eft in- ter fumptione hujus fa › men effe aliqua mora inftitutum, quòd homines jejunent ante craměti,& reliquos, &c. fumptionem hujus facramenti quàm tratione abundatiffima, polt, debet tamen effe aliqua mora inter fpeciatim verò quoad fumptionem hujus facramenti, & reli- facienda in illa mora, & quos cibos : unde & in Miffa oratio gra- decreti Papæ Clementis, tiarum actionis poft communionem di- damnificationemque ex citur, & communicantes etiam fuas pri- noftra illius abrogatioantiquos canones ftatutum fuit à Papa legem veterein, Levis. vatas orationes dicunt: fecundum tamen ne; vide omninò Veritates aureas fuper totam Clemente (ut habetur de confecr. dift. 22. concl. 2. exam, 2. 2.*) fi mane Dominica portio editur,ufque ad fextam jejunent ministri, qui eam fum- APPENDIX. Tribus grapferunt: & fi tertia, vel quarta bora acceperint, jejunent ufque ad vefperum. An tiquitùs enim rariùs Miffaru folemnia celebrabantur, & cũ majori præparatione: cra myfteria celebrare, non poffet de fanunc autem,quia oportet frequentiùs facili obfervari: & ideò per contrariam confuetudinem eft abrogatum. refert Chliftoveus, lib.2. de officio Misse contra V. DE MINORI, Minùs autem impediretur. R. Quantum ad perturba- IN corp. tria. Primò dicit, ex duplici capite provenire impedimentum fumptionis hujus facramenti;&,quia de primo egit in fuperioribus,juxta fe Sot.4.fent.dift.12.queft. 1. art. 9. Suarez difp. 70. fect. 1. cundum refpondet affirmativè quæfito. Secundò conclufionem tripliciter probat, ibi: Primò quidem,&c. Tertiò quandam ab hac regula exceptionem ponit: ibi: Ab hac tamen, &c. D NONUM fic proceditur. Videtur, quòd non habentes usũ rationis non debeant hoc facramentum fufcipere. Requiri CONC tib. debilem ufum tur enim, quòd aliquis ad hoc facramenrationis no eft denegada tum cum devotione, & præcedente fui examinatione accedat, fecundum illud Euchariftia. TPROB.Quia haben tes debile ufum rationis primæ Corinth. 11. Probet feipfum poffunt aliquam devo- homo, & fic de pane illo edat, & de calice tionem Euchariftiæ ac bibat; fed hoc non poteft effe in his, qui CONCL. 2. His, qui carent ufu rationis. ergo non debet eis numquã habuerunt usu hoc facramentum dari. rationis, non eft exhibeda Euchariftia. cipere. 70 2. Prætereà. Inter alios, qui carent ufu rationis funt etiam arreptiTPROB. Quia in talibus nullo modo præ- tii, qui energumeni dicuntur: fed taceffit Euchariftiæ devo- les etiam ab infpectione hujus facra- so menti arcentur fecundum Dionyf. tio. ¶ CONCL. 3. His, qui in lib. ecclef. hierarch. ergo carentibus non femper caruerunt ufu rationis, fi priùs, ideft: quandò erant compotes fuæ mentis, apparuit in eis devotio hu > jus facramenti debet exhiberi Euchariftia in articulo mortis : nifi fortè timeatur periculum vomitus, vel expuitionis. ¶ PROB. 1. Quia pa3. Præt. Inter alios carentes ufu tet ex terminis. Secunrationis maximè pueri videntur effe in- dò, quia hoc habetur nocentes: fed pueris hoc facramentum ex Concilio Carthaginon exhibetur. ergo multò minùs aliis 1. DE MINORI. Qui carentibus ufu rationis. carent ufu rationis. B. buerint eum. §.Tunc ni tatis. nenfi. cano.s.ba SED CONTRA eft, quod legitur Ita, quòd nunquam ha- |