10

III. DE MAJORI, Pertinere videtur, R. Subfequenter. §. Nam interna
infpiratio ex Chrifti fanguinis virtute procedit : fecundum quòd paffione
Christi juftificamur.

Tunc nihil, &cæt, Nuc dum eft ergo, quòd omnia prædicta* ver-
*Pofita in enim loquimur de te- ba funt de fubstantia forma, fed per prima
ftamento, prout figni-

arg. 1.

Fart prac.

reditas ista, de

teftamentum novum.

&c. ut in tex.

IV. ILLATIO CON

terni, non attenduntur

4

tur ratione exhibitionis:

10

cedat teftatoris: fanguis autem Chrifti DENS. Totum hoc fa-
dupliciter eft hominib. exhibitus: primò cramentum, & quantís
ad corpus, 6
quidem in figura, quod pertinet ad ve- ad fanguinem, eft me-
tus teftamentum : & ideò Apoftolus ibi- moriale Dominica paf-
dem concludit, unde nec primum_testa- fionis. B. Sed expreffiùs
mentum fine fanguine dedicatum est, 3. Sanguis enim feorfu
patet ex hoc, quod, ficut dicitur Exod. confecratus, &c. ut in
vigefimoquarto. Lecto omni mandato le- tex. Tunc nihil, &c. ut
gis à Moyfe,omne populum afperfit, dicens: patet ibid. Vide ad se-
Hic est fanguis testamenti, quod mandavit VIII. ILLATIO
ad vos Deus. Secundò autem eft exhibitus CONCLUSIONIS. De
in rei veritate, quod pertinet ad novu but ergo dict, &c. B.
teftamentum, & hoc eft, quod Apofto- cedit enim ex eo, quòd
Negatur illatio. §. Pro-
lus ibidem præmittit dicens ; ideò novi te- argumentum non ple-
ftamenti mediator eft Chriftus, ut,morte in- nè intelligit bonum fe-
tercedente, repromiffionem accipiant, qui fum formæ in ly vobis,
vocati funt, æternæ hæreditatis. Dicitur efficacia fanguinis Chri-
&ly multis. Nam de
ergo: hic fanguis novi testamenti, quia
fti forma ibi loquitur;
jam non in figura, fed in veritate exhibe- quæ non folùm attendi
tur: unde fubditur; Qui pro vobis effun- debet in Judais electis,
detur. Interna autem infpiratio ex hujus ut in tex.
quibus exhibitus eft,&c.
fanguinis virtute procedit, fecundum IX. ILLATIO CON-
quòd paffione Chrifti juftificamur:

Ad quartum dicendum, quòd hoc illatio. §. Procedit enim teftamentum eft novum ratione exhibi- ex præmiffis fupponentionis; dicitur autem æternum, tàm ra- tibus falfum, feu ex faltione æternæ Dei præordinationis, quàm fo præfuppofito in illis. etiam ratione æternæ hæreditatis, quæ jus tamen contrarium Nam Euangeliftæ (cuper hoc teftamentum difponitur: ipfa ibi argumentum fuppoetiam perfona Chrifti, cujus fanguine fuit) non intendebant teftamentum difponitur, eft æterna.

ficat principaliter, feu verba, cùm dicitur; Hic eft calix fangui-
effentialiter aliquid: & nis mei, fignificatur ipfa converfio viniin
hoc eft difpofitio hære- fanguinem eo modo, quo dictum eft * in
ditatis, ut patet etiam forma confecrationis panis : per verba au-
apud juriftas, de quod
quid eft hujus nomi- tem fequentia defignatur virtus fanguinis
nis, Teftamentum, tra effufi in paffione, quæ operatur in hoc fa-
tantes. Quia verò hæ- cramento, quæ quidem ad tria ordina-
qua lo-
quimur, eft cœleftis ad tur. Primò quidem, & principaliter ad
differentiam terrena, adipifcendam æternam hæreditatem, fe-
quæ veterafcit, Hebr. 8. cundum illud Hebr. 10. Habentes fiduci-
ideò difpofitio hujus am in introitu fanctoru in fanguine Chri-
hæreditatis appellatur fti, & ad hoc defignandú dicitur,novi,&
Hæreditatem auté ce- æterni teftamenti. Secundò ad juftitiam
leftem Deus difpofuit, gratiæ, quæ eft per fidem, fecundum il-
lud Roman. 3. Quem propofuit Deus pro-
CLUSIONIS.Ergo inco- pitiatorem per fide in fanguine ipfius, ut fit
venienter dicitur, &c. ipfe justus, & juftificans eum, qui ex fi-
B. Negatur illatio. §. de eft Jefu Christi, & quantum ad hoc
Nam ly Novi, & ly a- fubditur, myfterium fidei. Tertiò autem
hìc fecundum rationem ad removendum impedimenta utriufque
illam contradictoriam prædictorum,f. peccata, fecundum illud
(quam putat argumen- Heb. 9. fanguis Chrifti emundabit confcie-
tum) fed fecundum ra-
tionem unicuique ifto- tiam noftram ab operibus mortuis,i. à pec-
rum convenientiffima, catis, & quantum ad hoc fubditur, qui
Ly novi fiquidem dici- pro vobis, & pro multis effundetur in re-
&ly æterni, tam ratio- miffionem peccatorum.
ne æternæ Dei, &c. ut AD PRIMUM ergo dicendum
quòd, cùm dicitur; Hic eft calix fanguinis
V. DE MAJORI. Oc mei, eft locutio figurativa, & poteft du-
ftentes fecundum fe ta- pliciter intelligi, uno modo fecundum me-
les. §. Tunc nihil, &c. tonymiam, qua ponitur continens pro
Nam ly mysterium no contento, ut fit fenfus; Hic eft fanguis
erroris: licèt ab aliqui- meus contentus in calice, de quo fit hic
bus, ex fua ipforú mala mentio, quia fanguis Chrifti in hoc fa-
difpofitione, acceptum cramento confecratur, inquantum est
fit pro occafione erro- potus fidelium, quod non importatur in
ris.Ly myfterium fiqui ratione fanguinis, & ideò oportuit, hoc
dem hic ponitur non
ad, & cætera, ut in defignari per vas huic ufui accommoda-
tum. alio modo poteft intelligi fecundú
NOT.Refponfum metaphoram,prout per calicem fimilitu-
hoc formale vigilanter
confidera etiá in aliis fi- dinariè intelligitur paffio Chrifti, quæ
milibus, ubique facien- ad fimilitudinem calicis inebriat (fecun-
do fcilicet differentiam dum illud Thren.3. Replevit me amaritu
inter occafiones erroris, dinibus, inebriavit me abfynthio; unde
quæ fecundum fe funt
occafiones errotis:& in- & ipfe dominus paffionem fuam calicem
ter illas erroris occafio- nominat, Matth. 26. dicens: Tranfeat 60
nes, quæ fecundum fe, à me calix ifte) ut fit fenfus, hic eft calix
licèt fint occafiones ve-
ritatis inveniendæ, & paffionis meæ, de qua fit mentio in fan-
vitandi erroris, nihilo- guine feorsùm à corpore confecrato:
minùs à nonnullis ex quia feparatio fanguinis à corpore fuit
defectu ipforum accipi- per paffionem.
untur tanquã occafio

tradere formam facra-
¶ Ad quintum dicendum, quòd my- de ipforum formis agi-
mentorum. Unde, cùm
fterium hic ponitur, non quidem ad ex- tur, non eft femper fu-
cludendam rei veritatem, fed ad often- mendum inde efficax
dendam occultationem: quia & ipfe fa- pleniter argumentum à
quod tamen femper ef-
guis Chrifti occulto modo eft in hoc fa- fet, fi Euangeliftæ ipfi
cramento, & ipfa paffio Chrifti occultè intendiffent formas o-
fuit figurata in veteri teftamento. mnium facramentoru
Ad fextum dicendum, quòd dici- integras in fcriptis edo-
tur: Myfterium fidei, quafi fidei objectu; historiam de Chrifto, &
quia, quòd fanguis Chrifti fecundum cætera,ut in tex.
veritatem fit in hoc facramento, fola fi-
de tenetur : ipfa etiam Chrifti paffio per
fidem juftificat. Baptifmus auté dicitur X art. habes_pri
Ex quomodo per
facramentum fidei, quia eft quædam fi-
rationem oftendas, me-
dei proteftatio: hoc autem eft facramen- ritò infinuatum effe à
tum charitatis, quafi figurativum, & ef- Conc. Flor. & ab Innoc.
fectivum.
Papa, quòd omnia ver-
¶ Ad feptimum dicendum, quòd, fic- ba ifta.f. hic eft calix
ut dictum est, fanguis feorsum confe- aterni teftamenti, my-
fanguinis mei, novi, &
cratus à corpore expreffiùs repræfentat fterium fidei, qui pro
paffionem Chrifti, & ideò potiùs in con- vobis, & pro multis ef-
fecratione fanguinis fit mentio de paffio- fundetur in remiflione
ne Chrifti, & fru&u ipfius, quàm in có- fubftantia forma con-
fecratione corporis.
fecrationis vini. A Con-

nes erroris, & offufcan- Ad fecundum dicendum, quòd, dæ veritatis. Non.n.ifte quia (ut dictum eft *) fanguis feorsum *in corp.a. ultimò dictæ erroris oc- confecratus expreffè paffionem Chrifti &9.76.a. cafiones, quæ re vera a.ads. funt pro talibus folùm repræfentat, ideò potiùs in confecratio-70 acceptæ, funt femper ne fanguinis fit mentio de effectu paffio hominibus fubtrahen- nis, quàm in confecratione corporis, q da. Alioquin tolleren- eft paffionis fubjectum, quod etiam facræ, ex quibus pravi defignatur in hoc, quod dominus dihomines accipiunt oc- cit, quod pro vobis tradetur: quafi cafiones non folùm er- diceret, quod pro vobis passioni fubjirorum fuorum, fed etiã cietur. hærefum (funt enim

cafione inde accepta, peccatum revixit, Rom. 7. Vide 3. par.
de Sal. q. 3. ar.8. ad primum, & quæft. 42. artic.2. & 2. 2. quæftio.
43. art 7.8.

VI. CONCLUSIO. In hac forma magis debet poni charitas, quàm fides.
R. Si forma hæc ordinaretur magis ad explicandum in hoc facramento effe
figurativum, & effectivum, quàm effe objectum.§. Tunc nihil, &cæt. Nã
ifta forma magis ordinatur ad fignificandum hoc ultimum, quod con-
cernit fidem , quàm illud primum, quod concernit charitatem.

¶ Ad octavum dicendum, quòd fan- cil. quidem Flor. fecun-
dum quòd ponitur fu-
guis paffionis Chrifti non folùm habet
prà, ar. 2. appen. Ubi
efficaciam in Judæis electis, quibus ex- nota, maximum au-
hibitus eft fanguis veteris teftamenti,fed &toritatis pondus defi-
etiam in Gentilibus, nec folùm in facer- gnari in eo, quod ibi
dicitur: in antiquiffimo
dotibus, qui hoc conficiunt facramen- ufu Romanæ ecclefia
tum, vel aliis, qui fumunt, fed etiam for mam hanc fuiffe.
in illis,pro quibus offertur:& ideò figna- Quantü enim valeat co-
ter dicit: pro vobis, Judæis,& pro multis, antiqua Ecclefiæ, quan-
fuetudo,præfertim tàm
fcilicet Gentilibus: vel pro vobis mandu- taque diligentia fitimi-
cantibus, & pro multis, pro quibus of- tanda, reliquit manife-
fertur.

¶Ad nonú dicendú, q Euangelifta
nó intendebant tradere formas facramé-
torũ, quasí primitiva eccl. oportebat effe

ftè teftatum fideliffimus
catholicæ veritatis pro-

pugnator D. Thom. in
2.2.q. 10. ar. 12. corp.
prin. Vide tu ibi omni-
nò, ad perpetuam rei,
& hujus, & cujufcum.

que fimilis, memoriam. Quantum item valeat verbum illud à Concil. Flor. dictum.f. Romana Ecclefia, noverint omnes ex eo quod Anacletus 90 Papa Tertius, vel Quartus à Petro, & natione Græcus, dicit. Sacrofancta Romana, & Apoft. Ecclefia non ab Apoftolis, fed ab ipfo Domino Salvatore noftro, primatum obtinuit. Et ambo (fcilicet Petrus, & Paulus) Sanctam Romanam Ecclefiam confecraverunt atque omnibus aliis urbibus in mundo universo tàm sua præfentia, quàm fuo venerando triupho pretulerunt. Hæc ille: quæ recitantur dift.22.c. facrofaneta. Item no

verintex co: quod idem Concilium Flor. feff. ult. in literis fanétæ unio.

nis dicit de Ecclefia Romana fic. Definimus, fanctam Apoftolicam Sedem, Romanum Pontificem in univerfum orbem tenere primatum: c.. ecclef.& ipfum Romanum Pontificem effe fuccefforem Beati Petri principis Abierarc.p.3. postolorum, & verum

fi.

hæc

inter med. Vicarium fefu Chrifti, occultas, ut dicit Dion.* in fine eccle-
toriufque Ecclefia "ca-
pus, & omnium Chri fiaft. hierar. fed intenderunt hiftoriam
ftianorum patrem, & de Chrifto texere. Et tamen
doctorem exiftere: omnia ferè verba ex diverfis fcri-
ipfi in Beato Petro pa- pturæ locis accipi poffunt: nam quod
fcendi, regendi, & gu-
bernandi univerfalem dicitur; hic eft calix, habetur Luc.
Ecclefiama D. N. Je- 22. & 1. Corinth. 11. Mat. autem 26.
fu Chrifto plenam pote- dicitur, hic eft fanguis meus novi te-
ftatem traditam effe.

ΤΟ

Quemadmodum & in gestis acumenicorum Conciliorum, & in facris
canonibus continetur. Hæc ibi. In ultima illa feffione, ante literas ejuf
dem fancte unionis immediatè confpicies mirabile hoc opus Dei, fci-
licet,quòd Græci ibi (abfentibus latinis) poft revolutionem fuorum Do- 20
&orum, multamque veritatis inquifitionem factam in Palatio fui Impera-
toris, tandem inter fe in hanc, quam audifti, fentiam de primatu Roma
næ Ecclefiæ devenerüt. Quam quidem fententiam, cùm pofted Latinis
Præfulibus notificaffent, omnes pariter in Domino gaudentes repofuerunt
in literis fanct, unionis. Quæ fanè unio fancta fuit: quandoquidem, &
Græci, & Armeni, & Jacobini, rejectis priftinis erroribus, luce veritatis

Sor.4.f.d.11.q.1. art. 4.

SUPER Q. LXXVIII.
ART. IV.

457 CONCL. In verbis

Inf. ar. s.

formarum facra

co.Et4, d. menti Euchariftia eft 1.q.1.ar 4. quædam virtus creata 9.2. dif. ad tranfubftantiatione

8.7.2.ar.3.

&d.10. in hujus facramenti facié

ARTICULUS

infpecta feipfos Ecclefiæ Romanæ, tanquam matri fuæ, devota volunta te fubdiderunt. Ur autem agnofcas certius, folam in prædictis veritatem triumphaffe: notabis ; præmiffa Concilii Florentini acta omnia efse recitata fecundum translationem cujufdam Abrahami Cretenfis quæ magna infula Græcorum

ftamenti, qui pro multis effundetur in eft qui torum ipfum Concilium è Græco in remiffionem peccatorum, quod autem Latinum fideliter, tan additur, aterni, & iterum myste- quam à Spiritu fancto rium fidei, ex traditione domini habe- actus, tranftulit. Item tur, quæ ad ecclefiam per Apoftolos noverint tande omnes pervenit, fecundum illud prima Corith. Romana à Concil. Trie ex eo quòd Ecclefia 11. Ego accepi à domino, quod & tra- den. feff.7.de bapt. can.

didi vobis.

3. feff. 14 defacr extr.unit.c.3.& feff. 22.

c.8.& feff. 25. de delect, cibor, jeju. dieb. feft. c. 10. vocatur omnium Ec clefiarum mater, & magiftra. Ab Innocentio autem Tertio idipfum in principio appendicis dictum, & diffufe, & doctiffimè, infinuatur; extrà de celebr. Miffar. c. cùm Marthe. Ibi enim poft multa ex doctrina fcripturarum facrarum in favorem, & declarationem fingularum partium, atq; ideò totius formæ confecrationis vini adducta decretalem fuam epiftolam, quantum ad hoc pertinet, concludit in hæc verba. Credimus igitur: quòd formam verborum, ficut in canone reperitur, & à Chrifto Apoftoli,& ab ipfis eorum acceperint fucceffores. Hæc ille fummus Pon tifex. Secundò vides: quomodò ex iis benè penfatis, &c.

ponit affirmativam.conclufionem, eamq; bimembrem, & fimul probat quoad utrumque membrum, ibi: Et propter hoc, &c.

QUARTUS.

Utrum prædictis verbis formarum infit aliqua vis creata, effectiva confecrationis .

D QUARTUM fic proce- 30 ditur. Videtur, quòd præditis verbis formarum. non infit aliqua vis creata,effectiva confecrat. Diexpoflit.ad dam; inftrumentaliter cit enim Damal. * in 4. lib. fola virtu¶ PROB, I. Quia te Spiritus fancti fit converfio panis in *1.4. or dicere contrarium, & corpus Chrifti: fed virtus Spiritus fantho. fid. c. circa repugnat di&tis fancto- tiet virtus increata. ergo nulla virtute rum, & derogat digni- creata horum verborum conficitur hoc tati facramentoru novæ legis (ut a fortiori, facramentum.

6.03. tamen. Mar.2.3.

tem hujufmodi inftru- creatio rerum, vel etiam formatio cor-
mentalem à Chrifto,ut poris Chrifti in utero virginali : quæ
patet à fimili de aliis quidem nulla virtute creata fieri potue-
factis, vel dictis Chrifti,
runt ergo neque hoc facramentum

9.52. art. 2.

40

so

I ILLATIO CON- confecratur aliqua virtute creata dictoCLUSIONIS.Ergo nul- rum verborum. la, &c. B. Negatur il¶ 3. Præt. Prædicta verba* non funt latio. §. procedit enim *pofita in ex præmiffis male intel- fimplicia, fed ex multis compofita: ar. 2. 3. in lectis. Nam, cùm dici- nec fimul, fed fucceffivè proferuntur, fola virtute Spiri- tur: converfio autem prædicta, ut fu, 60 tus fanéti, & cætera, ut prà dictum eft, * fit in inftanti: unII. DE MAJORI. No de oportet, quòd fiat per fimplicem fiunt aliqua virtute virtutem. non ergo fit per virtutem. creata. B. Tanquam horum verborum. agente principali §.Tuc

Unde, cùm hoc facramentum fit præ cæteris dignius, ficut fuprà dictum eft,* confequens eft, quòd in verbis formalibus hujus facramenti fit quædam virtus creata ad converfionem hujus facramenti faciendam, inftrumentalis ta men, ficut & in aliis facramentis, ficut fuprà dictum eft.* cùm enim hæc verba ex perfona Chrifti proferantur, ex ejus mandato confequuntur virtutem inftrumentalem à Chrifto: ficut & cætera ejus facta, vel dicta habent inftrumentaliter falutiferam virtutem, ut fuprà dictum eft.*

E primò quomoEX dò per rationem oftendas, meritò effe infinuatum à concilio, & Ameffectiva converfionis. brofio, quòd vis creata. "q.62,ar. 4, ineft verbis formarum facramenti Euchariftia. AD. Ambrofio quidé, Ubi nota ly vis in fermone, ficut fuprà quest. 62. art. 4.in argum.cot. notandum erat, & in B, Beda ly vim cõtulit Auguft.ly vis aquæ, & aquis. Sed & dicitur, quafi ad ide propofitú confirmandu, Luc. 24. quòd Je/us non tantùm eft potens in opere, fed

¶ AD PRIMUM ergo dicendum, quòd, cùm dicitur, fola virtute Spiritus etia in fermone. A Cofancti panem in corpus Chrifti conver- cilio Florens. infinuati, non excluditur virtus inftrumen- tut per hoc, quòd dicit talis eft in forma hujus facra- fii fubftantia panis in , quæ menti:ficut, cũ dicitur, folus faber facit corpus,& fubftãtia vini cultellú, no excluditur virtus martelli. in fanguine convertun tur. Vide quæft. 77.9.5. Ad fecundum dicendum, quòd appen. Ubi & notabis: opera miraculofa nulla creatura poteft quod iftud concilium fe facere, quafi agens principale, poteft habet in hoc ad Lateratamen ea facere inftrumentaliter, fic- nenfe,tanquã expofitio quædam, feu declaratio, ut ipfe tactus manus Chrifti fanavit le- Viderat Floretini,quòd profum;& per hunc modum verba Chri- Lar. dicebat ly tranfubfti convertunt panem in corpus Chri- ftantiatis pane, &c.poseftate divina. Quia verò fti,quod quidé fieri non potuit in con- poteftas divina intelligi ceptione corporis Chrifti, qua corpus poteft, & ut in fe eft, & Chrifti formabatur, ut aliquid à cor- ut in creaturis, tanquam pore Chrifti procedens haberet inftru in inftrumento,fpeciali mentalem virtutem ad ipfius corporis nihil horum exprefsè diter participatur:ideò, cũ formationem. In creatione etiam non ftinctim explicaffe Con

70

creatiōe introducit mi- gis operatorius eft, ut fint, quæerant, & nor, quafi pro proba- in aliud commutentur? & fic, quod etione in contrarium, rat panis ante confecrationem,ja corpus: quòd fcilicet nec etiam Chrifti eft poft cófecrationé: quia fermo currere poffit virtus Chrifti in aliud creaturam mutat. creata ad factionem o- ¶ RESPONDEO dicendum, quòd peris miraculofi, refpo- quidam dixerunt, nullam virtutem creadetur, quòd nihil pro- tam efle, nec in prædictis verbis ad * bat eo, quòd de illis, A3, & de ifta converfione, tranfubftantiationem faciendam, nec 80 palitis in quamvis omnia fint o- etiam in aliis facramentorum formis, argum.. pera miraculofa, non vel ctiam in ipfis facramentis ad indu

54.

hic rationabiliter motů eft hoc pofterius conci liu ad exprimédum hoc Ad tertium dicendum, quòd præ- per ly virtute verbor dicta verba;* quibus fit confecratio, fa- Chrifti. Ac fi apertiùs di xerit. Poteftate divina inarg.. cramentaliter operantur: unde vis con- Chrifti, & ut eft increara verfiva, quæ eft in formis horum fa- fe, & ut eft creata in cramentorum, confequitur fignificatio- verbis ipfis: hoc eft (ad nem, quæ in prolatione ultima dictio- textus loquelam propius accededo & ut eft prinnis terminatur: & ideò in ultimo in- cipale agens, & ut eft ftanti prolationis verborum prædi- agens inftrumétale.Am&a verba confequuntur hanc virtu- bo quidem hæc in fenfu in ordine tamen ad præceden- fubly poteftate divina, Concilii Lateranenfis, tia: & hac virtus eft fimplex ratione continebantur: fed non fimplicis fignificati: licèt in ipfis ver- adhuc, antequam Flobis exteriùs prolatis fit quædã cópofitio. rentinum exponeret, manifeftè declarata. Regula.n. generalis eft hæc, f. quòd ipfa cocilia mutuò inter fe fupplevifse leguntur, quæ ab eorum aliquo, vel aliquibus funt omiffa: prout à fimili de Euangeliftis hoc totidem verbis dicens nos docuit Papa Innocent. III. extrà de celebr, Miffar, c.cum Martha.Secundò vides:quomodò ex iis, &c,

tem,

Comm

Notandum pro intel

jus 4. art.

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Ncorpore duo. Primò adducit quorundam de hoc opinionem, & cam Sezu. Print addivam conclufionem ponit, ibi: Unde cùm hoc, &c.

I'

videtur manifeftari: nam manus affumi poteft, & de facto affumitur à
multis artibus in inftrumentum : nec oportet, artem futoriam, aut fabrile,
aut muficam aliquam qualitatem fuperaddere manui, cùm illa utitur,
fed ex hoc ipfo, quòd ars utitur manu, manus eft quædam vis artis illius,
& fic de aliis. Et hoc multò verius eft referendo rem creatam ad divinam
omnipotentiam utentem creatura, affumendo illam in inftrumentum
quantò efficacia divina major in infinitum eft, ut fit intima cuicumque
creaturæ. Effectus autem virtutis verborum non eft difpofitio aliqua: fed,
ut in allatis verbis ex facro Concilio clarè patet, eft converfio panis in cor-
pus Chrifti.

Nart. 4. ejufdem quæft. quinque de veritate verborum facramenta-
lium notanda funt,. an eft, quid eft, cujus eft factiva, quandoest, &
ligeria bu qualis eft. Virtutem habere verba confecrationis, licèt fub opinione pona-
tur, fi perfpexerimus tamen doctrinam in generali Concilio traditam fub 10
Eugen, Quarto, determinata hæc quæftio videtur: nam inter alia legitur
ibi: facerdos in perfona Chrifti loquens hoc conficit facramentum: nam
ipforum verborum virtute fubftantia panis in corpus Chrifti, & fubftan-
tia vini in fanguinem convertuntur. Ubi clarè vides, virtutem verboru
affertam à facro Concilio. Ut autem fuperiùs diximus de virtute facra-
mentorum, fic confequenter nunc dicimus de virtute horum verborum,
quòd non eft qualitas aliqua fuperaddita ut res quædam diftincta reali-
ter ab ipfa oratione fignificante, fed eft ipfa oratio fignificans, ut inftru-
mentu Dei ad confecratione, ita, quòd oratio ipfa, puta,hoc effe corpus
meu: fecundum fe quidem non eft aliud, quàm enunciatio fignificans,hoc,
effe corpus meum: fed ut affumpta à Chrifto in inftrumentum ad confe- 20
crationem iftam, eft non folùm enunciatio fignificans, fed inftrumentali-
ter efficiens, quod eft habere virtutem, immò eft effe virtutem.

468

'tur due

Nec obftant objectiones Scoti in prima diftin. 4. de infinitate virtutis
requifitæ ad tranfubftantiationem, & de creatione: primam enim folvit Refellun
Auctor ad primum : & fecundam ad fecundum. exigitur enim infinita vir- Scori obje
tus in agente principali tantummodò. Et non eft fimile de creatione: quia tiones.
nulla res in creatione præfupponitur, quam inftruméti actio poffit attinge-)
re; hic autem invenitur fubftantia panis, & vini, quæ à virtute verborum
attingitur, dùm convertitur in corpus, & fanguinem Chrifti. Et, quia,
verba confecrationis, ut conficiunt orationem fignificantem, quod per fa
cramentum efficitur, in inftrumentum divinæ actionis affumuntur, ideò,
quamdiù utitur Deus per facerdotis minifterium verbis facramentalib. tā-
diù eft virtus facramentalis, inchoativè tamen, & in fieri; ficut & ipfa ora-
tio, dùm proferuntur partes inchoativè, & in fieri, eft ufque ad termina-
tioné;in ipfa namque terminatione orationis oratio perfectè fignificatione
habet, & fimiliter ifta virtus perfectè invenitur : ideò non priùs, nec poft,
fed tunc, cùm oratio perfecte fignificans eft, virtus inftrumentalis prædi
Eta perfectè eft, & operatur. Unde, cùm oratio fit quoddam fucceffivu,
cujus exiftentia non requirit, quicquid eft ejus,effe fimul, fed ex quocum-
que ejus exiftente infertur, & fignificationem non fortiatur, nifi in fui ter
mino, proptereà dixit Auctor, quòd oratio in fui terminatione tantùm fi-
gnificatione fimul, & virtutem facramentalem fortitur, Cum quo ftant.
fupradicta, alioqui non tota oratio effet inftrumentü Dei, aut inftrume-
ti in actu fine vi inftrumentali effet per aliquod tempus.Et, ficut fignifi-
catio hujus orationis eft quodammodò fimplex,& quodammodò compofi-
ta, quoniam ex multis partialibus fignificationibus confurgit, & fimplex
effe fignificar, fcilicet, hoc effe corpus Chrifti, abfque compofitionis, ad
mixtionis,informationis, adjunctionisve modo quocumque, ita virtus ifta
ex parte orationis fignificantis eft quodammodò compofita: ex parte au-

30

Et, quia effe virtutem eft quoddam adventitium orationi abfo-
lute : ideò dicitur, orationem habere virtutem, & virtutem effe in ver-
bis, & virtus verborum, & fimilia. Et, quia virtus adventitia qualitatis
rationem, ac nomen induit, ideò qualitas dicitur: cùm tamen fecundum
rem nihil aliud fit, quàm orationem effe inftrumentum Dei, quod nihil
aliud eft, quàm Deum uti oratione inftrumentaliter ad talem effectum,
ficut enim omnis creatura eft in potentia obedientiali ad hoc, quòd de ca
fiat, quicquid Deus vult, ita eft etiam in potentia obedientiali ad hoc, ut
fit inftrumentum Dei, ad quodcumque faciendum Deus illa uti volue
rit, & ficut Deum in facramento baptifmi per Chrifti baptifmum dediffe
virtutem aquis inchoativè diximus, nulla tamen qualitas fuperaddita
proptereà eft aquis, & poftmodùm completè datur virtus aquæ in actua
li baptifmo, per hoc, quòd Chriftus baptizans utitur illa aqua: ita in pro-
pofito verba ifta potiùs, qua alia,ab ipfo Chrifto fanctificata funt inchoa-
ivè, completè autem vim fortiuntur, cùm Chriftus per facerdotem illa
profert ad confectionem hujus facramenti: talis enim ufus verborum cft
conftitutivus inftrumentalis efficacia in oratione, qua utitur: nec opor-
tet,aliquam fuperapponere qualitatem. Et hoc exemplo in artificialibus 40 tem effectus dicitur fimplex in litera in refponfione ad tertium.

4.dift. 8. q.

Sot.4.f.d.11.9.1.4.5.
Capr. 4.f.d.8.9.1.4.5.
SUPER Q. LXXVIII.

CON

ART. V. ONCL.1.Hæc verba formarum cō3.ar.1.q.4. fecrationis prædictarū quandò proferuntur à facerdote, fumuntur fignificative, ideft fecun

D QUINTUM fic procedi-
tur. Videtur, quòd prædi-
&æ locutiones non fint ve-
ræ. Cùm enim dicitur: boc
eft corpus meum, ly hoc eft
dum vim fignificationis demonftrativum fubftantiæ: fed fecun-
facramentalis (ar.z. ad dum prædicta,* quandò profertur hoc
fecundum) & non tan-
tum materialiter, ideft pronomen, hoc, adhuc eft ibi fubftan-
tia panis: quia transubstantiatio fit in

art.fr 26.

recitativè.

¶ PROB. 1. Quia, fi ultimo inftanti prolationis verborum :
hæc formarum verba fed hæc eft falfa: panis eft corpus Chrifti.
non fumerentur fignifi-
cativè, non perficeretur ergo & hæc eft falfa: Hoc est corpus
facramentum ; quandò meum.

præfentem. Secundò

timum inftans prola tionis verborum: noti tamen ita, quòd præjeci id, quod eft terfuppōatur ex parte fubminus converfionis, fcilicet corpus Chrifti;

fuit ante converfionem

liter, cùm recitativè proferatur: reci-
tat enim facerdos, Chriftum dixiffe;
Hoc eft corpus meum, fed hoc ftare non
poteft, quia fecundum hoc verba hæc neque etia illud, quod
non applicarentur ad materiam corpo- f. panis : fed id, quod
ralem præfentem, & ita non perficere- communiter fe haber
tur facramentum, dicit enim Auguft.* quantum ad utruque,
fcilicet contentum in
fuper Joan. Accedit verbum ad elemen- generali fub iftis fpecie-
tum, & fit facramentum, & præter- bus.

lit:

&c.

1

*traft.80. in Joan. à me.ro.9.

eà ex hoc totaliter non evitatur diffi- TPROB.1.Quia con-
cultas hujus quæftionis: quia cædem verfio hæc fit in inftanti
(ut declaratur q. 75. ar.
rationes manent circa primam prolatio- 7.ad primum.) Secunda
nem, qua Chriftus hæc verba protu- pars,f. non tamen,
60 quare manifeftum eft, quòd non probatur 1. quia hæc
materialiter, fed fignificativè lumeban- verba non faciunt,quòd
corpus Chrifti fit cor-
tur: & ideò dicendum eft, quòd et- pus Chrifti, neq; quòd
iam, quandò proferuntur à facerdo- panis fit corpus Chrifti;
te, fignificativè, & non tantùm ma- fed quòd contentu fub
terialiter fumuntur, nec obftat, quòd his fpecieb. quod priùs
erat panis, fit corpus
facerdos ea recitativè profert, quafi à Chrifti. Secundò, quia
Chrifto dicta, quia propter infinitam no dicit Dominus; Hie
virtutem Chrifti, ficut ex contactu car- panis eft corpus meum,
neque: Hoc corpus meu
nis fuæ vis regenerativa pervenit non eft corpus meum; fed di-
folùm ad illas aquas, quæ Chriftum cit in generali,i. nullo
tetigerunt, fed ad omnes ubique ter- nomie appofito ex par-
rarum, per omnia futura fæcula, ita te fubjecti, Hoc eft cor

70

à facerdote proferütur; 2. Præt. Hoc pronomen, hoc, fa-
ut patet ex eo, quòd cit demonftrationem ad fenfum: fed
tunc non applicarentur,
ideft non verè diceren- fpecies fenfibiles, quæ funt in hoc fa-
tur per modum appli- cramento , neque funt ipfum corpus
cationis ad materiam Chrifti, neque accidentia corporis Chri-
quia ex prolatione ipfi- fti. ergo hæc locutio non poteft effe ve-
us Chrifti, in cœna illa ra; Hoc eft corp.meum.
ultima, hæc verba vir- ¶ 3. Præt. Hæc verba (ficut dictum
est* fua fignificatione efficiunt con-
cumque facerdote dică- verfionem panis in corpus Chrifti: fed
tur, ac fi Chriftus ea caufa effectiva præintelligitur effectui.
præsetialiter proferret; ergo fignificatio horu verború præintel-
ut patet à fimili de vigo fignificatio horú verború præintel-
regenerativa collata o- ligitur cóverfioni panis in corpus Chri-
mnibus aquis ex tactu fti: fed ante converfionem hæc eft fal-
müdiffimæ carnisChri- fa: Hoc eft corpus meum. ergo fimpli-
fti in una aqua tantùm, citer eft judicandum, quòd fit falfa: &
quæft. 66. artic. 3.ad eadem ratio eft de locutione; Hic eft
TCONCL. 2. Veri- calix fanguinis mei, &c.

80

༡༠

minis. Alioquin, quo- conceptam, & non ut exercitam :
modò fierent per ver- quia tota ifta locutio fumitur materia. 90

bum Dei; fi effent fa

&tæ, antequam verbum proferretur, 1.quæft. 14.artic.8.maximè ad ter-
tiu,itē art.16. & prædictæ locutiones fiunt ex perfona Chrifti, ut patet.

CONCL. 3. Oportet, intelligere prædictas locutiones fecundum ul

¶ Et ideò alii dixerunt, quòd hæc
dictio, hoc, in hac locutione facit de- I. DE MAJORI. Ly
hoc eft demonstrativ
monftrationem non ad fenfum fed
>
fubftantia.R.Abfq; de-
ad intellectum : ut fit fenfus, Hoc terminatione tamé pro-
est corpus meum, ideft; fignificatum priæ naturæ, §. i. nō fi-
gnificado determinatè
hoc, eft corpus meum, fed nec fubftantia panis
per
vel
hoc ftare poteft: quia, cùm in facra- Chrifti: fed fic indeter-
mentis hoc efficiatur, quod fignificatur, minatè fignificado fub-
3.dictum eft. Tunc nih.
non fieret per hanc formam, ut cor- ftantia,ut in coclufione
pus Chrifti fit in hoc facramento &c. Patet enim, quòd,
ftantibus his, forma il-
la verborum non fignificat, quòd panis fit corpus Chrifti.
II. MAJOR. Hoc pronomen, hoc, facit demonftrationem ad fenfum,
B. Sic tamen, quòd non demonftrat ipfa accidentia: fed fub accidentibus

corentam fubftantiam. fecundum veritatem, fed folùm, ficut in
5. Tunc nihil, &c. Ad figno, quod eft hæreticum, ut fuprà di
fcilicet: hoc eft corpus &tum eft. *

*9.75.4.1. locutionem enim hanc,

In ifto ar.

in arg. 3.

&ar. pre

meum, verificandam Et ideò alii dixerunt, quòd hæc di-
non requiritur, ut putat tio, hoc, facit demonftrationem ad fen-
argumentum, quòd ac fum, fed intelligitur hæc demonftratio,
çidentia facramentalia
fint corpus Chrifti; aut non pro illo inftanti locutionis, quo pro-
quòd fint accidétia cor- fertur hæc dictio: fed pro ultimo inftanti
poris ejus:fed folùm re- locutionis: ficut, cùm aliquis dicit, nune
tia cōtēta fub accidéti- taceo, hoc adverbium, nunc, facit de-
bus facramentalibus, monftrationem pro inftanti immediate
quæ primò fuit panis, fequenti locutionem: eft enim fenfus,
fit pofteà corpus Chri- ftatim his verbis dictis, taceo: fed nec
III. DE MINORI. hoc ftare poteft: quia fecundum hoc, hu-
Caufa effectiva prain- jus locutionis effet fenfus: corpus meum
telligitur. B. Vel ordi- eft corpus meum: quod prædicta locutio
ne naturæ, & temporis
fimul: vel ordine natu- non facit: quia hoc fuit etiam ante prola-
ræ folùm. §. Tunc ni- tionem verborum; unde nec hoc prædi-
hil, &c. Nam fignifica- &ta locutio fignificat.

fti.

X

EX

tio hujus, &c. ut in tex. Et ideò aliter dicendum eft, quòd, APPENDIX, ficut prædictum eft,* hac locutio habet virart. habes pri- tutem factivam converfionis panis in cormo: quomodò per pus Christi, & ideò comparatur ad alias sed,ad 3. rationem interimas he focutiones, quæ habent folùm vim figniUtil.pro S. refes,& errores,fup. art. 2. app. recitatos. Ex eo ficativam, & non factivam: ficut compaenim, quòd locutiones ratur conceptio intellectus practici, quæ 30 formarum facramenti eft factiva rei, conceptioni intellectus altaris, fecundum veri- noftri fpeculativi, quæ eft accepta à reexprimit D. Thomas, bus: nam voces funt figna intellectuum, verificanturs patet per- fecundum Philofophum, & ideò, ficut fpicaci lectori, quid di- conceptio intellectus practici non præL.1.Peri- cendum fit in damnaher, in tionem omnium illarü fupponit rem conceptam, fed facit eam, prin.so.1 extorfionum circa hu- ita veritas hujus locutionis non præfupjufmodi formas confi- ponit rem fignificatam, fed facit eam: tarum. Secundò habes: fic enim fe habet verbum Dei ad res fa- 40 quomodò per rationem

3. difficul

tates circa

bunc art.1.

tatem catholicam, qua

IN

Яas per verbum. Hæc autem converfio etiam præfentis articu
non fit fucceffivè, fed in inftanti, ficut di- li oftendas, eafdem me-
ritò damnari à Conci,
Etum est, * & ideò oportet quidem intelli- Jiis, &c. ibi narratis, Ubi
gere pradictam locutionem fecundum ulti- fpecialiter Cöcilii Tri
mum instans prolationis verborum, non ta- dens, verba ly indigif-
me ita,quòd præfupponatur ex partefubjecti &c. contra illos, illarü-
fimum fanè flagitium.
id,quod eft terminus coverfionis,f.quòd cor- que patronos, dicta effe
pus Christi fit corpus Chrifti,neq;etiä illud, videbis. Quia verò op-
quod fuit ante converfionem, fcilicet panis ; pofitorum eft eadem
difciplina, fecundũ Phi-
fed id, quod communiter fe habet quantum lofophum, ideò lectori
ad utrumque, fcilicet contentum in genera- hæc fatis fint perfpicaci.
li fub iftis fpeciebus: non enim faciunt hæc Tertiò vides:quomodò,
verba, quòd corpus Chrifti fit corpus
Chrifti, neque quòd panis fit corpus Christi, fed quòd
contentum fub his fpeciebus, quod priùs erat panis, fit corpus
Chrifti, & ideò fignanter non dicit Dominus, hic panis eft
corpus meum, quod effet fecundum intellectum fecunde opi-
nionis; neque: Hoc corpus meum est corpus meum, quod effet
fecundum intellectum tertia, fed in generali: Hoc eft corpus
meum, nullo nomine appofito à parte fubjecti, fed folo prono-
mine, quod fignificat substantiam in communi, fine quali-
tate,ideft forma determinata.

&c.

TAD PRIMUM ergo dicendum, quòd hæc dictio, hoc, demonftrat fubftantiam; fed abfque determinatione propria naturæ, ficut dictum eft.*

Ad fecundum dicendum, quòd hoc pronomen, hoc, non demonftrat ipfa accidentia; fed fubftantiam fub accidentibus contentam, quæ primò fuit panis, & pofteà eft corpus Chrifti, quod, licet non informetur his accidentibus, tamen fub eis continetur.

Ad tertium dicendum, quòd fignificatio hujus locutionis præintelligitur rei fignificatæ ordine naturæ, ficut caufa naturaliter eft prior effectu. Non tamen ordine temporis: quia hæc caufa fimul habet fecum fuum effectum, & hoc fufficit ad veritatem locutionis.

Commentaria Cardinalis Cajetani,

N corp. quatuor. Primò affert quorundă opinione, eamq; refellit. Secundò aliam opinionem adducit, quam penitùs rejicit, ibi. Et ideò,&c. Ter tio tertiam aliorum pofitionem examinat, eamque non poffe fubfiftere demonftrat, ibi: Et ideò alii, &c. Quartò propriam, veramq; fententiam ponit, ex qua deducitur conclufio plurium membrorum affirmative refponfiva quæfito, ibi: Et ideò aliter, &c.

Nar. s. ejufdem quæftionis tres difficultates tangendæ funt. Prima de so
veritate. fecunda de confignificatione: tertia de demonftratione.

IN

De enunciationis igitur hujus facramétalis: hoc eft corpus meum,veriDifficultas tate, feito, aliquid effe certum, & aliquid in quæftionem verti, nam certum eft,ipfam in quolibet inftanti temporis, quo eft,effe veram, vel falfam; quia aut fic eft, & eft vera: aut non fic eft, & eft falfa,

1.

Refol. dif
In dubium autem vertitur, an priùs natura, quàm converfio fit, fit vé-
ficultatis ra,aut falfa. Et eft ratio dubii, quia facramentalis hæc oratio eft conversi-
bujus. ya, ac per hoc priùs natura eft, quàm converfio, quæ eft fuus effectus, &
proptereà dubitatur, an in illo priori naturæ fit vera, vel falfa. Et Scot.qui-
dem in 8.dift. 4. declinavit in opinionem tertiam, quòd nec, ut vera, nec
ut falfa, fed ut neutra fe habet.

difconve nientia o

diff.a.

Auctor autem in hoc articulo tàm in corp, quàm in refponfione ad tertium tenet, quòd oratio ifta,ut vera, practicè tamen,feu caufaliter in illo priori naturæ concurrit. De intellectu fiquidem fpeculativo folo intelligendum eft, quòd ab eo, quòd res eft, vel non eft, oratio dicitur vera, vel falfa nam licèt de utroque intellectu verificetur, quòd ab eo, quòd res eft, vel non eft, oratio dicitur vera, vel falfa formaliter, practicus tamen intellectus, priufquam res fit, eft verus practicè feu caufaliter: quia non præfupponit, fed facit rem effe, unde denomi natur verus formaliter.

2. Difficul¶Circa confignificatione autem omnes convenire in hoc videntur, quòd
hæc locutio: hoc eft corpus meum, intelligitur fecundum ultimum inftans
Conve prolationis verborum, fed diverfitas opinionum eft, quia alii putant con-
nientia,& tingere hoc ex virtute fermonis: alii autem opinantur, non effe hoc ex vir-
tute fermonis,fed ex intentione facramentali. Et,quoniam obfcura ob con-
pinion. fufionem redditur difficultas hæc, diftinguendum eft, ut clara fiat.
'Diftinétio, Diftingue igitur de tempore, feu inftauti, quo oratio fignificat, vel de
ad reful. tempore, feu inftanti,pro quo oratio fignificat: aliud eft enim quandò,quod
oratio confignificat, & aliud eft, quandò per orationem confignificatum,
ut patet dicendo. Petrus crucifixus eft, quandò enim oratio ifta fignificat,
tunc eft, cùm profertur: fed quandò confignificatum eft tempus præteritu,
ut patet. Significatio aut orationis non eft, nifi oratio fit integra integritate
effentiali, quoniam oratio non effentialiter integra no eft oratio, & confe
quenter non fignificat, integra autem non eft oratio, nifi in termino prola-
tionis. Et protereà oratio non fignificat, nifi in termino fuæ prolationis
Et quia confignificare præfupponit fignificare, utpote adjacens illi,
ideò oratio, ficut non fignificat, ita nec confignificat, nifi in termino fuæ
prolationis, Nec eft hoc folùm verum de tota oratione, fed & de partibus
ut integrant totam. Et de copula quidem declaratur dupliciter: tùm ex co,
quòd ly eft fignificat compofitionem,quam fine extremis non eft intellige
re:non enim poteft intelligi compofitio prior his, quæ componuntur: tùm,
quia experimur,quòd hujus orationis, lignum eft album, poftquam prola
tæ funt primæ dictiones, fcilicet lignum eft,antequam proferatur ly album,
ly eft non fignificat compofitionem ligni cum albo, quod convincitur, fi
ponamus orationem fiftere: tunc enim manifeftè apparet non præfignifi- 20

catam effe compofitionem dictam per ly eft. Significat ergo ipfam compofitionem, non quandò profertur, fed quandò conjungit prædicatum fubjecto,quod nihil aliud eft dicere,quàm cùm oratio eft integra. Et, quia priùs natura fignificat, quàm confignificat: ideò ly eft, ficut non fignificat compofitionem ante integritatem orationis, ita nec confignificat tunc, quandò profertur, fed tunc,quandò integratur oratio. De fubjecto autem dupliciter etiam idem manifeftatur in propofito: tum,quia talia funt fubjecta, qualia permittuntur à prædicatis, & proptereà ante prædicata non habent fuppofitionem fuam: rum, quia clarè perfpicimus, quòd, dictis iftis duabus dictionibus, homo eft, ut formetur propofitio de tertio adjacente, nullus intellectus habetur tàm fubjecti, quàm copula. Sed variabitur utriufque fenfus juxta varietatem prædicati, ut patet formando duas propofitiones, quarum una fit, homo eft albus, & altera, homo eft fpecies: clarè enim in his liquet, & fubjectum, & copulam prædicatum expectare: ita,quòd varietas prædicati varietatem inducit, & in tota oratione, & in fubjecto, & copula, ut pater difcurrenti. Et fimiliter oratio ifta: Hoc eft corpus meum, ly hoc non demonftrat tunc, cùm profertur, neque ly eft li gnificat,aut confignificat tunc,cùm profertur,compofitionem, feu conjun ctionem inter ly hoc, & corpus Chrifti, ut ex hoc convincitur, quòd, fi quis fubjungendo non apponeret corpus meum, fed ly panis, aut ly pronomen, enunciatio non effet falfa, quarum tamen utramque oporteret effet falfam, fily eft fignificaffet tunc, cùm proferebatur, conjunétionem inter hoc, & corpus Chrifti. Loquendo igitur de quandò oratio, feu verbalis copula fignificat, aut confignificat, fentiendum eft, quòd tunc primò fignificat, aut confignificat, cùm primò oratio integratur, & hoc non ex intentione proferentis, fed ex vi ipfius orationis, ut patere poteft ex dictis. Nec iftud quadò fignificatur, aut confignificatur per orationem, feu copulam verbalem; fed eft quandò adjacens, feu menfurans fignificationem, & confignificationem:attenditur enim fecundum menfuram orationis fignificantis, & consignificantis,ut patet in orationibus de præterito,

In corp

doctrine

¶ Et,ut hoc concludamus, iftud quando fe tenet ex parte menfuræ, feu Conta durationis enunciationis fignificantis, & confignificantis, illud verà quan- bj. dò,quod per copulam,feu orationem çonfignificatur, fe tenet ex parte menfuræ, feu durationis rei fignificatæ, & proptereà clarè patet, hæc duo quandò maximè abinvicem poffe diftare, quantum diftat menfura integræ orationis à menfura rei fignificatæ. Et hinc patet, commune elle omni enun ciationi fignificare, & confignificare tunc, cùm integratur: quia tunc primò eft oratio,& per hoc tunc primò fignificat,& confignificat.Sed,ficut orationes differunt inter fe quantum ad res fignificatas:ita etiam differunt, quantum ad quandò, feu tempora confignificata. Et hæc in communi dicta fi perfpexeris, ambiguitates, per quas difcurrit Scotus, evanefcent. Defcendendo autem ad propofitum, advertendum eft, quòd cone Applicat tingit ifta duo quandò, fcilicet ex parte menfuræ fignificationis, ex doctrinan & parte menfuræ rei fignificata, coincidere in unum, & idem quandò, ita, ad difficult. quòd illud idem tunc fit, quandò oratio fignificat, & confignificat, & reju quandò fignificatum confignificatur effe. Contingit autem hoc in propofito ex ratione in litera reddita, quia, fcilicet, oratio ifta: hoc eft corpus meum, eft converfiva panis in corpus Chrifti in inftanti, & oratio ifta fignificat converfionem ipfam, ut in termino. Ex re fiquidem fignifica ta habetur, quòd ly eft confignificat inftans converfionis panis in Chris Chrifti, feu, & in idem redit, quo primò hoc eft corpus Christi, & quia, illud inftans coincidit cum inftanti, quo hæc ora

Utrum forma confecrationis panis confequatur fuum effectum, antequam perficiatur
forma confecrationis vini.

D SEXTUM fic procedi
tur. Videtur, quòd forma
confecrationis panis non
confequatur fuum effectu, 30
perficiatur forma confecra-

2. Prætereà, Unum facramentum terminis; maximè,cùm unum habet complementum : unde, licèt res fignificata fimul tempore fit cum fignifi- in baptifmo fint tres immerfiones, non catione locutionis;& ta- tamen prima immerfio confequitur fuū men hoc eft falfum, ut effectum, quoufque tertia fuerit termipatet ex eos quòd eft contra Euangelium di- nata; fed totum hoc facramentum eft * 9.73.4.2. cens Matthæi 26. Mar. unum, ut fuprà dictum eft. * ergo verba, quarto decimo, Luc.vi- quibus confecratur panis, non conte, gefimo fecundo. Hoc eft quuntur fuum effectum fine verbis facorpus meum : cramentalibus, quibus confecratur vinu. quam verò.Hoc erit,&c. Secundò, quia Ecclefia 3. Prætereà. In ipfa forma confeper ritum fuum demo- crationis panis funt plura verba,quorum ftrat: quòd forma con- prima non confequuntur effectum, nifi fecrationis panis confeergo kujus q,ad quitur ftatim effectum prolato ultimo, ficut dictum est. * fuum, non expectando pari ratione nec verba, quibus confeconfecratione vini, cùm cratur corpus Chrifti, habent effectum, 69 adoret ftatim corpus nifi prolatis verbis, quibus fanguis ChriChrifti, prolatis verbis: Hoc eft corpus meum. fti confecratur.

Tunc nihil, &c. Nam facramentum Euchariftiæ non eft unum unitate
fimplicis effectus: licèt fit unum unitate perfectionis, inquantum, f. ex
duobus perfectionem fingillatim fuam feorsùm habentibus conftituitur.
Ad probationem ergo illius majoris patet, effe dicendum: quòd non eft
eadem ratio de baptifmo, tribufque immerfionibus in eo repertis, quæ
eft de Euchariftiæ facramento, duabufque confecrationibus ibi inventis.
Baptifmus enim eft facramentum unum unitate fimplicis effectus, in cu- 90
jus fignum tres illæ immerfiones ad unum effectum fimplicem caufandum
ordinantur, ut declaratum eft, quæft, 66, art, 8, cùm tamen Euchariftia