Pagina-afbeeldingen
PDF
ePub

vel fanguis miraculosè apparens fiant ibi per confecrationem, vel conver fionem(ut putat minor argumenti) cùm fiant per aliud novum miraculum, ut ex conclufionibus

tione, &c. ut in text.

habetur, fed ad hoc fuf- quòd non definit Chriftus effe fub hoc faficit, quòd dimenfiones cramento, tali apparitione facta. panis, & vini confeQuandoque verò contingit talis crati maneat immuta- apparitio non per folam immutationem COROLL. Ergo, videntium, fed fpecie, quæ videtur,realiquamdiù manent di- ter exteriùs exiftente, & hoc quidem viconfecrati: etiam quòd mnibus videtur, & non ad horam, menfiones panis, & vini detur effe, quandò fub tali fpecie ab o

non mancat figura, feu

non ex corruptione na

fed

color panis, & vini, per longum tempus ita permanet. Et dummodò talis figuræ, hoc cafu quidam dicunt, quòd eft profeu coloris immutatio pria fpecies corporis Chrifti ; nec obturali, 9.77.art.4. fed ex ftat, quòd quandoque non videtur ibi divino miraculo fiat, totus Chriftus, fed aliqua pars carnis, tamdiù remanet fub vel etiam videtur non in fpecie juvenili, ipfis dimenfionibus ve- fed in effigie puerili, quia in poteftate verus fanguis. Ergo ex corporis gloriofi eft, quòd videatur ab hoc loco habetur cla- oculo non glorificato, vel fecundum torior intelligentia dicto- tum, vel fecundum partem, & in effigie, rum art.6. ad tertium. vel propria, vel aliena, ut infrà* dicetur.

rum corpus Chrifti, &

Non ab & à Conciliis Lateran. folvit mor & Florent, ibi in appen.

tus: fed vl

Sed hoc videtur effe inconveniens.

&

quòd habetur in argumento contrario, & finitis illis apparitionibus non ampliùs confecrat hoftiam ipfam ad communicandum aliquem. Verbi graria. Fiat in hoftia, jam filio in pixide refervatum, quod nefas confecrata, præmiffa in effet de Chrifto fentire, fecundum pro- prima conclufione appriam fpeciem, & ideò dicendum eft, paritio. Tunc,tranfacto illius miraculofæ appaquòd, manentibus dimenfionibus, quæ ritionis tempore priùs fuerant, fit miraculosè quædam confequenter revertente immutatio circa alia accidentia, puta fi- hoftia ad figuram, & 10 guram, & colorem, & alia hujufmodi,ut colorem panis, facerdos videatur caro, vel fanguis, aut etiam abfque nova confecratione prædictæ hoftia puer, &, ficut priùs dictum eft, hoc communicat feipfum, *in ifone: non eft deceptio, quia fit in figura cujuf- vel alium illamet ho art. dam veritatis, fcilicet, ad oftendendum ftia. Quòd fi fiat in hoftia confecrata apparitio per hanc miraculofam apparitionem, narrata in fecunda conquòd in facramento eft verè corpus, & fanguis Chrifti, & fic patet, quòd, remanentibus dimenfionibus, quæ funt fundamenta aliorum accidentium, ut infrà dicetur, remanet corpus Chrifti in hoc fa

20

re preven. quòd, fcilicet, Chriftus Primò quidem, quia corpus Chrifti pon
de in fent. remanet in facramento, poteft in propria fpecie videri, nifi in
lib.3.dif.44, quamdiù fpecies facra-
9.2.4.4. mentales manent. Dixi uno loco, in quo definitivè continetur
in additio. ly dimodò talis figure, unde, cùm videatur in propria fpecie, & 30
9.85. art.2 feu coloris, &c. quia fan adoretur in cœlis,fub propria fpecie non
etus Doctor formaliter, videtur in hoc facramento. Secundò, quia
more fuo, loquitur: hoc

به رین

Utilitas pro Eccl.s. Dei.

eft, quia in propofito corpus gloriofum, quod apparet, ut
tractat de miraculis ta- vult, poft apparitionem, cùm voluerit,
libus,ideò intelligit etiã difparet, ficut dicitur Luce ultimo, quòd
illud fuum dictum de Dominus ex oculis difcipulorum eva-
dimenfionibus, in tali

cafu,fcilicet, quadò mi- nuit : hoc autem, quod fub fpecie carnis
raculosè immutatio in hoc facramento apparet, diù perma- 40
aliorum accidentiu fie net, quinimmò legitur quandoque effe
immutatione facta a inclufum, & multorum epifcoporum có-

ret. Porrò de accidentiữ

liunde, quàm ex miraculo, an tunc fub dimenfionibus remaneat
corpus Chrifti, non intendit determinare hic: fed id refervat loco proprio,
fcilicet, qu.77.a.4. Ideò, & tu circa hoc, quid fit jure cenfendum, vide illic.
A P PE NDI X.

X articulo habes primò : quomodò per rationem oftendas, meritò effe
infinuatum ab Ecclefiaftica confuetudine, quòd, quando miraculofæ
fiunt apparitiones modo prædicto in facramento euchariftiae, adhuc re- so
manet ibi fub fpeciebus verus Chriftus integer, qui priùs erat. Infinuatum
autem ab ea eft per hoc, quòd Ecclefia, datis hujufcemodi apparitionibus,
& perfeverat adorare latria, ut priùs faciebat, illam hoftiam, fecundum

[blocks in formation]

AD PRIMUM ergo dicendum, tur, immò hæc confequòd, facta tali apparitione, fpecies fa- facrilegio magno repucramentales quandoque quidem totali- taretur,& ad communiter remanent in feipfis, quandoque candum aliquem affuautem fecundum id, quod eft principale mitur, nifi fort: ad proin eis, ut dictum est.

teftationem,feu memoriam miraculi videatur in corp

expediens refervare illam ad tempus. Interim tione latriae adoratur. Ex hoc itaq; quòd abfque nova confecratio

tamen femper venera

"in corps.

Ad fecundum dicendum, quòd in hujufmodi apparitionibus, ficut dictum eft, non videtur propria fpecies Chrifti, fed fpecies miraculosè formata, vel in oculis intuentiú, vel etiam in ipfis facramentalibus diméfionibus, ut dictum est. ne poft circa illam ho- ibid. ftiam fic, ut diximus, fe ¶ Ad tertium dicendum,quòd dimen- habet Ecclefia: declarafiones panis, & vini confecrati manent, tum reliquit factis fuis, immutatione circa eas miraculosè facta, quòd in tali hoftia erat quantú ad alia accidentia, ut dictum eft. verè corpus Chrifti etia tempore apparitionum illarum, ita, quòd nunquam effe defiit fub dimenfionibus facramenti. Quemadmodùm ex eo, quòd non baptizat hæreticos redeuntes ad Ecclefiam, oftendit, quòd character baptifmi numquam in eis effe defür, quæst.66. ar. 9. De mirabili autem valore confuetudinis Ecclefiæ, vide fecundam fecundæ, quæftione decima, articulo duodecimo, corp. princip. Quod verò de pane confecrato audifti, intellige etiam dictum effe de vino confecrato: quoniam in hoc funt paris conditionis. Ideò & Divus Thomas pluries de uno loquitur in articuli hujus tractatu: intelligens tamen de ambobus verificari, quæ de uno dicit propter rationem allatam. Secundò vides: quomodò ex iis, &c.

[blocks in formation]

converfi. Et in hoc cafu fpecies fanguinis fignificat, Chrifti fanguinem verum contineri fub facramento, & non contineri fub feipfa. Si verò dimenfiones non fint ita in veritate extenfæ, quin afficerent converfam fubftantiam, fi fubeffet, fentiendum eft, ut litera tradit: quoniam tamdiù manet veritas facramenti, quamdiu maneret panis, aut vinum, fi fubeffet: conftat autem, quòd, quamdiù manent dimenfiones illæ fine. fubjecto, manet corpus, aut fanguis Chrifti :unde, cùm tàm extenfivæ dimenfiones immutantur, immutatio non eft folum accidentalis, fed fubftantialis. Auctor autem loquitur, quandò mutatio eft folùm in accidentibus. Et, fi quæratur, qua adoratione venerandus effet hujufmodi fanguis miraculofus, dicendum videtur, idem effe judicium de ipfo, & de veite Chrifti.

QUÆSTIO SEPTUAGESIMA SEPTIM A.
De accidentibus remanentibus in hoc facramento, in octo articulos divifa.
EINDE confiderandum eft de accidentibus rema-
nentibus in hoc facramento.

[blocks in formation]
[ocr errors]

¶ 2. Præt. Fieri non poteft etiam mi- te, ut patet ex quadruraculosè, quòd definitio rei ab ea fepa re- plici caufa in tex, allata. tur, vel quòd uni rei conveniat definitio Secunda autem pars, f. quod quidem, &c. proalterius rei, puta, quòd homo manes ho- batur. Quia Deus, ut mo fit animal irrationale,ad hoc enim fe- prima infinita virtutis queretur, contradictoria effe fimul. hoc caufa, poteft producere effectus caufarum fecuenim, quod fignificat nomen, rei eft de- darum fine ipfis fecunfinitio,ut dicitur in4. Metaph.* fed ad de- dis caufis, ut patet de .. conceptu virginis fine virili femine, & confervare accidens in effe fine fubjecto,per quod tanquam

per

[ocr errors]

eft producere effectum

per caufam fecundam finitionem accidentis pertinet, quòd fit
confervabatur in effe, in fubjecto, ad definitionem verò fub-
caufæ fecundæ fine i- ftantiæ, quòd per fe fubfiftat non in
pfa caufa, ut ex ter- fubjecto. non ergo poteft miraculose
minis patet.
fieri, quòd in hoc facramento fint acci-
dentia fine fubjecto.

I. DE MAJORI.
Inordinatum, aut fal-
Lax. B. Ut inordina- 3. Prætereà. Accidens individua-
tum, aut fallax. §. tur ex fubjecto. fi ergo accidentia re-
Tunc nihil, &c. Quòd manent in hoc facramento fine fubje-
facram, & fint fine fub- to, non erunt individua, fed univer-
je&to, & non fint fi- falia, quod patet effe falfum, quia fic
gna naturæ fubje&ti, non effent fenfibilia, fed intelligibilia
quastio. 75. artic. S. tantùm.
ad fecundum, non est

enim accidentia in hoc

communiter confide

quid inordinatum, aut ¶ 4. Prætereà. Accidentia per confe-
fallax; licèt accidentia crationem hujus facramenti non adipi-
effe in rerum natura fcuntur aliquam compofitionem: fed
rata fine fubjecto fit ante confecrationem non erant com-
quid & inordinatum, pofita neque ex materia, & forma,
& fallax. Nihil fiqui- neque ex quo eft, & quod eft. ergo et-
dem prohibet, aliquid iam poft confecrationem non funt com-
effe ordinatum fecun-
dum communem, &c. pofita altero horum modorum, quod eft
inconveniens: quia fic effent fimpliciora,
quàm angeli: cùm tamen hæc accidentia
fint fenfibilia.
fint fenfibilia. non ergo accidentia re-
manent in hoc facramento fine fubje&o.

ut-in tex.

*

10

20

II. MAJOR. Fieri non poteft etiam miraculosè; quòd definitio rei ab ea separetur, vel quòd uni rei ¶SED CONTRA eft, quod Gre- 30 * Refertur conveniat definitio al gorius dicit in homil. Pafchal. quòd de confecr. terius rei. B. Major d..c. Spe- ifta adducitur Species facramentales funt illarum rerum propofitum. S. Nam vocabula, quæ antè fuerunt, fcilicet pahoc, fcilicet quòd nis, & vini: & ita, cùm non remaneat accidentia fint fine fub- fubftantia panis,& vini, videtur, quòd tionem accidentis fe- hujufmodi fpecies remaneant fine fubje

[ocr errors]
[ocr errors]

*9.75.4.3. &6.

extra

jecto, non eft defini

parari ab accidenti, &to.
neq; effe, definitionem
fubftantiæ convenire

pro definitione substā

nitio. Cùm enim ens

¶ RESPONDEO dicendum, quòd accidenti, ut putat ar- accidentia panis, & vini, quæ fenfu gumentum. Ratio eft, deprehenduntur in hoc facramento requia illud, quod mi- manere poft confecrationem, non funt, nor argumenti adducit ficut in fubjecto, in fubftantia panis, & tiæ, & pro definitio- vini, quæ non manet, ut fuprà habine accidentis, neutrius tum eft, * neque etiam in forma fubiftorum eft bona defi- ftantiali, quæ non manet, &, fi remanon fit genus; hoc i- neret, fubje&tum effe non poffet, ut pa*In lib. de pfum, quod eft effe; tet pcr Boet. in libro de Trin.* Manifeftú Trin. ante non poteft effe effentia, eft etiam, & hujufmodi accidentia non &c. ut in textu. Ex funt in fubftantia corporis, & fanguiquo patet, quòd nihil nis Chrifti, ficut in fubjecto, quia fubfionem ab arguente ftantia humani corporis nullo modo potconcluditur. Vide 1. eft his accidentibus affici; neque etiam quaft. 3. art. 5. ad pri- est poffibile, quòd corpus Chrifti gloIII. ILLATIO riofum, & impaffibile exiftens altereCONCLUSIONIS. Si tur ad fufcipiendas hujufmodi qualitaergo accidentia, &c. tes. B. Negatur illatio. §.

[ocr errors][merged small][ocr errors]
[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

men non efficiunt, nifi fuum fignifi- effe; ita per confe-
crationem adipifcun-
tur compofitionem ex
¶ Et ideò relinquitur, quòd accidentia effe, & quod eft, in-
in hoc facramento manent fine fubjecto, quantum poft confe-
quod quidem virtute d divina fieri pot- crationem
eft. cùm enim effectus magis depen- compofita ex effe
deat à caufa prima, quàm a caufa fe- quòd accidentia in fa-
cunda, Deus, qui eft prima caufa cramento fine fubje-
fubftantiæ, & accidentis, per fuam to remanentia
infinitam virtutem confervare poteft angeli (ut deducit ar-
funt fimpliciora, quàm
in efse accidens, fubtracta fub-
gumentum) qui ex
ftantia , per quam confervabatur in effe, & quod eft com-
effe, ficut per propriam caufam: fic ponuntur,, 1. quæstio.
ut etiam alios effectus naturalium so. articul. 2. ad ter-
tium. Imò
caufarum poteft producere fine natu- funt æquè fimplicia
ralibus caufis; ficut humanum corpus ut Angeli: quoniam
formavit in utero Virginis fine virili ipfa unam compofi-
tionem habent, quam
non habent Angeli,
¶ AD PRIMUM ergo dicendum, & compofitionem, fcili-
nihil prohibet, aliquid effe ordinatum cet partium quantita-
fecundum communem legem naturæ,
cujus tamen contrarium eft ordinatum APPENDIX.
fecundum fpeciale privilegium gratiæ,
ut patet in refufcitatione mortuo. E primò quomo- pro Eccl.S.
FX articulo habes
rum, & in illuminatione cæcorum: dò per rationem inter- Dei.
prout etiam in rebus humanis quæ- imas hærefim Joan-
dam aliquibus conceduntur ex fpecia- nis Uvicleff dicentis:
quòd accidentia pa-
li privilegio præter legem communem :
nis, & vini non ma-
& ita etiam,
licèt fit fecundum com- nent fine fubjecto in
munem naturæ ordinem, quòd acci- facramento Euchari-
dens fit in fubjecto, ex fpeciali tamen ftiæ, nec Deus pot-
ratione fecundum ordinem gratia acci- eft id facere. Secun-
do habes quomodò
dentia funt in hoc facramento fine fub- per rationem oftendas,
jecto, propter rationes fuprà inductas.* meritò illam damna-
Ad fecundum dicendum, quòd, rienfi felf. 8. Ubi &
ri à Concilio Conftan- *In cor.a.
cùm ens non fit genus, hoc ipfum, damnat ipsu Uvicleff,
quod eft effe, non poteft effe effentia tamquam hæreticum,
fubftantiæ, vel accidentis. non eft er- & offa ejus jubet ex-
go definitio fubftantiæ, ens per fe fi- humari, atque crema-
ne fubjecto nec definitio accidentis, Lateranen. & Floren
ens in fubjecto: fed quidditati, feu ef- tin. per hoc, quòd fub-
fentiæ fubftantiæ competit habere ef- ftantiam panis, & vi-
fe non in fubjecto; quidditati autem, corpus, & fanguinem
five effentiæ accidentis competit habe- Chrifti, atque ideò
re effe in fubjecto. In hoc autem fa- non manere fub acci-
cramento non datur accidentibus
dentibus fuis poft con-
Pfecrationem. Reftat er-
ex vi fuæ effentiæ non fint in fubjecto, go juxta Conciliorum
fed ex divina virtute fuftentante & prædi&torum fenten-
ideò non definunt effe accidentia: quia
nec feparatur ab eis definitio accidentis,
quæ eft aptitudo ad fubjeétú, quæ fem-
60 per manet in iis, no actualis inhærentia,
fe in facramento fine
nec competit eis definitio fubftantiæ.
¶ Ad tertium dicendum, quòd hu- quòd hæc determina-
fubjecto. Et nota
jufmodi accidentia acquifierunt effe in- tio Conciliorum tan-
dividuum in fubftantia panis, & vini: git maximè Uviclef
qua converfa in corpus, & fanguinem mnando: quoniam U-
fum ipfum conde-
Chrifti, remanent virtute divina acci- vicleff, ut accidentia
dentia in illo effe individuato, quod remanerent in fubje-
priùs habebant; unde funt fingularia, to, ponebat: fubftan-
tiam panis, & vini
& fenfibilia.

Procedit enim ex non ficut in fubje&to, in aere circumftante. ¶ Dicunt autem quidam, quòd funt, plena intelligentia antecedentis. Nam pu- Sed nec hoc effe poteft. Primò quidem, tat ibi, quòd accidens ita individuetur ex fub- quia aer non eft hujufmodi accidentium ita individuetur ex fub- fufceptivus. Secundò, quia hujufmodi acjecto; ut illud ipfum, remoto fubjecto, per cidentia non funt, ubi eft aer: quinimquod individuabatur, mò ad motum harum fpecierum aer non poffit remanere in depellitur. Tertiò, quia accidentia non effe priftino individuato: quod tamen fal- tranfeunt de fubjecto in fubjectum, ut 70 fum eft, fi concernatur fcilicet idem accidens numero, quod hic potentia divina, primò fuit in uno fubje&to, poftmodùm fecundum quòd con- fat in alio: accidens .n. numerum acciclufio articuli vult per ly quod virtute divi- pità fubje&to. unde non poteft effe, & na fieri poteft. Et id- idem numero manens fit quandoque in cò, præfuppofita ple- hoc, quandoque in illo fubje&to. Quarna intelligentia illa ipfius antecedentis, di- tò, quia, cùm aer non fpolietur accicendum eft: quòd hu- dentibus propriis, fimul haberet accijufmodi accidentia ac- dentia propria, & aliena: nec poteft quifterunt effe, &c. ut dici, quòd hoc fiat miraculosè virtuIV. MAJOR. Ac- te confecrationis, quia verba confecracidentia per confecra- tionis hoc non fignificant : quæ tationem non adipifcun

[merged small][merged small][ocr errors]
[merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

Ad quartum dicendum, quòd ác- nere. De qua re, &
cidentia hujufmodi, manente fubftantia contra illum etiam in
panis, & vini, non habebant ipfa effe, hoc, vide queftio.75.
articul. 1. 2. 4. ap-
† nec alia accidentia, fed fubjecta corum pend. Ex quibus dic. † al. ficut
habebant hujufmodi effe per ea; ficut Si accidentia ipfa ibi nec alia,
nix eft alba per albedinem: fed poft non remanerent fine &c.
confecrationem ipfa accidentia, quæ neceffariò concluden-
fubjecto, fequeretur
remanent, habent effe, unde funt com- dum effe adverfus Con-
pofita ex effe, & q eft, ficut in prima cilia (quod eft hære
parte de Angelis dictum est, & cum ticum) videlicet, quòd *p.p. q. 51.
hoc habent compofitionem partium ni tranfubftantiatio ve-
prædicta panis, & vi- a. 2. 3.
quantitativarum.

[blocks in formation]
[ocr errors]
[ocr errors]

Duplex pinio cir

I

Commentaria Cardinalis Cajetani.

Ncorpore tria. Primò præmittit aliqua fundamenta. Secundò quo❤
rundam opinionem adducit, quam refellit 4. rationibus, ibi: Dicunt
autem, &c. Tertia refpondet quæfito conclufione affirmativa, ibi :
Et ideò, &c.

N quæft, ifta de accidentibus Euchariftiæ, omiffa tanta opinionum
varietate, ut folidior, rationabiliorque via appareat, notandum duxi,
duplicem effe opinionem de modo effendi iftorum accidentiu fine fubjecto,
ca banc q. Prima opinio eft,accidentia ifta effe fine fubjecto per fola confervatio-
à Deo fine fubjecto, ita, quòd, cùm priùs haberent duo, fcilicet effe
s. Opinio,
quain fe in fubjecto, & utrumque confervabatur à Deo, pofteà, definente Deo
quitur Sca confervare ly in fubjecta, & confervante effe, quod habebant, ipfa funt
fine fubjecto. Et hanc opinionem fequitur Scotus in 12. distin, 4,

77.

nem

nem

2. opinio, Altera autem opinio tenet, ultra confervationem addi novam actio-
quam Je. divinam conferentem accidentibus his novum modum effendi, fcilicet
quitur D. per modum fubftantiæ, & hanc opinionem fequitur D. Thomas in hac
quæftione, dicens collatum effe dimenfionibus habere fubftantiæ propric
tatem, actum, vim, atque virtutem,

Th.

sia

10

1. Differe¶ Et, ut pleniùs, quod dicitur, intelligatur, manifeftemus ex differen-
inter tia, feu differentiis inter has opiniones, primè quoad effe, nam, cùm acci-
basupin dens in fubjecto non fit, quod eft, fed quo, ex fola confervatione acci-
dentis in fuo effe, non confervato subjecto, non acquirit accidens no-
vum modum effendi, fed perdit priorem modum fignificatum per ly in, 20
definit enim effe actualiter inhærens: fed, ubi confervationi apponitur col
latio novi modi, accidens non folùm perdit actualiter inhærere, fed acqui-
rit novum effendi modum, ut, quod priùs fuerat quo eft, modò fit quod
eft, & hic eft modus effendi fubftantiæ. Et huic differentiæ annectitur al-
tera, quòd confervatio fola accidentium sine subjecto eft, velut violenta,
hoc eft, quòd, fi fieret ab agente fecundo, effet violenta : quemadmodùm,
fi lapis abfque aliquo fulcimento fola agentis virtute fuftineretur in loco
fuperiori. Et ratio violentiæ eft: quia accidens cum fuo esse separatum ab
ineffe fuftinetur, ut priùs erat, fcilicet, ut quo eft, ex quo non acquifivit
alium effendi modum: fed, fi accidens cum modo effendi per modum fub-
ftantiæ confervatur fine subjecto, naturaliter confervatur in supernatura,
liter acquifito effendi modo.

• differen

[ocr errors][merged small]

¶ Secundò differunt quoad effe fubjectum : nam ex fola confervatione
accidentium fine subjecto, dimensiones non funt plus subjectum aliorum
accidentium, quàm priùs erant: priùs autem erant folùm receptivæ acci-
dentium, & non fuftentativa eorundem, poft feparationem igitur tàm
dimenfiones, quàm reliqua accidentia remanent fine fubjecto fuftentan-
te. Et inter dimenfiones, & alia accidentia hoc intereft, quòd accidentia
alia retinent fubjectum receptivum, fcilicet ipfas dimenfiones, ipfa verò
quantitas caret etiam receptivo: fed, ubi quantitati collatus ponitur mo-
dus fubftantiæ, ipfa quidem nec fuftentativo eget ( quoniam eft per
modum fubftantiæ ) reliquorum verò accidentium ipfa eft & receptivum,
& fuftentativum: receptivum quidem ex fe, fuftentativum verò ex acquifi
to modo fubftantiæ,

3. difficé · ¶ Tertiò differunt fecundum actionem, quia fola confervatio non con-
ftituit activum fubftantiæ, & per modum substantiæ, fed modus effendi
per modum fubftantiæ conftituit activum, ut quod,refpectufomnis produ-
cibilis, cujus ibi falvatur activum, ut qua.

[ocr errors]

4 differt ¶ Quartò differunt quoad pofitionem, feu potentiam paffivam: quo-
folam confervationem non acquirunt novam aliquam poten-
niam per
tiam paffivam: fed, fi collatus ponitur modus fubftantiæ, collata confe-
quenter ponitur vis, atque potentia fubftantiæ, ut poffit fcilicet inde fieri,
quicquid poflet ex fubftantia, fi effet.

Oftenditur ¶ Quòd rationabilior autem fit opinio ponens, conferri dimenfionibus
1, rationa- modum, vimque fubftantiæ, ex duobus apparet, Primò, quia fic falvan-
bilior opi- tur naturaliter omnes, quæ ad fenfum apparent, mutationes à naturalibus
mia D.Ib. agentibus circa euchariftiam,nam, fuppofito hoc uno miraculo,quæcunque
fiunt, naturaliter falvantur, ac fi fierent in fubftantia: quoniam fupponi-
tur vicefubftantia quantitas, fcilicet habens modum, vim, proprietatem-
que fubftantiæ.

39

40

[ocr errors]

Oftenditur Secundò apparet, quia non eft hic affirmandum miraculum, quod
fecundo non fequatur ex confecratione, & paucitas miraculorú præeligenda eft po-
tiùs, quàm multitudo, fed fic ponendo, unum folum miraculum ponitur,
quod etiam confecrationi est annexum. Nam ad fenfum convincitur,
quòd ex fpeciebus illis educibilis eft de potentia ad actum per agens na- 60
turale raritas, quæ non eft educibilis de potentia dimenfionum,& reliquo-
rum accidentium ibi exiftentium, nifi ficut medio: quoniam conftat, ra-
ritatem educî de potentia materiæ parvificabilis fub amplioribus dimen-
fionibus: ex eo enim, quòd ibi non eft materia, nifi ponatur aliquid vice-

Ferr.4.cont.c.62.64.
Scot. 4.f.d. 12.9.2.
Sot. 4.f.d.6.q.2.4.2.

SUPER QU, LXXVII.

ART. II.

ARTICULUS
Utrum in hoc facramento quantitas
accidentium
D SECUNDUM fic procedi-
tur. Videtur, quòd in hoc
facramento quantitas dimé-
fiva panis, vel vini non fit
457 dicere, accidentia aliorum accidentium fubje&tum. Sub-
4.4.12.q.1. alia, quæ remanent in
Er... Euchariftiae facramen- jectum enim accidentis non eft accidens: 70
cap to, effe, ficut in fubje- nulla enim forma poteft effe fubjectú,
64. Et 1. to, in quantitate di- cùm fubjici pertineat ad proprietatem
Cor.11.lec. menfiva panis, & vini
s.fin.
materiæ fed quantitas dimenfiva est

Et 4.co.ca.

43.cap.

CONCL. Neceffe eft

remanente.

T PROB. Primò, quoddam accidens. ergo quantitas di-
Quia ad fenfum patet, menfiva non poteft effe fubjectum alio-
quòd aliquod quantum rum accidentium.
eft ibi coloratum, &c.
Secundò, quia omnia
¶ 2. Prætereà. Sicut quantitas indi-
accidentia referuntur ad viduatur ex fubftantia, ita etiam & alia
primum fubjectum, accidentia. Si ergo quantitas dimenfiva
quod eft materia, me-
diante quantitate di- panis, aut vini remanet individuata,
menfiva, ut patet ex fecundum effe priùs habitum, in quo
co, quòd prima difpo- confervatur, pari ratione & alia acci-
fitio materiæ eft quan-

titas dimenfiya:etiam fecundum Platonem, & confequenter, fubtracto pri

so

80

na,

materiæ oportet dicere,aut hujufmodi fpecies no efle rare factibiles,aut per agens naturale educi raritatem de potentia ad actum abfque aliqua, ex quo fit educibilis raritas de potentia ad actum, quod non eft intelligibile abfque novo miraculo. Et hinc quoque apparet foliditas hujus opiatonis, dum unico miraculo falvat omnia apparentia, & naturalitatem omnium actionum, & paffionum. Nec immediata confervatio horum à Deo prohibet corruptionem naturalem eorundem : quoniam non plus ex immediata confervatione manu tenentur, quàm cùm mediante fubftantia confervantur; eft enim confervatio Dei fuavis rebus confervatis : & ideò non confervatio divina, fed res confervata, fuccumbit agenti naturali corrumpenti. Nec oportet, folicitum effe circa entitatem prædictorum, fcilicet, modi effendi proprietatis, vis, virtutifque fubftantia: ipfa fiquidem res de genere accidentium, puta, quantitas cum fuo effe, fit à Deo vis, virtufque fubftantiæ habens aftum, modumque fubftantia. Manifeftatur autem,hoc effe non folùm poffibile, fed rationabile, difcurrendo per ea, quæ apparent, & opinata in philofophia: videmus in primis in elementis quædam non femina, fed proportionalia feminibus, cùm generantur animalia ex putrefactione, videmus quoque,imperfectiffima entia, qualia funt femi vicem gerere perfectorum animalium, cùm generantur animalia perfecta per propagationem, opinamur quoque,dari proportionalia membra, puta in carentibus corde aliquid proportionale loco cordis, credimus quoque,lumen effici vim aftri illius, in quo recipitur, puta luna, tenent multi, ut infià patebit, accidentia propria effe vires ipfas fubftantiarum. Ex quibus omnibus, fi advertimus, quantitatem effe rem propinquæ, quafi proportionalis naturæ cum materia, non apparebit impoffibile, aut à ratione alienum, quòd ipfamet res, quæ eft quantitas, fiat vicemateria,& fit, ac fuppleat materiæ officium, velut quoddam proportionale materia, ficut proportionale cordi facit officium cordis : nec oportet, aliam entita tem quærere: quoniam accidentia fluentia à principiis effentialibus fubftantiæ, ex hoc ipfo, quòd à principiis illis fluunt : funt non folùm accidentia, puta calor, fed funt vis, & virtus fubftantiæ, ita, quòd poffunt producere fubftantiam, ut inferius ampliùs patebit (quamvis quidam fentiant contrarium ita quantitas euchariftiae poteft fortirià fuprema omnium fubftantiarum, ut ipfamet quantitas fit vicefubftantia, &c multò enim vehementioris, & intimioris efficacia eft primæ fubftantia actio, quàm quicumque fluxus accidentis à principiis fubftantialibus fubjecti Hic eft ergo modus, quo facillimè abfq;multiplicatione tàm miraculorum, quàm entitatum, falvantur apparentia circa accidentia euchariftia inter agendum,& patiendum.

[merged small][merged small][ocr errors]

¶ Sed occurrunt in hoc loco due intolerabilia Scoto in 12. dift. 4. Pri- Nondi mum eft, quòd forma fubftantialis geniti non fit immediatè à forma fub- cir. 3. art. ftantiali generantis: fecundum eft, quòd qualitates agunt in virtute forma fubftantialis, producendo fubftantiam. Et Scotus quidem longum circa hæc proceffum facit: ego autem, quia de facramentis tracto, & hujufmodi difputatio non eft neceffaria ad facramenti notitiam, pertranfeundum cenfeo : declarando tamen fenfum Auctoris, quem noluit fortè intellige re Scotus: quoniam, fi illum intellexiffet, non fic arguiflet.

Diffic

Scaf qua

pertra

¶ Cùm dicimus, qualitates agere in virtute formæ fubftantialis, non Explica fomniamus rem aliam abfolutam, aut refpectivam, fed ipfam qualitatem effe virtute illius fubftantiæ: ficut dicimus, femen effe virtute generantis, & fior. proptereà,ficut,confervato femine, femen bovis generat bove, & femen ho minis generat hominem, proculdubio in virtute hominis, à quo fluxit, Sol enim, & homo generant hominem, ut dicitur fecundo Phyficorum, & tamen non oportet femen illud fubordinari defuncto homini, ita, quòd referatur ad illum, aut moveatur ab illo, fat eft enim fervati, ficut fluxit ab illo: ita qualitas vini converfi in fanguinem Chrifti, quia erat virtus vi ni, fi pro quia, confervatur, ficut erat, productiva eft vini: converteret enim guttam aquæ in vinum, non minùs, quàm,fi fubftantia vini fubeffet. Nec oportet fubordinari vino converfo, nec moveri ab illo: fed dicitur agere in virtute illius, quia eft virtus, quæ fiuxit ab ipfo: fed hæc metaphyficis refolutionibus refervemus.

Reliqua, quæ fuprà diximus in articulo quinto, & octave clarè

habentur.

mo fubjectò, omnia

i

SECUND u s. NDUS. alia accidentia remanet dimensiva panis, vel vini fit aliorum neceffariò fundata fufubjectum. per quantitate dimenfidentia remanent individuata fecundum va, ut patet ex terminis. Tertio, quia fubje&tum effe, quod priùs habebant in substantia. accidentium eft princinon ergo funt in quantitate dimenfiva, pium individuationis i ficut in fubjecto, cùm omne accidens in pforu, ut patet ex quid nominis principii indidividuetur per fuum fubje&tum . viduationis,i,ex intelli3. Prætereà. Inter alia accidentia gétia fignificationis hu panis, & vini, quæ remanent, depre- jus, f. quid fignificet,elhenduntur etiam fenfu rarum, & den- fe principiù individua fum, quæ non poffunt effe in quantitate tas dimenfiva eft prin dimenfiva, præter materiam exiftente: cipium individuationis quia rarum eft, quod habet paruin de aliquo modo, I. prout materia fub magnis dimenfionibus: den- indivifum in fe, divifum autem, quod habet multum de ma- fumque ab omnibus teria fub panis dimenfionibus, ut di- aliis, ut patet ex cid citur 4. Phyfic. non ergo videtur, quòd quòd divifio accidit quantitas dimenfiva poffit effe fubje- titatis, primo Phyfic. &tum accidentium, quæ remanent in hoc Ideòque fecundum fe facramento.

[blocks in formation]
[ocr errors]
[ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small]

de effe fubjectum per fe.

4. Prætereà. Quantitas à fubjecto Nifi Deus daret accideti feparata videtur effe quantitas matheeffe per fe. S. Tunc ni hil, &c. Nam accidenti, matica, quæ non eft fubjectum qualitaideft quantitati dimen- tum fenfibilium. cùm ergo accidentia, fivæ, datur divinitùs, quæ remanent in hoc facramento, fint ut per fe fit in hoc fa- fenfibilia, videtur, quòd non pofsint efcramento: & ideò ipfa quantitas eft ibi per fe fe in hoc facramento, ficut in fubjecto, lubjectum aliorum ac in quantitate dimenfiva panis, & vini, cidentium, quamvis remanente poft confecrationem. ante confecrationem ef- ¶SED CONTRA eft, quòd qualitafet fubjectum folùm per accidens, feilicet, ita, tes non funt divifibiles, nifi per accidens, quòd mediate ipfa qua- fcilicet ratione fubjecti: dividuntur autitate accidentia alia re tem qualitates remanentes in hoc facracipiantur in fubjecto. 11. DE ANTECED. mento per divifionem quantitatis dimenIta. B. Quantum ad in fivæ, ficut patet ad fenfum.ergo quan dividuari: non autem, titas dimenfiva eft fubjectum accidenquantum ad individuari tium, quæ remanent in hoc facramen

tali modo, ideft immediatè. §. Hoc eft. Simi- to.

autem tenet, quantum

litudo illa tenet, quan- ¶ RESPONDEO dicendum, quòd tum ad primum, non neceffe eft dicere, accidentia alia, que read fecundum. Nam manent in hoc facramento, effe,ficut in subquantitas individuaba- jecto,in quantitate dimenfiva panis,vel vitur priùs immediatè per ni remanente. fubftantiam panis; alia verò accidentia, etiam fecundum quòd erant in fubftantia, &c. ut

in text.

* al. pro jä

legit, ideò.

fex.15.50.20

natæ in aliquo effe, ficut in fubjecto, ex fieri. Id, quod etiam quo aliqua earum recipitur in materia, fenfui conftat,dùm actu videmus, albedinem, quæ non eft in alio,* jam nec forma ipfa &c. dividi in partes, fic exiftens poteft in alio effe. Quantum quandò hoftia frangiautem ad fecundum, dicendum eft, quòd tur. Patet autem apud individuationis principium eft quatitas qualitates non funt directè ratiocinates, quòd dimenfiva: ex hoc n. aliquid eft natum vifibiles, nifi per accieffe in uno folo, quòd illud eft in fe indi- dens, ideft ratione fub10 vifum, & divifum ab omnibus aliis: divi- jecti. Cum ergo qualifio autem accidit fubftantiæ ratione qua- remanentes dividantur ...Phyf. tates in hoc facramento titatis,ut dicitur in 1.Phyfic.* & ideò ipfa per divifionem quanti ex quantitas dimenfiva eft quoddam indivi- tatis dimenfive, ut paduationis principium hujufmodi formis, tet ad fenfum, relinqui tur ex hoc, quòd quaninquantum fcilicet diverfæ formæ nume- titas dimenfiva eft fubro funt in diverfis partib. materiæ : unde jectum aliorum accide& ipfa quantitas dimenfiva fecundum fe tium hic remanétium, habet quandam individuationem, ita, re: quòd admittere di- babetur ly Neceffe eft igitur dice- † Alias no quòd poffumus imaginari plures lineas † vifioné in qualitatibus feparatas. feparatas ejufdem fpeciei, differentes po- facramentalibus, idem fitione, que cadit in ratione hujus qua- eft, quod fateri, quätitatitatis: convenit enim dimenfioni, quòd fubjectum qualitatum, fit quantitas pofitionem habens: & ideò feu aliorum accidentiu, potiùs quantitas dimenfiva poteft effe in facramento Eucharifubjectum aliorum accidentium, quàm ftiæ. At Concilium Flo

20

¶ Primò quidem per hoc, quòd ad fenfum apparet,aliquid quantum effe ibi coloratum, & aliis accidentibus affectu: 30 nec in talibus fenfus decipitur. Secundò, Que non poffunt. B. quia prima difpofitio materiæ eft quanAbfque divina virtute titas dimenfiva: unde & Plato * pofuit Apud miraculosè agente. §. primas differentias materiæ magnum

III. DE ANTECED.

Arif Lib. Nam rarum, & den- & parvum: &, quia primum fubjectum Metaph. fum funt quædam qua- eft materia, confequens eft, quòd omnia tex.6.7. litates, &c. ut in textu. Tunc nihil, &c. Mira- alia accidentia referantur ad fubjectum, cula enim hæc funt vir- mediante quantitate dimenfiva, ficut & tutis divinæ, ut ex fu- primum fubjectú coloris dicitur effe fupradictis patet. IV. DE ANTECED. perficies, ratione cujus quidam pofuerút, Quantitas à fubjecto fe- dimenfiones effe fubftantias corporum, parasa. B. Et à qualita ut dicitur in*1.Metaph.&, quia,fubtracto

[ocr errors]

40

*Lib testibus fenfibilibus. S. fubjecto, remanent accidentia fecundum
19. feq. Tunc, &c. Nam quan-
titas poft confecratio effe, quod priùs habebant, confequens
nem remanens, licèt à eft, quòd omnia accidentia remaneant
subjecto fit separata: no fundata fuper quantitatem dimensivam.
litatibus, ut patet, & Tertiò, quia, cùm fubjectum fit princi- so
ideò non poteft dici,nec pium individuationis accidentium, opor-

* al. enim.

'Dei.

tame à fenfibilibus qua

effe mathematica.

APPENDIX.

tet, id, quod ponitur aliquorum accidentium fubjectum, effe aliquo modo individuationis principium. Eft autem de raEX artic. habes priX artic. habes pri- tione individui, quòd non poffit in plumò: quomodò per rib. effe, quod quidem contingit dupliciUtilitas rationem oftendas, me- ter: uno modo, quia non eft natum effe in pro Ecls. ritò effe infinuatum à Concilio, & Ecclefia: aliquo: & hoc modo forma immateriales quòd quantitas in Eu- feparata per fe fubfiftentes, funt etiá per chariftiae facraméto eft feipfas individuæ. Aio modo ex co,quòd fubjectum aliorum ac forma fubftantialis, vel accidentalis eft cidentium. A Concilio quidem nata in aliquo effe, non tamen quidem Florentino per hoc, quòd dicendo ly in pluribus, ficut hæc albedo, quæ eft in feparatione facta, ut fu- hoc corpore. Quantum igitur ad primi, prà quæft.76.art. 3.app. materia eft individuationis principium admittit manifeftè, divifionem in fpeciebus omnibus formis inhærentibus: quia, cùm facramentalibus poffe hujufmodi formæ,quantum eft de fe, fint

[blocks in formation]
[blocks in formation]

¶ AD PRIMUM ergo dicendum, quòd accidens per fe non poteft effe fubjectum alterius accidentis: quia per eft. Secundum verò quòd eft in alio,unu accidens dicitur effe fubjectum alterius, inter Miffaru folemnia inquantum unum accidens recipitur in cantat. Fracto demum fubjecto, alio mediante, ficut fuperficies fed memento, tantum dicitur effe fübjectum coloris: unde, qua- effe fub fragmento, quadò accidéti datur divinitùs, ut per fe fit, tum toto tegitur. Nulla poteft etiã per fe alterius accidentis fub rei fit fciffura, fola figni fit fractura, qua nec ftajectum effe. tus, nec ftatura fignati ¶ Ad fecundum dicendum, quòd minuitur. Hæc ibi.Quialia accidentia, etiam fecundum quòd bus divifionem accideerant in fubftantia panis, individuaban- denotat. Patet autem tur mediante quantitate dimenfiva, ficut apud rectè ratiocinandictum eft: & ideò potiùs quantitas di- tes, &c. ut fuprà, appli mensiva eft fubjectum aliorum acciden- cando ad Ecclefiam, uf- *incorp.. que ad ly fatetur & fetium remanentium in hoc facramento, cundum. Secundò viquàm è converfo. des: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica viciffim declaretur, &c.

tium facramentalium

¶ Ad tertium dicendum, quòd ra-
rum, & denfum funt quædam qualitates
confequentes corpora ex hoc, quòd ha-
bent multum, vel parum de materia fub
dimenfionibus, ficut etiam omnia alia accidentia confequun-
tur ex principiis fubftantiæ: & ideò, ficut, fubtracta fubftan-
tia, divina virtute confervantur alia accidentia, ita, fubtracta
60 materia, divina virtute confervantur qualitates materiam
confequentes, ficut rarum, & denfum.

70

Ad quartum dicendum, quòd quantitas mathematica non abftrahit à materia intelligibili, fed à materia fenfibili, ut dicitur 7. Metaph. * dicitur autem materia fenfibilis ex47.c.35. hoc, quòd fubjicitur fenfibilibus qualitatibus : & ideò manifeftum eft, quòd quantitas dimenfiva, quæ remanet in hoc facramento fine fubje&to, non eft quantitas mathe

matica.

Secundò probat cam tribus rationibus, ibi: Primò quidem, &c.

ARTICULUS TERTIUS. Utrum fpecies, que remanent in hoc facramento, poffint immutare aliquid extrinfecum.

art.2.q. 1. mnem actionem, quam trinfecum.

[ocr errors]

D TERTIUM fic proceditur. Videtur, quòd fpequæ remanent in

cies

hoc facramento, non poffint immutare aliquid exProbatur enim 7. Phyfic. ftantia panis, & vini quòd formæ, quæ funt in materia, fiunt exiftente, poffunt etiam

poterant agere

fub

agere, fubftantia panis, & vini in corpus, & fanguinem Chrifti tranfeunte. Unde non eft dubium, quòd ipfa pofsunt immutare exteriora corpora.

T PROB. I. Quia, ficut fpeciebus datum eft divinitùs, ut remaneant

[ocr errors]

90

ad

in fuo priftino effe, art.
1. ita eifdem datur, ut
remaneant in fuo pri-
ftino agere, cùm unu-
quodque, ficut fe habet
à formis, quæ funt in materia, non au- effe, ita fe habeat ad
tem à formis, quæ funt fine materia, agere. Secunda autem
eo, quòd fimile agit in fibi fimile: fed pars, fcilicet, unde, &c.
probatur. Quia patet ex
fpecies facramentales funt fpecies fi- prima: addito, quòd
ideft
ne materia: quia remanent fine fub- fpecies illæ priùs,
jecto, ut ex dictis * patet. non ergo fubftantia panis,ac vini,
quandò exiftebant in
poffunt immutare materiam exterio-

immutare ex-
poterant
teriora corpora.
1. EX PHILOS. Non autem à formis, quæ funt fine materia..
Nifi tales formæ fecundum fuum effe affimilentur formis, funt
, quæ
in materia. §. Tunc nihil, &c. Nam fpecies facramentales, licèt, &c.
D dd 2
NOT.

[blocks in formation]

tex. 3.

[merged small][merged small][ocr errors][merged small]
[merged small][ocr errors]
[ocr errors]

NOT. Sanctus Doctor ad gloffandum propofitiones Philofophi, que procul dubio, licèt fint fecundum rationem, non funt fupra rationem, infudat & hic, & alibi pluries; quandò tractat de excedentibus rationem naturalem. Videtur autem quibufdam, quòd non debuiffet de hoc folicitari; fed ad omnia illa philosophica unico verbo pro femper dicere,

quod non funt ad pro- rem, inducendo aliquam formam. pofitum, utpote non 2. Prætereà. Ceffante actione prinattingentia materiam, de qua ipfe ibi tractat, cipalis agentis, neceffe eft, quòd ceffet ideft ea, quæ funt fim- actio inftrumenti: ficut, quiefcente fapliciter fidei. Maxima bro, non movetur martellus: fed omnes tamen caufa adductus forma accidentales agunt inftrumenta

D. Thomas noluit fic

10

.

dicendo procedere, liter in virtute formæ fubftantialis, tan-
Primò, quia fe Docto- quam principalis agentis. cùm ergo in
rem noftrum in theolo- hoc facramento non remaneat forma
gia exhibere propofue-
rat ( ut patet confidera- fubftantialis panis, & vini, ficut fuprà
ti principium fuipro- habitum eft, videtur, quòd formæ ac- 20
logi in prima partem cidentales remanentes agere non pof-
Summe id, quod non
obfervaffet, fi taliter ad fint ad immutationem exterioris ma-
philofophica refponde- teria.

do pertranfiffet. Quis

*

¶3. Prætereà. Nihil agit ultra fuam enim vel mediocris in- fpeciem,quia effectus non poteft effe pogenii difcipulus nefciat fic fe breviter ad omnes tior caufa: fed fpecies facramentales otales auctoritates expe- mnes funt accidentia. non ergo poffunt dire? Sed aliud eft fim- exteriorem materiam immutare, ad miplici verbo prædicto talia refellere quod eft nus ad formam fubftantialem.

[ocr errors]

difcipuli) aliud eft ra- ¶ SED CONTRA eft, quòd, fi non tioni naturali fatisface- poffent immutare exteriora corpora, nó re in hujufmodi, i. ex poffent fentiri fentitur enim aliquid ratione fpeciali fingillalib.2.tex tim oftendere, quòd ta- per hoc, quòd immutatur fenfus à len$174.121 lia philofophica contra fibili, ut dicitur 2. de anima. *

[ocr errors]

9.ad 3. १.

3:

ea, quæ ad fidem per- ¶RESPONDEO dicendum, quòd,
tinent,non concludunt,
quod magni Doctoris quia unumquodque agit, inquantum
munus eft. Sic eni pro-
eft ens actu, confequens eft, quòd unú-
cedendo, & refpondens quodque, ficut fe habet ad effe,ita fe ha-
mitifica docet, & miri- beat ad agere.

bujus fica docens in altum
¶ Quia igitur fecundum prædicta *
excitat, ac provehit in-
genia difcipulorum. Se- fpeciebus facramentalibus datum eft di-
cundò, taliter (ut fuprà) vina virtute, ut remaneant in fuo effe, q
ad philofophica do- habebant, fubftantia panis, & vini exi-
gmata fe habuit Div.
Thomas: quia voluit ftente, confequens eft, quòd etiam re-
oftendere multiplici- maneant in fuo agere: & ideò omnem
bus factis, verum effe actionem, quam poterant agere, lub-
id, quod fæpe protu-

459

ferat verbis. Dixerat fiquidem à principio, videlicet 1.qu. 1. ar. 8. ad fecundum,& quæft. 12. a. 2. ad primi, quòd naturalis ratio (quamvis non pertingat ad ea, quæ funt fidei, 1. q. 1. ar. 1. corp. non eft cotra fidem: imo defervit fidei, & fides eam præfupponit, tanquâ perfectio perfectibile. Addens quoque 1.4.1.art. 8. corp. probationes omnes, quæ contra illa, quæ fidei funt, inducuntur, no poffe efle demonftrationes, fed neceffario effe folubilia argumenta: quoniam fides infallibili veritati innititur, & impoffibile eft, de vero demonftrari contrariu, Dùm ergo per totā doctrinam fuam ea,quæ naturalis rationis sūt, five à Philofopho, five à quocunq; alio dicantur, fi quandò contra fidei dogmata producuntur,diligetiffime in bono fenfu gloffat, & veracillimè nil prorfus valere contra fidem, illa folvendo, demonftrat: procul dubio practicaliter (ut ita loquar ad digitum paffim verificari teftatur illud: quod univerfaliter effe verum, tanquam in fpeculatione quadam, prædixerat.

11. DE MAJORI. Primi agentis, B. Et primò primi agentis. 5. Nam, fi primum agens, de quo in argumento, & primò primum agens, ideft Deus, ceffat ab actione aliqua : tunc neceffe eft, ceffare actionem inftrumentis non aliter. Tunc nihil, & cæt. Licèt enim poft confecrationem agens fecundò primum (hoc eft quælibet creatura; & in propofito eft forma fub

IN corpore duo. Primò ponit fundamentum conclufionis. Secundò

D.Alb.4.d.12.c 10.
Ferr. 4. cont.c.66.
Scot.4.f.d. 12.9.4.

SUPER QU. LXXVII,
ART, IV,

CONCL. 1. Sicut ef

accidentiu pa

Inf.a.s.co.
E4d 12. nis, & vini poterat cor-

9.1. Et 4.

con.c.66.

39

49

[blocks in formation]

Ad fecundum dicendum, quòd ita actio forma accidentalis dependet ab a&tione formæ fubftantialis, ficut effe accidentis dependet ab effe fubftantiæ, & ideo, ficut divina virtute datur fpecie bus facramentalibus, ut poffint effe fine fubftantia, ita datur eis, ut poffint agere fine forma fubftantiali virtute Dei, à quo, ficut à primo agente, dependet omnis actio forme & fubftantialis, & accidentalis,

que eft ad formam fubBaniialem, non fis à forma fubstantiali, &c,

ut intex.

APPENDIX.

prime quomodò Uril ruž, per rationem oftendas, S. Dr. meritò effe infinuatu ab Ecclefia, quòd fpe

X articulo habes

, cies remanentes in facramento Euchariftia poffunt immutare ali quod extrinfecum. Ut,

per hoc, quod in fequéris Chrifti, dicit: Sub diverfis fpeciebus,fignis

tia folemnitatis corpo

¶ Ad tertium dicendum, quòd immutatio, quæ eft ad formam fubftantialem, non fit à forma fubftantiali immediatè, fed mediantibus qualitatibus acti- santùm, & non rebus, latent res eximia. Ex vis, & paffivis, quæ agunt in virtute eo enim, quòd has fpeformæ fubftantialis: hæc autem virtus cies facramenti vocat inftrumentalis confervatur in fpeciebus figna, notificat intentu. facramentalibus divina virtute, ficut Nam ut inquit Beatus & priùs erat; & idcò poffunt agere ad tur, De confecrat, dift. Auguftinus, & recitaformam fubftantialem inftrumentaliter, 2.) fignum eft res præper quem modum aliquid poteft agere ter fpeciem, quam inultra fuam fpeciem, & non quafi vir- liquid faciens ex fein D.st. d gerit fenfibus, aliud a tute propria, fed virtute principalis cognitionem venire. so gentis,

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

tantùm, & non rebus, Divus Auguftinus dicat ly fignum eft res: quoniam ftant fimul hæc duo, fcilicet, quòd fignum fit res tran fcendenter accepra, ficuti eft ens, & non fit res particulariter accepta, ideft (ut in propofito loquamur) non fit panis, cujus fignum eft: fecundum quòd etiam B. Gregor, in homil, Pafchal, ait: Species, & fimilitudo illarum rerum vocabula funt, quæ ante fuerunt, fcilicet panis,

vini. Nam fignum illud, feu fpecies illa, panis erat priùs etiam res par ticularis, inquantum fcilicet erat faltem illativè fubftantia panis; nunc verò eft folummodò signum, quia non eft ampliùs illativè fubftantia, quam præfefert, Nunc enim fignum illud in effe confervatur à Deo immediatè, quod priùs in effe ipfo confervabatur à Deo mediante fubftantia panis, Cum ergo fecundum Beatum Auguftinum) fignum ingerat fpeciem fenfibus & (fecundum Ecclefiam fanctam ) fpecies facramentales fint fi gna, relinquitur: quod Ecclefia, dicendo, quòd tales fpecies funt figna, dixerit fimul, quòd pofsunt fentiri, ideoque quòd poffunt immutare corpora exteriora. Sentitur enim aliquid per hoc quòd immutatur fenfus à fenfibili, fecundo de anima. Secundò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis doctrina prafens angelica viciffim declaretur, atque confirmetur,

conclufionem, ibi: Quia igitur, &c.

QUARTUS.

Utrum fpecies facramentales poffint corrumpi,

D QUARTUM fic proce-
ditur. Videtur, quòd fpe-
cies facramentales corrūpi
nó poffint. Corruptio eni 80
accidit per feparationem

4.1. a, rumpi, fubftantia pa- formæ à materia; fed materia panis non nis, & vini exiftente, remanet in hoc facramento, ficut ex fu*Q.75. art. ita etiam poteft corru3.46. pi, illorum fubftantia pradictis patet.* ergo hujufmodi fpecies abeunte, & hoc dupli- non poffunt corrumpi, 2. Prætereà, Nulla forma corrum

citer

fpecies facramentales,

T PROB. 1. Quia pitur, nifi per accidens, corrupto fubjeretinent idem effe,quod to: unde formæ per fe fubfiftentes inpriùs, fubftantia panis, corruptibiles funt, ficut patet in fubac vini exiftente,habe

bant (ut patet ar, 1. & tunc, fcilicet illorum fubftantia manente,

[ocr errors]

corrumpi poterant, ut patet ad fenfum. Secunda pars, fcilicet, & hoc, &c. probatur:

ftantiis fpiritualib. fed fpecies facramé- Quia pofsunt (quod & tales funt formæ fine fubjecto. ergo cor- poterant corrumpi, rumpi non poffunt, tùm per fe, tùm per ae¶3. Prætereà. Si corrumpuntur, aut cidens, ut declaratur in tex.à lyper fe quidé, &c hoc erit naturaliter, aut miraculofè: fed ufque ad ly nifi præce non naturaliter, quia non eft ibi affigna- dente alteratione circa re aliquod corruptionis fubjectum, quod accidentia. ¶ CONCL. 2. Cormaneat,corruptione terminata; fimiliter ruptio fpecierum facraetiam nec miraculofè, quia miracula, mentalium quandoque quæ funt in hoc facramento,fiunt virtu- compatitur fecü præfe te confecrationis, per quam fpecies fa- tiam corporis, ac săquie cramentales confervantur, non eft autem idem caufa confervationis,& corru

[blocks in formation]
« VorigeDoorgaan »