ipfe in aliquo cafu fit impotens ad pro fe promittendum, eumque fic ad 40
tale quid obligare, eft opus magnæ amicitiæ, commendandæ fidelitatis,
ut patet etiam in legibus humanis,& extenfæ ad proximos charitatis. In
cujus fignum eft: quòd, qui per aliquem fic obligatur actualiter ad id,
ad quod faciendum ipfemet de fe aliàs, pœna interveniente, erat obliga
tus, tenetur fecundum prudentum judicium gratias magnas referre ei,
qui pro fe talem obligationem fecit. Ad probationem autem in textu
fecundam refpondetur: quòd fallitur in hoc, quòd non percipit verum
fenfum tunc promittentis pro alio. Ille enim, qui pro puero baptizan-
do refpondet: Credo: non prædicit (ut putat argumentum) puerum credi- 50
turum, cùm ad legitimos annos pervenerit: fed fic dicendo facit duo. Pri-

US

SECUND U s.

Utrum exorcifmus debeat præcedere baptismum.

9.2.ar.3.7. ne falutem hominis im- gumenos, ideft, arreptitios, ordinatur:
1. per tot, pediant.
O q. 2. ad
T PROB. Quia pro-
fed non omnes baptizandi funt tales. er- 60
ponens fapienter facere go exorcifmus non debet præcedere ba-
aliquod opus, priùs re- ptifmum -

* Aliàs a blationem.

pro Eccl.s. Dei.

ideft ad tollendum poteftatem dæmonis quantum ad hoc, quòd impe
diunt hominem à perceptione baptifmi. Vide a. 3. in corp.

III. DE ANTECEDENTE. Demonum poteftatem. R. Impugnantem
ab exteriori homines. §. Tunc nihil, &c. Nam exorcifmus datur
contra dæmonum impugnationem ab interiori.

ITEM DE ANTEC. Eft
introducta.B.Secüdò. §.
Hoc eft. Quafi in locu

*

Ad fecundum dicendum, quòd in
exorcifmoru baptifma- baptifino per ablutionem peccati ex-
liu Sicut.n.in remedium cluditur poteftas dæmonis ab homine,
cotra peccatum fecundò quantú ad hoc, quòd impedit cum à per-
datur penitentia, &c. ut ceptione gloriæ, fed exorcifmi excludunt
in tex.fecude refpofionis
hujus. Tunc nihil, &c.ut poteftatem dæmonis,inquantum impedit
de fe patet. Imò argu- hominem à perceptione facramenti.
mentum fic (ut decet) Ad tertium dicendum, quòd aqua
gloffatum ftat in favoré
conclufionis articuli, Ex benedi&ta datur contra impugnationes
co enim, quòd aqua be- dæmonum, quæ funt ab exteriori, fed

nedicta introducta fuit

fecundò, ideft, in locum exorcifmi baptifmalis, propter hoc .f. quòd ta-
les exorcifmi no iterantur, fequitur manifeftè: quòd baptifmales exor-
cifmi fuerut primò,ideft præcefferunt,ut verbo tituli præfentis quæfiti utar.
A P PENDIX.

Utilitas EX artic.habes primò : quomodò per rationem convincas de errore re-
merariam irrifionem Calvinistarum, quam Papiftis (fic enim contem-
ptivè vocant Sedis Apoftolicæ filios catholicos, hoc, tamquam erroneum,
imponunt,fcilicet,quòd & ad baptifmum requiritur exorcifmus: & quòd ad-
juratio dæmonum de infantibus, vel aliis bonis creatutis, non eft fuperfti-
tio, & præfumptio) ut patet ex Calvini libello contr. act. Concilii Trident.
Doctor enim fanétus in ifto articulo tàm efficaciter probat, & exorcifmum
baptifmalem convenienter contra dæmones prærequii, & per confequens

412

IN corpore tria. Primò fundamentum conclufionis. Secundò conclu

Sot.4. fent.dift. 6. qu.2.

art.3.

SUPER QU. LXXI.

ART. III.

4d. Co

d. 6.q.ad exorcifmo agütur, ONCL. Ea, quæ in aliquem effectum ha

ert.3.9.2.

bent: differenter tamen

A

adjurationem ipfam dæmonum de baptizandis non effe fuperftitionem, aut præfumptionem, & contrarias illufiones, quæ funt argumenta contra hanc veritatem tàm validè fugat: ut nonnifi pro dæmonibus, adverfufque infan tes, aliafque bonas creaturas, ftare videatur, quicunque præfenti articulo de exorcifmo contraponitur. Nec mirum . Prædictis enim omnibus penfatis, quæ Doctor verè Ange exorcifmus ordinatur contra impugna- licus in textu determitiones dæmonum, quæ funt ab interiori: nat, videtur is (quifquis ille fuerit)& de ejectione unde & energumeni dicuntur, quafi in- dæmonu, quàm exorcif- 3. Refp. 10 teriùs laborantes, illi, qui exorcizantur. mi efficiunt (ut in ar.3.) ¶ Vel dicendum, quòd, ficut in reme. dolere, & de infantum, dium contra peccatum fecundò datur falutis impedimento, poenitentia,quia baptifmus non iteratur, quod exorcifmi tollunt, ita in remedium contra impugnationes gaudere: tamquam diademonum fecundò datur aqua benedicta, cus, infantum autem,' quia exorcifmi baptifmales non iteratur. aliorumque baptizado

rifum

bolorum fautor,& ami

rum ofor, & inimicus. Secundò habes: quomodò per rationem oftendas, illum Calviniftarum, 20 quem per operantur, errorem damnari meritò à multis narratis in quæft.66.a.10. append. Item à Papa Cæleftino, ut in arg, contr. Item à Divo Auguftino, ut in art.3. arg. contr.Item à Concilio Bracarenfi 2. Ante viginti dies baptifmi, ad purgationem exorcifmi catechumeni currant. Hæc illud: & recitantur de confecrat, diftinct. 4. Item à Rabano de inftitutione clericorum. Poftquam fe baptizandus per confeffionem veræ fidei in alterius commendaverit dominium, per abrenunciationem m prioris poffefforis fe alienaverit fervitio, exfufflatur ab eo poteftas fava; ut per pium facerdotis minifterium Spirituifancto cedat fugiens malignus fpiritus. Hæc ille, & recitantur ibid. de confecra. Tertiò vides: quomodò ex iis benè penfatis, & applicatis doctrina præfens Angelica, &c.

ARTICULUS

fio ipfa, ibi: Diabolus, &c. Tertiò fignificatio aliarum ceremoniarum, ibi: Benedictio, &c.

TERTIUS. exorcifmo, aliquid efficiant.

Utrum ea, quæ aguntur in
DTERTIUM fic proceditur.Vi-
detur, quòd ea, quæ aguntur in
exorciimo,non efficiant aliquid: 30
lea tolùm fignificent. Si enim puer poft
ab ipfo baptifmo. exorcifmos moriatur ante baptifmum,fa-
PROB. 1. Quia Ec- lutem non confequetur: fed ad hoc ordi-
clefia in exorcifmo im- natur effectus eorum, quæ in facramentis
perativis verbis ad ex-
pelledam demonis pot- aguntur, ut homo confequatur falutem .
eftate utitur (ut ibi pa- unde & Marc.ult.dicitur: Qui crediderit,
tet) & per Ecclefiam ni- & baptizatus fuerit, Jalvus erit. ergo ea,
hil fit fruftrà,ut patet in
argum, contr. Secunda que aguntur in exorcifmo,nihil efficiunt, 40
autem pars,fcilicet diffe- fed folùm fignificant.

eo poteft aliquis confequi effectum, &c. ut in text. In cujus principio ly intentio dicit difpofitione agitur, ut dæmonum poteftas expellatur. ti receptione: & ly fides neceffaria pro facramenRESPONDEO dicendum, quòd dicit difpofitionem nequidam dixerunt, ea, quæ in exorcifmo ceffariam, non pro facraaguntur, nihil efficere, fed folùm fignifi- menti,fed pro gratiæ per care: fed hoc patet effe falfum per hoc, ne, 9.68. 4.7.8. Dicit aufacramentum fufceptioquòd ecclefia in exorcifinis imperativis tem hic textus, fidem reverbis utitur ad expellendam dæmonis quiri: quia loquitur de poteftatem:puta,cùm dicit; ergo maledicte facramento quoad effe&tum principalem,iuxta diabole exi ab eo, &c. colligationem cotextus Et ideò dicendú eft,quòd aliquem effe- præmiffi ad fecundum. Etü habet,differenter tame ab ipfo baptifmo. Sic enim, more fuo Sanctus Doctor perfiftit Nam per baptifmum datur homini in filo fubjectæ locugratia ad plenam remiffionem culparum. tionis. Per ea verò, quæ in exorcifmo aguntur, IV. MINOR. Ea, quæ excluditur duplex impedimentum faluta- poft baptifmum agitur ris gratiæ percipienda: quorum unum cft ficere, B. Negatur; fi inimpedimentum extrinfecum, prout dæ- telligat de iis omnibus. mones hominis falutem impedire conan- S. Nam eorum, quæ agutur: & hoc impedimentum excluditur sur poft baptifmi circa, &c.ut in tex. Ex quo dic exfufflationes,quibus poteftas demo- ad minoris ipfius probanis pellitur, ut patet ex inducta auctoritate tionem: quòd no eft veAuguft. * quantum, f. ad hoc, quòd non rum id, quod inducit. * In arg, Jed præftet impedimentum facramento fu- ptifmi eft cöfervare grafcipiendo. Manet tamen poteftas dæmo- tiam in baptizato; fed ilnis in homine, quantú ad maculam pec- lam ipfi conferre delen cati, do omnem ejus culpam; & reatum pœnæ, quoufque peccatú & pœnam, 9.69. ar.1.2. per baptifmum tollatur, & fecundú hoc Tunc ergo tantü feque- * Lib 4. Cyprianus dicit; *Scias,diaboli nequitiam retur id, quod prædicta ep. 7. poje poffe remanere ufque ad aquam falutare; in minoris probatio addu- med, baptifmo autem omnem nequitiam amitte- facta caufaret gratiam, re. Aliud impedimentum eft intrinfecum, aut remiflionem culpa prout.f. homo ex infectione originalis alicujus: vel pœnæ ante fufceptione baptifmi in peccati habet fenfus præclufos ad perci- homine illo repertæ. pienda falutis myfteria. Unde Rabanus Quia igitur inunctio *de inftitutione clericorum dicit, quòd ipfa nihil horum efficit, *. cap. per falivam typicam, & facerdotis tactum fed folu operatur(quan- 27.poft me. tum eft de fe) confervafapientia, & virtus divina falutem cate- tionem gratię baptifmachumeni operatur, ut aperiantur ei nares lis: ideo nullatenus effead percipiedum odorem notitia Dei,ut ape- tum baptifmi poteft riantur ei aures ad audiendum mandata inferre effe imperfe&tum quandoquidem, Dei, ut aperiantur illi fenfus in intimo illo totaliter falvo præcorde ad refpondendum. fuppofito, ut diximus, AD PRIMUM ergo dicendum, cis unctio fibi proprium hunc novum illa vertiquòd per ea, quæ aguntur in exor- operatur effectum.

excluditur folummodò impedimentum gratiæ 3. Præt. Sicut exorcifmus ordinatur illius percipienda tùm ad baptifinu, ita etiam, fi aliquid in exor- so extrinfecum tùm in- cifmo efficitur, ordinatur ad effectum batrinfecum, ut declaraptifmi: fed difpofitio ex neceffitate pręcetur in textu ufq; ad fin. 1. DE CONCLUS. dit formam perfectam: quia forma non Nihil efficius.&.Remif- recipitur, nifi in materia difpofita: fequefionem culpæ. §. ut etiã ex B. Cypriano dictum retur ergo, quòd nullus poffet confequi eft in corp. Tunc nihil, effectum baptifmi, nifi priùs exorcizetur, &c. ut patet ex articuli quod patet effe falfum: non ergo ea, quæ coclufione. Solum enim aguntur in exorcifmis, aliquem effeper exorcifmum tollun&tum habent. tur impedimenta recipiendi, &c, ut in text. 4. Præt. Sicut quædam aguntur in Ex quo patet, quàm de- exorcifmo ante baptifmu, ita etiam quærifibilis rationabiliter fit dam aguntur poft baptifmum,ficut quòd fuo libello contra act, facerdos baptizatum chrifmate ungit in Concilii Trid.) irratio- vertice:fed ea,quæ poft baptifmum agunnabiliter deridet afferen- tur, non videntur aliquid efficere: quia tes : quòd infantes o- fm hoc effectus baptifmi effet imperfemnes fine baptifmo decedentes privatur gloria &tus. ergo nec ea, quæ ante baptifmum Dei in perpetuum. Ad aguntur in exorcifmo aliquid efficiunt libro.de cujus Calvini errorem SED CONTRA eft, quod Aug.*diSymbo.c.1. per rifum productum circa fine, diffufiori veritatis efficit in li-de Symbolo;Parvuli exfufflantur,

413

4.6.

4.3.9.1.

mili infinuatur 1. Reg.

clefiam. A fcripturis verò idem per locum à fi 16. Quädocumque fpiritus Domini malus arripiebat Saul, David sellebat cythara, & percu siebat manu fua, & refocillabatur Saul, & le

tol

cifmo, non tollitur culpa, propter quam
homo punitur poft morte, fed folùm tol-
luntur impedimenta recipiendi remissio-
nem culpæ per facramentum, unde poft
mortem exorcifmus nó valet fine baptif-
mo. Præpofitivus tamen dicit, quòd pue-
ri exorcizati,fi moriantur ante baptifmu,
vius habebas, Recedebat minores tenebras patiuntur, fed hoc non
n. ab eo fpiritus malus, videtur verum, quia tenebræ ille funt ca-
verbis lensu à fimili fa- rentia divinæ vifionis, quæ non recipit
ciente ad hoc propofitú magis, & minùs.
elicias,dicendo: Si ad fo-
nu cytharæ à David pul-

Porrò tu ex his fcripturę

& ab eo recedebat:utiq;&

10

Ad fecundum dicendum, de ratione
fate efficiebatur hoc, facramenti eft, quòd perficiat principale
quòd fpiritus malus à ve- effectum,qui eft gratia remittens culpa,
xatione Saulis ceffabat, vel fupplens aliquem hominis defectum,
multò magis equide ad quod quidem non fit per ea, quæ agun-
lectionis e xorcif, devotu tur in exorcifmo: fed folùm hujufmodi
fonu à sacta matre Eccl. impedimenta tolluntur, & ideò non funt 20
per miniftros editü,fpiri- facramenta, fed facramentalia quædam.
vexatione hõis baptiza- Ad tertium dicendum, quòd difpo-

tus malus.i. diabolus à

Ncorp.tria præftat. Primò affert quorumdam opinionem, eamque re-
feliit. Secundò concludit, quòd aliquem effectum habent, differenter

Palud. 4.f.d. 6. q. 4.
Sot. 4.f.d.6.q.2. a. 4.
SUPER QU, LXXI.
ART. IV.
ONCL. 1. Supremi
miniftri, idest dia-

CON

cones, cooperantur fa

cramentorum.

fitio fufficiens ad fufcipiendam gratiam di ceffabit, & ab eo reces
baptifmalem eft fides, & intentio,vel pro- rati, Plus.n.efonus exor
det, ut patet rectè cófide-
pria ejus, qui baptizatur, fi fit adultus, cifmi,qua fonus cythare,
vel ipfius ecclefiæ, fi fit parvulus. Ea ve- & sacta Dei Ecclefia,quá
rò, quæ aguntur in exorcifmo, ordinan- David. Ideò diftum ely
multò magis equidem.
tur ad removendum impedimenta : & Quòd fi contendas,id no
ideò fine eo poteft aliquis confequi effe- effe omninò à fortiori:
&tum baptifmi. Non tamen funt hujuf- faltem fit à puro fimili
modi prætermittenda, nifi in neceffita- Secundò vides, &c.
tis articulo, & tunc, ceffante periculo, debent fuppleri, ut fer-
vetur uniformitas in baptifmo. Nec fruftrà fupplentur poft ba-
ptifmum: quia, ficut impeditur effectus baptifmi, antequam
percipiatur, ita poteft impediri, poftquam fuerit perceptus.

ARTICULUS Utrum fit officium facerdotis catechizare, & exorcizare baptizandum. D QUARTUM fic proceditur. Videtur, quòd nó fit facerdotis catechizare, & exorcizare cerdoti in collatione fa- baptizandu. Ad officium enim miniftro- 30 PROB.Primi:quia rum pertinet habere operationem fuper *5. inli. potior refpectu præpara- immundos,ut Dion.* dicit 5.capit.ecclef. de facerdo torioru é operatio facer- bie. fed catechumeni, qui inftruuntur in tum perfer dotis, qua confert facra catechifmo, & energumeni, qui purgatur mentų,ut patet,&,quãtò templa. potior eft operatio, tan- in exorcifmo, computantur inter immuto principale agens, qua- dos, ut ibidem Dionyfius dicit.* ergo catevis nobilioribus, tamen chizare, & exorcizare non pertinet ad of*loco citato, paucioribus indiget mi- ficium facerdotis,fed potiùs ministrorú. niftris,ut patet. Secundò, quia Ifidorus hanc conclufionem docet.

Elionibus, & in con.

res miniftri cooperantur

2. Præt. Catechumeni inftruuntur de fide per facram fcripturam, quæ in ¶ CONCL.2. Inferio- ecclefia per miniftros recitatur: ficut efacerdotibus in prepara- nim per lectores in ecclefia legitur vetus toriis ad facramětu, puta teftamentum, ita etiam per diaconos, & lectores in catechifmo,& fubdiaconos legitur novum;& fic ad miexorciftæ in exorcifmo niftros pertinet catechizare. Similiter etiã PROB.Quia operatio facerdotis circa & exorcizare, ut videtur, ad miniftros paratoria no é ita digna, pertinet: dicit enim Ifidor. in quadam eficut circa facramétum, pift.*Ad exorcifta pertinet exorcifmos meut patet;cũ præparatoria fint admodü minùs di- moriter retinere,manufque fuper energumePerleftis gna facraméto, & mini- nos,& catechumenos in exorcifmo impone& dicitur ftri juxta dignitatem mi- re.non ergo pertinet ad officium facerdoeffe in ep. niftrationibus propor- tis catechizare, & exorcizare. tionată debent adhiberi

10 in arg.1 cerdotis. §. Tunc nihil, go pertinet ad officium facerdotis.
&c. ut patet ex articuli SEDCONTRA eft, quod Nicolaus
conclufione fecunda, fi Papa dicit: Catechifmi baptizandorum à
rectè percipiatur.
11. DE CONCLUS, facerdotibus uniufcujufq; ecclefia fieri pof-
de confecr. Non ergo pertinet.R.Eo funt. unde Gregor.* etiam fuper Euang.
diff.4.c.Ca- modo, quo pertinet ad dicit: Sacerdotes, cùm per exorcifmi gratia
sechimi miniftros. §. De quib. in credentib.imponunt,
Greg, ko præmiffis fit mentio. Le- manum credentib. imponunt, quid aliud fa-
mil 19, eu fores.n.& exorcifte ha- ciunt,nifi quòd dæmonia ejiciunt?
ang.are me. bent,&c.ut in textu.Tuc RESPONDEO dicendú, quòd mi- 7o
nihil, &c. ut patet. Vide nifter comparatur ad facerdote, ficut fe-
etiam tex. ad primum.
III. DE MAJORI. cundarium, & inftrumentale agens ad
Quod docere. B. De fidei principale, ut indicat ipfum nomen mi-
rudimentis,& quomodò niftri. Agens autem fecundarium non
quis fe habere debeat in

m

toriis ad facramentum..

¶ Et ideò fupremi miniftri, qui dicútur diacones,cooperátur facerdoti in ipfa collatione facramétorú:dicit enim Ifido. pad diaconum pertinet affiftere facerdotib.& miniftrare in omnib.quæ agütur in facramétis Chrifti,in baptifmo fin chrifmate,patena,& calice. Inferiores aut miniftri cooperantur facerdotibus in his, quæ funt præparatoria ad facramentum, ficut lectores in catechifmo, & exorcifte d in exorcifmo.

d

¶ AD PRIMUM ergo dicendú, quòd
fuper immundos miniftri habent opera-
tionem minifterialem, & quafi inftru-
mentalem, fed facerdos principalem.
¶ Ad fecundum dicendum, quòd le-
&tores, & exorciftæ habent officium ca-
techizandi,& exorcizandi, non quidem
principaliter, fed, ficut in his facerdoti
miniftrantes.

Ad tertium dicendum, quòd mul

Hæc ibi.

primò quomodò Eccl per rationem oftendas,

pa

pr

meritò effe infinuatú á
fcripturis, Papa, & Gre-
gorio, quòd catechizare,
paliter facerdotis. A Pa-deco
& exorcizare eft princi
Nicolao quidem, & das.com
Beato Gregorio, ut eft in detai
tur efen
arg. contr. De principali
n.agente, refpectu cate-
chizadi, & exorcizandi,
loquuntur. A fcripturis
verò per hoc, quod Do-D.:20.
minus ad difcipulos di- D..
xit,Mat.28. Docete omnes

gentes, baptizantes eos.
Nam ly docere catechif-
mum ante baptifmum
denotat, cu præponatur
huic,fcilicet baptizantes:
& loquitur Chriftus ad
facerdotes. In fuprema

ut dicit Dion. 5.c. Ecclef hierarch.non er- 60 tiplex eft inftructio; una converfiva ad fi-
dem, quam Dionyf.* tribuit epifcopo in rit: illis verbis: Hoc fa-
2. ecclef. bier. & poteft competere cuili- cite in meam commemo- . . .
bet prædicatori, vel etiam cuilibet fide- rationem, Chriftum non hier. ar..
inftituiffe Apoftolos fa-
li. Secunda eft inftructio, qua quis eru- cerdotes; Anathema fit.
ditur de fidei rudimentis, & qualiter fe Hæc in canone: & in ca-
debeat habere in fufceptione facramen- pitulo prædixerat, quòd
hoc, fcilicet eos per ver-
torum, & hæc pertinet fecundariò qui- ba illa fuifse novi tefta
dem ad miniftros, principaliter aut ad fa- menti facerdotes inftitu-
cerdotes. Tertia e iftructio de cóverfatio- tos, Ecclefia catholica
ne Chriftianæ vitæ,& hec pertinet ad pa- cit. Item de exorcifmo
femper intellexit, & do-
trinos. Quarta inftructio de profudis my- infinuatur intentum per
fteriis fidei, & perfe&tione Chriftianæ vi- hoc, quod idem Domi-
tę,& hçc ex officio pertinet ad epifcopos. nus feptuaginta duobus
difcipulis dixit Luc. 10.
Ecce dedi vobis poteftatem calcandi fuper ferpentes, &fcorpiones, & fu
per omnem virtutem inimici. Exorcizandi enim tunc eis fuisse à Chrifto
datum officium, intelligimus: quandò ipfis ejiciendi dæmones ab ho-
minib. contulit facultatem. Nec mirum. Nam ad expulfionem damo-
num, ne hominibus noceant, Ordinantur principaliter exorcifmi. Por-
rò difcipulos feptuaginta duos reprefentafse facerdotes, nemo eft,qui am-
bigat; fi epiftolam tertiam Anacleti, qui fuit Papa Tertius à Petro, legerit
dicentis: quòd presbyteri difcipulorum feptuaginta locum tenent in te
ftamento novo. Secundò vides: quomodò, &c.

fufceptione facramentorum. §. Tunc nihil, &c. Nam docere hoc,fcilicet ta-
liter expofitum,non eft idem, quod perficere,ut eft pertinens ad epifcopos,
fecundum quòd putabat argumentum, quamvis docere ipfum fit aliquo
modo perficere. Non enim omne docere, & perficere,pertinet ad Epifcopu:
ut patet in textu. Ad cujus pleniorem notitiam,juvat videre 2.2.9.9. ar. 1. 80
ad fecundum,& q.45.art.5.&q.52.artic. 1,2. & prima par. q. 117. art. 1.Et
illud de patrinis dictum à Concilio Moguntiaco, can. 47. Præcipi mus: ut u-
nufquifque compater fuos fpirituales filios catholicè inftruat. Hæc ibi. Pro
qua inftruétione partim facit ejufdem Concilii canon. 45. Symbolum, quod

IN

N corp, duo. Primò jacit fundamentum refolutionis, fcil. agentia inftru-
mentalia infervire agenti principali fecüdum proportionem nobilioru,

aut minus nobilium operationum.Secundò implicitè refpondet quæfito affirmativè principaliter loquendo ibi: & ideò, &c.

QUE

1

QUÆSTIO SEPTUAGESIMA SECUNDA:
De facramento Confirmationis, in duodecim articulos divifa.

Secundò. De materia ejus.

¶Sextò. Utrum character confirmationis præfupponat chara&erem baptifmalem.

¶Septimò. Utrum conferat gratiam.

¶Octavò. Cui competat recipere hoc facramentum.
Nonò. In qua parte.

¶ Tertiò. Utrum fit de neceffitate facramenti, quòd chrifma 10 Decimò. Utrú requiratur aliquis, qui teneat confirmandu.

fuerit priùs per epifcopum confecratum.

Quartò. De forma ipfius.

¶Quintò. Utrum imprimat chara&terem.

Ferr. 4. cont.c.ss.
Scot.4.f.d.7.q. 1.
Durand.4.f.d.7. in expo-
fit. lit.

SUPER Q. LXXII.
ART. I.

414 CONCL. Manifestŭ

Sup.q.65.a.

8.1.6.2.co dift.7.1.

1.4.1.7.8.

son.c.58.

mentum.

Undecimò. Utrum hoc facramentum per folos epifcopos

detur.

Duodecimò. De ritu ejus.

ARTICULUS

PRIMUS.

Utrum confirmatio fit facramentum.

D PRIMUM fic proceditur
Videtur, quòd confirmatio no
fit facramentum. Sacramenta
enim ex divina inftitutione ef-

I.

*

1.4.d. 2. matio eft fpeciale facra- fed confirmatio non legitur à Chrifto in-
eft: quòd confir- ficaciam habent, ficut fupradictum eft:
PROB. Quia ma- ftituta. ergo non eft facramentum.
per to. & 4. nifeftum eft, quòd con- 2. Præt. Sacramenta novæ legis in
firmatio habet effectum veteri lege præfigurata fuerunt. unde
9.64.4.3. fpecialem; qui eft acci-
pere quandam perfectă Apoft. dicit 1. Corin. 10. quòd omnes in
ætatem spiritualis vitæ, Moyfe baptizati funt, in nube, & in mari,
ut patet per auctorita- & omnes eandem efcam fpiritualem man-
tem Melchiadis Papæ, ducaverunt, & omnes eundem potum fpi-
fcilicet,Spirituffanctus,
qui fuper aquas baptif- ritualem biberunt: fed confirmatio non
mi, &c. &, ubi occurrit fuit præfigurata in veteri teftamento.
aliquis fpecialis effectus
gratiæ,ibi ordinatur fpe- non ergo eft facramentum.

Habetur

item q. 65. ar. 1.

ciale facramentum,cùm 3. Præt. Sacramenta ordinantur ad facramenta novæ legis hominum falutem: fed fine confirmatioordinentur ad fpeciales ne poteft effe falus. nam pueri baptizati, gratiæ effectus, q.62.4.2. fine confirmatione decedentes, falvanI. MINOR. Confirma- tur. ergo confirmatio non eft facramentur.ergo tio non legitur à Chrifto tum. inftituta. R. Negatur. §. Fuit enim tunc ab ipfo ecclefia homo Chrifto conformatur, qui ¶ 4. Prætereà. Per omnia facramenta inftituta; quandò promifit plenitudinem Spi- eft facramentorum auctor: fed per conritus fanéti difcipulis fo. firmationem non videtur Chrifto con 16. quo fpiritu advenićte perducti fuerunt ad formari,qui non legitur effe confirmatus. perfectam vitæ fpiritua- ergo confirmatio non eft facramentum. lis ætatem. In cujus fi- SED CONTRA eft, quod Melchiagnum non ampliùs, ut des Papa fcribit* Hifpaniarum epifcode cufecrd, pueri, vel imperfecti, timebant: fed animis vi- pis: De his, fuper quibus rogaftis nos, vos quibus, & gorofis, ut viri perfecti, informari, utrum majus fit facramentum par ante ardua quæque aggredie- manus impofitio epifcoporum, an baptifmed illius da ufque ad mortem oepift.to, I. mni abjecto timore ap- mus:fcitote, utrumque magnum effe facramus:scitote, utrumque magnum effe facraConcil. prehendebant, agebant, mentum. atque fcandebant, ut pa- ¶ RESPONDEO dicendum, quòd tet ex Act, 1.2. 3. 4. 7. facraméta novæ legis ordinatur ad *fpe¶ NOT. Promifit et- ciales gratiæ effectus. & ideò, ubi occuriam plenitudinem fpi- rit aliquis fpecialis effectus gratiæ, ibi orritus per ly fedete in ci- dinatur fpeciale facramentum. Quia vevitate, donec induamini rò fenfibilia, & corporalia gerunt fpiriIte per ly vos baptizabitualium, & intelligibilium fimilitudimini Spiritufancto non nem, ex his, quæ in vita corporali agunpoft multos hos dies, A- tur, percipere poffumus,quid in spiritua&t. 1. Nam confirmatio- li vita gratiæ fpeciale exiftat. nis facramentum est sacrofanctum: ficut ba- ¶ Manifeftum autem eft, quòd in vi- 70 ptifmus.Vide D.Auguft. ta corporali fpecialis quædam perfectio in appen. fequen.

"aliàs fpi-
rituales.
8. &c.

virtute ex alto, Luce 24.

EXAM.I.Ly paracletus non veniet ad vos. Ly nondùm erat fpiritus datus. Scilicet, in tanta abundantia, in quanta pofteà & dabitur, & veniet ad vos. Sic enim contextus D. Thomæ ad intelligendum conftringit. Alioquin non concluderet per illas auctoritates fuum intentum: quod eft, hominem per facramentum confirmationis tunc verbis illis à Chrifto inftitutum perduci ad perfectam ætatem fpiritualis vitæ, evacuatis iis, quæ erant parvuli.

2. Ly inftituere novum facramentum. Scilicet. Meritoriè etiam ef-
ficienter. Alioquin inftituere novum facramentum non pertineret

ad poteftatem excellentiæ Chrifti; fed ad divinitatem ipfius. In
ftituere enim per auctoritatem, abfolutè ad Deum, & confequen-
ter ad Chriftum, ut Deus, non autem, ut homo eft habens excel-
lentiæ poteftatem, pertinet: licèt ipfe etiam, ut homo, inftituat modo
prædicto,q. 64. ar. 2.3.

3. Ly triplex opinio. Scilicet. Antequam determinaretur ab Ec-
clefia. Poftquàm enim ab Ecclefia determinatum eft aliquid de fide: tunc

40

20

contrarium, quod priùs fuit opinio, pofteà cit hærefis,1.9.32.7.4 cũ E lucidat.& per cöfequens eft, quòd homo ad perfectam ætatem pofitio cósetanea deterperveniat, & perfe&tas actiones hominis minationi Ecclefiæ, quæ priùs appellaripoterat oagere poffit. Unde & Apoftol. dicit 1. pinio, pofteà meritò voCorinth. 13.Cùm autem factus fum vir, catur fides catholica, i. iam, quòd præter motum generationis, tequàm ab Ecclefia deevacuavi,quæ erant parvuli, & inde eft et- dogma fidei catholica. Sic eft in propofito.Anquo aliquis accipit vitam corporalem, terminaretur,quòd coneft motus augmenti, quo aliquis perdu- firmatio é íftituta nó ab citur ad perfectam ætatem. Sic igitur & Apoftolis, fed à Chrivitam fpiritualem homo accipit per ba- to, poterat & contra30 ptifmum, qui eft fpiritualis regeneratio. vocari opinio. Nunc vequafi quandam perfectam ætatem fpiri- eft, ut patebit in appen. * In epift. In confirmatione autem homo accipit rò,poftquàm ab ea de fitualis vitæ. unde Melchiades Papa dicit:* contrarium quidem hæ- ad Hifpa Spiritus fanctus, qui fuper aquas baptifmi refis, confentaneum au- niarum efalutifero defcendit lapfu, in fonte plenitu- tem fides catholica ju- pifc.c. me. dinem tribuit ad innocentiam, in confirma eft. Teneri ergo, re optimo vocandum Concil. tione augmentum præftat ad gratiam, in fide, non poteft nunc : baptifmo regeneramur ad vitam, post ba- quòd confirmationis faptifmum confirmamur ad pugnam, in cramentum fuerit inftibaptifmo abluimur, poft baptifmum ro- Concilio Meldenfi. boramur: & ideò manifeftum est, quòd II. DE MAJORI. Saconfirmatio eft fpeciale facramentum. cramenta, B. Quædam. ADPRIMUM ergo dicendum,quòd effectu fuo fpeciali pleS. Puta, non dicentia in circa inftitutionem hujus facramenti eft nitudinem gratiæ; vel duplex opinio. Quidam enim dixerunt, etiam aliquid fimile.Pro quòd hoc facramentum non fuit inftitu- quo vide 1.2.quæft. 102. tum nec à Chrifto, nec ab Apoftolis, fed nihil, &c. Nam confirar.s.ad tertium. Tunc pofteà proceffu temporis in quodam có- matio eft facramentum cilio. Ali verò dixerunt, quòd fuit in- plenitudinis, &c. ut in ftitutum ab Apoftolis. Sed hoc non pot- III. DE MAJORI.Saeft effe, quia inftituere novum facra- lutem. B. Vel perfectiomentum pertinet ad poteftatem excellen- nem falutis. 5. Tunc nitiæ, quæ competit foli Chrifto; & ideò hil, &c. Nam hoc modo, dicendum eft, quòd Chriftus inftituit per refponfum dicto hoc facramentum, non exhibendo, fed fitate falutis, &c. ut in confirmatio eft de necef promittendo, fecundum illud Joan. 16. textu. Pro quo vide Si non abiero,Paracletus non veniet ad vos: culo primo, & question. quæftione fecundă,artifi autem abiero, mittam eum ad vos: & hoc fextam, articulo quarto ideò, quia in hoc facramento datur ple- cum Elucidat. nitudo Spiritus fancti, quæ non erat dan- IV. MINOR.Per confirmationem homo Chrida ante Chrifti refurrectionem, & afcen- fto conformari non potfionem, fecundum illud Joan.7. Nondùm eft. R. Negatur. S.Ad erat Spiritus datus, quia Jefus nondum e- id verò, quod quafi pro rat glorificatus. probatione adducitur refpondetur, quòd ideò Ad fecundum dicendum, quòd, non probat negatum, quia confirmatio eft facramentum pleni- quia ex infufficienti loquitur. Non enim quis per confirmationem conformari poteft Chrifto ex eo folùm, quòd ipfe Chriftus fit confirmatus, ut putavit argumentum, fed etiam ex co, quòd ipfe eft plenus gratia. Ex his ergo concludimus, quòd illi, qui confirmationem accipiunt, quæ eft facramentum plenitudinis, &c. ut in textu .

EX articulo habes primò : quomodò per rationem interimas hære-
fim Pauperum de Lugduno, & Lutheri dicentium: Confirmatio- pro Eccl.S.
nem non effe facramentum; fed meram ceremoniam, & ritum quen- Dei.
dam. Secundò habes: quomodò per rationem oftendas, illam meri-
tò damnari à Concil. Trident, feff. 7. de facramentis, can. 1. Si quis
dixerit : : nove legis facramenta non fuiffe omnia à Jefu Chrifto Do-
mino noftro inftituta; aut effe plura, vel pauciora, quàm feptem
videlicet, Baptifmum, Confirmationem, Euchariftiam, Panitentiam,

Extremam unctionem, Ordinem, & Matrimonium; aut etiam aliquod
horum feptem non effe

vere, & proprie facra- tudinis gratiæ, non potuit habere ali-
mentum: anathema fit.
Hæc ibi. Et feff, ead. de quid refpondens in veteri teftamento
Confir. can, 1. Si quis quia nihil ad perfectum adduxit lex, ut di-
dixerit, Confirmatio citur Hebr. 7.
nem baptizatoru otio-
fam ceremoniam esse,

Ad tertium dicendum, quòd (ficut

Ad quartum dicendum, quòd illi, confirmationem. Item qui confirmationem accipiunt, quæ eft à Clemente 1. Papa,& facramentum plenitudinis gratia, Chri- martyre. Cùm quis refto conformantur, inquantum ipfe à pri- fuerit, poftmodum femo instanti fuæ conceptionis fuit plenus ptiformi fpiritus gratia ab Epifcopo confirme

generatus per aquam

*q.61,ar-4, & non potiùs verum, Jupra dictum eft) omnia facramenta sût 19 gratiæ, & veritatis, ut dicitur Joan. I tur: quia aliter perfe

ad, arg & proprium facramen

Ann

1.ad 1. Et

cont.c.60.

*

adi. 18.

aliqualiter neceffaria ad falutem, fed

tum aut olim nihil queda funt, fine quibus nó eft falus,quæ-
aliud fuiffe, quam ca- dam verò funt, quæ cooperantur ad per-
techefim quandam, qua

adolefcentia proximi fectionem falutis, & hoc modo cófirma-
fidei fue rationem cora tio eft de neceffitate falutis, quamvis
Ecclefia exponebant, fine ea poffit effe falus, dùm tamen non
anathema fit, hæc ibi.

Irem à Papa Melchia- prætermittatur ex contemptu facra-
des ut in arg.contr. Ite menti,

à Concil. Florent. No

ve legis feptem funt facramenta, fcilicet Baptifmus, Confirmatio,&c, Hæc
illud in conftitut. fuper union. Arme. Item ab Eufebio Papa, & martyre.
Manus impofitionis facramentum magna veneratione tenendum est. Hæc

I

20

B. Petro accepimus,

Quæ quidem plenitudo declarata eft in ctus effe Chriftianus ne-
baptifmo, quandò Spiritus fanctus de- quaquam poterit, ut à
fcendit corporali fpecie fuper eum. un- cæteri fancti Apoftoli
de & Luc. 4. dicitur, quòd Jefus plenus
Spiritufanito, regreffus eft à Jordane. Non
autem conveniebat dignitati Chrifti,
qui eft facramentorum auctor, ut à fa-
cramento plenitudiné gratiæ acciperet.

præcipiente Domino do cuerunt. Hæc ille in epift. 1. ad difcipulos pos. Item à D. Aus fuos. Item à D. Adguft.lib.2.c. 4. contra literas Petiliani Donatiftæ. Confirmatione,inquit,effe facram, Chrifmatis: quod quidě in genere vifibiliü fignaculorü facrofanctus eft, ficut ipfe baptifmus. Quod facramentu contuliffe feruntur Petrus,& Joannes Samaritanis per manus impofitionem. Tertiò vides,&c,

Commentaria Cardinalis Cajetani.

N corpore duo. Primò ponit fundamentum conclufionis, fuppofita 30 non eft aliquid iterandum, fed cautè fupplendum, quod incautè fuerat
fimilitudine inter res corporales, & Sacramenta. Secundò duo
enumerat ad vitam corporalem neceffaria, per quæ affirmativè re-
fpondet quæfito, ibi: Manifeftum autem, &c.

[ Nartic, 1. & 2. quest. 72. adverte unum, fcilicet, quòd chrifma, hoc eft,
compofitum ex oleo, & balfamo, non ita eft materia facramenti con-
firmationis, ficut aqua eft materia baptifmi; quoniam fine balfamo con-
firmatio tradita valet, fine aqua autem baptifmus non valet. Et de hoc ex-
tat textus clarus extra, de facramentis non reiterandis, capit. paftoralis,
ubi quæritur, fi confirmationis facramentum in eo debeat reiterari, qui
per errorem fuit non chrifmate, fed oleo delinitus, & refpondetur, quòd 40

prætermiffum. Ex hoc enim apparet, facramentum confirmationis, quoad fubftantialia, fuiffe completum fine balfamo: fuiffet fiquidem alioquin reiterandum fine balfamo collatum. Unde intelligimus, mixtum ex aleo, & balfamo (quod chrifma confuevimus vocare) effe regularem materiam confirmationis de neceffitate præcepti, & non de neceffitate facramenti. Et videtur hoc ab ecclefia præcedenti tempore inftitutum in primitiva fiquidem ecclefia non videtur multùm credibile, pauperrimos epifcopos habuiffe balfamum, quo fortè etiã hodie multi carent. Accedit ad hæc, quòd Chrifmatis nomen, quod fecundum Diony. Apoftoli impofuerunt huic facramento, non fignificat balsamum, fed unctionem, cui oleum fufficit,

SECUND U S.

Utrum chrifma fit conveniens materia hujus facramenti.
D SECUNDUM fic procedi-
tur. Videtur, quòd chrifma
non fit conveniens materia

CONCILU Oleum
competit materiæ hujus facramenti. Hoc enim facramen-
In 9.34. facramenti Confirma- tum (ut dictum eft) inftitutum eft à
4.d. 7. q.. tionis: cui admifceri Chrifto promittente difcipulis Spiritum
4.3.4.1. & debet balfamum pro- fanctum: fed ipfe mifit eis Spiritum fan-
3. Et 4. pter fragrantia odoris,
quæ redundat ad alios. &tum abfque omni Chrifmatis inunctio-
ar praced. COROLL. Ergo ne: ipfi etiam Apoftoli hoc facramentum
(ut ad literam quæfiti conferebant per folam manus impofitio-
chrifma eft conveniens nem abfque chrifmate: dicitur enim
materia côfirmationis. Actuum 8. quòd Apoftoli imponebant
¶ PROB. I. Quia manus fuper baptizatos, & accipiebant
Spiritus fancti gratia in
oleo defignatur (unde Spiritum fanctum. ergo chrifma non est
Chriftus dicitur unctus, materia hujus facramenti, quia materia
&c. Pfalm. 44. & in eft de neceffitate facramenti.

conclufionem applices)

mento datur plenitudo

Confirmationis facra- ¶ 2. Prætereà. Confirmatio quodamgratiæ Spiritus fancti modò perficit facramentum baptifmi, (ut patet ar, 1.) Secun- ficut fuprà dictum eft,& ita debet ei con9.65.4.4. da autem pars,f.cui ad- formari, ficut perfectio perfectibili: fed mifceri debet,&c. pro- in baptifmo eft materia fimplex elementionis facraméto datur tum,f. aqua. ergo hujus facramenti non robur fpirituale, robur- eft conveniens materia chrifma, quod que convenit perfectæ conficitur ex oleo, & balfamo. ætati ut patet ar. 1.)

batur:Quia in cófirma

chrifmatis inunctione. ¶ 4. Prætereà. Suprà dictum est, q q.5.3. B. Non tamen abfque aqua affumitur, ut materia ad baptizanaliquo fenfibili figno dum, quia ubique de facili invenitur: conformi chrifmatis fed oleum olivarum non ubique inveniinunctioni. §. Quòd enim fenfibiliter Spiri- tur, & multò minùs balfamum. non ertus fanétus fuper eos go chrifma, quod ex his conficitur, eft defcedit in fpecie ignis, conveniens materia hujus facramenti. &c. ut in textu, ufque ad ly ficut & in nos in ¶ SED CONTRA eft, quod Gregoinitio. Tunc nihil, &c. Nam fenfibilis materia facramentalis non erat tunc neceffaria, ubi figna fenfibilia miraculosè exhibebantur divinitùs. Cæterùm,fi quis ex prædi ctis inferat: Ergo,omnibus admiffis, confirmatio hæc divinitùs miraculosè facta non erat facramentum, fi chrifma eft materia facramenti hujus

୨୦

rius* dicit in registro. Prefbyteri bapti-
zatos infantes fignare in frontibus facro
chrifmate non præfumant. ergo chrif-
ma eft materia hujus facramenti.
¶ RESPONDEO dicendum, quòd
chrifma est conveniens materia hujus fa-
cramenti. Sicut enim dictum est, in hoc
facramento datur plenitudo Spiritus sa-
&ti ad robur fpirituale, quod competit
perfectæ ætati. Homo autem, cùm ad
perfectam ætatem pervenerit, incipit
já communicare actiones fuas ad alios, a-
teà verò quafi fingulariter fibiipfi vivit;
Gratia verò Spiritus fancti in oleo defi-
unde Chriftus dicitur effe un-
gnatur:
Etus oleo lætitia propter plenitudinem
Spiritus fancti, quam habuit, & ideò o-
leum competit materiæ hujus facramen- ritus fancti ad robur:
ti. Admifcetur autem bal famum propter mentum, propter ratio-
fragrantiam odoris, quæ redundat ad nem ab infe rente dicta,
alios: unde Apoft. dicit 2.Corin. 2. Chri- Nec mirum. Christus
Sti bonus odor fumus Deo, &c.
eni ex poteftate excel
lentia, quam habet in
¶ Et, licèt multa alia fint odorifera, facramentis, conferre
tamen præcipuè accipitur bal famú pro- poteft effectum facra-
pter hoc, quòd habet præcipuum odore, menti alicujus fine fa-
& quia etiam incorruptionem præftat: 64. articula tertio
unde Ecclefi. 24. dicitur: Quafi balfamu ficut tuc in die ipfa Pe-
non mixtum odor meus.

non autem fuit facra

cramento, quæftione

miraculosè non exhi

tecoftes contulit, ut patet in text, princ. ¶ AD PRIMUM ergo dicendum, TEM DE MINORI. quòd Chriftus ex poteftate excellentia, Conferebant. R. In cafu quam habet in facramentis, contulit A- fpeciali. §. Quandò,f.fipoftolis rem hujus facramenti, ideft ple- gna talia de liguis igneis nitudinem Spiritus fancti fine facramen- bebantur divinitùs. Tüc to,co, quòd ipfi primitias Spiritus fancti nihil,&c.Nam fenfibilis acceperunt, ficut dicitur Roma. 8. nihilo- materia, chrifma,s.non minùs tamen aliquid conforme materiæ erat neceffaria ; ubi,&c. hujus facramenti exhibitú fuit Apoftolis hoc arg. primum, ufque ut in Eluc, 1. refpon, ad fenfibiliter in collatione Spiritus fancti. in finem. Nec obftat, Quòd enim fenfibiliter Spiritus fanctus quòd Apoftoli non pot

erant rera facramenti dare fine facramento, 9.64.4. 4. quia non illi, fed Chriftus per illos tunc ex fibi propria poteftate excellentiæ hoc faciebat, ideft effectum facramenti hujus fine facramento dabat iis, fuper quos baptizatos Apoftoli tunc in primitiva Ec clefia imponebant manus.